Choroby pszczół. Zgnilec amerykański (AFB, American foulbrood) Dr n.wet.maria Zoń

Transkrypt

1 Choroby pszczół Zgnilec amerykański (AFB, American foulbrood) Dr n.wet.maria Zoń

2 Zgnilec amerykański: Zakaźna i zaraźliwa choroba czerwia zasklepionego, rzadziej niezasklepionego. Czynnik wywołujący chorobę: Paenibacillus larvae subsp.larvae (4 genotypy: ERIC I-IV)

3 Materiał zakaźny: - zarodniki (endospory) są bardzo wytrzymałe na działanie czynników atmosferycznych niszczy je 5-10%roztwór formaliny po 6 godzinach, oraz gorący wodny roztwór 2-3% sody żrącej po 4 min. - alkoholowe środki dezynfekcyjne są nieskuteczne - Vircon w stężeniu 90%/10 minut niszczy spory - formy wegetatywne giną w 60 C po 15 min.

4 Materiał zakaźny: zarodniki zachowują właściwości zakaźne nawet 35 lat w martwym czerwiu - martwy czerw, - pszczoły ulowe - mleczko pszczele, miód, pyłek, plastry, sprzęt pasieczny - wnętrze ula zanieczyszczone endosporami - miód i wosk działają ochronnie na zarodniki bakterii

5 Patogeneza i objawy choroby: - wrażliwe są larwy zwinięte do 2,5 dnia życia, (stężenie cukrów w jelicie >2,5%) - wrażliwość maleje wraz z wiekiem larwy (larwy powyżej 3 dnia są całkowicie odporne) - średnia dawka zakaźna LD50 dla jednodniowej larwy wynosi 8-9 endospor (1 mld endospor w masie zamarłego czerwia) - Zmiany chorobowe pojawiają się od 3-6 tygodnia od zarażenia

6 Patogeneza i objawy choroby: - larwy trutni i matek, mimo że są wrażliwe, rzadko chorują - choroba rozwija się po zasklepieniu czerwia - czasem choruje czerw niezasklepiony zakażony dużą dawką zarodników lub czerw niezasklepiony niedożywiony i zaziębiony

7 Patogeneza i objawy choroby: -czerw ginie w stadium larwy wyprostowanej, rzadziej przedpoczwarki czy poczwarki -oskórek chorego czerwia zmienia barwę z perłowej na lekko brązową a następnie na ciemnobrązową -martwy czerw zamienia się w bezpostaciową, ciągliwą masę o charakterystycznym zapachu przypalonego rogu - wyjątkowo można zaobserwować wodnistą konsystencję zamarłych larw

8 Patogeneza i objawy choroby: -po wyschnięciu czerw (ok. 4 tygodnie od śmierci) zmienia się w ciemnobrązowy strupek przylegający do komórki plastra -u martwych poczwarek do wnętrza komórki wystaje narząd gębowy w postaci tzw. języczka

9 Patogeneza i objawy choroby: - na zasklepach pojawiają się ciemne plamki, zasklep zapada się, - pszczoły wygryzają otworki w zasklepach i usuwają martwy czerw

10 Patogeneza i objawy choroby: - rodzina chora słabnie i ulega rabunkom - choroba zazwyczaj dotyka rodzin silnych z dużą ilością czerwia - w rodzinie choroba szerzy się za pośrednictwem pszczół karmicielek

11 Rozpoznanie choroby: - zmiany chorobowe - badanie laboratoryjne -wycinek plastra z czerwiem o rozmiarach 10cm x10cm - terenowy test płytkowy ( AFB test, Vita) - badanie miodu na obecność endospor (rodziny nie można uznać za chorą tylko na podstawie obecności endospor w miodzie) - martwe pszczoły, pyłek, wosk

