Polski Związek Lekkiej Atletyki

Transkrypt

1 Polski Związek Lekkiej Atletyki Strategia rozwoju lekkoatletyki w Polsce w latach

2 Polski Związek Lekkiej Atletyki ul. Mysłowicka Warszawa Warszawa, 2013

3 Spis treści A. Wstęp...4 B. Rys historyczny...4 C. Opis dyscypliny...5 D. Miejsce lekkoatletyki w świadomości społecznej w Polsce...8 E. Dokąd zmierzamy wizja rozwoju...9 II. Polska lekkoatletyka A. Aktualny stan lekkoatletyki w Polsce: organizacja/struktura: dane statystyczne: sukcesy na arenach międzynarodowych systematyka medalowa: dane finansowe za lata :...18 B. Analiza strategiczna Analiza makrootoczenia Analiza otoczenia konkurencyjnego Analiza potencjału strategicznego LA w Polsce Analiza SWOT:...30 III. Strategia rozwoju lekkiej atletyki w Polsce :...38 A. Cele główne:...38 B. Cele szczegółowe...38 C. Potencjał marketingowy Obszar 1. Sport wyczynowy/szkolenie Obszar 2. Organizacja i zarządzanie Obszar 3. Potencjał marketingowy Obszar 4. Infrastruktura...64 D. Monitoring realizacji zadań, wskaźniki...68 IV. Cele szkoleniowe i sportowe Kalendarz imprez międzynarodowych Kadra szkoleniowa i osoby współpracujące Kadry narodowe Plan szkolenia Cele sportowe V. Podsumowanie...81

4 A. Wstęp Lekkoatletyka jest sportem, składającym się z czterech podstawowych form ruchu: chodu, biegu, skoku, rzutu. Były one w naturalny sposób uprawiane i trenowane przez człowieka, który musiał biegać, skakać przez przeszkody terenowe oraz rzucać oszczepem, czy kamieniem. Z biegiem lat, dla rozrywki, człowiek zaczął stosować różne formy rywalizacji i wtedy, obok sportów walki pojawiły się konkurencje lekkoatletyczne. W związku z tym, każdy pełnosprawny człowiek do dzisiaj jest w stanie, mniej lub bardziej świadomie, uczestniczyć w rywalizacji lekkoatletycznej, zarówno w formie zorganizowanej zawody lub też zabawowej kto pierwszy dobiegnie do celu, kto przeskoczy przez przeszkodę, kto dalej rzuci kamieniem itp. Z racji swej prostoty, lekkoatletyka towarzyszy każdemu od wczesnego dzieciństwa i ten związek może trwać do późnej starości. Świadczą o tym m.in. zawody weteranów, w których występują zawodnicy w kategorii powyżej 100 lat!!! Każda inna dyscyplina sportu wymaga przyswojenia w stopniu minimalnym przynajmniej niektórych z tych form ruchu, a trening w każdym innym rodzaju sportu, zawiera w sobie elementy treningu lekkoatletycznego, zwanego też treningiem motorycznym lub ogólnorozwojowym. Bez lekkoatletyki nie ma sportu w ogóle! B. Rys historyczny Jak wcześniej wspomniano, dzisiejsze konkurencje lekkoatletyczne towarzyszyły człowiekowi od zarania ludzkości. W okresie starożytności, Grecy podczas swoich igrzysk, rywalizowali w takich konkurencjach, jak rzut dyskiem i biegi na krótkim dystansie, nieco później także w skoku w dal. Bieg maratoński jest konkurencją olimpijską od czasów pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich. Wprowadzono ją dla upamiętnienia wyczynu greckiego żołnierza Filippidesa, który po zwycięstwie Greków nad Persami, w bitwie pod Maratonem, pobiegł (dystans ok km) do Aten zanieść tę nowinę. Także inne konkurencje lekkoatletyczne były w programie wszystkich igrzysk olimpijskich nowożytnej ery. Można więc stwierdzić, że lekkoatletyka jest podstawą całego sportu, co wyraża się między innymi w najbardziej znanym haśle olimpijskim: Citius, Altius, Fortius. Strona 4 Polski Związek Lekkiej Atletyki

