święci specjaliści s y lw e t k i pat ronó w

Transkrypt

1 święci specjaliści sylwetki patronów Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2012

2 Wydawnictwo WAM, 2012 ks. Stanisław Cieślak SJ, Anna Pobóg-Lenartowicz, Paweł Szpyrka SJ, Ewa Wieczorek, Jadwiga Zięba Posłaniec Miesięcznik Katolicki Redakcja Jadwiga Zięba Projekt okładki Andrzej Sochacki ISBN NIHIL OBSTAST. Przełożony Prowincji Polski Południowej Towarzystwa jezusowego ks. Wojciech Ziółek SJ, prowincjał, Kraków, 24 października 2011 r., l. dz. 326/2011 WYDAWNICTWO WAM ul. Kopernika Kraków tel faks DZIAł HANDLOWY tel faks KSIęGARNIA INTERNETOWA tel , faks e.wydawnictwowam.pl Drukarnia Wydawnictwa WAM ul. Kopernika Kraków

3 Wprowadzenie Świętość nie jest przywilejem niewielu, lecz celem, który Bóg «po trzykroć święty» i «źródło wszelkiej świętości» stawia przed człowiekiem stworzonym na Jego obraz i podobieństwo. bł. Jan Paweł II Chcąc bardziej zrozumieć swój człowieczy los, dostrzec wielkość i niepowtarzalność życia, pożytecznym jest ukierunkowanie spojrzenia na świętych. Gdy stają przed nami, możemy zauważyć, że świętość jest barwna, posiada wiele odmian i rodzajów: Od lekarza, który bezinteresownie pełni swą służbę, po uczonych, po prostych ludzi, po założycieli zakonów i po świeckich, którzy żyją w tym świecie (Benedykt XVI). Pociąga nas ich zwyczajny sposób bycia, wyrażania się, solidarność z ludźmi w podejmowaniu trudów egzystencji. Lecz święci nie są jedynie do tego, by się nimi zachwycać, szukać w nich wzorów do naśladowania, widzieć w nich drogowskazy na krętych ścieżkach życia. Nie tylko są adresatami naszych modlitewnych wezwań. Wnikliwość obserwacji pozwala odkrywać ich niepowtarzalny sposób wskazywania na Chrystusa, dostrzec, jak na różne sposoby pomnażali liczne dary Ducha Świętego i obdarzali nimi innych. Pociągają nas ci świadkowie prawdy o obecności Boga żywego pośród ludzi każdej epoki. W ich towarzystwie wszystko wydaje się możliwe. Życie w ubóstwie, mężne znoszenie prześladowań, 5

4 przebaczenie nieprzyjaciołom, umiłowanie słowa Bożego i karmienie się nim, rozpoznawanie Zmartwychwstałego w Eucharystii i zdarzeniach codzienności. Poprzez nich na różne sposoby Bóg przemawia do naszych serc i zachęca: Nie lękajcie się chcieć świętości. Nie lękajcie się być świętymi! (bł. Jan Paweł II). Alfabetyczny zapis krótkich życiorysów przewodników takiego sposobu życia zawiera książka Święci specjaliści. Tworzy ją 45 tekstów, które ukazywały się na łamach miesięcznika katolickiego Posłaniec w latach Informacje zostały wzbogacone modlitwą liturgiczną przez wstawiennictwo przedstawianego patrona. Ten mały przewodnik biograficzny świętych od różnych specjalności stanowi praktyczną pomoc duszpasterską. Z pism samych świętych lub z wypowiedzi na ich temat wyłania się motyw, dla którego każdy z nich określany jest jako patron kogoś czy czegoś. Pochód rozpoczynają pierwsi błogosławieni małżonkowie: Maria i Alojzy Beltrame Quattrocchi. W rodzinnym klimacie ich domu świętość stawała się codziennością. Piękny korowód tworzą święci. Podążają w nim kobiety i mężczyźni z całego świata i z różnych epok historycznych, bo święci nie przemijają. Dla świętości nie ma bowiem żadnych granic geograficznych, społecznych czy kulturowych. Dojrzewa i rozwija się ona wszędzie na ziemi, promieniując z postawy osób, które z wolnością przylgnęły do Chrystusa, poważnie potraktowały Ewangelię i na serio nią żyły. Warto dołączyć do tego korowodu. Jadwiga Zięba 6

