Spis treści. 1. Wstęp Przedmiot opracowania Cel i zakres opracowania Podstawa formalna opracowania Materiały wyjściowe 4

Transkrypt

1 Spis treści 1. Wstęp Przedmiot opracowania Cel i zakres opracowania Podstawa formalna opracowania Materiały wyjściowe 4 2. Charakterystyka terenu i źródeł hałasu 4 3. Analiza akustyczna Klasyfikacja hałasu Klasyfikacja źródeł dźwięku Plan prac pomiarowych Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku przenikającego do środowiska Tło akustyczne środowiska Metodyka pomiarów hałasu zewnętrznego Zastosowana aparatura pomiarowa Interpretacja wyników pomiarowych Obowiązujące wskaźniki oceny hałasu Wzory stosowane do obliczeń Zasady porównywania wyników pomiarowych z wartościami dopuszczalnymi Pomiary akustyczne Wyniki pomiarów i obliczeń Podsumowanie i omówienie wyników 21 1

2 Spis tabel TABELA NR 1 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami L Aeq D i L Aeq N, które to wskaźniki mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby TABELA NR 2 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami L DWN i L N, które to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem TABELA NR 3 Zasady interpretacji wyników badań kontrolnych TABELA NR 4 Lokalizacja punktów pomiarowych (punkty zlokalizowane w najbliższym sąsiedztwie lotniska lub bezpośrednio pod korytarzami powietrznymi) TABELA NR 5 Lokalizacja punktów pomiarowych (punkty pozostałe wyznaczające zasięg odziaływania hałasu) TABELA NR 6 Średnie obliczone wartości poziomów dźwięku (pora dzienna). TABELA NR 7 Średnie obliczone wartości poziomów dźwięku (pora nocna) TABELA NR 8 Średnie obliczone wartości poziomów dźwięku (wskaźnik L DWN, pora dzienna, wieczorna i nocna) TABELA NR 9 Analiza porównawcza wyników oraz przekroczeń dopuszczalnej emisji hałasu dla pory dziennej i nocnej. TABELA NR 10 Analiza porównawcza wyników oraz przekroczeń dopuszczalnej emisji hałasu wg wskaźnika dla okresu całej doby. Spis załączników ZAŁĄCZNIK NR 1 ZAŁĄCZNIK NR 2 ZAŁĄCZNIK NR 3 Protokół z pomiarów hałasu emitowanego przez statki powietrzne lądujące i startujące z Międzynarodowego Portu Lotniczego GTL Katowice w Pyrzowicach. Rysunek 1 - Lokalizacja punktów pomiarowych Wydruki z analizatora akustycznego SVAN 948 siedem punktów pomiarowych o największym narażeniu na emisję hałasu ZAŁĄCZNIK NR 4 Harmonogramy lotów na miesiące sierpień, wrzesień, październik 2007 r. 2

3 1. Wstęp 1.1. Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania jest dokumentacja: Sprawozdanie z pomiarów hałasu emitowanego przez statki powietrzne lądujące i startujące z Międzynarodowego Portu Lotniczego GTL Katowice w Pyrzowicach Cel i zakres opracowania Celem pomiarów było określenie poziomu emisji hałasu w porze dziennej, wieczornej i nocnej do środowiska w czasie wykonywania przez statki powietrzne operacji lotniczych na terenie Portu Lotniczego w Pyrzowicach oraz na terenach bezpośrednio sąsiadujących. Badaniami objęto 20 punktów pomiarowych. Podzielono je na dwie grupy: - punkty o wysokim prawdopodobieństwie narażenia na hałas (zlokalizowane w najbliższej odległości od lotniska lub w najbliższym sąsiedztwie dwóch korytarzy powietrznych przebiegających nad terenami lotniska oraz przyległymi) punkty 1, 4, 5, 6, 13, 15, 19; - punkty wyznaczające obszar efektywnego oddziaływania hałasu wywoływanego przez operacje lotnicze na terenie lotniska oraz terenach przyległych punkty 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 20; Analiza zawarta w niniejszej dokumentacji określa stopień oddziaływania ww. Portu Lotniczego w Pyrzowicach na klimat akustyczny w myśl przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) Podstawa formalna opracowania Podstawę formalną do wykonania niniejszego opracowania stanowi zlecenie pomiędzy: Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A. Al. Korfantego Katowice a: ul Gliwicka 17B

