dyrektywy 2006/42/WE w sprawie maszyn

Transkrypt

1

2

3 KOMISJA EUROPEJSKA PRZEDSIĘBIORSTWA I PRZEMYSŁ Przewodnik dotyczący stosowania dyrektywy 2006/42/WE w sprawie maszyn Wydanie drugie czerwiec 2010 r.

4

5 Wstęp do wydania drugiego Dyrektywa 2006/42/WE jest zmienioną wersją dyrektywy w sprawie maszyn, której pierwsza wersja została przyjęta w 1989 r. Nowa dyrektywa w sprawie maszyn obowiązuje od dnia 29 grudnia 2009 r. Dyrektywa ma na celu zarówno harmonizację wymagań w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa, które mają zastosowanie do maszyn, w oparciu o wysoki poziom ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, jak i zagwarantowanie swobodnego obrotu maszynami na rynku UE. W zmienionej dyrektywie w sprawie maszyn w porównaniu z jej poprzednimi wersjami nie wprowadzono radykalnych zmian. Przepisy dyrektywy zostały doprecyzowane i ujednolicone w celu usprawnienia jej stosowania w praktyce. Podczas gdy dyrektywa w sprawie maszyn była przedmiotem dyskusji Parlamentu Europejskiego i Rady, Komisja zgodziła się przygotować nowy przewodnik dotyczący jej stosowania. Celem przewodnika jest objaśnienie pojęć i wymagań dyrektywy 2006/42/WE, po to by zapewnić jednolity sposób interpretowania i stosowania tej dyrektywy w całej UE. Przewodnik dostarcza również informacji na temat innych powiązanych przepisów UE. Jest on adresowany do wszystkich stron zaangażowanych w stosowanie dyrektywy w sprawie maszyn, takich jak producenci, importerzy i dystrybutorzy, jednostki notyfikowane, twórcy norm, agencje bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony konsumentów, urzędnicy właściwych administracji krajowych i organy nadzoru rynku. Przewodnik może być również przedmiotem zainteresowania prawników i studentów prawa UE w dziedzinie rynku wewnętrznego, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony konsumentów. Przewodnik został zatwierdzony przez Komitet ds. Maszyn dnia 2 czerwca 2010 r. Należy podkreślić, że wyłącznie dyrektywa w sprawie maszyn i akty wykonawcze.zawarte w niej przepisy w prawie krajowym są prawnie wiążące. Niniejsze drugie wydanie przewodnika zostało uzupełnione komentarzami do załączników III XI dyrektywy w sprawie maszyn. Pewne błędy zauważone przez czytelników zostały poprawione. Odniesienia prawne i terminy zostały zaktualizowane zgodnie z traktatem lizbońskim w szczególności w miejscach, w których dyrektywa odnosi się do Wspólnoty, w przewodniku stosowany jest obecnie termin UE. Po przeprowadzeniu rozmów z przedstawicielami przemysłu, komentarze dotyczące łańcuchów, lin i pasów do podnoszenia w 44, 330, 340, 341 i 357 zostały zmienione w celu doprecyzowania praktycznego stosowania wymagań w odniesieniu do tych produktów. Wydanie drugie zawiera również indeks tematyczny, w celu ułatwienia korzystania z przewodnika. Numeracja sekcji przewodnika pozostała niezmieniona. 1

