Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Górnik eksploatacji podziemnej

Transkrypt

1 Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe Górnik eksploatacji podziemnej Warszawa 2004

2 Informator opracowała entralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie we współpracy z Okręgową Komisją Egzaminacyjną w Jaworznie wa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie w porozumieniu z entralną Komisją Egzaminacyjną w Warszawie. ISN

3 Szanowni Państwo, rodzy Uczniowie 3-letnich zasadniczych szkół zawodowych, entralna Komisja Egzaminacyjna poleca Państwa uwadze cykl informatorów o państwowym egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe organizowanym dla absolwentów trzyletnich szkół zawodowych. Egzamin ten po raz pierwszy zostanie przeprowadzony w 2005 roku i przygotowywany jest dla wszystkich chętnych absolwentów tych szkół kształcących się w jednym z 53 zawodów. Podstawą prawną egzaminu jest: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 marca 2001 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (z. U. z 2001 r. Nr 29, poz. 323 z dnia 6 kwietnia 2001 r. z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (z. U. z 2004 r. Nr 114, poz z dnia 19 maja 2004 r. z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 3 lutego 2003 r. w sprawie standardów wymagań będących podstawą przeprowadzenia egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe (załącznik do z. U. z 2003 r. Nr 49, poz. 411 z dnia 24 marca 2003 r.) ykl informatorów, który przygotowaliśmy, ma charakter przede wszystkim praktyczny chcemy za jego pomocą dać Państwu możliwość przyjrzenia się, w jaki sposób zapisy prawa oświatowego dotyczącego systemu egzaminów zewnętrznych w trzyletnim kształceniu zawodowym przekładają się na konkrety, czyli na: opis wymagań, które trzeba spełnić, aby przystąpić do egzaminu, opis warunków koniecznych do zdania egzaminu, opis struktury egzaminu w jego części pisemnej i praktycznej wraz z wymaganiami egzaminacyjnymi i przykładowymi kryteriami oceniania, opis materiałów egzaminacyjnych wraz z wzorami, przykłady zadań wraz z odpowiedziami. 3

4 Informatory o egzaminie zawodowym kierujemy do tych uczniów szkół zawodowych, którzy po ukończeniu szkoły przystąpią do egzaminu przed zewnętrzną komisją egzaminacyjną, żeby potwierdzić dyplomem kwalifikacje w zawodzie, w którym odbywali kształcenie. Informacje o umiejętnościach zawodowych, które będą potwierdzane na egzaminie, pozwolą nauczycielom właściwie ukierunkować kształcenie, a pracodawcom prezentują poziom kwalifikacji zawodowych absolwentów szkół legitymujących się dyplomem. Służyć też mogą teoretykom i praktykom kształcenia zawodowego jako istotna pomoc w projektowaniu modeli zawodów przewidywanych do kształcenia i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym oraz systemach zatrudnienia. MRI MGZIRZ p.o. yrektor entralnej Komisji Egzaminacyjnej 4

5 SPIS TREŚI I. OGÓLNE INFORMJE O EGZMINIE POTWIERZJĄYM KWLIFIKJE ZWOOWE... 7 I.1. Jaka jest struktura egzaminu i w jakiej formie będą sprawdzane wiadomości i umiejętności z zakresu zawodu?... 8 I.2. Jakie wiadomości i umiejętności będą sprawdzane na egzaminie?... 8 I.3. Jakie wymagania trzeba spełnić, żeby zdać egzamin?...10 I.4. Jakie wymagania trzeba spełnić, żeby móc przystąpić do egzaminu?...10 I.5. Gdzie i od kogo można uzyskać szczegółowe informacje o egzaminie zawodowym?...11 II. ETP PISEMNY EGZMINU...13 II.1. Organizacja i przebieg...13 II.2. Wymagania egzaminacyjne z przykładami zadań do części I...15 II.3. Wymagania egzaminacyjne z przykładami zadań do części II...27 II.4. Odpowiedzi do przykładowych zadań...31 III. ETP PRKTYZNY EGZMINU...33 III.1. Organizacja i przebieg...33 III.2. Wymagania egzaminacyjne i ogólne kryteria oceniania...35 III.3. Przykład zadania praktycznego do tematu: 1. Wykonanie zabezpieczenia określonego wyrobiska wskazaną obudową zgodnie z dokumentacją...39 IV. ZŁĄZNIKI...45 IV.1. Standard wymagań egzaminacyjnych dla zawodu...45 IV.2. Przykład instrukcji do etapu pisemnego...49 IV.3. Przykład karty odpowiedzi do etapu pisemnego...51 IV.4. Przykład informacji do etapu praktycznego...53 IV.5. Wzór dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe

6 6

7 Ogólne informacje I. OGÓLNE INFORMJE O EGZMINIE POTWIERZJĄYM KWLIFIKJE ZWOOWE Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe jest formą oceny poziomu opanowania wiadomości i umiejętności z zakresu danego zawodu określonych w standardzie wymagań, ustalonym przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. Egzamin ten, zwany również egzaminem zawodowym, jest egzaminem zewnętrznym. Umożliwia on uzyskanie porównywalnej i obiektywnej oceny poziomu osiągnięć zdającego poprzez zastosowanie jednolitych wymagań, kryteriów oceniania i zasad przeprowadzania egzaminu opracowanych przez instytucje zewnętrzne, funkcjonujące niezależnie od systemu kształcenia. Rolę instytucji zewnętrznych pełnią: entralna Komisja Egzaminacyjna i osiem okręgowych komisji egzaminacyjnych powołanych przez Ministra Edukacji Narodowej w 1999 roku. Na terenie swojej działalności (patrz mapka na wewnętrznej stronie okładki) okręgowe komisje egzaminacyjne przygotowują, organizują i przeprowadzają zewnętrzne egzaminy zawodowe. Egzaminy oceniać będą zewnętrzne komisje egzaminacyjne. Egzaminy zawodowe mogą zdawać absolwenci wszystkich typów szkół zawodowych ponadgimnazjalnych i policealnych, które kształcą w zawodach ujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Egzaminy zawodowe przeprowadzane są 2 razy w ciągu roku szkolnego. Terminy egzaminów ustala i ogłasza dyrektor entralnej Komisji Egzaminacyjnej nie później niż na 8 miesięcy przed terminem ich przeprowadzenia. la absolwentów zasadniczych szkół zawodowych i szkół policealnych egzaminy przeprowadzane są w następnym tygodniu po zakończeniu zajęć dydaktycznowychowawczych, a dla absolwentów technikum i technikum uzupełniającego - w następnym tygodniu po zakończeniu egzaminu maturalnego. o egzaminu mogą przystąpić również absolwenci szkół zawodowych kształcących młodzież o specjalnych potrzebach edukacyjnych. la tej młodzieży, na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych lub orzeczeń lekarskich, czas egzaminu pisemnego może być wydłużony o 30 minut, a warunki i przebieg egzaminu będą dostosowane do jej potrzeb. 7

