OgólnopolskieSzkolenie Sędziów Siatkówki Plażowej

Transkrypt

1 OgólnopolskieSzkolenie Sędziów Siatkówki Plażowej Zmiany w Przepisach Gry Katowice, maja 2015 Agnieszka Myszkowska

2 4 ZESPOŁY 4.5 Niedozwolone wyposażenie strój sportowy i przedmioty Zabronione jest noszenie jakichkolwiek przedmiotów mogących spowodować zranienie zawodnika Zawodnicy mogą na własne ryzyko grać w okularach lub szkłach kontaktowych Zawodnicy mogą nosić ochraniacze (ściągacze, stabilizatory). Podczas seniorskich światowych i oficjalnych zawodów FIVB ochraniacze muszą być w tym samym kolorze, co część stroju sportowego.

3 9 GRA PIŁKĄ - WYTYCZNE 9. Zawodnicy nie mogą posiadać niedozwolonych przedmiotów, dających im sztuczną przewagę lub mogących spowodować zranienie siebie lub innych zawodników. Uwaga: Zawodnicy na własne ryzyko mogą grać w okularach lub szkłach kontaktowych. 10. Przepis mówi, że Zawodnicy mogą nosić ochraniacze (ściągacze, stabilizatory). Podczas seniorskich światowych i oficjalnych zawodów FIVB ochraniacze muszą być w tym samym kolorze, co część stroju sportowego. Uwaga: W związku z tym, że koszulki/topy dostarczane są przez organizatora turnieju wyklucza to jakąkolwiek możliwość przygotowania zgodnego z przepisami koloru ściągaczy na przedramiona, dlatego ich kolor powinien być taki sam jak kolor spodenek/majtek (u kobiet). Elementy ubioru (legginsy, odzież termiczna) noszone pod oficjalnym strojem powinny mieć taki sam kolor jak spodenki. 11. Zawodnicy muszą mieć na sobie oficjalne stroje od momentu wejścia na pole gry do momentu jego opuszczenia.

4 6 ZDOBYCIE PUNKTU, WYGRANIE SETA I MECZU 6.1 Zdobycie punktu Wymiana i wymiana zakończona Wymiana jest ciągiem zagrań od momentu uderzenia piłki przez zagrywającego, do momentu, gdy piłka jest poza grą. Wymiana zakończona to ciąg zagrań, w wyniku którego przyznany jest punkt. Wymiana uznaje się za zakończoną jeśli punkt został przyznany z tytułu kary oraz błędu wykonania zagrywki wynikającego z przekroczenia limitu czasu na jej wykonanie Jeśli zespół zagrywający wygrywa wymianę zdobywa punkt i zagrywa dalej Jeżeli zespół przyjmujący zagrywkę wygrywa wymianę zdobywa punkt i wykonuje następną zagrywkę.

5 11 ZAWODNIK PRZY SIATCE 11.3 Kontakt z siatką Kontakt zawodnika z siatką pomiędzy antenkami podczas gry piłką jest błędem. Gra piłką obejmuje między innymi wyskok, uderzenie piłki (albo jego próbę) oraz lądowanie Zawodnik może dotknąć słupka, linek lub inny przedmiot znajdujący się na zewnątrz antenek włączając w to siatkę, pod warunkiem, że nie ma to wpływu na przebieg gry Nie jest błędem, jeśli siatka, w którą została skierowana piłka, dotknie zawodnika zespołu przeciwnego.

6 11 ZAWODNIK PRZY SIATCE - WYTYCZNE 5. Należy zwrócić uwagę na Przepis dotyczący kontaktu zawodnika z siatką: Kontakt zawodnika z siatką pomiędzy antenkami podczas gry piłką jest błędem. Gra piłką obejmuje między innymi wyskok, uderzenie piłki (albo jego próbę) oraz lądowanie. 6. Akcja, w której odbywa się gra piłką to akcja w której zawodnik znajduje się w pobliżu piłki starając się ją odbić. Należy zwrócić uwagę na następujące sytuacje: a) Jeżeli zawodnik jest gotowy do gry na swojej połowie boiska a piłka skierowana przez zespół przeciwny w siatkę spowoduje, że siatka dotknie zawodnika (Przepis ), zawodnik nie popełnia błędu. b) Przypadkowy kontakt siatki z zawodnikiem w sytuacji, kiedy siatka znacząco zmieniła swoje normalne położenie i kształt pod wpływem wiatru, nie powinien być traktowany jako błędny, a gra powinna być kontynuowana. c) Przypadkowe dotknięcię siatki włosami nie jest traktowane jako błąd, chyba, że oczywiste jest, że kontakt ten przeszkadzał/utrudniał przeciwnikowi próbę gry piłką lub przerwał wymianę (np. kucyk, który zaplątał się w oczka siatki).

7 11 ZAWODNIK PRZY SIATCE 11.4 Błędy zawodnika przy siatce Zawodnik wpływa na grę przeciwnika przez (między innymi): dotknięcie siatki pomiędzy antenkami lub antenki w czasie jego gry piłką, korzystanie z pomocy siatki pomiędzy antenkami dla podparcia albo stabilizacji, stwarzanie sobie nieuczciwej przewagi nad przeciwnikiem poprzez dotknięcie siatki, działanie, które przeszkadza przeciwnikowi w próbie gry piłką, łapanie / trzymanie się siatki. Uznaje się, że zawodnicy znajdujący się blisko piłki lub którzy próbują ją odbić, grają piłką, nawet jeśli jej nie dotykają. Jednakże dotknięcie siatki poza antenkami nie jest błędem (za wyjątkiem przepisu )

8 9 WYJĄTKOWE SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK 9.5Podczas meczu w trakcie wykonywania akcji bloku, zawodnikowi spadła z głowy czapka i upadając dotknęła siatki. Czy sędziowie w takiej sytuacji powinni odgwizdać błąd dotknięcia siatki? Nie. Podczas gdy czapka uważana jest za część stroju zawodnika, a zatem i część zawodnika (która nie może dotknąć siatki) przepis ten ma zastosowanie tylko w wypadku gdy czapka ma fizyczny kontakt z zawodnikiem (np. ma ją na głowie). Przepis ten stosuje się również w odniesieniu do zegarka, okularów, biżuterii lub innego wyposażenia, które nosi zawodnik.

9 9 WYJĄTKOWE SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK 5.23Zawodnik atakujący wylądował w przestrzeni zawodnika blokującego, którego także lekko potrącił. W następstwie tej sytuacji zadwonik blokujący dotknął dolnej części siatki. Czy sędzia drugi powinien odgwizdać utrudnianie gry błąd wkroczenia pod siatką w przestrzeń przeciwnika? Dotknięcie jakiejkolwiek części siatki podczas akcji gry piłą jest błędem (włączając wyskok, odbicie piłki ORAZ lądowanie). Jednakże w tej sytuacji zawodnik blokujący nie brał już udziału w akcji gry piłą, więc nie jest to błąd. Wkroczenie zawodnika atakująćego pod siatką w przestrzeń przeciwnika utrudnianie gry zawodnikowi blokującemu byłoby błędem, jeśli zawodnik blokujący nie mógłby wykonać następnego zagrania piłką. Zatem w takiej sytuacji decydujący jest fakt gdzie znajduje się piłka oraz kto próbuje ją odbić. Jeżeli w tej sytuacji zawodnik blokujący nie został pozbawiony możliwości wykonania następnego zagrania piłki, to nie ma błędu.

10 11 ZAWODNIK PRZY SIATCE - WYTYCZNE 7. Jeżeli zawodnik wpływa na grę przeciwnika przez): a) korzystanie z pomocy siatki pomiędzy antenkami dla podparcia albo stabilizacji, b) stwarzanie sobie nieuczciwej przewagi nad przeciwnikiem poprzez dotknięcie siatki, c) działanie, które przeszkadza przeciwnikowi w próbie gry piłką, d) łapanie / trzymanie się siatki. należy odgwizdać odpowiednio: Błąd dotknięcia siatki, jeśli kontakt z siatką miał wpływ na grę, lub Przeszkadzanie, jeżeli zawodnik wpływa na grę przeciwnika, wkraczając pod siatką w jego przestrzeń.

11 CEREMONIAŁ GRY -10 min Koniec poprzedniego meczu. Sędziowie wypełniają pomeczowe obowiązki i opuszczają pole gry. -8min -7min. -6min. -1min. Zapowiedź nowego meczu. Nowe zespoły i kolejna komisja sędziowska wchodzą na pole gry. Zawodnicy muszą mieć na sobie oficjalne stroje sportowe. Zawodnicy mogą się rozgrzewać w polu gry. Sędziowie sprawdzają wyposażenie boiska, warunki gry, strefy dla zawodników oraz protokół z meczu. Losowanie (UWAGA! Losowanie nie może się odbyć, jeśli, nie ma przygotowanego protokołu). Losowanie odbywa się w strefie między słupkiem a stolikiem sekretarza. Kapitanowie podpisują protokół i zaznaczają w nim gwiazdką zawodnika, który w ich zespole będzie zagrywał jako pierwszy. Rozpoczęcie oficjalnej rozgrzewki na siatce. Sędzia pierwszy daje sygnał gwizdkiem, jednocześnie sygnalizując ile minut będzie trwała rozgrzewka bądź ile minut pozostało do jej zakończenia, (jeżeli, losowanie z różnych powodów nie odbyło się 7 minut przed rozpoczęciem meczu) Zakończenie oficjalnej rozgrzewki. Zawodnicy opuszczają boisko i siadają na krzesełkach w strefach dla zawodników. Sędziowie udają się na swoje stanowiska. Sędzia pierwszy na podeście, zaś sędzia drugi przed stolikiem sekretarza. Sędziowie liniowi oraz obsługa boiska również zajmują swoje miejsca w polu gry. Po zajęciu miejsc przez sędziów, spiker dokonuje prezentacji sędziów, a następnie indywidualnej prezentacji zawodników. W przypadku braku przedstawienia sędziów i zawodników na sygnał sędziego pierwszego zawodnicy ustawiają się za liniami końcowymi po tej stronie boiska, po której zajęli krzesełka (Rysunek 1). Na kolejny sygnałsędziego pierwszego zawodnicy podbiegają do siatki, witają się z przeciwnikami i zajmują miejsca na stronie boiska, na której będą rozpoczynać grę (Rysunek 2). 0 min. Rozpoczęcie meczu. Koniec meczu Sędzia pierwszy schodzi z podestu i staje za linia boczną w pobliżu swojego stanowiska. Sędzia drugi dołącza do sędziego pierwszego. Zawodnicy dziękują przeciwnikom za grę, podchodzą do sędziów i dziękują sędziom. Cała obsada sędziowska przechodzi wzdłuż siatki do stolika sekretarza. Kapitanowie podpisują protokół, po czym zawodnicy szybko zabierają swoje rzeczy i opuszczają pole gry. Sędziowie sprawdzają i podpisują protokół, a następnie wyprowadzają zespoły, jeżeli zespoły nie opuściły jeszcze pola gry.