6 Przewodnik jest publikowany w języku angielskim na stronach internetowych Komisji EUROPA. Planowane jest przetłumaczenie przewodnika na pozostałe języki UE, ale ponieważ wyłącznie wersja angielska zostanie sprawdzona przez Komisję, w przypadku wystąpienia wątpliwości powinna ona być traktowana jako źródło odniesienia. Przewodnik można pobrać ze strony internetowej, na której jest udostępniony w formacie do wydruku. Tekst dyrektywy zamieszczono w ramkach i wyróżniono kursywą w kolorze czerwonym następujące po nim komentarze pisane są czcionką w kolorze czarnym. Przewiduje się publikowanie regularnych aktualizacji przewodnika w celu przedstawienia odpowiedzi na pytania, które zostały uzgodnione przez Komitet ds. Maszyn i Grupę Roboczą ds. Maszyn. W przewodniku uwzględniono zmiany w dyrektywie 2006/42/WE wprowadzone rozporządzeniem (WE) nr 596/2009 dotyczącym procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą w odniesieniu do Komitetu ds. Maszyn. Uwzględniono również przepisy rozporządzenia (WE) nr 765/2008 dotyczące nadzoru rynku, które stosowane są w sposób uzupełniający. Drugie wydanie przewodnika nie uwzględnia zmiany dyrektywy w sprawie maszyn w zakresie maszyn do stosowania pestycydów wprowadzonej przez dyrektywę 2009/127/WE, która będzie obowiązywała począwszy od dnia 15 grudnia 2011 r. Zmiana ta będzie uwzględniona w trzecim wydaniu przewodnika, które zostanie opublikowane pod koniec 2010 r. Przewodnik został przygotowany przy udziale grupy redakcyjnej 1. Komisja pragnie serdecznie podziękować członkom grupy redakcyjnej zarówno za ogrom wykonanej pracy, jak i za efektywną, konstruktywną i opartą na wzajemnej współpracy atmosferę, w jakiej przygotowywane były projekty. Poza pracami prowadzonymi przez grupę redakcyjną bezcennych informacji od przedstawicieli przemysłu dostarczyła grupa główna w sprawie maszyn ustanowiona przez ORGALIME, wraz z przedstawicielami głównych sektorów związanych z wytwarzaniem maszyn. Projekty przygotowane przez grupę redakcyjną zostały przedstawione państwom członkowskim i zainteresowanym podmiotom, aby mogły one zgłosić swoje uwagi. Komisja pragnie również podziękować tym wszystkim, którzy takie uwagi przedstawili. Staraliśmy się je uwzględnić w możliwie największym stopniu. Komisja ponosi oczywiście pełną odpowiedzialność za zawartość niniejszego przewodnika. Prosimy czytelników o przekazywanie wszelkich poprawek lub uwag do drugiego wydania przewodnika 2, tak aby mogły one zostać uwzględnione przy przygotowywaniu trzeciego wydania. Bruksela, czerwiec 2010 r. Ian Fraser, redaktor 1 W pracach grupy redakcyjnej wzięły udział następujące osoby: Lennart Ahnström, Emilio Borzelli, Robert Chudzik, Roberto Cianotti, Mike Dodds, Cosette Dussaugey, Marcel Dutrieux, Pascal Etienne, Ludwig Finkeldei, Tuiri Kerttula, Thomas Kraus, Partrick Kurtz, Wolfgang Lentsch, Göran Lundmark, Phil Papard, Bogusław Piasecki, Marc Schulze, Katri Tytykoski, Gustaaf Vandegaer, Henk van Eeden, Richard Wilson, Jürg Zwicky. 2 Poprawki, uwagi i sugestie dotyczące ulepszeń należy przesyłać na adres: ian.fraser@ec.europa.eu 2

7 Spis treści Umocowania 1 Umocowania 2 Podstawa prawna dyrektywy w sprawie maszyn Motywy 3 Motywy Motyw 1 4 Historia dyrektywy w sprawie maszyn Motyw 2 5 Gospodarcze i społeczne znaczenie dyrektywy w sprawie maszyn Motyw 3 6 Zdrowie i bezpieczeństwo Motyw 4 7 Definicje Motyw 5 8 Włączenie dźwigów budowlanych Motyw 6 9 Włączenie przenośnych maszyn montażowych i innych maszyn udarowych uruchamianych za pomocą nabojów Motyw 7 10 Osprzęt przeznaczony do podnoszenia osób za pomocą maszyn przeznaczonych do podnoszenia towarów Motyw 8 11 Ciągniki rolnicze i leśne Motyw 9 i Nadzór rynku Motyw Formalne zastrzeżenie wobec norm oraz klauzula ochronna Motyw Przepisy dotyczące użytkowania maszyn Motyw Środki dotyczące postępowania w odniesieniu do grup maszyn niebezpiecznych stwarzających takie samo ryzyko Motyw Stan wiedzy technicznej Motyw Maszyny przeznaczone do użytku przez konsumentów Motyw Maszyny nieukończone Motyw Targi i wystawy Motyw Nowe podejście Motyw Ocena zgodności Motyw Maszyny objęte załącznikiem IV Motyw 21 i Oznakowanie CE Motyw Ocena ryzyka Motyw Dokumentacja techniczno-konstrukcyjna Motyw Środki odwoławcze Motyw Egzekwowanie przepisów Motyw Zmiana dyrektywy w sprawie dźwigów Motyw Pomocniczość i proporcjonalność Motyw Krajowe tabele korelacji Motyw Komitet ds. Maszyn Artykuły Artykuł 1 ust Produkty objęte dyrektywą w sprawie maszyn Artykuł 2 33 Używanie terminu maszyna w szerokim znaczeniu Artykuł 1 lit. a) 34 Maszyny w wąskim znaczeniu Artykuł 1 lit. a) i art Podstawowa definicja lit. a) tiret pierwsze tiret drugie 36 Maszyny dostarczane bez elementów umożliwiających ich podłączenie tiret trzecie 37 Maszyny przeznaczone do zainstalowania na specjalnej konstrukcji tiret czwarte 38 Zespoły maszyn 39 Zespoły obejmujące nowe oraz istniejące maszyny tiret piąte 40 Maszyny do podnoszenia ładunków napędzane ręcznie Artykuł 1 lit. b) i art Wyposażenie wymienne lit. b) Artykuł 1 lit. c) i art. 2 lit. c) 42 Elementy bezpieczeństwa 3