8 Ogólne informacje I. 1. Jaka jest struktura egzaminu i w jakiej formie będą sprawdzane wiadomości i umiejętności z zakresu zawodu? Struktura egzaminu obejmuje dwa etapy: etap pisemny i etap praktyczny. Etap pisemny składa się z dwóch części: część I obejmuje sprawdzenie wiadomości i umiejętności właściwych dla kwalifikacji w danym zawodzie, a część II sprawdzenie wiadomości i umiejętności związanych z zatrudnieniem i działalnością gospodarczą. Etap pisemny przeprowadzany jest w formie testu składającego się z zadań zamkniętych zawierających cztery odpowiedzi do wyboru, z których tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. W części I test zawiera 50 zadań, a w części II 20 zadań. zas trwania etapu pisemnego dla wszystkich zawodów wynosi 120 minut. Etap praktyczny sprawdza określony zakres praktycznych umiejętności dla zawodu wynikających z tematów zadań ustalonych w standardzie wymagań egzaminacyjnych. W tym etapie zdający powinien wykonać zadanie egzaminacyjne w formie testu praktycznego. zas trwania etapu praktycznego nie może być krótszy niż 180 minut i dłuższy niż 240 minut. I. 2. Jakie wiadomości i umiejętności będą sprawdzane na egzaminie? Na egzaminie będą sprawdzane tylko te wiadomości i umiejętności, które zostały zapisane w standardzie wymagań egzaminacyjnych dla danego zawodu. Standardy wymagań egzaminacyjnych dla poszczególnych zawodów ustalone zostały rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, w sprawie standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe z dnia 3 lutego 2003 r. i stanowią oddzielny załącznik do tego rozporządzenia (z.u. Nr 49, poz. 411 z dnia 24 marca 2003 r.). Struktura standardu wymagań egzaminacyjnych dla zawodu odpowiada strukturze egzaminu. Oznacza to, że zawarte w standardzie umiejętności sprawdzane na egzaminie, ustalono odrębnie dla obu etapów egzaminu. 8

9 Ogólne informacje Umiejętności zapisane w standardzie, sprawdzane w etapie pisemnym, są przyporządkowane do określonych obszarów wymagań. Umiejętności sprawdzane w części I ujęto w 3 obszarach wymagań: czytanie ze zrozumieniem informacji przedstawionych w formie opisów, instrukcji, rysunków, szkiców, wykresów, dokumentacji technicznych i technologicznych, przetwarzanie danych liczbowych i operacyjnych, bezpieczne wykonywanie zadań zawodowych zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Umiejętności sprawdzane w części II ujęto w 2 obszarach wymagań: czytanie ze zrozumieniem informacji przedstawionych w formie opisów, instrukcji, tabel, wykresów, przetwarzanie danych liczbowych i operacyjnych. W etapie praktycznym egzaminu sprawdzane umiejętności przyporządkowano do 4 obszarów wymagań: planowanie czynności związanych z wykonaniem zadania, organizowanie stanowiska pracy, wykonywanie zadania egzaminacyjnego z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska, prezentowanie efektu wykonanego zadania. Standard wymagań egzaminacyjnych dla zawodu stanowi podstawę do przygotowania zadań egzaminacyjnych dla obu etapów egzaminu. Oznacza to, że zadania egzaminacyjne będą sprawdzały tylko te umiejętności, które zapisane są w standardzie wymagań egzaminacyjnych dla danego zawodu. Rodzaj zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętności przyporządkowane do danego obszaru wymagań będzie wiązał się ściśle z tym obszarem. Umiejętności ujęte w standardzie wymagań egzaminacyjnych dla zawodu, dla obu etapów egzaminu, będą omówione wraz z przykładami zadań w rozdziałach II. i III. informatora. Każdy zdający powinien zapoznać się ze standardem wymagań egzaminacyjnych dla zawodu, w którym chce potwierdzić kwalifikacje zawodowe. Standard zamieszczony jest w rozdziale IV niniejszego informatora. 9

10 Ogólne informacje I. 3. Jakie wymagania trzeba spełnić, żeby zdać egzamin? Przyjęto, że w etapie pisemnym zdający może otrzymać za każde prawidłowo rozwiązane zadanie 1 punkt. Zdający zda ten etap egzaminu, jeśli uzyska: - z części I co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania, - z części II co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania. W etapie praktycznym oceniany będzie sposób wykonania zadania praktycznego oraz jego efekt, zgodnie z ustalonymi kryteriami oceniania przyjętymi dla danego zadania. Spełnienie ustalonych dla zadania kryteriów wykonania, pozwoli na uzyskanie maksymalnej liczby punktów. Zdający zda ten etap egzaminu, jeśli uzyska co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania. egzaminu. Zdający zda egzamin zawodowy, jeśli spełni wymagania ustalone dla obu etapów Zdający, który zdał egzamin, otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w danym zawodzie. UWG! Informacje o wynikach egzaminu zdający uzyska od dyrektora szkoły. I. 4. Jakie wymagania trzeba spełnić, żeby móc przystąpić do egzaminu? Zdający powinien: 1. Ukończyć szkołę i otrzymać świadectwo ukończenia szkoły. 2. Złożyć pisemną deklarację przystąpienia do egzaminu zawodowego do dyrektora swojej szkoły, nie później niż na 4 miesiące przed terminem egzaminu. 3. Zgłosić się na egzamin w terminie i miejscu wyznaczonym przez okręgową komisję egzaminacyjną z dokumentem potwierdzającym tożsamość (z numerem PESEL). 10

11 Ogólne informacje Zdający o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinien dodatkowo przedłożyć opinię lub orzeczenie wskazujące na dostosowanie warunków i formy przeprowadzania egzaminu do jego indywidualnych potrzeb. UWG! Informacje o terminie i miejscu egzaminu może przekazać zdającym dyrektor szkoły lub dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej. W zależności od specyfiki zawodu, w którym przeprowadzony będzie egzamin zawodowy, okręgowa komisja egzaminacyjna może wezwać zdającego na szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy związane z wykonywaniem zadania egzaminacyjnego na określonych stanowiskach egzaminacyjnych. Szkolenie powinno być zorganizowane nie wcześniej niż na dwa tygodnie przed terminem egzaminu. I. 5. Gdzie i od kogo można uzyskać szczegółowe informacje o egzaminie zawodowym? Szczegółowych informacji o egzaminie zawodowym oraz wyjaśnień dotyczących, między innymi, możliwości: powtórnego zdawania egzaminu zawodowego przez osoby, które nie zdały egzaminu, przystąpienia do egzaminu w terminie innym niż bezpośrednio po ukończeniu szkoły, udostępniania informacji na temat wyniku egzaminu, otrzymania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, udziela dyrektor szkoły i okręgowa komisja egzaminacyjna. 11