4 Katowice 1.4. Materiały wyjściowe Do wykonania niniejszego opracowania wykorzystano następujące materiały wyjściowe: - przekazane przez Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A. materiały kartograficzne oraz harmonogramy lotów na miesiąc sierpień, wrzesień i październik 2007 r., - materiały z wizji lokalnej na terenie działek i ich otoczenia, - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2007 r. w sprawie ustalania wskaźnika hałasu L DWN (Dz. U. Nr 106, poz. 729), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283, poz. 2842), - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 poz. 627 z późn. zm.) 2. Charakterystyka terenu i źródeł hałasu Port Lotniczy w Pyrzowicach jest własnością Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego (GTL). Obsługuje on połączenia stałe, zarówno krajowe jak i zagraniczne, a także połączenia czarterowe. Ma też terminal cargo, służący do przewozu towarów. Zlokalizowany jest we wsi Pyrzowice (gmina Ożarowice), 30 km na północ od Katowic. Nad Portem Lotniczym w Pyrzowicach oraz terenami przyległymi przebiegają dwa korytarze powietrzne zlokalizowane w kierunkach: wschód zachód oraz południowy zachód północny wschód. Charakterystyka terenu wokół Portu Lotniczego w Pyrzowicach: - na wschód od lotniska rozciągają się tereny leśne. Najbliższe tereny akustycznie chronione znajdują się: w odległości 3,9 km (Zadzień) oraz w odległości około 11 km (Siewierz); - na południowy wschód od lotniska znajduje się osiedle Siedliska oddalone o ok. 1,2 km; - na południe od lotniska w odległości ok. 0,6 km znajduje się kolonia Zubrza oraz w odległości ok. 1,1 km wieś Pyrzowice; - na południowy zachód od lotniska znajdują się: Ożarowice (w odległości ok. 1,8 km), Kolonia Folwarczna (w odległości ok. 2,2 km), Kolonia Szczedłowiec (w odległości ok. 2,8 km); - na zachód od lotniska znajdują się: Kolonia Wronówka (odległość ok. 2,9 km), Kolonia nad Brynicą (odległość ok. 5,1 km); 4

5 - na północny zachód znajdują się: Kolonia Podłęczna (odległość ok. 3,1 km), Kolonia za Przysiekami (odległość ok. 4,6 km), Kolonia Przysieki (odległość ok. 3,7 km), Kolonia Niwy (odległość ok. 1,7 km); - na północ od lotniska rozciągają się tereny leśne i bagienne, najbliższe tereny akustycznie chronione Zendek Ostrowy w odległości ok. 3,9 km; - na północny wschód od lotniska występują tereny leśne, najbliższe tereny chronione akustycznie Komorne w odległości 8,2 km; Lotnisko jest oficjalnym lotniskiem międzynarodowym. Kod IATA: "KTW". Kod ICAO: "EPKT". Położenie: 50 28'N 19 05'E Tereny objęte badaniami (zlokalizowane wokół punktów pomiarowych) są terenami zaliczanymi do grupy 2 Tabeli nr 2 oraz grupy 2 Tabeli nr 4 wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. (Dz. U. Nr 120 poz. 826) czyli terenami zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, zabudowy zagrodowej oraz mieszkaniowo - usługowej. Oddziaływanie akustyczne z terenu Portu Lotniczego w Pyrzowicach wiąże się przede wszystkim z następującymi zdarzeniami akustycznymi: - starty statków powietrznych, - lądowania statków powietrznych, - kołowanie na terenie lotniska, - hamowanie silnikami w końcowej fazie lądowania, Stwierdzono, że przeloty statków powietrznych na dużych wysokościach nad rejonem lotniska nie mają wpływu na emisję hałasu. Ze względu na znaczne oddalenie (ok. 200 m) od najbliższych terenów chronionych akustycznie oraz naturalne i sztuczne przeszkody terenowe (powstrzymujące emisję hałasu), ruch samochodów osobowych oraz ciężarowych na terenie portu lotniczego nie stanowi istotnej uciążliwości akustycznej. 5

6 3. Analiza akustyczna 3.1 Klasyfikacja hałasu Ocena hałasu w środowisku uzależniona jest od jego klasyfikacji. Istnieją różne klasyfikacje i podziały hałasu. W pomiarach hałasu zewnętrznego wymagana jest klasyfikacja oparta na przebiegu czasowym. Hałas w zależności od charakterystyki czasowej klasyfikujemy jako: - hałas stały, ciągły w funkcji czasu, o amplitudzie chwilowych wahań poziomu dźwięku A nie przekraczających 5 db, - hałas zmienny, ciągły w funkcji czasu o amplitudzie chwilowych wahań poziomu dźwięku większych niż 5 db, - hałas cykliczny, stały lub zmienny, składający się z cyklicznie powtarzających się poziomów dźwięku stałych lub zmiennych. Podstawowym parametrem wykorzystywanym w ocenie hałasu jest równoważny poziom dźwięku mierzony w db A. Stanowi on w przybliżeniu uśrednienie poziomu dźwięku w danym okresie czasowym. 3.2 Klasyfikacja źródeł dźwięku Na poziom hałasu w środowisku ma wpływ lokalizacja źródeł dźwięku i źródło jego pochodzenia. Zgodnie z przyjętym podziałem, wśród źródeł dźwięku wyróżniamy: - punktowe, pojedyncze źródło dźwięku źródło można traktować jako punktowe, w przypadku, gdy każdy jego wymiar liniowy (długość, szerokość, wysokość) jest mniejszy od podwojonej odległości między źródłem a najbliższym punktem obserwacji. Zależność tą wyraża wzór: l 2 x r l największy liniowy wymiar źródła dźwięku w [m] r odległość od środka geometrycznego źródła do punktu obserwacji w [m] - linowe źródło dźwięku np. droga, rurociąg, gdzie emisja hałasu ma miejsce na odcinku, a jednocześnie nie jest spełniony warunek przedstawiony powyżej, - powierzchniowe źródło dźwięku zasadniczo rozróżnia się dwa rodzaje tych źródeł: - źródła powierzchniowe, gdzie na określonej powierzchni zlokalizowane są liczne źródła pojedyncze emitujące hałas do środowiska w sposób bezpośredni, - powierzchniowe źródło dźwięku będące źródłem wtórnym, emitującym hałas do środowiska powstający wewnątrz obiektów kubaturowych poprzez ściany i dach. 6

