SPIS TREŚCI HISTORIA ŻYWIENIE FASCYNACJE HODOWLE WYSTAWY 02 NIJMEGEN CZAR WSPOMNIEŃ 05 SKOGKATT OF THE YEAR 07 SUPER KOT 08 SUCHA KARMA W KOCIM MENU

Transkrypt

1

2 SPIS TREŚCI HISTORIA 02 NIJMEGEN CZAR WSPOMNIEŃ 05 SKOGKATT OF THE YEAR 07 SUPER KOT ŻYWIENIE 08 SUCHA KARMA W KOCIM MENU FASCYNACJE 13 KOTY, KTÓRE MNIE URZEKŁY HODOWLE 16 SZYBKIE PYTANIE DO HODOWCY NFO 20 POLSKIE NFO W LICZBACH WYSTAWY 27 WYSTAWA DLA KOGO I PO CO? 30 WYSTAWA TICA OKIEM ŻÓŁTODZIOBA 34 POLSKI RANKING NFO 36 KALENDARZ WYSTAW 37 NOWI SĘDZIOWIE FIFE Na zdjęciu: Scarlet z Alinatu*PL Zdjęcie: Agnieszka Wajcowicz-Stępień Skład: Izabela Miłkowska 1

3 HISTORIA NIJMEGEN WSPOMNIEŃ CZAR Nijmegen wspomnień czar Roman Grabara Było to 29 stycznia 2005 roku. Grupa miłośników i hodowców kotów norweskich leśnych (Timo Kanniainen, Gabrielle Amsterdam, Gerlof Gerlofsma, Hennie Gerlofsma, Erica Bouwhuis, Irma Scheffer, Judith Zuurveld, Marcel Lamers, Anne Weijman) zorganizowała w holenderskim Nijmegen NFO WORLD SPECIAL. Wystawa odbyła się w salonie samochodowym. Imprezę sponsorowały 22 firmy, 12 hodowli oraz 4 kluby, w tym dwa z Polski. 240 kotów przyjmowała czwórka weterynarzy. Oprócz głównego celu wystawy, jakim było wyłonienie najpiękniejszego norwega, organizatorzy postawili na zabawę i klimat wystawy. Zaczęło się od uroczystego otwarcia wystawy dzieci kolejno wkraczały z flagami państw uczestników wystawy przy akompaniamencie hymnów państwowych. Polskę reprezentowali: 1. Lidia Baesler z dorosłym rudym kocurem EC EFENDI U Lidy*PL oraz kotką z klasy 12 MARION U Lidy*PL (fs 09) 2. Anna Czerwińska z kotką z klasy 11 JULIA AB-Cat*PL (n 09) 3. Barbara Fig z kastratem EP ATTIS Kot Freyi*PL (n 09 23) 4. Roman Grabara z dorosłym kocurem EC D*Afjord s Cyrano (n 09 23) 5. Danuta Kortus z dorosłymi kotkami GIC TUNA Makaranta*PL (n 09 23) i GIC. PAOLA Karodok*PL (f 0923) oraz z kocurkiem z klasy 11 AFRO Meladino*PL (n 09 23) 6. Katarzyna Pietz z dorosłym kocurem EC NARCYZ Karodok*PL (d 09 22) i dorosłą kotką IC INGRID U Lidy*PL (fs 09) 7. Barbara Szcześniewska z dorosłym kocurem EC BOND El Retiro*PL JW (n 09) 8. Leszka Szpineter z kotką z klasy 11 S*Micehunter s JOY RIDE (ns) Oprócz standardowej oceny wystawowej kotów miały miejsce wystawy hobbystyczne, w których udział był dobrowolny. Można było zgłosić koty w następujących kategoriach: najdłuższe wąsy najdłuższy ogon pręgowanie łap najdłuższe tufki najlepsza norweska charyzma najlepsze futro najlepsze przygotowanie najbardziej prosty nos 240 kotów oceniało ośmiu sędziów: Stephe Bruin, Fabrice Calmes, Louis Coste, Jorgen Frithiof, Anne Kohn, Minna Krogh, Jette Eva Madsen i Judith Zuurveld. Jak z powyższej listy wynika, połowa 2

4 HISTORIA NIJMEGEN WSPOMNIEŃ CZAR sędziów byli to hodowcy norwegów z długoletnim doświadczeniem. Warto zaznaczyć również, że do Nijmegen zjechali licznie hodowcy z pobliskiej Francji, Belgii, Holandii czy Niemiec, ale również hodowcy, którzy mieli do przebycia bardzo daleką drogę. Oprócz Polaków zjawili się Czesi, Szwajcarzy i Hiszpanie. Od kocich piękności kręciło się w głowie. Renee Weissbach z Belgii i Anka Czerwińska proroczo wieszczyły zwycięstwo Cyrano. Traktowałem to wyłącznie jako pewną formę uprzejmości w trakcie miłych rozmów. Anka mocno agitowała na rzecz zgłaszania kotów do dodatkowych atrakcji w hobby show. Cyrano zgłosiłem do najlepszego futra. Nota bene przegrał sędziemu Frithiofowi jego futro się nie podobało. Oczywiście najwięcej emocji budziła ocena kotów, przyznawanie BIV i nominacji. Grupę kolorystyczna czwartą koty dorosłe oceniał Fabrice Calmes. Nie była to jedyna grupa, oceniał także kastraty z grupy 7 i kocięta z grupy 8. Łącznie z grupy czwartej miał do oceny 24 dorosłe koty. Cyrano startował w klasie championów europejskich w towarzystwie jeszcze dwóch kocurów. Sędzia przyznał mu miejsce pierwsze, ale należy podkreślić, iż konkurencja była bardzo dobra. Po zasadniczym sędziowaniu, nastąpił wybór najlepszego kocura. Z Cyranem konkurowały najlepsze kocury z niższych klas. Sędzia ponownie wskazał na Cyrano jako najlepszego kocura, emocje sięgnęły prawie zenitu, gdyż była to nominacja do BIS. Potem nastąpiła chwila relaksu, podczas gdy sędzia porównywał najlepsze kotki. Wśród kotek zwyciężyła kotka z Francji i ona finalnie została porównana z Cyranem do best in variety. Były to bardzo, ale to bardzo emocjonujące chwile. Porównanie to odbywało się przy bardzo dużej rzeszy kibiców-hodowców. I nastąpił wybuch mojej radości, kiedy Cyrano został wskazany jako zwycięzca. Tak więc mieliśmy komplet i nominację i BIV. Z polskich kotów BIV-y i nominacje do BIS wywalczyli Effendi oraz Marion obydwa koty Lidki Baesler. Finał wystawy przebiegał w trudnej sytuacji z uwagi na szczupłość miejsca na ringu. Zwycięzcy poszczególnych grup wiekowych: klasa 12 MI CHI S DIXI (n 09) - kotka klasa 11 SIGNE HVIDE FELIS JUBATUS JW (w 61) kotka klasa kotek VIVIAN LEIGH DE LAILOKEN (fs 09) klasa kocurów EC AFJORD S CYRANO, niestety nie odnotowałem zwycięzców w kategorii kastratów i weteranów. Cyrano wygrał w kategorii dorosłych kocurów (łącznie było ich 8, po 1 nominowanym od każdego sędziego) dużą przewagą głosów 6:1:1. W finale finałów spotkał się ze zwycięzcami poszczególnych grup. Co mogę napisać o tym finale emocje, emocje, emocje. Cyrano też już miał dość. Ostatnie głosowanie i stosunkiem głosów 6:2 lub 5:3 (nie zapamiętałem), liczył się tylko Cyrano i Signe Hvide, wygrał CYRANO!!! Co to była za radość, nie do opisania. Cyrano został pierwszym, nieoficjalnym EC Afjord s Cyrano DM DSM 3

5 HISTORIA NIJMEGEN WSPOMNIEŃ CZAR zwycięzcą świata NFO. Kot z Polski! Odebraliśmy szereg gratulacji i prezentów, a najważniejszym był olbrzymi puchar z napisem Best of Best NFO Worldspecial Nijmegen , nie umniejszając nic sesji fotograficznej w kabriolecie. O mało bym zapomniał, Cyrano otrzymał również koronę jako król norwegów. Zwycięstwo odbiło się szerokim echem w Europie i nie tylko. Otrzymałem liczne gratulacje, najdalej z Minnesoty w USA. Miłymi akcentami było otrzymanie felinologicznego czasopisma holenderskiego z kolorową okładką z Cyranem i moją skromną osobą oraz dyplom uznania z SHKRP. Dziękuję bardzo Arkowi Skrzypczakowi, że w Niemczech znalazł Cyrano i pomógł mi sprowadzić go do Polski, Ulli Brauner-Hanau z hodowli Afjord s, że mi zaufała i Dorotce, mojej żonie, że skutecznie mnie zdopingowała do wyjazdu do Nijmegen. I... dziękuję losowi za to, że EC Afjord s CYRANO DSM DM mieszkał u nas kilka ładnych lat i dał mi wiele, wiele cudownych chwil i niesamowitych przeżyć. Cyruś pamiętam o Tobie każdego dnia!!! W artykule wykorzystano fotografie Romana Grabary. 4

