UCHWAŁA NR 57/2016 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ W ZIELONEJ GÓRZE. z dnia 10 lutego 2016 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR 57/2016 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ W ZIELONEJ GÓRZE z dnia 10 lutego 2016 r. Na podstawie art.18 ust.1 pkt 1 w związku z art.11 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 07 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz ze zm.) oraz art. 91 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania nadzorczego w przedmiocie zgodności z prawem uchwały nr XXIII/133/2015 Rady Miejskiej w Witnicy z dnia 29 grudnia 2015 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji dla placówek oświatowych prowadzonych na terenie Gminy Witnica przez podmioty nienależące do sektora finansów publicznych oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości wykorzystania tych dotacji, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze, stwierdza: 1.nieważność 4 ust. 2 i ust. 3 badanej uchwały- z powodu naruszenia art. 90 ust. 4 w związku z art. 90 ust. 1b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz ze zm.); 2. nieważność 4 ust. 5 badanej uchwały - z powodu naruszenia art. 90 ust. 4 w związku z art. 90 ust. 1c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty; 3. nieważność 4 ust. 6 badanej uchwały - z powodu naruszenia art. 90 ust. 4 w związku z art. 90 ust. 1b, ust. 1c i ust. 1d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ; 4.nieważność 4 ust. 1 i ust. 4 badanej uchwały z powodu określenia dotacji na niepełnosprawnego ucznia odpowiednio przedszkola i innej formy wychowania przedszkolnego w kwocie nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez Gminę Witnica z powodu naruszenia art. 90 ust. 2b i ust. 2d w związku z art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty; 5.nieważność 3 ust. 2 badanej uchwały w zakresie sformułowania wraz z oświadczeniem o aktualności uprawnienia do otrzymywania dotacji oraz załącznika do badanej uchwały w zakresie sformułowania w tytule załącznika wraz z oświadczeniem o aktualności uprawnień do otrzymania dotacji z budżetu Gminy Witnica oraz w zakresie sformułowania Niniejszym poświadczam aktualność prawa szkoły ( przedszkola, oddziału przedszkolnego, innej formy wychowania przedszkolnego do otrzymywania dotacji i aktualność związanych z tym danych z przedłożonego w dniu wniosku o udzielenie dotacji z powodu naruszenia art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty; 6.nieważność 3 ust. 5 i ust. 6 badanej uchwały - z powodu naruszenia art. 90 ust. 3c w związku z art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty; 7. nieważność 4 ust. 10 badanej uchwały w zakresie sformułowania nie przekazanie środków przez gminę macierzystą nie wstrzymuje udzielania dotacji przedszkolu - z powodu naruszenia art. 90 ust. 4 w związku z art. 90 ust. 2b, ust. 2c i ust. 2e ustawy o systemie oświaty oraz art. 251 i art. 252 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.); 8. nieważność 5 ust. 7 i ust. 8 badanej uchwały z powodu naruszenia art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, art. 251 i art. 252 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

2 Uzasadnienie Uchwała nr XXIII/133/2015 Rady Miejskiej w Witnicy z dnia 29 grudnia 2015 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji dla placówek oświatowych prowadzonych na terenie Gminy Witnica przez podmioty nienależące do sektora finansów publicznych oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości wykorzystania tych dotacji, wpłynęła (przekazana według właściwości przez Wojewodę Lubuskiego) do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze w dniu 15 stycznia 2016 r. Oceniając zgodność przedmiotowej uchwały z prawem, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze stwierdza, że: W świetle normy prawnej określonej w art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a -1c i ust. 2a-3b ustawy oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Zgodnie z normą prawną określoną w art. 90 ust. 1b ustawy o systemie oświaty niepubliczne przedszkole może otrzymywać dotację z budżetu gminy na każdego ucznia w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w przedszkolach prowadzonych przez gminę, pomniejszonym o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, jeżeli przedszkole to: 1) spełni warunki określone w art. 6 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, z tym że czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, nie może być krótszy niż czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony przez radę gminy dla przedszkoli prowadzonych przez gminę, 2) będzie pobierać opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego nie wyższe niż opłaty ustalone przez radę gminy na podstawie art. 14 ust. 5 pkt 1 lit.a ww. ustawy, 3) będzie prowadzić dokumentację przebiegu nauczania, wychowania i opieki ustaloną dla przedszkoli publicznych, 4) zapewni liczbę uczniów w oddziale przedszkolnym nieprzekraczającą maksymalnej liczby uczniów w oddziale przedszkola publicznego, określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 60 ust. 2, 5) zapewni uczniom pomoc psychologiczno-pedagogiczną zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11, 6) stosuje zasady przyjmowania do publicznych przedszkoli, określone w rozdziale 2a ustawy o systemie oświaty, - z tym że na ucznia niepełnosprawnego dotacja może być przyznana w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. W przypadku braku na terenie gminy przedszkola prowadzonego przez gminę, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkoli publicznych, pomniejszone o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy. Zgodnie natomiast z treścią art. 90 ust. 1c ustawy o systemie oświaty niepubliczna inna forma wychowania przedszkolnego może otrzymywać dotację z budżetu gminy na każdego ucznia objętego tą formą wychowania przedszkolnego w wysokości równej 50% wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia w przedszkolach prowadzonych przez gminę, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, jeżeli ta inna forma:

3 1) spełni warunki określone w art. 6 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 tej ustawy, z tym że czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki, o którym mowa w art. 6 ust. 2, nie może być krótszy niż czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony przez radę gminy dla publicznych innych form wychowania przedszkolnego prowadzonych przez gminę, 2) będzie pobierać opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego nie wyższe niż opłaty ustalone przez radę gminy na podstawie art. 14 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy o systemie oświaty, 3) stosuje zasady przyjmowania do publicznych innych form wychowania przedszkolnego określone w rozdziale 2a tej ustawy, - z tym że na ucznia niepełnosprawnego dotacja może być przyznana w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. W przypadku braku na terenie gminy przedszkola prowadzonego przez gminę, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkoli publicznych, pomniejszone o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy. Na podstawie art. 90 ust. 1d ustawy o systemie oświaty przyznanie dotacji, o której mowa w ust. 1b i 1c tej ustawy, odbywa się po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert ogłaszanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Do ogłoszenia otwartego konkursu ofert stosuje się odpowiednio przepisy art. 13 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1118, z późn. zm.). Wynika zatem z powyższych przepisów ustawy o systemie oświaty, że dotacja udzielana podmiotom w trybie określonym w ust. 1b i ust. 1c art. 90 tej ustawy może być przyznana wyłącznie jeżeli podmioty te spełnią łącznie wszystkie warunki ustawowe ujęte w normach prawnych cytowanych wyżej. Rada Miejska w Witnicy, natomiast w badanej uchwale dokonując zapisów w 4: -ust. 2 o treści: niepubliczne przedszkole, które zapewnia dzieciom bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez Gminę Witnica i które to zasady określone zostały w statucie przedszkola otrzymuje dotację na każdego ucznia w wysokości 100 % ustalonych w budżecie wydatków bieżących ponoszonych na uczniów w przedszkolach publicznych prowadzonych przez Gminę Witnica w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystania z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w kwocie nie niższej niż kwota przewidziana niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez Gminę Witnica ; - ust. 3 o treści: niepubliczne przedszkole, w którym stosowane są zasady odpłatności za przedszkole jakie obowiązują w przedszkolach prowadzonych przez Gminę Witnica i które to zasady określone zostały w statucie przedszkola, otrzymuje dotację na każdego ucznia w wysokości 75 % ustalonych w budżecie wydatków bieżących, ponoszonych na uczniów w przedszkolach publicznych przez