5 Maria i Alojzy Beltrame Quattrocchi patroni życia małżeńskiego 25 listopada Wszechmogący, wieczny Boże, Ty nam dajesz nowe dowody swojej miłości, gdy pozwalasz błogosławionej parze małżonków, Marii i Alojzemu, uczestniczyć w Twojej chwale, spraw, aby ich modlitwa i przykład pobudzały nas do wiernego naśladowania Twojego Syna. Przez Chrystusa, Pana naszego. Wśród wielu świętych wyniesionych na przestrzeni wieków na ołtarze znajdujemy męczenników i wyznawców, ascetów i mnichów, papieży, biskupów, kapłanów, królów i żebraków. Znajdujemy także święte kobiety dziewice i mężatki, matki, wdowy. Ale po raz pierwszy zdarzyło się, aby w jednym dniu wynieść na ołtarze męża i żonę, rodziców czworga dzieci, których jedyną zasługą tak się na pierwszy rzut oka wydaje było to, że potrafili w zgodzie i miłości przejść razem przez życie. A tak właśnie stało się z Marią i Luigim (Alojzym) Beltrame Quattrocchi. Maria urodziła się w 1884 roku w znanej arystokratycznej rodzinie florenckiej Corsini. W Rzymie, do którego przeniosła się wraz z rodzicami, poznała swego przyszłego męża, świetnie zapowiadającego się prawnika Luigiego (ur. w 1880 roku). Po ślubie, który odbył się w 1905 roku, wiedli typowe dla ówczesnej elity intelektualnej Rzymu życie prowadzi- 7

6 li otwarty dom, poświęcali się działalności charytatywnej, jeździli do wód. Wkrótce doczekali się potomstwa: w 1906 roku przyszedł na świat syn Filip, w 1908 roku córka Stefania, rok później kolejny syn Cezary. Gdy Maria spodziewała się czwartego dziecka, wykryto u niej poważną chorobę, zagrażającą nie tylko życiu dziecka, ale i jej samej. Mimo to małżonkowie nie zdecydowali się na aborcję. Wbrew obawom w 1914 roku przyszła na świat zdrowa córka Enrichetta. Efektem religijnej atmosfery panującej w ich domu były kolejne powołania zakonne i kapłańskie. Starszy syn został księdzem, młodszy trapistą, córka Stefania benedyktynką. Mimo niesprzyjających warunków zewnętrznych (rozwój faszyzmu, druga wojna światowa) udało im się prowadzić życie zgodne z duchem miłości i Ewangelii. Szczególne nabożeństwo mieli także do Najświętszego Serca Pana Jezusa. Luigi zmarł w 1951 roku, jego żona przeżyła go o 14 lat. Beatyfikował ich w 2001 roku papież Jan Paweł II. Historię swej niezwykłej miłości pozostawili w przeszło 280 listach, które pisali do siebie. Nie oszczędzały ich cierpienia, choroby czy nieprzewidziane sytuacje. Tworzyli piękną parę dwojga wierzących, którzy mają udział w tej samej nadziei, tym samym ideale, tym samym sposobie życia, tej samej służbie (kard. Ruini). Ich przykład pokazuje, że w życiu małżeńskim i rodzinnym można pielęgnować miłość i wierność, a jednocześnie poświęcić się dzieciom i pozostać otwartym na duchowe potrzeby innych ludzi. Anna Pobóg-Lenartowicz 8