5 Dlatego, między innymi z powyższych względów, lekkoatletyka zwana jest Królową Sportu, a rywalizacja w tej dyscyplinie stanowi główną osnowę Igrzysk Olimpijskich. Zwycięzcy konkurencji lekkoatletycznych stają się światowymi gwiazdami, herosami podziwianymi przez cały, nie tylko sportowy świat. C. Opis dyscypliny Lekkoatletyka, ze względu na swą różnorodność, jest sportem dla wszystkich. Praktycznie każdy, niezależnie od warunków fizycznych, może znaleźć swoją konkurencję, w której będzie w stanie osiągnąć wysoki poziom sportowy. Składa się ona bowiem, w podstawowej wersji stadionowej, z ponad 20 konkurencji dla każdej płci, podzielonych na trzy bloki konkurencji: biegi z podziałem na sprinty, biegi średnie i biegi długie skoki skoki długie, skoki wysokie rzuty rzuty długie, pchnięcie kulą Konkurencją łączącą wszystkie powyższe rodzaje jest tzw. wielobój lekkoatletyczny: dla kobiet odbywający się, jako siedmiobój, a dla mężczyzn, jako dziesięciobój. Do tego dochodzą konkurencje rozgrywane poza stadionem, takie, jak: biegi uliczne, maraton, chód sportowy. Zaliczane są one do konkurencji o charakterze wytrzymałościowym. Zimą rywalizacja na poziomie imprez mistrzowskim odbywa się w specjalnych halach sportowych, z bieżnią okólną, o standardowym wymiarze 200 metrów. Rozgrywana jest tam większość konkurencji stadionowych, poza rzutami długimi, tj. dyskiem, młotem, oszczepem. Lekko zmodyfikowane są również konkurencje biegowe: np. 60m zamiast 100m. Nie ma też rywalizacji na 400m przez płotki i 3000m z przeszkodami, a najdłuższym dystansem są biegi na 3000 m. Ponadto odbywają się również zawody innej rangi niż mistrzowskie. Rozgrywane są na mniejszych obiektach, bez bieżni okólnej i zawierają wówczas tylko wybrane konkurencje, np. skok wzwyż, skok o tyczce, skok w dal, pchniecie kulą, biegi na 60m i 60m pł, albo kompilację tych konkurencji. Cieszą się one dużą popularnością wśród widzów oraz mediów, a także zawodników. Nie wymagają przy tym specjalnej hali lekkoatletycznej, wystarczy tylko właściwa Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 5

6 infrastruktura do danej konkurencji, np. rozbieg i zeskok do skoku o tyczce, koło wraz z siatka ochronną i specjalnymi materacami, do pchnięcia kulą itd. W okresie późnej jesieni oraz wiosną najważniejszymi imprezami lekkoatletycznymi są biegi przełajowe, które odbywają się na dowolnej przestrzeni: lasy, łąki, pola etc. Od kilku lat dużą popularnością cieszą się również biegi górskie, tzn. odbywające się na trasach o bardzo dużej różnicy wzniesień. Rywalizacja sportowa odbywa się we wszystkich wcześniej wymienionych rodzajach konkurencji lekkoatletycznych w następujących kategoriach: - dzieci bez ograniczeń wiekowych, najczęściej w formie zabawowej, poza strukturami organizacyjnymi PZLA - młodzicy - najważniejsza impreza krajowa: Mistrzostwa Polski Młodzików (Mały Memoriał Janusza Kusocińskiego) - juniorzy młodsi - Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży - juniorzy Mistrzostwa Polski Juniorów - młodzieżowcy Mistrzostwa Polski do lat 23 - seniorzy Mistrzostwa Polski Seniorów - weterani od 35/40 roku życia, z podziałem na dalsze kategorie wiekowe, co 5 lat, bez górnej granicy Mistrzostwa Polski Weteranów. Imprezy rangi mistrzowskiej o charakterze międzynarodowym, odbywają się w następujących kategoriach: Do lat 17 Olimpijski Festiwal Młodzieży Europy (EYOF) Do lat 18 Mistrzostwa Świata U-18, Igrzyska Olimpijskie Młodzieży, Mistrzostwa Europy U-18 Do lat 20 Mistrzostwa Świata Juniorów, Mistrzostwa Europy Juniorów Do lat 23 - Mistrzostwa Europy do lat 23 Seniorzy Igrzyska Olimpijskie, Mistrzostwa Świata, Mistrzostwa Europy, Drużynowe Mistrzostwa Europy (wcześniej, jako Puchar Europy), Weterani - Światowe Igrzyska Weteranów, Mistrzostwa Świata Weteranów, Mistrzostwa Europy Weteranów. Oczywiście zawody te odbywają się, zarówno w zakresie konkurencji stadionowych, halowych, jak i pozastadionowych: przełaje, biegi uliczne od 10 km do 100 km, biegi górskie, chód sportowy. Strona 6 Polski Związek Lekkiej Atletyki