12 PROCEDURA ROZPATRZENIA PROTESTU Zasady: 1. Procedura jest inicjowana przez Kapitanazgłaszającego formalnie swoją chęć protestu przeciwko otrzymanemu wyjaśnieniu zastosowania lub interpretacji przepisów gry przez SĘDZIEGO I. 2. Procedura może być przeprowadzona przez stosownego przedstawiciela PZPS, bazując na okolicznościach występujących przed, w trakcie lub po meczu tylko na podstawie 3 kryteriów wszczęcia Procedury Rozpatrzenia Protestu: 1. SĘDZIA błędnie interpretuje lub błędnie stosuje Przepisy Gry i wytyczne, lub nie przyjmuje konsekwencji swoich decyzji. 2. Wystąpił błąd sekretarza (błąd rotacji lub błędny wynik). 3. Techniczne warunki meczowe (pogoda, światło itp.) 3. Istnieją 2 poziomy Protestu, które rozpatruje się: w momencie zaistnienia zdarzenia(eń) (POZIOM 1), lub /i po zakończeniu meczu (POZIOM 2).

13 PROCEDURA ROZPATRZENIA PROTESTU W trakcie przeprowadzania Procedury Protestu: A. zawodnicy: powinni udać się do swoich stref odpoczynku (miejsca siedzenia na boisku) mogą korzystać z boiska, lecz nie mogą opuszczać wolnej strefy, mogą używać piłek mogą przebywać w obrębie swojej połowy boiska, lub całości boiska po uzyskaniu porozumienia z wszystkimi zawodnikami B. Sędzia Główny lub Komisarz zawodów: powinien najpierw porozmawiać z Sędzią I w celu uzyskania ogólnej informacji, czego dotyczy protest, następnie powinien porozmawiać z zawodnikami, aby poznać ich stanowisko w tej sprawie jeśli trzeba powinien zebrać inne dowody w tej sprawie od innych osób, wszystkie rozmowy powinny odbywać się w pobliżu stolika sekretarza zawodów oraz strefy odpoczynku odpowiedniej drużyny i powinny by prowadzone jedynie z zainteresowanymi osobami, po uzyskaniu wszystkich niezbędnych informacji Sędzia Główny i Komisarz podejmują decyzję o zasadności lub odrzuceniu protestu. o tej decyzji informują najpierw Sędziego I sekretarza zawodów i zawodników.

14 PROCEDURA ROZPATRZENIA PROTESTU POLE/AUT? Sędzia I DECYZJA o rozpoczęciu Procedury. Kapitanowie NIE DECYDUJĄ o rozpoczęciu Procedury. Sędziowie PRZECIWDZIAŁAJĄ i/lub KARAJĄ (Sędzia I) za akcje zawodników mające na celu zatarcie/modyfikację miejsca śladu upadku piłki. Kapitanowie MOGĄ PRZYZNAĆ SIĘ DO BŁĘDU nie jest wymagane wszczęcie Procedury lub następuje przerwanie jeśli została zainicjowana. Procedura pozwala Sędziemu I zyskać czas na ostudzenie emocji WYMAGA OD SĘDZIÓW SZYBKIEGO I SCISŁEGO DZIAŁANIA.

15 PROCEDURA ROZPATRZENIA PROTESTU SĘDZIA PIERWSZY: 1. Szybko podejmuje decyzję o rozpoczęciu Procedury. 2. Udaje się do miejsca upadku piłki wraz z S. Liniowym/i. 3. Prosi o odsunięcie zawodników od weryfikowanego miejsca. 4. Weryfikuje miejsce śladu upadku piłki (pole/aut?): czy piłka dotknęła linii?, wskazanie miejsca upadku piłki + ew. opis zdarzenia, podjęcie decyzji sygnalizowane ze stanowiska S I, ew. karanie zawodników za zachowanie i/lub opóźnianie, wznowienie gry.

16 PROCEDURA ROZPATRZENIA PROTESTU SĘDZIA DRUGI: 1. Zapobiega przejściu pod siatkąprzez przeciwne zespoły po rozpoczęciu Procedury. 2. Informuje zespoły o ew. konsekwencjach. 3. Utrzymuje kontakt wzrokowy z Sędzią I. 4. Może asystować SI w podjęciu ostatecznej decyzji. 5. Dopilnowuje prawidłowego zapisuwyniku Procedury przez Sędziego Sekretarza.

17 PROCEDURA ROZPATRZENIA PROTESTU SĘDZIA LINIOWY: 1. Starannie podejmuje decyzję w celu zapobiegnięcia rozpoczęcia Procedury. 2. Utrzymuje kontakt wzrokowy z miejscem upadku piłki w przypadku rozpoczęcia Procedury. 3. Udziela wszelkich informacji Sędziemu I. 4. Nie może naruszyć śladu upadku piłki. 5. Nie może wskazywać śladu palcem lub chorągiewką.

18 5 SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK 5.27Podczas widowiskowej wymiany zawodnik wykonał udany blok. Jednakże podczas tej akcji upadł na boisko lądując pod siatką. Zablokowana piłka uderzyła w górną taśmę siatki i spadała po stronie drużyny przeciwnej dotykając leżącego zawodnika a następnie upadła w boisku. Zespół atakujący potencjalnie nie miał szans na odbicie piłki. Co sędzia powinien w tym wypadku odgwizdać utrudnianie gry? Utrudnianie gry wystąpiło by jedynie jeżeli zawodnik blokujący leżący na boisku przeciwnika przeszkadzałby przeciwnikowi w próbie gry piłką. Co nie miało miejsca w tej sytuacji. W związku z tym sędziowie powinni uznać, że piłka prawidłowo wylądowała na boisku zespołu atakującego, co w konsekwencji daje punkt zespołowi blokującemu.

19 Teoretyczne aspekty sędziowania 12 ZAGRYWKA 12.1 Pierwsza zagrywka w secie 12.2 Kolejność zagrywki 12.3 Zezwolenie na wykonanie zagrywki 12.4 Wykonanie zagrywki 12.5 Zasłona 12.6 Błędy podczas wykonywania zgrywki Zagrywka jest to wprowadzenie piłki do gry przez właściwego zawodnika zagrywającego, znajdującego się w strefie zagrywki.

20 12 ZAGRYWKA 12.1 Pierwsza zagrywka w secie Pierwszą zagrywkę w secie wykonuje zespół ustalony w wyniku losowania.

21 5 SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK 5.33Set drugi meczu rozpoczął się zagrywką niewłaściwej drużyny. Po rozegraniu jednej akcji, sędzia drugi, sekretarz oraz obydwie pary zorientowały się, że serwis wykonała nieuprawniona drużyna. Jak w takiej sytuacji powinien postąpić sędzia pierwszy? Prawidłową decyzją sędziego jest rozpoczęcie seta od początku. Jeżeli serwis wykonany został przez nieprawidłowego zawodnika i akcja się zakończy drużyna zagrywająca może tylko wtedy zdobyć punkt, jeżeli właśnie ta drużyna miała prawo do zagrywki (nie jak w tym przypadku, gdy zagrywkę wykonała niewłaściwa drużyna).

22 12 ZAGRYWKA 12.2 Kolejność zagrywki Zawodnicy muszą przestrzegać kolejności wykonywania zagrywek zapisanej w protokole meczowym Po pierwszej zagrywce w secie zawodnik zagrywający wyznaczany jest według zasady: jeśli zespół zagrywający wygrał wymianę, zawodnik, który zagrywał będzie zagrywał nadal; jeśli zespół odbierający wygrał wymianę, uzyskuje prawo do zagrywki. Zagrywkę będzie wykonywał zawodnik który ostatnio nie zagrywał.

23 12 ZAGRYWKA 12.3 Zezwolenie na wykonanie zagrywki Sędzia pierwszy zezwala na wykonanie zagrywki po sprawdzeniu, że obydwa zespoły są przygotowane do gry i zawodnik zagrywający jest w posiadaniu piłki.

24 8 KOMISJA SĘDZIOWSKA I PROCEDURY - CASEBOOK 8.10Zawodnik nr 1 serwował i zdobył punkt. Po dyskusji, sekretarz poinformował Sędziego drugiego, że poprzednią zagrywkę powinien wykonywać zawodnik nr 2. Jak sędziowie powinni skorygować tą sytuację? Zagrywająca drużyna zatrzymuje wszystkie zdobyte punkty, dalej wykonuje zagrywkę, tylko teraz piłkę do gry będzie wprowadzał zawodnik nr 2. Protokół może wymagać korekty przed wznowieniem meczu. Jeżeli nieuprawniony zawodnik zagrywa piłkę można go ukarać przegraniem akcji tylko wtedy, gdy Sekretarz (lub jeden z sędziów), sygnalizowali, że niewłaściwy zawodnik jest na zagrywce, przed wykonaniem zagrywki. W tym przypadku Sekretarz popełnił pomyłkę podczas stosowania swoich procedur i nie wskazał właściwego zawodnika przed wykonaniem zagrywki.

