EKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA HERBICYDU FOSFOORGANICZNEGO NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE JESIENNYM. CZĘŚĆ I
|
|
- Karol Kowalik
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ECOLOGICAL CHEMISTRY AND ENGINEERING S Vol. 15, No Teresa KRZYŚKO-ŁUPICKA* i Katarzyna GRATA* EKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA HERBICYDU FOSFOORGANICZNEGO NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE JESIENNYM. CZĘŚĆ I ECOLOGICAL EFFECTS OF PHOSPHOORGANIC HERBICIDE ON SOIL DIAZOTROPHS IN AUTUMN. PART I Streszczenie: Badano wpływ herbicydu fosfoorganicznego Roundup na liczebność i intensywność wiązania azotu przez glebowe drobnoustroje niesymbiotyczne (diazotrofy) w glebie nienawoŝonej i nawoŝonej obornikiem w okresie jesiennym. Liczebność diazotrofów oznaczano metodą płytkową na bezazotowej poŝywce Fenglerowej, a potencjalną aktywność wiązania azotu atmosferycznego przez diazotrofy glebowe zmodyfikowaną metodą Pochona. Na podstawie przeprowadzonych badań w okresie jesiennym stwierdzono okresową stymulację liczebności diazotrofów po 30 dniach działania herbicydu zarówno w glebie nienawoŝonej, jak i glebie z obornikiem. Natomiast po 7 i 90 dniach odnotowano duŝy (10-krotny) spadek ich liczebności. W tym okresie potencjalna aktywność wiązania azotu molekularnego była stymulowana przez herbicyd w glebie nienawoŝonej po 90 dniach jego działania, natomiast w glebie z obornikiem proces ten był najwyraźniej hamowany po 30 dniach. StęŜenie azotu azotanowego i amonowego było większe w obiektach z Roundupem. Słowa kluczowe: gleba, Roundup, diazotrofy, intensywność wiązania azotu, jesień Wpływ herbicydów na rozwój i aktywność mikroorganizmów glebowych zaleŝy nie tylko od właściwości herbicydu, ale równieŝ od fizykochemicznych właściwości gleb, ich aktywności biologicznej, zabiegów agrotechnicznych, warunków klimatycznych [1, 2], a takŝe od terminu jego zastosowania [3, 4]. Oddziaływanie herbicydów na rozwój populacji drobnoustrojów następuje na skutek zaburzeń w metabolizmie komórki, ale nie wszystkie jego zmiany prowadzą do zahamowania procesu rozmnaŝania się. Jednym ze zjawisk zaburzenia metabolizmu pierwotnego jest wiązanie wolnego azotu przez mikroorganizmy glebowe [5]. Biologiczne wiązanie azotu molekularnego ma znaczenie ekologiczne i ekonomiczne. Tą drogą bowiem do gleby dostaje się znacznie więcej tego pierwiastka niŝ wprowadza się go w postaci nawozów azotowych. Wzbogacenie gleby w azot nie wymaga więc wy- * Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej, Uniwersytet Opolski, ul. kard. B. Kominka 4, Opole, tel , teresak@uni.opole.pl
2 96 Teresa Krzyśko-Łupicka i Katarzyna Grata sokich kosztów produkcji nawozów i nie zanieczyszcza środowiska. Rocznie zostaje związane Mg azotu, z czego 30% przypada na wiązanie niesymbiotyczne [6]. Za wiązanie azotu molekularnego odpowiedzialne są diazotrofy - zróŝnicowane pod względem systematycznym bakterie, zawierające enzym nitrogenazę [7]. Przeprowadzają one reakcje wbudowywania azotu do związków organicznych, które bezpośrednio trafiają do zapasów białka w glebie. Wolno Ŝyjące diazotrofy potrafią prowadzić ten proces całkowicie bez udziału rośliny, wykorzystując jako źródło energii związki organiczne, często oporne na rozkład. Do grupy tej zaliczane są sinice (Cyanoprokariota), bakterie tlenowe z rodzajów: Azotobacter, Arthrobacter, Azomonas, Azospiryllum, Azotococcus, Beijerinckia, Klebsiella, Derxia Pseudomonas i Xanthomonas, względnie tlenowe, takie jak: Enterobacter i Bacillus, oraz beztlenowe np. Clostridium czy redukujące siarczany Desulfovibrio i Desulfotomaculum [8-10]. Nie ma jednak ostrego zróŝnicowania pomiędzy wolno Ŝyjącymi i symbiotycznymi organizmami wiąŝącymi azot, poniewaŝ wolno Ŝyjące Bradyrhizobium takŝe wiąŝe pewne jego ilości. Do rozwoju diazotrofów w środowisku konieczne są rozpuszczalne połączenia fosforowe, Ŝelazo, molibden lub wanad oraz bor [9]. Negatywny wpływ na wiązanie azotu molekularnego poza pestycydami i metalami cięŝkimi wywierają nadmierne ilości azotu mineralnego, zwłaszcza amonowego [11]. Większa koncentracja jonów amonowych w środowisku, a zatem i wewnątrz komórki moŝe prowadzić do zahamowania tworzenia syntetazy glutaminowej, a w konsekwencji do zatrzymania syntezy nitrogenazy [9, 12]. Aktywność nitrogenazy u wszystkich