Gminę Witnica w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w kwocie nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej prze Gminę Witnica ; - ust. 5 o treści: organ prowadzący niepubliczne inne formy wychowania przedszkolnego, w którym stosowane są zasady odpłatności za przedszkole, jakie obowiązują w przedszkolach prowadzonych przez Gminę Witnica, które to zasady określone zostały w statucie niepublicznego punktu przedszkolnego, otrzymuje dotację na każdego ucznia w wysokości 50 % ustalonych w budżecie wydatków bieżących, ponoszonych na uczniów w przedszkolach publicznych prowadzonych przez Gminę Witnica w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w kwocie nie niższej niż kwota przewidziana

4 na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez Gminę - nie ustaliła trybu przyznawania dotacji, zgodnie z dyspozycją przepisów art. 90 ust. 1b i ust.1c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. W związku z powyższym zapisy 4 ust. 6 badanej uchwały o treści przyznawanie dotacji, o której mowa w ust. 2, 3 i 5 odbywa się po wybraniu oferty z przeprowadzonego otwartego konkursu ofert ogłaszanego przez Burmistrza Miasta i Gminy Witnica. Do ogłoszenia otwartego konkursu ofert stosuje się odpowiednio przepisy art. 13 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie ( Dz. U. z 2014 r., poz z późn. zm.) - naruszają postanowienia art. 90 ust. 1d ustawy o systemie oświaty i są bezprzedmiotowe. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze ponadto wskazuje, że normy prawne ujęte w cyt. wyżej art. 90 ust. 1b i ust. 1c ustawy o systemie oświaty w sposób jednoznaczny określają tryb i wysokość dotacji udzielanej z budżetu gminy podmiotom spełniającym określone w tych przepisach warunki ustawowe. Tryb przeprowadzania otwartego konkursu ofert również określony został w przepisach art. 90 ust. 1d, ust. 1 e, ust. 1f, ust.1g, ust.1h ustawy o systemie oświaty. Podkreślenia wymaga, że w przypadku przeprowadzenia ww. otwartego konkursu ofert rada gminy w drodze odrębnej uchwały określa regulamin otwartego konkursu ofert oraz kryteria wyboru ofert, uwzględniając konieczność zapewnienia jak najlepszych warunków realizacji wychowania przedszkolnego. Natomiast Gmina, która nie zapewnia wszystkim dzieciom, którym ma obowiązek zapewnić możliwość korzystania z wychowania przedszkolnego, miejsca korzystania z wychowania przedszkolnego, jest obowiązana przeprowadzić otwarty konkurs ofert, o którym mowa w ust. 1d ustawy o systemie oświaty dla niepublicznych przedszkoli. Zgodnie z art. 90 ust 2b ustawy o systemie oświaty dotacje dla niepublicznych przedszkoli niespełniających warunków, o których mowa w ust. 1b tej ustawy, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach prowadzonych przez gminę w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji informację o planowanej liczbie uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy przedszkola prowadzonego przez gminę, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkola publicznego, pomniejszone o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy. W świetle art. 90 ust 2d ustawy o systemie oświaty osoba prowadząca wychowanie przedszkolne w formach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7 tej ustawy, niespełniających warunków, o których mowa w ust. 1c, otrzymuje na każdego ucznia objętego tą formą wychowania przedszkolnego dotację z budżetu gminy w wysokości nie niższej niż 40% wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia w przedszkolu publicznym prowadzonym przez gminę, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną formę wychowania przedszkolnego poda organowi właściwemu do udzielania dotacji informację o planowanej liczbie uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy przedszkola prowadzonego przez gminę, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę

5 na prowadzenie przedszkola publicznego, pomniejszone o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy. W 4 ust. 1 i ust. 4 badanej uchwały Rada Miejska w Witnicy, określając wysokość dotacji odpowiednio dla niepublicznego przedszkola, niepublicznego oddziału przedszkolnego przy szkole podstawowej oraz niepublicznej innej formy wychowania przedszkolnego ustaliła dotację na niepełnosprawnego ucznia odpowiednio w ww. placówkach oświatowych w kwocie nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej, otrzymywanej przez Gminę Witnica. Takie działanie organu stanowiącego, w ocenie Kolegium narusza art. 90 ust. 2b i ust. 2d w związku z art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Wyżej cyt. przepisy art. 90 ust. 2b i ust. 2d ustawy o systemie oświaty określają jedynie przesłanki (podstawy) ustalenia wysokości dotacji. Kwoty dotacji określone w powołanych przepisach art. 90 ustawy o systemie oświaty stanowią kwoty minimalne stanowiące dolną granicę wysokości dotacji, co oznacza wprost, że mogą być ustalone na poziomie wyższym, dlatego wymagają konkretyzacji. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego winien jednoznacznie ustalić wysokość dotacji. Brak zatem ustalenia w badanej uchwale Rady Miejskiej w Witnicy jednoznacznej wysokości dotacji na ucznia niepełnosprawnego ( np. w wysokości równej kwocie przewidzianej na niepełnosprawnego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez Gminę Witnica) w sposób istotny narusza art. 90 ust. 4 w związku z art. 90 ust. 2b i ust. 2d ustawy o systemie oświaty. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie regionalnych izb obrachunkowych popartym orzecznictwem sądów administracyjnych, a także w piśmiennictwie między innymi w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie siedmiu sędziów z dnia 14 stycznia 2009 r., sygn. IIGPS 7/08, w orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 11 grudnia 2009 r. sygn. akt. I SA/Op 475/09. Ponadto Kolegium wskazuje, że ustalenie przez organ stanowiący wysokości dotacji jest elementem sfery normowania objętej materią aktu prawa miejscowego, wydanego na podstawie art. 90 ust 4 ustawy o systemie oświaty. Normy prawa miejscowego zawarte w aktach prawa miejscowego są normami o charakterze generalnym i abstrakcyjnym i są adresowane do podmiotów stojących na zewnątrz struktury samorządu terytorialnego (wyrok NSA w Warszawie z dnia 9 listopada 2001 r., sygn. akt III SA 1170/01, OwSS nr 1/2002, poz. 23). Przepisy prawa miejscowego winny zatem zawierać sformułowania jasne, wyczerpujące, uniemożliwiające stosowanie niedopuszczalnego, sprzecznego z prawem luzu interpretacyjnego (wyrok NSA z dnia 6 czerwca 1995 r., sygn. akt SA/Gd/2949/94). Określenie w 3 ust. 2 badanej uchwały, iż wnioskodawca będzie przedkładał Urzędowi Miasta i Gminy Witnica informację o faktycznej liczbie dzieci wraz z oświadczeniem o aktualności uprawnienia do otrzymywania dotacji oraz ujęcie w załączniku do badanej uchwały treści tego oświadczenia Niniejszym poświadczam aktualność prawa szkoły ( przedszkola, oddziału przedszkolnego, innej formy wychowania przedszkolnego do otrzymywania dotacji i aktualność związanych z tym danych z przedłożonego w dniu wniosku o udzielenie dotacji narusza obowiązujące przepisy prawa w tym zakresie. Zgodnie dyspozycję art. 7 ustawy Konstytucja RP organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, a więc podejmować mogą jedynie takie działania do jakich mają wyraźne upoważnienie w przepisach prawa powszechnie obowiązującego. Nałożenie na podmiot otrzymujący dotację obowiązku składania wraz z wnioskiem o udzielenie dotacji w poszczególnych miesiącach oświadczeń o aktualności uprawnienia do otrzymywania dotacji nie ma umocowania na gruncie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, w tym art. 90 ustawy o systemie oświaty, który w żadnej normie prawnej takiego obowiązku nie reguluje. Ponadto zgodnie z cyt. wyżej ust. 4 tego artykułu organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala wyłącznie zasady i tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a- 1c i 2a-3b ustawy oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być

6 zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Nałożenie w badanej uchwale na podmioty otrzymujące dotację obowiązku podawania wraz z liczbą uczniów przedmiotowych oświadczeń narusza w sposób istotny cyt. wyżej art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, gdyż podstawą udzielenia dotacji jest wyłącznie liczba uczniów ( planowana lub faktyczna). Tym bardziej, że ustawodawca wyraźnie określił ramy prawne w jakich może poruszać się organ stanowiący na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, co potwierdza między innymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. o sygnaturze ISA Bk/ 560/09 wskazując, że cyt.: w przepisie art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, ustawodawca przekazał organom stanowiącym jednostek samorządu terytorialnego kompetencję do ustalenia trybu udzielania i rozliczania m.in. dotacji, o których mowa w art. 90 ust. 3 tej