25 12 ZAGRYWKA 12.4 Wykonanie zagrywki Piłka musi być uderzona dłonią lub dowolną częścią ręki po podrzuceniu jej w górę lub upuszczeniu w dół z jednej lub obydwu dłoni Dozwolone jest tylko jedno podrzucenie lub upuszczenie piłki. Dopuszczalne jest przekładanie piłki z ręki do ręki Zawodnik zagrywający może dowolnie zmieniać pozycję w strefie zagrywki. W momencie uderzenia piłki przy zagrywce lub w momencie odbicia się przy zagrywce z wyskoku, zawodnik zagrywający nie może dotykać boiska (łącznie z linią końcową) oraz podłoża na zewnątrz strefy zagrywki. Stopa zawodnika nie może znajdować się pod linią. Po uderzeniu piłki, zawodnik może wejść lub opaść poza strefą zagrywki lub na boisku. Przesunięcie się linii w wyniku przepchnięcia piasku, przez zawodnika zagrywającego nie jest traktowane jako błąd Zawodnik musi wykonać zagrywkę w ciągu 5 sekund od gwizdka sędziego pierwszego na zagrywkę Zagrywka wykonana przed gwizdkiem sędziego jest anulowana i musi być powtórzona Jeżeli piłka po podrzuceniu lub upuszczeniu przez zawodnika zagrywającego, nie zostanie dotknięta lub złapana przez zawodnika zagrywającego i spadnie na podłoże gry, jest to traktowane jak zagrywka Nie ma kolejnej próby wykonania zagrywki.

26 12 ZAGRYWKA 12.5 Zasłona Zawodnik zespołu zagrywającego nie może przez stosowanie indywidualnej zasłony utrudniać przeciwnikowi obserwacji zawodnika zagrywającego ani lotu piłki Zawodnik zespołu zagrywającego tworzy zasłonę podczas wykonywania zagrywki, wymachując rękami, skacząc lub poruszając się w celu zasłonięcia zawodnika zagrywającego oraz toru lotu piłki.

27 12 ZAGRYWKA 12.6 Błędy podczas wykonywania zagrywki Błędy zagrywki Następujące błędy powodują zmianę zespołu zagrywającego. Zawodnik zagrywający: narusza kolejność zagrywki; nie wykonuje zagrywki w sposób właściwy Błędy zagrywki po jej wykonaniu Po prawidłowo wykonanym uderzeniu piłki przy zagrywce, zagrywka staje się błędna, jeśli piłka: dotyka zawodnika zespołu zagrywającego lub nie przekracza pionowej płaszczyzny siatki całkowicie przez przestrzeń przejścia; staje się autowa ; przelatuje nad zasłoną.

28 Teoretyczne aspekty sędziowania 13 ATAK 13.1 Charakterystyka ataku 13.2 Błędy ataku

29 13 ATAK 13.1 Charakterystyka ataku Każde zagranie, w wyniku, którego piłka kierowana jest na stronę przeciwnika z wyjątkiem zagrywki i bloku jest atakiem Atak staje się spełniony w momencie, gdy piłka przekroczy całkowicie pionową płaszczyznę siatki lub zostanie dotknięta przez przeciwnika Każdy z zawodników może atakować piłkę znajdującą się na dowolnej wysokości, o ile dotknięcie piłki nastąpiło we własnej przestrzeni gry (za wyjątkiem Przepisu , poniżej).

30 13 ATAK - WYTYCZNE 1. Wykonanie ataku otwartą dłonią przebijając piłkę palcami lub kiwając jest błędem. Dozwolone jest uderzenie piłki usztywnionymi palcami lub kostkami palców. Uwaga: W przypadku kontaktu opuszków palców z piłką, palce dotykające piłkę muszą być usztywnione i trzymane razem. Uwaga: Należy zwrócić uwagę na sytuacje, w której zawodnik najpierw dotyka piłki palcami, a następnie pcha piłkę w blok powodując przytrzymanie piłki nad siatką. W takiej sytuacji zawodnik najpierw popełnia błąd ataku i błąd ten powinien zostać odgwizdany. Jeżeli piłka zostanie przytrzymana nad siatką w wyniku równoczesnego odbicia przez zawodników z przeciwnych zespołów nie ma błędu, a gra powinna być kontynuowana. 2. Zawodnik nie może atakować piłki z zagrywki, jeżeli piłka znajduje się całkowicie powyżej górnej krawędzi siatki. 3. Zawodnik może wykonać atak przebijając piłkę palcami sposobem górnym, zarówno do przodu jak i do tyłu, kiedy tor lotu piłki jest prostopadły do linii ramion zawodnika. Uwaga: SĘDZIOWIE muszą zwrócić uwagę na linię ramion zawodnika w momencie pierwszego kontaktu z piłką. Pozycja ramion zawodnika musi być określona przed wykonaniem odbicia.

31 13 ATAK 13.2 Błędy ataku Zawodnik dotyka piłkę nad polem gry zespołu przeciwnego Zawodnik posyła piłkę na aut Zawodnik wykonuje atak otwartą dłonią przebijając piłkę palcami kiwając lub uderza piłkę opuszkami palców, a w momencie uderzenia palce nie są usztywnione i trzymane razem Zawodnik wykonuje spełniony atak, uderzając piłkę z zagrywki przeciwnika, a piłka w momencie uderzenia znajduje się całkowicie powyżej górnej krawędzi siatki Zawodnik wykonuje atak przebijając piłkę palcami oburącz sposobem górnym, kiedy tor lotu piłki nie jest prostopadły do linii jego ramion, za wyjątkiem sytuacji, gdy piłka jest wystawiana partnerowi z zespołu.

32 5 SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK 5.47Zawodnik czysto wystawił piłkę swojemu partnerowi, która jednak została zwiana przez wiatr na stronę przeciwnika. Czy w takiej sytuacji sędzia pierwszy powinien odgwizdać błąd ataku? Nie. Jest to często występująca mylna interpretacja przepisów gry, zagranie to nie jest błędne. Jeżeli intencją zawodnika zespołu A było wystawienie piłki partnerowi, to nie ma błędu. Jeżeli wiatr powoduje przejście piłki nad siatką to nie ma znaczenia w rozpatrywaniu tego zagrania fakt, że tor lotu piłki nie był prostopadły do linii ramion. Jeżeli zamierzenie zawodnika były wyraźne należy zezwolić na kontynuowanie akcji.

33 Teoretyczne aspekty sędziowania 14 BLOK 14.1 Blokowanie 14.2 Dotknięcie piłki w bloku 14.3 Blok w przestrzeni przeciwnika 14.4 Blok i kolejne odbicia zespołu 14.5 Blokowanie zagrywki 14.6 Błędy bloku

34 14 BLOK 14.1 Blokowanie Blokowanie jest to zagranie zawodników znajdujących się w pobliżu siatki, którzy sięgają powyżej jej górnej krawędzi w celu uniemożliwienia przejścia piłki ze strony przeciwnika bez względu na to, na jakiej wysokości następuje kontakt z piłką. W momencie kontaktu z piłką przynajmniej część ciała musi znajdować się powyżej górnej krawędzi siatki. Pięć punktów musi być spełnionych aby uznać akcję za blok: 1. Zawodnik musi znajdować się w pobliżu siatki, 2. Musi starać się uniemożliwić przejście piłki, 3. Piłka musi przechodzić ze strony przeciwnika 4. Zawodnik musi sięgać powyżej górnej krawędzi siatki 5. Nie jest ważne na jakiej wysokości następuje kontakt zawodnika z piłką

35 14 BLOK 14.1 Blokowanie Próba wykonania bloku Próba wykonania bloku jest akcją blokowania bez dotknięcia piłki Blok spełniony Blok staje się spełniony w momencie dotknięcia piłki przez zawodnika blokującego Blok grupowy Blok grupowy jest to blok wykonywany przez dwóch zawodników znajdujących się blisko siebie. Blok taki staje się spełniony, jeśli co najmniej jeden z blokujących dotknie piłkę.

36 5 SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK 5.47Zawodnik wykonał zagrywkę słoneczną. Przyjmujący zawodnik drużyny przeciwnej ocenił, że piłka spadnie bardzo blisko siatki. W ostatniej chwili wyskoczył blokując piłkę, po czym odbił ją po raz drugi w kierunku partnera z zespołu. Czy akcja była zgodna z przepisami? Nie. Jest to błąd. Nie można blokować zagrywki. Pierwszy kontakt z piłką był niezgodny z przepisami, w związku, z czym sędzia pierwszy powinien przerwać akcję gwizdkiem w momencie dotknięcia piłki przez blok.

37 5 SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK 5.48Jeżeli zawodnik spóźnił się z wykonaniem bloku i wyskoczył około 1 metra od siatki w celu nie dopuszczenia przejścia piłki na własną stronę boiska. Czy jeśli piłka uderzy zawodnika w ręce to może on odbić ją po raz drugi? Sędzia powinien ukarać ten błąd (podwójne odbicie), jeżeli uważał, że pierwszy kontakt z piłką zawodnika nie spełniał wymogów akcji bloku. Bardzo ważnym czynnikiem jest odległość zawodnika od siatki, ponieważ blok musi być spełniony w jej pobliżu.

38 14 BLOK 14.2 Dotknięcie piłki w bloku Mogą wystąpić następujące po sobie (zarówno szybkie, jak i ciągłe) dotknięcia piłki przez zawodnika lub zawodników blokujących, pod warunkiem, że są wykonane w jednym zagraniu. Liczone to jest jako jedno odbicie. Dotknięcia te mogą być wykonane każdą częścią ciała.

39 14 BLOK 14.2 Dotknięcie piłki w bloku Mogą wystąpić następujące po sobie (zarówno szybkie, jak i ciągłe) dotknięcia piłki przez zawodnika lub zawodników blokujących, pod warunkiem, że są wykonane w jednym zagraniu. Liczone to jest jako jedno odbicie. Dotknięcia te mogą być wykonane każdą częścią ciała.

40 14 BLOK 14.3 Blok w przestrzeni przeciwnika W chwili blokowania, zawodnik może przekładać swoje dłonie i ręce nad siatką, pod warunkiem, że nie wpłynie to na grę zespołu przeciwnego. Nie jest zatem dozwolone dotknięcie piłki znajdującej się po stronie przeciwnika aż do momentu wykonania przez niego ataku.

41 14 BLOK - WYTYCZNE 2. Dotknięcie piłki podczas bloku jest liczone jako odbicie piłki przez zespół. 3. Pierwsze odbicie po bloku może być wykonane przez dowolnego zawodnika, również przez zawodnika, który dotknął piłkę podczas bloku (Przepis ). Będzie to drugie odbicie zespołu, ponieważ dotknięcie piłki podczas bloku liczone jest jako odbicie piłki przez zespół (Przepis ). Uwaga: Blokowanie zagrywki jest niezgodne z przepisami.