7 Lekkoatletyka jest również jedną z najważniejszych sportów dla ludzi niepełnosprawnych fizycznie, którzy dokonują rzeczy, wydawałoby się, niemożliwych. Liczne przykłady mieliśmy podczas ostatnich Igrzysk Paraolimpijskich w Londynie, także z polskimi akcentami medalowymi! Również podczas Olimpiad Specjalnych oraz Olimpiad Głuchych, to konkurencje lekkoatletyczne są najliczniej obsadzane! Wszystkie wyżej wymienione aspekty powodują, że właśnie lekkoatletyka jest dyscypliną dla wszystkich i dla każdego z osobna, którą można uprawiać niezależnie od: wieku, płci, warunków somatycznych, pochodzenie społecznego, wykształcenia, statusu materialnego, miejsca urodzenia aktualnego miejsca pobytu nawet w więzieniach odbywają się biegi długodystansowe na ograniczonej powierzchni tzw. spacerniaka! Można ją ćwiczyć w pojedynkę, jak i w grupach. Rywalizacja może mieć charakter indywidualny lub drużynowy. Może się też odbywać z udziałem przeciwników lub bez nich, czyli w sposób korespondencyjny. Wystarczy bowiem proste porównanie wyników, oczywiście przy zachowaniu regulaminowych warunków. Ta różnorodność dyscypliny determinuje również określone problemy w sferze organizacyjnej: w zakresie infrastruktury, kadry trenerskiej, przepisów, organizacji procesu szkoleniowego, jak i organizacji samej rywalizacji sportowej, atrakcyjności widowiska lekkoatletycznego, medialności dyscypliny itp. Powoduje też, że koszty organizacji dyscypliny są relatywnie wysokie. Z drugiej zaś strony lekkoatletyka jest jednym z najbardziej telewizyjnych sportów. Każda duża impreza, począwszy od Igrzysk Olimpijskich poprzez Mistrzostwa Świata, czy Europy, cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem mediów, jak i opinii publicznej. Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 7

8 Problemem stają się jednak zawody niższej rangi, które z rożnych powodów bliżej będą opisane przy analizie SWOT tracą zainteresowanie środków masowego przekazu, jak i publiczności. D. Miejsce lekkoatletyki w świadomości społecznej w Polsce W Polsce, lekkoatletyka od początku naszej państwowości, stanowi elitę sportów, zarówno ze względu na popularność liczoną ilością uprawiających, jak i mierzoną zainteresowaniem opinii publicznej. Na pewno przyczyniły się do tego wielkie sukcesy, począwszy od okresu międzywojennego, z wielkim mistrzem i bohaterem narodowym Januszem Kusocińskim na czele, poprzez erę Wunderteamu, przypadającą głównie na lata 50 i początek 60 ubiegłego stulecia, z całą plejadą wielkich sportowców i trenerów. Do dnia dzisiejszego zdecydowanie najbardziej popularna jest wielka dama Królowej Sportu, siedmiokrotna medalistka igrzysk olimpijskich w latach (tym trzy złote medale) Irena Szewińska. Także ostatnie lata - Igrzyska Olimpijskie XXI wieku, potwierdzają siłę tej dyscypliny sportowej. Regularnie dostarcza ona naszym kibicom najwięcej medalowych wzruszeń, począwszy od złotych medali Kamili Skolimowskiej, Szymona Ziółkowskiego i Roberta Korzeniowskiego w Sydney, do powtórnego złota Tomasza Majewskiego, podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie. Polskie lekkoatletki i lekkoatleci zdobywają również wiele medali we wszystkich imprezach międzynarodowych rangi mistrzowskiej, zarówno wśród seniorów, jak i juniorów. Także wśród weteranów zaliczamy się do ścisłej czołówki światowej. Podobnie wygląda sytuacja wśród lekkoatletów niepełnosprawnych, jak i w rywalizacji sportowców z ograniczeniami intelektualnymi. We wszystkich badaniach popularności poszczególnych dyscyplin sportu w Polsce, na przestrzeni ostatnich lat, lekkoatletyka zajmuje miejsca od drugiego do czwartego. Jeżeli chodzi o liczbę zawodników zrzeszonych w klubach i sekcjach lekkoatletycznych, to zalicza się do dyscyplin o najwyższej ilości uprawiających i w wg danych GUS z roku 2011 zajmuje 3 miejsce w Polsce. Strona 8 Polski Związek Lekkiej Atletyki