7 - przestrzenne źródło dźwięku jest zbiorem powierzchniowych źródeł dźwięku o określonych parametrach akustycznych, - źródła ruchome na terenie zakładów istnieją również źródła ruchome, do których zalicza się różnego rodzaju środki transportu, które poruszają się po terenie w sposób niezorganizowany. Ze względu na źródło powstawania spotkać można w literaturze wiele podziałów i klasyfikacji hałasu. W pomiarach hałasu zewnętrznego najczęściej spotykamy się z: - hałasem komunikacyjnym; w grupie tej mieszczą się zasadniczo dwa rodzaje: hałas powstający w trakcie ruchu strumieni pojazdów po drogach, które są określane jako drogowe oraz hałas powstający przy liniach kolejowych, określone mianem kolejowego, - hałasem przemysłowym; zaliczamy tu hałas wynikający z działalności produkcyjno usługowej i o podobnym charakterze; najczęściej hałas jest tu powodowany przez maszyny, urządzenia i środki transportu zlokalizowane na terenie otwartym i bezpośrednio emitujące hałas do środowiska lub źródła dźwięku umieszczone w obiektach kubaturowych a hałas emitowany jest pośrednio przez ściany i dachy budynków. 3.3 Plan prac pomiarowych Zakres prac o charakterze etapowym objął zasadniczo analizę metodą pomiarową poziomu dźwięku A. Poszczególne etapy prac związane z oceną oddziaływania hałasu to: - wstępne prace przygotowawcze obejmujące: wizję lokalną na terenach przyległych do obszaru Portu Lotniczego w Pyrzowicach, wstępną obserwację rodzajów zdarzeń akustycznych zachodzących w wyznaczonych punktach pomiarowych, pomiary kontrolne poziomu emisji hałasu oraz czasu trwania zjawisk akustycznych. Prace obejmowały również ustalenie liczby operacji lotniczych w przedziałach czasowych dnia (12h i 16h), wieczoru (4h) oraz nocy (8h); - pomiary terenowe obejmujące: pomiary poziomu dźwięku A" oraz tła akustycznego w wyznaczonych punktach, chronometraż okoliczności powodujących emisję hałasu oraz pomiar warunków meteorologicznych, - opracowanie dokumentacji z pomiarów obejmujące naniesienie lokalizacji punktów pomiarowych na szkic sytuacyjny, obliczenia, w tym równoważnego poziomu dźwięku A", tabelaryczne zestawienie wyników, ocenę stwierdzonego poziomu dźwięku w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, omówienie wyników prac. 7

8 Lokalizacja punktów pomiarowych przedstawiona została protokole pomiarów hałasu, w załączniku nr Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku przenikającego do środowiska Dopuszczalne wartości poziomu hałasu w środowisku określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). W załączeniu do wspomnianego rozporządzenia określono dopuszczalne wartości równoważnego poziomu dźwięku A" dla poszczególnych klas terenu, wyróżnionych ze względu na sposób zagospodarowania i pełnione funkcje. Poniżej przedstawiono tabele z załącznika do rozporządzenia. TABELA NR 1 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami L Aeq D i L Aeq N, które to wskaźniki mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby Dopuszczalny poziom hałasu w db Starty, lądowania i przeloty statków powietrznych Linie elektroenergetyczne Lp. Przeznaczenie terenu L Aeq D przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom L Aeq N przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom L Aeq D przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom L Aeq N przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom 1 2 a) Strefa ochronna A uzdrowiska, b) Tereny szpitali, domów opieki społecznej, c) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jedno i wielorodzinnej i oraz zabudowy zagrodowej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe c) Tereny mieszkaniowo-usługowe d) Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców W powyższej tabeli przedstawiono dopuszczalny poziom hałasu w środowisku, określony wartością równoważnego poziomu dźwięku A" dla przedziału czasu odniesienia. Dla rozpatrywanych w niniejszym opracowaniu źródeł hałasu, wartości równoważnego poziomu hałasu należy odnosić do najniekorzystniejszych ośmiu godzin dnia 8

