LOSY ŻOŁNIERZA I DZIEJE ORĘŻA POLSKIEGO W LATACH OD KONFEDERACJI BARSKIEJ DO POWSTANIA STYCZNIOWEGO ZA WOLNOŚĆ WASZĄ I NASZĄ.

Transkrypt

1 OGÓLNOPOLSKI KONKURS HISTORYCZNY IM. MAJORA MARKA GAJEWSKIEGO LOSY ŻOŁNIERZA I DZIEJE ORĘŻA POLSKIEGO W LATACH OD KONFEDERACJI BARSKIEJ DO POWSTANIA STYCZNIOWEGO ZA WOLNOŚĆ WASZĄ I NASZĄ. 7 LISTOPADA 2016 Imię i nazwisko:... Szkoła:... Klasa:... Liczba uzyskanych punktów...

2 Zadanie 1. (0 1) W Krakowie usypano na jego cześć słynny kopiec, najwyższy szczyt Australii nosi [jego imię]. Wystawiono mu dziesiątki pomników. Niezliczone szkoły, ulice, instytuty, parki, skwery, dzielnice w Polsce i w Stanach Zjednoczonych nazwano na jego cześć. Źródło: Źródło: M. Finkielsztein; Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania. Przedstawiona w tekście postać, to A. Tadeusz Kościuszko. B. Antoni Madaliński. C. Józef Poniatowski. D. Kazimierz Pułaski. Zadanie 2. (0 2) Uporządkuj chronologicznie wydarzenia. Wpisz w prostokąty przyporządkowane im litery. A. uchwalenie Konstytucji 3 maja B. wydanie Uniwersału Połanieckiego C. powołanie Komisji Edukacji Narodowej Zadanie 3. (0 3) Rozstrzygnij, które z podanych informacji dotyczących króla Stanisława Augusta Poniatowskiego są prawdziwe, a które fałszywe. Wstaw znak X we właściwe rubryki tabeli. 1. S. A. Poniatowski był ostatnim królem elekcyjnym w Polsce. 2. Z inicjatywy króla zawiązano konfederację barską. 3. Król dowodził w bitwie pod Zieleńcami. Prawda Fałsz 1

3 Zadanie 4. (0 1) Taśma chronologiczna Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania. Wydarzenie oznaczone na taśmie chronologicznej znakiem?, to A. bitwa pod Zieleńcami. B. zawiązanie konfederacji barskiej. C. koronacja Stanisława Augusta Poniatowskiego. D. przysięga Tadeusza Kościuszki na rynku w Krakowie. Zadanie 5. (0 2) Wpisz w tabelę imiona i nazwiska przedstawionych postaci. Odpowiedzi wybierz spośród: Jan Kiliński, Jakub Jasiński, Bartosz Głowacki, Jan Henryk Dąbrowski, Berek Joselewicz Krewki, odważny i przedsiębiorczy służył przez lata jako symbol patriotycznego mieszczaństwa polskiego ( ). Był mistrzem szewskim. ( ) W 1792 roku został radnym Warszawy. Dwa lata później wciągnięto go do spisku przygotowującego powstanie. 9 czerwca 1794 r. od ran poniesionych w bitwie pod Szczekocinami zmarł bohater insurekcji kościuszkowskiej, symbol chłopa bojownika. ( ) Za odwagę okazaną w walce został mianowany przez T. Kościuszkę chorążym Grenadierów Krakowskich. Na podstawie: Zadanie 6. (0 1) My Stanisław z Bożej łaski król Polski, Wielki Książę Litewski ( ) postanowiliśmy przeto, z przywiązania do spokoju publicznego, oświadczyć ( ), że z własnej woli wyrzekamy się naszych praw do korony polskiej ( ). Akt ten uroczysty ( ) w ręce Najjaśniejszej Imperatorowej Wszech Rosji składamy dobrowolnie ( ). Źródło: Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1999, s Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania. Wydarzenie przedstawione w tekście było bezpośrednim skutkiem A. zawiązania konfederacji barskiej. B. upadku powstania kościuszkowskiego. C. wybuchu wojny w obronie Konstytucji 3 maja. D. zwycięstwa wojsk polskich w bitwie pod Zieleńcami. 2