6 HISTORIA SKOGKATT OF THE YEAR Skogkatt Of The Year Anna Czerwińska Na początku każdego roku zaczynamy z ciekawością odwiedzać stronę, na której zamieszczane są wyniki dorocznego międzynarodowego norweskiego rankingu. Od 1994 roku, kiedy zorganizowano Skogkatt po raz pierwszy, uczestniczenie w norweskich zawodach nie straciło nic ze świeżości i popularności. Koty z początkowych (20) miejsc trzech kategorii (koty dorosłe, młodzież i kastraty) honorowane były skromnymi dyplomami. Co więc przesądziło o popularności i prestiżu tego rankingu? Z pewnością stałość zasad, przestrzeganych bez wyjątku najpierw przez Martina Kristensena, a obecnie Sandro Chiavuzzo (zero tolerancji dla spóźnialskich itp.), uczestnictwo kotów z całej Europy, i konsekwentne, regularne organizowanie rankingu, co w kocim świecie jest raczej wyjątkowe. Pierwszy raz kot z Polski zagościł na liście w 1997 roku młody kocurek Yara Binya av Lidenses p. Grażyny Laskowskiej-Malaga zajął 9 miejsce wśród kociąt. W tym samym roku najlepszym dorosłym kotem został S*Svarte Peters Bernard, czarny kocur (jak mogło być inaczej z takim imieniem!) ze Szwecji, kociakiem Tahitassum Vihtori (n 09) z Finlandii, kastratem bielutka T Annes Sven Jutte z Holandii. W 1998 roku Golden Delicious Felis Jubatus (wł. A. Czerwińska) uplasował się na 9 miejscu wśród kotów dorosłych. Wygrał piękny pręgowany August Strindberg Felis Jubatus z Niemiec. Najlepszym młodym kotem został Danish Design s Grand Brut (a 23) z Finlandii, a kastratką Speedycat s Zaphir (f 24) z Włoch. Skogkatt Of The Year Adults SC FIN*FoxyPaw's Icebreaker, JW, DVM Z 1999 roku nie mam danych, niestety. W 2000 roku Polskę reprezentowały tylko 2 młode koty Dragon U lidy (L.Baesler) miejsce 14 i Elvira Madigan Felis Jubatus (A.Czerwińska) miejsce 14. W 2001 roku również było nas mało na liście młodzieży Efendi U Lidy (L. Baesler) miejsce 7 i Aristo Limaz Jon Bon Jovi (L. Szpineter) miejsce rok był jeszcze dla kotów z Polski chudy 9. miejsce zajęła dorosła kotka Snowlover s Michelle (L. Baesler), 14. wśród kociąt była Basti Aniro*PL A. Bociańskiej. 5

7 HISTORIA SKOGKATT OF THE YEAR Nie mam, niestety, pełnych wyników Skogkatt of the Year z następnych lat. Rekordzistą, jeśli chodzi o obecność na liście jest Attis Kot Freyi*PL Barbary Fig, który w 2003 roku był na I miejscu wśród kastratów, w 2004 roku IV, w 2005 roku XI a w 2006 miejsce VI. Inny kastrat B. Fig Donar Kot Freyi*PL był dwukrotnie na I pozycji 2005 i 2006 rok. Skogkatt Of The Year Kittens FIN*Hopeahännän Pablo Picasso, JW Przełomowy dla kotów norweskich leśnych z Polski był rok Od tego czasu nasze koty coraz częściej znajdowały się na liście na wysokich pozycjach. Kolejny rok był dla wystawców z Polski bardzo udany: Ofka Makaranta (A. Jakubiak i R. Lewandowski) zajęła I miejsce wśród dorosłych kotów, Bond El Retiro (B. Szcześniewska) miejsce V. Dwa polskie kociaki uplasowały się również wysoko: Epimeteusz Kot Freyi (B. Fig) miejsce II, Cher z Krainy Asgardu (M. Kudra) miejsce VIII. Komplet uzupełnia kastrat Donar Kot Frey miejsce II, Attis Kot Freyi V i Ancora Aniro*PL VI. Zapraszam i zachęcam do odwiedzenia strony i przyjrzenia się liście rankingowej z lat poprzednich (obecnie publikowane są wyniki od 2006 roku, miejmy nadzieje, że zostaną uzupełnione o lata wcześniejsze) i tegorocznej. Ta lista dużo mówi nie tylko o sukcesach wystawowych. Mówi dużo o zmianach w hodowlach, o pozycjach hodowli, o wzroście lub nie popularności norwegów w różnych krajach, o jakości (przepraszam za słowo) populacji kotów, zmianach w preferencjach kolorystycznych itd. Spostrzegawczy i dociekliwi sporo mogą wywnioskować. Polecam też znakomity artykuł J.E. Madsen Skogkatt of The Year A Great Success! ( dobrze charakteryzuje specyfikę rankingu. Jedno jest pewne Skogkatt of the Year przez wieloletnie istnienie jednoczy społeczność NFO w Europie i pokazuje, że można i warto doceniać wysiłki wystawców i hodowców, szanować sukcesy wystawowe, cieszyć się z lokat kotów z własnego kraju. Oby ranking trwał i trwał, i obyśmy kotów z Polski wypatrywali na wysokich pozycjach na liście. 6

8 HISTORIA SUPER KOT Super Kot Anna Czerwińska Na początku był Top Cat. Ogólnopolski ranking pod auspicjami SHKRP. Po zmianach organizacyjnych od 2005 roku ranking przybrał nazwę Super Kot, zmieniły się zasady liczenia punktów, jedno pozostało takie samo emocje, radość laureatów, eleganckie nagradzanie zwycięskich kotów. Felis Polonia, od 2005 roku corocznie dba i o organizację, i o uroczysty finał. W pierwszym konkursie koty norweskie leśne obecne były na czołowych miejscach w każdej z 5 kategorii (pełna tabela wyników Najlepszy dorosły kocur, Bond El Retiro (wł. B. Szcześniewska) zajął 2. miejsce w swojej kategorii, kotki Paola Karodok (wł. D. Kortus) i Oshina Bo Gatta (wł. A. Zaleska) uplasowały się na 4. pozycji wśród kotek. Norweska młodzież zajęła 3 pierwsze miejsca 1. Tassemarkens Paloma Picasso (wł. A. Grabowska), 2. Afro Meladino (wł. D. Kortus), 3. Askim Kotyani (wł. Robert Lewandowski). Tradycyjnie norwegi plasują się wysoko w kategorii kastratów 1 miejsce Donar Kot Freyi, miejsce drugie zajął Attis Kot Freyi, obydwa koty B. Fig. Klasę weteranek wygrała Ananke AB-Cat (wł. E. Kosycarz). Od 2009 roku wyniki konkursu podawane są z rozbiciem na kategorie, podawana liczba punktów zdobyta na wystawach pozwala porównać osiągnięcia oraz ocenić i docenić konkurencję. Wszystkie wyniki konkursu Super Kot znaleźć można na stronie FPL, szkoda tylko, że rozrzucone są w archiwum, nie podparte zdjęciami. Wydaje się, że organizacja, która patronuje konkursowi i organizuje piękne finały mogłaby rezultaty pracy, wysiłku (chyba wszyscy się zgodzą, że uczestniczenie w wystawach wymaga wysiłku) i sukcesów hodowców i wystawców bardziej wyeksponować. Super Kot 2011 Kategoria II Dorosłe kocury SC Hipcio Karodok*PL, DVM DSM Fot. Roman Grabara Przede wszystkim bardzo brakuje zdjęć laureatów. Za kilka lat niewiele osób będzie pamiętać, jak który kot wyglądał. Porównanie zwycięzców z dawnych lat z aktualnymi (w każdej kategorii wystawowej) mówi o zmianach typów kociej urody, zmianach preferencji sędziów i hodowców, jednym słowem świadczy o ciągłej ewolucji, czasem w dobrym, a czasem średnim kierunku. 7

9 ŻYWIENIE SUCHA KARMA W KOCIM MENU Sucha karma w kocim menu Agnieszka Dajka (Dagnes) W ślad za światowymi trendami suche karmy stały się w Polsce najchętniej wybieranym pokarmem dla kotów. Dając opiekunom zwierząt niezwykłą wygodę, chrupki są ucieleśnieniem postępu cywilizacyjnego, wiążącego się z ciągłym wzrostem tempa życia, a przy tym także tempa przygotowywania i spożywania posiłków. Aby zaspokoić potrzeby ludzi, dla których czas na gotowanie i jedzenie jest czasem straconym, powstały restauracje typu fast food. Dla właścicieli kotów przemysł spożywczy przygotował suche karmy, będące odpowiednikiem hamburgerów i frytek. O ile fast food jest powszechnie uznawany za szkodliwy, o tyle w przypadku suchych karm dla kotów przeważają opinie pozytywne. Ogromne pieniądze przeznaczane na promocję i pozyskanie przez producentów przychylności środowiska weterynaryjnego uczyniły z chrupek nie tylko najlepszy i najzdrowszy pokarm, ale nawet nadały im cechy lecznicze. Suche karmy są dziś powszechnie rekomendowane przez dużą grupę lekarzy weterynarii jako pokarm w pełni zbilansowany, zdrowy i biologicznie odpowiedni dla wszystkich kotów, a w przypadku choroby jako lekarstwo. Polityka marketingowa koncernów produkujących karmy dla zwierząt, sięgając do gabinetów weterynaryjnych, powoduje, że z niedowierzaniem przyjmowana jest możliwość destrukcyjnego wpływu chrupek na zdrowie kotów. Jednak bliższe przyjrzenie się zawartości kolorowych worków nie pozostawia złudzeń. Od przynajmniej kilku lat rośnie na świecie świadomość tego, jak nieodpowiedni jest to pokarm. Świadomość ta jest coraz mocniej wspierana badaniami oraz relacjami opiekunów zwierząt, które ucierpiały, jedząc reklamowane chrupki lub pozbyły się choroby wraz z odrzuceniem ich z menu. Teoretycznie wiadomo, że koty są bezwzględnymi mięsożercami, których jedynym pokarmem w naturalnych warunkach są upolowane zwierzęta. Ulegając presji marketingowej producentów suchych karm, opiekunowie godzą się na to, aby ich koty nie otrzymywały biologicznie odpowiedniego pożywienia. Ze wszystkich możliwych pokarmów, suche karmy są bowiem najbardziej nienaturalne. 8