9 (kolejno po sobie następujących), oraz najniekorzystniejszej godziny w porze nocnej, przy czym zgodnie z rozporządzeniem pora dzienna trwa od godziny 6 00 do godziny 22. Na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) oraz w oparciu o przeprowadzoną wizję lokalną w rejonie omawianych działek dla analizowanego terenu akustycznie chronionego, równoważny poziom dźwięku przyjęty do analizy i oceny wynosi odpowiednio: w porze dziennej ( ) L Aeq D - 60 db(a) w porze nocnej ( ) L Aeq N - 50 db(a) TABELA NR 2 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami L DWN i L N, które to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem. Dopuszczalny poziom hałasu w db Starty, lądowania i przeloty statków powietrznych Linie elektroenergetyczne Lp. Przeznaczenie terenu L DWN przedział czasu odniesienia równy wszystkim dobom roku L N przedział czasu odniesienia równy wszystkim porom nocy L DWN przedział czasu odniesienia równy wszystkim dobom roku L N przedział czasu odniesienia równy wszystkim porom nocy 1 2 a) Strefa ochronna A uzdrowiska, b) Tereny szpitali, domów opieki społecznej, c) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jedno i wielorodzinnej i oraz zabudowy zagrodowej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe c) Tereny mieszkaniowo-usługowe d) Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców W powyższej tabeli przedstawiono dopuszczalny poziom hałasu w środowisku, określony wartością równoważnego poziomu dźwięku A" dla przedziału czasu odniesienia. Wskaźnik L DWN oznacza długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db) wyznaczony w ciągu wszystkich dób roku, z uwzględnieniem pory dnia (rozumianej wg rozporządzenia jako przedział czasu od godz do godz ), pory 9

10 wieczoru (jako przedział czasu od godz do godz ) oraz pory nocy (od godz do godz ). Na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) oraz w oparciu o przeprowadzoną wizję lokalną w rejonie omawianych działek dla analizowanego terenu akustycznie chronionego, równoważny poziom dźwięku przyjęty do analizy i oceny wynosi odpowiednio: w ciągu całej doby (24 godz.) L DWN - 60 db(a) w porze nocnej ( ) L N - 50 db(a) 3.5 Tło akustyczne środowiska Tło akustyczne, zgodnie z obowiązującymi przepisami stanowią wszelkie dźwięki, które nie są emitowane przez interesujący nas obiekt, a wpływają w sposób zakłócający na poziom dźwięku w dowolnym punkcie pomiarowym, są to więc dźwięki pochodzące z innych źródeł, nie związanych z działalnością przedmiotowego obiektu. Czynnikiem kształtującym klimat akustyczny w rejonie analizowanego terenu jest hałas komunikacyjny związany z transportem kołowym odbywającym się na pobliskich drogach. 3.6 Metodyka pomiarów hałasu zewnętrznego Metodykę pomiarów hałasu zewnętrznego w środowisku oparto na wymienionych niżej podstawach prawno-merytorycznych: - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283, poz. 2842), - PN-ISO Akustyka. Opis i pomiary hałasu. Podstawowe wielkości i procedury. - PN-ISO Akustyka. Opis i pomiary hałasu. Zbieranie danych dotyczących sposobu zagospodarowania terenu. - PN-ISO Akustyka. Opis i pomiary hałasu. Wytyczne dotyczące dopuszczalnych poziomów hałasu. - PN-79/T Mierniki poziomu dźwięku. Ogólne wymagania i badania.", Pomiary wykonano w sposób bezpośredni, obejmując reprezentatywne odcinki czasu emisji hałasu oraz istniejącego poziomu tła akustycznego. 10

11 3.7 Zastosowana aparatura pomiarowa Analizator akustyczny typ SVAN 948 z przedwzmacniaczem typu SV12L firmy SVANTEK i z mikrofonem typu SV22 firmy SVANTEK zainstalowanym na statywie pomiarowym o wysokości 4m. Miernik posiada aktualne świadectwo uwierzytelnienia wydane przez Okręgowy Urząd Miar w Warszawie. Miernik ten jest dopuszczony do wykonywania kontrolnych pomiarów hałasu w środowisku, których wyniki podlegają ocenie. W celu pomiarów w sposób ciągły warunków meteorologicznych w wyznaczonych punktach pomiarowych zastosowano przenośną stację meteorologiczną WS 1600 zainstalowaną na statywie miernika SVAN Interpretacja wyników pomiarowych Zgodnie z wymaganiami metodyki konieczne jest wykonanie obliczeń wskaźników akustycznych i w oparciu o nie, dokonanie oceny Obowiązujące wskaźniki oceny hałasu Cytowane wcześniej rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 178, poz. 1841) oraz Polskie Normy podają dopuszczalne wartości wyrażone jako równoważny poziom dźwięku A" L Aeq dla pory dziennej i nocnej oraz L DWN dla okresu całej doby. Poziom równoważny (ekwiwalentny) jest ściśle związany z czasem występowania. W Polsce dla pomiarów, których wyniki są porównywane z wartościami dopuszczalnymi, czas jest ściśle normowany i obejmuje: 11