8 Artykuł 1 lit. d) i art Osprzęt do podnoszenia lit. d) Artykuł 1 lit. e) i art Łańcuchy, liny i pasy lit. e) Artykuł 1 lit. f) i art Odłączalne urządzenia do mechanicznego przenoszenia napędu lit. f) Artykuł 1 lit. g) i art Maszyny nieukończone lit. g) Artykuł 1 ust Produkty wyłączone z zakresu stosowania dyrektywy w sprawie maszyn Artykuł 1 ust. 2 lit. a) 48 Elementy bezpieczeństwa przeznaczone do użytku jako części zamienne zastępujące identyczne elementy i dostarczone przez producenta oryginalnej maszyny Artykuł 1 ust. 2 lit. b) 49 Urządzenia przeznaczone do użytku na terenie wesołych miasteczek lub parków rozrywki Artykuł 1 ust. 2 lit. c) 50 Maszyny do celów jądrowych Artykuł 1 ust. 2 lit. d) 51 Broń, w tym broń palna Artykuł 1 ust. 2 lit. e) 52 Środki transportu tiret pierwsze 53 Ciągniki rolnicze i leśne tiret drugie 54 Pojazdy drogowe na co najmniej czterech kołach i ich przyczepy tiret trzecie 55 Dwu- i trzykołowe pojazdy drogowe tiret czwarte 56 Pojazdy silnikowe przeznaczone do udziału w wyścigach tiret piąte 57 Środki transportu lotniczego, wodnego i kolejowego Artykuł 1 ust. 2 lit. f) 58 Statki pełnomorskie i pływające jednostki przybrzeżne oraz maszyny zainstalowane na takich statkach lub jednostkach Artykuł 1 ust. 2 lit. g) 59 Maszyny do zastosowań w wojsku i policji Artykuł 1 ust. 2 lit. h) 60 Maszyny do celów badawczych Artykuł 1 ust. 2 lit. i) 61 Górnicze urządzenia wyciągowe Artykuł 1 ust. 2 lit. j) 62 Maszyny przeznaczone do przemieszczania artystów podczas przedstawień artystycznych Artykuł 1 ust. 2 lit. k) 63 Maszyny objęte zakresem stosowania dyrektywy o sprzęcie elektrycznym niskiego napięcia tiret pierwsze 64 Urządzenia gospodarstwa domowego przeznaczone do użytku domowego tiret drugie 65 Sprzęt audiowizualny tiret trzecie 66 Sprzęt informatyczny tiret czwarte 67 Maszyny biurowe powszechnego użytku tiret piąte 68 Aparatura rozdzielcza i aparatura sterownicza niskiego napięcia tiret szóste 69 Silniki elektryczne Artykuł 1 ust. 2 lit. l) 70 Sprzęt elektryczny wysokiego napięcia Artykuł 2 lit. h) 71 Definicja wprowadzenia do obrotu 72 Maszyny nowe i używane 73 Etap, na którym dyrektywa w sprawie maszyn ma zastosowanie 74 Wprowadzanie do obrotu w świetle prawa i umów 75 Aukcje 76 Wprowadzanie do obrotu zespołów maszyn 77 Wprowadzanie do obrotu maszyn nieukończonych Artykuł 2 lit. i) 78 Definicja producenta 79 Kto jest producentem? 80 Osoba produkująca maszynę na własny użytek 81 Inne osoby, które mogą być uznane za producentów 82 Maszyny modyfikowane przed pierwszym oddaniem do użytku 83 Dystrybutorzy Artykuł 2 lit. j) 84 Możliwość wyznaczenia upoważnionego przedstawiciela 85 Zadania upoważnionego przedstawiciela Artykuł 2 lit. k) 86 Definicja oddania do użytku Artykuł 2 lit. l) 87 Definicja normy zharmonizowanej 4