12 12

13 Etap pisemny egzaminu II. ETP PISEMNY EGZMINU II. 1. Organizacja i przebieg Etap pisemny egzaminu może być zorganizowany w szkole lub innej placówce wskazanej przez okręgową komisję egzaminacyjną. W dniu egzaminu powinieneś zgłosić się w szkole/placówce na 30 minut przed godziną jego rozpoczęcia. Powinieneś posiadać dokument potwierdzający Twoją tożsamość i numer ewidencyjny PESEL. Przed wejściem do sali egzaminacyjnej będziesz poproszony o potwierdzenie gotowości przystąpienia do etapu pisemnego egzaminu. Słuchaj uważnie informacji przewodniczącego zespołu nadzorującego, który będzie omawiał regulamin przebiegu egzaminu. Po zajęciu miejsca w sali egzaminacyjnej otrzymasz arkusz egzaminacyjny i KRTĘ OPOWIEZI. rkusz egzaminacyjny zawiera: stronę tytułową z nazwą i symbolem cyfrowym zawodu, w którym odbywa się etap pisemny egzaminu oraz Instrukcję dla zdającego (w instrukcji znajdują się informacje o liczbie stron arkusza egzaminacyjnego, wskazania dotyczące rozwiązywania zadań, zaznaczania odpowiedzi i sposobu poprawiania odpowiedzi w KRIE OPOWIEZI), test 70 zadań wielokrotnego wyboru, w tym 50 zadań w części I ponumerowanych od 1 do 50 oraz 20 zadań w części II ponumerowanych od 51 do 70. KRT OPOWIEZI stanowi jedną stronę i zawiera: symbol cyfrowy zawodu i oznaczenie wersji arkusza egzaminacyjnego, miejsce na wpisanie Twojego numeru ewidencyjnego PESEL i zakodowanie go, miejsce na wpisanie Twojej daty urodzenia, tabele z numerami zadań odpowiadających części I oraz części II arkusza egzaminacyjnego z układem kratek,,, do zaznaczania odpowiedzi, miejsce na naklejkę z kodem ośrodka. Przeczytaj uważnie Instrukcję dla zdającego w arkuszu egzaminacyjnym i sprawdź, czy Twój arkusz jest kompletny i nie ma w nim błędów. Wykonaj polecenia zgodnie z Instrukcją dla zdającego. zas trwania etapu pisemnego egzaminu wynosi 120 minut (2 godziny zegarowe). 13

14 Etap pisemny egzaminu Uwaga: Jeśli jesteś uczniem o potwierdzonych specjalnych potrzebach edukacyjnych, to masz prawo do wydłużonego o 30 minut czasu trwania etapu pisemnego egzaminu zawodowego. Przewodniczący zespołu nadzorującego wskaże i miejsce na sali egzaminacyjnej i dopilnuje, abyś mógł zdawać egzamin w ustalonym dla iebie czasie. Kolejność rozwiązywania zadań jest dowolna. obrze jednak będzie, jeśli rozplanujesz sobie czas egzaminu. Na rozwiązanie zadań z części I arkusza powinieneś przeznaczyć około 80 minut, na rozwiązanie zadań z części II - około 30 minut. Pozostałe 10 minut powinieneś wykorzystać na sprawdzenie, czy prawidłowo zaznaczyłeś odpowiedzi do poszczególnych zadań w KRIE OPOWIEZI. Pamiętaj! Pracuj samodzielnie! Przystępując do rozwiązywania każdego zadania powinieneś: uważnie przeczytać całe zadanie, przeanalizować rysunki, tabele, itp. oraz treść poleceń, dobrze zastanowić się nad wyborem prawidłowej odpowiedzi, starannie zaznaczyć wybraną odpowiedź w KRIE OPOWIEZI zgodnie z instrukcją w arkuszu egzaminacyjnym. Po zakończeniu rozwiązywania zadań, sprawdź w KRIE OPOWIEZI, czy dla wszystkich zadań zaznaczyłeś odpowiedzi. Przewodniczący ogłosi koniec egzaminu i poinformuje, w jaki sposób będziesz mógł oddać swoją KRTĘ OPOWIEZI. rkusz egzaminacyjny możesz zatrzymać dla siebie. Jeśli wcześniej zakończysz rozwiązywanie zadań, zgłoś przez podniesienie ręki gotowość do oddania KRTY OPOWIEZI. 14

15 Etap pisemny egzaminu II. 2. Wymagania egzaminacyjne z przykładami zadań do części I Zakres wiadomości i umiejętności właściwych dla kwalifikacji w zawodzie bsolwent powinien umieć: 1. zytać ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, rysunków, szkiców, wykresów, dokumentacji technicznych i technologicznych, a w szczególności: 1.1. stosować nazwy, sformułowania i terminologię z zakresu wyposażenia wyrobisk górniczych, stosować podstawowe nazwy z zakresu wyposażenia wyrobisk górniczych, np.: stojak, stropnica, rozpora, okładzina, rurociąg wodny, lutniociąg, tor kopalniany, stosować sformułowania i terminologię z zakresu wyposażenia wyrobisk górniczych, np.: zabezpieczenie wyrobiska obudową (tymczasową, ostateczną), odwodnienie wyrobiska (ściek), przewietrzanie wyrobiska (urządzenia wentylacyjne), drążenie wyrobiska (mechanicznie kombajnem). Przykładowe zadanie 1. Przedstawiony na rysunku fragment wyposażenia wyrobiska służy do. urabiania.. odwadniania.. przewietrzania.. zabezpieczania odczytywać wyniki pomiarów stosowanych w eksploatacji podziemnej ze schematów, wykresów, tabel, przyrządów i urządzeń pomiarowych, odczytywać wyniki pomiarów stosowanych w eksploatacji podziemnej z wykresów i tabel, np.: stężenie mieszaniny wybuchowej gazów, podporność obudowy, stężenie metanu, odczytywać wyniki pomiarów stosowanych w eksploatacji podziemnej ze schematów, np. liczbę i grubość pokładów z przekroju geologicznego złoża, odczytywać wyniki pomiarów stosowanych w eksploatacji podziemnej z przyrządów i urządzeń pomiarowych, np.: prędkość, temperaturę, wilgotność powietrza kopalnianego, stężenie gazów z rurek wskaźnikowych. 15

16 Etap pisemny egzaminu Przykładowe zadanie 2. Na podstawie wykresu odczytaj po jakim zsuwie stojak hydrauliczny osiągnie podporność roboczą.. 0 mm. 10 mm. 20 mm. 50 mm podporność [MN] zsuw [mm] 1.3. odczytywać informacje zawarte w instrukcjach, katalogach maszyn i urządzeń elektrycznych, hydraulicznych oraz pneumatycznych stosowanych w eksploatacji podziemnej złóż, odczytywać informacje z instrukcji stosowanych w eksploatacji podziemnej złóż, np.: instrukcji stanowiskowych, instrukcji obsługi maszyn górniczych (kombajnu), instrukcji stawiania obudowy, odczytywać informacje z katalogów maszyn i urządzeń elektrycznych stosowanych w eksploatacji podziemnej złóż, np.: dobór kombajnu pod względem mocy i wydajności, dobór wiertarek elektrycznych do określonych warunków geologiczno-górniczych, odczytywać informacje z katalogów maszyn i urządzeń hydraulicznych stosowanych w eksploatacji podziemnej złóż, np.: informacji o podporności obudów zmechanizowanych, podporności stojaków hydraulicznych, odczytywać informacje z katalogów maszyn i urządzeń pneumatycznych stosowanych w eksploatacji podziemnej złóż, np.: informacji o wiertarkach pneumatycznych (moc, prędkość obrotowa), młotkach pneumatycznych. Przykładowe zadanie 3. Symbol Fazos 12/24 Oz oznacza zmechanizowaną obudowę. ścianową stosowaną w pokładach stromych miąższości od 1,2 do 2,4 m. ścianową osłonowo-zawałową stosowaną w pokładach miąższości od 1,2 do 2,4 m. skrzyżowania ściana-chodnik o maksymalnej wysokości 2,4 m. ścianową podsadzkową stosowaną w pokładach miąższości od 1,2 do 2,4 m 16