12 - 8 najniekorzystniejszych kolejnych godzin w porze dziennej między godzinami , - jedną najniekorzystniejszą godzinę w porze nocnej między godzinami , W przypadku wyznaczania długookresowego średniego poziomu dźwięku doba podzielona jest na trzy okresy: - dzień przedział czasowy między godzinami , - wieczór przedział czasowy między godzinami , - noc przedział czasowy między godzinami , Wyniki pomiarów przedstawione w tym opracowaniu spełniają te kryteria i mogą być przyjęte jako podstawa do oceny hałasu w otoczeniu Portu Lotniczego w Pyrzowicach Wzory stosowane do obliczeń W niniejszym opracowaniu wykorzystano wzory zgodnie z ISO 1996 oraz ustalenia wynikające z wymienionych wcześniej wydawnictw. Jednocześnie na podstawie tych materiałów odwzorowano w niniejszym opracowaniu symbolikę i oznaczenia parametrów akustycznych. Określenie wskaźników oceny hałasu wymaga szczegółowego określenia podstawowych pojęć: A. Poziom dźwięku A: poziom ciśnienia akustycznego skorygowany wg krzywej korekcji A, wyznacza się ze wzoru L pa =10lg p p 2 A 2 0 gdzie: p A Po ciśnienie akustyczne A w Pascalach [Pa], definiowane jako wartość skuteczna ciśnienia akustycznego, skorygowanego według charakterystyki częstotliwości A ciśnienie akustyczne odniesienia (20 µpa) W wielu obowiązujących Polskich Normach i wydawnictwach literatury technicznej poziom dźwięku A oznaczany jest jako L A. 12

13 B. Równoważny poziom dźwięku A: skorygowany według krzywej korekcyjnej A poziom ciśnienia akustycznego ciągłego ustalonego dźwięku, który w określonym przedziale czasu T ma taki sam średni kwadrat ciśnienia akustycznego, jak analizowany dźwięk o poziomie zmiennym w czasie. Poziom równoważny jest wyrażony wzorem: L Aeq,T 10lg 1 t 2 t 1 t 1 t 2 p A 2 p 0 2 dt gdzie: L Aeq,T równoważny poziom dźwięku A w decybelach, wyznaczony dla przedziału czasu T od t f do t 2 p A chwilowa wartość ciśnienia akustycznego A, mierzonego sygnału akustycznego Poziom równoważny jest podstawowym wskaźnikiem (parametrem) liczbowego opisu klimatu akustycznego. Uwzględniając zależność poziomu dźwięku od kwadratu ciśnienia akustycznego przedstawiony wyżej wzór można zapisać: L Aeq,T 10lg 1 T 0 T 10 0,1 L Ai dt gdzie: L Ai poziom dźwięku A C. Stosując metodę pomiarów okresowych hałasu dla lotnisk wyznacza się bieżącą wartość średniego ekspozycyjnego poziomu dźwięku: L AE śr = 10lg 1 k k j= ,1L Aej gdzie: L Aej poziom ekspozycyjny pojedynczego zdarzenia akustycznego k bieżąca liczba operacji lotniczych 13

14 D. Wartość długotrwałego średniego poziomu dźwięku wyznacza się oddzielnie dla pory dnia, wieczoru i nocy stosując odpowiednie przedziały czasowe ze wzoru: gdzie: L Aeq = L AE śr k + 10 lg T T czas odniesienia w sekundach (dla danej pory doby) [s] L AEśr bieżącą wartość średniego ekspozycyjnego poziomu dźwięku k liczba pojedynczych zdarzeń akustycznych dla reprezentatywnej doby zarejstrowana w czasie odniesienia T E. Wartość długotrwałego średniego poziomu dźwięku uzupełniona o pomiary tła akustycznego wyraża się wzorem: 0,1L ( Aeq 0,1L Aeqtla ) L Aeq = 10, obl lg gdzie: L AEśr bieżącą wartość średniego ekspozycyjnego poziomu dźwięku L Ae tla równoważny poziom tła akustycznego F. Długookresowy średni poziom dźwięku A wyznaczony dla wszystkich dób w roku, z uwzględnieniem pory dnia, wieczoru oraz nocy wyraża się wzorem: L = 12 0,1 L 4 0,1 ( + 5) 8 0,1 ( + 10 ) D LW LN DWN 10lg gdzie: L D długookresowy średni poziom dźwięku A wyznaczony w ciągu wszystkich pór dnia w roku L W długookresowy średni poziom dźwięku A wyznaczony w ciągu wszystkich pór wieczoru w roku L N długookresowy średni poziom dźwięku A wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku 14