diazotrofów hamowana jest przez tlen, dlatego wykształciły one specyficzne mechanizmy ochrony enzymu. U diazotrofów tlenowych utrzymanie niskiego stęŝenia tlenu w komórce zapewnia związanie kompleksu enzymatycznego z membranami, produkcja śluzu i tworzenie skupień oraz duŝe tempo oddychania [12]. Zaburzenia w gospodarce azotowej mogą być związane z procesami transaminacji, powstawaniem łańcuchów peptydowych lub teŝ z przepuszczalnością błony cytoplazmatycznej, wskutek czego zmienia się natęŝenie wypływu aminokwasów poza komórkę. W kulturach A. chroococcum poddanych działaniu venzaru notowano ubytek leucyny, fenyloalaniny i tryptofanu, będących prekursorami kwasów huminowych. Związane jest to z blokowaniem enzymu transaminazy i nitrogenazy, co spowodowało zahamowanie procesu wiązania azotu molekularnego [13]. Rozwój czystych kultur bakterii z rodzajów Azotobacter, Azotomonas i Beijerinckia silnie natomiast hamowały fungicydy tiuramowe [14]. W badaniach niewielu autorów podejmuje problem wpływu herbicydu Roundup na proces wiązania wolnego azotu przez niesymbiotyczne diazotrofy glebowe. Wachowska [15] zaobserwowała, Ŝe w warunkach polowych herbicyd ten stosowany do niszczenia traw wywoływał niekorzystne zmiany środowiska, prowadzące początkowo do zahamowania rozwoju bakterii z rodzaju Azotobacter, a po 20 dniach, w miarę zanikania substancji aktywnej, do odbudowy tej populacji. Znacznie więcej prac dotyczy skutków działania Roundupu na proces wiązanie wolnego azotu przez brodawkowe bakterie symbiotyczne. Zwrócono uwagę na duŝą wraŝliwość bakterii brodawkowych z gatunku Rhizobium japonicum nawet na bardzo małe dawki tego herbicydu [16]. Objawiało się to zmniejszoną zdolnością tworzenia brodawek
3 Ekologiczne skutki działania herbicydu fosfoorganicznego na diazotrofy glebowe Cz. I 97 na korzeniach soi, a przez to i inhibicją wiązania azotu [3] oraz obniŝoną aktywnością nitrogenazy, której stopień zahamowania zaleŝał od ilorazu C/N w glebie [17]. Herbicyd Roundup (substancja aktywna glifozat-n-(fosfonometylo)glicyna) jest powszechnie stosowany do niszczenia około 70 gatunków chwastów oraz do desykacji zbóŝ i rzepaku. Jest on degradowany prawie wyłącznie pod wpływem wytwarzanych przez drobnoustroje enzymów [18, 19] do sarkozyny lub kwasu aminometylofosfonowego (AMPA), NH 3, CO 2, C 2 H 5 OH, wody i fosforanów [20, 21]. Jednak AMPA moŝe ulegać w glebie kumulacji albo degradacji wolniejszej niŝ glifozat [22], co prowadzi do wzrostu liczebności grzybów [23], a tym samym zakłócenia równowagi biologicznej gleby. Mikroorganizmy glebowe w większym stopniu mogą reagować na zmiany środowiska związane z wegetacją roślin, zabiegami agrotechnicznymi, warunkami klimatycznymi niŝ bezpośrednio na sam herbicyd. Z tego względu w badaniach nad wpływem herbicydów na właściwości gleb i mikroorganizmy preferowane są testy laboratoryjne, prowadzone w glebie w warunkach kontrolowanych. Celem badań była laboratoryjna ocena wpływu Roundupu na liczebność i intensywność wiązania azotu przez diazotrofy niesymbiotyczne, w glebie nienawoŝonej i nawo- Ŝonej obornikiem, w okresie jesiennym. Materiał i metody Materiał badawczy stanowiły próbki gleby brunatnej właściwej o ph = 5,5, pobrane jesienią z warstwy gleby ornej 0 25 cm. Zawartość azotu azotanowego wyjściowo w roztworze glebowym wynosiła 27,5 mg(kg s.m.) 1, a azotu amonowego 23,8 mg(kg s.m.) 1. Doświadczenie wazonowe załoŝono w następujących obiektach: I-Gleba (G), II-Gleba + Roundup (GH), III-Gleba + obornik (GO), IV-Gleba + obornik + Roundup (GOH). Do kaŝdego wazonu wprowadzono 1 kg badanej gleby. Roundup rozpylono na powierzchni wazonów w ilości równowaŝnej dawce polowej 2, cm 3, a dojrzały obornik wprowadzono w ilości równowaŝnej dawce polowej 1,33 g kg 1. Za podstawę obliczenia przyjęto masę 5 cm warstwy ornej na powierzchni 1 ha. Badaną glebę inkubowano w temperaturze 20ºC przez 7, 30 i 90 dni, utrzymując stałą wilgotność na poziomie 60% pojemności wodnej. Liczebność diazotrofów oznaczano metodą płytkową na bezazotowej poŝywce Fenglerowej [24] w temperaturze 28ºC, po 7 dobach inkubacji, a potencjalną aktywność wiązania azotu atmosferycznego przez diazotrofy glebowe (Dn) zmodyfikowaną metodą Pochona [25]. Wyniki podano w przeliczeniu na 1 g suchej masy gleby. Obliczenia statystyczne wykonano metodą analizy wariancji z zastosowaniem testu Duncana. Analizy chemiczne wykonywane po 7 i 90 dniach z próbek uśrednionych obejmowały: oznaczenie ph KCl metodą potencjometryczną, fosforu metodą kolorymetryczną [26] i wybranych pierwiastków: Ŝelaza, manganu, boru metodą AAS oraz mineralnych form azotu metodą Greweling-Peecha [27]. Wyniki i ich omówienie Herbicydy wpływają zarówno na rozwój wolno Ŝyjących asymilatorów azotu, a w szczególności na szczepy rodzaju Azotobacter, jak i aktywność wiązania przez te