9 Od kilku lat Polska jest gospodarzem imprez międzynarodowych rangi mistrzowskiej, począwszy od Mistrzostw Świata do lat 18, Mistrzostw Świata Juniorów, poprzez Puchar Europy w Wielobojach, do Mistrzostwa Europy do lat 23. Z racji posiadania tylko jednego obiektu spełniającego europejskie wymagania, wszystkie one lokowane są w większości w Bydgoszczy. Także w tym roku Bydgoszcz jest po raz drugi miejscem organizacji Mistrzostw Świata w Biegach Przełajowych marzec Natomiast w przyszłym roku odbędą się w Polsce, na oddanej kilka lat temu hali widowiskowo-sportowej ERGO ARENA na granicy Gdańska i Sopotu, Halowe Mistrzostwa Świata. Niestety, prawdopodobnie lekkoatleci zagoszczą na tym obiekcie na bardzo krótko. Jest za to nadzieje, że nową zimową stolicą Polski będzie Toruń, gdzie budowana jest hala, która przejmie infrastrukturę lekkoatletyczną z Sopotu. E. Dokąd zmierzamy wizja rozwoju Z punktu widzenia przeciętnego kibica, najważniejszym kryterium oceny stanu dyscypliny są jej sukcesy i zdobycze medalowe, zwycięstwa wielkich gwiazd i związane z tym emocje. Ten element zawsze pozostanie jednym z najważniejszych elementów polityki Polskiego Związku Lekkiej Atletyki. Budowanie optymalnych metod pozyskiwania sportowych talentów, stworzenie modelowego systemu kształtowania ich sportowego potencjału aż do poziomu światowej czołówki, to zasadnicze cele strategii rozwoju naszej dyscypliny. Właśnie temu zadaniu, w końcowym efekcie, służyć mają wszystkie nasze działania związane z: a. upowszechnieniem stworzenie szerokiej podstawy piramidy sportu wyczynowego b. popularyzacją stworzenie przyjaznego klimatu wokół dyscypliny c. marketingiem pozyskiwanie dodatkowych środków pozabudżetowych na realizacje celów sportowych d. organizacją i zarządzaniem dyscypliną aktywizacja potencjału struktury lekkoatletycznej, wykorzystanie synergii działania podmiotów lekkoatletycznych, optymalizacja przepływów finansowych w ramach struktury. Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 9

10 Bez sukcesów, medali i gwiazd nie ma szans na rozwój dyscypliny! P O P U L A R N O Ś Ć SUKCES SPORTOWY Organizacja i zarządzanie Szkolenie sportowe POWSZECHNOŚĆ M A R K E T I N G Ryc 1: Czynniki wpływające na rozwój lekkiej atletyki Polska lekkoatletyka anno domini 2013, to nie tylko sportowcy wyczynowi, godnie reprezentujący nasz kraj na arenach całego świata. To także, idąca już w setki tysięcy, grupa ludzi uprawiająca amatorsko, jako własne hobby, różne formy aktywności lekkoatletycznej. Dzisiaj są oni w zdecydowanej większości poza strukturami zorganizowanej lekkoatletyki, poza klubami i sekcjami sportowymi. To olbrzymi potencjał, który musimy, jako Związek zagospodarować! To także czynnik, który obok wcześniej wymienionych, stanowi o atrakcyjności naszego sportu w kontekście pozyskiwania sponsorów. Choć od wielu lat PZLA posiada kilku partnerów i sponsorów, to na pewno środki pozyskiwane z tych źródeł, nie odpowiadają ani potrzebom, ani potencjałowi marketingowemu Królowej Sportu. Równie ważnym jest także, stworzenie lekkoatletyce na niższym poziomie takich warunków, aby związki wojewódzkie, kluby, a także pojedynczy sportowcy, czy organizatorzy imprez lekkoatletycznych różnego Strona 10 Polski Związek Lekkiej Atletyki

