nr 63 Spis treści: OD REDAKCJI

Transkrypt

1

2

3 Spis treści: T OD REDAKCJI ak naprawdę, kolokwialnie mówiąc, jest podupadle, że tak powiem. W temacie koalicji natomiast mogę się wypowiedzieć autorytatywnie, że...no, nie wiem. W każdym razie są to porażające zimne, twarde fakty. Itd., itd. Płynie magma nic nie znaczącego bełkotu. Z lewa i prawa słychać, że przed majaczącymi w trudnej do bliższego określenia przyszłości wyborami, Polacy muszą poznać całą prawdę o kulisach rządzenia, czy też może raczej niweczenia zdobyczy demokratycznych. Z lewa i prawa płyną potoki prognoz, koncepcji, pomysłów. Sęk w tym, że jak wykazują badania językoznawców aż 70 procent widowni telewizyjnej niczego nie rozumie z komunikatów płynących na falach eteru. Z, wydawałoby się, prostych informacji dziennikarskich! Odpowiadających na pytania: Co, gdzie, kiedy? Należy więc założyć, że z tego, co ludziom do przekazania mają politycy nic nie rozumie nikt. Nie tylko dlatego, że słuchając ich po prostu im się nie wierzy, ale także z powodu swoistej nowomowy, jaką się posługują. Zawrotną karierę robią zwroty i słowa wytrychy, zapchajdziury maskujące nagą prawdę o tym, że niewielu politycznych gwiazdorów gadających do mikrofonu i patrzących szczerymi, uczciwymi, by nie powiedzieć: poczciwymi oczyma prawdziwego Polaka w obiektyw kamery, ma coś wartościowego do przekazania. Dlaczego? Ktoś kiedyś mi powiedział w jakimś wywiadzie, że zdumiewa go, że skądinąd mądrzy i uczciwi ludzie, potrafiący bronić swoich poglądów, dostawszy się w tryby władzy idiocieją, a ich do tej pory sztywny kręgosłup moralny gnie się jak osika na wietrze. O tym, że władza deprawuje, wiedzą wszyscy i zdają się godzić z tą zasadą. O tym, że ogłupia dowiadujemy się po fakcie. Prawo i Sprawiedliwość, budując IV RP, postanowiło wyczyścić stajnię Augiasza z wszelkiego zła i niegodziwości. Takich idealistów historia zna wielu. Zwykle kończy się tak, że ci, którzy mamili społeczeństwa wizjami naprawy świata, sami sięgali po te sposoby realizacji swych pomysłów, które deklarowali raz na zawsze usunąć ze społecznej rzeczywistości. Koło się zamyka. To strategia działania po trupach w imię zasady nie popełnię chyba błędu jak Roman Giertych przypisując wieszczowi te słowa:- gwałt niech się gwałtem odciska! Pasują, jak ulał. Ale ten środek zawsze prowadzi na manowce i w polityczny niebyt. Nasi posłowie, kiedy już większość z nich zaliczy po jednym na kadencję wystąpieniu sejmowym zawsze zadbają o to, by ich oracja obfitowała w odnośniki do dziejowych wydarzeń, cytaty, przypowieści i błyskotliwe w ich mniemaniu konstrukcje werbalne. Wygląda to żałośnie, tym bardziej, że zwykle gadają do pustej sali. Za to w kuluarach parlamentarnych aż kipi. To w nich ważą się losy kraju wśród tłumów dziennikarzy polujących na co bardziej prominentnych polityków. Ci zaś w świetle jupiterów mówią bardziej lub mniej zrozumiale, zupełnie nie dbając o to, czy w tym co płynie z ich ust jest jakiś sens. Spece od wizerunku wtłoczyli im w głowy żelazną regułę: nieważne co mówisz, ważne byś był na ekranie, w gazecie, w radiu. Niech zapamiętają twoje nazwisko, bo dzięki temu, a nie dzięki miejscu na liście wyborczej, zostaniesz wybrany. Bo w Polsce wybiera się nazwiska a nie ludzi i to na zasadzie: O! o tym słyszałem, znajome nazwisko i trach! stawiamy krzyżyk. Kandydatów jeśli znamy to z fizjonomii, nie chodzimy na mityngi wyborcze, bo nam się nie chce, a z reguły nie wiemy, że takowe się odbywają. W konsekwencji też nie idziemy do wyborów, a potem rwiemy szaty i ronimy łzy wyrzekając, jakich to reprezentantów narodu (NIE) wybraliśmy. Największym dramatem jest to, że politycy nie potrafią mówić narodowi prawdy. Tak silnie trujący jest opar władzy, któremu się poddają i strach przed jej utratą, że gotowi są zrobić dosłownie wszystko, upokorzyć siebie i innych, poniżyć, skamleć wręcz - byle tylko utrzymać swe stołki:.w rządzie, Sejmie, a tyłki na rozmaitych w dziesiątki i setki tysięcy liczonych synekurach. Prawdziwie porażające jest to, że opór przed rozpisaniem wcześniejszych wyborów u wielu posłów wywołuje strach przed utratą możliwości spłaty zaciągniętych kredytów. Może więc pierwszą z uchwalonych przez Sejm po wakacjach ustawą powinien być akt, zakazujący bankom udzielania parlamentarzystom, ministrom i dalej w dół po szczeblach hierarchii, aż do funkcji wójta, jakichkolwiek kredytów nawet chwilówek. W tym kontekście najostrzej i najboleśniej ujawnia się bowiem fakt, że jesteśmy biednym krajem bogatej Europy. Polacy pchają się do władzy po to, by się dorobić, lub odreagować własne kompleksy - a nie po to, by służyć społeczeństwu, które jakże często jawi im się jako wróg numer 1. Mimo, że mają usta pełne troski o dobro Polski, biją się w piersi w imię honoru, niepodległości, sprawiedliwości i prawości. Z pewnością dotyczy to nie wszystkich, ale bardzo, bardzo wielu spośród nich. Jacek Broszkiewicz redaktor naczelny Dlaczego inwestować w Polsce?...4 Zapraszam do Śremu!...6 Bezpiecznie żyć, pracować, inwestować...7 Opłaca się inwestować w sercu Europy...8 Inwestuj i odpoczywaj w Zawierciu...9 Nowa jakość Katowic...10 Proinnowacyjnie i proekologicznie...12 Innowacje na topie...14 Stare Miasto Nowy Świat...16 Sięgnąć po 200 milionów euro...18 Uroczyste obchody 10-lecia istnienia Euroregionu Pradziad...18 Wyjść poza slogany...20 Bez limitu na pomysły...22 Budowanie więzi na rzecz innowacji...24 Twierdza Nysa...26 Redaktor naczelny: Jacek Broszkiewicz tel , , redakcja@euroregiony.pl z-ca red. naczelnego: Hanka Jarosz-Jałowiecka tel./fax , Zespół: Grażyna Brochwicz, Kornelia Brochel-Fojcik, Iwona Dragon (Londyn), Anna Kobylec, Krzysztof Kozik (Bielsko-Biała, Kopenhaga), Małgorzata Piętka, Gabriel Piotrowski, Piotr Ptak, Tomasz Rzeszutek rysownik, Hanna Smolańska, Antoni Szczęsny, Witold Szwajkowski, Ewa Wanacka, Urszula Węgrzyk,Ewa Zasada (Wiedeń) Agnieszka Żuk (Paryż). Stali felietoniści: Ryszard Tadeusiewicz, Piotr Wrzecioniarz, Ewa Wanacka. Stale współpracują: Danuta Kiera, Marek Starczewski, Ewa Szabelska, Bożena Wróblewska. Rada Redakcyjna: Honorowa Przewodnicząca Danuta Hübner Komisarz Unii Europejskiej ds. polityki regionalnej prof. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), prof. dr hab. Andrzej Limański (rektor Wyższej Szkoły Zarządzania Marketingowego i Jezyków Obcych w Katowicach), Piotr Uszok (prezes Unii Metropolii Polskich), prof. dr hab. Tadeusz Sporek (Akademia Ekonomiczna w Katowicach), prof. Piotr Wrzecioniarz (Politechnika Wrocławska) Redakcja: Katowice ul. Ferdynanda Adamczyka 9c tel./fax , redakcja@euroregiony.pl, DTP: Tomasz Koźmin Dział Promocji i Marketingu: Jolanta Pieczka Wydawca: Euro-Regional Press Sp. z o.o. Prezes Zarządu: Rita Czupryńska ul. Ferdynanda Adamczyka 9c tel./fax: Druk: Drukarnia Infomax, Katowice, ul. Porcelanowa 11c Przedsiębiorstwo to przede wszystkim idea...27 Za chlebem (3)...29 Strach przed kompromitacją nr 63 3

4 nr 63 PRZYBYWAJCIE I INWESTUJCIE! Dlaczego inwestować Znakomite wyniki makroekonomiczne naszej gospodarki powodują, że Polska jest ważnym punktem na mapie inwestycyjnej świata. Bez wątpienia uważana jest przez inwestorów zagranicznych za kraj atrakcyjny do lokowania kapitału. Dowodem na to jest przede wszystkim rekordowa wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych, które ostatnio trafiły do Polski. W 2006 roku napłynęło do Polski z tego tytułu ponad 11 mld euro. Jest to kwota wyższa aż o 44 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Takiego wyniku w historii naszej gospodarki jeszcze nie było. Rekordowe wskaźniki makroekonomiczne zachęcają do lokowania projektów inwestycyjnych. W 2006 roku PKB wzrósł o 6,1 proc., a w I kw roku aż o 7,4 proc. Odnotowujemy także bardzo dobre wskaźniki polskiego eksportu. W 2006 roku osiągnęliśmy z tego tytułu 87,5 mld euro, o 22,6 proc. więcej niż w roku poprzednim. W pierwszych pięciu miesiącach br. eksport zwiększył się o kolejne 12 proc. i osiągnął 38,9 mld euro. Znaczący wpływ na te rezultaty mają zagraniczne firmy działające w Polsce. Znaczący wzrost napływu BIZ do Polski w ostatnim okresie dowodzi, iż zagraniczne firmy pozytywnie oceniają sytuację gospodarczą i perspektywy jej wzrostu, klimat do inwestowania, w tym tzw. otoczenie prawne, a także nasz rynek pracy. Nie bez znaczenia dla europejskich firm jest także bliskość geograficzna i kulturowa oraz zgodność systemu prawnego. Ponadto, nasz kraj posiada duży rynek zbytu, coraz lepszą infrastrukturę jak również dobrze wykształconą i młodą kadrę w większości znającą języki obce. Ministerstwo Gospodarki podejmuje szereg działań zmierzających do poprawy warunków prawnych prowadzenia biznesu w Polsce, zarówno dla polskich, jak i zagranicznych firm. W tym celu poprzez Program Reforma Regulacji,,Przedsiębiorca ma Prawo - realizujemy unijną inicjatywę Better Regulation, która polega na wdrożeniu takiego systemu stanowienia prawa, aby zminimalizować obciążenia biurokratyczne zwłaszcza te ponoszone przez przedsiębiorców i przedsiębiorstwa. Kolejnym dowodem potwierdzającym wyjątkową atrakcyjność inwestycyjną naszego kraju jest zakładanie w Polsce działalności przez liczące się światowe koncerny, takie jak Sharp, Dell i Toshiba. Coraz częściej napływają do nas inwestycje z dziedziny wysokich technologii. Pomysły polskich inżynierów z tych ośrodków wykorzystywane są w informatycznych i telekomunikacyjnych rozwiązaniach Intela, Nokii, Oracle i innych. Polska postrzegana jest również jako interesujący kraj dla tworzenia centrów usług. Swoje placówki utworzyły już w Polsce międzynarodowe koncerny m.in.: Philips, General Electric oraz IBM. Najlepszym jednak dowodem zaufania ze strony zagranicznych inwestorów jest fakt, że ponad 40 proc. z zainwestowanych w zeszłym roku 11 mld euro to reinwestowane zyski. Zagraniczni przedsiębiorcy coraz rzadziej wywożą zyski za granicę wolą pomnażać je u nas, na miejscu. Warto również przypomnieć, że we wszystkich rankingach przeprowadzanych przez międzynarodowe firmy doradcze Polska plasuje się na wysokich miejscach pod względem atrakcyjności inwestycyjnej. W ostatnim raporcie Atrakcyjność inwestycyjna Europy 2007, opublikowanym przez Ernst & Young, Polska zajęła 7 miejsce na świecie. Polska jest natomiast niekwestionowanym liderem wśród krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Why invest in Poland? 4 Great macroeconomic results of our economy make Poland an important point on the investment map of the world. Undoubtedly, foreign investors see Poland as an attractive country for capital investment. A record value of direct foreign investment, having been recently set up in Poland, is a definite proof. As a result, in 2006, Poland saw 11 billion flowing into the country. This amount was 44 per cent higher than the previous year s. It was the first time ever for the Polish economy to achieve such a result. Record macroeconomic indicators encourage investors to put up investment projects. In 2006, GDP increased by 6.1 per cent, and in the first quarter of 2007 by as much as 7.4 per cent. Very good indicators regarding Polish export have also been noted. In 2006, it brought us 87.5 billion i.e per cent more than in the previous year. In the first five months of this year, our exports have increased by another 12 per cent, reaching the level of 38,9 billion. Foreign companies operating in Poland have substantially influenced these results. A significant increase in direct foreign investment inflow into Poland recently proves that foreign companies have positive opinions about the economic situation, growth perspectives, investment climate, including the so called legal environment, and our labor market. What matters also to the European companies is the geographical and cultural vicinity as well as conformity of the legal system. Apart from all that, we are a huge outlet market, we are improving our infrastructure, we have at our disposal educated and young human resources the majority of whom speak foreign languages. The Ministry of Economy is undertaking a number of actions aimed at improving the legal conditions for running business in Poland both for Polish and foreign companies. Therefore, within the scope of a Reform Regulation Program, called Entrepreneurs Have Rights, we are implementing an EU initiative ( Better Regulation ) aiming at introduction of a modernized legal system