10 ŻYWIENIE SUCHA KARMA W KOCIM MENU Jednak wpływ reklamy oraz wygoda sięgania do plastikowej torby z chrupkami, pozwalają tolerować obecność w kocim pokarmie pokaźnych ilości ziemniaków, ryżu, pszenicy, kukurydzy, olejów roślinnych oraz odpadów z przemysłu spożywczego, nienadających się do spożycia. Mimo że osobiście jestem przeciwniczką suchych karm, zdaję sobie sprawę z istnienia sporej rzeszy właścicieli kotów, którzy z różnych względów nie zrezygnują z nich, nawet mając świadomość zagrożeń. Z myślą o ich kotach powstał niniejszy artykuł, wskazujący sposoby minimalizacji ryzyka zdrowotnego podczas podawania suchej karmy. Podstawową wadą chrupek jest całkowity brak w nich wody. Koty ewoluowały na suchych obszarach półpustynnych, przystosowując się do pobierania prawie całej potrzebnej im wody z pokarmu ciał swych ofiar. Potrafią przeżyć, prawie w ogóle nie pijąc, tylko jedząc inne zwierzęta, zawierające w sobie przecież sporo wody! Stąd bierze się naturalna u tych drapieżników niechęć do picia, co w przypadku spożywania suchych karm może mieć tragiczne skutki. Jedząc pokarm pozbawiony wody, koty nie potrafią zrekompensować sobie jej braku poprzez picie. Przy wolnym dostępie do wodopoju jedząc chrupki, spożywają jedynie połowę tej wody, którą pochłaniają koty jedzące pokarm mokry (o wilgotności 70 80%). Pomimo zwiększonego picia wymuszanego suchą dietą, nie potrafią wypić tyle wody, by zaspokoić fizjologiczne potrzeby. W ten sposób wchodzą w stan ciągłego odwodnienia, Ze względu na zagrożenia wynikające będącego jedną z istotnych przyczyn chorób układu z długoterminowego odwadniającego moczowego, w tym niewydolności nerek oraz krystalizacji osadów mineralnych w pęcherzu, działania suchych karm nie jest powodowanej zbytnim zagęszczeniem moczu, która wskazane, aby kocia dieta składała się prowadzi do zatorów cewki. w 100% z suchego pokarmu. W dyskusjach o suchych karmach pojawiają się głosy opiekunów twierdzących, że ich koty dużo piją i nie Jeśli opiekun kota mimo wszystko mogą być odwodnione. Przeciwstawia się im zdecyduje się na karmienie go pozornie gorszą sytuację, w jakiej znajdują się koty jedzące pokarm w puszkach i w ogóle nie pijące wody lub tylko jej symboliczne ilości. Jest to mylne wrażenie, gdyż podstawowe znaczenie ma woda, którą kot wchłonął wraz z pokarmem. Koty wyłącznie chrupkami, powinien zadbać o dodatkowe nawodnienie swego pupila ponad to, co on sam wypija. potrzebują dziennie około 60 ml wody na każdy 1 kg wagi ciała. Kot ważący 4 kg, zjadając dziennie 300 g pokarmu o wilgotności około 80%, dostarczy sobie aż 240 ml wody, czym w pełni zaspokoi swoje potrzeby i nie będzie musiał w ogóle pić. Ten sam kot, zjadając 60 g suchej karmy o wilgotności 5%, 9

11 ŻYWIENIE SUCHA KARMA W KOCIM MENU przyjmie wraz z pokarmem jedynie 3 ml wody, czyli nic. Będzie musiał wypić z miski brakujące 240 ml. Każdy opiekun powinien odpowiedzieć sobie na pytanie, czy jego chrupkożerny kot o wadze 4 kg faktycznie wypija pełną szklankę wody dziennie. Proszę, zmierzcie dokładnie, ile wasze koty wypijają. W tym kontekście powszechnie zaleca się zakup poidełka fontanny, która zachęci zwierzę do zwiększonego pobierania wody, uatrakcyjniając czynność picia. Być może niektóre koty faktycznie będą wypijały więcej z fontanny niż ze zwykłej miski, ale większość pije z fontanny tyle samo, co z miski. Różnica polega na tym, że czynność picia jest dla opiekuna bardziej widoczna, ponieważ fontanna stoi zwykle na eksponowanym miejscu, przez co wydaje się nam, że kot pije więcej. Wprawdzie dzięki fontannie zwierzaki mają więcej zabawy, co też jest ważne, ale trzeba mieć świadomość, że najprawdopodobniej nie rozwiąże ona problemu permanentnego odwodnienia. Opiekun powinien raczej skupić się na tym, by dodatkową wodę dostarczyć kotu samemu innym sposobem, nie polegając wyłącznie na magicznym działaniu fontanny. Ponieważ trudno jest zmusić koty do dodatkowego picia, trzeba je przechytrzyć. Jedyny sposób, niewymagający użycia przemocy, to uczynienie z wody smakowitego deseru, którym nie pogardzi żaden kot. Można np. ugotować aromatyczny rosół na mięsie lub mięsnych kościach, bez przypraw i soli, z którego następnie, używając żelatyny, zrobi się pyszną galaretkę. Należy ją podawać kotom kilka razy dziennie, jako deserek, gdy zaspokoją już normalne pragnienie, aby galaretka nie zastępowała wody lecz dostarczała dodatkową. Innym sposobem jest przyprawianie wody w misce aromatami, które są dla kotów atrakyjne. Wiele kotów pozytywnie reaguje i natychmiast wypija sporą ilość, gdy do wody doda się np. odrobinę kociego mleka, sosu po tuńczyku, rosołu, soku z mięsa, trochę rozpuszczonej ulubionej pasty odkłaczającej, witaminowej lub innego przysmaku. Niektórzy są w stanie nauczyć kota picia ze strzykawki i w ten sposób go dopajają. Jest to dobra metoda pod warunkiem, że kotu to odpowiada. W przeciwnym razie pozytywny efekt picia zostanie zniweczony przez destrukcyjne działanie stresu, mające często swe odbicie w problemach m.in. z pęcherzem moczowym. Decyzja o karmieniu kota wyłącznie suchą karmą, przy założeniu skrupulatnego dbania o odpowiednie nawodnienie każdego dnia, tylko wtedy nie będzie obarczona dodatkowym ryzykiem zdrowotnym, gdy dokona się świadomego i rozsądnego wyboru karmy, o składzie jak najbliższym biologicznemu zapotrzebowaniu drapieżnika. Kierując się reklamą lub rekomendacją weterynarza, mamy ogromną szansę wybrać swemu pupilowi nieodpowiednie pożywienie, w którym królują zboża oraz różne odpady. 10

12 ŻYWIENIE SUCHA KARMA W KOCIM MENU Koty w naturze jedzą wyłącznie inne zwierzęta, co oznacza, że jedzą mięso z kośćmi, skórą i organami wewnętrznymi. Mitem jest rzekome wypełnienie mysich i ptasich żołądków zbożami, które koty miałyby zjadać. Ziarna współczesnych zbóż nie są naturalnym pokarmem ani ptaków, ani gryzoni, które jadały pierwotne nasiona traw jedynie sezonowo i w małych ilościach. Ich podstawowy składnik skrobia jest dla kotów szkodliwy, mimo zapewnień producentów karm o jego niezbędności. Kotom potrzeba do wytwarzania energii wyłącznie tłuszczu i białka, natomiast węglowodany pokarmowe przyczyniają się do powstawania chorób metabolicznych, gdy są zjadane w nadmiarze. Dodatkowo, zboża zawierają białko roślinne gluten, który ma właściwości alergizujące, działając destrukcyjnie na jelita. Głównymi składnikami karmy powinny być różnego rodzaju mięsa, ryby, podroby (z konkretnie nazwanych zwierząt) oraz jaja, natomiast niewielka ilość dodatków roślinnych może być uzupełnieniem, a nie podstawą składu. Wymogi procesu produkcji sprawiają, że trudno jest utrzymać węglowodany w suchych karmach na niskim poziomie, ponieważ skrobia pełni rolę cementu scalającego chrupki. Jest niezbędnym składnikiem z technologicznego, a nie dietetycznego punktu widzenia, co chcą nam wmówić producenci. W dobrej jakości suchej karmie nie powinno być więcej niż 15% węglowodanów w suchej masie, a absolutne maksimum stanowi 20%. Istnieją już na rynku produkty spełniające te wymagania, w niektórych jest nawet mniej niż 10% węglowodanów. Problemem może być dotarcie do tej informacji, gdyż nie ma obowiązku podawania ilości węglowodanów na etykiecie. Trzeba sobie tą pozycję wyliczyć, sumując zawartość białka, tłuszczu, popiołu, włókna i wody oraz odejmując od 100%, a następnie odnosząc wynik do suchej masy. Jeśli wśród składników karmy są zboża europejskie (pszenica, żyto, jęczmień, owies) lub ich pochodne, należy z takiej karmy zrezygnować ze względu na zawartość glutenu. Gdy na którymś z pierwszych 3 miejsc listy składników znajduje się kukurydza, ryż lub ziemniaki, także należy taką karmę odłożyć na półkę, gdyż będzie zawierała za dużo węglowodanów. W karmie nie ma też miejsca na produkty uboczne oraz te nienazwane konkretnie, które najczęściej są Karmy bez zbóż, z dużą zawartością mięsa niejadalnymi odpadami. zmniejszają także szansę skażenia melaminą i mykotoksynami, będącymi nie raz przyczyną śmierci zwierząt. Melaminę dodaje się w celu fikcyjnego zwiększenia ilości białka w karmie, co jest bezcelowe, gdy znajduje się w niej głównie mięso. Mykotoksyny, wytwarzane przez grzyby, mogą towarzyszyć produktom zbożowym, na których rozwinęła się pleśń. 11

