5 (130) wrzesień-październik lat. burundi. niepewna przyszłość

Transkrypt

1 5 (130) wrzesień-październik lat Kombonianie w Polsce burundi niepewna przyszłość

2 Burundi Nazwa oficjalna: Republika Burundi Określenie narodowości: Burundyjczyk Głowa państwa: Pierre Nkurunziza (od 2005) RD KONGo Podstawowe dane Ruanda Bujumbura J. Tanganika Powierzchnia: km² Ludność: 10,16 miliona (2013) Przyrost naturalny: 3,2% (2014) Średnia gęstość zaludnienia: 373 osób/km² Struktura wiekowa: 0-14 lat: 45%, lat: 19%, lat: 28%, lat: 4%, powyżej 65 lat: 2,5% Stolica: Bużumbura Inne miasta: Gitega, Ngozi, Ruyigi, Bururi Języki: kirundi 29,7%, francuski 0,3% (urzędowe), inne języki 9,1%, suahili 0,2%, angielski 0,06%, nie ustalone 56,9% (2008) Grupy etniczne: Hutu (Bantu) 85%, Tutsi (Hamitic) 14%, Twa (Pigmeje) 1%, Europejczycy 3 tys., Azjaci 2 tys. Gitega Bururi Ngozi Ruvuvu Ruyigi Dane dotyczące społeczeństwa Średnia długość życia: mężczyźni 43 lata, kobiety 44 Ogólny współczynnik urodzeń (na 1000 osób): 42,3 (2014) Ogólny współczynnik zgonów dzieci (na 1000 urodzeń): 63 (2014) Dostęp do wody pitnej: 75% Odpowiednie warunki sanitarne: 41% (2008) Zarażeni HIV/AIDS: 1,03% (2013) Analfabetyzm: 59% (2003) mężczyzn: 51% (2003) kobiet: 78% (2003) Ludność żyjąca poniżej granicy ubóstwa: 68% (2002) Polityka TANZANIA Niepodległość: 1 lipca 1962 (od Belgii) Ustrój polityczny: republika Konstytucja: 2005 Głowy państwa: 1. Mwambutsa IV ( ) 2. Ntare V ( ) 3. Michel Micombero ( ) 4. Jean-Baptiste Bagaza ( ) 5. Pierre Buyoya ( ) 6. Melchior Ndadaye ( ) 7. Cyprien Ntaryamira ( ) 8. Sylvestre Ntibantunganya ( ) 9. Pierre Buyoya ( ) 10. Pierre Nkurunziza (2005- ) Gospodarka Waluta: frank burundyjski PKB: 3 mld USD (2014) Wzrost PKB: 4,7% (2014) Struktura PKB: rolnictwo 0,7%, przemysł 59,4%, usługi 39,8% (2011) Inflacja: 4,4% (2014) Zatrudnienie: usługi 4,1%, przemysł 2,3%, rolnictwo 93% (2002) Przemysł: ruda cyny, wolfram, kolumbit, beryl, wapń, ołów, złoto Rolnictwo: kawa, herbata, bawełna, maniok, bataty, pochrzyn, kukurydza, proso, banany, rośliny strączkowe, bydło, owce, trzoda chlewna i kozy Zadłużenie zewnętrzne: 742 mln USD (2014) Eksport: 113,8 mln USD (2014) kawa, herbata, cukier oraz skóry zwierząt Główni kontrahenci: Niemcy 11,4%, Pakistan 9,3%, Republika Demokratyczna Konga 9,2%, Szwajcaria 8,2%, Chiny 7,5%, Uganda 7%, Egipt 5,9%, Belgia 4,4%, Francja 4,4% Import: 873 mln USD maszyny, żywność, paliwa Główni dostawcy: Arabia Saudyjska 13,3%, Chiny 8.8%, Tanzania 8%, Belgia 7,6%, Kenia 7,5%, Uganda 7%, Zambia 5,7%, Indie 5,2%, Południowa Afryka 4,6% (2013) Produkcja energii elektrycznej: 152 mln kwh (2011) Zużycie energii elektrycznej: 236 mln kwh (2011) Transport i komunikacja Sieć drogowa: km Lotniska: 7 (2013) Porty: Bużumbura (na jeziorze Tanganika) Telefony stacjonarne: Telefony komórkowe: 3,2 mln Użytkownicy Internetu: Religie Katolicy: 62,1% Protestanci: 23,9% (adwentyści 2,3%, inne odłamy protestantyzmu 21,6%) Muzułmanie: 2,5% Inne wyznania i religie: 3,6% Nie ustalone: 7,9% (2008)