11 szczebla, mogli samodzielnie pozyskiwać środki sponsorskie na swoim terenie. Środki pozabudżetowe, które z roku na rok ulegają pomniejszeniu, potrzebne są zarówno do przetrwania, jak i do rozwoju. Zachowanie status quo lekkiej atletyki oznacza w praktyce cofanie się, zarówno w rywalizacji naszych sportowych gwiazd, jak i w walce z innymi dyscyplinami o utalentowaną sportowo młodzież, o uwagę mediów i opinii publicznej, jak i w końcu o środki finansowe publiczne i prywatne. Polski Związek Lekkiej Atletyki poczuwa się do obowiązku wdrożyć w najbliższych latach spójny, atrakcyjny i efektywny model funkcjonowanie dyscypliny na wszystkich poziomach, na terenie całego kraju. Obejmie on swym zasięgiem wszystkich zainteresowanych, niezależnie od wieku, płci i jakichkolwiek innych wyróżników. To właśnie Związek powinien być inspiratorem i realizatorem koniecznych zmian w funkcjonowaniu dyscypliny. Mają one docelowo ją wzmocnić, w stosunku do rynkowej konkurencji, postrzeganej w kilku wymiarach. W efekcie ma to uczynić z polskiej lekkoatletyki, ważne ogniwo życia społecznego, realizujące swoją misję w rynkowej współpracy ze swym funkcjonalnym otoczeniem. Prezentowana poniżej strategia rozwoju dyscypliny na kolejne lata, rozumiana w formie klasycznej treści planu, przedstawia najważniejsze cele i wyzwania, prezentuje narzędzia, zasoby i środki, za pomocą których zamierzamy te cele osiągnąć. Określa także warunki zewnętrzne, które muszą być spełnione, aby nasze działania mogły zakończyć się sukcesem. Ma ona charakter rozwojowy i ekspansywny, jednak zakłada szeroką współpracę z wieloma podmiotami zarówno instytucjonalnymi, jak i gospodarczymi. Poza zadaniami związanymi ściśle z podnoszeniem potencjału sportowego naszego sportu, wyrażanej ilością sukcesów i medali lekkoatletów obu płci na najważniejszych imprezach międzynarodowych, to nasze główne działania pragniemy skoncentrować na stworzeniu atrakcyjnej oferty dla wszystkich potencjalnych zainteresowanych grup celowych: społeczeństwa, mediów, biznesu, instytucji publicznych, a także na wzroście powszechności uprawiania naszego sportu wyrażanej liczbą zarejestrowanych w PZLA sportowców, we wszystkich kategoriach wiekowych. Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 11

12 Naszym celem jest, aby lekkoatletyka w wymiarze powszechności stała się w Polsce: 1. Sportem dla wszystkich 2. Sportem na całe życie Realizacja tego ambitnego programu i ekspansja na nowe, do tej pory niezagospodarowane przestrzenie, są warunkiem koniecznym dla utrzymania wysokiej pozycji polskiej lekkoatletyki, zarówno w aspekcie międzynarodowym, jak na krajowym rynku. Wymagać to jednak będzie dużego zaangażowania całego środowiska lekkoatletycznego oraz niezbędnego wsparcia organizacyjnego i finansowego ze strony instytucji publicznych i prywatnych. W zakresie środków publicznych często jednak nie chodzi o więcej, ale o inaczej! Copyright by AKTISPORT Sp. z o.o Strona 12 Polski Związek Lekkiej Atletyki

13 II. Polska lekkoatletyka 2012 A. Aktualny stan lekkoatletyki w Polsce: 1. organizacja/struktura: schemat organizacyjny IAAF IOC European Atheltics Polski Związek Lekkiej Atletyki Polski Komitet Olimpijski Wojewódzkie związki lekkiej atletyki x klubów lekkoatletycznych Ryc. 2: Struktura organizacyjna lekkoatletyki w Polsce Władze Polskiego Związku Lekkiej Atletyki: a. Zarząd Polskiego Związku Lekkiej Atletyki Jerzy Skucha Piotr Długosielski Sebastian Chmara Lech Leszczyński Paweł Olszański Henryk Olszewski Zbigniew Polakowski prezes sekretarz generalny wiceprezes ds. promocji i marketingu oraz rozwoju sportu młodzieżowego, I zastępca prezesa wiceprezes ds. regulaminów, sportu młodzieżowego i ośrodków ACSS, WCSS i LZS wiceprezes ds. doskonalenia zawodowego trenerów, współzawodnictwa sportu dzieci i młodzieży, naboru i selekcji do LA wiceprezes ds. szkolenia wiceprezes ds. inwestycji LA Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 13