13 ŻYWIENIE SUCHA KARMA W KOCIM MENU Zapewniając kotom właściwą podaż wody oraz wybierając karmę na bazie mięsa, pozbawioną zbóż, produktów ubocznych (odpadów) i nadmiaru węglowodanów, można istotnie zmniejszyć ryzyko negatywnego odziaływania nienaturalnego pokarmu na ich zdrowie. Lepszym rozwiązaniem zawsze jednak będzie choćby częściowe postawienie na dobrej jakości karmy w puszkach lub (najlepiej) na przygotowywanie domowych, w pełni zbilansowanych posiłków mięsnych jako na pokarm mniej przetworzony i bardziej naturalny, zawierający w sobie także sporo wody. Zasada jest taka: im więcej mokrego pokarmu, a mniej suchego, tym lepiej. W przypadku żywienia mieszanego, szczególną uwagę należy zwrócić na zachowanie odpowiednich odstępów między podawaniem różnego rodzaju posiłków. Sucha karma, pokarm z puszek i surowe mięso są bowiem inaczej trawione. Każdy z tych trzech rodzajów pożywienia wymaga różnej ilości enzymów trawiennych i przebywa w przewodzie pokarmowym dłużej lub krócej. Najwolniej trawione są chrupki, następnie mokre karmy i gotowane mięso, a najszybciej surowe mięso. Norweski mięsożerca Dlatego nie wolno mieszać tych rodzajów ze sobą, by nie spowodować rozstroju żołądka i problemów jelitowych. Posiłki powinny być zawsze jednorodne. Po podaniu suchej karmy, należy odczekać z podaniem mokrego posiłku min. 8 godzin, by pokarmy nie zmieszały się w przewodzie pokarmowym. W przypadku surowego mięsa należy zachować min godzinny odstęp do następnego posiłku, a po karmieniu z puszki odstęp min. 5 6 godzin. Dla osób chcących poszerzyć swoją wiedzę dotyczącą żywienia kotów polecamy forum założone przez autorkę artykułu Agnieszkę Dajkę. Poza szczegółową informacją o zapotrzebowaniu kotów na poszczególne składniki pożywienia czy przepisami na naturalne zbilansowane mieszanki można skorzystać z analizy składu niektórych karm suchych, poznać listę polecanych karm oraz doświadczenia innych osób zainteresowanych tematem. 12

14 FASCYNACJE KOTY, KTÓRE MNIE URZEKŁY Koty, które mnie urzekły Izabela Kurkiewicz Zadziwiające jak bardzo w ciągu lat mogą zmienić się upodobania. Startowałam od uwielbienia kotów w starym typie, o futrze w kolorze ciepłego brązu, a skończyłam na srebrzystych w nowym typie. To jak obrót o 180. Ale po kolei... Przed tym, jak trafił do mnie pierwszy kot norweski leśny, i przez pierwsze lata świeżej fascynacji rasą, intensywnie przeglądałam strony hodowli i kolekcjonowałam zdjęcia kotów norweskich. Zapisane zdjęcia trafiały do folderu, który po pewnym czasie otrzymał nazwę Sławni. Sławne, jak sławne, ale koty te przede wszystkim posiadały cechy, które w owym czasie uważałam za atrakcyjne. Bujne futro, stosunkowo małe uszy, krótki profil... Wszystko jako przeciwstawienie do kotów w ówczesnym nowym typie. Na swoją obronę mogę powiedzieć tylko, że wtedy nowy typ to nie było to samo co nowy nowy typ, ani nawet nowy stary typ... A z określeniem nowy typ często zwykło się wiązać negatywne zmiany w standardzie (o czym niech świadczy chociażby porównanie dwóch typów kotów norweskich leśnych w sprawozdaniu ze spotkania hodowców w Lizbonie 1995 przedstawionym na stronie Niekwestionowaną gwiazdą polskiej sceny hodowlanej był dla mnie Golden Delicious Felis Jubatus, którego chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Poza wspaniałą ekspresją miał on wyjątkowo ruficzne futro można powiedzieć, że obie te cechy były wizytówką hodowli Felis Jubatus. Odcień futra w kolorze mlecznej czekolady (taki jaki miała Barbera d'asti czy Gajus Julius Cæsar) długo pozostawał moim marzeniem. Niestety, poszukiwania innych kotów w podobnym kolorze przyniosły zniechęcenie. Takiego sukcesu jak hodowla Felis Jubatus nie powtórzy już nikt i prawdopodobnie tyczy się to również możliwości określania swoich kotów z całą stanowczością jako brązowe pręgowane. Chociaż dziś to do typu przywiązuję największą wagę, nie straciłam całkowicie zainteresowania egzotycznymi kolorami. Wśród innych pięknych kotów z naszego polskiego podwórka, które w tamtym czasie szalenie mi się podobały, wymienić mogę: Ancorę Aniro*PL, Drakulę U Lidy*PL i Milkę Makaranta*PL. Kilka lat później wszystko się zmieniło. Nie była to jednak ewolucja poglądów, a rewolucja. Niczym obuchem w łeb. Zobaczyłam zdjęcie kota DK*Killix Gameboy Gucci ( i zakochałam się. Nawet nie w tym konkretnym kocie, a w idei. Idei idealnie prostego nosa gładko przechodzącego w zaokrągloną głowę, z wyraźnie zarysowaną, mocną brodą. I w ten sposób stałam się wyznawczynią nowego... 13

15 FASCYNACJE KOTY, KTÓRE MNIE URZEKŁY Norweska główka z zaakcentowaną mocną brodą w logo skogkatt.pl oraz profil Flicki d'hibernia Aby nie było jednak zbyt prosto... Duże znaczenie ma dla mnie wysokość głowy, która nie powinna być płaska i przypominać głowy krokodyla czy kota syjamskiego. Szkoda, że często taką wysoką głowę mają kocięta, a nie dorosłe koty... Rewolucja kolorystyczna nastąpiła w międzyczasie, gdy zaczęło dorastać najmłodsze potomstwo srebrzysto-rudego kocura Odina de la Cachouteba*F. Koty po nim miały w sobie to coś, czemu trudno było się oprzeć. Władcze spojrzenie bestii, która całą puszczę ma u swoich stóp. Bardzo dużych i potężnych stóp trzeba dodać. Pewnie dużym nadużyciem będzie stwierdzenie, że Odin zapoczątkował poważną hodowlę srebrzystych kotów norweskich w Polsce, ale faktem jest, że typ tych kotów (tu w szczególności muszę wspomnieć Jankesa i Lori U Lidy*PL) sprawił, że kolor srebrzysty zaczął mi się podobać. Niezaprzeczalnym bonusem jest to, że srebro pięknie podkreśla każdy kosmyk długiego futerka. Nic dziwnego kobiety od lat stosują ten trick i optycznie zagęszczają włosy poprzez farbowanie w pasemka. Jankes U Lidy*PL Wprawdzie nie było mi dane zobaczyć Odina na żywo, ale z zaciekawieniem obserwuję linie po nim. 14

16 FASCYNACJE KOTY, KTÓRE MNIE URZEKŁY Określenie jaka jest perfekcyjna kocia głowa en face sprawia mi większą trudność niż w przypadku profilu. Idealne proporcje pozostają nieuchwytne w gąszczu wszystkich ważnych szczegółów. Kotem, który nieprzerwanie od lat mnie zachwyca pod tym względem, jest Draco z Krainy Asgardu*PL. Czujne spojrzenie dużych oczu, ładnie osadzone uszy, a przede wszystkim wyraźnie trójkątny pyszczek. Ach, gdyby mieć takiego kota! Draco z Krainy Asgardu*PL Właśnie takich ostrych rysów poszukuję. Brody mocnej, ale wąskiej. Wąskiej kufy, ale bez nawet podejrzeń pinchów, ze słabo rozwiniętymi poduszkami wibrysów. Może kiedyś znajdę. Kotkę. Srebrzystą szylkretkę pręgowaną klasycznie z białym... Smuci mnie, gdy piękne koty hodowlane odchodzą lub przechodzą na emeryturę, ale taka jest kolej rzeczy. Trzeba być dobrej myśli. W ostatecznym rozrachunku rodzi się coraz więcej ładnych kotów, więc chyba wszystko zmierza we właściwym kierunku. Ciekawa tylko jestem, czy sięgając po ten tekst za 10 czy 15 lat, będę się z niego śmiać tak, jak śmieję się w duchu ze swoich pierwszych zbiorów zdjęciowych. 15

17 HODOWLE SZYBKIE PYTANIE DO HODOWCY NFO Szybkie pytanie do hodowcy NFO Magdalena Patrykiejew ALEXANDRA BESSON, CHATTERIE DE L'EPERON, FRANCJA ( MP: Co Cię skłoniło do zajęcia się hodowlą NFO? AB: Kiedy miałam 7 lat, bardzo lubiłam czasopismo o zwierzętach. Pewnego dnia znalazłam tam plakat przedstawiający norweskiego kota leśnego. Plakat wisiał w moim pokoju do czasu, aż skończyłam 18 lat! Kiedy dostałam do ręki pierwsze własnoręcznie zarobione pieniądze, natychmiast kupiłam norwega. F*Freya de Laïloken MP: Co uważasz za swój największy sukces? AB: Uważam się za młodego hodowcę, na swoje sukcesy muszę jeszcze poczekać! Jest jednak coś, z czego jestem dumna: badam wszystkie moje koty na HCM, PKD i CIN co 18 miesięcy. Uważam to za ważniejsze niż sukcesy na wystawach. F*Geirrod de l'eperon MP: Jaki jest Twój ideał NFO? Najważniejsza cecha? Murphy McManus av Verden*NL AB: Harmonijny trójkąt głowy, uszy i oczy są dla mnie najważniejsze według mnie te cechy wyróżniają norwegi na tle innych ras. Tylko norwegi mają idealnie trójkątną głowę, te wyjątkowe oczy (owalne, nigdy okrągłe i zawsze skośne), no i to spojrzenie. Na następnym miejscu stawiam ich boskie futro. 16