3 od redakcji o. Krzysztof Zębik, kombonianin misjonarze kombonianie KRAKÓW ul. Skośna 4, skr. poczt. 21 tel.: Redaktor naczelny o. Krzysztof Zębik, mccj Zespół redakcyjny o. Gianni Gaiga, dr Ewa Gniady, o. Maciej Miąsik, o. Rafał Leszczyński Współpracuje okresowo Sylwester Laskowski Współpraca z czasopismami Leadership (Uganda), Mundo Negro (Hiszpania), New People (Kenia), Nigrizia (Włochy), Worldwide (Południowa Afryka), World Mission (Filipiny) Wydawca Misjonarze Kombonianie KRAKÓW ul. Skośna 4 Skład komputerowy Misjonarze Kombonianie Serca Jezusowego, Kraków Druk Drukarnia Diecezjalna w Sandomierzu Nr konta: Pekao SA o/warszawa kombonianie.redakcja@post.pl ISSN PR AGNIENIE POKOJU Radio Watykańskie podało, że papież Franciszek ogłosił tytuł orędzia na 49. Światowy Dzień Pokoju, który co roku obchodzony jest 1 stycznia. Temat Przezwyciężyć obojętność i osiągnąć pokój ma zwrócić uwagę na podstawowy problem współczesnego świata, którym jest obojętność. To ona stała się jedną z głównych przyczyn braku pokoju na świecie podkreśla Papieska Rada. Są jednak pewne sytuacje w świecie, szczególnie w Afryce, o których nie powinno się milczeć. To wojny, cierpienia i strach. W takim położeniu znajdują się tysiące osób. Bardzo często o tych trudnych sprawach nikt nie mówi, a świat jakby zapomniał, że mają one miejsce. Kiedy coś bezpośrednio dotyka nas, nasz kraj czy Europę, wtedy głośno krzyczymy i oczekujemy, żeby inne państwa łączyły się z nami. Gdy jednak cierpienie zaczyna dotykać kraje rozwijające się, wówczas zaczynamy milczeć i mówimy, że to się do nas nie odnosi. Często obojętność wiąże się z różnymi formami indywidualizmu, które prowadzą do izolacji, ignorancji, egoizmu i podziałów. Sam wzrost liczby informacji nie oznacza jednak zwiększenia świadomości tych problemów. Można to osiągnąć jedynie wtedy, gdy każdy rodziny, nauczyciele, wychowawcy, ludzie kultury i mediów, intelektualiści czy artyści wniesie w to swój indywidualny wkład. Obojętność można jedynie przezwyciężyć, gdy razem podejmie się to wyzwanie. Przede wszystkim chodzi o uwrażliwienie i formowanie poczucia odpowiedzialności w odniesieniu do poważnych problemów, które dziś dotykają ludzkość, takich jak fundamentalizm i powodowane przez niego masakry, prześladowania ze względu na wiarę czy pochodzenie etniczne, naruszanie wolności i praw ludów, eksploatacja i zniewolenie ludzi, korupcja i przestępczość zorganizowana, wojny czy dramat uchodźców i osób zmuszanych do migracji czytamy na stronie Radia Watykańskiego. W tym numerze czasopisma poznamy Burundi, urokliwy kraj, który oprócz swojego piękna ma też niepewną przyszłość. Powrócimy również do tematu Josepha Konyego i Armii Bożego Oporu, która wciąż szerzy zniszczenie. Zobaczymy także Sudan Południowy, który żyje nadzieją na pokój. W sierpniu br. prezydent Salva Kiir i przywódca rebeliantów Riek Machar podpisali porozumienie pokojowe, ale będzie to długa droga do pokoju i przebaczenia. Będzie to też szczególny czas dla Kościoła i dla misjonarzy kombonianów, którzy poprzez Centrum budowania pokoju będą pracowali nad jednością plemienia Dinka z plemieniem Nuer. Podejmijmy i my wyzwanie nie bądźmy obojętni. Misjonarze Kombonianie 5 (130) wrzesień październik

4 zderzenie dwóch światów RODZINNE TRADYCJE W EUROPIE tekst: ewa gniady RODZINNE TRADYCJE W AFRYCE Tradycja kojarzy się nam ze spuścizną naszych przodków pradziadów, dziadków, rodziców którzy pozostawili nam swoje zwyczaje. Historie opowiadane o bohaterskim pradziadku, o pięknej babci, o wyjątkowej mamie czy heroicznej postawie taty; przekazywanie rodzinnych pamiątek, odznaczeń, starych zdjęć i cennych przedmiotów; nadawanie imion po dziadkach, rodzicach to wszystko jest niepowtarzalne i wyjątkowe. To właśnie rodzinna tradycja pomaga każdemu nowemu pokoleniu odnaleźć odpowiedź na bardzo ważne pytania: Kim jest? Skąd się wywodzi? Kim byli jego przodkowie? To z domu rodzinnego wynosimy dobre wychowanie, dobre maniery, wzorce spędzania wolnego czasu, świętowania, kłócenia się, godzenia i szacunku do pozostawionych zwyczajów. I tylko od nas zależy, jaką cząstkę rodzinnego domu zabierzemy ze sobą tam, dokąd skierujemy swoje dorosłe kroki. Jak mawiała do swoich dzieci pani Marianna Popiełuszko, matka bł. ks. Jerzego, tradycja jest tak samo ważna jak wiara. Była w rodzinie tą, która pieczołowicie strzegła zwyczajów i pielęgnowała religijne obrzędy. Uczyła dzieci pacierza, ale też sama się z nimi modliła, bo uważała, że najważniejsze w życiu to dać dzieciom Boga. Przestrzegała też postów, w środy, piątki i soboty gotowała postne posiłki, ucząc w ten sposób swe pociechy wyrzeczeń. Bo jak mówiła, człowiek od dziecka musi wiedzieć, że w życiu potrzebne są wyrzeczenia, że nie wszystko jest tak, jak chcesz. To dzięki niej wiara stanowiła integralną część codziennego życia. Niestety, współczesny europejski świat coraz bardziej otwiera się na nowości, zniekształcając i powodując zapomnienie tradycji pozostawionych przez starsze pokolenia. Słyszałam nawet stwierdzenie, że tradycja jest przeszkodą w drodze do nowoczesności i często trzeba wybierać pomiędzy tym co stare i tym co nowe. Coraz rzadziej myślimy o przeszłości, coraz mniej rozmawiamy o losach naszych przodków, zwyczajach, rocznicach, nie mamy już czasu na wspólną modlitwę, wspólne rodzinne spotkania, wspomnienia z młodzieńczych lat, oglądanie albumów czy przedmiotów, które na trwałe zapisały się w historii naszej rodziny Podobnie jak Europa, również Afryka idzie za nowością, ale jest w tym wszystkim wolniejsza, nie nadąża, jednak z tego powodu nie powinna się smucić, bo najważniejsze w tym wszystkim jest zachowanie swojej tożsamości i swoich tradycji. Jak mawiał Amadou Hampâte Bâ, somalijski mędrzec: Nie ma jednej Afryki, nie ma jednego człowieka afrykańskiego, nie ma jednej tradycji uznanej przez wszystkie grupy etniczne. Do dziś wiele elementów afrykańskiej kultury, w szczególności zaś wielka rola rodziny, poszanowanie religii i pamięć o przodkach, jest obecnych w życiu rodzinnym Afrykańczyków. Moda na nowe i lepsze trwa, ale tradycji nie trzeba się bać, nie trzeba się wstydzić, nie trzeba jej zmieniać, trzeba ją tylko cenić i przekazywać dalej! Pamiętajmy, że nie wystarczy młodych ludzi pouczać, ale należy w praktyce wytrwale dawać świadectwo przywiązania do rodzinnej tradycji. Dzięki temu oddajemy cześć tym, którzy nam ją podarowali i sami przedłużamy jej obecność w naszych rodzinach. Miejmy odwagę przywracać jej należne miejsce w rodzinie, wbrew powszechnemu stwierdzeniu, że czasy i ludzie się zmieniają.