42 14 BLOK 14.4 Blok i kolejne odbicia zespołu Dotknięcie piłki w bloku jest liczone jako odbicie piłki przez zespół. Po dotknięciu piłki w bloku, zespołowi blokującemu przysługują tylko dwa odbicia piłki Pierwsze odbicie piłki po bloku może być wykonane przez dowolnego z zawodników również przez tego, który dotknął piłkę w bloku.

43 14 BLOK 14.5 Blokowanie zagrywki Blokowanie zagrywki przeciwnika jest zabronione.

44 14 BLOK 14.6 Błędy bloku Zawodnik blokujący dotyka piłkę po stronie przeciwnika przed lub w czasie wykonania ataku przez przeciwnika Zawodnik blokuje piłkę po stronie przeciwnika poza antenkami Zawodnik blokuje zagrywkę przeciwnika Piłka po bloku staje się autowa.

45 Teoretyczne aspekty sędziowania 15 PRZERWY 15.1 Liczba regulaminowych przerw w grze 15.2 Sekwencja regulaminowych przerw w grze 15.3 Prośba o regulaminowe przerwy w grze 15.4 Przerwy na odpoczynek i przerwy techniczne 15.5 Prośby nieuzasadnione Przerwa w grze jest to czas między wymianą zakończoną, a gwizdkiem sędziego pierwszego na następną zagrywkę. Jedynymi regulaminowymi przerwami w grze są PRZERWY NA ODPOCZYNEK ZAWODNIKÓW.

46 15 PRZERWY 15.1 Liczba regulaminowych przerw w grze Każdy zespół ma prawo w każdym secie maksymalnie do jednej przerwy na odpoczynek.

47 15 PRZERWY 15.2 Sekwencja regulaminowych przerw w grze Prośba każdego zespołu o przerwę na odpoczynek może następować kolejno po sobie bez konieczności wznawiania gry Nie ma możliwości wykonania zmian zawodników.

48 6 PRZERWY I OPÓŹNIENIA W GRZE - CASEBOOK 6.3 Czy jest dozwolone o poproszenie o przerwę dla odpoczynkupo zakończeniu przerwy przyznanej zespołowi przeciwnemu? Sędziowie powinni zaakceptować prośbę, użyć gwizdka i powtórzyć odpowiednią sygnalizację ręczną. Odliczanie 30 sekund powinno się rozpocząć od momentu powrotu obydwu drużyn na przeznaczone dla nich krzesełka. Po upływie 30 sekund sędzia drugi powinien użyć gwizdka, zasygnalizować i słownie poprosić drużyny o powrót na boisko. W tym momencie sędzia drugi powinien poinformować obydwa zespoły, że wykorzystały już limit przerw dla odpoczynku.

49 15 PRZERWY 15.3 Prośba o regulaminowe przerwy w grze O regulaminową przerwę w grze może poprosić tylko kapitan.

50 15 PRZERWY - WYTYCZNE 3. Kapitan zespołu może poprosić o udzielenie przerwy dla zespołu w momencie, gdy piłka jest poza grą i przed gwizdkiem na wykonanie zagrywki. Prośbie o udzielenie przerwy dla zespołu powinna towarzyszyć odpowiednia sygnalizacja. Jeżeli prośbie o udzielenie przerwy nie towarzyszy odpowiednia sygnalizacja, SĘDZIOWIE ignorują prośbę i natychmiast wznawiają grę. Uwaga: Prośba nieuzasadniona powodująca opóźnienie w grze, powinna być sankcjonowana za opóźnienie w grze. SĘDZIOWIE muszą uważnie zapoznać się z brzmieniem przepisu rodzaje opóźnień w grze (patrz Przepis 15.5). 4. W pierwszych dwóch setach, po zdobyciu przez obydwa zespoły łącznie 21 punktów, automatycznie następuje 30-sekundowa przerwa techniczna (ang. TTO). Uwaga: ASYSTENT SEKRETARZA rozpoczyna i kończy przerwę techniczną (ang. TTO) używając sygnalizatora dźwiękowego/buzzera, zespoły postępują tak jak w przypadku przerwy dla zespołu. Uwaga: Na zakończenie przerwy technicznej, kiedy zespoły zaczną wracać na boisko, SĘDZIA DRUGI gwiżdże i sygnalizuje zmianę stron boiska.

51 15 PRZERWY 15.4 Przerwy na odpoczynek i przerwy techniczne Zgłoszenie jest dokonywane przez pokazanie odpowiedniego sygnału ręcznego, gdy piłka jest poza grą oraz przed gwizdkiem na zagrywkę. Wszystkie przerwy na odpoczynek trwają po 30 sekund Podczas światowych i oficjalnych zawodów FIVB, w setach 1 i 2, występuje dodatkowo 30-sekundowa przerwa techniczna, która rozpoczyna się automatycznie w momencie zdobycia przez obydwa zespoły łącznie 21 punktów W secie decydującym (3-cim) nie ma przerwy technicznej, a każdy z zespołów może jedynie żądać jednej 30-sekundowej przerwy na odpoczynek Na czas wszystkich regulaminowych przerw w grze i pomiędzy setami zawodnicy muszą udać się do wyznaczonych dla nich stref odpoczynku.

52 15 PRZERWY - WYTYCZNE 2. Każdy zespół ma prawo do najwyżej jednej przerwy w secie. Długość przerwy dla zespołu wynosi 30 sekund. Przerwa nie może zostać skrócona. Uwaga: SĘDZIA powinien rozpocząć odmierzanie czasu trwania przerwy dla zespołu od momentu zakończenia sygnalizacji, kiedy nie ma wątpliwości, że obydwa zespoły widziały sygnalizację, a nie od momentu, kiedy ostatni zawodnik opuści boisko. Wykorzystując zdrowy rozsądek do określenia momentu rozpoczęcia odmierzania czasu, przekazuje się obydwu zespołom jednoznaczną informację, że gra jest przerwana i zaczyna się przerwa. Uwaga: W normalnych warunkach, w celu odmierzenia czasu trwania przerwy dla zespołu należy postąpić zgodnie z poniższymi zasadami: 15 sekund na opuszczenie boiska (rozpoczęcie odmierzania czasu zgodnie z tym, co napisano powyżej). 30 sekund przerwy dla zespołu w przydzielonej strefie odpoczynku. SĘDZIA DRUGI gwiżdże po 45 sekundach od momentu rozpoczęcia przerwy i sygnalizuje zawodnikom, aby powrócili na boisko. 15 sekund na powrót na boisko i przygotowanie się do wykonania zagrywki lub odbioru zagrywki. Długość całej przerwy nie powinna przekroczyć 1-ej minuty.

53 6 PRZERWY I OPÓŹNIENIA W GRZE - CASEBOOK 6.2 Po gwizdku sędziego drugiego na zakończenie przerwy dla odpoczynku, zawodnicy nie wstali z krzesełek celem powrotu na boisko. Czy sędzia pierwszy powinien nałożyć sankcję za opóźnianie gry? Jeżeli po upływie 15 sekund zawodnicy nie wrócili na boisko zamiar opóźniania gry jest oczywisty. Bardzo ważne jest by sędzia drugi był bardzo aktywny pod koniec przerwy dla odpoczynku dopingując obydwie drużyny do powrotu na boisko. W takiej sytuacji sędzia pierwszy powinien nałożyć na zespół sankcję za opóźnianie gry.

54 15 PRZERWY 15.5 Prośby nieuzasadnione Nieuzasadnione są prośby o udzielenie regulaminowej przerwy w grze: podczas trwania wymiany albo w momencie gwizdka na zagrywkę lub po nim, zgłaszane przez nieuprawnionego do tego członka zespołu, po wyczerpaniu limitu przerw na odpoczynek Jakakolwiek nieuzasadniona prośba zespołu w meczu, która nie ma wpływu na grę oraz nie powoduje opóźnienia gry, jest odrzucana bez innych konsekwencji, o ile nie powtarza się w tym samym meczu Każda kolejna prośba nieuzasadniona tego samego zespołu w meczu jest opóźnianiem gry.

55 6 PRZERWY I OPÓŹNIENIA W GRZE - CASEBOOK 6.1 Czy zawodnicy mogą pozostać na boisku podczas przerwy dla odpoczynku? Nie, jest to niezgodne z Przepisami. to dozwolone. Na czas wszystkich regulaminowych przerw w grze i pomiędzy setami zawodnicy muszą udać się do wyznaczonych dla nich stref odpoczynku.

56 Teoretyczne aspekty sędziowania 16 OPÓŹNIANIE GRY 16.1 Rodzaje opóźnień gry 16.2 Sankcje za opóźnianie gry

57 16 OPÓŹNIANIE GRY 16.1 Rodzaje opóźnień gry Wszystkie czynności nieregulaminowe, które opóźniają wznowienie gry, stanowią opóźnianie gry. Są to między innymi: przedłużanie przerw na odpoczynek po wezwaniu przez sędziego do wznowienia gry, powtarzające się prośby nieuzasadnione, opóźnianie gry (w normalnych warunkach gry, przerwa od zakończenia akcji do gwizdka na zagrywkę nie powinna być dłuższa niż 12 sekund), opóźnianie gry przez członka zespołu.

58 16 OPÓŹNIANIE GRY - WYTYCZNE 1. Przykładami opóźniania gry są: (a) Przedłużanie 12 sekundowych przerw pomiędzy akcjami bez zgody sędziów; (b) Próba spowolnienia tempa meczu; (c) Dyskusje z SĘDZIAMI na temat podjętych decyzji lub nałożonej kary; (d) Przeciągające się dyskusje kapitana zespołu z sędziami na temat interpretacji przepisów gry i/lub ich zastosowania, lub odmowy kontynuowanie gry po otrzymaniu wyjaśnienia od SĘDZIÓW; (e) Przedłużanie przerwy dla zespołu lub zmiany stron boiska; (f) Powtarzające się w tym samym secie prośby nieuzasadnione; (g) Powtarzające się pytania o liczbę wykorzystanych przerw dla zespołu; Uwaga: Zawodnicy używają wielu różnych metod opóźniania gry, mających na celu spowolnienie tempa meczu. SĘDZIOWIE muszą dokładnie rozpoznać stosowane metody, zapewniając stałe tempo meczu i taką samą długość przerw miedzy akcjami. SĘDZIOWIE muszą być niezmienni w stosowaniu ostrzeżeń i nakładaniu kar za podobne taktyki opóźniania meczu.