4 98 Teresa Krzyśko-Łupicka i Katarzyna Grata gleby azotu. Przy czym wiązanie azotu było hamowane znacznie silniej niŝ rozwój Azotobacter ssp. [14]. Wyniki badań przeprowadzonych w okresie jesiennym wykazały po 30 dniach w obiektach z Roundupem okresową stymulację liczebności diazotrofów, większą w glebie nienawoŝonej niŝ w glebie z obornikiem. Natomiast po 7 i 90 dniach odnotowano znaczne hamowanie ich rozwoju zarówno w glebie nienawoŝonej, jak i w glebie z obornikiem (rys. 1). Okresowy wzrost liczebności diazotrofów moŝe powodować wzbogacenie gleby w substancje pokarmowe, pochodzące z rozkładu Roundupu, oraz z ciał organizmów zabitych jego działaniem. Związany jest takŝe z czasem zanikania 90% początkowej dawki herbicydu wynoszącym dni. Przetrwanie największego stęŝenia Roundupu w glebie zaleŝy równieŝ od zdolności adaptacyjnych mikroorganizmów i umoŝliwia po 20 dniach odbudowę populacji Azotobacter [15]. K - kontrola; G - gleba nienawoŝona; GH - gleba nienawoŝona traktowana herbicydem; GO - gleba nawoŝona obornikiem; GOH - gleba nawoŝona obornikiem traktowana herbicydem. Wartości oznaczone takimi samymi literami nie róŝnią się dla p < 0,05 Rys. 1. Ogólna liczebność diazotrofów w glebie w obecności herbicydu w okresie jesiennym [jtk (g s.m. gleby) 1 ] Potencjalna aktywność wiązania azotu atmosferycznego w obiektach z Roundupem była początkowo wyraźnie hamowana, najsilniej po 30 dniach w glebie nawoŝonej, natomiast po 90 dniach zaobserwowano 12% stymulację w glebie nienawoŝonej (rys. 2). Na znacznie silniejsze hamowanie wiązania azotu w obecności pestycydów niŝ rozwój Azotobacter ssp. zwraca uwagę Strzelec [14]. Inną przyczyną moŝe być wzrost kwasowości gleby (rys. 3) w obiektach z Roundupem, większy w glebie nawoŝonej (ph = 5,2), co zadziałało jak czynnik selekcyjny i zahamowało rozwój niektórych diazotrofów, takich jak Azotobacter [12], a dalszą konsekwencją wzrostu kwasowości mogło być hamowanie aktywności nitrogenazy i wiązania azotu. W obiektach z herbicydem w glebie nienawoŝonej stęŝenie Ŝelaza utrzymywało się na zbliŝonym poziomie, ale odnotowano wzrost stęŝenia boru po 90 dniach (rys. 3a). Natomiast w glebie nawoŝonej początkowo obserwowano 13% wzrost stęŝenia Ŝelaza, a po 90 dniach spadek stęŝenia wszystkich badanych pierwiastków, największy boru. Towarzyszył temu wzrost kwasowości gleby (rys. 3b). ObniŜenie stęŝenia fosforu ogó-
5 Ekologiczne skutki działania herbicydu fosfoorganicznego na diazotrofy glebowe Cz. I 99 łem w obiektach z Roundupem (rys. 3a) związane było z pobieraniem go przez bakterie, ale najprawdopodobniej takŝe ze wzrostem wiązania przez jony Al i Fe, poniewaŝ ph < 6,5. Zaobserwowane zmiany stęŝeń pierwiastków są trudne do wyjaśnienia, niemniej wskazują na inną dynamikę przemian w badanych typach gleby. K - kontrola; G - gleba nienawoŝona; GH - gleba nienawoŝona traktowana herbicydem; GO - gleba nawoŝona obornikiem; GOH - gleba nawoŝona obornikiem traktowana herbicydem. Wartości oznaczone takimi samymi literami nie róŝnią się dla p < 0,05 Rys. 2. Intensywność wiązania azotu w obecności herbicydu w okresie jesiennym a) b) 20,00 20,0 zmainy stęŝenia pierwiastków w czasie [%] 15,00 10,00 5,00 0,00-5,00-10,00-15,00-20,00-25,00-30, [dni] zmainy stęŝenia pierwiastków w czasie [%] 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0-25,0-30, [dni] ph P2O5 Fe B Mn ph P2O5 Fe B Mn Rys. 3. Wpływ Roundupu na zmiany ph i stęŝenia pierwiastków w glebie po 7 i 90 dniach: a) w glebie nienawoŝonej i b) glebie nawoŝonej [%] StęŜenia azotu azotanowego (N-NO 3 ) wyraźnie wzrastało w obecności herbicydu w glebie nienawoŝonej, osiągając maksimum w 30 dniu. Natomiast w glebie z obornikiem potraktowanej herbicydem stęŝenie N-NO 3 do 30 dnia doświadczenia było mniej-