9 Artykuł 3 88 (Zastrzeżony) 89 Dyrektywa w sprawie maszyn i inne dyrektywy dotyczące rynku wewnętrznego 90 Dyrektywy szczegółowe mające zastosowanie zamiast dyrektywy w sprawie maszyn do maszyn objętych ich zakresem 91 Dyrektywy szczegółowe, które mogą mieć zastosowanie do określonych rodzajów zagrożeń zamiast dyrektywy w sprawie maszyn 92 Dyrektywy, które mogą mieć zastosowanie do maszyn, oprócz dyrektywy w sprawie maszyn, w odniesieniu do zagrożeń nieobjętych dyrektywą w sprawie maszyn Artykuł 4 ust Nadzór rynku 94 Nadzór rynku w odniesieniu do maszyn Artykuł 4 ust Nadzór rynku w odniesieniu do maszyn nieukończonych Artykuł 4 ust. 3 i 4 96 Organy nadzoru rynku 97 System nadzoru rynku 98 Narzędzia nadzoru rynku 99 Dokumenty dotyczące maszyn wymienionych w załączniku IV 100 Działania, jakie należy podjąć w przypadku maszyn niezgodnych 101 Niebezpieczne produkty konsumenckie 102 Kontrole na zewnętrznych granicach UE Artykuł 5 ust Obowiązki producentów maszyn Artykuł 5 ust Obowiązki producentów maszyn nieukończonych Artykuł 5 ust Środki zapewniające zgodność maszyn Artykuł 5 ust Oznakowanie CE zgodnie z innymi dyrektywami Artykuł 6 ust. 1 i Swobodny przepływ maszyn i maszyn nieukończonych Artykuł 6 ust Targi, wystawy i pokazy Artykuł 7 ust Domniemanie zgodności na podstawie oznakowania CE i deklaracji zgodności WE Artykuł 7 ust Domniemanie zgodności na podstawie stosowania norm zharmonizowanych 111 Klasyfikacja norm dotyczących maszyn 112 Opracowywanie norm zharmonizowanych dotyczących maszyn 113 Oznaczanie norm zharmonizowanych Artykuł 7 ust Publikacja odniesień do norm zharmonizowanych w Dz.U. Artykuł 7 ust Udział partnerów społecznych w procesie normalizacji Artykuł 8 ust Środki objęte procedurą regulacyjną komitetu Artykuł 8 ust Środki objęte procedurą doradczą komitetu Artykuł Środki przewidziane w odniesieniu do maszyn niebezpiecznych stwarzających podobne ryzyko Artykuł Formalne zastrzeżenia wobec norm zharmonizowanych 120 Procedura składania formalnych zastrzeżeń 121 Skutki formalnego zastrzeżenia Artykuł 11 ust Klauzula ochronna Artykuł 11 ust. 2 i Procedura w sprawie środków ochronnych Artykuł 11 ust Braki w normach zharmonizowanych Artykuł 11 ust Działania przeciw osobie, która umieściła oznakowanie CE Artykuł 11 ust Informacje dotyczące procedury w sprawie środków ochronnych Artykuł 12 ust Ocena zgodności maszyny Artykuł 12 ust Kategorie maszyn niewymienione w załączniku IV Artykuł 12 ust Maszyny wymienione w załączniku IV zaprojektowane na podstawie norm zharmonizowanych obejmujących wszystkie mające zastosowanie zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa 5

10 Artykuł 12 ust Inne maszyny wymienione w załączniku IV Artykuł Procedura dotycząca maszyny nieukończonej 132 Schemat procedur wprowadzania do obrotu maszyn i maszyn nieukończonych Artykuł 14 ust Jednostki notyfikowane 134 Ocena i monitorowanie jednostek notyfikowanych Artykuł 14 ust Wycofywanie certyfikatów i decyzji wydanych przez jednostki notyfikowane Artykuł 14 ust Wymiana doświadczeń pomiędzy organami notyfikującymi 137 Koordynacja jednostek notyfikowanych Artykuł 14 ust Wycofanie notyfikacji Artykuł Przepisy krajowe dotyczące instalowania i użytkowania maszyny Artykuł Oznakowanie CE 140 Przepisy krajowe dotyczące bezpieczeństwa i zdrowia pracowników Artykuł Niezgodność oznakowania Artykuł Poufność i przejrzystość Artykuł Grupa ADCO ds. maszyn Artykuł Motywowanie decyzji i odwołań Artykuł Źródła informacji Artykuł Komitet ds. Maszyn 148 Grupa Robocza ds. Maszyn 149 Schemat instytucji zajmujących się dyrektywą w sprawie maszyn Artykuł Sankcje za naruszenia przepisów dyrektywy Artykuł Granica pomiędzy dyrektywą w sprawie maszyn a dyrektywą w sprawie dźwigów Artykuł Uchylenie dyrektywy 98/37/WE Artykuł Transpozycja i zastosowanie przepisów dyrektywy Artykuł Okres przejściowy dla przenośnych maszyn montażowych i innych udarowych uruchamianych za pomocą nabojów Artykuł Data wejścia w życie dyrektywy Artykuł Adresaci i sygnatariusze dyrektywy Załącznik I Zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa odnoszące się do projektowania i wykonywania maszyn Zasady ogólne 157 Zasady ogólne Zasada ogólna nr Ocena ryzyka 159 Ocena ryzyka i normy zharmonizowane Zasada ogólna nr Stosowanie zasadniczych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa Zasada ogólna nr Stan wiedzy technicznej 162 Normy zharmonizowane a stan wiedzy technicznej Zasada ogólna nr Struktura załącznika I Definicje lit. a) 164 Zagrożenie lit. b) 165 Strefa niebezpieczna lit. c) 166 Osoba narażona lit. d) 167 Operator 6