59 6 PRZERWY I OPÓŹNIENIA W GRZE - CASEBOOK 6.7 Czy jest dozwolone użycie ręcznika sędziego liniowego do wytarcia twarzy i rąk? Nie, jest to niegodne z przepisami. Sędzia pierwszy powinien uznać to zachowanie jako celowe opóźnienie gry i nałożyć na zespół sankcję za opóźnianie gry.

60 16 OPÓŹNIANIE GRY 16.1 Rodzaje opóźnień gry Wszystkie czynności nieregulaminowe, które opóźniają wznowienie gry, stanowią opóźnianie gry. Są to między innymi: przedłużanie przerw na odpoczynek po wezwaniu przez sędziego do wznowienia gry, powtarzające się prośby nieuzasadnione, opóźnianie gry (w normalnych warunkach gry, przerwa od zakończenia akcji do gwizdka na zagrywkę nie powinna być dłuższa niż 12 sekund), opóźnianie gry przez członka zespołu.

61 16 OPÓŹNIANIE GRY 16.2 Sankcje za opóźnianie gry UPOMNIENIE ZA OPÓŹNIANIE i KARA ZA OPÓŹNIANIE są sankcjami zespołowymi Sankcje za opóźnianie gry pozostają w mocy przez cały mecz Wszystkie sankcje za opóźnienie gry są zapisywane w protokole zawodów Za pierwsze opóźnienie gry w meczu przez dowolnego członka zespołu udzielane jest UPOMNIENIE ZA OPÓŹNIANIE Drugie i każde następne opóźnienie gry dowolnego rodzaju, spowodowane w tym samym meczu przez któregokolwiek z członków tego samego zespołu, stanowi błąd i jest sankcjonowane KARĄ ZA OPÓŹNIANIE: przyznaniem punktu i zagrywki zespołowi przeciwnemu Sankcje za opóźnianie gry przed lub między setami nakładane są w następnym secie.

62 16 OPÓŹNIANIE GRY - WYTYCZNE 2. SĘDZIOWIE muszą nalegać, aby zawodnicy udali się na swoje miejsca w celu przygotowania się na wykonanie zagrywki czy odbioru. Czas pomiędzy akcjami powinien wynosić 12 sekund. Ze względu na warunki atmosferyczne (upał, duża wilgotność powietrza) czas ten może być wydłużony do 15 sekund i wyłącznie za zgodą Delegata Technicznego. Czas pomiędzy akcjami może być krótszy, jeśli tylko obydwie drużyny są gotowe. Uwaga: SĘDZIA PIERWSZY może zezwolić na wydłużenie czasu pomiędzy akcjami tylko w przypadku jeśli nie wyrażenie zgody mogłoby spowodować znaczne niebezpieczeństwo, lub groźba niebezpieczeństwa dla zawodnika, lub obniżyć wizerunek / prezencję meczu. Przepis 12 sekund ma na celu zapobieganiu opóźnień w grze spowodowanych przez zawodników, którzy poprawiają linie, przedłużają rozmowy ze swoim partnerem, używają ręczników, wycierają okulary, itp. Uwaga:Zawodnicy powinni bezpośrednio przygotowywać się do następnej akcji, lecz jeżeli chcą użyć ręcznika, wytrzeć okulary, itp. mogą to zrobić ale od razu po zakończeniu akcji, tak by mogli zacząć przygotowywać się do następnej akcji co najwyżej po około 8 sekundach. Uwaga: W przypadku niewielkiego opóźnienia pomiędzy akcjami SĘDZIA PIERWSZY najpierw powinien ostrzec ustnie (nakazując drużynom powrót na swoje miejsca w celu kontynuowania gry), lecz powtarzające się opóźnienia muszą być sankcjonowane.

63 16 OPÓŹNIANIE GRY - WYTYCZNE 3. Sędziowie muszą odrzucać wszystkie próby dyskusji kapitana zespołu dotyczące akcji gry z piłką czy nałożonych kar. Uwaga: W przypadku, gdy zawodnik nalega, SĘDZIA PIERWSZY powinien natychmiast ukarać zespół za opóźnianie gry. 4. Podczas wyjaśniania swoich decyzji i/lub zastosowania przepisów gry kapitanowi zespołu, SĘDZIOWIE powinni wyrażać się zwięźle i jasno, używając właściwej, technicznej terminologii w języku angielskim (w Polsce stosujemy jęzek polski, chyba że rozgrywany jest mecz zespołów zagranicznych), która jeżeli zachodzi taka potrzeba, może być poparta sygnalizacją ręczną, a w przypadku nalegań zawodnika, należy zapytać czy chce zainicjować Procedurę Protestu. Uwaga: Nie można dopuścić do dalszych opóźnień, a zawodnicy powinni być natychmiast poproszeni o wznowienie meczu. 5. Pierwsze opóźnianie gry przez zawodnika zespołu w meczu karane jest Upomnieniem za opóźnianie gry (ang. Delay Warning). Uwaga:Przed rozpoczęciem kolejnego seta (setów), SĘDZIA DRUGI przekazuje SEKRETARZOWI,niezbędne informacje do uzupełnienia, następnie musi się upewnić, że SEKRETARZ wykreślił pole Upom. w sekcji SANKCJE ZA OPÓŹNIANIE dla tego zespołu w tym secie. 6. Za drugie i kolejne opóźnienia gry przez dowolnego zawodnika tego samego zespołu w meczu udzielana jest Kara za opóźnianie gry (ang. Delay Penalty). Uwaga:SĘDZIA DRUGI musi poinformować SĘDZIEGO PIERWSZEGO jeśli zespół otrzymał już Upomnienie za opóźnianie gry.

64 Teoretyczne aspekty sędziowania 17 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE 17.1 Kontuzja / choroba 17.2 zewnętrzne zdarzenie wpływające na grę 17.3 przedłużające się przerwy w grze

65 17 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE 17.1 Kontuzja / choroba Jeśli w trakcie wymiany zdarzy się poważny wypadek, sędzia musi natychmiast przerwać grę i zezwolić pomocy medycznej na wejście na boisko. Wymiana jest następnie powtarzana Kontuzjowanemu zawodnikowi przysługuje najwyżej jedna 5-cio minutowa przerwa w meczu na dojście do siebie. Sędzia musi zezwolić na wejście przedstawicielowi akredytowanej pomocy medycznej na boisko w celu udzielenia pomocy zawodnikowi. Tylko sędzia pierwszy może zezwolić zawodnikowi na opuszczenia pola gry bez nakładania sankcji.

66 6 PRZERWY I OPÓŹNIENIA W GRZE - CASEBOOK 6.15 Jeżeli podczas wymiany jeden z zawodników udawał kontuzję na tyle sugestywnie, że sędzia pierwszy przerwał gwizdkiem grę sygnalizując powtórzenie akcji, zawodnik wstał twierdząc, że wszystko już jest w porządku i może kontynuować grę. Czy sędzia pierwszy posiada jakieś środki, które pozwalają mu na przerwanie takich zachowań nie fair? Nie. Sędzia musi podtrzymać swoją decyzję o powtórzeniu akcji. W myśl przepisów gry sędzia musi przerwać gwizdkiem grę, jeżeli jest przekonany, że zawodnik/czka ulegli poważnej kontuzji i/lub mogą ulec kontuzji, jeżeli akcja będzie kontynuowana. Gwizdek (jeżeli będzie w trakcie wymiany) powoduje powtórzenie akcji. Jeżeli gwizdek zabrzmi po zakończeniu akcji, wynik wymiany pozostaje bez zmian. Sędzia nie powinien wdawać się w dyskusje z żadnym z zawodników na temat prawdziwości kontuzji.

67 17 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE 17.1 Kontuzja / choroba Po zakończeniu udzielania pomocy, lub w przypadku, gdy nie można udzielić pomocy, gra musi zostać wznowiona. Sędzia drugi gwiżdże i prosi zawodnika o wyrażenie gotowości do gry. W tym momencie zawodnik samodzielnie ocenia swój stan i zdolność do kontynuowania gry. Jeżeli po zakończeniu przerwy zawodnik nie doszedł do siebie lub nie powrócił na pole gry, zespół zostaje zdekompletowany. Uwaga: Czas na dojście do siebie zawodnika rozpoczyna się w momencie, kiedy odpowiedni przedstawiciel (przedstawiciele) akredytowanej pomocy medycznej przybędzie na pole gry, by pomóc zawodnikowi. W przypadku, kiedy akredytowana pomoc medyczna jest niedostępna lub gdy zawodnik wyraził chęć skorzystania z własnej pomocy medycznej, czas rozpoczęcia przerwy jest liczony od momentu kiedy sędzia wydał zgodę na przerwę.

68 17 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE 1. Jeśli zdaniem SĘDZIÓW, kontuzja zawodnika nastąpiła w czasie gry i jeżeli akcja będzie kontynuowana stan zawodnika może się pogorszyć, SĘDZIA musi natychmiast zagwizdać w celu przerwania gry. Akcja jest następnie powtarzana. 3. Sędziowie są odpowiedzialni za pomoc w określeniu rodzaju kontuzji, zadając kontuzjowanemu zawodnikowi pytania, jakiego rodzaju pomocy medycznej potrzebuje, w celu zawiadomienia odpowiednich służb medycznych dostępnych na zawodach lub odpowiedniej pomocy medycznej zespołu. Uwaga: We wszystkich przypadkach, oficjalna pomoc medyczna MUSI zostać poproszona o przybycie na boisko, jako, że to w jej obowiązku jest nadzorowanie pomocy udzielanej zawodnikowi i przekazanie informacji SĘDZIEMU PIERWSZEMU, kiedy udzielanie pomocy zostało zakończone.

69 PROCEDURA POSTĘPOWANIA PODCZAS KONTUZJI 1. Właściwa pomoc medyczna przy minimalnym wpływie na opóźnienie gry. 2. 'CZAS NA DOJŚCIE DO SIEBIE'. 3. Udzielanie pomocy przez (wybór należy do drużyny): 4. OFICJALNE SŁUŻBY MEDYCZNE TURNIEJU (np. fizjoterapeuta, masażysta), 5. POMOC MEDYCZNĄ ZESPOŁU (np.masażysta zespołu, lub fizjoterapeuta zespołu, posiadający akredytację na dany turniej).