5 5 (130 ) wrzesień-październik 2015 burundi 4 ( 129 ) lipiec-sierpień 2015 leśni indianie niepewna przyszłość L AT Kombonianie w Polsce L AT Kombonianie w Polsce w numerze 5 (130) wrzesień październik 2015 Burundi. Niepewna przyszłość Burundi nadal pamięta rzeź Hutu i Tutsi sprzed dwudziestu laty, chociaż nie była ona tak nagłośniona w mediach jak ludobójstwo w Rwandzie. Robi to w ciszy, bez dyskusji, bez manifestacji obywateli. Na ulicach kraju nie ma tablic upamiętniających ani przemówień przedstawicieli rządu. Ludzie dalej żyją obok siebie, chociaż można dostrzec pewne zachowania, które ukazują, że rana nie została całkowicie zabliźniona. I tak na przykład w Bużumburze większość dzielnic jest rozdzielona pomiędzy jedną grupą etniczną a drugą. Od redakcji Pragnienie pokoju o. Krzysztof Zębik, mccj 3 zderzenie dwóch światów Rodzinne tradycje w Europie i Afryce Ewa Gniady 4 Wiadomości Krótkie informacje 6 Śladami Comboniego redakcja 7 25 lat misjonarzy Kombonianów w Polsce Praca polskich kombonianów na czterech kontynentach (III) 8 o. Maciej Miąsik, mccj kenia Moja nowa misja wśród plemienia Pokot 10 o. Maciej Zieliński, mccj sudan południowy Centrum budowania pokoju i leczenia traumatycznych przeżyć southworld.net 12 burundi Kraj tysiąca i jednej doliny 14 Javier Fariñas Martín i Jean-Arsène Yao fakty i problemy Koszmar trwa southworld.net 21 święci przyjaciele Siostra i Brat Ewa Gniady 24 gawędy misyjne Zwykły dzień w CCK o. Rafał Leszczyński, mccj 26 historia comboniego Daniel Comboni pierwszy biskup Afryki Środkowej 28 o. Maciej Miąsik, mccj młodzi i misje Misjonarz człowiek odważny 30 o. Rafał Leszczyński, mccj KOmboniańskie WAkacje MIsyjne 2015 Aleksandra Rorot 32 kombo krzyżówka Na okładce: Dzieci z wioski Bugwana w Burundi (foto: Mundo Negro)