17 Etap pisemny egzaminu 1.4. stosować informacje zawarte w instrukcjach dotyczących obsługi, konserwacji maszyn i urządzeń eksploatujących węgiel kamienny, rudy i sól, stosować informacje z instrukcji obsługi maszyn i urządzeń eksploatujących węgiel kamienny, rudy i sól, np.: z instrukcji obsługi kombajnu kolejność czynności przy załączeniu kombajnu, z instrukcji obsługi przenośnika kolejność czynności, jakie należy wykonać po wyłączeniu przenośnika, stosować informacje z instrukcji konserwacji maszyn i urządzeń eksploatujących węgiel kamienny, rudy i sól, np.: informacje o punktach smarowania kombajnu, częstotliwości wymiany oleju w przekładniach przenośników. Przykładowe zadanie 4. W czasie eksploatacji przenośnika zgrzebłowego (np. typu Rybnik ) nie wymaga się smarowania. rynien dołączanych.. bębnów napędowych.. reduktorów zębatych.. silników elektrycznych rozpoznawać i określać podstawowe funkcje maszyn i urządzeń do urabiania, ładowania urobku, transportu urobku i materiałów, zabezpieczania wyrobisk w kopalni węgla kamiennego, rud i soli na podstawie rysunków, rozpoznawać i określać podstawowe funkcje maszyn i urządzeń do urabiania w kopalni węgla kamiennego, rud i soli na podstawie rysunków, np.: kombajnów, strugów, wozów wiertniczych i wiertarek, rozpoznawać i określać podstawowe funkcje maszyn i urządzeń do ładowania urobku w kopalni węgla kamiennego, rud i soli na podstawie rysunków, np. ładowarek, rozpoznawać i określać podstawowe funkcje maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiałów w kopalni węgla kamiennego, rud i soli na podstawie rysunków, np.: przenośników, kolejek podwieszanych, wozów górniczych, rozpoznawać i określać podstawowe funkcje maszyn i urządzeń do zabezpieczania wyrobisk w kopalni węgla kamiennego, rud i soli na podstawie rysunków, np. obudowy górnicze. Przykładowe zadanie 5. Na rysunku przedstawiono. strug węglowy.. kruszarkę kęsów.. kombajn chodnikowy.. ładowarkę bocznie wysypującą. 17

18 Etap pisemny egzaminu 1.6. rozpoznawać minerały i skały w złożach węgla, rud i soli oraz określać ich właściwości na podstawie opisów, fotografii, próbek skalnych oraz dokumentacji geologicznej złoża, rozpoznawać minerały i skały w złożach rud i soli na podstawie opisów, fotografii, próbek skalnych oraz dokumentacji geologicznych złoża, np.: rozróżnianie odmian węgli kopalnych, rozpoznawanie okresów powstawania węgli na podstawie tabel (charakterystyczne formy roślinne i zwierzęce), określać właściwości minerałów i skał na podstawie opisów, fotografii, próbek skalnych oraz dokumentacji geologicznej złoża, np. skały i ich charakterystyczne właściwości. Przykładowe zadanie 6. Węgiel kopalny charakteryzujący się: zawartością pierwiastka od 78% do 92% wartością opałową od do kj/kg zawartością części lotnych od 10% do 44% to. torf.. antracyt.. węgiel brunatny.. węgiel kamienny odczytywać instrukcje dotyczące obsługi oraz konserwacji maszyn i urządzeń biorących udział w procesie wydobywania węgla kamiennego, rud i soli, odczytywać informacje zawarte w instrukcjach obsługi oraz konserwacji maszyn i urządzeń biorących udział w procesie wydobywania węgla kamiennego, rud i soli, np.: wskazywać czynności obsługowo-konserwacyjne maszyn i urządzeń górniczych (przeglądy, remonty, smarowania dobór materiałów), informacje z instrukcji obsługi wozu wiertniczego. Przykładowe zadanie 7. Minimalną ilość oleju w kadłubach przekładni kombajnu sprawdzamy przez odkręcenie korka. wlewowego.. spustowego.. kontrolnego górnego.. kontrolnego dolnego. 18

19 Etap pisemny egzaminu 1.8. wskazywać zasady prawidłowej eksploatacji podziemnej złóż, wskazywać kolejność wykonywanych czynności przy drążeniu wyrobiska, np. wyrobiska korytarzowego (urabianie, zabezpieczenie obudową, ładowanie urobku, transport urobku), wskazywać zasady prawidłowej eksploatacji podziemnej złóż, np.: zasadę czystego wybierania złoża (bez pozostawiania resztek pokładu), zasadę kolejności wybierania pokładów (od góry w dół), zasadę prawidłowego likwidowania wyrobisk (wypełniania). Przykładowe zadanie 8. Prawidłowa eksploatacja złoża soli polega głównie na. eksploatowaniu złoża do jego granic.. eksploatacji złoża bez filarów ochronnych.. nie naruszeniu granicy złoża robotami górniczymi.. stosowaniu półki bezpieczeństwa pod wyrobiskiem górniczym. 2. Przetwarzać dane liczbowe i operacyjne, a w szczególności: 2.1. przeliczać jednostki długości, ciśnienia, temperatury, wilgotności i prędkości powietrza na jednostki właściwe dla eksploatacji podziemnej złóż, przeliczać jednostki długości na jednostki właściwe dla eksploatacji podziemnej złóż, np. jednostki z map górniczych na jednostki długości rzeczywiste (wg skali), przeliczać jednostki ciśnienia na jednostki właściwe dla eksploatacji podziemnej złóż, np.: przeliczać depresję kopalni, wentylatora (starych jednostek mmh 2 O na nowe Pa, hpa), przeliczać jednostki temperatury, np. stopnie ze skali Fahrenheita przeliczyć na stopnie w skali elsjusza, przeliczać jednostki wilgotności powietrza na jednostki właściwe dla eksploatacji podziemnej złóż, np. wilgotności bezwzględnej na wilgotność względną, przeliczać jednostki prędkości powietrza na jednostki właściwe dla eksploatacji podziemnej złóż, np.: przeliczanie prędkości powietrza w m/min na wydatek przepływu w m 3 /min, z odczytu anemometru w m/min na jednostki wyrażone w przepisach m/s. Przykładowe zadanie 9. Na mapie pokładowej o skali 1:2000 odmierzony odcinek 10 cm odpowiada rzeczywistej długości wyrobiska wynoszącej. 2 m. 20 m. 200 m m 19