70 PROCEDURA POSTĘPOWANIA PODCZAS KONTUZJI W momencie kontuzji: 1. KONTUZJA szybkie działanie SĘDZIEGO II, który musi zadać zawodnikowi następujące pytania: Czy jesteś w stanie kontynuować grę czy potrzebujesz pomocy medycznej? Pomocy medycznej twojej drużyny czy oficjalnej turnieju? Potrzebujesz masażysty, fizjoterapeuty, czy obydwu? Jeżeli zawodnik jest w stanie powrócić do gry w ciągu krótkiego czasu (do 15 sekund) nie ma potrzeby udzielenia przerwy dla kontuzjowanego zawodnika.

71 PROCEDURA POSTĘPOWANIA PODCZAS KONTUZJI Zadania Sędziów jeżeli zawodnik chce skorzystać z pomocy medycznej: 1. Sędzia drugi wzywa na boisko odpowiednią służbę medyczną. 2. Sędzia drugi zawiadamia: Sędziego sekretarza (czasy i zapisy w protokole), Sędziego pierwszego (nadzór nad procedurą), Sędziego głównego / delegata technicznego / delegata medycznego. 3. Sędzia drugi lub sędzia główny lub sędzia rezerwowy (jeśli obecny) asystuje zawodnikowi, który musi opuścić pole gry. 4. Sędzia drugi i/lub sędzia pierwszy aktywnie nadzorują czynności zawodników do momentu powrotu na swoją pozycję w czasie dostępnym na dojście do siebie oraz powiadamiają ich o pozostałym czasie. 5. Sędzia drugi używając gwizdka daje sygnał zawodnikom by wrócili na swoje pozycje.

72 PROCEDURA POSTĘPOWANIA PODCZAS KONTUZJI W momencie kontuzji zapis czasów w protokole zawodów: 1. Gdy zawodnik wybierze możliwość skorzystania z POMOCY MEDYCZNEJ SWOJEGO ZESPOŁU: Czas w momencie zadania pytań przez sędziego drugiego. Czas wznowienia gry. 2. Gdy zawodnik chce skorzystać z OFICJALNEJ POMOCY MEDYCZNEJ: Czas w momencie zadania pytań przez sędziego drugiego. Czas przybycia oficjalnych służb medycznych na boisko. Czas wznowienia gry. Oficjalna pomoc medyczna musi być wezwana na boisko nawet jeśli zawodnik chce skorzystać z pomocy medycznej swojego zespołu.

73 PROCEDURA POSTĘPOWANIA PODCZAS KONTUZJI Kontuzje powodujące krwawienie: JEŻELI KRWAWIENIE JEST NIEWIELKIE, łatwe do zatamowania, przy niewielkim opóźnieniu w meczu nie traktujemy jako przerwy dla kontuzjowanego zawodnika. JEŻELI KRWAWIENIE JEST POWAŻNE traktujemy jako wymagające pomocy medycznej, sytuacja ta traktowana jest jako przerwa dla kontuzjowanego zawodnika. SĘDZIOWIE powinni sprawdzić wszystkie piłki meczowe, te które noszą ślady krwi, wymienić a następnie wyczyścić i zdezynfekować. Ślady krwi na pozostałym wyposażeniu boiska powinny być również wyczyszczone i zdezynfekowane.

74 PROCEDURA POSTĘPOWANIA PODCZAS KONTUZJI Korzystanie zawodników z toalety: Sędzia pierwszy informuje zawodnika, że będzie przyznana przerwa dla kontuzjowanego zawodnika, jeżeli czas korzystania z toalety przekroczy czas rozpoczęcia gry, lub odpowiedniej przerwy w grze wykorzystanej w tym celu (TO, TTO, przerwy między setami, 12 sekundowej przerwy pomiędzy akcjami). Wprzypadku przyznania przerwy dla kontuzjowanego zawodnika, należy wezwać oficjalną pomoc medyczną turnieju w pobliże boiska. Sędzia drugi musi zawsze towarzyszyć zawodnikowi, podczas gdy sędzia pierwszy powinien nadzorować sytuację stojąc w pobliżu stolika sekretarza.

75 17 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE 17.2 Zewnętrzne zdarzenie wpływające na grę Jeśli w trakcie meczu nastąpi zewnętrzne zdarzenie wpływające na grę, należy ją przerwać, a wymianę powtórzyć.

76 8 KOMISJA SĘDZIOWSKA I PROCEDURY - CASEBOOK 8.4 Czy sędzia powinien powtórzyć wymianę jeśli podawacz złapie piłkę w polu gry zanim zawodnik zdąży ją odbić? Tak, sędzia powinien powtórzyć wymianę. W tym przypadku to podawacz zainicjował kontakt z piłką. Sędziowie, obsługa telewizyjna oraz obsługa boiska znajdując się wewnątrz wolnej strefy są rozpatrywani jako osoby nie mogące spowodować wydarzenia zewnętrznego mającego wpływ na grę chyba, że to oni zainicjują kontakt (lub zagrożenie kontaktu) z zawodnikiem lub piłką. Komisja sędziowska zajmując standardową pozycję pracy nie powoduje zewnętrznego zdarzenia mającego wpływ na grę.

77 17 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE 17.3 Przedłużające się przerwy w grze Jeśli nieprzewidziane okoliczności powodują przerwanie meczu, sędzia pierwszy, organizatorzy oraz komitet kontrolny (o ile taki został wyznaczony) decydują o podjęciu odpowiednich środków w celu przywrócenia normalnych warunków Jeżeli jedna lub kilka przerw nie trwały łącznie dłużej niż 4 godziny, mecz jest kontynuowany z uwzględnieniem dotychczas zdobytych setów i punktów, bez względu na to czy mecz jest kontynuowany na tym samym czy na innym boisku Jeżeli jedna lub kilka przerw trwało w sumie dłużej niż 4 godziny, mecz musi być powtórzony.

78 5 SYTUACJE W GRZE - CASEBOOK Podczas meczu, zawodnik pociągną siatkę z tak dużą siłą, że złamał słupek, do którego była przymocowana. W związku z tym po 1 godzinnej przerwie mecz wznowiono na nowym boisku, została udzielona kara za niewłaściwe zachowanie. Jak sekretarz powinien zanotować 1-godzinne opóźnienie? Sekretarz nie powinien nic zmieniać w protokole za wyjątkiem zapisania w rubryce UWAGI dokładnego czasu kiedy mecz został przerwany przez sędziego z powodu zepsucia systemu naciągu siatki, aktualnego wyniku w związku z nałożoną karą, zespół przeciwny będzie zagrywał oraz został mu przyznany dodatkowy punkt. Następnie w sekcji uwagi należy zapisać czas wznowienia spotkania na innym boisku. Po zakończeniu spotkania należy opisać niewłaściwe zachowanie zawodnika, co umożliwi nałożenie kary finansowej zgodnie z Handbookiem.

79 Teoretyczne aspekty sędziowania 18 PRZERWY I ZMIANA STRON BOISKA 18.1 Przerwy 18.2 Zmiana stron boiska

80 18 PRZERWY I ZMIANA STRON BOISKA 18.1 Przerwy Przerwa to czas między setami. Wszystkie przerwy trwają 1 minutę. W tym czasie zmiana stron oraz kolejność zagrywki (wynikające z wyboru zespołów przed kolejnym setem) są zaznaczane w protokole zawodów. W czasie przerwy przed decydującym setem, sędzia pierwszy przeprowadza losowanie zgodnie z Przepisem 7.1.

81 18 PRZERWY I ZMIANA STRON BOISKA 18.2 Zmiana stron boiska Zespoły zmieniają strony boiska po każdych 7 zdobytych punktach (w pierwszych dwóch setach) oraz po każdych zdobytych 5 punktach (w 3-cim secie) Zespoły muszą zmieniać strony boiska bez opóźnienia. Jeżeli zmiana stron boiska nie nastąpiła we właściwym momencie, należy jej dokonać natychmiast po stwierdzeniu błędu. Zmiana stron boiska dokonana w niewłaściwym momencie nie ma wpływu na wynik seta.

82 Teoretyczne aspekty sędziowania 19 WYMAGANIA DOTYCZĄCE ZACHOWANIA 19.1 Zachowanie sportowe 19.2 Fair play

83 19 WYMAGANIA DOTYCZĄCE ZACHOWANIA 19.1 Zachowanie sportowe Uczestnicy muszą znać Oficjalne Przepisy Gry w Siatkówkę Plażową i ich przestrzegać Uczestnicy muszą przyjmować decyzje sędziów w duchu sportowym, bez dyskusji. W przypadku wątpliwości jedynie kapitan może poprosić o wyjaśnienie Uczestnicy powinni unikać czynności i postaw mających na celu wpływanie na decyzje sędziów lub ukrywanie błędów swojego zespołu.

84 19 WYMAGANIA DOTYCZĄCE ZACHOWANIA 19.2 Fair play Uczestnicy muszą zachowywać się uprzejmie i z szacunkiem, zgodnie z zasadami FAIR PLAY, nie tylko w stosunku do sędziów, ale również do działaczy, przeciwników, członków swojego zespołu i widzów Dozwolone jest porozumiewanie się członków zespołu ze sobą w czasie meczu.

85 Teoretyczne aspekty sędziowania 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.1 Drobne wykroczenia 20.2 Niewłasciwe zachowanie podlegające sankcjom 20.3 Skala sankcji 20.4 Niewłaściwe zachowanie przed i pomiędzy setami

86 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.1 Drobne wykroczenia Drobne wykroczenia uznawane za niewłaściwe nie są podstawą do nałożenia sankcji. Obowiązkiem sędziego pierwszego jest takie kierowanie grą, aby nie dopuścić do zachowania zawodników, które podlegają sankcjom.

87 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.1 Drobne wykroczenia Odbywa się to w dwóch etapach: Etap 1: upomnienie ustne za pośrednictwem kapitana; Etap 2: pokazanie żółtej kartki dla członka zespołu. To formalne upomnienie nie jest samo w sobie sankcją, ale zwraca uwagę na fakt, iż zawodnik (a przez to zespół) zachowuje się na poziomie umożliwiającym zastosowanie sankcji w meczu. Zdarzenie to musi zostać zapisane w protokole zawodów, lecz nie ma natychmiastowych konsekwencji.