5 VISIT US AND INVEST! nr 63 w Polsce? Obecnie największym wyzwaniem dla Polski jest przyciąganie inwestycji zaawansowanych technologicznie. Jesteśmy drugim krajem na świecie pod względem popularności lokowania inwestycji w produkcję przemysłową wyprzedzają nas tylko Chiny. Wzrasta także pozycja Polski w branży call centres. Światowym liderem w tej dziedzinie nadal pozostają Indie, natomiast Polska awansowała na 5 pozycję (z 7 w roku ubiegłym). Chciałbym również zwrócić uwagę na fakt, iż nasz kraj już drugi rok z rzędu jest liderem pod względem liczby nowych miejsc pracy utworzonych w wyniku inwestycji zagranicznych. W roku 2006 powstało ich ponad 31 tys. Naszą atrakcyjność inwestycyjną podnoszą specjalne strefy ekonomiczne. O niesłabnącym zainteresowaniu przedsiębiorców specjalnymi strefami świadczy fakt, że w ciągu pierwszych 5 miesięcy tego roku udzielono aż 66 nowych zezwoleń na działalność w ramach SSE. Od lipca which will minimize bureaucratic burdens suffered by entrepreneurs and companies. Another proof of investment attractiveness of our country is the fact that well-known TNCs, such as: Sharp, Dell, Toshiba are setting up their businesses in Poland. High technology investments are flowing into our country more and more frequently. Polish engineers ideas are used in IT and Telecom solutions of Intel, Nokia, Oracle and the others. Poland is also seen as an interesting country for setting up service centers. A lot of multinationals have opened their premises in Poland already, among them: Philips, General Electric, and IBM. The most important proof of foreign investors trust, however, is the fact that over 40 per cent of 11 billion invested last year comes from reinvested profits. Foreign businessmen are not in a hurry any more to take their profits abroad they prefer to multiply them in Poland. It is also worth mentioning that in all the rankings conducted by international consulting firms Poland occupies high positions with regard to investment attractiveness. In the last report Investment Attractiveness in Europe 2007, published by Ernst & Young, Poland was ranked 7 th in the world. In addition, Poland is an indisputable leader among East and Central European countries r. rząd aż 11 razy poszerzał granice stref, dostosowując ich obszary do potrzeb inwestorów. Pragnę zachęcić przedsiębiorców do inwestowania w naszym kraju, ponieważ Polska oferuje wyjątkowe szanse biznesowe. Zapewniam, że sprostamy oczekiwaniom każdego zagranicznego inwestora. Minister Gospodarki Piotr Woźniak dla miesięcznika Euroregiony-Polska The biggest challenge for Poland today is attracting high-tech investment. We come as the second country in the world, after China, with regard to popularity of putting up industrial production investments. Our position in call centers industry is getting stronger as well. India being the world leader in the field, we have advanced to the 5th position (7th last year). Moreover, I would like to underline the fact that Poland is leading, two years running, in the rankings of new workplaces created by foreign investments. 31 thousand of them were created in Special economic zones increase our investment attractiveness. Entrepreneurs serious interest in these areas can be proved by the fact that 66 new permissions to run business within special economic zones were granted during the first 5 months of this year. Since July 2006 the government has widened the zones borders 11 times, adapting their areas to the needs of investors. It is my sincere wish to encourage entrepreneurs to invest in Poland, a country offering exceptional business opportunities. Please be assured that we can live up to every foreign investor s expectations. Text by Piotr Woźniak, Poland s Minister of Economy, for Euroregiony-Polska monthly. 5

6 nr 63 PRZYBYWAJCIE I INWESTUJCIE! Śrem jest miastem zmierzającym do aglomeracji poznańskiej, obecnie liczy ok. 31 tys. mieszkańców. Zlokalizowany 40 km od Poznania, jest ważnym lokalnym węzłem drogowym, usprawnionym poprzez nowopowstałą obwodnicę. Śrem to silna gospodarczo wielkopolska gmina z tradycjami przemysłowymi. Oferuje doskonałe warunki dla rozwoju przedsiębiorczości. Na terenie gminy utworzono Śremski Park Inwestycyjny Obszary Wschodni i Zachodni. Obszar Wschodni wchodzi w skład Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej INVEST PARK Sp. z o.o. jako Podstrefa Śrem. Prowadzona jest tu otwarta polityka proinwestycyjna: zwolnienia podatkowe, ulgi inwestycyjne oraz zwrot kosztów z tytułu tworzenia nowych miejsc pracy. Zachęty inwestycyjne, dobrze rozwinięte otoczenie biznesu, aktywizacja przedsiębiorczości w ramach Unii Gospodarczej (UGRŚ-ŚOWMP) oraz zaangażowanie władz samorządowych są elementami przyciągającymi inwestorów. Do najważniejszych zalet miasta należy jego doskonałe wyposażenie w infrastrukturę komunalną i techniczną. W pełni dostępne są sieci wodociągowe, gazowe, elektroenergetyczne i teleinformatyczne. Największym przedsiębiorstwem jest Odlewnia Żeliwa ŚREM S.A., która wytwarza odlewy do produkcji silników i armatury przemysłowej, eksportując ok. 80% swojej produkcji. Inne znaczące firmy w gminie to: Karma Bella Sp. z o.o. i Sunset Suits (branża odzieżowa), Rehau (produkty i systemy dla budownictwa, motoryzacji i przemysłu oparte na polimerach), Defor S.A. (producent stolarki budowlanej i fasad aluminiowych), Domo-Meble Sp. z o.o. i Dutch Trade Sp. z o.o. (tapicerstwo), Spójnia Nochowo (nasiennictwo), Dutron Sp. z o.o. (branża elektrotechniczna). Władze samorządowe pielęgnują kontakty zagraniczne z miastami partnerskimi Bergen w Niemczech oraz Rožnov w Czechach. Śrem jest miastem podążającym za duchem nowoczesności i stawiającym na rozwój. Prowadzi kampanię pod hasłem dla mnie, dla Ciebie, dla każdego..., otwierając miasto dla wszystkich chcących tu zamieszkać, zainwestować i przyjemnie spędzić wolny czas. Śrem to także unikatowe miejsce wypoczynku dla gości i turystów, którym miasto oferuje dostęp do infrastruktury turystycznej zlokalizowanej nad rzeką Wartą, gdzie odbywają się przejażdżki statkami, spływy kajakowe i maratony pływackie. Z kolei Jezioro Grzymisławskie jest gospodarzem Motorowodnych Mistrzostw Świata i Europy. Zapraszam do Śremu! Przyrodnicze, gospodarcze, kulturowe oraz turystyczne walory zachęcają do odwiedzenia miasta. To serce Wielkopolski, miasto przyjazne inwestorom, turystom i mieszkańcom. Adam Lewandowski Burmistrz Śremu 6 Śrem is a town approaching the Poznań agglomeration, currently with approx. 31,000 inhabitants. Located 40 kilometres away from Poznań, it is an important road junction, streamlined through a newly-built ring road. Śrem is an economically strong municipality in Wielkopolska, with industrial traditions. It offers excellent conditions for development of entrepreneurship. Within the borders of the municipality, the Śrem Investment Park, consisting of the Easter and Western Areas has been created. The Eastern Area belongs to the Wałbrzych Special Economic Zone - INVEST PARK Sp. z o.o. as the Śrem Sub-zone. A free pro-investment policy is carried out there: tax allowances, investment allowances and reimbursement of costs incurred for job-generating. Investment incentives, a well-developed business environment, activation of entrepreneurship within the Economic Union (UGRŚ-ŚOWMP) and commitment of the local authorities attract investors. The major advantage of the town is its wonderful municipal and technical infrastructure. There are fully accessible water supply, gas, power and ITC networks. The biggest enterprise is ŚREM S.A. Iron Foundry, which makes castings for manufacturing of engines and industrial fixtures, exporting approx. 80% of its output. Other important companies in the municipality include: Karma Bella Sp. z o.o. and Sunset Suits (clothing industry), Rehau (products and systems for the construction sector, the automotive sector and other industries based on polymers), Defor S.A. (a manufacturer of construction joinery and aluminium facades), Domo-Meble Sp. z o.o. and Dutch Trade Sp. z o.o. (upholstery), Spójnia Nochowo (seed production), Dutron Sp. z o.o. (electrical engineering). Come and visit Śrem! The local authorities take good care of foreign contacts with their partner towns Bergen in Germany and Rožnov in the Czech Republic. Śrem is a forward-looking development-oriented town. It is conducting a campaign called for me, for you, for everyone..., opening the town to all the people who are willing to live, invest and pleasantly spend their leisure time there. Śrem also makes a unique recreation place for visitors and tourists, offering them an easy access to the tourist infrastructure located at the bank of the Warta river, with boat trips, kayaking and swimming marathons. The Grzymisławskie Lake, in turn, hosts the World and European Championships in water motor sports. Natural, economic, cultural and tourist resources encourage people to visit the town. This is the heart of Wielkopolska, a town which is friendly to investors, tourists and its inhabitants.