14 b. Biuro Zarządu Polskiego Związku Lekkiej Atletyki Prezes Sekretarz Generalny Kierownik szkolenia Główny księgowy Kierownik biura Dział szkolenia Księgowość Kadry Dział Sportowo-Techniczny Magazyn, zaopatrzenie Obsługa prawna 2. dane statystyczne: kluby: Ryc. 3: Struktura organizacyjna biura Zarządu Ilość klubów wg. województw Województwo Ilość klubów Dolnośląskie 32 Kujawsko-pomorskie 29 Lubelskie 14 Lubuskie 9 Łódzkie 31 Małopolskie 29 Mazowieckie 53 Opolskie 16 Podkarpackie 18 Podlaskie 13 Pomorskie 53 Śląskie 43 Świętokrzyskie 12 Warmińsko-mazurskie 17 Wielkopolskie 43 Zachodniopomorskie Tabela 1: Ilość klubów lekkoatletycznych w podziale na województwa Strona 14 Polski Związek Lekkiej Atletyki

15 Zawodnicy Liczba zawodników z podziałem na kategorie wiekowe KOBIETY K Suma MĘŻCZYŹNI M Suma K+M Województwo skrót Mł Jm J Jun razem S U23 Sen razem Mł Jm J Jun razem S U23 Sen razem dolnośląskie DOL kujawsko-pomorskie KPO lubelskie LBE lubuskie LBU łódzkie LDZ małopolskie MLP mazowieckie MAZ opolskie OPL podkarpackie PDK podlaskie POD pomorskie POM śląskie SLK świętokrzyskie SWK warmińsko-mazurskie WMZ wielkopolskie WLP zachodniopomorskie ZPO RAZEM: Tabela 2: Liczba zawodników z licencjami w podziale na województwa i kategorie wiekowe Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 15

16 kadra szkoleniowa Ilość trenerów i instruktorów wg. województw Ilość trenerów wg. klas Województwo Trenerzy Instruktorzy Suma Trenerzy: Dolnośląskie Klasa M 41 Kujawsko-pomorskie Klasa I 121 Lubelskie Klasa II 576 Lubuskie Łódzkie Małopolskie Instruktorzy: 428 Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Suma trenerzy + instr. Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie obiekty Tabela 3: Kadra szkoleniowa w podziale na województwa Stadiony wg. województw NIEWYMIAROWYCH WYMIAROWYCH SUMA Hale wg. województw NIEWYMIAROWYCH WYMIAROWYCH Obwód 200 m Z Certyfikatem PZLA dolnośląskie dolnośląskie kujawsko-pomorskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubelskie lubuskie lubuskie łódzkie łódzkie małopolskie małopolskie mazowieckie mazowieckie opolskie opolskie podkarpackie podkarpackie podlaskie podlaskie pomorskie pomorskie śląskie śląskie świętokrzyskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie wielkopolskie zachodniopomorskie zachodniopomorskie SUMA: SUMA: Tabela 4: Obiekty sportowe w podziale na województwa * hale niewymiarowe oznaczają najczęściej brak bieżni okólnej. SUMA WSZYSTKICH OBIEKTÓW Strona 16 Polski Związek Lekkiej Atletyki

17 imprezy lekkoatletyczne w Polsce Wykaz imprez międzynarodowych w Polsce w latach Lp. Rok Impreza Data Lokalizacja Ranga Auspicje Uwagi Puchar Europy w Wielobojach /06/29-30 Bydgoszcz PE EA Młodzieżowe Mistrzostwa Europy 2003/07/17-20 Bydgoszcz ME EA U Mistrzostwa Europy w Biegach Górskich 2004/07/04 Korbielów ME EA Superliga Pucharu Europy /06/19-20 Bydgoszcz PE EA Puchar Europy w Wielobojach /07/02-03 Bydgoszcz PE EA Puchar Europy w Wielobojach /07/07-08 Szczecin PE EA Mistrzostwa Świata Juniorów 2008/ Bydgoszcz MŚ IAAF U Puchar Europy w Wielobojach /06/27-28 Szczecin PE EA Mistrzostwa Świata w Biegach Przełajowych 2010/03/28 Bydgoszcz MŚ IAAF Puchar Europy w Wielobojach /07/02-03 Toruń PE EA Akademickie Mistrzostwa Świata w Biegach Przełajowych 2012/04/14 Łódź MŚ FISU Mistrzostwa Świata w Biegu 24-godzinnym 2012/09/08-09 Katowice MŚ IAU Mistrzostwa Świata w Biegach Przełajowych 2013/03/24 Bydgoszcz MŚ IAAF Mistrzostwa Świata w Długodystansowym Biegu Górskim 2013/08/03 Szklarska Poręba MŚ WMRA Mistrzostwa Świata w Biegach Górskich 2013/09/08 Krynica-Zdrój MŚ WMRA Halowe Mistrzostwa Świata 2014/03/07-09 Sopot MŚ IAAF 2014 Tabela 5: Wykaz imprez międzynarodowych w Polsce 3. sukcesy na arenach międzynarodowych systematyka medalowa: MEDALE - podsumowanie ilościowe za lata Kategoria wiekowa ZŁOTE SREBRNE BRĄZOWE Suma: w tym: Seniorzy: OG/WC/WCi/EC/ECi/EXC Młodzieżowcy: EU23C/EXCu23 Juniorzy: WJ/EJ/EXCJ/brak WXC Juniorzy młodsi: YOG/WY Suma: Tabela 6: Liczba medali zdobytych w latach w podziale na kategorie wiekowe Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 17