6 100 Teresa Krzyśko-Łupicka i Katarzyna Grata sze niŝ w samej glebie z obornikiem. Następnie ulegało powolnemu obniŝeniu do poziomu 33 mg kg 1 s.m gleby zarówno w glebie nawoŝonej, jak i nienawoŝonej (rys. 4). Wzrost stęŝenia azotanów moŝe być wynikiem degradacji glifozatu [1] albo zwiększonej proliferacji bakterii nitryfikujących w wyniku stymulacji glifozatem. Pozwala to na zachowanie w glebie zasobu nieorganicznych soli azotu dostępnych dla roślin [28, 29]. G - gleba nienawoŝona; GH - gleba nienawoŝona traktowana herbicydem; GO - gleba nawoŝona obornikiem; GOH - gleba nawoŝona obornikiem traktowana herbicydem Rys. 4. StęŜenie N-NO 3 w glebie [mg (kg s.m.) 1 ] w zaleŝności od czasu działania herbicydu G - gleba nienawoŝona; GH - gleba nienawoŝona traktowana herbicydem; GO - gleba nawoŝona obornikiem; GOH - gleba nawoŝona obornikiem traktowana herbicydem. Rys. 5. StęŜenie N-NH 4 w glebie [mg (kg s.m.) 1 ] w zaleŝności od czasu działania herbicydu StęŜenia azotu amonowego (N-NH 4 ) w obiektach z herbicydem wykazywało podobną tendencję spadkową, ale było większe niŝ w obiektach bez herbicydu (rys. 5). Pomiędzy
7 Ekologiczne skutki działania herbicydu fosfoorganicznego na diazotrofy glebowe Cz. I a 30 dniem doświadczenia niezaleŝnie od typu gleby utrzymywało się na poziomie 20,4 mg kg 1 s.m. gleby. Biologiczna redukcja azotu molekularnego do jonów amonowych była większa w obecności Roundupu, a więc utrata azotu glebowego do atmosfery spowodowana denitryfikacją nie jest bezpowrotna. Hauke-Pacewiczowa [2] takŝe zaobserwowała silny wzrost zawartości azotu amonowego w glebach juŝ w kilka dni po potraktowaniu ich herbicydami. W rzeczywistości mineralizacja azotu wyraŝona jako suma jonów amonowych i azotowych wzrastała w glebach traktowanych Roundupem w większym stopniu w glebie nienawoŝonej niŝ bogatszej w substancję organiczną. Roundup zastosowany do desykacji zbóŝ i rzepaku oraz w zespole upraw poŝniwnych do niszczenia chwastów wpływa na zwiększenie zasobności gleb o mniejszej zawartości substancji organicznej w azot, a tym samym poprawia rozwój upraw. Wnioski Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano następujące wnioski: 1. W okresie jesiennym Roundup powodował okresową (po 30 dniach) stymulację diazotrofów niesymbiotycznych, większą w glebie nienawoŝonej niŝ nawoŝonej. 2. Wzrost intensywności wiązania azotu w obecności Roundupu obserwowano po 90 dniach w glebie nienawoŝonej, a znaczny spadek po 30 dniach w glebie z obornikiem. 3. StęŜenie N-NH 4 wykazywało tendencję spadkową, ale było większe w obiektach z Roundupem. 4. StęŜenia azotu azotanowego (N-NO 3 ) wyraźniej wzrastało w obecności herbicydu w glebie nienawoŝonej, osiągając największą wartość w 30 dniu doświadczenia. 5. W obecności herbicydu zmniejszało się stęŝenie fosforanów zarówno glebie nienawoŝonej, jak i nawoŝonej, a stęŝenie boru wzrastało tylko w glebie nienawoŝonej. Literatura [1] Grossbard E.: Effect on soil microflora, [w:] Herbicides: Physiology, Biochemistry, Ecology. Ed. L.J. Audus, Academic Press, London [2] Hauke-Pacewiczowa T.: Pam. Puław. - Prace IUNG, 1971, 46, [3] Marsh I.A.P., Davies H.A i Grossbard E.: Weed. Res. 1977, 17, [4] Koper J. i Piotrowska A.: Z. Nauk. Akademii Tech.-Rol., Bydgoszcz, 1999, 220(44), [5] Balicka N.: Post. Mikrobiol., 1983, 22(3/4), [6] Król M.J. i Zielewicz- Dukowska J.: Post. Mikrobiol., 2005, 44(1), [7] Wielbo J. i Skorupska A.: Post. Mikrobiol., 2003, 42(3), [8] Barabasz W.: Post. Mikrobiol., 1992, 31(1), [9] Schlegel H.G.: Mikrobiologia ogólna. WN PWN, Warszawa [10] Hubbell B.H. i Gaskins M.H. [w:] Biological nitrogen fixation. Plenum Press, New York-London [11] Myśków W. i Kobus J.: Post. Mikrobiol., 1986, 25(3/4), [12] Bergey s manual of determinative bacteriology. Wiliams and Wilkins, Baltimore [13] Pietr S.J. i Jabłońska B.: Polish J. Soil Sci., 1987, 20, [14] Strzelec A.: Roczn. Glebozn., 1986, 37(1), [15] Wachowska U. i Banaszkiewicz T.: Natur. Sci., 1999, 2, [16] Jaworski.: J. Agricult. Food Chem., 1972, 20,