11 1.1.1 lit. e) 168 Ryzyko lit. f) 169 Osłona lit. g) 170 Urządzenia ochronne lit. h) 171 Zamierzone zastosowanie lit. i) 172 Możliwe do przewidzenia niewłaściwe użycie Zasady bezpieczeństwa kompleksowego lit. a) 173 Zasady bezpieczeństwa kompleksowego lit. b) 174 Metoda trzech etapów lit. c) 175 Zapobieganie użytkowaniu odbiegającemu od normalnego użytkowania lit. d) 176 Ograniczenia wynikające ze stosowania środków ochrony indywidualnej lit. e) 177 Wyposażenie specjalne i osprzęt Zastosowane materiały i produkty Oświetlenie własne Przemieszczanie maszyny i jej części Zasady ergonomii Stanowisko operatora w środowiskach niebezpiecznych Siedziska i ich zapewnienie 1.2 Układy sterowania Bezpieczeństwo i niezawodność układów sterowania Elementy sterownicze tiret pierwsze 186 Identyfikacja elementów sterowniczych tiret drugie 187 Rozmieszczenie elementów sterowniczych tiret trzecie 188 Ruch elementów sterowniczych tiret czwarte i 189 Umiejscowienie i rozmieszczenie elementów sterowniczych piąte tiret szóste 190 Zapobieganie niezamierzonemu działaniu elementów sterowniczych tiret siódme 191 Wytrzymałość elementów sterowniczych akapit drugi 192 Elementy sterownicze służące do spełniania różnych funkcji akapit trzeci 193 Elementy sterownicze i zasady ergonomii akapit czwarty 194 Wskaźniki i wyświetlacze akapit piąty i 195 Widoczność stref niebezpiecznych podczas uruchamiania maszyny szósty akapit siódmy 196 Rozmieszczenie stanowisk sterowania akapit ósmy 197 Zwielokrotnione stanowiska sterowania ostatni akapit 198 Zwielokrotnione stanowiska operatora Sterowanie uruchamianiem Elementy sterownicze zatrzymywania normalnego Zatrzymanie eksploatacyjne Urządzenia do zatrzymywania awaryjnego Elementy sterownicze zatrzymujące zespoły maszyn Wybór trybu Zanik zasilania energią 1.3 Ochrona przed zagrożeniami mechanicznymi Stateczność Uszkodzenie podczas pracy Przedmioty spadające lub wyrzucane Ostre krawędzie i naroża oraz chropowate powierzchnie Maszyny zespolone Różnice w warunkach pracy Części ruchome Ruchome części przenoszenia napędu Ruchome części związane z procesem 7