12

13 Diagnostyka różnicowa choroby bakteryjne czerwia i pszczół

14 Zagrożenie epizootyczne na terenie Polski Program szacowania zagrożenia prowadzony od 2009r przez PIW

15 Na podstawie średniej liczby kolonii bakterii uzyskanej na podłożach wzrostowych (jkt), dla każdej próbki wyliczono średnią liczbę endospor przypadającą na gram miodu. Przyjęto następujące zasady klasyfikacji: 0 jtk/g miodu wynik badania ujemny do 230 jtk/g miodu wynik badania dodatni (poziom zakażenia niski) pow.230 jtk/g miodu wynik badania dodatni (poziom zakażenia wysoki)

16 Badania przesiewowe od 2009 do 2013 roku Objęto w nim wszystkie 16 województw Łącznie zbadano prób miodu 4090 pasiek rodzin pszczelich Liczba prób zakażonych 27,9% Pasieki o wysokim ryzyku 12,6%

17 woj. podkarpackie (47,8% zakażonych pasiek) - woj. lubelskie (43,9% zakażonych pasiek) - woj. świętokrzyskie (37,4% zakażonych pasiek)

18 Badania przesiewowe woj.podlaskie (14 powiatów 36,3%) - woj.warmińsko-mazurskie (18 powiatów 58% w tym 21% wysokie) - woj.mazowieckie (35 powiatów 36,1%)

19 Wyniki badania: Województwo Małopolskie 71,3% (35,5% II kategoria) Województwo Śląskie - 26% (8,7% II kategoria) Województwo Opolskie - 29,9% (5,6% II kategoria)

20 Województwo Dolnośląskie - 24,8% Województwo Wielkopolskie 24,3% Województwo Lubuskie 29,2% Województwo Zachodniopomorskie 25,3% Województwo Kujawsko-Pomorskie 25,9% Województwo Pomorskie 35,6%

21 ogniska zgnilca Ogniska zgnilca 2014 (woj. Małopolskie) Kwiecień: Bochnia -2 Chrzanów -1 Nowy Sącz - 2 Maj: Gorlice -1 Czerwiec: Limanowa -1 Oświęcim -4 Lipiec: Chrzanów -1 Gorlice -1 Kraków -1 Limanowa -2 Nowy Targ -1 Oświęcim -4 Tarnów -1 Łącznie: 22 ogniska

22 ogniska zgnilca Ogniska zgnilca 2014 (woj. małopolskie) Sierpień: Chrzanów -1 Kraków -2 Nowy Targ -1 Oświęcim -2 Tarnów -1 Zakopane -1 m.kraków -1 Wrzesień: Kraków -2 Oświęcim -1 Tarnów -4 Zakopane -2 Listopad: m.tarnów -1 Łącznie : 41 ognisk

23 ogniska zgnilca Ogniska zgnilca 2015 (woj. małopolskie) Kwiecień Wieliczka (1) Maj - Bochnia(1) Brzesko (1) Nowy Sącz (1) Oświęci (1) Czerwiec Kraków (1) Oświęcim (1) Gorlice (1) Lipiec - Nowy Targ (3) Sierpień - Bochnia (1) Nowy Sącz (2) Tarnów (1) Łącznie 15 ognisk

24 ogniska zgnilca Ogniska zgnilca 2016 (woj. małopolskie) Maj - Kraków 1 Tarnów 1 Czerwiec Brzesko 1 Gorlice 1 Kraków 2 Tarnów 1 m. Kraków 1 Lipiec Bochnia 1 Brzesko 1 Tarnów 1 Sierpień Bochnia 3 Brzesko 1 Chrzanów 2 Kraków 1 Nowy Sącz 2 Nowy Targ - 1

25 ogniska zgnilca Ogniska zgnilca 2016 (woj. małopolskie) Wrzesień Bochnia 3 Chrzanów 1 Gorlice 1 Kraków 1 Proszowice 1 Tarnów 1 Październik Bochnia 3 Razem: 32 ogniska

26 Zwalczanie: zabieg podwójnego przesiedlania do nowych lub odkażonych uli na ramki z węzą po min.24 godzinnej głodówce przy silnym porażeniu-likwidacja rodziny