8 102 Teresa Krzyśko-Łupicka i Katarzyna Grata [17] Mőller M.M., Rosenberg C., Siltanen H. i Wartiovaara T.: Bull. Environ. Contamin. Toxicol., 1981, 27, [18] La Nauze I., Rosenberg H. i Show P.C.: Biochim. Biophys. Acta, 1970, 212, [19] Zeleznick L.D., Myers T.C. i Tichener E.B.: Biochim. Biophys. Acta, 1963, 78, [20] Dick R.E. i Quinn J.P.: Appl. Microbiol. Biotechnol., 1995, 43, [21] Klimek- Ochab M., Obojska A. i Lejczak B.: Biotechnologia, 2004, 1, [22] Rueppel M.L., Brighwell B.B., Schaefer J. i Marvel J.T.: Agric. Food Chem., 1997, 25, [23] Araujo A.S.F., Monteiro R.T.R. i Abarkeli R.B.: Chemosphere, 2003, 52, [24] Fenglerowa W.: Acta Microbiol. Pol., 1970, 14(2), [25] Pfeifer-Maliszewska W.: Metody oznaczania potencjalnej aktywności procesu wiązania wolnego azotu w glebie. Prace z dziedziny mikrobiologii gleby. PTG, Warszawa [26] Lityński T., Jurkowska H. i Gorlach E.: Analiza chemiczno-rolnicza gleby i nawozów. PWN, Warszawa [27] Nowosielski O.: Metody oznaczania potrzeb nawozowych. PWRiL, Warszawa [28] Burris R.H. i Roberts G.P.: Ann. Rev. Nutr., 1993, 13, [29] Mandermack K.W., Kinney C.A., Coleman D., Huang Y.S., Freeman K.H. i Bogner J.: Environ. Microbiol., 2000, 2, ECOLOGICAL EFFECTS OF PHOSPHOORGANIC HERBICIDE ON SOIL DIAZOTROPHS IN AUTUMN. PART I Summary: The main aim of the research, was to check how Roundup affects the number and intensity of nitrogen absorption by diazotrophs, in autumn, depending on the soil organic substance content. The number of diazotrophs has been determined by means of the plate method based on the nitrogen free Fengler s medium and their potential ability of atmospheric nitrogen absorption by means of the modified Pochon s method. On the basis of the carried out research, it has been found that the 30 day herbicide presence seems to stimulate diazotrophs number in both, manured and non-manured soil. However, after 7 and 90 days tenfold decrease in their number has been observed. In autumn, potential ability of atmospheric nitrogen absorption has been stimulated by the herbicide after its 90 day activity in the non-manured soil, whereas this process in the manured soil has been obviously suppressed after 30 days. The use of Roundup to desicate crops and rape and post-harvest crops in order to fight weeds has shown the influence on the increase of nitrogen amount in the soil of lower organic substance content, simultaneously improving crops development after 90 days since it was applied. Keywords: soil, Roundup, diazotrophs, N-fixing activity, autumn
EKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA HERBICYDU FOSFOROORGANICZNEGO NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE JESIENNYM. CZĘŚĆ I
Proceedings of ECOpole Vol. 1, No. 1/2 2007 Teresa KRZYŚKO-ŁUPICKA 1 i Katarzyna GRATA 1 EKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA HERBICYDU FOSFOROORGANICZNEGO NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE JESIENNYM. CZĘŚĆ I ECOLOGICAL
Bardziej szczegółowoEKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA HERBICYDU FOSFOORGANICZNEGO NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE WIOSENNYM. CZĘŚĆ II
ECOLOGICAL CHEMISTRY AND ENGINEERING S Vol. 15, No. 4 2008 Teresa KRZYŚKO-ŁUPICKA 1 EKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA HERBICYDU FOSFOORGANICZNEGO NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE WIOSENNYM. CZĘŚĆ II ECOLOGICAL
Bardziej szczegółowoEKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA FOSFORANU MOCZNIKA NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE JESIENNYM. CZĘŚĆ I
ECOLOGICAL CHEMISTRY AND ENGINEERING S Vol. 15, No. 4 2008 Katarzyna GRATA 1 i Teresa KRZYŚKO-ŁUPICKA 1 EKOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA FOSFORANU MOCZNIKA NA DIAZOTROFY GLEBOWE W OKRESIE JESIENNYM. CZĘŚĆ
Bardziej szczegółowoWPŁYW FOSFORANU MOCZNIKA JAKO ŚRODKA DEZYNFEKCYJNEGO OBORNIKA NA BIOLOGICZNE I BIOCHEMICZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEBY
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LVI NR 3/4 WARSZAWA 2005: 13-20 KATARZYNA GRATA, TERESA KRZYŚKO-ŁUPICKA WPŁYW FOSFORANU MOCZNIKA JAKO ŚRODKA DEZYNFEKCYJNEGO OBORNIKA NA BIOLOGICZNE I BIOCHEMICZNE WŁAŚCIWOŚCI
Bardziej szczegółowoPrzedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów
Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp 13 1. Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych 14 1.1. Wprowadzenie 14 1.2. Kryteria podziału nawozów mineralnych 14 1.3. Cechy nawozów mineralnych 17 2. Nawozy
Bardziej szczegółowoWapnowanie a aktywność biologiczna gleb
Wapnowanie a aktywność biologiczna gleb Prof. dr hab. inż. Stanisław J. Pietr Zakład Mikrobiologii Rolniczej Prośrodowiskowy aspekt wapnowania gleb IV KONFERENCJA - NAUKA BIZNES ROLNICTWO Puławy, 26 listopada
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp.
ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp. Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym,
Bardziej szczegółowoBez fosforu w kukurydzy ani rusz!
.pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 4, Data wydania: 25 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1651
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1651 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 2 Data wydania: 30 lipca 2018 r. Nazwa i adres LABSTAR MATEUSZ
Bardziej szczegółowoAtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby
AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby Produkt wytworzony z surowca pochodzącego z młodego, unikatowego w Europie złoża do produkcji wapna nawozowego. Porowatość surowca dająca ogromną powierzchnię
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 20 stycznia 2016 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoA po żniwach nic lepszego: Jeden za wszystkich wszyscy za jednego
A po żniwach nic lepszego: Jeden za wszystkich wszyscy za jednego Schemat rozkładu materii organicznej w glebie Resztki roślinne i zwierzęce Mineralizacja Humifikacja 75 80 % 15 20 % Butwienie warunki
Bardziej szczegółowoNawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice
Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane
Bardziej szczegółowoOCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA
OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA Lubań, 207 r. . Tak dużo nawozów jak jest to konieczne, tak mało jak to możliwe - nie ma innego racjonalnego
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 26 lipca 2017 r. AB 814 Nazwa i adres PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoZAKRES: AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1214
ZAKRES: AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1214 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 11 maja 2018 r. Nazwa i adres AB 1214 MIEJSKIE
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 17 sierpnia 2016 r. AB 814 Nazwa i adres PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 20 kwietnia 2015 r. AB 814 Nazwa i adres PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1044
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1044 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 6 lipca 2018 r. Nazwa i adres EKO-KOMPLEKS
Bardziej szczegółowoPreparat RECULTIV wprowadzony do gleby powoduje: Doświadczalnictwo prowadzone przez KSC SA w latach 2011 i 2012 aplikacja doglebowa
Preparat ReCultiv jest formą swoistej szczepionki doglebowej, przewidziany jest do zastosowania w okresie przedsiewnym lub pożniwnym. Przywraca równowagę mikrobiologiczną gleby. Preparat RECULTIV wprowadzony
Bardziej szczegółowoMakro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy
https://www. Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 14 maja 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż.
Bardziej szczegółowoKonkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa.
Konkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa. ele konkursu: - kształtowanie postaw proekologicznych i prozdrowotnych. - rozwijanie zainteresowań przyrodniczych i chemicznych uczniów. - kształcenie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1044
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1044 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 20 marca 2017 r. Nazwa i adres EKO-KOMPLEKS
Bardziej szczegółowoO/100 g gleby na rok, czyli około 60 kg K 2
POTAS niezbędny składnik pokarmowy rzepaku kształtujący wielkość i jakość plonu Potas w glebach Całkowita zawartość potasu w glebach wynosi od 0,1 do 3 % i z reguły jest tym niższa, im gleba jest lżejsza.
Bardziej szczegółowoZakres badań wykonywanych w Laboratorium Środowiskowym.
Zakres badań wykonywanych w Laboratorium Środowiskowym. L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Badany obiekt woda woda do spożycia przez ludzi Badana cecha / metoda badawcza Barwa rzeczywista Zakres:
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowoMożliwość zastosowania biowęgla w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg Piasecka, Magdalena Dębicka, Piotr Chohura, Cecylia Uklańska-Pusz, Wojciech Pusz 1, Agnieszka Latawiec, Jolanta Królczyk 2 1 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Bardziej szczegółowoZakres działalności Laboratorium Środowiskowego dla którego spełnione jest wymaganie normy PN-EN ISO/IEC 17025:
Zakres działalności Laboratorium Środowiskowego dla którego spełnione jest wymaganie normy PNEN IO/IEC 17025:201802 L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Badany obiekt woda woda do spożycia przez
Bardziej szczegółowoINNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL
Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego
Bardziej szczegółowoBiologiczne oczyszczanie ścieków
Biologiczne oczyszczanie ścieków Ściek woda nie nadająca się do użycia do tego samego celu Rodzaje ścieków komunalne, przemysłowe, rolnicze Zużycie wody na jednego mieszkańca l/dobę cele przemysłowe 4700
Bardziej szczegółowoEKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH Dr hab Irena Burzyńska Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska e-mail iburzynska@itepedupl 1 WSTĘP Sposób użytkowania
Bardziej szczegółowoNawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią!