18 HODOWLE SZYBKIE PYTANIE DO HODOWCY NFO MP: Jakie najmilsze chwile/wspomnienia wiążą się z hodowlą? AB: Najmilej wspominam dzień, w którym trafiła do mnie moja kotka, Lil'Lotus av Verden. To właśnie ona stanowi ucieleśnienie cech, które według mnie stanowią opięknie norweskich kotów leśnych. Uwielbiam ją. Lil'Lotus av Verden*NL MP: Jak oceniasz zmiany zachodzące w wyglądzie NFO? Quiroga Jakobusland*ES AB: Mam nadzieję, że nie będziemy widywać zbyt często tych okropnych odwróconych profili, które WCALE nie wyglądają tak, jak powinien wyglądać norweski profil. Mam nadzieję, że zachowamy czujną, wyrazistą ekspresję naszych kotów. Przede wszystkim mam jednak nadzieję, że hodowcy będą powszechnie badać swoje koty w kierunku HCM i chorób nerek. To naprawdę bardzo ważne dla dobra całej rasy! JOAN JACOBSEN, MORGUNSTRALAN, DANIA (www. morgunstralan.dk) MP: Co Cię skłoniło do zajęcia się hodowlą NFO? JJ: Po prostu zakochałam się w tej rasie NFO to według mnie najpiękniejsza rasa. MP: Co uważasz za swój największy sukces? JJ: Hodowanie zdrowych, silnych norwegów o zrównoważonym temperamencie i futrze z obfitym włosem ościstym. MP: Jaki jest Twój ideał NFO? Najważniejsza cecha? JJ: Dzikie spojrzenie norwegi to naturalna rasa, nie powinno na niej być widać wpływu człowieka. DK*Morgunstrálan's Merlin, JW 17

19 HODOWLE SZYBKIE PYTANIE DO HODOWCY NFO MP: Jakie najmilsze chwile/wspomnienia wiążą się z hodowlą? JJ: Dzień, w którym urodził się mój pierwszy miot, a także dzień, w którym kociak z mojej hodowli po raz pierwszy zdobył tytuł Junior Winner. MP: Jak oceniasz zmiany zachodzące w wyglądzie NFO? JJ: Uważam, że mamy teraz silne i zdrowe koty, więc ufnie patrzę w przyszłość rasy. Morgunstrálan's H.M. Miss HoneyPenny SARI SINKKO, FI*HOPEAHÄNNAN, FINLANDIA ( MP: Co Cię skłoniło do zajęcia się hodowlą NFO? SS: Wcześniej hodowałam psy, jednak praca zajmowała mi bardzo dużo czasu. Postanowiłam więc kupić kota, ponieważ myślałam, że z kotami jest łatwiej. Najpierw kupiłam kotkę, a potem stwierdziłam, że potrzebuję dla niej idealnego kocura. Znalazłam więc Pana Kota, który całkowicie zmienił moje życie był to EC Havheksen's Hannibal DM. Sprawił, że stałam się kociarą, a w 2002 r. zaczęłam swoją przygodę z hodowlą. EC FI*Hopeahännän Sylvesteri SC FI*Hopeahännän Ihana IinesSylvesteri MP: Co uważasz za swój największy sukces? SS: W moim domu urodziło się 37 miotów. Zawsze miałam do dyspozycji przycisk Włącz lub Wyłącz, jeśli chodzi o hodowlę. Poświęciłam wiele czasu na naukę o norwegach i wiem, że chcę hodować zdrowe koty. Uważam, że znalezienie cudownego domu dla kociaka jest zawsze największym sukcesem, za każdym razem. Moje kocięta wygrały BIS ponad 100 razy i zdobyły liczne tytuły, jednak największą radość czerpię, widząc szczęśliwe oczy nowego opiekuna, gdy opowiada mi o swoim ukochanym kocie. Takie chwile biją wszystko inne o głowę! 18

20 HODOWLE SZYBKIE PYTANIE DO HODOWCY NFO MP: Jaki jest Twój ideał NFO? Najważniejsza cecha? SS: Mam nadzieję, że każdy z nas ma swojego doskonałego kota, swój ideał w domu. Tak właśnie powinno być, ponieważ wtedy możemy kochać nasze koty takimi, jakie są. Lubię duże uszy, duże masywne koty o doskonałej ekspresji i spojrzeniu. Norwegi wyglądają jak dzikie koty, a jednocześnie mają najsłodsze charaktery, jakie znam. SP FI*Hopeahännän Riku Rohkea MP: Jakie najmilsze chwile/wspomnienia wiążą się z hodowlą? SS: Jak już mówiłam, Hannibal zmienił moje życie. Zmieniłam swoją pracę i karierę, aby móc z nim dłużej przebywać. Dzięki temu mogę mieć więcej kotów i cieszyć się ich towarzystwem. Dzięki kotom mam mnóstwo miłych wspomnień i wielu nowych przyjaciół. MP: Jak oceniasz zmiany zachodzące w wyglądzie NFO? SS: Myślę, że przyszłość rasy maluje się w bardzo jasnych kolorach. Wielu hodowców bada swoje koty i dokonuje wyborów hodowlanych w oparciu o zdrowie i dobry temperament a przynajmniej większość z nich. GIP FI*Hopeahannan Harley Quinn 19

21 HODOWLE POLSKIE NFO W LICZBACH Polskie NFO w liczbach Wywiad z Katarzyną Nowakowską przeprowadzony przez Karolinę Laskowską Katarzyna Nowakowska Brawurka jest osobą aktywnie udzielająca się na forum klubu AGNAR. Mieszka w Gnieźnie i jest posiadaczką dwóch pięknych kotek norweskich leśnych Ivone Aniro*PL oraz Babylonne Arwena Asgard*PL. Ma ciekawe hobby i postanowiliśmy na ten temat z nią porozmawiać. FREYA: Co skłoniło cię do liczenia kociaków urodzonych w polskich hodowlach? BRAWURKA: Moja historia z prowadzeniem statystyk rozpoczęła się, gdy kupiłam kotkę Ivone z poznańskiej hodowli Aniro. Byłam ciekawa, jakie nowe kociaki urodziły się w tej hodowli. Stale odwiedzałam stronę internetową hodowli Aniro i zapisywałam sobie dane o miotach. Po pewnym czasie odkryłam kolejne hodowle kotów norweskich leśnych Agpamis, Karodok, Makaranta, Dajatera, itd. Postanowiłam kupić gruby brulion i zaczęłam zapisywać wszystkie informacje na temat miotów. Od tamtego momentu staram się być na bieżąco, aby nie mieć żadnych zaległości, dlatego systematycznie sprawdzam, co nowego urodziło się w danej hodowli. Po pewnym czasie postanowiłam się ujawnić ze swoim pomysłem na forum NFO. FREYA: Od jakiego czasu gromadzisz te dane? BRAWURKA: Od 2004 roku zapisuję wszystkie zebrane dane w grubych zeszytach brulionach 200- kartkowych. Każda hodowla ma swoją stronę tytułową, pod którą widnieją takie dane jak: imię i nazwisko hodowcy, adres, mail, strona internetowa oraz szczegółowe dane o kotach mieszkających w hodowli (podział na kotki i kocury oraz kastraty) imię kota wraz z przydomkiem, data urodzenia oraz kolor. W swoich zeszytach zapisuję również informacje o kotach, które już nie żyją. Na następnych stronach zawarte są szczegółowe dane o miotach. Wszystko jest czytelne i wyraźne, robione bardzo starannie, najbardziej jak tylko jest mnie stać. 20

22 HODOWLE POLSKIE NFO W LICZBACH FREYA: Z jakich źródeł korzystasz przy zbieraniu danych? BRAWURKA: Interesujące mnie dane zbieram nie tylko ze stron internetowych hodowli. Często się zdarza, że hodowla nie ma własnej strony internetowej. Dlatego staram się na bieżąco przeglądać ogłoszenia na temat sprzedaży kociąt w Internecie. Gdy mam jakieś braki lub wątpliwości, dzwonię lub wysyłam do hodowcy mail z pytaniem, aby uzyskać interesujące mnie informacje prosto od źródła. Dużą kopalnią wiedzy są dla mnie również katalogi z poszczególnych wystaw, których wątków na forach nie brakuje. W katalogu jest podany hodowca, właściciel, data urodzenia kota, rodzice i, co dla mnie jest bardzo ważne, kolor zweryfikowany na wystawie. Na stronach hodowli podawane są często inne kolory niż te, które znajdują się później w katalogu. Ja takie zmiany nanoszę, aby zgromadzone dane były jak najbardziej zgodne z rzeczywistością. FREYA: Jaką wartość stanowią dla ciebie te zeszyty? BRAWURKA: Gdy zakładałam swoje zeszyty, myślałam, że będą one tylko dla mnie, dla mojej próżnej ciekawości. Mnie samą, w miarę prowadzenia tych notatek, zainteresował fakt, w jakim stopniu liczebność kotów norweskich leśnych z każdym rokiem wzrasta. Dlatego zaczęłam liczyć i porównywać. W życiu nie myślałam, że zrobię z tego taki użytek, jak teraz i że komuś to posłuży. Ale cieszę się bardzo, że po wielu próbach i podejściach, nakierowana głosem innych ludzi, w końcu doszłam do czegoś, co jest użyteczne dla wszystkich. W poniższej tabeli i wykresie zamieszczone są informacje na temat liczby kociąt urodzonych w polskich hodowlach w latach oraz wyszczególnienie na płeć i kolory w latach

23 HODOWLE POLSKIE NFO W LICZBACH WYSZCZEGÓLNIENIE ,1 1,0 0,1 1,0 0,1 1,0 GRUPA I a n Razem Łącznie GRUPA II a a a n n Razem Łącznie GRUPA III a a a n n n Razem Łącznie GRUPA IV a a a a a a n n n n