88 7 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE - CASEBOOK 7.1 Czy sędzia upominając słownie i pokazując żółtą kartkę zawodnikowi w rzeczywistości upomina cały zespół? Tak. Sędzia pierwszy postępuje właściwie upominając słownie zawodników za drobne wykroczenia. W momencie formalnego upomnienia za pomocą żółtej kartki, sędzia sygnalizuje, że zespół osiągnął poziom sankcji, pomimo faktu, że kartka pokazana jest jednemu z zawodników.

89 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.2 Niewłasciwe zachowanie podlegające sankcjom Niewłaściwe zachowanie członka zespołu wobec sędziów, działaczy, przeciwników, członków swojego zespołu lub publiczności, klasyfikowane jest w trzech kategoriach w zależności od wagi przewinienia Zachowanie grubiańskie: gesty lub słowa pogardliwe, sprzeczne z dobrymi manierami lub zasadami moralnymi; Zachowanie obraźliwe: zniesławiające lub obraźliwe gesty lub słowa, w tym wszystkie działania wyrażające pogardę; Agresja: atak fizyczny, agresja lub grożenie.

90 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.2 Niewłasciwe zachowanie podlegające sankcjom Niewłaściwe zachowanie członka zespołu wobec sędziów, działaczy, przeciwników, członków swojego zespołu lub publiczności, klasyfikowane jest w trzech kategoriach w zależności od wagi przewinienia Zachowanie grubiańskie: gesty lub słowa pogardliwe, sprzeczne z dobrymi manierami lub zasadami moralnymi; Zachowanie obraźliwe: zniesławiające lub obraźliwe gesty lub słowa, w tym wszystkie działania wyrażające pogardę; Agresja: atak fizyczny, agresja lub grożenie.

91 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.2 Niewłasciwe zachowanie podlegające sankcjom Niewłaściwe zachowanie członka zespołu wobec sędziów, działaczy, przeciwników, członków swojego zespołu lub publiczności, klasyfikowane jest w trzech kategoriach w zależności od wagi przewinienia Zachowanie grubiańskie: gesty lub słowa pogardliwe, sprzeczne z dobrymi manierami lub zasadami moralnymi; Zachowanie obraźliwe: zniesławiające lub obraźliwe gesty lub słowa, w tym wszystkie działania wyrażające pogardę; Agresja: atak fizyczny, agresja lub grożenie.

92 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.3 Skala sankcji Zgodnie z oceną sędziego pierwszego i w zależności od stopnia przewinienia, stosuje się i zapisuje w protokole zawodów następujące sankcje: KARA, WYKLUCZENIE lub DYSKWALIFIKACJA.

93 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.3 Skala sankcji Kara Za grubiańskie zachowanie w meczu lub za pierwsze powtórzenie się grubiańskiego zachowania przez tego samego członka zespołu, w tym samym secie. W każdym z dwóch powyższych przypadków drużyna jest ukarana przyznaniem punktu i zagrywki drużynie przeciwnej. Trzecie grubiańskie zachowanie tego samego zawodnika w tym samym secie karane jest wykluczeniem. Kary za zachowanie grubiańskie mogą być nałożone na tego samego zawodnika w kolejnych setach.

94 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.3 Skala sankcji Wykluczenie Pierwsze obraźliwe zachowanie jest karane wykluczeniem. Zawodnik, który został ukarany wykluczeniem musi opuścić pole gry, a jego zespół zostaje zdekompletowany w tym secie Dyskwalifikacja Pierwszy atak fizyczny lub mający znamiona ataku fizycznego lub agresja powoduje nałożenie kary dyskwalifikacji. Zawodnik musi opuścić pole gry, a jego zespół zostaje zdekompletowany do końca meczu. Niewłaściwe zachowanie jest karane zgodnie z tabelą kar.

95 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.4 Niewłaściwe zachowanie przed i pomiędzy setami Każde niewłaściwe zachowanie, mające miejsce przed lub między setami, podlega sankcjonowaniu, a sankcje są nakładane w następnym secie.

96 20 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE 20.5 Podsumowanie niewłaściwego zachowania i użycie kartek Upomnienie: brak sankcji Etap 1: upomnienie ustne Etap 2: żółta kartka - Formalne Upomnienie Kara: Wykluczenie: sankcja czerwona kartka sankcja żółta i czerwona kartka w jednej ręce trzymane łącznie Dyskwalifikacja: sankcja żółta i czerwona kartka pokazane oddzielnie w dwóch rękach

97 Teoretyczne aspekty sędziowania 21 KOMISJA SĘDZIOWSKA I PROCEDURY 21.1 Skład komisji sędziowskiej 21.2 Procedury

98 21 KOMISJA SĘDZIOWSKA I PROCEDURY 21.1 Skład komisji sędziowskiej Komisja sędziowska desygnowana na mecz składa się z: sędziego pierwszego sędziego drugiego sekretarza czterech (dwóch) sędziów liniowych Rozmieszczenie wszystkich sędziów pokazane jest na Rysunku 8. Podczas światowych i oficjalnych zawodów FIVB obowiązkowe jest desygnowanie asystenta sekretarza.

99 21 KOMISJA SĘDZIOWSKA I PROCEDURY 21.2 Procedury Jedynie sędzia pierwszy i sędzia drugi mogą używać gwizdka podczas meczu: sędzia pierwszy gwizdkiem daje sygnał na wykonanie zagrywki rozpoczynającej wymianę; sędzia pierwszy i sędzia drugi sygnalizują gwizdkiem zakończenie wymiany, pod warunkiem że są pewni, iż błąd został popełniony i znają jego rodzaj Sędziowie mogą używać gwizdka w czasie, gdy piłka jest poza grą, dla wskazania, że zgadzają się lub nie z prośbą zespołu.

100 21 KOMISJA SĘDZIOWSKA I PROCEDURY 21.2 Procedury Natychmiast po gwizdku sędziego sygnalizującym zakończenie wymiany, sędziowie muszą wskazać używając oficjalnej sygnalizacji: Jeśli błąd jest odgwizdany przez sędziego pierwszego, wskazuje on kolejno: a) zespół, który będzie zagrywał; b) rodzaj błędu; c) zawodnika (-ków), który popełnił błąd (jeśli to konieczne).

101 21 KOMISJA SĘDZIOWSKA I PROCEDURY 21.2 Procedury Jeśli błąd jest odgwizdany przez sędziego drugiego, wskazuje on: a) rodzaj błędu; b) zawodnika, który popełnił błąd (jeśli to konieczne); c) zespół, który będzie zagrywał, podążając za sygnalizacją sędziego pierwszego. W tym przypadku sędzia pierwszy nie sygnalizuje rodzaju błędu ani zawodnika popełniającego błąd, a jedynie zespół, który będzie zagrywał W przypadku błędu obustronnego obaj sędziowie wskazują kolejno: a) rodzaj błędu; b) zawodników, którzy popełnili błąd (jeśli to konieczne); Następnie jedynie Sędzia pierwszy wskazuje zespół, który będzie zagrywał.

102 27 OFICJALNA SYGNALIZACJA 5. W sytuacji kiedy SĘDZIA PIERWSZY kończy akcję, po sygnale gwizdkiem powinien pokazać: a) Zespół, który będzie zagrywał, b) Rodzaj popełnionego błędu stosując oficjalną sygnalizację, c) Zawodnika popełniającego błąd (jeśli jest to konieczne) Uwaga: SĘDZIA DRUGI nie powtarza sygnalizacji za SĘDZIĄ PIERWSZYM.

103 27 OFICJALNA SYGNALIZACJA 6. W przypadku, gdy SĘDZIA DRUGI przerwie akcję, używając gwizdka, musi wtedy zasygnalizować: a) Rodzaj popełnionego błędu używając oficjalnej sygnalizacji, stojąc po stronie drużyny popełniającej błąd, b) Zawodnika popełniającego błąd (jeśli jest to konieczne), c) Zespół, który będzie zagrywał (w ślad za SĘDZIĄ PIERWSZYM). Uwaga: W tym przypadku SĘDZIA PIERWSZY nie sygnalizuje rodzaju popełnionego błędu oraz zawodnika popełniającego błąd, powinien wskazać jedynie zespół wykonujący kolejną zagrywkę.

104 27 OFICJALNA SYGNALIZACJA Uwaga: Jeżeli SĘDZIA DRUGI sygnalizuje zmianę stron boiska, SĘDZIA PIERWSZY nie powtarza sygnalizacji za SĘDZIĄ DRUGIM. Jeśli jednak SĘDZIA DRUGI spóźni się z gwizdkiem oraz sygnalizacją na zmianę stron boiska, wtedy SĘDZIA PIERWSZY może ją przeprowadzić. W takim przypadku zasada niekopiowania sygnalizacji dotyczy SĘDZIEGO DRUGIEGO. Uwaga: Przerwa dla odpoczynku (TO) oraz przerwa techniczna (TTO) powinna być sygnalizowana przez SĘDZIEGO DRUGEGO. SĘDZIA PIERWSZY nie powtarza sygnalizacji za SĘDZIĄ DRUGIM. Jeśli jednak SĘDZIA DRUGI spóźni się z gwizdkiem oraz sygnalizacją przerwy, wtedy SĘDZIA PIERWSZY może jej udzielić. W takim przypadku zasada niekopiowania sygnalizacji dotyczy SĘDZIEGO DRUGIEGO.

105 27 OFICJALNA SYGNALIZACJA 7. W przypadku wystąpienia błędu obustronnego, SĘDZIOWIE po gwizdku powinni zasygnalizować: a) Rodzaj błędu (w tym wypadku sygnalizacja nr. 23), b) Zawodników popełniających błąd (jeśli jest to konieczne) c) Zespół, który będzie zagrywał zgodnie ze wskazaniem SĘDZIEGO PIERWSZEGO. Uwaga: W przypadku powtórzenia wymiany, takich jak wykonanie zagrywki przed gwizdkiem, jedynie SĘDZIA PIERWSZY sygnalizuje powtórzenie wymiany. W przypadku gdy SĘDZIA DRUGI przerwie wymianę, np. jeżeli na boisko wpadnie piłka, powinien zasygnalizować powtórzenie wymiany oraz w ślad za SĘDZIĄ PIERWSZYM zespół, który będzie zagrywał.