.pl https://www..pl Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! Autor: Małgorzata Srebro Data: 23 lipca 2018 Rośliny ozime, w tym zboża i rzepak, powinny zostać dobrze zaopatrzone
Bardziej szczegółowoCYKL AZOTU W BIOSFERZE
CYKL AZOTU W BIOSFERZE Stopień utlenienia związek +5 N 2 O 5 HNO 3, NO 3 - +4 NO 2 N 2 O 4 +3 HNO 2 NO 2 - +2 NO +1 N 2 O 0 N 2 (-1, -2) (NH 2 OH, N 2 H 4 ) -3 NH 3, NH + 4 CH 3 NH 2 Stopień utlenienia
Bardziej szczegółowoODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY. Wstęp
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) JÓZEF NURZYŃSKI, KATARZYNA DZIDA, LIDIA NOWAK ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY Z Katedry Uprawy i Nawożenia
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 03 czerwca 2016 r. Nazwa i adres: AB 921 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoNawożenie borówka amerykańska
Nawożenie borówka amerykańska Borówka amerykańska Jeśli borykasz się z problemem nawożenia borówki jak i jagody kamczackiej napisz do nas. Przygotujemy odpowiednie zalecenia nawozowe na dowolny okres roku
Bardziej szczegółowoSKUTKI SUSZY W GLEBIE
SKUTKI SUSZY W GLEBIE Zakrzów, 20 lutego 2019 r. dr hab. inż. Marek Ryczek, prof. UR atmosferyczna glebowa (rolnicza) hydrologiczna rośliny wilgotność gleba zwięzłość struktura gruzełkowata zasolenie mikroorganizmy
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 5 Data wydania: 9 sierpnia 2017 r. Nazwa i adres: ZAKŁAD WODOCIĄGÓW
Bardziej szczegółowoOFERTA NA WYKONYWANIE BADAŃ LABORATORYJNYCH
OFERTA NA WYKONYWANIE BADAŃ LABORATORYJNYCH Pomiary czynników szkodliwych i uciąŝliwych na stanowiskach pracy powietrze - czynniki chemiczne pyły hałas Analizy nawozów Analizy wody i ścieków Analizy produktów
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoDLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY. Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby
DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby Substancja organiczna po wprowadzeniu do gleby ulega przetworzeniu i rozkładowi przez
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1380
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1380 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 7 września 2018 r. AB 1380 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 11 maja 2015 r. Nazwa i adres AQUA Spółka Akcyjna
Bardziej szczegółowoNieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną!
https://www. Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną! Autor: Małgorzata Srebro Data: 28 marca 2018 Tegoroczna mokra jesień w wielu regionach uniemożliwiła wjazd w pole z nawozami
Bardziej szczegółowoRozpuszczalne czarne granulki Właściwości fizyczne. Granulacja Ø 2-4 mm
Rozpuszczalne czarne granulki Właściwości fizyczne Granulacja Ø 2-4 mm Specjalistyczny nawóz bezchlorkowy zawierający w swoim składzie kwasy fulwowe i huminowe, azot, potas oraz dodatkowo siarkę, materię
Bardziej szczegółowo10,10 do doradztwa nawozowego 0-60 cm /2 próbki/ 275. 20,20 Badanie azotu mineralnego 0-90 cm. 26,80 C /+ Egner/
1 Cennik 2008 GLEBA MAKROELEMENTY Badania pełnopłatne Pozycja cennika Kwota w zł Preparatyka ( 2 mm) 2 2,20 Oznaczenie ph 5 4,50 Ekstrakcja przysw. form fosforu i potasu 18 4,50 Oznaczenie przyswajalnego
Bardziej szczegółowoAKTYWNOŚĆ FOSFATAZY I ZAWARTOŚĆ FOSFORU W GLEBIE SPOD WYBRANYCH ROŚLIN UPRAWNYCH NAWOŻONYCH GNOJOWICĄ
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2012.6(1)032 2012;6(1) Joanna LEMANOWICZ 1 i Jan KOPER 1 AKTYWNOŚĆ FOSFATAZY I ZAWARTOŚĆ FOSFORU W GLEBIE SPOD WYBRANYCH ROŚLIN UPRAWNYCH NAWOŻONYCH GNOJOWICĄ ACTIVITY
Bardziej szczegółowoDobry rozkład resztek pożniwnych i wyższy plon - jak to zrobić?
https://www. Dobry rozkład resztek pożniwnych i wyższy plon - jak to zrobić? Autor: Karol Bogacz Data: 29 lipca 2017 Zagospodarowanie resztek pożniwnych jest ważnym elementem uprawy ściernisk. Prawidłowe
Bardziej szczegółowoKomunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r.
Komunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r. Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku dotyczący badań agrochemicznych w drugim półroczu 2010 roku I. Opracowywanie i opiniowanie planów nawożenia dla dużych
Bardziej szczegółowoJak obliczyć skład pożywki w oparciu o analizę wody - zalecenia
Samodzielna Pracownia Analiz Chemicznych Laboratorium Analiz Gleby i Roślin Jak obliczyć skład pożywki w oparciu o analizę wody zalecenia Autorzy: dr Waldemar Kowalczyk, mgr Anna Felczyńska Opracowanie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 13 listopada 2018 r. AB 787 Nazwa i adres
Bardziej szczegółowoNawożenie dolistne roślin w warunkach stresu suszy. Maciej Bachorowicz
Nawożenie dolistne roślin w warunkach stresu suszy Maciej Bachorowicz Co się działo w 2015 i 2018r? 3 Opady w 2015r. * Pomiar w okolicy Konina Suma opadów w 2015r. 400mm 4 Opady w 2015 i 2017r. * Pomiar
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 16 maja 2016 r. Nazwa i adres AQUA Spółka Akcyjna
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1303
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1303 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 4 Data wydania: 28 sierpnia 2014 r. Nazwa i adres AB 1303
Bardziej szczegółowoBadanie właściwości odpadów przemysłowych jako wstępny etap w ocenie ich oddziaływania na środowisko
Ogólnopolski konkurs dla studentów i młodych pracowników nauki na prace naukowo-badawcze dotyczące rewitalizacji terenów zdegradowanych Badanie właściwości odpadów przemysłowych jako wstępny etap w ocenie
Bardziej szczegółowoWPŁYW NAWADNIANIA I NAWOśENIA MINERALNEGO
InŜynieria Rolnicza 3/63 Zdzisław Koszański, Ewa Rumasz Rudnicka., S. Karczmarczyk, P. Rychter * Zakład Produkcji Roślinnej i Nawadniania Akademia Rolnicza w Szczecinie *Zakład Biochemii WyŜsza Szkoła
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 25 czerwca 2018 r. Nazwa i adres: ZAKŁAD WODOCIĄGÓW
Bardziej szczegółowoNawożenie kukurydzy. Adam Majewski Agroservice Kukurydza
Nawożenie kukurydzy Adam Majewski Agroservice Kukurydza Nawożenie startowe to podstawa powodzenia uprawy kukurydzy Jakie formy nawozu stosować? P2O5 i NH4 (+mikroelementy) plon zwykle wyższy o 0,5-1,5
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 4 Data wydania: 29 sierpnia 2016 r. Nazwa i adres: ZAKŁAD
Bardziej szczegółowoNawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!