ustawy oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Z przywołanej regulacji prawnej wynika, że organy jednostek samorządu terytorialnego upoważnione zostały jedynie do uszczegółowiania zasad przyznawania dotacji, poprzez określanie w sposób techniczny przekazywania i rozliczania dotacji. Natomiast uchwała nie może modyfikować ustawowych zasad udzielania tych dotacji, w tym zasady przyznawania dotacji na każdego ucznia. Prawidłowość wykorzystania dotacji (w tym prawidłowość danych ujmowanych we wniosku o dotację) organ dotujący ustala w trybie kontroli przeprowadzanej na podstawie art. 90 ust 3e ustawy o systemie oświaty w dotowanych placówkach oświatowych w zakresie wydatków określonych w art. 90 ust. 3d tejże ustawy. W toku tej kontroli, zgodnie z art. 90 ust. 3g ustawy o systemie oświaty organy, o których mowa w ust. 3e art. 90 tej ustawy, w związku z przeprowadzaniem kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji przez szkoły i placówki oświatowe mogą przetwarzać dane osobowe tych szkół i placówek. Natomiast osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli przez organy, o których mowa w ust. 3e ustawy o systemie oświaty mają prawo wstępu do szkół i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez nie dokumentacji organizacyjnej, finansowej i dokumentacji przebiegu nauczania ( ust. 3f). W 3 ust. 5 i ust. 6 przedmiotowej uchwały Rada Miejska w Witnicy postanowiła, iż wysokość wypłaconej dotacji w stosunku do liczby uczniów dotowanego podmiotu i uczniów przeliczeniowych korygowana będzie co miesiąc oraz, iż kwota nadpłaconej dotacji miesięcznej zaliczana będzie w poczet dotacji udzielanej na miesiąc kolejny, w którym przedkładana jest informacja naruszając obowiązujący art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którym dotacje, o których mowa w ust. 1a- 3a tejże ustawy są przekazywane na rachunek bankowy szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub zespołu szkół lub placówek w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, z tym że część za grudzień jest przekazywana w terminie do dnia 15 grudnia. Ustawodawca w art. 90 ustawy o systemie oświaty nie przewidział instytucji kompensaty i zaliczania w poczet dotacji wypłacanej w danym miesiącu nadpłat dotacji z poprzedniego miesiąca. Miesięczną dotację winno się przekazywać w nieprzekraczalnym terminie ustawowym do dnia ostatniego danego miesiąca, ustaloną na podstawie faktycznej liczby uczniów w przekazanej dotującemu informacji (w terminie określonym w uchwale organu stanowiącego, według stanu na określony w tejże uchwale dzień). W świetle art. 90 ust. 2c ustawy jeżeli do przedszkola, o którym mowa w ust. 2b, uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej to przedszkole, gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z ust. 2b do wysokości iloczynu kwoty wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę ustalenia wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, a także o kwotę dotacji, o której mowa w art. 14d ust. 1, otrzymywanej przez gminę, i wskaźnika procentowego

7 ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych przedszkoli w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji. W przypadku braku niepublicznego przedszkola na terenie gminy zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości równej 75% wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę udzielenia dotacji dla przedszkoli niepublicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, a także o kwotę dotacji, o której mowa w art. 14d ust. 1, otrzymywanej przez gminę. Regulacje prawne o podobnej treści ustawodawca zawarł również w odniesieniu do niepublicznej formy wychowania przedszkolnego, o której mowa w ust. 2d z art. 90 ustawy o systemie oświaty - w ustępie 2e tego artykułu. W 4 ust. 10 badanej uchwały określono, że jeżeli do przedszkola wymienionego w 1 pkt 1 lub innej formy wychowania przedszkolnego wymienionej w 1 pkt 2 uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy Witnica, koszty udzielonej dotacji, zgodnie z art. 90 ust. 2c i 2e ustawy o systemie oświaty, ponosi gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń. Nie przekazanie środków przez gminę macierzystą nie wstrzymuje udzielenia dotacji przedszkolu. Zapis uchwały dotyczący, tego, iż nie przekazanie środków przez gminę macierzystą nie wstrzymuje udzielenia dotacji przedszkolu. w sposób istotny narusza cyt. wyżej art. 90 ust. 2c i ust. 2e w związku z