15 3.8.3 Zasady porównywania wyników pomiarowych z wartościami dopuszczalnymi Możliwość porównania wyników pomiarowych z wartościami poziomów dopuszczalnych zachodzi wtedy, gdy obie wartości wyrażone są przy użyciu tej samej wielkości w omawianym przypadku, tego samego wskaźnika oceny hałasu. Przyjęta w niniejszej dokumentacji metodyka pozwala na dokonanie takiej oceny zgodnie z zasadą: L- Adop = L Adop L Azm gdzie: L Adop dopuszczalny równoważny poziom dźwięku L AZM zmierzony równoważny poziom hałasu TABELA NR 3 Zasady interpretacji wyników badań kontrolnych Klasa dokładności Różnica L Adop w db Ocena wyników pomiarów Pomiary kontrolne 0 Poziom zmierzony nie przekracza dopuszczalnego < 0 Poziom zmierzony większy od dopuszczalnego Pomiary orientacyjne 5 Poziom rzeczywisty mniejszy od dopuszczalnego 5 < 5 > -5 Poziom rzeczywisty przekracza wartość dopuszczalną Nie można jednoznacznie stwierdzić czy poziom rzeczywisty przekracza wartość dopuszczalną; brak możliwości oceny Ze względu na zastosowanie w niniejszych pracach metod i miernika o klasie dokładności określonej dla realizacji pomiarów kontrolnych, interpretacja przedstawionej powyżej różnicy jest następująca: - jeśli L Adop jest równa lub większa od zera, to poziom zmierzony nie przekracza dopuszczalnego, - jeśli L Adop jest mniejsza od zera, to poziom zmierzony jest większy od dopuszczalnego. Jeśli stwierdzona różnica pomiędzy ustalonym pomiarowo poziomem tła akustycznego, a wartością pomierzoną i obliczoną równoważnego poziomu dźwięku A w poszczególnych punktach pomiarowych jest mniejsza od 3 ( L < 3), to wyniku pomiaru nie uwzględnia się, co oznacza, iż w danych warunkach akustycznych nie można stwierdzić oddziaływania na środowisko hałasu emitowanego z przedmiotowego obiektu hałas ten jest nierozróżnialny z tłem akustycznym. 15

16 3.9 Pomiary akustyczne Pomiary wykonane zostały w dniach: - 29, 30 sierpnia 2007 r., - 3, 24, 28 września 2007 r., - 1, 2, 3 października 2007 r., w porach dziennej (między 6 00 a ), wieczornej (między a ) oraz nocnej (między a 6 00 ). Wytypowano 20 punktów pomiarowych, zlokalizowanych na obszarze sąsiadującym z Portem Lotniczym w Pyrzowicach. Lokalizację punktów pomiarowych zaznaczono na załączonym podkładzie mapowym, dołączonym do protokołu pomiarów hałasu (zał. nr 2). W zestawieniu tabelarycznym przedstawiono lokalizację punktów pomiarowych: TABELA NR 4 Lokalizacja punktów pomiarowych (punkty zlokalizowane w najbliższym sąsiedztwie lotniska lub bezpośrednio pod korytarzami powietrznymi) Lp. Nr punktu Lokalizacja punktu pomiarowego Wysokość punktu n.p.t. [m] pkt zlokalizowany na północno-wschodnim końcu wsi Zadzień w odległości 3 km od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 32'' ; E 19.06' 04'') pkt zlokalizowany na południe od lotniska w odległości 0,5 km (wsp. GPS N 50.28' 30'' ; E 19.04' 58'') pkt zlokalizowany na wschodnim końcu Kolonii Zubrza na południowy zachód od lotniska w odległości 1,0 km (wsp. GPS N 50.28' 23'' ; E 19.03' 48'') pkt zlokalizowany na zachód od kolonii Zubrza i na północ od Ożarowic. Odległość od lotniska w (kierunku południowo zachodnim) - 0,4 km (wsp. GPS N 50.28' 20'' ; E 19.03' 36'') pkt zlokalizowany w Kolonii nad Brynicą, na zachód od lotniska w odległości 5,0 km (wsp. GPS N 50.28' 47'' ; E 19.00' 31'') pkt zlokalizowany na południe od Kolonii Niwy, na wschodnim końcu Kolonii Podłęczna, w odległości 0,4 km (w kierunku wschodnim) od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 59'' ; E 19.03' 31'') pkt zlokalizowany we wschodnim końcu Kolonii Niwy na północny wschód od lotniska w odległości 1,3 km (wsp. GPS N 50.28' 57'' ; E 19.03' 00' ) TABELA NR 5 Lokalizacja punktów pomiarowych (punkty pozostałe wyznaczające zasięg odziaływania hałasu) 16