7 ERA SP. Z O.O. Bezpiecznie żyć, pracować, inwestować Śląsk to ogromny potencjał demografi czny i gospodarczy. Ponad 4 miliony mieszkańców i setki tysięcy przedsiębiorstw, instytucji i ośrodków administracyjnych oraz obiektów użyteczności publicznej. Śląsk to potężne centrum handlowo-biznesowe, przed którym rysują się wielkie perspektywy rozwoju. To cel i obiekt inwestycyjnego zainteresowania największych międzynarodowych korporacji, a także uznanych zagranicznych przedsiębiorstw rozmaitych branż. Funkcjonowanie tych podmiotów i instytucji wymaga profesjonalnej obsługi. W dzisiejszym świecie nasyconym wysoką technologią i wysublimowanymi potrzebami cywilizacyjnymi składają się na nią: - bezpośrednia ochrona fizyczna - zabezpieczenia techniczne - usługi czystościowo-porządkowe - organizacja i obsługa parkingów strzeżonych - diagnostyka pojazdowa i naprawa samochodów - usługi reklamowe - usługi hotelowe i gastronomiczne Najpełniejsze i o najwyższym poziomie profesjonalizmu spektrum działań zapewniających wygodę, poczucie bezpieczeństwa, czystość i komfort realizacji własnych zadań przez kontrahentów zapewnia jedno z największych na Śląsku i w Polsce przedsiębiorstw świadczących tego rodzaju usługi przez wysoko kwalifi kowaną kadrę ponad 3000 pracowników ERA Spółka z o.o. w Chorzowie. ERA to znana i ceniona od 60 lat fi rma, która powszechnie kojarzy się z poczuciem bezpieczeństwa, solidnością i wysokim poziomem oferowanych kompleksowo usług dla biznesu, handlu i przemysłu, w tym dla klientów posiadających rozbudowaną infrastrukturę techniczną oraz obiekty wymagające szczególnej ochrony i troski o estetykę. Gwarancją wysokiej jakości usług świadczonych przez ERA Sp. z o.o. jest długa lista referencyjna wieloletnich poważnych kontrahentów, szereg certyfi katów, prestiżowych nagród i wyróżnień, zdobytych zarówno w konkursach ogólnopolskich, jaki i przyznawanych za zasługi dla rozwoju regionu śląskiego. ERA w dziedzinie ochrony to najnowocześniejsze rozwiązania techniczne, sprzętowe, a także szybkość reagowania w sytuacjach kryzysowych. ERA posiada największą na terenie Śląska liczbę Grup Interwencyjnych zarządzanych przez nowoczesne Centrum Monitorowania. ERA od wielu lat specjalizuje się w utrzymaniu czystości wszelkiego rodzaju obiektów użytkowych oraz terenów wokół nich. Wszystkie prace wykonywane są na podstawie indywidualnie opracowanych planów higieny przy zastosowaniu maszyn i środków najnowszej generacji. Podstawą funkcjonowania sieci parkingów strzeżonych ERA jest doskonale rozwinięte zaplecze organizacyjne oraz dogodna lokalizacja na terenie całego Śląska, a posiadane doświadczenie w tej branży stanowi gwarancję świadczenia usług organizacji i obsługi parkingów na zlecenie. ERA-MOTO dysponuje stacją kontroli pojazdów oraz serwisem wyspecjalizowanym w obsłudze fl oty samochodowej fi rm. Ofertę ERA uzupełnia czterogwiazdkowy Hotel Pałac Czarny Las w Woźnikach koło Częstochowy, jako komfortowe miejsce wypoczynku i organizacji prestiżowych konferencji, szkoleń oraz spotkań biznesowych. Jeśli pojawisz się na Śląsku, w Aglomeracji Katowickiej i masz plany na pracę i życie w tym regionie - skontaktuj się z ERA Sp. z o.o., która zadba o Twoje bezpieczeństwo, wygodę i komfort. Living, Working, Investing Safely Silesia is an enormous demographic and economic potential. Over 4 million inhabitants and hundreds of thousands of enterprises, institutions as well as administrative centres and utilities buildings. Silesia is a powerful commercial and business centre with great prospects of development. It is the objective and object of investment interest of the biggest international corporations, as well as recognized foreign companies of different branches. The functioning of these companies and institutions requires professional services. In today s world full of high technology and sophisticated civilization requirements they consist of: - direct physical protection - technical safety-systems - cleaning and tidying services - organization and operation of monitored parking lots - mechanical diagnosis and car repairs - advertising services - hotel and gastronomic services ERA Spółka z o.o. in Chorzów, one of the biggest enterprises in Silesia and in Poland, where this type of services is rendered by a highly-qualified staff consisting of 3000 workers, provides the fullest and most professional spectrum of activities ensuring convenience, the feeling of safety, cleanliness and comfort of performance of the Customers own tasks. ERA is a well-known and highly-valued for 60 years company which is associated with safety, reliability and a high level of complex services for business, commerce and industry, this including customers with developed technical infrastructure and facilities requiring particular protection and a care for aesthetics. The long list of references of long-standing serious customers, a number of certifi cates, prestigious awards and honours obtained in national contests and awarded for achievements in the development of the Silesia region guarantee a high standard of services rendered by ERA Sp. z o.o. In the protection area ERA means the most up-to-date technical and equipment solutions as well as quick reactions in emergency situations. ERA has the biggest in Silesia number of Intervention Groups managed by a modern Monitoring Centre. For many years now, ERA has been specializing in maintaining cleanliness and order in all types of utility buildings and their surroundings. All work is carried out on the grounds of individually prepared hygiene plans with the use of machines and agents of the latest generation. The network of ERA monitored parking lots is based on perfectly developed organization back-up facilities and convenient location in the whole of the Silesian region, whereas possessed experience in the branch guarantees the performance of commissioned parking lot organization and operation services. ERA-MOTO has at its disposal a station for vehicle checking and specialized services which provides services to company car fl eets. ERA s offer is supplemented by a four-star Czarny Las Palace Hotel in Woźniki near Częstochwoa, as a luxurious place of relaxation and organization of prestigious conferences, training courses and business meetings. If you happen to come to Silesia, to the Katowice Agglomeration and have work and life plans connected with this region contact ERA Sp. z o.o. which will take care of your safety, convenience and comfort. nr 63 7

8 nr 63 8 PRZYBYWAJCIE I INWESTUJCIE! Opłaca się inwestować w sercu Europy Polska jest atrakcyjnym miejscem do robienia interesów. Świadczą o tym wysokie notowania w światowych rankingach, jak chociażby w badaniu atrakcyjności inwestycyjnej Ernst&Young, w którym zajęliśmy 7 miejsce na świecie. Pod względem atrakcyjności inwestycji w produkcję przemysłową, zajmujemy drugie miejsce, zaraz za Chinami. Polska to kraj dynamicznych zmian. Z roku na rok stajemy się coraz bardziej cenionym miejscem do lokowania zagranicznych inwestycji. Zagraniczne firmy dostrzegają nasz potencjał. Polska może się pochwalić przede wszystkim wysokim wzrostem gospodarczym ponad dwukrotnie wyższym niż średnia UE oraz bardzo niską inflacją. Naszym największym atutem jest kapitał ludzki. W ciągu ostatnich 15 lat odsetek Polaków posiadających wyższe wykształcenie wzrósł o 100%. Połowa populacji ma mniej niż 35 lat. 80% studentów zna język angielski. Wysoko wykwalifikowane kadry sprawiają, że szczególną rangę w Polsce zyskują inwestycje typu BPO i R&D, na których najbardziej nam zależy. O tym, że w Polsce warto lokować kapitał przekonuje nie tylko dobra koniunktura gospodarcza, ale nade wszystko strategiczne położenie geograficzne. Leżymy w samym sercu Europy. Od trzech lat jesteśmy członkiem UE, co dla potencjalnych inwestorów oznacza łatwiejszy dostęp do europejskiego rynku. Systematycznie zwiększa się liczba międzynarodowych połączeń lotniczych. Sukcesywnie rozwijamy sieć dróg i połączeń kolejowych. Stajemy się naturalną bazą dla centrów logistycznych, ponieważ w promieniu 1000 km mieszka 250 mln ludzi. Na terenie całego kraju działa czternaście specjalnych stref ekonomicznych oferujących inwestorom ulgi podatkowe. Niewątpliwy wpływ na wzrost atrakcyjności inwestycyjnej naszego kraju będzie miał wybór Polski i Ukrainy na gospodarzy Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku. Organizacja imprezy międzynarodowej tej rangi będzie oznaczać przyspieszony rozwój infrastruktury transportowej i turystycznej. Polska aktywnie korzysta z szansy, jaką daje członkostwo w UE, zwłaszcza w wymiarze wykorzystania środków unijnych. Paweł Wojciechowski Prezes Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Warszawa It is worthwhile to invest in the heart of Europe Poland is an attractive place for doing business. This is proved by its high positions in international rankings, as for example in recent Ernst&Young attractiveness survey according to which Poland is the seventh most attractive country for foreign investment in the world. In respect of attractiveness of investment in production sector we are perceived as the second best location, just after China. Poland is the country of dynamic changes. From year to year we are becoming more and more appreciated destination for foreign investment. Our potential is noticeable to foreign companies. Above all Poland can pride itself on impressive economic growth rate - more than twice as high as EU average, and on very low inflation. Human capital is our strongest asset. Within the last 15 years the percentage of graduates grew by a 100 per cent. Half of the Polish population is under the age of 35 years. 80% of students can communicate in English. Well qualified human resources make Poland particularly attractive for BPO and R&D investments, which are most welcome by us. Profitability of locating money in Poland is proved not only by the country s growing economy but above all by its strategic geographic location. We are in the very heart of Europe. For three years already we have been an EU member, which means easier access to the European market for potential investors. The number of international air connections is systematically growing. Road and railway infrastructures are gradually being expanded. We are becoming a natural base for logistic centres, as there is the population of 250 million within a 1000 km radius. There are fourteen special economic zones operating all over the country, which offer tax incentives to investors. Investing attractiveness of our country will be undoubtedly boosted by the fact that Poland and Ukraine have been chosen hosts of the UEFA European Football Championship Euro Organization of an international event of this rank will entail accelerated growth of transport and tourism infrastructure. Poland actively takes advantage of the opportunity offered by EU membership, particularly in respect of utilization of EU funds. Paweł Wojciechowski President of Polish Information and Foreign Investment Agency Warsaw