art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, gdyż podstawą udzielenia dotacji jest wyłącznie liczba uczniów ( planowana lub faktyczna) podana we wniosku o udzielenie dotacji, natomiast sposób rozliczeń z gminą macierzystą określony w przepisach art. 90 ust. 2c, ust. 2e ustawy o systemie oświaty nie może stanowić materii prawnej objętej regulacją uchwały organu stanowiącego podjętej na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty. W 5 ust. 7 badanej uchwały organ stanowiący postanowił, iż Kwota nadpłaconej dotacji zaliczana będzie w poczet dotacji udzielanych w roku w którym dokonano rozliczenia nadpłaconej dotacji. W 5 ust. 8 uchwały organ stanowiący uchwalił, iż w przypadku likwidacji szkoły, przedszkola, oddziału przedszkolnego lub innej formy wychowania przedszkolnego, opisanej w 1 i występującej nadpłaty dotacji, ust. 2 stosuje się odpowiednio. Takie zapisy przedmiotowej uchwały naruszają obowiązujące przepisy prawa w tym zakresie. Zgodnie z art. 131 ustawy o finansach publicznych dotacje podmiotowe obejmują środki dla podmiotu wskazanego w odrębnej ustawie lub umowie międzynarodowej wyłącznie na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie określonym w odrębnej ustawie lub umowie międzynarodowej. Dotacja ta, zgodnie z art. 251 ust. 1 ustawy o finansach publicznych ma charakter roczny, a kwota niewykorzystana podlega zwrotowi do właściwego budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie bowiem z cyt. wyżej przepisem dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu terytorialnego w części niewykorzystanej do końca roku budżetowego podlegają zwrotowi do budżetu tej jednostki w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku. W przypadku natomiast, gdy termin wykorzystania jest krótszy niż rok budżetowy niewykorzystana część dotacji podlega zwrotowi do budżetu jednostki samorządu terytorialnego w terminie 15 dni po upływie terminu wykorzystania dotacji. Wykorzystanie dotacji następuje w szczególności przez zapłatę za zrealizowane zadania, na które dotacja była udzielona, albo w przypadku, gdy odrębne przepisy stanowią o sposobie udzielenia i rozliczenia dotacji, wykorzystanie następuje przez realizację celów wskazanych w tych przepisach. Ustawodawca w art.90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty upoważnił organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego do ustalenia trybu rozliczenia dotacji, z uwzględnieniem w szczególności zakresu danych, które powinny być zawarte w rozliczeniu oraz terminu i sposobu rozliczenia tej dotacji. W świetle art. 252 cyt. wyżej ustawy o finansach publicznych dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu terytorialnego wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości podlegają zwrotowi do budżetu wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych w ciągu 15 dni od dnia stwierdzenia w/w okoliczności. Przy

8 czym dotacjami pobranymi w nadmiernej wysokości są dotacje otrzymane z budżetu jednostki samorządu terytorialnego w wysokości wyższej niż określona w odrębnych przepisach, umowie lub wyższej niż niezbędna na dofinansowanie lub finansowanie dotowanego zadania, natomiast dotacjami nienależnymi są dotacje udzielone bez podstawy prawnej. Ww. przepisów nie stosuje się wyłącznie wtedy jeżeli odrębne ustawy określają zasady i tryb zwrotu dotacji (art. 253 ustawy o finansach publicznych). W świetle powyższych norm prawnych nie ma formalnej możliwości pomniejszania kwoty dotacji z roku bieżącego o kwoty nadpłacone w roku ubiegłym, ponieważ według powołanych przepisów ustawy o finansach publicznych dotacja pobrana w nadmiernej wysokości, niewykorzystana do końca roku lub wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi do budżetu jednostki samorządu terytorialnego w określonych w tej ustawie terminach. Natomiast, gdy termin wykorzystania dotacji jest krótszy niż rok budżetowy ( np. likwidacja placówki oświatowej) podlegają one zwrotowi do budżetu jednostki samorządu terytorialnego w terminie 15 dni po upływie terminu wykorzystania danej dotacji. W związku z powyższym Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze postanowiło jak w sentencji niniejszej uchwały. Na niniejszą uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze w zakresie stwierdzenia nieważności służy prawo złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp., za pośrednictwem tutejszego Kolegium, w terminie 30 dni od daty doręczenia uchwały. Przewodniczący Kolegium Ryszard Zajączkowski