6 aktualności» krótkie INFO» wiadomości ze świata» wiadomości uganda W pięciu diecezjach ugandyjskiej metropolii Tororo (Jinja, Kotido, Moroto, Soroti i Tororo) przez prawie dwa tygodnie (11-21 sierpień) trwały warsztaty związane z małżeństwem i rodziną. Głównym tematem była: Edukacja świeckich co do misji i powołania Kościoła oraz Umacnianie małżeństwa i życia rodzinnego. Celem warsztatów było przybliżenie nauki Kościoła we wspomnianych kwestiach. Spotkanie to skierowane było w głównej mierze do koordynatorów apostolstwa świeckich, duszpasterzy młodzieżowych, katechetów oraz osób zajmujących się w diecezjach duszpasterstwem małżeństw i rodzin. Małżeństwa i rodziny stają dziś przed wieloma wyzwaniami. Takie sprawy, jak np. posag panny młodej, kosztowne tradycyjne wesela czy wpływy kultury zachodniej, mają negatywny wpływ na rodzinę. Kiedy chrześcijanie będą wiedzieli, czego w tych kwestiach wymaga od nich Kościół, życie w ich rodzinach stanie się znacznie lepsze powiedział organizator warsztatów ks. Stephen Candia, sekretarz Apostolstwa Świeckich przy Komisji Episkopatu Ugandy. etiopia Etiopska Caritas utworzyła 4 szkoły dla sudańskich uchodźców. Aż 4800 dzieci z obozów w Kule i Terkendi, 800 km na wschód od Addis Abeby, będzie mogło uczyć się dzięki finansowej pomocy CRS katolickiej organizacji charytatywnej z USA. Ksiądz Angelo Moreschi, wikariusz apostolski Gambelli, gdzie przebywa 276 tys. sudańskich uchodźców, podziękował Bogu za nowe centra edukacyjne wspomagające wygnańców. W wyniku wojny domowej, która trwa w Sudanie Południowym od roku 2013, swoje miejsce zamieszkania musiało opuścić prawie 3 mln ludzi, z czego 820 tys. uciekło za granicę. nigeria Od porwania 200 uczennic z nigeryjskiego miasta Chibok przez islamskich fundamentalistów z Boko Haram minęło ponad 500 dni. Kardynał John Onaiyekan, arcybiskup stołecznej Abudży, w Radiu Watykańskim powiedział, że wciąż trzeba o tym pamiętać, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo, że ludzie zapomną o tej sprawie, gdyż po porwaniu w Chibok nie było podobnych zdarzeń. Los większości dziewcząt nadal pozostaje nieznany. Jedynie niewielka grupa dziewcząt powróciła kilka miesięcy temu. Ludzie, którym udało się uciec z rąk Boko Haram, potwierdzali, że widzieli uczennice z Chibok. Powiedziano nam, że niektóre z dziewcząt przeszły na stronę bojówkarzy i przyjęły islam, inne odmówiły. Jakie poniosły tego konsekwencje możemy sobie tylko wyobrażać mówił metropolita Abudży. Kardynał, a także główny imam stołecznej Abudży Nuru Khalid, w geście solidarności z porwanymi i ich bliskimi, oficjalnie dołączył do ruchu o nazwie Zwróćcie nam nasze dziewczęta (Bring Back Our Girls BBOG), który powstał w Nigerii po tragicznych wydarzeniach w liceum w Chibok. Nauczcie swoje dzieci pacierza Podczas setnej audiencji ogólnej Ojciec Święty skierował do wiernych następujące słowa: W naszych miastach są dzieci, których nie nauczono znaku krzyża. A jest to przecież jeden z najpiękniejszych obowiązków rodziców. Mamo i tato, nauczcie swe dzieci pacierza, nauczcie je się przeżegnać. Papież powiedział, że chrześcijanie często skarżą się na brak czasu na modlitwę, ale zaznaczył też, że jeśli chodzi o wykorzystanie czasu, to rodzice zdolni są do rzeczy niemożliwych w 24 godziny robią to, co normalnie zajmuje 48 godzin. Nie wiem, jak to robią żartował ale należy się im za to nagroda Nobla. Franciszek zaapelował także o pielęgnowanie codziennej modlitwy w rodzinach, zwłaszcza przy stole. Zachęcał do wspólnej lektury słowa Bożego, bo Ewangelia powinna być czytana i rozważana w rodzinie. Ponadto namawiał wszystkich, aby prosili Pana o dar Ducha Świętego, bo tylko On może rozpalić w naszych sercach ogień miłości tak, że z gorącym synowskim uczuciem będziemy mogli zwracać się do Boga Abba Ojcze i prawdziwie się modlić. Z tym uczuciem zawsze znajdziemy czas na modlitwę osobistą i rodzinną. Ona przyniesie nam pokój i szczęście tych, którzy czują się kochani. opr. REDAKCJA 6 Misjonarze Kombonianie 5 (130) wrzesień październik 2015