27 Zwalczanie: odkażanie uli i sprzętu pasiecznego 2%r-rem sody żrącej, po 15 min.spłukać wodą z dodatkiem octu lub wypalić wnętrze ula do zwęglenia drewna na głębokość 1-2mm Odkażanie uli i sprzętu przy użyciu podchlorynu sodu ( zgodnie z nowym rozporządzeniem) pasieczysko skrapiamy 20%mlekiem wapiennym i przekopujemy ziemię na głębokość min.30cm

28 Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz Inspekcji Weterynaryjnej Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt z dnia 11 marca 2004(Dz.U. z dnia 20 kwietnia 2004) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 lipca 2016 r. W sprawie zwalczania zgnilca amerykańskiego pszczół

29 Środki do dezynfekcji dopuszczone w weterynarii 1.Virkon R, Virkon S, stężenie 2% minut, stężenie 1% - 30 minut 2.Rapicid 1;400 dezynfekcja ogólna,1: 500 zamgławianie w obecności zwierząt, 1;600 odkażanie narzędzi min 3.Ecocid S stężenie 1% (50g/5 litrów wody) 300ml/m2, po min. można wprowadzić zwierzęta 4. Podchloryn sodu (sól sodowa kwasu podchlorawego) ( zgodnie z zaleceniem PIW 2-3% r-r, rozcieńczenie 1:5)

30 Środki do dezynfekcji zalecane przez Hygiene in the apiary Dismozon - preparat dezynfekcyjny na bazie aktywnego tlenu Soda żrąca 2-3% Tlenek etylenu w gazoszczelnej komorze, temp C Zanurzenie w płynnym wosku parafinowym ( 10min, 160 C)

31 ANTYBIOTYKOTERAPIA??????

32

33

34

35 Leczenie: nie ma!

36 Popełniane błędy: 1.Brak prawidłowej diagnozy. 2. Profilaktyczne stosowanie sulfonamidów i antybiotyków 3.Brak higieny w pasiece. 4.Brak pokarmu w rodzinach pszczelich. 5.Stosowanie leków własnej produkcji. 6.Brak przepływu informacji o chorobie. 7.Rutyna.

37 Dziękuję

38 Rapicid jest połaączeniem jodoforu z detergentem. Dzięki temu wykazuje zarówno szerokie spektrum działania wiruso-, bakterio- i grzybobójczego, jak również właściwości myjące. Rapicid inaktywuje m.in. wirusy pryszczycy, choroby pęcherzykowej świń, pomoru świń, choroby Aujeszkyego, wścieklizny, choroby Newcastle i choroby Mareka, niszczy tez m.in. Aspergillus fumigatus, Candida albicans i Microsporum canis. Zawartość środków powierzchniowo czynnych ułatwia roztworom roboczym preparatu Rapicid penetracje powierzchni porowatych i trudnych do odkażenia. Roztwory robocze preparatu są stabilne i nie tracą aktywności w obecności substancji i zanieczyszczeń organicznych ani w niskich temperaturach. Roztwory robocze cechują się niską toksycznością, nie wykazują właściwości drażniących ani uczulających, nie niszczą odkażanych powierzchni. W środowisku zewnętrznym preparat ulega biodegradacji. Wskazania Mycie oraz dezynfekcja pomieszczeń dla wszystkich gatunków zwierząt hodowlanych, środków transportu, wyposażenia laboratoryjnego, weterynaryjnego, zootechnicznego, nasączanie mat dezynfekcyjnych i sanityzacja wody. Przeciwwskazania:i środki ostrożności Preparatu nie należy stosowac do inaktywacji zarodników bakteryjnych i prątków w warunkach obiektów inwentarskich.? Parametry: Grupa towarowa :18. ŚRODKI ANTYSEPTYCZNE I ODKAŻAJĄCE Opis produktu:. Płynny preparat do dezynfekcji i sanityzacji o właściwościach myjących. Skład Jod aktywny, kwas fosforowy, kwas siarkowy, woda, środki powierzchniowo czynne. Właściwościi działanie