12 Ruchy niekontrolowane 1.4 Wymagane właściwości osłon i urządzeń ochronnych Wymagania ogólne dotyczące osłon i urządzeń ochronnych Wymagania szczególne dotyczące osłon Osłony stałe Ruchome osłony blokujące Osłony nastawne ograniczające dostęp Urządzenia ochronne 1.5 Ryzyko związane z innymi zagrożeniami Elektryczność Niepożądana elektryczność statyczna Zasilanie energią inną niż energia elektryczna Błędy w montażu Skrajne temperatury Pożar Wybuch Zmniejszanie emisji hałasu akapit drugi 230 Dane porównawcze emisji Drgania Promieniowanie jonizujące i niejonizujące Promieniowanie zewnętrzne Promieniowanie laserowe Emisja materiałów i substancji niebezpiecznych Ryzyko uwięzienia we wnętrzu maszyny Poślizgnięcia, potknięcia i upadki Wyładowania atmosferyczne 1.6 Konserwacja Konserwacja Dostęp do stanowisk obsługi i punktów konserwacji Odłączanie od źródeł energii Interwencja operatora Czyszczenie części wewnętrznych 1.7 Informacje 244 Informacje dla użytkowników Informacje i ostrzeżenia umieszczone na maszynie 246 Języki urzędowe UE Informacje i urządzenia informacyjne Urządzenia ostrzegawcze Ostrzeżenia przed ryzykiem resztkowym akapit pierwszy 250 Oznakowanie maszyny i drugi akapit trzeci 251 Oznakowanie zgodności w odniesieniu do maszyn podlegającym przepisom ATEX akapit czwarty 252 Informacje niezbędne do bezpiecznego użytkowania ostatni akapit 253 Oznakowanie części maszyny, które mają być przemieszczane za pomocą urządzeń do podnoszenia Instrukcje 255 Forma instrukcji 256 Język instrukcji lit. a) i b) 257 Opracowywanie i tłumaczenie instrukcji lit. c) 258 Zapobieganie możliwemu do przewidzenia niewłaściwemu użyciu lit. d) 259 Instrukcje dla użytkowników nieprofesjonalnych lit. a) i b) 260 Treść instrukcji dane dotyczące producenta i maszyny lit. c) 261 Zawarcie deklaracji zgodności WE w instrukcji lit. d), e) i f) 262 Opisy, rysunki, schematy i objaśnienia 8

13 lit. g) i h) 263 Użytkowanie zgodne z przeznaczeniem i możliwe do przewidzenia użycie niewłaściwe lit. i) i j) 264 Montaż, instalacja i łączenie lit. k) 265 Oddawanie do użytku i eksploatacji 266 Szkolenie operatorów lit. l) i m) 267 Informacje dotyczące ryzyka resztkowego lit. n) 268 Zasadnicze własności narzędzi lit. o) 269 Warunki stateczności lit. p) 270 Transport, przenoszenie i przechowywanie lit. q) 271 Procedury i metody stosowane w nagłych sytuacjach w celu odblokowania maszyny lit. r), s) i t) 272 Regulacja, konserwacja i części zamienne lit. u) 273 Deklaracja dotycząca emisji hałasu lit. v) 274 Wyroby medyczne implantowane Materiały promocyjne 2 Dodatkowe zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczące niektórych kategorii maszyn 276 Dodatkowe wymagania dotyczące niektórych kategorii maszyn Wymagania w zakresie higieny dotyczące maszyn przeznaczonych do stosowania w kontakcie z artykułami spożywczymi lub z produktami kosmetycznymi lub farmaceutycznymi Dodatkowe wymagania dotyczące maszyn przenośnych trzymanych w ręku lub prowadzonych ręcznie Deklaracja dotycząca drgań przenoszonych przez maszyny przenośne trzymane w ręku lub prowadzone ręcznie Przenośne maszyny udarowe, montażowe i inne Maszyny do obróbki drewna i materiałów o podobnych właściwościach (Zastrzeżone) 3 Dodatkowe zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa zapobiegające zagrożeniom powodowanym przez przemieszczanie się maszyn 291 Dodatkowe wymagania dotyczące zagrożeń powodowanych przez przemieszczanie się maszyn lit. a) 292 Definicja zagrożenia ze względu na przemieszczanie się" maszyny lit. b) 293 Definicja kierowcy Stanowisko kierowcy Siedzisko Stanowiska osób niebędących kierowcą 3.3 akapit pierwszy 297 Nieupoważnione użycie elementów sterowniczych akapit drugi, 298 Zdalne sterowanie trzeci i czwarty akapit pierwszy 299 Umiejscowienie i rozmieszczenie elementów sterowniczych akapit drugi 300 Pedały akapit trzeci 301 Powrót do położenia neutralnego akapit czwarty i 302 Kierowanie piąty ostatni akapit 303 Sygnały ostrzegawcze cofania akapit pierwszy 304 Sterowanie przemieszczaniem się przez kierowcę jadącego na maszynie akapit drugi, trzeci i czwarty 305 Urządzenia wystające poza normalne gabaryty maszyny ostatni akapit 306 Niezamierzony ruch maszyny akapit 307 Zmniejszenie prędkości, zatrzymanie i unieruchomienie pierwszy, drugi i trzeci 308 Przepisy ruchu drogowego akapit czwarty 309 Zatrzymanie i kontrolowanie potencjalnie niebezpiecznych działań 9