9 Miasto położone jest w południowo zachodniej części Województwa Śląskiego, ma 54 tys. mieszkańców. Posiada rozbudowaną sieć dróg i znajduje się na trasie kolejowej z Częstochowy do Katowic. Z miasta Zawiercie można bezpośrednio dojechać w ciagu 2 godzin koleją do stolicy Polski Warszawy. W odległości 28 km od Zawiercia znajduje się międzynarodowy port lotniczy Katowice Pyrzowice. Gmina oferuje ogromne tereny inwestycyjne w ramach tworzonej Strefy Aktywności Gospodarczej, gdzie na preferencyjnych warunkach można rozpocząć swą działalność gospodarczą. Inwestorzy mogą liczyć na obniżenie podatków od nieruchomości, trwają prace, aby tereny te posiadały jak najlepszy dojazd i uzbrojenie. Przy Urzędzie działa Centrum Obsługi Inwestora zapewniające kompleksową obsługę przedsiębiorców. Gmina posiada tytuł Gmina Fair Play - złota lokalizacja biznesu. Certyfikat został przyznany przez Krajową Izbę Gospodarczą z Warszawy oraz Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym. Otrzymany tytuł jest dowodem profesjonalnego podejścia do przedstawicieli biznesu na każdym z etapów procesów przygotowania nowej inwestycji, a jednocześnie o przychylnym klimacie, jakie stwarzają władze miasta dla przedsiębiorców obecnych na terenie gminy. Z raportu audytora wynika, iż silną stroną Zawiercia jest między innymi bardzo dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna i promocja gminy. PRZYBYWAJCIE I INWESTUJCIE! Inwestuj i odpoczywaj w Zawierciu! Szukacie Państwo przyjaznych inwestorom terenów zapewniających zarówno zaplecze infrastrukturalne, pomoc w załatwianiu formalności, ogromne zaplecze kadrowe, a przy tym różnoraki odpoczynek po pracy w pięknej okolicy? Zapraszamy do Zawiercia! facilities in beautiful scenery? Welcome to Zawiercie! The town, situated in the south-western part of the Silesian Voivodship has the population of people. It has well developed road infrastructure and is located on the railway route from Częstochowa to Katowice. There is a direct rail connection with Warsaw, the capital of Poland: the journey takes only 2 hours. The international airport Katowice Pyrzowice is only 28 kilometers away. The district offers large investment areas in the framework of Business Activity Zone being established, where businesses can start their operation on preferential terms. Investors may expect reduction of property tax; works are continued on improvement of roads and land development. The Council has the Investor Service Centre providing overall assistance for entrepreneurs. The community has obtained the title of Community Fair Play Golden Investment Location. The certificate was granted by the Polish Chamber of Commerce in Warsaw and the Institute for Private Enterprise and Democracy. The title proves the professional approach to businesses on each stage of new investment development processes and also points to favourable climate created by municipal authorities for entrepreneurs active within the territory of the commune. The auditor s report highlights that one of the strong points of Zawiercie is its very well developed technical infrastructure and promotion of the commune. Gmina Zawiercie otrzymała tytuł Przejrzysta Polska. Na terenie miasta swoje siedziby posiadają zakłady przemysłowe branż: metalurgicznej, metalowej, maszynowej i tekstylnej. Miasto posiada nowoczesną oczyszczalnię ścieków ponadto Komisja Europejska wydała decyzję o dofinansowaniu projektu pod nazwą Gospodarka ściekowa Zawiercia w ramach Funduszu Spójności. Całkowita wartość projektu: 24,573 mln Euro, dofinansowanie wyniesie 80,5% czyli 18,866 mln Euro. System oświatowy miasta jest dobrze rozwinięty i obejmuje sieć szkół podstawowych, gimnazja, szkoły średnie zawodowe, techniczne i licea ogólnokształcące, Wyższą Szkołę Zarządzania, ponadto bliskość renomowanych szkół wyższych regionu śląskiego. Zawiercie położone jest wśród malowniczych skał wapiennych Jury Krakowsko Częstochowskiej. Na terenie Zawiercia znajdują się ruiny średniowiecznego zamku Morsko, obok którego znajduje się hotel i centrum rekreacyjne wraz z wyciągiem narciarskim. Z Zawiercia, jako Bramy na Jurę prowadzą szlaki w malownicze okolice kolejnych warowni jurajskich. Urząd Miejski Zawiercie, ul. Leśna 2, Zawiercie, Polska, tel (032) , tel. Biura Obsługi Inwestora + 48 (032) Invest and relax in Zawiercie! Are you looking for investor friendly areas which provide both infrastructural background, assistance with settling formalities, vast human resources base and also offer various leisure Zawiercie commune obtained the Transparent Poland title. The town is the headquarters of companies acting in metallurgy, metal, engineering and textile industries. There is a modern sewage treatment plant; the European Commission has decided on financing part of the expenditure of the project Waste Management in Zawiercie from the Cohesion Fund. Total value of the investment is m and the EU financing will cover 80.5% of the project expenditure, i.e m. System of education in the town is well developed and includes the net of primary and secondary schools, vocational, technical and grammar schools and a Business College. Besides, the town is in proximity of reputed Silesian universities and colleges. Zawiercie is situated among picturesque lime rocks of Jura Krakowsko-Częstochowska. In the outskirts of Zawiercie there are ruins of a medieval castle Morsko, with a hotel and recreational centre, including a ski lift, in its vicinity. Tourist trails lead from Zawiercie, a Gate to Jura, to areas of great scenic beauty with other Jurassic strongholds. Urząd Miejski /Municipal Council/ Zawiercie, ul. Leśna 2, Zawiercie, Polska, tel + 48 (032) , Investor Assistance Office tel.+ 48 (032) nr 63 9

10 nr 63 PRZYBYWAJCIE I INWESTUJCIE! Przebudowa śródmieścia na miarę XXI wieku Nowa jakość Katowic 10 Blisko trzymilionowa Aglomeracja Katowicka jest dziewiątą co do wielkości metropolią w Unii Europejskiej. Doskonałe położenie na przecięciu szlaków komunikacyjnych na południu Polski - w pobliżu granicy z Czechami i Słowacją - to tylko jeden z licznych atutów tego prężnie rozwijającego się organizmu miejskiego. Jednak właśnie z tego powodu komunikacja stała się po 1990 roku priorytetem inwestycyjnym tutejszych władz lokalnych. Dziś dwadzieścia cztery miasta wchodzące w skład Aglomeracji dysponują już bogatą strukturą połączeń drogowych oraz rozwiniętą komunikacją kolejową i powietrzną, z dwoma szybko rozbudowującymi się międzynarodowymi portami lotniczymi. Przystąpienie do Unii Europejskiej definitywnie otworzyło polski rynek dla inwestorów zagranicznych, którzy szybko dostrzegli atrakcyjność Katowic dla nowych przedsięwzięć. Między innymi dlatego, że miasto stanęło przed wyzwaniem odejścia od swojego tradycyjnego, ciężkoprzemysłowego charakteru, przez co stało się praktycznie jednym rozległym polem inwestycyjnym, przygotowanym do zagospodarowania. I tak się dzieje do dziś co powoduje, że w górnośląskiej stolicy co krok można napotykać wielkie place budowy. Nowopowstała sieć usług od bankowych po handlowo-rozrywkowe determinuje tempo rozwoju gospodarczego miasta. Nadszedł więc najwyższy czas na całkowite przekształcenia śródmieścia Katowic, na miarę metropolitarnej pozycji ośrodka. Dlatego przygotowana została koncepcja architektoniczna zagospodarowania śródmieścia, które będzie już miało charakter prawdziwego centrum dla całej Aglomeracji, z nowoczesnym zapleczem biznesowym oraz kulturalnym. W ten sposób powstanie przestrzeń adekwatna nie tylko dla potencjału gospodarczego regionu, ale przede wszystkim odpowiadająca rosnącym aspiracjom mieszkańców. Rozmach projektu określa jego skala. Przebudowa obejmie swoim zasięgiem stuhektarowy obszar ścisłego śródmieścia, co już pozwala sobie uświadomić, że mamy do czynienia z największym przedsięwzięciem tego typu w Europie Środkowej. Przykładowo powierzchnia przestrzeni biurowych, handlowych oraz mieszkalnych zajmie dwieście pięćdziesiąt tysięcy metrów kwadratowych. Warto podkreślić, że autorami tej śmiałej koncepcji są projektanci, skupieni w katowickim biurze architektonicznym KONIOR STUDIO, zwycięzcy ogłoszonego przez Miasto Katowice konkursu na projekt przebudowy śródmieścia. Założeniem podstawowym tej idei jest przywrócenie centrum Katowic właściwej skali i harmonii. W praktyce oznacza to konieczność wybudowania kompleksu obiektów przy alei Korfantego, będącej główną arterią miasta. W ten sposób powstanie naturalny ciąg użytkowy, łączący dwa - aktualnie najważniejsze - punkty śródmieścia, czyli halę widowiskową Spodek oraz Rynek. Powstanie zatem już nie nominalna, a rzeczywista aleja o charakterze metropolitarnej ulicy, która zawiera w sobie corso, czyli główny salon miasta, szereg przestrzeni dla pieszych oraz funkcjonalnych placów i przeszklonych pasaży. Partery nowych budynków zostaną zagospodarowane przez sklepy, kawiarnie, galerie, co w naturalny sposób wytworzy centralny obszar kulturalno-biznesowy dla Katowic. Najważniejsze cele zaplanowanej inwestycji: 1. SPOŁECZNE: Przywrócenie znaczenia centrum miasta w kategoriach socjalno-społecznych Zcentralizowanie życia miasta poprzez stworzenie atrakcyjnego otoczenia dla mieszkańców oraz przyjeżdżających z kraju i z zagranicy Stworzenie unikatowego miejsca o szeroko rozumianym charakterze rekreacyjnym 2. ARCHITEKTONICZO - URBANISTYCZNE: Utworzenie atrakcyjnej przestrzeni miejskiej, która będzie wizytówką i symbolem nowego oblicza Katowic i Aglomeracji Katowickiej Zwiększenie koncentracji zabudowy śródmiejskiej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na jej rozpoznawalność przez mieszkańców i przyjezdnych Wykreowanie przestrzeni publicznej (placów, tras pieszych, promenad i wnętrz publicznych) przy jednoczesnej ochronie i rewitalizacji już istniejącej zabudowy miasta 3. FUNKCJONALNE: Koncentracja i powiązanie zróżnicowanych funkcji Wykorzystanie rangi hali Spodka dla ożywienia rzeczywistości miejskiej 4. KOMUNIKACYJNE: Stopniowe obniżanie nasilenia ruchu samochodowego w obszarze centrum miasta Wskazanie nowych miejsc parkingowych Modernizacja środków komunikacji publicznej ze szczególnym uwzględnieniem wygodnych linii tramwajowych w centrum

11 VISIT US AND INVEST Reconstruction of the City Centre of 21st century New quality of Katowice nr 63 The nearly three-million agglomeration of Katowice is the ninth biggest metropolis in the European Union. Excellent location on the crossing of communication routes in the south of Poland near the Czech and Slovak border is just one of the numerous advantages of this dynamically developing urban body. However, just for that reason transport became a priority investment for the local authorities after Today, the twentyfour towns which make up the Agglomeration have at their disposal a well developed structure of road connections and rail and air communication, with two quickly developing international airports. Accession to the European Union definitely opened the Polish market for foreign investors who quickly realized that Katowice was attractive for new undertakings. Among other things, also because the city had to face the challenge of changing its traditional, heavy-industry nature, thus practically becoming one big investment area, ready for development. This tendency still continues today and one comes across numerous construction sites at every turn. The newly-established network of banking through commercial and entertainment services determines the rate of the city s economic growth. It s high time to completely reconstruct the Katowice city centre, to make it look more like a metropolis. That is why an architectural concept of the city centre has been prepared. It will have the features of a real centre of the whole Agglomeration, with modern business and cultural back-up facilities. This will help in forming adequate space not only for the economic potential of the region, but above all, will comply with the growing aspirations of its inhabitants. The panache of the project is determined by its scale. The reconstruction will include in its range an area of one hundred hectares of the strict city centre which already shows that we are dealing with the biggest undertaking of the kind in Central Europe. For example, the floor area of office, commercial and housing space will occupy two hundred and fifty thousand square metres. It is worth mentioning that designers belonging to the Katowice architectural design office KONIOR STUDIO, winners of the competition announced by the city of Katowice for the project of reconstructing the city centre, are the authors of this audacious concept. The basic assumption of the idea is to restore to the city centre of Katowice its proper scale and harmony. In practice this means the necessity of erecting a complex of buildings in Aleja Korfantego, the city s main artery. This will create a natural stretch of facilities, connecting two currently the most important points in the city centre, that is Spodek the performance hall and Rynek. We will therefore have a real avenue, not only by name, with features of a metropolitan street with its corso, i.e. the main salon of the city, several pedestrian areas as well as functional sites and glazed passage ways. Groundfloor of the buildings will be occupied by shops, cafes, galleries thus creating in a natural way the central cultural and business area of Katowice. The main objectives of the planned investment are as follows: 1. SOCIAL: To restore the social and public significance of the city centre To centralize city life by creating an attractive environment for its inhabitants as well as visitors coming from Poland and from abroad To create a unique place of recreational nature in the extensive meaning of the word 2. ARCHITECTURAL AND URBAN: To create attractive urban space which will be a mark and symbol of the new face of Katowice city and the Katowice Agglomeration To increase the concentration of city buildings, paying special attention to their recognizability among inhabitants and visitors To create public space (sites, pedestrian routes, promenades and public interiors) by protecting and revitalizing at the same time the already existing buildings 3. FUNCTIONAL: Concentration and connection of dif ferent functions Use of Spodek s rank in reviving urban reality 4. TRANSPORT: Gradual reduction of car traffic intensity in the city centre Designation of new parking places Modernization of public municipal transport with particular consideration of convenient tramway lines in the centre 11