17 Lp. Nr punktu Lokalizacja punktu pomiarowego Wysokość punktu n.p.t. [m] pkt zlokalizowany na południowo-wschodnim końcu wsi Zadzień w odległości 3,9 km od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 32'' ; E 19.07' 12'') pkt zlokalizowany na północnym krańcu osiedla Siedliska, w odległości ( w kierunku wschodnim) - 1,7 km od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 34'' ; E 19.06' 07'') pkt zlokalizowany w centrum wsi Pyrzowice na południe od lotniska w odległości 1,0 km (wsp. GPS N 50.28' 02'' ; E 19.04' 45' ) pkt zlokalizowany na wschodnim krańcu Kolonii Folwarczna. Odległość od lotniska w (kierunku południowym) - 1,4 km (wsp. GPS N 50.28' 17'' ; E 19.03' 25'') pkt zlokalizowany w południowo-wschodniej części wsi Ożarowice, na południowy zachód od lotniska w odległości 3,1 km (wsp. GPS N 50.28' 19'' ; E 19.02' 14'') pkt zlokalizowany w południowym krańcu Kolonii Szczedłowiec, w odległości 4,5 km (w kierunku południowo zachodnim) od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 37'' ; E 19.01' 18'') pkt zlokalizowany w Kolonii Wronówka na zachód od lotniska w odległości 3,3 km (wsp. GPS N 50.28' 20'' ; E 19.02' 05'') pkt zlokalizowany na wschodnim końcu Kolonii Wronówka na zachód od lotniska w odległości 4,8 km (wsp. GPS N 50.28' 20'' ; E 19.01' 30'') pkt zlokalizowany na zachodnim końcu Kolonii Podłęczna, w odległości 4,0 km (w kierunku zachodnim) od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 56'' ; E 19.01' 15'') pkt zlokalizowany na północ od Kolonii Podłęczna, na południe od Kolonii Przysieki oraz na wschód od Kolonii za Przysiekami, w odległości 3,2 km (w kierunku zachodnim) od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 11'' ; E 19.02' 30'') pkt zlokalizowany w Kolonii za Przysiekami, w odległości 4,8 km (w kierunku północno-zachodnim) od lotniska (wsp. GPS N 50.29' 36'' ; E 19.01' 10'') pkt zlokalizowany w Kolonii Przysieki, w odległości 2,9 km (w kierunku północno-zachodnim) od lotniska (wsp. GPS N 50.29' 27'' ; E 19.02' 29'') pkt zlokalizowany przy ul. Zbożowej (wschodni kraniec Siewierza), w odległości 11,0 km (w kierunku wschodnim) od lotniska (wsp. GPS N 50.28' 54' ; E 19.12' 40'') Podczas wykonywania pomiarów panowały korzystne warunki atmosferyczne. Nie występowały opady atmosferyczne, prędkość wiatru nie przekraczała 5 m/s. Informacje 17

18 dotyczące warunków meteorologicznych przedstawiono dodatkowo w załączonym protokole z pomiarów hałasu (zał. nr 1). Mikrofon wyposażony był w osłonę przeciwwietrzną. W trakcie pomiarów stosowano charakterystykę korekcyjną A i stałą czasu FAST. 4. Wyniki obliczeń Wartości równoważnego poziomu dźwięku wyznaczono w oparciu o czas trwania oraz liczbę poszczególnych operacji lotniczych w ciągu doby i przedstawiono w tabeli: TABELA NR 6 Średnie obliczone wartości poziomów dźwięku (pora dzienna). Numer punktu Czas pomiaru [s] Liczba zdarzeń akustycznych w ciągu 16h dnia L Aeq D Odchylenie standardowe Tło ,7 1,9 40, ,3 0,5 44, ,8 0,7 38, ,4 0,8 40, ,3 1,4 38, ,3 1,8 37, ,8 1,7 38, ,3 1,2 40, ,4 1,2 37, ,4 0,7 38, ,6 0,5 40, ,4 0,4 38, ,7 1,7 37, ,7 1,4 31, ,8 1,1 39, ,6 0,7 32, ,1 0,9 30, ,9 1,1 30, ,7 1,4 28, ,8 1,0 34,9 18