14 poprzez zdalne sterowanie ostatni akapit 310 Zatrzymanie funkcji jazdy Ruch maszyn sterowanych przez kierowców pieszych Uszkodzenie zasilania układu kierowniczego Ruchy niekontrolowane Dostęp do przedziału silnikowego Przewrócenie i przechylenie Spadające przedmioty Stopnie i uchwyty umożliwiające dostęp Urządzenia holownicze Odłączalne urządzenia do mechanicznego przenoszenia napędu Akumulatory Gaśnice i systemy gaśnicze Ochrona operatorów maszyn rozpylających przed ryzykiem narażenia na substancje niebezpieczne Znaki, sygnały i ostrzeżenia Oznakowanie maszyn samojezdnych Deklaracja dotycząca drgań przenoszonych przez maszynę samojezdną Instrukcje dotyczące wielorakiego zastosowania 4 Dodatkowe zasadniczewymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa zapobiegające zagrożeniom związanym z podnoszeniem 327 Zakres zastosowania części lit. a) 328 Podnoszenie lit. b) 329 Ładunek prowadzony lit. c) 330 Współczynnik bezpieczeństwa lit. d) 331 Współczynnik przeciążenia lit. e) 332 Próba statyczna lit. f) 333 Próba dynamiczna lit. g) 334 Podstawa ładunkowa Ryzyko związane z brakiem stateczności Tory szynowe i prowadnice akapit 337 Wytrzymałość mechaniczna pierwszy, drugi i trzeci akapit czwarty 338 Wytrzymałość mechaniczna współczynniki przeciążenia dla prób statycznych ostatni akapit 339 Wytrzymałość mechaniczna współczynniki przeciążenia dla prób dynamicznych Krążki, bębny, koła, liny i łańcuchy Osprzęt do podnoszenia i jego części składowe Sterowanie ruchami Zapobieganie ryzyku kolizji Maszyny obsługujące stałe przystanki Ruchy podstawy ładunkowej Dostęp do podstawy ładunkowej Kontakt z ruchomą podstawą ładunkową Ładunek spadający z podstawy ładunkowej Bezpieczeństwo na przystankach Sprawdzanie przydatności do pracy zgodnie z przeznaczeniem 351 Próby statyczne i dynamiczne 352 Sprawdzanie przydatności do pracy zgodnie z przeznaczeniem w miejscu użytkowania maszyny Sterowanie ruchami maszyny i ładunku Zapobieganie przeciążeniu i przewróceniu 355 Kontrola obciążenia wózków jezdniowych podnośnikowych Liny prowadzące Informacje i oznakowania odnoszące się do łańcuchów, lin i pasów Oznakowanie osprzętu do podnoszenia 10

15 Oznakowanie maszyn podnoszących Instrukcje dla osprzętu do podnoszenia Instrukcje dla maszyn podnoszących 5 Dodatkowe zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w odniesieniu do maszyn przeznaczonych do pracy pod ziemią 362 Dodatkowe wymagania w odniesieniu do maszyn przeznaczonych do pracy pod ziemią 5.1 & Zmechanizowane obudowy kroczące Urządzenia sterownicze Sterowanie ruchami Ryzyko wywołania pożaru przez maszyny przeznaczone do pracy pod ziemią Emisje spalin 6 Dodatkowe zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczące maszyn stwarzających szczególne zagrożenie powodowane podnoszeniem osób 368 Zakres części Wytrzymałość mechaniczna Kontrola obciążenia Urządzenia sterownicze Ruch podstawy ładunkowej akapit pierwszy 373 Przechylenie się podstawy ładunkowej akapit drugi i 374 Wykorzystanie podstawy ładunkowej jako stanowiska pracy trzeci ostatni akapit 375 Drzwi w podstawie ładunkowej Dach ochronny Maszyny przeznaczone do podnoszenia osób, obsługujące stałe przystanki Ryzyko dla osób znajdujących się wewnątrz podstawy ładunkowej lub na podstawie ładunkowej Elementy sterownicze na przystankach Dostęp do podstawy ładunkowej Oznakowanie na podstawie ładunkowej ZAŁĄCZNIK II Deklaracje Załącznik II część Deklaracja zgodności WE dla maszyn sekcja A Załącznik II część Treść deklaracji zgodności WE sekcja A pkt 1 10 Załącznik II część Deklaracja włączenia maszyny nieukończonej sekcja B Załącznik II część Treść deklaracji włączenia sekcja B pkt 1 8 Załącznik II część Przechowywanie deklaracji zgodności WE i deklaracji włączenia ZAŁĄCZNIK III Oznakowanie CE Załącznik III 387 Forma oznakowania CE ZAŁĄCZNIK IV Kategorie maszyn, do których ma zastosowanie jedna z procedur określonych w art. 12 ust. 3 i 4 Załącznik IV 388 Kategorie maszyn, które mogą być przedmiotem jednej z procedur oceny zgodności, w których udział bierze jednostka notyfikowana 11