106 8 SĘDZIOWIE - CASEBOOK 8.1 Po ostatniej piłce w meczu, kapitan zespołu, który przegrał spotkanie, poprosił sędziego pierwszego o skonsultowanie podjętej decyzji z sędziami liniowymi, którzy sygnalizowali piłkę dotkniętą. Sędzia pierwszy odrzucił prośbę twierdząc, że podjęta decyzja jest ostateczna. Czy kapitan ma prawo w takiej sytuacji zgłosić protest? W tym wypadku istnieje poważny problem w technice sędziowania przez sędziego pierwszego. Współpraca jest bardzo ważna podczas sędziowania. Jednakże, protest nie zostanie zaakceptowany, ponieważ dotyczy on decyzji sędziowskiej (judgement call), w związku z tym decyzja sędziego pierwszego jest ostateczna.

107 Teoretyczne aspekty sędziowania 22. SĘDZIA PIERWSZY 22.1 Miejsce 22.2 Uprawnienia 22.3 Zakres obowiązków

108 22 SĘDZIA PIERWSZY 22.1 Miejsce Sędzia pierwszy wykonuje swoje obowiązki stojąc na stanowisku sędziowskim usytuowanym przy jednym z końców siatki po przeciwnej stronie sędziego sekretarza. Linia wzroku sędziego musi znajdować się około 50 cm powyżej górnej krawędzi siatki.

109 22 SĘDZIA PIERWSZY 22.2 Uprawnienia Sędzia pierwszy wykonuje swoje obowiązki od rozpoczęcia do zakończenia meczu. Podlegają mu wszyscy członkowie komisji sędziowskiej i członkowie zespołów. W trakcie meczu decyzje podejmowane przez sędziego pierwszego są ostateczne. Sędzia pierwszy jest upoważniony do zmiany decyzji innych członków komisji sędziowskiej, jeśli uzna, że są błędne. Sędzia pierwszy może wymienić członka komisji sędziowskiej, który nie wykonuje właściwie swoich obowiązków Sędzia pierwszy nadzoruje również pracę podawaczy piłek.

110 22 SĘDZIA PIERWSZY 22.2 Uprawnienia Sędzia pierwszy ma prawo decydować o wszystkich sprawach dotyczących meczu, w tym również w sprawach nieobjętych Przepisami Gry Sędzia pierwszy nie może zezwolić na żadne dyskusje związane z podjętymi decyzjami. Jednak na prośbę kapitana, sędzia pierwszy udziela wyjaśnień odnośnie zastosowania lub interpretacji Przepisów Gry, na podstawie, których podjął swoją decyzję. Jeżeli kapitan nie zgadza się z wyjaśnieniami sędziego pierwszego i zamierza złożyć Oficjalny Protest, sędzia pierwszy musi wyrazić zgodę na przeprowadzenie Procedury Rozpatrzenia Protestu Sędzia pierwszy decyduje przed i podczas meczu, czy wyposażenie pola gry i warunki spełniają wymagania niezbędne do gry.

111 22 SĘDZIA PIERWSZY 22.3 Zakres obowiązków Przed meczem sędzia pierwszy: sprawdza stan pola gry, piłki i inne wyposażenie, dokonuje losowania w obecności kapitanów zespołów, nadzoruje przebieg rozgrzewki zespołów W czasie meczu jedynie sędzia pierwszy jest uprawniony do: upominania zespołów; udzielania sankcji za niewłaściwe zachowanie i opóźnianie gry; decydowania o: a) błędach zawodnika zagrywającego oraz błędzie zasłony zespołu zagrywającego; b) błędach odbicia piłki; b) błędach nad siatką oraz błędzie kontaktu zawodnika z siatką głównie po stronie zespołu atakującego; c) piłce przekraczającej całkowicie pionową płaszczyznę siatki w przestrzeni pod siatką; Po zakończeniu meczu sędzia pierwszy sprawdza i podpisuje protokół zawodów.

112 Teoretyczne aspekty sędziowania 23 SĘDZIA DRUGI 23.1 Miejsce sędziego 23.2 Uprawnienia 23.3 Zakres obowiązków

113 23 SĘDZIA DRUGI 23.1 Miejsce Sędzia drugi wykonuje swoje obowiązki stojąc poza boiskiem w pobliżu słupka, po przeciwnej stronie sędziego pierwszego, twarzą do niego.

114 23 SĘDZIA DRUGI 23.2 Uprawnienia Sędzia drugi pomaga sędziemu pierwszemu, ale ma również własny zakres obowiązków. Sędzia drugi może zastąpić sędziego pierwszego, jeżeli ten stanie się niezdolny do wykonywania swoich obowiązków Sędzia drugi może także, bez użycia gwizdka, sygnalizować nieleżące w jego kompetencji błędy, ale nie może nalegać na sędziego pierwszego, aby je uznał Sędzia drugi kontroluje pracę sekretarza. (sekretarzy) Sędzia drugi zgłasza wykroczenia / niewłaściwe zachowanie sędziemu pierwszemu.

115 23 SĘDZIA DRUGI 23.2 Uprawnienia Sędzia drugi udziela regulaminowych przerw w grze i sygnalizuje zmiany stron boiska, kontroluje czas ich trwania i odrzuca prośby nieuzasadnione Sędzia drugi kontroluje ilość wykorzystanych przerw dla odpoczynku i informuje sędziego pierwszego oraz zainteresowany zespół o wykorzystaniu przerwy na odpoczynek W przypadku kontuzji zawodnika sędzia drugi przyznaje przerwę dla kontuzjowanego zawodnika i kontroluje długość tej przerwy Podczas meczu sędzia drugi sprawdza parametry piłek i określa czy spełniają one wymogi regulaminowe Sędzia drugi przeprowadza losowanie pomiędzy setem drugim i trzecim jeśli jest to konieczne. Musi następnie przekazać wszystkie istotne i niezbędne informacje do sędziego sekretarza.

116 23 SĘDZIA DRUGI 23.3 Zakres obowiązków Na początku każdego seta jeśli jest to koniecznie sędzia drugi kontroluje pracę sędziego sekretarza i sprawdza czy uprawniony zawodnik wykonuje zagrywkę Podczas meczu sędzia drugi gwiżdżąc i sygnalizując decyduje o: wejściu na boisko i w przestrzeń przeciwnika pod siatką, powodujące utrudnianie gry przeciwnikowi; nieprawidłowym kontakcie zawodnika z siatką przede wszystkim po stronie zawodnika blokującego oraz z antenką po stronie sędziego drugiego dotknięciu przez piłkę przedmiotu niebiorącego udziału w grze piłce przekraczającej pionową płaszczyznę siatki w kierunku boiska przeciwnika całkowicie lub częściowo poza przestrzenią przejścia lub mającej kontakt z antenką po stronie sędziego drugiego, włączając w to zagrywkę; zetknięciu się piłki z piaskiem w przypadku, gdy sędzia pierwszy nie jest w stanie tego zauważyć; odzyskaniu piłki, która całkowicie przekroczyła pionową płaszczyznę siatki w przestrzeni pod siatką Po meczu sędzia drugi sprawdza i podpisuje protokół.

117 8 SĘDZIOWIE - CASEBOOK 8.8 Zawodnik zagrywający wykonał zagrywkę spoza strefy zagrywki po stronie sędziego drugiego. Sędzia drugi odwizdał błąd. Czy jest to właściwe zachowanie sędziego drugiego? Nie, sędzia drugi odwizdał błąd, który nie leży w jego kompetencjach.

118 Teoretyczne aspekty sędziowania 24 SEKRETARZ 24.1 Miejsce sędziego 24.2 Zakres obowiązków

119 24 SEKRETARZ 24.1 Miejsce Sekretarz wypełnia swoje obowiązki siedząc przy stoliku po stronie boiska przeciwnej do sędziego pierwszego, twarzą do niego.

120 24 SEKRETARZ 24.2 Zakres obowiązków Sekretarz wypełnia protokół zawodów zgodnie z Przepisami Gry, współpracując z sędzią drugim. Sędzia sekretarz używa brzęczka lub innego sygnalizatora dźwiękowego w celu zgłoszenia nieprawidłowości lub przekazania sygnału sędziom zgodnie z zakresem swoich obowiązków Przed meczem i setem sekretarz: wpisuje dane dotyczące meczu i zespołów zgodnie z ustalonymi i obowiązującymi zasadami oraz zbiera podpisy kapitanów zespołów zapisuje kolejność zagrywki.

121 24 SEKRETARZ 24.2 Zakres obowiązków W trakcie meczu sekretarz: zapisuje zdobyte punkty; kontroluje kolejność zagrywki każdej z drużyn i informuje o błędzie przed wykonaniem zagrywki; zapisuje wykorzystane przerwy dla odpoczynku, sprawdzając ilość wykorzystanych przerw oraz informuje o tym sędziego drugiego; sygnalizuje sędziom niezgodne z przepisami prośby o przerwę; informuje sędziów o konieczności zmiany stron oraz o zakończeniu setów; zapisuje wszystkie kary oraz prośby nieuzasadnione; instruowany przez sędziego drugiego odnotowuje inne wydarzenia w tym przerwy medyczne, przedłużające się przerwy oraz wydarzenia zewnętrzne mające wpływ na przebieg meczu itp.; kontroluje przerwy między setami.

122 24 SEKRETARZ 24.2 Zakres obowiązków Po zakończeniu meczu sekretarz: zapisuje wynik końcowy meczu; w przypadku protestu, za uprzednią zgodą sędziego pierwszego, wpisuje lub zezwala kapitanowi zespołu na wpisanie do protokołu zawodów treści protestu; po podpisaniu się w protokole zawodów uzyskuje podpisy kapitanów zespołów, a następnie sędziów.

123 Teoretyczne aspekty sędziowania 27 OFICJALNA SYGNALIZACJA 27.1 Sygnalizacja sędziów 27.2 Sygnalizacja sędziów liniowych

124 27 OFICJALNA SYGNALIZACJA 27.1 Sygnalizacja sędziów Sędziowie muszą wskazać za pomocą oficjalnej sygnalizacji powód ich gwizdka (rodzaj odgwizdanego błędu lub rodzaj przyznanej przerwy w grze). Sygnał musi być utrzymany przez chwilę. Jeśli jest wykonywany jedną ręką, to ręka sygnalizująca musi odpowiadać stronie zespołu, który popełnił błąd lub zgłosił prośbę.