20 Etap pisemny egzaminu 2.2. obliczać wydajności maszyn i urządzeń oraz wentylacji w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, obliczać wydajności maszyn i urządzeń w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, np. maszyn urabiających, transportujących, ładujących, obliczać wydajność wentylacji w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, np.: wentylatorów, ilość powietrza w wyrobisku. Przykładowe zadanie 10. W ciągu 8 godzin należy przetransportować przenośnikiem taśmowym 8000 m 3 węgla kamiennego o ciężarze objętościowym 1,3 T/m 3. Wskaż, jaką wydajność na godzinę winien mieć przenośnik T/h T/h T/h T/h 2.3. obliczać koszty zużycia materiałów, narzędzi, sprzętu do wykonania prac w eksploatacji podziemnej złóż, obliczać koszty zużycia materiałów do wykonywania prac w eksploatacji podziemnej złóż, np.: koszt drewna zużytego do wykonania tamy wentylacyjnej, koszt materiałów podsadzkowych, obliczać koszty zużycia narzędzi i sprzętu do wykonania prac w eksploatacji podziemnej złóż, np.: koronek wiertniczych podczas obwiertu przodka wyrobiska korytarzowego, pochłaniacza górniczego. Przykładowe zadanie 11. W wyrobisku przedstawionym na schemacie dwóch górników w ciągu 5 godzin wykonało tamę drewnianą. Koszt tej tamy, przy założeniu, że 1m 2 desek kosztuje 20 zł, a godzinę pracy górnika wyceniono na 10 zł, wyniesie. 100 zł. 150 zł. 200 zł zł 2,5 m 2 m 20

21 Etap pisemny egzaminu 2.4. wykonywać proste obliczenia w zakresie eksploatacji podziemnej złóż na podstawie analizy przekrojów geologicznych złóż, wykonywać proste obliczenia w zakresie eksploatacji podziemnej złóż na podstawie analizy przekrojów geologicznych złóż, np.: obliczać zasoby pokładu, wyznaczać głębokość zakładania poziomów, klasyfikować złoże pod kątem bilansowości, przekroje wyrobisk. Przykładowe zadanie 12. o obliczenia zasobów złoża pokładowego służy wzór. Q = P α h. Q = P h γ. Q = P h α. Q = P γ pz gdzie: P - powierzchnia pokładu, α - kąt nachylenia pokładu, γ - gęstość kopaliny użytkowej, h - grubość pokładu, p -ciśnienie pionowe skał. z 2.5. analizować prawidłowość przebiegu operacji głównych i pomocniczych wchodzących w skład cyklu pracy w przodku kopalni podziemnej złóż, analizować prawidłowość przebiegu operacji głównych wchodzących w skład cyklu pracy w przodku kopalni podziemnej złóż, np. dobierać czynności główne składające się na cykl pracy (drążenie wyrobiska, wykonywanie robót strzałowych), analizować prawidłową kolejność wykonywania czynności głównych, np.: podczas ładowania otworu strzałowego, podczas pracy w wyrobisku komorowym, analizować prawidłowość przebiegu operacji pomocniczych wchodzących w skład cyklu pracy w przodku kopalni podziemnej złóż, np. dobierać czynności pomocnicze składające się na cykl pracy w wyrobisku chodnikowym (wykonanie opylania wyrobiska). Przykładowe zadanie 13. Pierwszą operacja wchodzącą w skład cyklu pracy w wyrobisku chodnikowym jest. wywiercenie otworu.. wybudowanie pomostu.. uporządkowanie narzędzi.. wykonanie obrywki luźnych skał. 21

22 Etap pisemny egzaminu 2.6. dobierać maszyny, urządzenia, narzędzia i materiały do poszczególnych operacji procesu eksploatacji podziemnej złóż na podstawie dokumentacji, dobierać maszyny do poszczególnych operacji procesu eksploatacji podziemnej złóż na podstawie dokumentacji, np. dobierać maszynę urabiającą zależnie od warunków geologiczno górniczych korzystając z przekrojów geologicznych złoża, dobierać urządzenia do poszczególnych operacji procesu eksploatacji podziemnej złóż na podstawie dokumentacji, np.: ilość i typ urządzeń głośnomówiących na podstawie dokumentacji technicznej wyrobiska (ściany), rodzaj i typ metanomierza na podstawie analiz prób powietrza, dobierać narzędzia i materiały do poszczególnych operacji procesu eksploatacji podziemnej złóż na podstawie dokumentacji, np.: narzędzia do stawiania obudowy zależnie od jej rodzaju korzystając z dokumentacji Książka obudowy, materiały do wykonania zabezpieczenia wyrobiska ze względu na ich właściwości. Przykładowe zadanie 14. Obrywki luźnych skał dokonujemy przy pomocy. łopaty górniczej.. łomu górniczego.. młota górniczego.. siekiery górniczej. 3. ezpiecznie wykonywać zadania zawodowe zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, a w szczególności: 3.1. dobierać środki i sprzęt ochrony indywidualnej związane z wykonywaniem prac w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, dobierać środki ochrony indywidualnej związane z wykonywaniem prac w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, np.: środki ochrony głowy (hełm, okulary), środki ochrony rąk (rękawice), środki ochrony dróg oddechowych (maski, filtry), odzież roboczą i ochronną, dobierać sprzęt ochrony indywidualnej związany z wykonywaniem prac w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, np.: lampy górnicze, pochłaniacze, aparaty oddechowe. Przykładowe zadanie 15. Których z wymienionych środków ochrony indywidualnej użyjesz opylając wyrobisko pyłem kamiennym?. Okularów, rękawic, ochronników słuchu.. Okularów, maski przeciwpyłowej, rękawic.. Maski przeciwpyłowej, ochronników słuchu, rękawic.. Maski przeciwpyłowej, ochronników słuchu, okularów. 22