7 A Św. Adam Chmielowski ( ) patron ubogich i cierpiących 17 czerwca Boże, bogaty w miłosierdzie, Ty natchnąłeś świętego Brata Alberta, aby dostrzegł w najbardziej ubogich i opuszczonych znieważone oblicze Twojego Syna, spraw łaskawie, abyśmy spełniając dzieła miłosierdzia, za jego przykładem umieli być braćmi wszystkich potrzebujących. Przez Chrystusa, Pana naszego. Urodził się w 1845 roku w Igołomi pod Krakowem w zubożałej rodzinie szlacheckiej jako jedno z czworga dzieci Wojciecha i Józefy Borzysławskiej. Wcześnie osierocony przez rodziców (ojciec zmarł, gdy miał 8 lat, matka 6 lat później) musiał sobie radzić w życiu sam. Początkowo uczył się w szkole kadetów w Petersburgu, potem w gimnazjum w Warszawie, w końcu rozpoczął studia w Instytucie Rolniczo-Leśnym w Puławach. Tam zastał go wybuch powstania styczniowego, w którym wkrótce wziął osobisty udział. Mimo iż na początku powstania został schwytany i osadzony w więzieniu w Ołomuńcu, po ucieczce z aresztu ponownie wrócił do powstańców. W bitwie pod Mełchowem został ciężko ranny (stracił nogę) i dostał się niewoli rosyjskiej. Dzięki staraniom rodziny został wypuszczony z niewoli, musiał jednak wyjechać za granicę. W 1864 roku udał się do Paryża, gdzie zaczął studiować malarstwo, następnie przeniósł się do Gandawy na 9

8 studia inżynierskie, w końcu ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Monachium. Już jako znany malarz powrócił do Polski. Tu jednak niespodziewanie, w wieku 35 lat, zrezygnował z dalszej kariery malarskiej i zdecydował się wstąpić do nowicjatu jezuitów w Starej Wsi. Po pół roku opuścił jednak nowicjat, przez pewien czas leczył się nawet w szpitalu psychiatrycznym, w końcu udał się do swego brata na Podole. Tam zetknął się z regułą III Zakonu św. Franciszka z Asyżu i zaczął ją propagować wśród tamtejszych chłopów. Po powrocie do Krakowa sprzedał swoje obrazy i przekazał uzyskane środki na rzecz ubogich i najbardziej potrzebujących. Osiadł wśród nich jako zarządca ogrzewalni dla bezdomnych. W 1887 roku przyjął habit tercjarski i imię Albert, a rok później złożył śluby tercjarskie. Jednocześnie powołał do życia Zgromadzenie Braci III Zakonu św. Franciszka Posługujących Ubogim, zwanych albertynami (później powstała też żeńska gałąź tego zgromadzenia, tzw. albertynki). Brat Albert był niestrudzony w niesieniu pomocy najbardziej potrzebującym: zakładał przytuliska, sierocińce, domy dla starców, kuchnie dla ubogich (za jego życia powstało ponad 20 takich domów). Nie bał się osobiście kwestować na rzecz swoich podopiecznych. Sam także żył jak nędzarz, zmagając się z kalectwem, w końcu wyniszczony trudami życia i ciężką chorobą zmarł w Boże Narodzenie 1916 roku. Jego pogrzeb zgromadził tysiące krakowian, wśród których byli biskupi, profesorowie, rajcy miasta Krakowa, mieszczańskie elity, a także rzesze ubogich, biednych i bezdomnych, katolicy i żydzi a wszyscy uważali go za najpiękniejszego człowieka pokolenia. Paweł VI w 1977 roku ogłosił dekret o heroiczności cnót Sługi Bożego Brata Alberta, a Jan Paweł II w 1983 roku dokonał jego beatyfikacji. W 1985 roku przeniesiono relikwie Błogosławionego z krypty kościoła karmelitów bosych (gdzie 10

9 złożono je w 1949 roku) do kościoła Ecce Homo (gdzie znajduje się jego legendarny obraz pod tym tytułem). Uroczystej kanonizacji dokonał w Rzymie 12 listopada 1989 roku Jan Paweł II, który jeszcze jako Karol Wojtyła dał wyraz swego podziwu dla jego dzieła, pisząc sztukę Brat naszego Boga. Dzieło Brata Alberta trwa do dnia dzisiejszego. Ten powstaniec, więzień, wybitny malarz, bywalec salonów, w końcu ubogi tercjarz franciszkański uczy nas, jak być dobrym jak chleb dla każdego cierpiącego, chorego, nieszczęśliwego i ubogiego człowieka. Anna Pobóg-Lenartowicz 11