24 HODOWLE POLSKIE NFO W LICZBACH WYSZCZEGÓLNIENIE ,1 1,0 0,1 1,0 0,1 1,0 n n n n Razem Łącznie GRUPA V d d d d e e e e f f f f g g g g Razem Łącznie GRUPA VI d d d d d d d

25 HODOWLE POLSKIE NFO W LICZBACH WYSZCZEGÓLNIENIE ,1 1,0 0,1 1,0 0,1 1,0 d d d d e e e e e e e f f f f f f f f f g g g g g Razem Łącznie GRUPA VII as as as ds ds ds ds

26 HODOWLE POLSKIE NFO W LICZBACH WYSZCZEGÓLNIENIE ,1 1,0 0,1 1,0 0,1 1,0 es es es fs fs fs gs gs gs ns ns ns Razem Łącznie GRUPA VIII as as ds ds ds ds es es es es es fs fs fs fs fs fs fs fs fs

27 HODOWLE POLSKIE NFO W LICZBACH WYSZCZEGÓLNIENIE ,1 1,0 0,1 1,0 0,1 1,0 gs gs gs ns ns ns ns ns ns ns Razem Łącznie GRUPA IX w Razem Łącznie Suma Łącznie Liczba kociąt urodzonych w latach Liczba kociąt urodzonych w latach W artykule wykorzystano zdjęcia autorstwa Agaty Krych. 26

28 WYSTAWY WYSTAWA DLA KOGO I PO CO? Wystawa dla kogo i po co? Agnieszka Łodzińska Dwie różne organizacje, dwa różne systemy oceniania, zbliżone standardy ras, wysokie tytuły dla kotów wybitnych, tytuły dla wszystkich. Który lepszy, który gorszy, trudno powiedzieć, wszystko zależy od tego, czemu ma służyć wystawa i do kogo to wydarzenie jest adresowane. Nieee, wystawy TICA to nie dla mnie powiedziała znajoma po wystawie w Mysłowicach w TICA mój kot nie miałby szans na Supreme (najwyższy tytuł), bo poza określoną liczbą punktów trzeba być ileś tam razy w finale i mieć pierwsze miejsce. Bo rzeczywiście, o ile na wystawie FIFe koty są podzielone na kategorie wystawowe, rasy, a wśród nich na kolory lub grupy kolorystyczne i o certyfikat na tytuł konkurują miedzy sobą koty w jednym kolorze, w TICA o tytuł walczą między sobą wszystkie koty na wystawie. A zaczynają już od samego początku. Pierwszy podział jest oczywiście ze względu na długość futra LH (długowłose) i SH (krótkowłose). W obrębie tych grup mamy koty dorosłe, kastraty i kocięta. I dopiero potem rasy. I o ile w FIFe dla starych ras Profesjonalizm z obu stron mamy podział na wszystkie możliwe kolory świata i kot w każdym kolorze ma szanse na certyfikat, dla ras młodszych mamy podział na grupy kolorystyczne tu już jest trudniej o certyfikat, o tyle w TICA dla wszystkich ras mamy 4 kolory: 1) tradycyjny (jak np. czarny, niebieski, liliowy, czekoladowy, rudy), 2) sepia (to ciemny point, jak burma), 3) mink (jaśniejszy point, jak tonkijski) i 4) point (czyli himalajski). Każdy z tych czterech kolorów może się znaleźć w jednej z 4 grup kolorystycznych: gładki, pręgowany, szylkretowy i srebrzysty/dymny. Te same kolory występują w 4 analogicznych grupach z białym (particolor). Zatem sędzia oceniając koty danej rasy, najpierw wybiera 5 najlepszych kotów w kolorze, potem najlepsze 3 w grupie kolorystycznej każdemu miejscu przypisana jest określona liczba punktów od 25 do 5 za kolor, i od 25 do 15 za grupę kolorystyczną. Następnie wybiera 3 najlepsze koty w rasie. Tak ocenia wszystkie obecne koty na wystawie. Dlatego wystawy TICA nie są duże liczą maksymalnie 240 kotów. Sędzia sam lub z clerkiem (stewardem) wyjmuje koty z klatki, ocenia sprawnie i szybko, porównania często robi, oglądając koty w klatkach. Robi szybkie notatki dla siebie na kartach ocen. Kiedy oceni wszystkie koty, robi finał. 27

29 WYSTAWY WYSTAWA DLA KOGO I PO CO? Oczywiście, tak jak w FIFe w TICA mamy podział na koty dorosłe, kocięta i kastraty. Kocięta startują wszystkie razem i maja od 4 do 8 miesięcy. W finale bierze udział od 5 do 10 kotów wszystkich ras danej grupy wiekowej (bez względu na płeć). Czyli osobno koty dorosłe, osobno kastraty i osobno kocięta. Liczba kotów w finale zależy od liczby kotów konkurujących w danej grupie wiekowej na wystawie jeśli było ich 20 lub mniej, to jest to 5 kotów, jeśli powyżej 25 to wtedy w finale mamy 10 kotów. A kto może być w finale? Właściwie tylko najlepszy kot danej rasy, ale nie zawsze w końcu ze wszystkich ras może być maksymalnie 10 kotów. Co daje finał? Jeden finał i 300 pkt. (od 4 różnych sędziów) daje tytuł championa, tytuł grand championa to już 1000 pkt. od 4 sędziów i 6 finałów, kolejne tytuły to podwójny grand champion, potrójny grand champion, poczwórny grand champion i supreme grand Cierpliwość w cenie champion. By je uzyskać, trzeba zdobyć coraz więcej punktów i finałów, a na końcowy tytuł trzeba być najlepszym kotem wystawy, mając tytuł poczwórnego grand championa. Trudno zdobyć tytuł, prawda? Wcale niełatwo, ale na przykład na mysłowickiej wystawie w sobotnim finale były dwa dorosłe czarne persy. Na wystawie fifowskiej niewykonalne. Wygrywający bierze wszystko. Tu do finału idzie naprawdę najlepszy. I choćby było 15 MCO, to sędzia może do finału wziąć somalijczyka, 2 persy, brytyjczyka długowłosego i 2 norwegi. I jakieś 4 koty krótkowłose. A MCO żadnego. I co w takim razie? Czy rzeczywiście nie ma sensu wyjazd na taką wystawę? Nie do końca. Otóż jadąc na jeden dzień na wystawę FIFe, decydujemy się na jedną ocenę przez jednego sędziego za ok. 100 zł, na wystawie TICA w ciągu 1 dnia, przykładowo w Mysłowicach kot został oceniony 5 razy przez 5 różnych sędziów, a kosztowało to 150 zł. Czyli jedna ocena 30 zł. Każdy sędzia to osobna, niezależna wystawa. Każdy sędzia ma swoją własną wystawę od początku do końca. Publiczność ogląda jeden z finałów Dla kogo więc wystawa TICA? Przede wszystkim dla tych, którzy uważają, że wystawa to pokaz piękności, miejsce, gdzie prezentuje się zwierzę bardzo dobre w typie, będące w super kondycji. Na wystawie nie ma miejsca na kucanie przy stoliku sędziego, na szeptanie do ucha, na pojękiwania: Panie sędzio, ona ma ruję za rują, dlatego taka bez futra i zabiedzona ; Mała? Bo ona nic 28

30 WYSTAWY WYSTAWA DLA KOGO I PO CO? nie chce jeść, ja już nie wiem, czym ją karmić ; Nie w kondycji? Bo on ostatnio krył dużo ; To już jej/jego ostatni certyfikat na: championa, premiora, intera itd., obiecuję, że to jej/jego ostatnia wystawa. Na wystawie TICA wystawca nie ma kontaktu z sędzią podczas oceny. Wkłada kota do klatki i siada na krzesełku przed ringiem, obserwując ocenę. Dla kogo jeszcze wystawa TICA? Dla tych wszystkich, którzy się zżymają na podział kotów do sędziów na wystawach FIFe (dlaczego ten sędzia ma 5 kotów kat. III w klasie 6-10, a tamten tylko 1), dla tych, których deprymują koncerty życzeń poproszę nie do sędziego X, na sobotę poproszę mojego kota A do sędziego Y, kota B do sędziego Z, a w niedzielę odwrotnie, itd., itp. Na wystawie TICA wszystkie koty są oceniane przez każdego sędziego. Nie ma mowy o niesprawiedliwym podziale, ponieważ zawsze jest taki sam. Wystawca może opowiedzieć publiczności o swoim kocie Sędzia opowiada publiczności o zwycięzcy wszystkich ringów Na pewno zdobyć wysoki tytuł jest trudniej, ale dobry kot może ukończyć tytuł grand championa np. podczas dwóch pięcioringowych dni wystawowych. Tikowskich wystaw będzie w Polsce teraz więcej. Najbliższa już we wrześniu tego roku we Wrześni. To zupełnie nowa jakość wystawy, zupełnie inne spojrzenie na kota i inna jego ocena. Zapraszam na nią serdecznie, zwłaszcza że standardy wielu ras są podobne, a jeśli są jakieś różnice, to nie są one tak bardzo znaczące. A, i co ważne, na pierwszą wystawę TICA można pojechać, nie będąc członkiem TICA. A punkty zdobyte na wystawie nie przepadną do dnia wskazanego w liście, który każdy nowy wystawca otrzymuje od TICA. Ma czas, by podjąć decyzję, co dalej. W artykule wykorzystano zdjęcia autorstwa Krzysztofa Józefika. 29