4 Zadanie 7. (0 2) Tablica genealogiczna [fragment] Podkreśl prawidłowe dokończenia zdań Fryderyk Wilhelm II, król pruski panował A. II połowie XVII wieku. B. I połowie XVIII wieku. C. II połowie XVIII wieku. D. I połowie XIX wieku W pierwszym rozbiorze Polski uczestniczył A. Fryderyk Wilhelm Wielki Elektor. B. Fryderyk II Wielki. C. August Wilhelm. D. Fryderyk Wilhelm II. 3

5 Zadanie 8. (0 2) Kiedy rozegrały się przedstawione wydarzenia? Do każdego z nich dopisz właściwy rok. 1. zawiązanie konfederacji targowickiej 2. trzeci rozbiór Polski Zadanie 9. (0 4) Mapa. Rzeczpospolita Obojga Narodów Ziemie utracone w I rozbiorze Ziemie utracone w II rozbiorze Ziemie utracone w III rozbiorze Źródło: CARTE 4

6 9.1. Określ, w granicach których państw zaborczych znalazły się podane ziemie. Wpisz odpowiednio: Prusy, Rosja lub Austria. A. Kurlandia B. Wielkopolska 9.2. Do każdego z podanych obszarów dopisz dwa odpowiadające mu miasta. Wybierz je spośród oznaczonych na mapie. A. ziemie przyłączone do Austrii w 1772 roku.. B. ziemie przyłączone do Rosji w 1793 roku.. Zadanie 10. (0 5) Warszawa napełniła się ciekawymi; każdy ze drżeniem serca, najtkliwszym oczekiwaniem chciał być świadkiem tak wielkiego dzieła relacjonował w swoich pamiętnikach naoczny uczestnik tych pamiętnych zdarzeń, Julian Ursyn Niemcewicz (...) Zajaśniało słońce z całym wdziękiem zaczynającej się wiosny (...). Tłum słuchaczów tak napełnił salę senatu, iż posłowie ledwie na miejscach swych ostać się mogli (...) król wezwał Turskiego, biskupa krakowskiego; ten zbliżył się do tronu z Ewangelią. Co za wspaniały, rozrzewniający widok zachwycał się Niemcewicz król stojący z wyciągniętą ręką na Ewangelii, przed nim szanowny kapłan, wokoło otaczający jak ojca swego naród, tysiące i tysiące rąk podniesione do góry, drżenie radości w okrzykach, rzewne łzy na wszystkich twarzach. Źródło: Napisz, jakie wielkie dzieło przedstawiono w tekście Podaj rok, w którym rozegrały się przedstawione wydarzenia Rozstrzygnij, które zdania dotyczące przedstawionej relacji są prawdziwe, a które fałszywe. Wstaw znak X we właściwe rubryki tabeli. 1. Przedstawione wydarzenia rozegrały się w ówczesnej stolicy państwa polskiego. 2. Autorem przedstawionej w tekście relacji był król S. A. Poniatowski. 3. W przedstawionych wydarzeniach uczestniczyli reprezentanci stanu szlacheckiego. Prawda Fałsz 5