23 Etap pisemny egzaminu 3.2. wskazywać skutki działań podejmowanych na stanowiskach pracy związanych z eksploatacją podziemną złóż, przewidywać skutki działań niezgodnych z przepisami na stanowiskach pracy, np.: nie zauważenie usterek w obudowie, nie wykonanie obrywki skał, pozostawienie otwartej tamy wentylacyjnej, rozróżniać zagrożenia występujące na stanowiskach pracy związane z eksploatacją podziemną złóż, np. rozróżniać objawy zagrożenia tąpnięciem, zawałem, pożarem, określać prawidłowe zachowanie pracownika w momencie wystąpienia zagrożenia na stanowisku pracy związanym z eksploatacją podziemną złóż, np. właściwie postąpić po usłyszeniu sygnału dźwiękowego o alarmie pożarowym. Przykładowe zadanie 16. Pozostawienie otwartej tamy wentylacyjno-regulacyjnej spowoduje. nadmierne zapylenie wyrobiska.. zakłócenie w sieci wentylacyjnej.. zwiększenie zagrożenia pożarowego.. zmianę składu powietrza kopalnianego wskazywać miejsca zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka, wyrobisk górniczych, środowiska naturalnego w związku z wykonywanymi czynnościami zawodowymi w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, wskazywać miejsca zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka w związku z wykonywanymi czynnościami zawodowymi w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, np.: miejsca wykonywania robót strzałowych (gazy postrzałowe), drogi transportowe, przejścia nad maszynami w ruchu, wskazywać miejsca zagrożeń dla wyrobisk górniczych w związku z wykonywanymi czynnościami zawodowymi w zakresie eksploatacji podziemnej złóż, np.: wyrobiska w pokładach tąpiących, miejsca skrzyżowań wyrobisk, źle zlikwidowane wyrobiska poeksploatacyjne, dobierać sposób eksploatacji oraz sposób likwidacji wyrobisk poeksploatacyjnych tak, aby skutki dla środowiska naturalnego były minimalne, np.: zastosowanie podsadzki pełnej przy eksploatacji pod miastami, właściwe lokowanie odpadów pogórniczych (pod ziemią). Przykładowe zadanie 17. Wybierz system eksploatacji, w wyniku którego szkody górnicze będą najmniejsze.. Z zawałem stropu.. Z ugięciem się stropu.. Z podsadzką hydrauliczną.. Z podsadzką suchą częściową. 23

24 Etap pisemny egzaminu 3.4. wykazać się znajomością przygotowania stanowiska do wykonywanej pracy z zachowaniem zasad ergonomii, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz przepisów branżowych obowiązujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, wykazać się znajomością przygotowania stanowiska do wykonywanej pracy z zachowaniem zasad ergonomii obowiązujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, np. przygotować stanowisko pracy górnika strzałowego uwzględniając wymiary wyrobiska, odległości rozmieszczenia sprzętu strzałowego zgodnie z zasadami ergonomii, wykazać się znajomością przygotowania stanowiska do wykonywanej pracy z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, np. przygotować stanowisko zabezpieczając je przed kontaktem z elementami ruchomymi (sprawdzenie osłon) lub zagrożenia porażenia prądem elektrycznym, wykazać się znajomością przygotowania stanowiska do wykonywanej pracy z zachowaniem przepisów ochrony przeciwpożarowej obowiązujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, np. rozmieścić sprzęt p.poż (gaśnice, rurociągi p.poż.) na stanowisku pracy (wyrobisku), wykazać się znajomością przygotowania stanowiska do wykonywanej pracy z zachowaniem przepisów ochrony środowiska oraz przepisów branżowych obowiązujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, np.: likwidować wyrobiska górnicze metodami bezpiecznymi dla środowiska naturalnego, wykazać się znajomością przepisów Prawa Geologicznego i Górniczego odnośnie warunków klimatycznych wymaganych na stanowisku pracy (temperatura, prędkość i wilgotność). Przykładowe zadanie 18. W miejscu pracy na dole kopalni zmierzona temperatura wynosi 34. Przy tej temperaturze załoga. nie może pracować.. może pracować 4 godziny na zmianie.. może pracować 6 godzin na zmianie.. może pracować 8 godzin na zmianie. 24

25 Etap pisemny egzaminu 3.5. dobierać sprzęt oraz środki ochrony indywidualnej do pracy na stanowiskach z uwzględnieniem specyfiki zagrożeń występujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, dobierać sprzęt ochrony indywidualnej do pracy na stanowiskach z uwzględnieniem specyfiki zagrożeń występujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, np. dobierać rodzaj aparatu oddechowego do kategorii zagrożenia istniejącego na stanowisku pracy (wyrobisku), dobierać środki ochrony indywidualnej do pracy na stanowiskach z uwzględnieniem specyfiki zagrożeń występujących w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, np.: dobrać sprzęt chroniący pracownika przed upadkiem z wysokości podczas pracy w szybie górniczym, dobrać sprzęt ochronny dróg oddechowych do pracy na stanowiskach o dużym zapyleniu (podczas opylania wyrobisk). Przykładowe zadanie 19. Podczas wykonywania przedwiertu nastąpiło gwałtowne wydobywanie się H 2 S o niebezpiecznym stężeniu. Opuszczając stanowisko należy użyć. tlenowego aparatu SR 30.. metanomierza przenośnego.. pochłaniacza roboczego POG.. tlenowego aparatu oddechowego W określać sposoby udzielania pomocy przedlekarskiej poszkodowanym w wypadkach w kopalni podziemnej węgla kamiennego, rud i soli, określać sposoby udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej poszkodowanym w wypadkach w kopalni podziemnej węgla kamiennego, rud i soli, np. w przypadku: zatruć gazami, zaburzeń w oddychaniu, złamań kończyn, porażeń prądem, ciał obcych w oku, określać kolejność postępowania podczas zaistnienia wypadku w kopalni podziemnej węgla kamiennego, rud i soli, np. podczas działania na człowieka czynnika niebezpiecznego (prądu elektrycznego). Przykładowe zadanie 20. Przy dużym zapyleniu używamy. aparatu U-9.. rękawic i ochronników słuchu.. okularów, maski przeciwpyłowej.. maski przeciwpyłowej, ochronników słuchu. 25

26 Etap pisemny egzaminu 3.7. stosować przepisy dotyczące prawa geologicznego i górniczego, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska obowiązujące w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, stosować przepisy dotyczące prawa geologicznego i górniczego, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska obowiązujące w kopalniach węgla kamiennego, rud i soli, np.: aktualne przepisy dotyczące sygnałów alarmowych zagrożenia pożarowego, posiadania sprzętu ochrony indywidualnej, postępowania na stanowisku pracy (podczas ręcznego przetaczania wozów). Przykładowe zadanie 21. W czasie pracy pracownik powinien posiadać pochłaniacz POG. przy sobie.. w zasięgu ręki.. do 10 m od stanowiska pracy.. do 20 m od stanowiska pracy. 26

27 Etap pisemny egzaminu II. 3. Wymagania egzaminacyjne z przykładami zadań do części II bsolwent powinien umieć: 1. zytać ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, tabel, wykresów, a w szczególności: 1.1. rozróżniać podstawowe pojęcia i terminy z obszaru funkcjonowania gospodarki oraz prawa pracy, prawa podatkowego i przepisów regulujących podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej, rozróżniać pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki, np.: rynek, popyt, podaż, bezrobocie, inflacja, rozróżniać pojęcia z zakresu prawa pracy, np.: umowa o pracę, urlop, wynagrodzenie za pracę, rozróżniać pojęcia z zakresu prawa podatkowego, np.: podatek dochodowy, podatek VT, akcyza, PIT, rozróżniać pojęcia z obszaru podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej, np.: REGON, numer identyfikacji podatkowej-nip, rachunek bankowy. Przykładowe zadanie 1. Poprzez określenie płacy brutto należy rozumieć kwotę wynagrodzenia pracownika. bez podatku dochodowego.. określoną w umowie o pracę.. obliczoną do wypłaty.. pomniejszoną o składki ZUS rozróżniać dokumenty związane z zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej, rozróżniać dokumenty związane z zatrudnieniem, np.: umowa o pracę, Kodeks Pracy, deklaracja ZUS, rozróżniać dokumenty związane z działalnością gospodarczą, np.: polecenie przelewu, faktura, deklaracja podatkowa. Przykładowe zadanie 2. Jak nazywa się przedstawiony na rysunku dokument regulujący rozliczenie bezgotówkowe?. zek potwierdzony.. Polecenie przelewu.. Faktura VT.. Weksel prosty. 27