12 nr 63 PRZEMYSŁ, NAUKA, SAMORZĄDY Polska transformacja ustrojowa zapoczątkowana u progu lat 90 spowodowała ogromne zmiany w gospodarce, szczególnie w najbardziej uprze- mysłowionym regionie kraju, jakim jest Górny Śląsk i Zagłębie Dąbrowskie. Restrukturyzacja przemysłu ciężkiego: kopalń, hut, zakładów chemicznych, elektrowni i ciepłowni korzystających z jedynego dostępnego tutaj źródła energii, jakim jest węgiel kamienny, odsłoniła przygnębiający ob- raz krańcowo zdegradowanego środowiska naturalnego, które padło ofiarą brutalnej industrializacji tego obszaru. Śląsk obronił swoje przemysłowe oblicze. Nadal działają w regionie tysiące dużych przedsiębiorstw, zakładów wymentu Europejskiego Jerzy Buzek. Idea padła na podatny Autorem pomysłu jest były premier i obecny poseł do Parlatwórczych, a rozwijająca się infrastruktura także potrzebuje coraz więcej energii. Węgiel kamienny wciąż jest główłożyciele Klastra: Główny Instytut Górnictwa, Politechnika grunt. W jej realizację zaangażowali się, jako członkowie zanym jej źródłem diametralnie za to zmienia się podejście Śląska, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Instytut Inżynierii Chemicznej PAN, Południowy Koncern Energe- do sposobów jego wykorzystania. W cywilizowanym świecie obowiązują normy i zasady, które ustanowiono (m.in. w Unii tyczny S.A., Kompania Węglowa S.A., Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., Katowicki Holding Węglowy S.A. oraz Europejskiej) po to, by eksploracja zasobów naturalnych i przetwarzanie pozyskanych surowców odbywało się z jak samorządy sześciu gmin górniczych Gliwic, Jastrzębia najmniejszą szkodą dla środowiska naturalnego, zdrowia Zdroju, Jaworzna, Katowic, Rybnika i Tychów. Proinnowacyjnie i proekologicznie Podstawowym wyzwaniem dla tych partnerów jest zwiększenie innowacyjności w gospodarce regionu, głównie w obszarach związanych z szeroko rozumianymi czystymi, czy też czystszymi, technologiami węglowymi. Jest to uzasadnione zarówno czynnikami wewnętrznymi regionalnymi, jak i zewnętrznymi. Jednym z ważniejszych celów działania klastra jest doprowadzenie do silnej współpracy przemysłu i jednostek badawczo - rozwojowych w celu wdrażania nowych technologii. 12 i życia. Powołanie Europejskiej Platformy Technologicznej Zeroemisyjnych Elektrowni Opalanych Paliwami Kopalnymi oraz cele 7. Programu Ramowego w obszarze tematycznym Energia wyraźnie wskazują na renesans zagadnień węglowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA) i otwierają nowe perspektywy współpracy międzynarodowej w tych obszarach. To dlatego powszechnie inwestuje się w rozwój technologii, zwłaszcza produkcji energii elektrycznej, cieplnej, w zaawansowane przetwórstwo węgla na gaz syntetyczny, paliwa płynne i inne pochodne produkty. Niebagatelne znaczenie w zmianie stosunku menedżerów przemysłu do gospodarowania węglem ma rachunek ekonomiczny, rosnąca świadomość faktu, że są to zasoby nieodnawialne, ale także coraz bliższe relacje przemysłu z instytutami i placówkami naukowo-badawczymi, wyższymi uczelniami politechnicznymi oraz samorządami, które reprezentując interesy mieszkańców w przypadku konurbacji śląskiej i zagłębiowskiej, aktywnie zabiegają o to, by warunki życia w tej części kraju ulegały coraz większej poprawie. Od 17 lat na Śląsku słychać wyraźne NIE dla dymiących kominów, trujących wyziewów w tajemnicy wypuszczanych nocami z kominów awaryjnych, dla setek tysięcy ton pyłów wzbijających się w powietrze w rezultacie procesów produkcyjnych. Owo NIE szybko zaczęło przekształcać się w działania o charakterze pozytywnym, kreującym skuteczne systemy wymuszające troskę o środowisko naturalne oraz działania o charakterze innowacyjnym. Jedną z najważniejszych wspólnych bo wygenerowanych przez kręgi przemysłowe, naukowe i samorządowe inicjatyw jest powołanie w listopadzie 2005 roku Innowacyjnego Śląskiego Klastra Czystych Technologii Węglowych. Górnictwo i energetyka oraz ich bliższe i dalsze otoczenie, wraz z zapleczem naukowo badawczym, to ważne elementy środowiska gospodarczego, edukacyjnego i socjalnego regionu. Poważny i wymagający pilnego ograniczenia, jest też wpływ tych przemysłów na środowisko przyrodnicze. Nie budzi już wątpliwości potrzeba oparcia bezpieczeństwa energetycznego kraju na węglu, którego 91 % produkcji pochodzi z obszaru Województwa Śląskiego, i na energii pochodzącej z węgla oraz najprawdopodobniej, w niedalekiej przyszłości, na innych produktach przetwórstwa i wykorzystania węgla. Stąd partnerów Klastra interesuje zwiększenie innowacyjności w pełnym cyklu produkcji i utylizacji węgla: wydobycie z jego przeróbką, transport i składowanie, spalanie i wielorakie przetwórstwo tego surowca.

13 PRZEMYSŁ, NAUKA, SAMORZĄDY nr 63 Innowacyjny Śląski Klaster Czystych Technologii Węglowych reprezentuje bardziej rozwiniętą formę przedsięwzięcia, obejmującą również Jednostki Samorządu Terytorialnego. Przyjmuje się, że taka forma jest korzystniej- sza dla rozwoju regionu, ponieważ sprzyja wykazaniu się przez wła- dze samorządowe skutecznością i sukcesami gospodarczymi. Budo- wy Klastra podjęło się konsorcjum 14 partnerów, w tej chwili jest ich już ponad trzydziestu. Wszyscy oni mają nadzieję, że jego działalność pozwoli regionowi i Polsce utrzymać, odpowiedni do potrzeb, poziom roz- woju i wdrożeń w zakresie czystych technologii węglowych. Ma przyczy- nić się do tworzenia atrakcyjnych warunków pracy w sektorach tej sfery, poprawiać poziom życia w regionie. Spore oczekiwania związa- ne są z pojawieniem się własnych technologii w przemysłach paliwowo energetycznym oraz w karbo- chemii. Celem jest też zwiększenie konkurencyjności sektorów: surowcowego, energetycznego, chemicz- nego w skali nie tylko Polski. Klaster to także szansa na podniesienie rangi, prac naukowych i badań w regionie, a może i na zwiększenie nakładów na te cele z budżetu państwa. Pomysł utworzenia IŚKCTW zasadza się na mocnych racjonalnych podstawach. Ocenia się, że węgiel jest dziś na świecie jedynym surowcem energetycznym pozwalającym na w miarę stabilne zaspokojenie potrzeb energetycznych w dłuższej perspektywie (200 lat). Przemawiają za tym konkurencyjne ceny oraz bardziej równomierne, w skali świata, rozmieszczenie złóż węgla, niż innych surowców energetycznych, w tym poza regionami konfliktów. Słabą stronę węgla stanowi największy, w porównaniu z innymi kopalnymi surowcami energetycznymi, szkodliwy wpływ procesów produkcji i utylizacji węgla na środowisko naturalne. Zasadniczą misją partnerów skupionych w Innowacyjnym Śląskim Klastrze CTW jest więc stworzenie warunków do kreowania i transferu innowacyjnych roz wiązań badawczych z zakresu czystych technologii węglowych do praktyki przemysłowej. Czym jest Klaster? Według klasycznej defi nicji Klaster przemysłowy (z ang. cluster, oznacza grono, wiązkę przemysłową, lokalny system produkcyjny, biegun kompetencji) to przestrzennie skoncentrowana grupa przedsiębiorstw, instytucji i organizacji powiązanych siecią pionowych i poziomych zależności, często o charakterze nieformalnym, która poprzez skupienie szczególnych zasobów pozwala osiągnąć tym podmiotom trwałą przewagę konkurencyjną. Koncepcja klastera przemysłowego została sformułowana przez amerykańskiego ekonomistę Michaela Portera. Klastry przemysłowe to geografi czna koncentracja konkurencyjnych fi rm w powiązanych sektorach, związanych ze sobą gospodarczo, dzielących te same umiejętności, technologię i infrastrukturę. W klastrze, wielkie i małe przedsiębiorstwa osiągają znacznie więcej niż gdyby miały pracować same, dzięki sieci związanych przedsiębiorstw, dostawców, usług, instytucji akademickich oraz producentów skoncentrowanych na tym samym obszarze. Koncentracja wspomaga tworzenie nowych przedsiębiorstw, produktów oraz nowych miejsc pracy dla wysoko wykwalifi kowanych, dobrze opłacanych pracowników. Klastry stanowią o sile każdej gospodarki narodowej, regionalnej, a nawet wielkomiejskiej, głównie w krajach gospodarczo rozwiniętych. Wsparcie Unii Europejskiej dla działań podnoszących poziom innowacyjności gospodarki jest wynikiem zastosowania specyficznej filozofii postrzegania tych problemów w Zjednoczonej Europie. Klastry należy ściśle kojarzyć z rozwojem gospodarczym w skali regionalnej. Rozwój regionalny jest natomiast jednym z najważniejszych elementów polityki społeczno gospodarczej Unii Europejskiej. Wyrażany jest on między innymi przez cel, jakim jest konwergencja, czyli zmniejszenie dysproporcji pomiędzy po- ziomami rozwoju różnych regionów lub obszarów UE. To priorytet polityki spójności UE. Konwergencja najsłabiej rozwiniętych regionów, ale także sąsiadujących z sobą społeczności lokalnych, ma być osiągana poprzez tworzenie atrakcyjnych miejsc pracy, podnoszenie jakości inwestycji w kapitał rzeczowy i ludzki, rozwój innowacyjności, między innymi poprzez efektywną komercjalizację, wdrożenia technolo- gii oraz ich dalszy rozwój. Nic dziwnego, że polityka rozwo- ju regionalnego w oparciu m.in. o kla- stry, cieszy się dużą estymą w Komisji Europejskiej, co znalazło swe odbicie w wielu jej dokumentach. Tym segmentem szczególnie zainteresowane są samorządy wchodzące w skład IŚKCTW. Władze Katowic, Jastrzębia Zdroju, Gliwic, Jaworzna, Rybnika i Tychów duże nadzieje wiążą z pozyskaniem środków z unijnych funduszy strukturalnych na realizację własnych, częstokroć bardzo dużych i kosztownych projektów w sferze infrastruktury technicznej i socjalnej. Jest oczywiste, że szanse na unijne dofi nansowanie zwiększą się, jeśli projekty zawierać będą wartości dodane a te walory mogą i powinny się pojawić w wyniku działalności Innowacyjnego Śląskiego Klastra Czystych Technologii Węglowych. Unia preferuje przede wszystkim te projekty, które charakteryzują się kompleksowością rozwiązań. Działania Klastra mogą więc znakomicie zwiększyć konkurencyjność śląskich projektów aplikujących o dofi nansowanie z UE. Poza tym udział w projekcie zarówno przedstawicieli Centrów Zaawansowanych Technologii, śląskich uczelni jak i władz samorządowych powinien przyczynić się do wypracowania trwałych mechanizmów dialogu różnych środowisk na rzecz budowania społeczeństwa i gospodarki opartej na wiedzy w regionie podlegającym intensywnym procesom restrukturyzacji społeczno gospodarczej. Innowacyjny Śląski Klaster CTW stanowi zatem przykład najbardziej dojrzałej formy współpracy w ramach inicjatyw klastrowych, tzw. triple helix, w której zaangażowane są podstawowe grupy uczestników systemu gospodarczego: przedsiębiorstwa, władza samorządowa i środowiska naukowe. Opr. AS Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Fundusz Społecznego oraz ze środków budżetu państwa. 13