10 Spis treści Wprowadzenie Bł. Maria i Alojzy Beltrame Quattrocchi patroni życia małżeńskiego Anna Pobóg-Lenartowicz...7 Św. Adam Chmielowski patron ubogich i cierpiących Anna Pobóg-Lenartowicz...9 Bł. Adolf Kolping kapłan-społecznik Anna Pobóg-Lenartowicz...12 Św. Agata heroiczna dziewica Anna Pobóg-Lenartowicz...14 Św. Ambroży polityk i pasterz Paweł Szpyrka SJ Św. Andrzej Bobola patron jedności Ewa Wieczorek Św. Anna patronka kobiet rodzących i matek Anna Pobóg-Lenartowicz...20 Św. Antoni od św. Anny Galvão człowiek pokoju i miłosierdzia Anna Pobóg-Lenartowicz...22 Św. Antoni Padewski święty globalny Anna Pobóg-Lenartowicz...24 Św. Barnaba orędownik w czasie kłótni, sporów i smutku Anna Pobóg-Lenartowicz...27 Św. Brendan z Clonferi żeglarz nieustraszony Paweł Szpyrka SJ Św. Dominik Guzmán sługa Słowa Paweł Szpyrka SJ

11 Św. Dominik Savio gigant ducha Anna Pobóg-Lenartowicz...33 Św. Edyta Stein męczennica miłości i patronka Europy Anna Pobóg-Lenartowicz...35 Bł. Fra Angelico patron artystów Anna Pobóg-Lenartowicz...37 Św. Filip Neri patron humorystów Anna Pobóg-Lenartowicz...39 Św. Franciszka Ksawera Cabrini patronka emigrantów Jadwiga Zięba...41 Św. Franciszek Salezy patron pisarzy i dziennikarzy katolickich Jadwiga Zięba...43 Św. Franciszek z Asyżu patron ekologów Anna Pobóg-Lenartowicz...45 Św. Hieronim patron uczonych i tłumaczy Anna Pobóg-Lenartowicz...47 Bł. Ignacy Maloyan męczennik rzezi Ormian Anna Pobóg-Lenartowicz...49 Św. Izydor Oracz patron rolników Anna Pobóg-Lenartowicz...51 Św. Izydor z Sewilli patron internautów i Internetu Anna Pobóg-Lenartowicz...53 Św. Jadwiga Śląska solidarna z ubogimi Paweł Szpyrka SJ...55 Bł. Jakub Laval znak pojednania między religiami Anna Pobóg-Lenartowicz...57 Bł. Jan Beyzym sługa odrzuconych ks. Stanisław Cieślak SJ Św. Jan Boży patron chorych Anna Pobóg-Lenartowicz...61 Św. Joanna Beretta Molla świadek świętości życia Jadwiga Zięba...63 Św. Józef patron rodzin Anna Pobóg-Lenartowicz...65 Krystyn pierwszy święty świecki Polak Paweł Szpyrka SJ

12 Św. Maksymilian Maria Kolbe patron alkoholików i narkomanów Anna Pobóg-Lenartowicz...69 Św. Marcin z Tours patron żołnierzy Paweł Szpyrka SJ Bł. Maria Klementyna Anuarita Nengapeta pierwsza Afrykanka wyniesiona na ołtarze Anna Pobóg-Lenartowicz...73 Św. Paweł z Tarsu Apostoł Narodów Anna Pobóg-Lenartowicz...75 Bł. Piotr Jerzy Frassati patron młodzieży, studentów i ludzi gór Anna Pobóg-Lenartowicz...77 Św. Piotr Kanizjusz patron szkolnych organizacji katolickich Anna Pobóg-Lenartowicz...79 Św. Piotr Klawer niewolnik niewolników Anna Pobóg-Lenartowicz...81 Bł. Stanisław Papczyński patron dzieci poczętych Anna Pobóg-Lenartowicz...83 Św. Teresa z Lisieux patronka misji katolickich Anna Pobóg-Lenartowicz...85 Św. Tomasz z Akwinu patron uniwersytetów Anna Pobóg-Lenartowicz...87 Św. Tomasz Becket biskup i męczennik, patron Anglii Anna Pobóg-Lenartowicz...89 Św. Tomasz Morus patron rządzących i polityków Jadwiga Zięba...91 Bł. Władysław Findysz pierwszy polski męczennik komunizmu Anna Pobóg-Lenartowicz...93 Św. Zygmunt Gorazdowski człowiek Eucharystii Anna Pobóg-Lenartowicz...95 Bł. Zygmunt Szczęsny Feliński niechciany metropolita Paweł Szpyrka SJ Noty o autorach Źródła tekstów