7 newsy» informacje bieżące» z polski» wiadomości włochy Śladami Comboniego tekst: redakcja W dniach od 3 do 13 sierpnia br. odbyła się komboniańska młodzieżowa piesza pielgrzymka z Werony do Limone sul Garda, miejsca narodzin św. Daniela Comboniego. Jego śladami przeszło 47 młodych ludzi pochodzących z Włoch, Niemiec, Portugalii, Hiszpanii i Polski. W ciągu dziesięciu dni pokonali 120 km, poznając znaczące miejsca z życia świętego. Pielgrzymi mieli również okazję poznać osoby, które w życiu Comboniego pełniły niezwykle ważną rolę: ks. Nicolę Mazzę i jego szkołę w Weronie, ks. Angelo Vico w Cerro, s. Giuseppine Scandolę i o. Marani w Bosco Chiesanuova oraz sanktuarium Madonny della Corona, a także samego Daniela i jego rodzinę w Limone. Było to niezwykłe wydarzenie dla tych młodych ludzi. Nie tylko mogli poznać tych, którzy mieli bardzo duży wpływ na powołanie Comboniego, ale także spotykać się ze słowem Bożym podczas Eucharystii, wspólnych podzieleń, katechez i modlitwy osobistej. Dzięki obecności kombonianów zakonników, sióstr i świeckich, jak też osób będących w formacji na każdym etapie pielgrzymki mogli wysłuchać ludzi, którzy dzielili się z nimi swoim powołaniem, swoją historią i duchem misyjnym. Był to dla nich szczególny czas, podczas którego mogli poznać historię Daniela Comboniego, ale też odkryć swoje własne powołanie. Cecilia, jedna z pątniczek, napisała: Wyruszyłam nie znając nikogo, nie znałam historii Daniela Comboniego, realiów komboniańskich, jednak z nadzieją, że poznam nowych ludzi, zobaczę miejsca, których dotychczas nie widziałam, przeżyję piękne doświadczenie wzrostu osobistego i wzrostu w wierze i pogłębię swoją ciekawość do misji. Powróciłam, mając w pamięci wspaniałe historie, świadectwa, uśmiechy, płacz, dźwięki piosenek i czując jeszcze uściski każdego z uczestników. Ta pielgrzymka dała mi taką małą lekcję o wolontariacie i bardzo żywą o misji. Teraz jest to mój cel! Czuję, że właśnie to muszę robić. Powiedziałbym nawet, że tam powstał taki mój mały projekt podzielił się swoimi przemyśleniami Giovanni. Dla każdego z uczestników był to czas niezwykły i pełen życia, ale jak pisze Giacomo: Byłoby pięknie postawić trzy namioty i zatrzymać się w Limone, ale wszyscy wiemy, że musimy zejść z góry i powrócić do swoich obowiązków, lecz już nie tak jak to było wcześniej, bo teraz przemienieni wewnątrz i żyjąc każdego dnia tą radością, którą oddychaliśmy podczas pielgrzymki. Misjonarze Kombonianie 5 (130) wrzesień październik

8 młodzi i misje tekst: O. RAFAŁ LESZCZYŃSKI, KOMBONIANIN zdjęcia: MISJONARZE KOMBONIANIE Misjonarz człowiek odważny Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje. (Mt 16,24) Zaprzeć się samego siebie? Cóż bardziej obcego logice naszych czasów! Taka rada może dzisiaj, co najwyżej, wywołać pobłażliwy uśmiech czy lekceważące machnięcie ręką. Zrezygnować z samego siebie w XXI wieku? Ależ skąd! Zawsze przecież trzeba być sobą, zdobywać świat, być na czasie, iść za modą, nie odmawiać sobie niczego. Często sobie życzymy spełnienia wszystkich marzeń, a więc zaprzeć się samego siebie i pozwolić się prowadzić komuś innemu, wydaje się być czymś właściwym dla dawnych, siermiężnych czasów. Ale dziś, kiedy świat oferuje tyle czarujących możliwości, nic tylko brać garściami I tutaj właściwie można by zamknąć te rozważania i nie zawracać sobie dalej głowy, gdyby nie fakt, że te mądre słowa wypowiedział sam Pan Jezus, a co do Jego życzliwości i miłości do nas nie ma najmniejszej wątpliwości. To rada najlepszego Przyjaciela, a więc trzeba ją wziąć na serio, bo to jest klucz do bycia szczęśliwym, a szczęścia poszukujemy wszyscy! Każdy na swój sposób. Kiedyś zapytano pewnego aktora, znanego z głębokiej wiary, jaką rolę w jego życiu odgrywa Pan Bóg. Ku ogromnemu zdziwieniu wszystkich odpowiedział, że Bóg nie odgrywa w jego życiu żadnej roli. Widząc powszechne zaskoczenie, aktor dopowiedział: Ja chcę, by Bóg był reżyserem mojego życia, a nie odgrywał w nim tylko jednej z ról. To jest właśnie tajemnica szczęścia, pozwolić Bogu być reżyserem swojego życia. Trzeba nie tylko w Niego wierzyć, ale również Jemu wierzyć! Do tego jednak potrzeba wielkiej odwagi! Spróbujemy zidentyfikować i nazwać lęki, które utrudniają, a często uniemożliwiają nam zaparcia się samego siebie i oddanie steru naszego życia Panu Jezusowi. Pierwszy to obawa, że powierzając Mu swoje życie, stanie się ono nudne i monotonne, a to pozbawi nas szczęścia. Tymczasem życie, którego reżyserem jest Bóg, jest najciekawsze. Drugi lęk to obawa przed utratą wolności. Panuje powszechne mniemanie, że służba Bogu ogranicza i zniewala. Nic tylko zakazy, nakazy, przykazania. O ile jednak wolność to możliwość wyboru, o tyle nie każdy wybór prowadzi do wolności. Są przecież wybory prowadzące do zniewolenia, uzależnienia. Tylko wybranie Dobra pozwala zachować wolność. Trzeci lęk to obawa przed pomyłką. Tymczasem wybierając życie z Bogiem, mam pewność, że On będzie mnie prowadził. Nawet jeśli pozwoli mi chodzić okrężnymi drogami, to niezawodnie doprowadzi mnie do celu. Nie ma lepszego GPS-a niż Pan Bóg. Czwarty zaś to obawa przed brakiem, przed utratą czegoś cennego. 30 Misjonarze Kombonianie 5 (130) wrzesień październik 2015