16 ZAŁĄCZNIK V Orientacyjny wykaz elementów bezpieczeństwa, o których mowa w art. 2 lit. c) Załącznik V 389 Orientacyjny wykaz elementów bezpieczeństwa ZAŁĄCZNIK VI Instrukcja montażu maszyny nieukończonej Załącznik VI 390 Instrukcja montażu maszyny nieukończonej ZAŁĄCZNIK VII Dokumentacja techniczna maszyny Odpowiednia dokumentacja techniczna dla maszyny nieukończonej Załącznik VII część A 391 Dokumentacja techniczna maszyny Załącznik VII część A 392 Zawartość dokumentacji technicznej pkt 1 lit. a) i b) Załącznik VII część A 393 Udostępnianie dokumentacji technicznej pkt 2 i 3 Załącznik VII część B 394 Odpowiednia dokumentacja techniczna dla maszyny nieukończonej ZAŁĄCZNIK VIII Ocena zgodności połączona z kontrolą wewnętrzną w fazie wytwarzania maszyny Załącznik VIII 395 Ocena zgodności połączona z kontrolą wewnętrzną w fazie wytwarzania maszyny ZAŁĄCZNIK IX Badanie typu WE Załącznik IX pkt Badanie typu WE Załącznik IX pkt Wniosek o przeprowadzenie badania typu WE Załącznik IX pkt Zakres badania typu WE Załącznik IX pkt Certyfikat badania typu WE Załącznik IX pkt Ważność certyfikatu badania typu WE i jego przegląd ZAŁĄCZNIK X Pełne zapewnienie jakości Załącznik X sekcja Pełne zapewnienie jakości Załącznik X sekcja Wniosek o ocenę systemu pełnego zapewnienia jakości Załącznik X sekcja Cele i elementy składowe systemu pełnego zapewnienia jakości Załącznik X sekcja Ocena systemu pełnego zapewnienia jakości Załącznik X sekcja Wdrażanie i modyfikowanie systemu pełnego zapewnienia jakości Załącznik X sekcja Nadzór nad systemem pełnego zapewnienia jakości Załącznik X sekcja Przechowywanie dokumentacji, decyzji i sprawozdań dotyczących systemu pełnego zapewnienia jakości ZAŁACZNIK XI Minimalne kryteria, jakie powinny zostać wzięte pod uwagę przez państwa członkowskie przy notyfikowaniu jednostek Załącznik XI 408 Ocena jednostek notyfikowanych INDEKS 12

17 DYREKTYWA 2006/42/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, zmieniająca dyrektywę 95/16/WE (przekształcenie) (Tekst mający znaczenie dla EOG) PREAMBUŁA DO DYREKTYWY W SPRAWIE MASZYN UMOCOWANIA 1 Umocowania Umocowania zawarte w preambule do dyrektywy w sprawie maszyn wskazują podstawę prawną dyrektywy, opinie wyrażone przez właściwy komitet konsultacyjny oraz procedury, zgodnie z którymi przedmiotowa dyrektywa została przyjęta. PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95, uwzględniając wniosek Komisji (1), uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (2), stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (3), (1) Dz.U. C 154 E z , s (2) Dz.U. C 311 z , s. 1. (3) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 4 lipca 2002 r. (Dz.U. C 271 E z , s. 491), wspólne stanowisko Rady z dnia 18 lipca 2005 r. (Dz.U. C 251 E z , s. 1) oraz stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 15 grudnia 2005 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym). Decyzja Rady z dnia 25 kwietnia 2006 r. 2 Podstawa prawna dyrektywy w sprawie maszyn Podstawę prawną dyrektywy w sprawie maszyn określa art. 95 Traktatu WE (obecnie zastąpiony art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej TFUE), umożliwiający UE przyjęcie środków w celu zharmonizowania przepisów państw członkowskich, aby zapewnić utworzenie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Podstawą takich środków musi być wysoki poziom ochrony zdrowia i bezpieczeństwa osób oraz środowiska. Dyrektywa w sprawie maszyn ma zatem dwojaki cel: umożliwienie swobodnego przepływu maszyn w ramach rynku wewnętrznego, a jednocześnie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. W następstwie przedstawienia wniosku przez Komisję, Parlament Europejski i Rada, po konsultacjach z Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, przyjęły dyrektywę w sprawie maszyn zgodnie z procedurą współdecyzji określoną w art. 251 Traktatu WE (obecnie zwaną zwykłą procedurą prawodawczą w art. 294 TFUE). 13