31 WYSTAWY WYSTAWA TICA OKIEM ŻÓŁTODZIOBA Wystawa TICA okiem żółtodzioba Magdalena Patrykiejew Na samym wstępie chciałabym wyjaśnić, że tytuł jest nieco przewrotny. Może nie zjadłam zębów na kocich wystawach, ale nie jestem też początkująca: swoją przygodę z wystawami zaczęłam jeszcze za czasów SHKRP (Stowarzyszenia Hodowców Kotów Rasowych w Polsce), ówczesnego członka FIFe, w 2003 r, za namową hodowcy mojego pierwszego kota. Po wydaleniu SHKRP z FIFe i powstaniu federacji FPL kontynuowałam swoją przygodę z wystawami pod auspicjami FIFe, ze zmienną aktywnością. Właśnie: wystawy FIFe. Jak wielu hodowców i wystawców z Polski, przywykłam myśleć, że wystawy FIFe są jedyną opcją. Na liście dyskusyjnej [wegies], opanowanej w większości przez hodowców z USA, czytałam co prawda o tajemniczych wstążkach (ribbons), rozetach cenionych wyżej od FIFowskich pucharów, a także Ekspresja, ekspresja i jeszcze raz ekspresja o kotach, które zagrandziły (granded) na jednej wystawie. Wydawało mi się jednak, że jest to typowo amerykańska specyfika i nie poświęcałam tym wystawom zbyt dużo uwagi, poza tym wiadomo: przyzwyczajenie drugą naturą człowieka. W lutym tego roku uczestniczyłam w mojej pierwszej (i w ogóle pierwszej na terenie Polski) wystawie TICA (The International Cat Association), zorganizowanej przez Klub Kota X-treme. Już pierwszy kontakt z katalogiem zapowiadał coś zupełnie, ale to zupełnie odmiennego. Rozciąganie Zacznijmy od tego, że pierwszy podział kotów w katalogu nie ma nic wspólnego ze znanymi nam czterema kategoriami (plus koty domowe), lecz przebiega wzdłuż linii wytyczonej przez długość futra. Mamy więc koty długowłose i krótkowłose, bez wdawania się w półdługowłose niuanse. Dodatkowo koty dzielą się na dorosłe niekastrowane, dorosłe kastrowane i kocięta te kategorie nie konkurują ze sobą. Ma to swoje odzwierciedlenie w katalogu i numeracji, dzięki czemu po wstępnym zorientowaniu się w zasadach przyznawania numerów bardzo łatwo można odnaleźć numer swojego kota. I tak: numery od 1 do 50 są 30

32 WYSTAWY WYSTAWA TICA OKIEM ŻÓŁTODZIOBA zarezerwowane dla kociąt ras długowłosych, od 51 do 100 mamy kocięta ras krótkowłosych. Kolejne numery od 101 do 150 to dorosłe niekastrowane koty długowłose, kolejne 50 dorosłe koty niekastrowane ras krótkowłosych. Kolejne 50 numerów należy do kastratów ras długowłosych, następne do kastratów ras krótkowłosych. I tak kolejno, przez długo- i krótkowłose koty domowe, rasy wstępnie uznane aż po tzw. nowe cechy (odmiany) ras już uznanych (na wystawie w Mysłowicach tę grupę reprezentował polidaktyliczny MCO). Taki system ułatwia zorientowanie się, gdzie i kiedy kot będzie oceniany jeden rzut oka na numery ustawione na klatkach w ringu pozwala szybko sprawdzić, czy nadeszła nasza kolej. Rozciąganie raz jeszcze, wersja alternatywna Nie chcę tutaj wdawać się w szczegółowy opis zasad systemu wystaw TICA to temat na osobny artykuł. Chciałabym przybliżyć swoje doświadczenia, jako wystawcy przyzwyczajonego do wystaw w systemie FIFe, z jednego dnia spędzonego na wystawie zorganizowanej zupełnie, odświeżająco inaczej. Nie chcę również wartościować, ponieważ stoję na stanowisku, że każdy powinien wyrobić sobie zdanie samodzielnie. Bez porównań do tego, co jest znane większości z nas, jednak się nie obejdzie. Na wystawie TICA każdy sędzia ocenia po kolei wszystkie koty, tak więc jednego dnia kot jest oceniany tyle razy, ilu sędziów zostało zaproszonych na wystawę (to najczęstszy system, są jeszcze różne wariacje na jego temat, nie będę się jednak wdawać w ich opisy). Na wystawie mysłowickiej było pięciu sędziów, a co za tym idzie pięć ringów. Organizatorzy tak ustawili kolejność oceniania u poszczególnych sędziów, by wyeliminować konieczność pędzenia z rozwianym włosem z ringu na ring, niemniej jednak trzeba było zachować czujność. Tu kolejna różnica jeden dobrze zorganizowany wystawca jest w stanie ogarnąć wystawianie dwóch kotów, nie więcej. Jeśli jeszcze koty są tej samej rasy i w tej samej kategorii wiekowo-rozpłodowej, to pół biedy. Gorzej, jeśli wystawiamy na przykład kastrata i kociaka, w takiej sytuacji istnieje ryzyko przymusowego rozdwojenia. Kiedy już ustalimy kolejność ocen i nadejdzie nasza kolej na pierwszym ringu, przygotowujemy kota i zanosimy go na ring, do klatki oznaczonej jego numerem. Koty są wzywane zazwyczaj rasami, dzięki czemu sędzia od razu robi porównanie w kolorach, grupach i rasie. Następnie nie pozostaje Sprawdzanie budowy i czegoś jeszcze 31

33 WYSTAWY WYSTAWA TICA OKIEM ŻÓŁTODZIOBA nic innego, jak tylko zasiąść wraz z innymi wystawcami i publicznością na krzesełkach przed ringiem, z katalogiem i długopisem, i czekać na oceny. Na ringu zostaje tylko sędzia (i tzw. clerk, bliski odpowiednik stewarda z wystaw FIFe, chociaż nie do końca clerk nie prezentuje kotów, nie wyciera sędziowskiego stolika, jego zadanie polega na protokołowaniu, czyszczeniu klatek i ustawianiu na nich numerów wzywanych kotów), no i oczywiście koty. Sędzia po kolei wyjmuje koty z klatek i ocenia je. Dla mnie, przyzwyczajonej do dość długo trwających ocen na wystawach FIFowskich, było to duże zaskoczenie. Tu ocena przebiega z reguły w ciszy, sędzia czasem skomentuje oceniane zwierzę, jednak zawsze zachowuje na nim pełną koncentrację. Nie ma niepotrzebnych ruchów, majtania kotem jest spokój, delikatność, a zarazem pewność siebie. Sędziowie twórczo wykorzystują zabawki do rozciągania kota, do oceny ekspresji, profilu. Dotyk jest ograniczony do minimum: tyle, ile to jest absolutnie niezbędne. W pierwszym odruchu pomyślałam sobie: Jak to? Tak krótko? Jak można w tym czasie dokładnie ocenić kota?. A jednak: sędzia sprawdza budowę kota, przesuwa dłońmi po jego przednich łapach, ocenia długość ogona, profil, osadzenie uszu. Robi to jednak tylko raz, celowymi, spokojnymi ruchami. Szast-prast i oceniany kot trafia do klatki, a sędzia notuje to, co najważniejsze: jego punktację. I tak po kolei, przez wszystkie koty danej rasy (i kategorii wiekowo-rozpłodowej). Oceny są jawne, widoczne dla wszystkich: sędzia na klatce ocenianego kota umieszcza tzw. wstążkę, której kolor odpowiada miejscu przyznanemu odpowiednio w kolorze i grupie kolorystycznej. Następnie sędzia wybiera trzy koty najlepsze w rasie. W tym czasie wystawcy siedzą przed ringiem, skrzętnie notują miejsca zajęte przez koty (przeliczane na punkty liczące się do tytułu) i przede wszystkim obserwują. Wystawy bez wątpienia mają istotny element edukacyjny, jednak w przeciwieństwie do często powtarzanych opinii zaryzykuję zdaniem, że najwięcej możemy się nauczyć nie od sędziów (którym zdarza się powtarzać komunały o doskonałym profilu, świetnym Ocena futra czy pieszczotki? futrze, za małych uszach i za krótkim ogonie), lecz na podstawie własnych obserwacji. W końcu wystawa daje nam wyjątkową okazję obejrzenia wielu przedstawicieli hodowanej przez nas rasy. Wystawa TICA ułatwia to w szczególnym stopniu, uwalniając nas od konieczności czynnego uczestniczenia w ocenie w charakterze prezentera kota i pozwalając obserwować wszystkie koty po kolei, w rękach jednego sędziego. I to wielokrotnie, na wszystkich ringach. Oczywiście, sędziowie nie są maszynami i patrzą na koty subiektywnie, zwracając uwagę na różne szczegóły. Miałam okazję obserwować to na przykładzie mojej kotki, Metaniry, konkurującej w kolorze z pięknym, młodym kocurkiem z hodowli Z Krainy Asgardu. Cześć sędziów premiowała doskonały profil Unicka, biorąc poprawkę na jego wiek, jeśli chodzi o wielkość i stopień rozwoju, część zaś preferowała mocną budowę i futro w pełni dojrzałej kotki. Znajdowało to swój wyraz w ocenach i zajmowanych miejscach. 32