28 Etap pisemny egzaminu 1.3. identyfikować i analizować informacje dotyczące wymagań i uprawnień pracownika, pracodawcy, bezrobotnego i klienta, identyfikować i analizować obowiązki i uprawnienia pracownika określone w Kodeksie Pracy, umowie o pracę, np.: prawo do urlopu, czas pracy, wynagrodzenie za pracę, identyfikować i analizować obowiązki i uprawnienia pracodawcy określone w Kodeksie Pracy, umowie o pracę, względem ZUS, urzędu skarbowego, np.: terminowe wypłacanie wynagrodzeń, odprowadzanie składek ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego, zapewnienie bezpiecznych warunków pracy, identyfikować i analizować obowiązki i uprawnienia bezrobotnego na podstawie Ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, np.: rejestracja w biurze pracy, zasady pobierania zasiłku, oferty pracy dla bezrobotnych, w tym bezrobotnych absolwentów, identyfikować i analizować obowiązki i uprawnienia klienta podane w umowach kupna-sprzedaży, z tytułu gwarancji, reklamacji przy zakupach towarów i usług. Przykładowe zadanie 3. Na podstawie której z wymienionych poniżej umów, przysługuje pracownikowi prawo do urlopu wypoczynkowego?. Umowy zlecenia.. Umowy o dzieło.. Umowy o pracę.. Umowy agencyjnej. 2. Przetwarzać dane liczbowe i operacyjne, a w szczególności: 2.1. analizować informacje związane z podnoszeniem kwalifikacji, poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej, analizować oferty urzędów pracy, placówek doskonalących w zawodzie oraz oferty kursów zawodowych, dla podnoszenia kwalifikacji zawodowych i dostosowania ich do potrzeb rynku pracy, analizować oferty zakładów pracy, urzędów pracy, biur pośrednictwa dotyczące poszukiwania pracownika i zatrudnienia, przedstawione w formie ogłoszeń prasowych, internetowych, tablic ogłoszeń, analizować informacje związane z podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej zawarte, np.: w Kodeksie spółek handlowych, danych z urzędu pracy na temat lokalnego rynku pracy, zapotrzebowania na usługi i towary. 28

29 Etap pisemny egzaminu Przykładowe zadanie 4. W lokalnej prasie ukazało się ogłoszenie następującej treści: Firma z kapitałem zagranicznym specjalizująca się w wyposażeniu warsztatów i magazynów w sprzęt techniczny poszukuje kandydata na stanowisko MGZYNIER WYMGNI: wykształcenie średnie techniczne, obsługa komputera, znajomość języka niemieckiego. Ponadto mile widziane jest: doświadczenie na podobnym stanowisku. prawo jazdy kategorii. Oferty wraz z listem motywacyjnym, życiorysem i zdjęciem w terminie dwóch tygodni od daty ukazania się ogłoszenia prosimy przesyłać na adres: Firma TEHNOPOL NIEZNNÓW ul. Warsztatowa 1. Wymagania stawiane przez firmę spełnia osoba, która ukończyła. technikum budowlane, pracuje w magazynie i ma prawo jazdy kat... technikum elektryczne, ma prawo jazdy kat i zna język niemiecki.. technikum chemiczne, korzysta z komputera i pracowała jako magazynier.. technikum mechaniczne, obsługuje komputer i zna język niemiecki sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej, sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem, np.: list intencyjny, list motywacyjny, curriculum vitae, sporządzić dokumenty niezbędne przy uruchamianiu indywidualnej działalności gospodarczej, np.: wniosek o zarejestrowanie firmy, zgłoszenie do urzędu statystycznego o nadanie numeru REGON i urzędu skarbowego o przyznanie numeru identyfikacji podatkowej-nip, sporządzić dokumenty związane z wykonywaniem działalności gospodarczej, np.: zgłoszenie do ZUS, polecenie przelewu, fakturę, księgę przychodów i rozchodów. 29

30 Etap pisemny egzaminu Przykładowe zadanie 5. Na jaką kwotę w zł hotel wystawi fakturę firmie za korzystanie z noclegu przez dwóch jej pracowników podczas służbowego wyjazdu? Nazwa usługi J.M. Ilość osób Nocleg w hotelu zalia. 107 zł. 114 zł. 207 zł. 214 zł jedna doba ena jedn. Wartość netto VT Wartość Wartość VT brutto 2 100,00 zł 200,00 zł 7 % 14 zł zł Razem: W tym: 200,00 zł 7 % 14 zł zł zw 22% 7% 0% 14 zł o zapłaty: zł 2.3. rozróżniać skutki wynikające z nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, rozróżniać skutki zawarcia umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, np.: opłaty składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, prawo do urlopu, wysokość podatku, rozróżniać skutki rozwiązania umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bez wypowiedzenia, niezgodne z prawem, np.: przywrócenie do pracy, rozróżniać skutki zawarcia i rozwiązania umowy o pracę dla pracodawcy, np.: wystawienie świadectwa pracy, odprowadzanie składek pracowniczych, płacenie podatków, ustalenie wymiaru urlopów, wypłacanie zaliczek. 30

31 Etap pisemny egzaminu Przykładowe zadanie 6. Jaka kwota wynagrodzenia brutto w zł została naliczona pracownikowi za miesiąc pracy, zatrudnionemu w HURTOWNI S s.a. na podstawie umowy o pracę? zł zł zł. 240 zł HURTOWNI S s.a. ul. Wiosenna 1 /pieczęć nagłówkowa pracodawcy/ Poznań /numer REGON EK UMOW O PRĘ Poznań /miejscowość i data/ zawarta w dniu... 6 stycznia 2003 roku /data zawarcia umowy/ między... Markiem Nowakiem - prezesem /imię i nazwisko pracodawcy lub osoby reprezentującej pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy/ a... nną Jabłońską, Poznań ul. iała 12 /imię i nazwisko pracownika oraz jego miejsce zameldowania/ zawarta na... czas nieokreślony /okres próbny, czas nieokreślony, czas określony, czas wykonywania określonej pracy/ 1. Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia: 1) rodzaj umówionej pracy:... sprzedawca /stanowisko, funkcja, zawód, specjalność/ 2) miejsce wykonywania pracy:... sprzedawca w Hurtowni S 3) wymiar czasu pracy:... etat 40 godz. tygodniowo 4) wynagrodzenie: zł /słownie dwa tysiące zł/ + premia... regulaminowa 20% wynagrodzenia zasadniczego 5) inne warunki zatrudnienia:... brak zień rozpoczęcia pracy: stycznia 2003 roku Jablonska /data i podpis pracownika/ M Nowak /podpis pracodawcy lub osoby reprezentującej pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy/ II. 4. Odpowiedzi do przykładowych zadań zęść I Zadanie 1: Zadanie 2: Zadanie 3: Zadanie 4: Zadanie 5: Zadanie 6: Zadanie 7: Zadanie 8: Zadanie 9: Zadanie 10: Zadanie 11: Zadanie 12: Zadanie 13: Zadanie 14: Zadanie 15: Zadanie 16: Zadanie 17: Zadanie 18: Zadanie 19: Zadanie 20: Zadanie 21: zęść II Zadanie 1: Zadanie 2: Zadanie 3: Zadanie 4: Zadanie 5: Zadanie 6: 31