9 Przecież w popularnej opinii małżeństwo czy kapłaństwo kojarzy się przede wszystkim z utratą wolności, z ograniczeniem. Każdy człowiek jednak wlecze za sobą różne kule u nogi uzależnienia, zranienia, obawy i zamiast iść przez życie w podskokach, ledwo powłóczy nogami. By być wolnym, musi się tego wszystkiego pozbyć. Karol Bunsch w powieści historycznej Dzikowy skarb ukazuje losy jednego z rycerzy czasów piastowskich. Dzik bo takie nadał mu imię był prostym, ale walecznym i silnym człowiekiem. Nie dbał jednak o zdobycze i nagrody. Tym wszystkim zajmował się jego giermek, przebiegły i chciwy Szmatka. Ten nie raz wyrzucał swemu panu obojętność na dobra, które można było zgromadzić. Znaczną część skarbów, zdobytych przez swego pana, Szmatka ulokował na terenie niedostępnych bagien i rozlewisk, wśród których jedynie on sam znał bezpieczną drogę prowadzącą do skarbca. Historia kończy się tragicznie. Po śmierci pana Szmatka postanawia zabrać część ukrytego skarbu. Bez świadków odnajduje drogę. Zachłanność jednak i niezdecydowa- nie, które z nich zabrać do swego plecaka, sprawiły, że zapadł zmierzch. W drodze powrotnej przebiegły giermek zgubił bezpieczny szlak. Zaczął błądzić. Po chwili znalazł się na grząskim terenie. Ciężar skarbów sprawił, że szybko zanurzał się w błocie. Próbował ratować dobra i siebie, ale ciężar uniemożliwiał mu jakikolwiek ratunek. Po chwili szamotania plecak ze skarbami wciągnął go na zawsze pod ziemię. Nie wszystkie straty są złe. Czasem trzeba się czegoś pozbyć, żeby zachować wolność, życie. Kiedyś słyszałem taki oto dialog: Co tam nowego, panie Janku? A nic takiego, ukradli mi mojego maluszka. Oj, to wielkie nieszczęście! Nie do końca, bo moi synowie zrzucili się i kupili mi Opla Corsę. Super fura! Czasem trzeba utracić stare, żeby otworzyć się na nowe, lepsze. Piąty lęk, powstrzymujący nas przed oddaniem na serio steru naszego życia Panu Bogu, jest przed wygórowanymi wymaganiami. Nie wierzymy sobie samym, obawiamy się, że nie będzie nas stać na piękne i dobre życie. Życie na miarę wymagań Ewangelii. Któż nie zastanawiał się, czytając wypowiadane przez Pana Jezusa błogosławieństwa, czy jest to aby program możliwy do wykonania dla zwykłego człowieka? Pan Bóg jednak daje wszystkie potrzebne pomoce tym, którzy odważnie zostawiają w Jego rękach reżyserię swego życia, nie ograniczając Go do odgrywania tylko jednej, choćby nawet ważnej roli. Popatrz na Matkę Bożą, Maryję, na świętych i błogosławionych. To zwykli ludzie jak Ty czy ja, ale oni byli na tyle odważni, żeby pozwolić Bogu całkowicie kierować ich egzystencją. Tak naprawdę misjonarzem może być tylko ten, którego życie jest reżyserowane przez Boga. Drogi Młody Przyjacielu, czy jesteś na tyle odważny, żeby pozwolić Bogu być reżyserem swojego życia? Tego Ci serdecznie życzę! Bo wtedy będziesz szczęśliwy Jeżeli naprawdę spotkałeś Chrystusa. Jeżeli czujesz w swoim wnętrzu cierpienia i potrzeby ludzi. Jeżeli chcesz uczynić coś naprawdę ważnego. Jeżeli jesteś zdolny powiedzieć TAK, gdy coś kosztuje i wymaga ofiary... wtedy nie brakuje Ci nic: możesz być PRAWDZIWYM APOSTOŁEM EWANGELII! Proponujemy Ci możliwość realizacji Twojego powołania i ideału misyjnego w naszym Zgromadzeniu jako kapłan-misjonarz lub jako brat-misjonarz. Napisz do nas: KRAKÓW o. Maciej Miąsik, macm@op.pl WARSZAWA o. Guillermo Aguiñaga, gaguinagap@yahoo.com.mx