7 Zadanie 11. (0 1) Szkoła istniała przez 30 lat. Wykształciła około 600 adeptów. Formalnie nazywała się Akademią Szlacheckiego Korpusu Jego Królewskiej Mości i Rzeczypospolitej ( ). Była świecką, wzorcową instytucją oświatową, która urosła do rangi symbolu polskiego oświecenia. Nie można jej jednak porównać z uniwersytetem, bo była uczelnią wojskową, a nie cywilną. Źródło: Podaj nazwę przedstawionej szkoły [inną niż została użyta w tekście]... Zadanie 12. (0 4) Obraz Józefa Chełmońskiego, Modlitwa przed bitwą [Muzeum Narodowe we Wrocławiu] Fragment polskiej pieśni wojskowej Dalej chłopcy, dalej żywo, otwiera się dla nas żniwo, Rzućwa pługi, rzućwa radło, trza wojować kiej tak padło. Niechaj żona gospodarzy, niech pilnują roli starzy, My parobki zagrodniki, rzućwa cepy, bierzwa piki. Bośmy to tacy, hej chłopcy krakowiacy, Twarda w nas dusza, hej nie bójmy się Rusa, Prusa, Dość nas tyrpali, pędźwa wroga coraz dalej Bierzwa za obuszki, idźwa wszyscy do ( ) Źródło: 6

8 12.1. Podaj nazwę formacji wojskowej przedstawionej na ilustracji Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania. Żołnierze przedstawionej formacji wojskowej nie uczestniczyli w bitwie pod A. Zieleńcami. B. Racławicami. C. Szczekocinami. D. Maciejowicami Rozstrzygnij, czy podane zdanie jest prawdziwe. Wstaw znak X we właściwe miejsce w tabeli. Odpowiedź uzasadnij. Prawda Fałsz Ilustracja i pieśń przedstawiają żołnierzy tej samej formacji wojskowej. Uzasadnienie: Zadanie 13. (0 1) Podaj jedną z decyzji podjętych przez Sejm Czteroletni, służących umocnieniu obronności państwa. 7

9 Zadanie 14. (0 2) Źródło: Wyjaśnij, co w języku polskim oznaczają słowa: virtuti militari Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania. Wśród pierwszych osób, które zostały odznaczone przedstawionym orderem znajdował się A. Kazimierz Pułaski. B. Józef Poniatowski. C. Ksawery Branicki. D. Bartosz Głowacki. Zadanie 15. (0 2) Po upadku powstania na Litwie, rosyjskie siły operujące w Polsce rozpoczęły koncentrację w celu uderzenia na główny ośrodek powstańczy Warszawę. Służyć temu miała przeprawa przez Wisłę silnego ( ) korpusu rosyjskiego ( ) Iwana Fersena pod Kozienicami i podjęcie przez niego marszu na wschód, w celu połączenia się z główną armią gen. Aleksandra Suworowa. Mimo walczącej do ostatka piechoty i artylerzystów polskich, insurekcyjna armia została kompletnie rozbita. Obok Kościuszki do niewoli dostali się generałowie Sierakowski, Kamieński i Kniaziewicz. Źródło: Gdzie i kiedy rozegrała się bitwa przedstawiona w tekście? [nazwa miejscowości].. [rok] 8

10 Zadanie 16. (0 1) Podkreśl chronologicznie uporządkowane wydarzenia z okresu powstania kościuszkowskiego. A. przysięga T. Kościuszki w Krakowie klęska pod Maciejowicami zwycięstwo pod Racławicami B. zwycięstwo pod Racławicami przysięga T. Kościuszki w Krakowie klęska pod Maciejowicami C. klęska pod Maciejowicami zwycięstwo pod Racławicami przysięga T. Kościuszki w Krakowie D. przysięga T. Kościuszki w Krakowie zwycięstwo pod Racławicami klęska pod Maciejowicami Zadanie 17. (0 1) Obrońca Konstytucji 3 maja. Spogląda na nas z wysokiego cokołu pomnika przed pałacem prezydenckim w Warszawie. Konno, upozowany na rzymskiego cesarza ( ). Wychowywał się w Pradze ( ). Dlatego rodzice nadali czeskie zdrobnienie Pepi jego pierwszemu imieniu, Józef. Dla bliskich i przyjaciół miał zostać odtąd księciem Pepim. Źródło: artykuly,285257,1.html; Podaj nazwisko przedstawionej postaci.. Zadanie 18. (0 2) Wyjaśnij, dlaczego dla Polaków słowo targowica jest symbolem zdrady narodu i państwa. DZIĘKUJEMY! 9