32 32

33 Etap praktyczny egzaminu III. ETP PRKTYZNY EGZMINU III. 1. Organizacja i przebieg Etap praktyczny egzaminu może być zorganizowany w szkole lub innej placówce wskazanej przez okręgową komisję egzaminacyjną. W dniu egzaminu powinieneś zgłosić się w szkole/placówce na 30 minut przed godziną jego rozpoczęcia. Powinieneś posiadać dokument potwierdzający Twoją tożsamość i numer ewidencyjny PESEL. Przed wejściem do sali egzaminacyjnej będziesz poproszony o potwierdzenie gotowości przystąpienia do etapu praktycznego egzaminu. Słuchaj uważnie informacji przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego, który będzie omawiał regulamin przebiegu etapu praktycznego egzaminu. Po potwierdzeniu gotowości przystąpienia do etapu praktycznego wylosujesz arkusz egzaminacyjny z zadaniem egzaminacyjnym. rkusz egzaminacyjny zawiera: stronę tytułową z nazwą i symbolem cyfrowym zawodu, w którym odbywa się etap praktyczny egzaminu, zadanie egzaminacyjne z instrukcją i dokumentacją do jego wykonania, Informację dla zdającego (o liczbie stron arkusza egzaminacyjnego oraz wskazania dotyczące wykonywania zadania), formularz pt. PLN ZIŁNI, miejsce na obliczenia, rysunki lub szkice. Przeczytaj uważnie Informację dla zdającego znajdującą się w arkuszu egzaminacyjnym i sprawdź, czy Twój arkusz jest kompletny i czy nie ma w nim usterek. Wykonaj polecenia zawarte w Informacji dla zdającego. Następnie zapoznaj się z treścią zadania egzaminacyjnego, dokumentacją do jego wykonania, stanowiskiem egzaminacyjnym oraz instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń znajdujących się na stanowisku pracy. Na wykonanie tych czynności masz 20 minut, których nie wlicza się do czasu trwania egzaminu. obrze wykorzystaj ten czas! Etap praktyczny egzaminu trwa 180 minut (3 godziny zegarowe). W ciągu tego czasu musisz wykonać zadanie egzaminacyjne, które obejmuje: 33

34 Etap praktyczny egzaminu zaplanowanie przez iebie działań związanych z wykonaniem zadania i zapisanie ich w formularzu PLN ZIŁNI na tę część zadania przeznacz ok. 20 minut, zorganizowanie stanowiska pracy odpowiednio do zaplanowanych działań na tę część zadania przeznacz ok. 20 minut, wykonanie operacji technologicznych, w tym czynności pozwalających na uzyskanie zamierzonego efektu, zgodnie z warunkami określonymi w zadaniu, zajmie i najwięcej czasu; powinieneś też pamiętać o uporządkowaniu stanowiska pracy, zaprezentowanie efektu wykonanego zadania z uwzględnieniem uzasadnienia sposobu wykonania oraz oceny jakości wykonania na tę część zadania będziesz miał ok. 10 minut. Postępuj zgodnie z Instrukcją do wykonania zadania. Pamiętaj! Zadanie musisz wykonać samodzielnie i w przewidzianym czasie. Powinieneś wykonywać czynności z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, a także: zwracaj uwagę na ład i porządek na stanowisku pracy, uporządkuj stanowisko po wykonaniu zadania, zgłoś przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego gotowość do zaprezentowania efektu wykonanego zadania. Podczas wykonywania zadania egzaminacyjnego przewodniczący i członkowie zespołu egzaminacyjnego będą oceniać na bieżąco Twoją pracę i nie będą mogli udzielać i żadnych wskazówek. Przewodniczący może przerwać egzamin, jeżeli Twoje działania zagrażają bezpieczeństwu Twojemu lub obecnych w sali egzaminacyjnej osób. Jeśli wcześniej zakończyłeś wykonywanie zadania, zgłoś ten fakt przez podniesienie ręki. 34

35 Etap praktyczny egzaminu III. 2. Wymagania egzaminacyjne i ogólne kryteria oceniania Etap praktyczny egzaminu obejmuje praktyczne umiejętności z zakresu kwalifikacji w zawodzie objęte tematem: Wykonanie zabezpieczenia określonego wyrobiska wskazaną obudową zgodnie z dokumentacją. bsolwent powinien umieć: 1. Planować czynności związane z wykonaniem zadania: 1.1. sporządzić plan działania, 1.2. sporządzić wykaz niezbędnych surowców, materiałów, sprzętu kontrolnopomiarowego, narzędzi, 1.3. wykonać niezbędne obliczenia, rysunki lub szkice pomocnicze, zaplanować i zapisać w formularzu Plan ziałania kolejność operacji prowadzących do wykonania zabezpieczenia określonego wyrobiska wskazaną obudową zgodnie z dokumentacją, zapisać wykaz niezbędnych elementów obudowy wyrobiska, narzędzi, materiałów i sprzętu pomocniczego, sporządzić rysunki lub szkice pomocnicze, jeśli takie polecenie zostanie zapisane w formularzu Plan ziałania. Egzaminatorzy będą oceniać: zapisanie w formularzu Plan ziałania kolejnych operacji prowadzących do wykonania zabezpieczenia określonego wyrobiska, zapisanie wykazu niezbędnych elementów obudowy wyrobiska do wykonania zadania, zapisanie wykazu narzędzi potrzebnych do wykonania zadania, zapisanie wykazu materiałów i sprzętu pomocniczego potrzebnego do wykonania zadania, poprawność obliczeń, rysunków lub szkiców pomocniczych związanych z wykonaniem zadania. 2. Organizować stanowisko pracy: 2.1. zgromadzić i rozmieścić na stanowisku pracy materiały, narzędzia, urządzenia i sprzęt zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, 2.2. sprawdzić stan techniczny maszyn, urządzeń i sprzętu, 2.3. dobrać odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej, zgromadzić i rozmieścić na stanowisku pracy dokumentację techniczną, elementy obudowy wyrobiska, narzędzia oraz materiały i sprzęt pomocniczy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, sprawdzić stan techniczny narzędzi, materiałów i sprzętu pomocniczego, np. przez oględziny, 35