Praca w domu Jak ją przedstawiają polskie media?

Transkrypt

1 Praca w domu Jak ją przedstawiają polskie media? Warszawa, Karolina Goś-Wójcicka Instytut Spraw Obywatelskich

2 Jak wygląda nasze życie? PRACA W DOMU DOM PRACA W PRACY PRACA ODPOCZYNEK

3 Praca domowa w 1984, 2003, 2013 odsetek kobiet i mężczyzn uczestniczących w pracach domowych 100% 96,4 97,1 96,7 85,6 85,2 80% 60% 40% 63, r. 2003/2004 r r. 20% 0% kobiety mężczyźni Źródło: Budżet czasu ludności, GUS

4 Czas w godz. i min. Praca domowa w 1984, 2003, 2013 czas poświęcany przez osoby ją wykonujące kobiety mężczyźni 5 4 5,09-39 minut +3 minuty 4,30 4, , minut +12 minut 2,36 2, r. 2003/2004 r r. Źródło: Budżet czasu ludności, GUS

5 Dzienny łączny czas pracy odpłatnej i nieodpłatnej w 2013 r. (w godzinach i minutach) 15 11,35 10,51 kobiety mężczyźni ,28 6,09 0 osoby wykonujące wszyscy Statystyczna Polka pracuje w ciągu dnia o 19 minut więcej niż statystyczny Polak, w miesiącu o 10 godziny, a w roku 120 godzin, czyli 5 pełnych dób. Źródło: Budżet czasu ludności, GUS

6 Metodologia badania przekazów medialnych nt. pracy domowej Cel zebranie informacji o wizerunku osób pracujących w domu, a także wizerunku samej pracy domowej, który prezentowany jest w kluczowych mediach. Trwał 6 miesięcy, od stycznia do czerwca 2014 r. Zostały objęte nim treści przekazów medialnych cieszących się największą popularnością (wg oglądalności lub nakładu). Praca domowa (inaczej: praca w domu) została zdefiniowana jako wszystkie zajęcia i prace wykonywane nieodpłatnie na rzecz najbliższej rodziny lub własnego gospodarstwa domowego. Zajęcia te musiały mieć charakter pracy, a więc mogłyby być wykonywane odpłatnie poza rodziną, jednak osoba wykonująca te zajęcia nie miała żadnych dochodów z tego tytułu.

7 Metodologia badania kategorie i programy/gazety objęte monitoringiem SERIALE CODZIENNE M jak miłość Barwy szczęścia Na wspólnej PROGRAMY INFORMACYJNE Fakty (19.00) Wydarzenia (18.50) Wiadomości (19.30) DZIENNIKI Fakt Super Express Gazeta Wyborcza TYGODNIKI SPOŁECZNO- POLITYCZNE Gość Niedzielny Polityka Newsweek Polska MIESIĘCZNIKI KIEROWANE DO KOBIET Twój Styl Poradnik domowy Claudia

8 Seriale czas przeznaczony na sceny związane z pracą w domu 88 3 czas emisji scen związanych z pracą w domu (w godzinach) czas emisji pozostałych scen (w godzinach) Po zsumowaniu czasu wszystkich scen związanych z pracą w domu największy wymiar miał on w Barwach szczęścia blisko 2 godziny, co stanowiło 5% czasu wyemitowanych odcinków. W pozostałych dwóch serialach było to po około 0,5 godziny i odpowiednio niespełna 2% czasu w M jak miłość oraz prawie 3% czasu w Na wspólnej.

9 Seriale płeć postaci wykonujących prace domowe kobiety mężczyźni 0% 50% 100% OGÓŁEM (n=301) Barwy Szczęścia (n=155) M jak Miłość (n=69) Na Wspólnej (n=77) 67% 77% 54% 60% 33% 23% 46% 40% Najnowsze dane GUS (2013) wskazują, że 62% czasu poświęconego na prace domowe jest poświęcanego przez kobiety wizerunek kreowany w polskich serialach jest więc bardziej tradycyjny niż rzeczywistość.

10 Seriale wiek postaci wykonujących prace domowe 50% 44% 41% 37% 50% 49% 33% 0% 12% 12% 12% 3% 2% 5% OGÓŁEM (n=301) kobiety (n=203) mężczyźni (n=98) do 20 lat lat lat od 61 lat

11 WNIOSKI Z BADANIA - OBECNOŚĆ PRACY W DOMU W PRZEKAZACH MEDIALNYCH Tematyka pracy w domu nie stanowi ważnego obszaru zainteresowań mediów głównego nurtu w Polsce. Zarówno najpopularniejsze serwisy informacyjne, jak i tygodniki społecznopolityczne w pierwszym półroczu 2014 r. niemal nie podejmowały tego tematu. Trochę częściej gościł on na łamach dzienników (kilka artykułów w miesiącu) i w serialach telewizyjnych (3% czasu), natomiast najbardziej powszechny był w miesięcznikach kierowanych do kobiet (nawet ¼ numeru).

12 WNIOSKI PŁEĆ A PRACA W DOMU W polskich serialach, jak również dziennikach o charakterze tabloidowym oraz czasopismach dla kobiet praca w domu ma twarz kobiety. Wizerunek ten ulega zmianie: - w serialach - wśród bohaterów poniżej 40. roku życia - w miesięcznikach - gdy mowa jest o wychowaniu dzieci Egalitarne podejście do pracy w domu promuje Twój styl i Gazeta Wyborcza. W tekstach publikowanych na ich łamach wskazuje się na nierówne obciążenie kobiet i mężczyzn pracą, a także na pozytywne strony partnerskiego podziału obowiązków.

13 WNIOSKI - PRACA W DOMU JAKO TEMAT POLITYCZNY Nieodpłatna praca domowa z reguły jest prezentowana jako sprawa prywatna, osobista, kwestia poszczególnych osób czy par. Systemowy charakter problemów z pracą w domu, związek między podejściem do tego obszaru życia a funkcjonującym systemem społecznopolitycznym zauważany jest w polskich mediach bardzo rzadko, z pośród monitorowanych mediów, głównie w Gazecie Wyborczej. Nowym i odrębnym tematem, który niewątpliwie został dostrzeżony, jako spraw polityczna jest sytuacja nieodpłatnych opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy stali się grupą interesu, widoczną w przestrzeni publicznej.