34 WYSTAWY WYSTAWA TICA OKIEM ŻÓŁTODZIOBA Dla mnie było to fascynujące doświadczenie: móc oglądać całą stawkę norwegów ocenianą w jednym miejscu, wymieniać się uwagami z innymi wystawcami, a nade wszystko obserwować interakcję sędziego i kotów. Może przez fakt, że sędzia TICA jest zwolniony z obowiązku wypełniania raportu z oceny, może poświęcić swój czas i uwagę wyłącznie kotu, którego ma na stoliku. W takich warunkach ocena prowadzona w absolutnej ciszy (niezakłócanej wyczytywaniem kolejnych numerów) i skupieniu nabiera wręcz DK*Felicious Frostpaw w finale finałów charakteru nie boję się tego słowa misterium. Nie zapomnę sceny, w której sędzia powoooooli, delikatnie unosił w górę piórko tuż przed nosem kota, który za tym piórkiem podnosił się na tylnych łapach, by w końcu znieruchomieć w pozie surykatki. Po pełnym nabożnego zachwytu oooooooooch ze strony widzów kotu się znudziło i władczo machnął łapą, zagarniając zabawkę dla siebie. A sędzia przez cały czas tylko się uśmiechał, jakby te chwile z kotem na stoliku były dla niego najlepszą rozrywką. Na wystawie TICA nie ma nominacji i panelu BIS znanych nam z FIFe. Tu każdy sędzia robi własny finał (własny BIS), wybierając do niego te koty, które uważa za najlepsze danego dnia. Nie ma przy tym reguł, nakazujących rozdzielenie miejsc w finale między poszczególne rasy. Na wystawie w Mysłowicach sędzia z Francji pominęła np. NFO, wzywając koty do finału (10 dorosłych kotów ze wszystkich ras finały odbywają się z podziałem na kocięta, koty dorosłe, kastraty, koty domowe itp.), zachwycając się za to MCO. Z kolei sędzia z Austrii poprosiła do finału dwa norwegi (w dodatku w takim samym kolorze). Finał to bardzo istotna część wystawy, jej zwieńczenie i element warunkujący zdobycie tytułu (bez finału nie ma tytułu, choćby kot zdobył tysiące punktów w ocenie). Już sama świadomość, że kot został zaliczony do dziesiątki najlepszych kotów dorosłych wszystkich ras, jest dużą frajdą. Do tego dochodzi jeszcze często sposób prezentacji kotów. Sędzia w finale wie już raczej, które miejsce od 10 do 1 zajmą poszczególne koty, może więc poprosić właściciela o prezentację. I nie chodzi tu tylko o podanie imienia kota, a opowiedzenie o nim, przedstawienie publiczności charakterystyki rasy. Finały zazwyczaj mają miejsce dość wcześnie, więc odbywają się przy licznej z reguły publiczności. To dodatkowa przyjemność dla hodowcy. Reasumując: na wystawie TICA nie można się nudzić. Nie da się na niej raczej prowadzić tak ożywionego życia towarzyskiego z racji tego, że trzeba pilnować ocen w kolejnych ringach i finałów, niemniej moje subiektywne wrażenie jest takie, że te wystawy zapewniają przyjemne spędzanie czasu, radość z obcowania z kotami i interakcję z innymi wystawcami w naturalny sposób. Nie zamierzam nikogo do tego przekonywać, zapraszam natomiast do zweryfikowania moich wrażeń. Okazja ku temu nadarzy się jesienią we wrześniu we Wrześni wśród wrzosów, jak zapowiadają organizatorzy. W artykule wykorzystano zdjęcia autorstwa Krzysztofa Józefika. 33

35 WYSTAWY POLSKI RANKING NFO Polski ranking NFO Magdalena Kudra, Anita Miłaszewska Ranking Kotów Norweskich Leśnych powstał w 2011 roku z inicjatywy dwóch osób, które od 10 lat są związane z kotami norweskimi leśnymi. Jego autorkami są: Magdalena Kudra, właścicielka hodowli z Krainy Asgardu*PL i sędzia felinologiczny FIFe II kategorii oraz Anita Miłaszewska, właścicielka hodowli Milanor*PL. Pomysł takiej formy prezentacji wyników wystawowych jest wzorowany na podobnym rankingu prowadzonym w Finlandii, a różni się od innych kocich rankingów tym, że uwzględnia wyniki wszystkich kotów z wszystkich wystaw w roku, jakie odbyły się pod patronatem FIFe w Polsce, a nie tylko wyniki wybrane i zgłoszone przez właścicieli. Dodatkową jego atrakcją jest to, że jest prowadzony na bieżąco, czyli w ciągu roku po zakończeniu każdej wystawy można obserwować, jak zmieniają się liderzy w poszczególnych kategoriach. Koty w rankingu są pogrupowane w cztery kategorie: kocury dorosłe (w wieku ponad 10 miesięcy), kotki dorosłe (w wieku ponad 10 miesięcy), kocięta i młodzież (w wieku od 3 do 10 miesięcy) oraz kastraty (w wieku ponad 10 miesięcy). Za uzyskane na wystawach oceny i wyróżnienia w rankingu są przyznawane punkty i suma najwyższej punktacji z określonej, maksymalnej liczby wystaw w roku stanowi o końcowej lokacie kota w rankingu. Regulamin rankingu oraz pełne wyniki z 2011 roku i bieżące wyniki z 2012 roku znajdują się na stronie internetowej Zwycięzcy Rankingu Kotów Norweskich Leśnych w 2011 roku: KOCURY DOROSŁE: SC Hipcio Karodok*PL DVM DSM, wł. Roman Grabara SC Mo Folchert Elrilars, wł. Izabela Stochaj SC Dario Dott Maggot*PL, wł. Mirosława Ferenc KOTKI DOROSŁE: SC Bia Igmu Kiyo Kag*PL JW DVM, wł. Małgorzata Bartoszewska GIC Celine Zielone Migdały*PL, wł. Monika i Dariusz Terpiłowscy IC Deja vu Sirkad*PL, wł. Barbara Goślinska KOCIĘTA I MŁODZIEŻ: Flicka d Hibernia JW, wł. Izabela Stochaj Ramzes II Karodok*PL, wł. Roman Grabara i Małgorzata Szatkowska (N)Fodnaheia s Galypso, wł. Anna Zaleska oraz Magdalena i Mirosław Rybaccy 34

36 WYSTAWY POLSKI RANKING NFO KASTRATY: GIP Cami Calina*PL, wł. Karolina Sett GIP Chester Zielone Migdały*PL, wł. Monika i Dariusz Terpiłowscy IP Vendel Ice Moon*PL, wł. Karolina Laskowska Najwięcej kocich przedstawicieli na wystawach pokazały hodowle: Największą sumę punktów uzyskały hodowle: 1. Puszyste Koty*PL Forest Eyes*PL Makaranta*PL Gatta*PL 9 5. Ice Moon*PL 8 6. Leśne Futrzaki*PL 8 7. Atlas*PL 7 8. Dumny Kot*PL 7 9. Duszek Lasu*PL Karodok*PL z Krainy Asgardu*PL Zielone Migdały*PL Aniro*PL Maggot*PL Bella Candi*PL Dajatera*PL Groove Armada*PL Kiyo'Kag*PL Leśny Chochlik*PL z Sosnowego Boru*PL 5 1. Ice Moon*PL 3928,51 2. Karodok*PL 3724,33 3. Puszyste Koty*PL 3328,62 4. Zielone Migdały*PL 3317,66 5. Makaranta*PL 3276,09 6. Forest Eyes*PL 3174,16 7. Kiyo'Kag*PL 3011,58 8. Maggot*PL 2846,21 9. Leśny Chochlik*PL 2675, Dumny Kot*PL 2662, Gatta*PL 2504, Atlas*PL 2489, Calina*PL 2423, z Krainy Asgardu*PL 1939, Leśne Futrzaki*PL 1802, z Sosnowego Boru*PL 1758, Duszek Lasu*PL 1661, Aniro*PL 1535, Dajatera*PL 1518, Hibernia*FR 1508,20 Ogółem w rankingu za 2011 rok znalazło się 285 kotów ze 107 hodowli, w tym 43 kocury, 100 kotek, 106 kociąt i 36 kastratów. 35

37 WYSTAWY KALENDARZ WYSTAW Kalendarz wystaw Karolina Laskowska KALENDARZ WYSTAW TICA 15-16/09/2012 Września (Klub Kota X-Treme) KALENDARZ WYSTAW WCF 15-16/09/2012 Pruszków (PZF) 01-02/12/2012 Piotrków Trybunalski (PZF) KALENDARZ WYSTAW FIFE 02-03/06/2012 Kraków (KKF-Kraków) 09-10/06/2012 Bielsko-Biała (SMK Żory) 23-24/06/2012 Olsztyn (No Problem) 21-22/07/2012 Cieszyn (CCR-Rybnik) 04-05/08/2012 Sopot (CC Amber) 25-26/08/2012 Olsztyn (C4C-Olsztyn) 08-09/09/2012 Warszawa (SMK-Jedynka Warszawa) 15-16/09/2012 Wrocław (CCW-Wrocław) 22-23/09/2012 Bydgoszcz (CCB-Bydgoszcz) 29/09/2012 Elbląg (C4C-Olsztyn) 06-07/10/2012 Kraków (KKF-Kraków) 13-14/10/2012 Białystok (No Problem) 03-04/11/2012 Łódź (CCL Łódź) 10-11/11/2012 Gorzów Wielkopolski (Felis Posnania) 01-02/12/2012 Warszawa (EKKR Warszawa) SPECIAL SHOW NFO 12-13/05/2012 St. Gallen Szwajcaria 04-05/08/2012 Kopenhaga - Dania 11-12/08/2012 Helsinki Finlandia 10-11/11/2012 Saint Etienne - Francja (Mondiale Norvégiens) 01-02/12/2012 Warszawa (EKKR Warszawa) 36

38 WYSTAWY NOWI SĘDZIOWIE FIFE Nowi sędziowie FIFE Karolina Laskowska Sebastian Pruchniak (PL) 10 marca 2012 r. został mianowany na międzynarodowego sędziego kategorii III Vladimir Isakov (BY) 18 lutego 2012 r. został mianowany na międzynarodowego sędziego kategorii II Maria Malevitch (DK) 28 stycznia 2012 r. została mianowana na międzynarodowego sędziego kategorii III Darina Tarabrini (CZ) 4 lutego 2012 r. została mianowana na międzynarodowego sędziego kategorii II Jaana Jyrkinen (FI) Sabine Drieling (DE) 7 stycznia 2012 r. została mianowana na międzynarodowego sędziego kategorii IV 21 stycznia 2012 r. została mianowana na sędziego kategorii II, a tym samym stała się międzynarodowym sędzią wszystkich kategorii 37