19 TABELA NR 7 Średnie obliczone wartości poziomów dźwięku (pora nocna). Numer punktu Czas pomiaru [s] Liczba zdarzeń akustycznych w ciągu 16h dnia L Aeq N Odchylenie standardowe Tło ,6 1,2 40, ,1 0,8 44, ,2 0,9 38, ,1 0,8 40, ,4 0,2 38, ,0 0,3 37, ,5 1,2 38, ,1 0,4 40, ,6 1,0 37, ,7 0,9 38, ,2 1,3 40, ,3 1,2 38, ,9 0,5 37, ,5 1,1 31, ,1 0,3 39, ,7 1,1 32, ,8 1,1 30, ,7 0,8 30, ,6 0,9 28, ,5 0,8 34,9 19

20 TABELA NR 8 Średnie obliczone wartości poziomów dźwięku (wskaźnik L DWN, pora dzienna, wieczorna i nocna). Numer punktu Czas pomiaru [s] Liczba zdarzeń akustycznych w ciągu 12h dnia L Aeq D Liczba zdarzeń akustycznych w ciągu 4h wieczoru L Aeq W Liczba zdarzeń akustycznych w ciągu 8h nocy L Aeq N L DWN Tło , , ,6 67,4 40, , , ,1 53,9 44, , , ,2 62,4 38, , , ,1 71,7 40, , , ,4 65,6 38, , , ,0 64,6 37, , , ,5 62,9 38, , , ,1 60,7 40, , , ,6 57,3 37, , , ,7 47,3 38, , , ,2 57,0 40, , , ,3 53,8 38, , , ,9 59,5 37, , , ,5 59,7 31, , , ,1 64,5 39, , , ,7 64,6 32, , , ,8 62,0 30, , , ,7 56,2 30, , , ,6 57,6 28, , , ,5 41,9 34,9 Protokół z pomiarów sporządzony zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283. poz. 2842) przedstawiono w załączniku nr 1 do sprawozdania. 20

21 5. Podsumowanie i omówienie wyników 1. W ramach wykonanych dla niniejszego opracowania badań, pomiarami objęto tereny zabudowy mieszkaniowej podlegające ochronie akustycznej na terenach sąsiadujących z obszarem Portu Lotniczego w Pyrzowicach. 2. Dopuszczalne poziomy hałasu na analizowanym terenie zabudowy mieszkaniowej wynoszą dla pory dnia 60 db(a) oraz dla pory nocy 50 db(a). 3. Przeprowadzone pomiary poziomu dźwięku wykazały, że równoważny poziom dźwięku A przenikający do środowiska w czasie prowadzenia operacji lotniczych z terenu Portu Lotniczego w Pyrzowicach wykazuje przekroczenia w następujących punktach: TABELA NR 9 Analiza porównawcza wyników oraz przekroczeń dopuszczalnej emisji hałasu dla pory dziennej i nocnej. obliczony dopuszczalny obliczony dopuszczalny Numer punktu L Aeq D L Aeq D L Aeq N L Aeq N 1 61,7 60,0 60,6 50, ,1 50, ,6 50,0 5 60,8 60,0 54,2 50,0 6 60,4 60,0 66,1 50, ,2 50, ,9 50, ,5 50, ,1 50, ,4 50, ,7 50, ,0 50, ,8 50, ,6 50, ,5 50,0 21

22 TABELA NR 10 Analiza porównawcza wyników oraz przekroczeń dopuszczalnej emisji hałasu wg wskaźnika dla okresu całej doby. Numer punktu obliczony L DWN dopuszczalny L DWN 1 67,4 60,0 2 60,7 60,0 5 62,4 60,0 6 71,7 60, ,5 60, ,6 60, ,6 60, ,6 60, ,0 60, ,9 60,0 4. Znacząca ilość przekroczeń występuje w porze nocnej co jest skutkiem porównywalnego poziomu emisji hałasu w czasie operacji lotniczych zarówno w porze dnia, wieczoru jak i nocy. Zdarzenia dźwiękowe startów, lądowań, kołowań na terenie lotniska mają porównywalny poziom akustyczny bez względu na porę doby. Ponadto ilość operacji lotniczych w porze nocnej (25) jest zawarta w mniejszym okresie czasu (8h nocy). Należy zwrócić uwagę, że operacje lotnicze w porze nocnej występują w największym nasileniu między godzinami a 2 00 oraz między godziną 5 00 a W okresie między godziną 2 00 a 5 00 operacje lotnicze prowadzone są sporadycznie. 5. W wyniku obserwacji stwierdzono, że poziom emisji hałasu znacząco różni się w obrębie każdej klasy zdarzeń. Ma na to wpływ przede wszystkim typ statku powietrznego, moc, rodzaj oraz ilość silników napędowych, kierunek lotu. Do celów obliczeniowych wykorzystano najczęściej występujące i jednocześnie zbliżone do siebie wyniki pomiarów. Za wyznacznik przyjęte zostały wyniki pochodzące z emisji hałasu przez samoloty przewoźnika WIZZAIR typu Airbus A oraz statki powietrzne powodujące emisję hałasu o zbliżonej wartości. 22