14 nr POLITECHNIKA ŚLĄSKA: INNOWACYJNY ŚLĄSKI KLASTER CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH Innowacje na topie Z prof. ANDRZEJEM ZIĘBIKIEM koordynatorem partnerów naukowych Innowacyjnego Śląskiego Klastra Czystych Technologii Węglowych rozmawia Paweł Doś Funkcjonowanie Innowacyjnego Śląskiego Klastra Czystych Technologii Węglowych oparte jest na publiczno-prywatnym partnerstwie trzech grup podmiotów: nauki, przemysłu i samorządów. Jak doszło do jego powstania? Pomysł zorganizowania Klastra, nazywanego początkowo porozumieniem między nauką przemysłem i samorządami narodził się w trakcie spotkania prof. Jerzego Buzka, posła do parlamentu Unii Europejskiej, z prezydium Komitetu Problemów Energetyki PAN w marcu 2005 r., podczas którego prof. Buzek opowiadał o przygotowaniach do 7. Programu Ramowego. Powiedział wówczas m.in., że w Unii Europejskiej najwyżej cenione są inicjatywy, w których uczestniczą trzy podmioty, czyli nauka, przemysł i samorządy. Byliśmy wtedy obaj tego samego zdania, że aglomeracja śląska jest idealnym miejscem na zawiązanie porozumienia dotyczącego rozwoju czystych technologii węglowych, które zostały uwzględnione w 7. Programie Ramowym właśnie z inicjatywy prof. Jerzego Buzka. Jaka była rola Politechniki Śląskiej w powstaniu Klastra? Po spotkaniu, o którym przed chwilą wspomniałem, zachęcałem wraz z prof. Buzkiem do tej inicjatywy śląski przemysł, samorządy i ośrodki naukowe. Zostało to uwieńczone spotkaniem, które odbyło się w czerwcu 2005 r. na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej. Gospodarzami spotkania byli Rektor Politechniki Śląskiej prof. Wojciech Zieliński oraz prof. Jerzy Buzek, a organizatorem Instytut Techniki Cieplnej Politechniki Śląskiej. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych gmin związanych z górnictwem, spółek węglowych i energetycznych. Środowisko naukowe reprezentowały dwa wydziały Politechniki Śląskiej: Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki oraz Wydział Górnictwa i Geologii a także Główny Instytut Górnictwa oraz Instytut Inżynierii Chemicznej PAN. Spotkanie zakończyło się podpisaniem listu intencyjnego dotyczącego porozumienia w sprawie promowania i rozwoju czystych technologii węglowych. To właśnie na tym spotkaniu prof. Krystyna Czaplicka z Głównego Instytutu Górnictwa zaproponowała, by porozumienie nazwać klastrem w taki sposób narodziła się dzisiejsza nazwa tego przedsięwzięcia. Po miesiącu odbyło się kolejne spotkanie, na którym funkcje organizatora i koordynatora Klastra powierzono Głównemu Instytutowi Górnictwa, a koordynatora naukowego Politechnice Śląskiej. A już w październiku 2005 r. podpisano umowę o zawiązaniu Innowacyjnego Śląskiego Klastra Czystych Technologii Węglowych. Sygnowało ją 14 podmiotów. Ważnym momentem była także konferencja otwierająca Klaster, zorganizowana przez Politechnikę Śląską w maju 2006 r. To prawda. Wydarzenie to połączone było z międzynarodową konferencją Future EU Energy Mix. Will Coal Play an Important Role?. Dzięki prof. Buzkowi gościem konferencji był m.in. Komisarz ds. Energii UE Andris Piebalgs. W bardzo interesującym referacie ostrzegał on, że jeśli kraje UE nie podejmą odpowiednich działań w dziedzinie polityki energetycznej, to uzależnienie UE od importu energii pierwotnej może z obecnego poziomu 50% wzrosnąć do ponad 70% w roku Ważne było również stwierdzenie Komisarza Piebalgsa mówiące o tym, że wejście Polski do UE poprawiło poziom bezpieczeństwa Unii związanego z zaopatrzeniem w energię pierwotną. Co więcej, węgiel, przy spełnieniu pewnych warunków, może odgrywać coraz bardziej znacząca rolę w gospodarce ener- TECHNICAL UNIVERSITY OF SILESIA: INNOVATIVE SILESIAN CLUSTER OF CLEAN COAL TECHNOLOGIES Innovation at the top A talk with Professor ANDRZEJ ZIĘBIK Scientific Partners Coordinator of the Innovative Silesian Cluster of Clean Coal Technologies Functioning of the Innovative Silesian Cluster of Clean Coal Technologies is based on public and private partnership of three groups of subjects: science, industry and self-governments. How was is established? The idea of organizing a Cluster, initially called an agreement between science, industry and self-governments emerged during a meeting of Professor Jerzy Buzek, member of the European Union Parliament, with the presidium of the Power Problems Committee of the Polish Academy of Science in March 2005, during which Professor Buzek talked about preparations to the 7 th Framework Programme. He said then, among other things, that best appreciated in the European Union are initiatives with the participation of three subjects, i.e. science, industry and self-governments. We were both of the same opinion at the time, that the Silesian agglomeration was an ideal place for reaching an agreement on the development of clean coal technologies, which were taken into consideration by the 7 th Framework Programme just on Professor Buzek s initiative. What role was played by the Technical University of Silesia in creating the Cluster? After the previously mentioned meeting, both Professor Buzek and I encouraged Silesian industry, self-governments and scientific centres to this initiative. This was crowned by a meeting which took place in June 2005 at the Faculty of Environmental Engineering and Power Industry at the Technical University of Silesia. The meeting was hosted by the Rector of the Technical University of Silesia Professor Wojciech Zieliński and Professor Buzek, whereas its organization was managed by the Institute of Thermal Engineering of the Technical University of Silesia. The meeting was attended by representatives of self-government authorities of the communes linked with coal mining, coal and power companies. Scientific circles were represented by two Faculties of the Technical University of Silesia: Faculty of Environmental Engineering and Power Industry and the Faculty of Mining and Geology, as well as the Central Mining Institute and Chemical Engineering Institute of the Polish Academy of Sciences. The meeting ended in the signing of a letter of intent concerning the agreement on promotion and development of clean coal technologies. It was at this meeting that Professor Krystyna Czaplicka of the Central Mining Institute proposed to call the agreement a Cluster that is how today s name of the undertaking came into being. After one month another meeting was held during which the function of Cluster organizer and coordinator was assigned to the Central Mining Institute, whereas scientific coordination to the Technical University of Silesia. Already in October 2005, an agreement was signed on concluding an Innovative Silesian Cluster of Clean Coal Technologies. It was signed by 14 subjects. The conference opening the Cluster, organized by the Technical University of Silesia in May 2006 was also an important moment.

15 POLITECHNIKA ŚLĄSKA: INNOWACYJNY ŚLĄSKI KLASTER CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH nr 63 getycznej Europy. Stwierdzenie to potwierdziło słuszność naszych działań. O jakich korzyściach z istnienia Klastra można już mówić? Od momentu powstania Klastra liczba jego członków wzrosła do blisko 30. Przystąpiły do niego także inne uczelnie, które podobnie jak Politechnika Śląska są zainteresowane czystymi technologiami węglowymi: AHG, Politechnika Częstochowska i Politechnika Wrocławska. Nastąpiła przy tym konsolidacja środowiska naukowego w dziedzinie czystych technologii węglowych. Rolę koordynatora naukowego pełni w tym gronie Politechnika Śląska, lider w dziedzinie czystych technologii węglowych w Polsce. Na Politechnice Śląskiej zorganizowane zostały także warsztaty naukowe poświęcone czystym technologiom konwersji węgla w elektryczność i ciepło. Efektem spotkań warsztatowych i seminaryjnych będzie mapa drogowa tematów badań naukowych w dziedzinie czystych technologii węglowych. Zostanie ona przedstawiona na konferencji, która odbędzie się w sierpniu bieżącego roku. Jakie widzi Pan Profesor perspektywy rozwoju Klastra? Dzięki konsolidacji ośrodków naukowych w ramach Klastra utworzyły się dwie grupy opracowujące dwa istotne zagadnienia. Jedna, oparta o Politechnikę Śląską i Politechnikę Częstochowską, przygotowuje wspólnie z partnerami przemysłowymi projekt spalania w atmosferze wzbogaconej w tlen oxy-combustion połączona z sekwestracją CO2. Druga grupa, w której również uczestniczy Politechnika Śląska, a której przewodniczy Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, przygotowuje wniosek związany ze zgazowaniem węgla. Oba te wnioski zostaną zgłoszone do 7. PR. Niewątpliwie start w 7. PR i przekształcenie Klastra, opartego na porozumieniu trzech podmiotów: placówek naukowych, przemysłu i samorządów, w podmiot prawny występujący jako samodzielny partner wobec podmiotów zagranicznych, znacznie zwiększyłoby prawdopodobieństwo sukcesu. Byłoby także realizacją zamysłu, jaki leżał u początku Innowacyjnego Klastra Czystych Technologii Węglowych. Dziękuję za rozmowę. TECHNICAL UNIVERSITY OF SILESIA: INNOVATIVE SILESIAN CLUSTER OF CLEAN COAL TECHNOLOGIES Yes indeed. This event was connected with the international conference on Future EU Energy Mix. Will Coal Play and Important Role? Thanks to Professor Buzek, Andris Piebalgs, EU Power Commissioner was present among others at the conference. In a very interesting paper delivered by him he warned that if EU countries failed to take proper steps in the area of power policy, then EU s dependence on the import of primary energy will increase from the current 50% level to over 70% in the year Commissioner Piebalgs, statement with reference to the fact that Poland s accession to the EU improved the level of Union safety connected with the supply of primary energy was also of considerable significance. What s more, coal can also perform an increasingly important role in European energy management, under certain conditions. This statement proved our activities right. What advantages from the Cluster can we already speak of? From the moment the Cluster was established the number of its members has increased to 30. It has been joined by other colleges which like the Technical University of Silesia are interested in clean coal technologies: AGH (Academy of Metallurgy and Mining), Technical University of Częstochowa and Technical University of Wrocław. We now have a consolidation of scientific circles in the field of clean coal technologies. The Technical University of Silesia, leader in the area of clean coal technologies in Poland, plays the role of scientific coordinator. The Technical University of Silesia also organized scientific workshops dedicated to clean POLITECHNIKA ŚLĄSKA ul. Akademicka 2A, Gliwice tel. centrala: technologies converting coal to electricity and heat. In result of workshop and seminar meetings a road map of scientific research subjects in the field of clean coal technologies will be prepared. It will be presented at the conference which will take place in August of this year. What prospects do you see for development of the Cluster? Thanks to the consolidation of scientific centres within the Cluster two groups preparing two important issues have been formed. One, based on the Technical University of Silesia and Technical University of Częstochowa, is preparing an oxycombustion project connected with CO2 sequestration together with industrial partners. The second group, in which the Technical University of Silesia is also participating and which is presided by the Institute of Chemical Treatment of Coal, is preparing a motion connected with coal gasification. Both these motions shall be submitted to 7 th Framework Programme. Undoubtedly a start in the 7 th Framework Programme and transformation of the Cluster, based on an agreement of three subjects: scientific establishments, industry and self-governments, into a legal entity acting as an independent partner in relation to foreign companies, would greatly increase the probability of success. It would also be an implementation of the idea which was at the beginning of the Innovative Silesian Cluster of Clean Coal Technologies. Thank you for the talk. Talk held by: Paweł Doś 15