18 4. dane finansowe za lata : STRUKTURA PRZYCHODÓW ZA LATA Lp. RODZAJ PRZYCHODÓW PRZYCHODY OGÓŁEM w tym: kwota PLN ROK 2009 ROK 2010 ROK 2011 ROK 2012 Struktura przych. % kwota PLN Struktura przych. % kwota PLN Struktura przych. % przewidywane wykonanie PLN Struktura przych. % ,27 100, ,47 100, ,56 100, ,00 100,00 1 Środki pochodzące z dotacji Ministerstwa Sportu i Turystyki w tym: ,74 85, ,74 85, ,75 83, ,00 87,57 1a Departament sportu wyczynowego ,43 57, ,49 58, ,60 66, ,00 74,19 1b FRKF ,31 27, ,25 27, ,15 16, ,00 13,39 Tabela 7: Dane finansowe za lata B. Analiza strategiczna Obszary analizy strategicznej: I. Analiza makrootoczenia II. Analiza otoczenia konkurencyjnego III. Analiza potencjału strategicznego lekkoatletyki w Polsce Analiza strategiczna dyscypliny sportu wymaga nieco odmiennego podejścia niż miałoby to miejsce w przypadku wybranej firmy, branży czy też marki lub produktu. Wynika to z wielorakości celów, jakie stawiane są przed sportem, a przede wszystkim przed kadrą nim zarządzającą. Nie mogą tym celem być proste wskaźniki ekonomiczne, jak dochód, procent udziału w rynku, czy wysokość dywidendy. Sport generalnie prowadzi swą działalność w kilku przestrzeniach, często niezależnych, co wymusza bardzo szerokie spektrum zaangażowania operacyjnego. Stąd też analizując stan polskiej lekkoatletyki, musimy rozpatrywać kilka aspektów i zakresów aktywności podmiotów lekkoatletycznych. Strona 18 Polski Związek Lekkiej Atletyki

19 SPORT MEDIA LA PZLA WZLA BIZNES INSTYTUCJE PUBLICZNE SPOŁECZEŃSTWO Ryc. 4: Otoczenie rynkowe lekkoatletyki 1. Analiza makrootoczenia a. otoczenie ekonomiczne Sport pełniąc wiele funkcji społecznych, które z natury swej rzeczy generują koszty, a nie tworzą zysk, musi je połączyć z rynkową walką o możliwie, jak najwyższe przychody z możliwie, jak najszerszej palety ich źródeł. Dzisiaj głównym źródłem działalności lekkoatletyki, zorganizowanej pod szyldem Polskiego Związku Lekkiej Atletyki są środki publiczne. Dotyczy to zarówno działalności samej centrali, jak i wszystkich jednostek podległych, tzn. wojewódzkich związków lekkiej atletyki, jak niżej - klubów i sekcji. Pod pojęciem środków publicznych, rozumiemy środki, głównie finansowe, pozyskiwane od organów władzy państwowej (MSiT głównie PZLA) oraz władzy samorządowej. Są one pozyskiwane na poszczególnych poziomach struktury państwa: urzędy marszałkowskie ( związki wojewódzkie, rzadziej kluby), urzędy miast, gmin, starostwo powiatowe etc. ( głównie kluby, rzadziej związki wojewódzkie), adekwatnie do kompetencji terytorialnych poszczególnych organów. Środki te, pozyskiwane są przez organizacje sportowe głównie na realizację określonych zadań publicznych danego organu władzy Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 19