10 młodzi i misje Do każdego z nas, z pewnością, trafiło jakieś ziarno dobra, które w przyszłości wyda obfity plon. A teraz z utęsknieniem czekamy na KoWaMi 2016! To był mój drugi pobyt u kombonianów. Tym razem przyjechałem do Krakowa z większym spokojem niż poprzednio. Nie zadawałem tylu pytań, jak będzie itp. Wiedziałem, że będzie to niezwykły czas i wcale się nie pomyliłem. Tego, co przeżyłem, nie sposób opisać. Świetna atmosfera modlitwa, adoracje, ale i chwile relaksu. Czułem się tak dobrze jak w domu. Ten pobyt wiele zmienił w moim życiu. Teraz czuję, że staję się coraz lepszym człowiekiem. Jeszcze do nietekst: ALEKSANDRA ROROT zdjęcia: MISJONARZE KOMBONIANIE Komboniańskie Wakacje Misyjne lipca w Krakowie zakończyły się tygodniowe rekolekcje dla młodzieży szkół średnich. W tym roku były one wypełnione rozmaitymi atrakcjami i spotkaniami. Nad całym wydarzeniem, jak również nad jego uczestnikami, czuwał o. Maciek Miąsik. Podczas tego tygodnia trzykrotnie odwiedziliśmy Dom Pomocy Społecznej, by porozmawiać z jego mieszkańcami. Pragnęliśmy poświęcić im trochę swojego czasu. Ludzie ci urzekają swoją chęcią do życia i nieustannym uśmiechem. Dla tych, którzy DPS odwiedzali po raz pierwszy, było to bardzo poruszające doświadczenie. Odbyliśmy również dwie piesze wędrówki. Jedną po Ojcowskim Parku Narodowym, gdzie zostaliśmy niezwykle gościnnie przyjęci w domu pomocy społecznej Zgromadzenia Braci Albertynów, oraz do sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach. Mieliśmy również chwile wytchnienia w trakcie świetnej zabawy, np. podczas pogodnego wieczorku. Dzięki wspaniałej atmosferze, życzliwości i otwartości uczestników dobrze się razem bawiliśmy. Bardzo ważną częścią rekolekcji były medytacje nad fragmentami Dziejów Apostolskich. Poznawaliśmy początki działalności misyjnej Apostołów, ich pierwsze podróże, nowe doświadczenia oraz radości i problemy z nimi związane. 32 Misjonarze Kombonianie 5 (130) wrzesień październik 2015

11 dawna bywało, że wstydziłem się swojej wiary. Dopiero w Krakowie zrozumiałem, że wcześniej nie byłem sobą. Nauczyłem się tam wielu nowych rzeczy i wróciłem do domu odmieniony, lepszy, umocniony, wyciszony. Przez te kilka dni poznawaliśmy życie i działalność misyjną św. Pawła. Wiele się od niego nauczyłem. Zrozumiałem, że nie można się poddawać przez upadki, życiowe porażki, ale zawsze należy dążyć do celu, który nie ja sobie wyznaczyłem tylko Bóg. Jeśli tylko będę trwał przy Nim, to wszystko się ułoży i nie ma się czego bać. Mieliśmy dużo czasu, by sobie porozmawiać z Bogiem, czy to podczas medytacji, rozważając fragmenty Pisma Świętego, czy podczas adoracji. To właśnie wtedy zrozumiałem, jak wiele rzeczy w moim życiu dzieje się za Jego przyczyną. Uświadomiłem sobie, jak dużo darów codziennie od Niego otrzymuję, często nie doceniając tego, co mam. Uzmysłowiłem sobie również, że tylko żyjąc w jedności z Bogiem, można być naprawdę szczęśliwym człowiekiem. Piotr KoWaMi to czas siedmiu dobrze zaplanowanych dni. Codziennie można było doświadczyć pomysłowości o. Maćka, poczynając od pracy (zbiór porzeczek), przez wolontariat, grillowanie, aż do aktywnego odpoczynku. Bardzo dobrze wspominam odwiedziny w DPS-ie, które zarówno pensjonariuszom, jak i mnie dały wiele radości. Im bardziej otwierałem się na tych nieznanych mi ludzi, tym więcej otrzymywałem. Ja dawałem im swój czas, ale oni obdarowali mnie o wiele bardziej. Rekolekcje to również wspaniałe chwile medytacji. Dobrze poprowadzone przygotowanie do rozmyślań i ponad godzina czasu w ciszy na osobiste spotkanie ze słowem Bożym to coś, na co długo czekałem i czego mi brakowało. To co odkryłem w czasie tych rekolekcji, poprzez lectio divina, rozmowy z innymi osobami, to przede wszystkim fakt, że Bóg jeszcze nie raz może mnie zaskoczyć, że jeszcze Go nie znam, że chce do mnie ciągle mówić, ale też pragnie, abym ja zadawał Mu wciąż pytania. Na nowo odkryłem, że On nie odpowiada raz na jakiś czas, po czym każe mi radzić sobie samemu, ale że cały czas chce mówić. Pokazał mi również, jak mam rozeznawać Jego wolę. Muszę z siebie coś dać, a nie tylko czekać na odpowiedź. Tutaj również potrzeba mojego zaangażowania. Wakacje z kombonianami to wreszcie nowi, wspaniali ludzie, misjonarze i świadectwo ich życia, pracy, a także bardzo przyjazna, wręcz rodzinna atmosfera, która pomaga w poznaniu innych i siebie samego, pozwala też psychicznie odpocząć. kleryk Jakub AOn rzekł do nich: Pójdźcie wy sami osobno na miejsce pustynne i wypocznijcie nieco! (Mk 6,31). Mimo obecności wielu ludzi, radości ze wspólnych rozmów, pracy i zabaw KoWaMi było dla mnie właśnie takim miejscem pustynnym. Miejscem, gdzie mogłam wypocząć, spojrzeć na otaczającą mnie codzienność z pewnej perspektywy, usłyszeć co Pan Bóg ma mi do powiedzenia. Dziękuję Mu za dar spotkania z ludźmi z DPS-u, za świadectwa misjonarzy, czas modlitwy, adoracji, medytacji. Za to, że wlał we mnie nowy zapał, entuzjazm, obdarzył odwagą i siłami. Nie pozbawił wątpliwości, ale pomógł mi podjąć decyzję i podsunął kilka pomysłów na zaangażowanie, także misyjne. Zrozumiałam, że nie zawsze muszę mieć stuprocentową pewność, by wybrać konkretną drogę. Pan Bóg pozwala mi się mylić, ale najważniejsze to nie stać w miejscu, a próbować i mieć oczy otwarte na znaki, by w razie czego się wrócić. Marta MISJONARZE KOMBONIANIE W POLSCE WARSZAWA ul. Łączna 14, WARSZAWA, skr. poczt. 81 tel kombonianiewa@gmail.com ING Bank Śląski: KRAKÓW ul. Skośna 4, KRAKÓW, skr. poczt. 21 tel kombonianie@gmail.com ING Bank Śląski:

12 kombo krzyżówka KOMBO KRZYŻÓWKI z nagrodami prosto z Afryki! To już przedostatnia część Kombo Krzyżówek. Gorąco zachęcamy do dalszej zabawy, a jednocześnie prosimy o cierpliwość w oczekiwaniu na grudniowe losowanie. 1. Co w języku suahili oznacza jambo? 2. Sakrament, który jest fundamentem życia chrześcijańskiego i bramą otwierającą dostęp do innych sakramentów 3. Afrykańskie miasto, w którym zmarł Daniel Comboni 4. Kolor w różańcu misyjnym symbolizujący EUROPĘ 5. Zasłona w oknie lub nad łóżkiem, chroniąca przed owadami 6. Liczba encyklik św. Jana Pawła II 7. Jego stolicą jest Chartum 8. Rytuał plemienia Pokot, podczas którego młodzi mężczyźni zostają uznani za dorosłych 9. Zwierzę o imieniu King, z którym Staś i Nel podróżowali po Czarnym Lądzie 10. Grupa ludzi podróżująca przez pustynię na wielbłądach lub osłach 11. ŚMK to Misjonarze Kombonianie ruch działający od 2010 r. 12. Charyzmat Zgromadzenia Misjonarzy Kombonianów ZDOBYWAJ WIEDZĘ O MISJACH I WYGRYWAJ ATRAKCYJNE NAGRODY! 34 Misjonarze Kombonianie 5 (130) wrzesień październik 2015

13 17 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem, którego celem jest zwrócenie uwagi publicznej na problem biedy i związanego z nią wykluczenia społecznego. Jest to także znak solidarności z osobami dotkniętymi skrajnym niedostatkiem. Walka z ubóstwem jest największym wyzwaniem dla współczesnego świata. Prawie 40% mieszkańców naszego globu, czyli ok. 2,8 mld ludzi, musi walczyć o przeżycie, mając do dyspozycji nie więcej niż 2 dolary dziennie. Natomiast ponad 1,2 mld może wydać kwotę mniejszą niż równowartość 1 dolara. Problem ekstremalnego ubóstwa dotyczy głównie 50 krajów określonych przez ONZ mianem najsłabiej rozwiniętych (Least Developed Countries) 34 z nich znajdują się na terenie Afryki. Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem Nieumiejętna pomoc w postaci kredytów pogrążyła najuboższe kraje, stawiając je na skraju bankructwa (zadłużenie międzynarodowe często wielokrotnie przekracza ich wpływy do budżetu). W dobie globalizacji wspólnota międzynarodowa poczuła się odpowiedzialna za stale rosnącą przepaść pomiędzy bogatą Północą a biednym Południem. Handel światowy rośnie w tempie 5% rocznie. Ponad 80% światowego eksportu wytwarza się w zaledwie 10 krajach. Według Banku Światowego tylko 3 centy z każdego dolara trafiają do krajów o niskim dochodzie na mieszkańca, które zamieszkuje 40% populacji świata. Wyjście z ubóstwa może nastąpić jedynie dzięki zapewnieniu tym krajom zrównoważonego rozwoju.

14 PR ACA Liczba ludzi bezrobotnych na świecie wzrosła w roku 2014 do 201 milionów. W obecnym roku ma się powiększyć o kolejne 3 mln osób, a w następnych czterech latach o dalsze 8 mln. W ubiegłym roku 74 mln ludzi w wieku lat pozostawało bez pracy. Co piąty bezrobotny jest mieszkańcem kraju rozwiniętego (USA, Kanada, państwa UE, Australia, Izrael i Japonia). Największe bezrobocie panuje na Bliskim Wschodzie (29%) oraz w Afryce Północnej (24%). PRZYCZYNY BEZROBOCIA W krajach wysoko rozwiniętych: zmiany technologiczne(automatyzacja i komputeryzacja); przenoszenie miejsc pracy do krajów o niższych płacach i podatkach; ograniczanie zatrudnienia w przedsiębiorstwach (edukacja, służba zdrowia, administracja, policja, kolej) ze względu na trudności budżetowe; finansowe i biurokratyczne bariery podejmowania działalności gospodarczej; mała przedsiębiorczość, bezradność niektórych grup społecznych; napływ dużej liczby imigrantów. W krajach słabo rozwiniętych: brak kapitału umożliwiającego tworzenie miejsc pracy; wysoki przyrost naturalny; nieudolne, skorumpowane rządy; niskie kwalifikacje osób w wieku produkcyjnym; częściowa niezdolność do pracy w wyniku niedożywienia i chorób. Według definicji ILO (Międzynarodowej Organizacji Pracy) za osobę bezrobotną uważa się kogoś, kto jest w wieku produkcyjnym i nie pracuje, ale jest gotów podjąć pracę i jej szuka.