16 nr Ogromny potencjał, który stanowią mieszkańcy 750-letniego grodu nad Kłodnicą trzeba tylko właściwie ukierunkować. Miasto postawiło na rozwój, w którym myśl najcenniejszy towar we współczesnym świecie jest stymulatorem gospodarczej prosperity. Po latach wysiłków i konsekwencji w podejmowaniu decyzji często trudnych i niepopularnych Gliwice stały się jednym z najbogatszych miast w Polsce. Wartość inwestycji przekroczyła już 5 miliardów zł. Wszystko wskazuje na to, że Gliwice mają zapewniony PRZYBYWAJCIE I INWESTUJCIE! Stare Miasto Nowy Świat Od początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku Gliwice konsekwentnie podążają raz obraną drogą. Efektem tego jest całkowita zmiana oblicza miasta zapisywanie nowej karty w jego dziejach. Stabilność władzy samorządowej w mieście sprawia, że wizja rozwoju Gliwic jest urzeczywistniana. Skutki takiego stanu rzeczy są wyraźnie odczuwalne. Po latach marazmu i bylejakości Gliwice stały się jednym z najdynamiczniej rozwijających się ośrodków w Polsce. rozwój na najbliższe dziesięciolecia. Do zagospodarowania pozostało jeszcze wiele wolnych terenów, ale ceny nieruchomości są nadal cały czas niższe niż w innych dużych ośrodkach miejskich w Polsce. Niebagatelnym atutem Gliwic jest ich położenie na skrzyżowaniu dwóch transeuropejskich korytarzy transportowych autostrad A1 i A4. Działa tu prężnie rozwijające się Śląskie Centrum Logistyki, dysponujące profesjonalną infrastrukturą wraz z portem śródlądowym. Międzynarodowe znaczenie gliwickiego węzła autostradowego Sośnica największego w regionie i jednego z największych w kraju poważnie wzmacnia pozycję miasta. Gliwice niebawem staną się czytelnym punktem na każdej komunikacyjnej mapie Europy. Materializują się dwa śmiałe i ważne przedsięwzięcia projekty łączące naukę z przemysłem wysokich technologii. Wraz z Politechniką Śląską i Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną powołano do życia Park Naukowo-Technologiczny Technopark Gliwice. Natomiast na terenach po byłej kopalni węgla kamiennego kończy się realizacja projektu Nowe Gliwice współfinansowanego przez UE. Gliwice są miejscem coraz bardziej zadbanym i atrakcyjnym. Można tu nie tylko efektywnie inwestować, a także mieszkać i wypoczywać. Parki i zieleńce zajmują około 17% obszaru miasta. Funkcjonują tu liczne obiekty sportowe: stadiony, boiska, korty tenisowe, letnie kąpieliska, sztuczne lodowisko i kryte pływalnie. Rowerzyści mogą korzystać z ponad 60 km ścieżek rowerowych. Trwają prace projektowe związane z planowaną budową hali widowiskowo-sportowej Podium (z widownią dla widzów). Nie brakuje ośrodków kultury. Bez trudu można tu znaleźć interesujące zabytki ze słynną drewnianą wieżą Radiostacji z 1935 roku czy magicznym miejscem, jakim są trwałe ruiny przedwojennego, spalonego przez żołnierzy sowieckich Teatru Miejskiego. Na szukających wytchnienia czekają małe kawiarenki w Rynku, a na spragnionych egzotyki ławki pod palmami w gliwickiej Palmiarni, która liczy sobie 120 lat.

17 The great potential of inhabitants of this 750-year-old city upon the Kłodnica has only to be correctly directed. The city has focused on development where a thought, the most precious capital in the contemporary world, stimulates VISIT US AND INVEST Since the beginning of the 90s of the previous century, Gliwice has been consistently following the way it has once chosen. This resulted in the complete change of the city s face recording a new card of its history. The stability of local government at the city causes that the vision of Gliwice development is realised. Consequences of such a situation are clearly perceptible. After years of stagnation and lousiness, Gliwice has become one of the best developing centres in Poland. economic prosperity. After years of efforts and consistent, although often difficult and unpopular, decisions, Gliwice has become one of the richest cities in Poland. Investments have already exceeded PLN 5 billion. Everything proves that Gliwice will develop for the nearest decades. There are still many free sites to be developed and property prices are still smaller than in other big urban centres in Poland. A considerable advantage of Gliwice is its location at the crossroads of two trans-european transport corridors motorways A1 and A4. Here, dynamically developing Silesian Logistic Centre, having a professional infrastructure and an inland port, operates. The international meaning of the Gliwice motorway junctions Sośnica, the biggest junction in the region and one of the biggest ones in Poland, substantially strengthens the position of the city. Gliwice will soon become a visible point in every transport map of Europe. Two daring and important projects come true: projects combining science with high-tech industry. Together with the Silesian University of Technology and the Katowice Special Economic Zone, Gliwice have established the Scientifi c and Technological Park Technopark Gliwice. Whereas, in the area of a former hard coal mine, the project New Gliwice cofi nanced by the EU is being fi nalised. Gliwice becomes more and more tidy and attractive. Here, you may not only invest effectively, but live and relax as well. Parks and squares constitute around 17% of the city. There are many sports facilities here: stadiums, sports fi elds, tennis courts, summer swimming pools, ice rings and roofed swimming pools. Cyclists may use over 60 km of bicycle lanes. Project work over the planned construction of an entertainment and sports hall Podium (for 15,000 spectators) is underway. There are also cultural centres in the city, as well as interesting historic monuments, including the wooden radio station tower of 1935 and the magic place Old City New World of permanent ruins of a prewar municipal theatre burned by Soviet soldiers. Persons willing to rest may visit small cafes in the Market and for those desiring some exoticness there are benches under palms in the Gliwice Palm House, which is 120 years old. nr 63 17

18 nr 63 POLSKIE EUROREGIONY W UE: 10-LECIE ER PRADZIAD Sięgnąć po 200 milionów euro Z RADOSŁAWEM ROSZKOWSKIM Prezesem Zarządu Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu PRADZIAD, Starostą Prudnickim rozmawia Jacek Broszkiewicz W kwietn i u t e g o roku został Pan prezesem zarządu Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Pradziad. Z działalnością euroregionalną i rozwojem współpracy transgranicznej pomiędzy Polską a Republiką Czeską związany jest Pan od połowy lat 90. Jak z perspektywy tego czasu ocenia Pan osiągnięcia euroregionu Pradziad na tym polu. Co zmieniło się w relacjach polskoczeskich w tym czasie? Zmieniło się naprawdę bardzo wiele. Wpływ na to ma zarówno normalnienie i intensyfikacja kontaktów międzyludzkich po dziesięcioleciach wymuszonej przyjaźni w ramach obozu socjalistycznego jak też geograficzne skazanie sąsiedzkich obszarów na wspólpracę, by przeciwdziałać ich dalszej marginalizacji przez rządy krajowe. W pierwszych latach po przełomie ustrojowym w obu krajach dostrzec można było badanie gruntu dla przyszłej współpracy i przełamywanie barier zwłaszcza mentalnych. Obecnie potężnym impulsem wspierającym współpracę są środki programów PHARE CBC, IW INTERREG i w najbliższym czasie Programu Współpracy Przygranicznej Czechy Polska. Korzystanie z tych środków było możliwe na tym terenie głównie dzięki istnieniu Euroregionu Pradziad, który ponadto sam inicjował i realizował wiele przedsięwzięć w zakresie m.in. współpracy gospodarczej, turystyki, promocji, edukacji, ochrony środowiska, rozwoju infrastruktury. Euroregion Pradziad w lipcu tego roku obchodził 10-lecie swoje- 18 Uroczyste obchody 10-lecia istnienia Euroregionu Pradziad 10 lat temu, dokładnie 2 lipca 1997 roku, w Jeseniku została podpisana umowa ramowa o utworzeniu czesko-polskiego Euroregionu o nazwie Pradziad. Z tej okazji w Ośrodku Skowronek w Głuchołazach w dniu 15 czerwca br. odbyła się uroczysta Międzynarodowa Konferencja połączona z IX Posiedzeniem Parlamentu Euroregionu Pradziad. Uroczystości rozpoczęły się odśpiewaniem Hymnów Polski, Republiki Czeskiej, Unii Europejskiej w wykonaniu chóru Capricolium z Głuchołaz. W pierwszej oficjalnej części wzięli udział przedstawiciele polskich i czeskich gmin i powiatów członkowskich oraz zaproszeni goście. Swoją obecnością zaszczycili między innymi: Ambasador Rzeczpospolitej Polskiej w Pradze Jan Pastwa, Konsul Generalny Republiki Czeskiej w Katowicach Josef Byrtus, Konsul Handlowy Republiki Czeskiej w Katowicach Milan Peprnik, Deputowany do Parlamentu Europejskiego Stanisław Jałowiecki. Obecni byli także przedstawiciele Marszałka Województwa Opolskiego oraz Wojewody Opolskiego, Przewodniczący polskiej i czeskiej części Euroregionu Pradziad, Prezydenci, Burmistrzowie, Wójtowie, przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz pozostałych polsko-czeskich Euroregionów. Ambasador pogratulował władzom Euroregionu instytucji prężnego działania i życzył kolejnych sukcesów w następnych latach. Przewodniczący polskiej strony Euroregionu Radosław Roszkowski przedstawił genezę powstania i działalność Euroregionu na przestrzeni minionych 10 lat. Wspomniał, iż w ramach programu PHARE CBC w Euroregionie Pradziad zrealizowanych zostało 97 projektów na ogólną kwotę ,47 EUR. Po ich zrealizowaniu i rozliczeniu osiągnięto wysoki wskaźnik wykorzystania środków 93,91%. W tej chwili trwa realizacja i rozliczanie projektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG IIIA Czechy-Polska, na którą otrzymaliśmy środki w wysokości ,84 PLN. Polska i czeska strona Euroregionu Pradziad otrzymały Order Masaryka, jedno w najważniejszych odznaczeń w Republice Czeskiej, za szczególny wkład w rozwój stosunków czesko-polskich. Indywidualnie odznaczenia otrzymali ze strony polskiej: Jan Roszkowski, Marek Radom, Józef Skiba, Radosław Roszkowski, Jan Szawdylas. Odznaką honorową Za zasługi dla Województwa Opolskiego Marszałek Województwa wyróżnił: Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pradziad, Euroregion Praděd z Czech oraz Stowarzyszenie Rozwoju Dorzecza Osobłogi. Odznaczenia Marszałka otrzymali także m.in.: Konsulowie Josef Byrtus i Milan Peprnik, Józef Skiba, Marek Radom, Radosław Roszkowski, Zdenek Jarmark, Ivo Vykopal. Marszałek Województwa Opolskiego Józef Sebesta przesłał gratulacje z okazji jubileuszu Euroregionu, życząc sukcesów inwestycyjnych i promocyjnych w kolejnych dziesięcioleciach. W drugiej części spotkania odbył się wykład Głuchołaskie tradycje wydobycia złota połączony z przejściem Szlakiem Złotych Górników. Całość przygotowana i poprowadzona została przez pracowników Urzędu Miejskiego w Głuchołazach.