20 z zakresu sportu, które zasadniczo sprowadzają się do organizacji szkolenia sportowego oraz rywalizacji sportowej na danym terenie. Sytuacja taka dotyczy w Polsce nie tylko lekkoatletyki, ale praktycznie wszystkich sportów, z nielicznymi wyjątkami, np. piłka nożna. W stosunkowo niewielkim stopniu, w strukturze źródeł finansowania lekkoatletyki w Polsce, obecne są również : sponsoring - dotyczy przede wszystkim działalności PZLA oraz organizacji zawodów i imprez lekkoatletycznych, działalność gospodarcza klubów i związków lekkoatletycznych głównie wynajem obiektów lub sprzętu, czasami organizacja imprez komercyjnych dla firm i podmiotów biznesowych składki, licencje, etc. Aktualnymi partnerami i sponsorami polskiej lekkoatletyki są: ORLEN - sponsor główny PZLA, sponsor grupy wybitnych polskich lekkoatletów, sponsor imprez lekkoatletycznych, TAMEX partner PZLA, wcześniej sponsor imprez lekkoatletycznych POLANIK partner PZLA, sponsor kilku polskich lekkoatletów, 4F partner techniczny, ubiera polską reprezentację, PEDROS (Strauss Cafe) obecnie sponsor największej imprezy lekkoatletycznej w Polsce w okresie zimy, wcześniej także sponsor mityngu letniego oraz sponsor Grupy Lekkoatletycznej PEDROS. W poprzednich latach w polskiej lekkoatletyce obecne były również: Samsung, Reebok, Grupa Żywiec. Niestety, dzisiaj nie posiadamy dokładnych danych o procentowej strukturze źródeł pozyskiwania środków finansowych, na poszczególnych poziomach struktury organizacyjnej polskiej lekkoatletyki. Pewnym jest jednak, że wszelkie ograniczenia środków publicznych, wynikające m.in. z trudnej sytuacji ekonomicznej poszczególnych samorządów, jak i państwa nie da się w krótkiej perspektywie zastąpić przychodami z innych źródeł. Główne powody to: brak profesjonalnej kadry zarządzającej organizacjami lekkoatletycznymi Strona 20 Polski Związek Lekkiej Atletyki

21 brak tradycji we wspieraniu lekkoatletyki przez biznes, szczególnie na niższych poziomach organizacyjnych mała gotowość społeczeństwa do partycypacji w kosztach szkolenia lekkoatletycznego swoich dzieci, szczególnie w mniejszych ośrodkach-wiąże się to też z sytuacją ekonomiczną mieszkańców tych ośrodków utrudnienia prawne, dotyczące głównie prowadzenia działalności gospodarczej Stąd też obniżenie finansowania lekkoatletyki na poszczególnych poziomach doprowadzi, w relatywnie krótkim czasie, do znacznego pogorszenia sytuacji ekonomicznej klubów i związków. Spowoduje to ograniczenia w procesie treningowym. Dodatkowo, co obserwujemy już w wielu miejscach, zmniejszenie środków na infrastrukturę lekkoatletyczną, powoduje jej stopniową degradację. Obecnie najlepiej funkcjonują kluby akademickie. Oznacza to, że praktycznie tylko one mogą zapewnić takie warunki finansowe i treningowe, że utalentowany lekkoatletycznie młody człowiek, może kontynuować swoja karierę sportową po zakończeniu szkoły średniej. W ograniczonym zakresie, pewna alternatywą są również tzw. grupy sportowe funkcjonujące, w strukturze Wojska Polskiego. Zabezpieczają one, niestety tylko relatywnie wąskiej grupie zawodników i zawodniczek w kategorii seniora, podstawowe warunki materialne do życia, umożliwiając tym samym kontynuowanie kariery sportowej. Warto byłoby się zastanowić nad możliwościami rozszerzenia tej formy wsparcia dla polskich lekkoatletów, wzorem innych państw: np. Włochy, Brazylia. Wymaga to jednak dodatkowych konsultacji pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami. Nieco inaczej wygląda sytuacja w zakresie lekkoatletyki funkcjonującej dzisiaj, poza strukturami PZLA głównie bieganie amatorskie ludzi dorosłych (nie dotyczy to sportu wyczynowego). Ruch ten opiera się głównie na samofinansowaniu przez jego uczestników. Organizację imprez biegowych, wraz ze wzrastającą popularnością i liczbą uczestników, często wspierają mniejsi lub więksi sponsorzy, w zależności od rangi zawodów. Jednak coraz częściej, dzięki swojemu profesjonalizmowi i zaradności, ruch ten walczy również, i to skutecznie, także o środki publiczne. Taki stan rzeczy powoduje, że zorganizowana lekkoatletyka otrzymuje coraz skromniejsze kawałki, z i tak już zmniejszającego się budżetu publicznego, przeznaczonego na szeroko rozumiany sport. Polski Związek Lekkiej Atletyki Strona 21