19 POLSKIE EUROREGIONY W UE: 10-LECIE ER PRADZIAD nr 63 go istnienia. Jak ocenia Pan perspektywy rysujące się przed ER Pradziad oraz innymi polskimi euroregionami w sytuacji, kiedy głównym adresatem unijnej pomocy w ramach funduszy strukturalnych przewidzianych na rozwój regionalny są urzędy marszałkowskie i samorządy terytorialne? Jakie będą główne cele ER Pradziad i jego udział w Programie Operacyjnym Współpracy Transgranicznej w latach ? To właśnie samorządy terytorialne tworzą euroregion. W naszym przypadku po stronie polskiej to już 29 gmin i 3 powiaty, łącznie 630 tys. mieszkańców. To potencjał przekraczający połowę Województwa Opolskiego, skupiający jego największe miasta. Rozwój tego obszaru w ramach województwa jest siłą rzeczy rozwojem euroregionu, a na zadania o charakterze transgranicznym spore, bo przekraczające 200 milonów EURO środki zabezpieczone we wspomnianym przez Pana polsko-czeskim programie na lata , z którego mamy zamiar aktywnie korzystać. Cele się nie zmieniają: rozwój infrastruktury drogowej, turystycznej i ochrony środowiska, z większym niż dotąd naciskiem na rozwój szkolnictwa polsko-czeskiego, bo tu bardzo wiele jest jeszcze do zrobienia. W zakresie tzw. mikroprojektów nadal kultura, sport, promocja turystyki i rozwoju gospodarczego. Pełniąc funkcję prezesa zarządu Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Pradziad jest pan również Starostą Prudnickim. W jaki sposób ten fakt ma wpływ zarówno na możliwości rozwojowe euroregionu, jak i powiatu prudnickiego? Powiat Prudnicki był do niedawna jedynym powiatem przygranicznym nie skupionym w żadnym euroregionie i nie korzystającym ze środków na rozwój współpracy (choć samorządy gminne z naszego terenu z tych środków obficie korzystały). Teraz to się radykalnie zmienia. Staliśmy się członkami Euroregionu Pradziad i nawet udało nam się pozyskać 20 tys. EURO jeszcze z funduszy IW INTERREG na projekt związany z dziedzictwem kulturowym i promocją turystyki. Dzieje się tak, ponieważ zarówno ja jak i wicestarosta Józef Skiba mamy spore doświadczenie w tworzeniu i realizacji wielu projektów w poprzednich instytucjach. Teraz przygotowujemy dokumentacje pod potężne inwestycje drogowe związane z przystąpieniem obu krajów do strefy z Schengen, co jak wiadomo powinno nastąpić już 1 stycznia 2008r. i skokowo pomóc w dalszej intensyfikacji współpracy. W ramach powiatu będziemy także tworzyć w Prudniku Euroregionalne Centrum Kształcenia Praktycznego, co ma wpłynąć pozytywnie na rynek pracy. Euroregion korzysta, bo wyeliminowaliśmy ostatnie słabe ogniwo współdziałania po polskiej stronie. Lansowana m. in przez Jana Olbrychta wiceprzewodniczącego komisji rozwoju regionalnego Parlamentu Europejskiego koncepcja tworzenia nowego instrumentu Europejskich Ugrupowań Współpracy Terytorialnej, którym nadana zostanie osobowość prawna budzi niepokój wielu osób zaangażowanych w działalność polskich euroregionów. Celem EUWT ma bowiem być współpraca terytorialna (transgraniczna, ponadnarodowa, międzyregionalna) władz lokalnych, regionalnych, podmiotów prawa publicznego oraz państw członkowskich UE. Jak postrzega Pan tę koncepcję w odniesieniu do Pańskich doświadczeń z działalności euroregionalnej? Ja nie postrzegam tego jako zagrożenia ale jako sporą szansę dla pogranicza. Część euroregionów będzie mogła i być może chciała przekształcić się formalnie w takie ugrupowania, co powinno ułatwić realizację niektórych wspólnych przedsięwzięć. Ja jednak sądzę, że dominować będą ugrupowania powoływane przez instytucje krajów je tworzących (np. samorządów terytorialnych) dla realizacji bardzo konkretnych celów publicznych służących mieszkańcom po obu stronach granicy (zwykle z wykorzystaniem środków unijnych). Moim zdaniem, w naszym przypadku mogłoby powstać ugrupowanie zajmujące się obsługą polsko-czeskiej linii kolejowej, czy inne, które zajmie się tworzeniem i prowadzeniem polsko-czeskiej szkoły średniej. Dziękuję za rozmowę. Po części oficjalnej przyszedł czas na pokaz futbolowych umiejętności przedstawicieli polskiej i czeskiej strony Euroregionu. Wśród zawodników broniących barw Polski znaleźli się: Starosta Prudnicki Radosław Roszkowski, Burmistrz Prudnika Franciszek Fejdych, Prezydent Kędzierzyna-Koźla Wiesław Fąfara, Przedstawiciel Ministerstwa Rozwoju Regionalnego Witold Wieczorek, Wójt Gminy Pakosławice Jarosław Nosal, Wójt Gminy Reńska Wieś Marian Wojciechowski, Wójt Gminy Olszanka Jerzy Dróbka, Wójt Gminy Tułowice Wiesław Plewa, Przewodniczący Rady Miejskiej w Prudniku Jacek Szczepański, dziennikarz Radia Opole Jan Poniatyszyn. Mecz był zacięty, walka trwała do ostatniego gwizdka sędziego. Jednak już po pierwszej połowie Polacy prowadzili 4:0! W drugiej części meczu nasz bramkarz Wójt Tułowic skapitulował dwa razy i ostatecznie wynik meczu został ustalony na 4:2 dla polskiej drużyny Euroregionu. Bramki dla gospodarzy strzelili po dwie Jarosław Nosal z Pakosławic i Marian Wojciechowski z Reńskiej Wsi. Po zakończeniu meczu zostały przeprowadzone rzuty karne, które tym razem wygrali Czesi wynikiem 2:1. Po walce na boisku Polacy wspólnie z Czechami udali się na uroczystą kolację. Publikacja jest współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG IIIA Czechy-Polska oraz ze środków Budżetu Państwa 19

20 nr POLSKA FIRMA W UE: INSTYTUT TECHNOLOGII NAFTY W KRAKOWIE Wyjść poza slogany Z WINICJUSZEM STANIKIEM Dyrektorem ds. Rozwoju i Marketingu Instytutu Technologii Nafty im. prof. Stanisława Pilata w Krakowie rozmawia Jacek Broszkiewicz Rok 2007 powinien być dla polskiej gospodarki, nauki i techniki rokiem magicznym. Miał się rozpocząć proces odrabiania zapóźnień technologicznych w oparciu o miliardy euro oferowane na te cele Polsce przez Unię Europejską. Jak z Pańskiego punktu widzenia wygląda rzeczywistość w tej materii? Czy Instytut Technologii Nafty ma plany sięgania po pieniądze Unii Europejskiej? Staramy się o te pieniądze składając w ministerstwie nauki i szkolnictwa wyższego wnioski o dofinansowanie wielu projektów ze środków zadeklarowanych na ten cel przez Unię Europejską. Ale nie jesteśmy jedyni, którzy spodziewają się powiększyć swój potencjał, zrealizować kosztowne badania. Tych wniosków spływa cała masa. Przypuszczam, że ministerstwo jest nimi po prostu zasypane, więc pojawia się bariera podstawowa wynikająca z przyjęcia centralnego systemu zbierania i opiniowania projektów. Po prostu nie ma kto tego robić. Kadry ministerialne są zbyt szczupłe, nie starcza też recenzentów - ekspertów reprezentujących często bardzo skomplikowane dziedziny, by kompetentnie i sprawnie uporać się z takim nawałem zgłaszanych inicjatyw. Efektem jest bardzo długie oczekiwanie na jakąkolwiek informację o losach wniosku. Wiemy od polityków, że dla Polski są przygotowane ogromne pieniądze, ale to, czy, kiedy i do kogo one trafią to już całkiem odrębna historia. Miliardy unijnych euro mają na razie wymiar wirtualny, skomplikowane procedury sprawiają, że co bardziej niecierpliwi zaczynają je traktować jak fatamorganę. Rodzi się uczucie zgorzknienia i zawodu. Z łamów gazet, z radia i telewizji płyną buńczuczne zapowiedzi o tworzeniu innowacyjnej gospodarki, ale w sferze praktycznej są to tylko hasła na razie bez pokrycia. Scentralizowanie opiniowania wniosków o dofinansowanie projektów naukowo-badawczych, rozwoju wysokich technologii w ministerstwie nauki i szkolnictwa wyższego nie wydaje mi się najszczęśliwszym pomysłem. Procedury są przewlekłe a system nieefektywny. O wiele lepsza sytuacja była za czasów nieistniejącego już Komitetu Badań Naukowych instytucji wyspecjalizowanej w tego rodzaju działalności. A w ministerstwie jest ona tylko jednym z wielu i chyba nie najważniejszym wycinków urzędniczej aktywności. Uważam wręcz, że postępu w zakresie organizacji finansowania nauki i badań praktycznie w Polsce nie ma. Ten system wymaga głębokiej reformy strukturalnej, by ta masa pieniędzy przewidzianych dla Polski mogła trafić tam, gdzie powinna i być racjonalnie spożytkowana. Czego dotyczą wnioski i projekty składane przez ITN? Oczywiście branży naftowej, przede wszystkim badań nad paliwami, dodatków do nich, co oznacza poruszanie się po bardzo zaawansowanych technologiach chemicznych. Niektóre nasze projekty obejmują zagadnienia dotyczące paliwowej przyszłości a więc problemów niezmiernie istotnych w skali globalnej. A jak ta przyszłość w kontekście paliw jawi się dla Polski? Nieciekawie. W ponad 98 procentach uzależnieni jesteśmy od dostaw ropy naftowej z Rosji. Wszelkie próby rządu, ministerstwa gospodarki zmierzające do urealnienia dywersyfikacji dostaw są mało skuteczne. Dopóki rurociąg Przyjaźń zasila Niemcy mamy jakąś gwarancję bezpieczeństwa dostaw. Próbujemy się ratować w coraz większym zakresie sprowadzając ropę tankowcami na tę politykę zdecydował się Lotos, chociaż statki przywożą zaledwie niecałe 5 procent jego zapotrzebowania. Lotos jest też właścicielem części udziałów Petrobalticu A czy rura na dnie Bałtyku łącząca Niemcy z Rosją nie wyrzuci nas z rynku? Ten rurociąg przesyłać będzie gaz. W tej dziedzinie nasze uzależnienie od dostaw ze wschodu jest nieco mniejsze, bo mamy niewielkie własne zasoby, ale i tak musimy opierać się na imporcie. Czy fakt, że prawie cała ropa i duża część gazu trafia do nas z Rosji ma wpływ na współpracę polsko-rosyjską na niwie nauki i badań nad paliwami, ich technologiami produkcji, uszlachetniania, oszczędzania? Wzajemne kontakty placówek naukowo-badawczych obu krajów skończyły się w połowie lat 90. Zmiany jakie zaszły w Rosji po rozpadzie ZSRR, spowodowały nie tylko azjatycką, grabieżczą prywatyzację sektora paliwowo-energetycznego, na której wyrastały bajońskie fortuny, ale także przyczyniły się do pauperyzacji sfery badań. Podobnie jak u nas, choć w o wiele większym stopniu, nastąpiło tam ssanie na technologie zachodnie, co było o tyle bardziej zrozumiałe i ułatwione, że światowe koncerny naftowe od dawna łakomym okiem spoglądały na niezmierzone złoża ropy w Rosji. Dziś mamy do czynienia z zupełnie inną rzeczywistością. Mimo dobrych kontaktów za czasów poprzedniego ustroju dziś w zasadzie nie ma co mówić o jakiejkolwiek współpracy. Ważą na jej braku także bardzo chłodne relacje polityczne pomiędzy Polską a Rosją. Z moich doświadczeń wynika jednak, że inteligencja rosyjska ta wywodząca się ze świata nauki wcale nie podziela oficjalnej niechęci czynników państwowych tego wielkiego kraju do nas, a raczej ubolewa, że więcej nasze narody obecnie dzieli niż łączy za sprawą polityki. Nadzieja jest we współpracy gospodarczej, ale o ile w Polsce ta sfera jest w dużym stopniu niezależna od państwa i polityki, to w Rosji jest odwrotnie. Nie zrażamy się tym. Instytut aktywnie poszukuje kontaktów już bezpośrednio z przedsiębiorstwami działającymi w bran-