https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoRECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH. Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o.
RECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o. BEST-EKO Sp. z o.o. jest eksploatatorem oczyszczalni ścieków Boguszowice w Rybniku przy ul. Rycerskiej 101, na której znajduje się instalacja
Bardziej szczegółowoPROCESY BIOGEOCHEMICZNE NA LĄDACH
PROCESY BIOGEOCHEMICZNE NA LĄDACH Ekosystemy lądowe Ekosystemy wodne Ekosystemy lądowe Ekosystemy wilgotne Ekosystemy wodne Ekosystemy lądowe Ekosystemy wilgotne Ekosystemy wodne skała macierzysta Wietrzenie
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 8. Określanie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1365
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1365 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 2 Data wydania: 15 października 2013 r. Nazwa i adres: AB
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 4 Data wydania: 29 sierpnia 2016 r. Nazwa i adres: ZAKŁAD
Bardziej szczegółowoYou created this PDF from an application that is not licensed to print to novapdf printer (http://www.novapdf.com)
Żywienie roślin Nawożenie i problemy z nim związane Żywienie roślin Część składników do budowy swoich organizmów rośliny pobierają z powietrza (CO 2 ) Częściowo jednak pobierają je z roztworu glebowego
Bardziej szczegółowoNawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność!
.pl https://www..pl Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność! Autor: Karol Bogacz Data: 31 maja 2017 Nawożenie łąk pozwala na maksymalizację uzyskanego plonu masy oraz lepszą jakość koszonych
Bardziej szczegółowoWyniki badań biegłości/porównań międzylaboratoryjnych uzyskane przez laboratorium ChŚPWiK sp. z o.o. w 2015 roku
Strona 1/6 Wyniki badań biegłości organizowanych przez LGC Standards - parametry mikrobiologiczne 1 Escherichia coli 2 Bakterie grupy coli 9308-1:2004+Ap1:2005+AC:2009 9308-1:2004+Ap1:2005+AC:2009 prawdziwa
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1433
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1433 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 5 Data wydania: 31 marca 2017 r. Nazwa i adres: AB 1433 KATOWICKIE
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 16 lutego 2018 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 893
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 893 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 16 stycznia 2017 r. Nazwa i adres AB 893 PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 415
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 415 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14, Data wydania: 2 lutego 2018 r. Nazwa i adres: AB 415 Kod
Bardziej szczegółowoBADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO
oczyszczanie, ścieki przemysłowe, przemysł cukierniczy Katarzyna RUCKA, Piotr BALBIERZ, Michał MAŃCZAK** BADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO Przedstawiono
Bardziej szczegółowoniezbędny składnik pokarmowy zbóż
POTAS niezbędny składnik pokarmowy zbóż kształtujący wielkość i jakość plonu ziarna Dostępność glebowych zasobów potasu dla roślin zbożowych Gleby zawierają duże zasoby potasu (K), nawet do 50 t/ha w warstwie
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. 2. 3. 4. 5. Ogólne podstawy biologicznych metod oczyszczania ścieków. Ścieki i ich rodzaje. Stosowane metody analityczne. Substancje biogenne w ściekach. Tlenowe procesy przemiany
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. z dnia 23 grudnia 2002 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2002 r.)
Bardziej szczegółowoWYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE
WYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE Lp. Nazwa zadania Jednostka Kwota w zł I. Analizy fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne gleb mineralnych oraz organicznych
Bardziej szczegółowoSpis treści - autorzy
Przedmowa Chemia rolna jest odrębną dyscypliną nauki utworzoną w połowie XIX w., która ukształtowała się wraz z opublikowaniem pierwszych podręczników z zakresu nawożenia oraz rozpoczęciem eksploatacji
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 868
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 868 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 3 Data wydania: 21 lipca 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoSilny rozwój korzeni rzepaku nawet w trudnych warunkach! Jest sposób!
https://www. Silny rozwój korzeni rzepaku nawet w trudnych warunkach! Jest sposób! Autor: Małgorzata Srebro Data: 24 września 2018 Zapewnienie prawidłowego wzrostu i rozwoju systemu korzeniowego rzepakowi
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1448 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 2 Data wydania: 8 lipca 2014 r. Nazwa i adres: ZAKŁAD WODOCIĄGÓW
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1099
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1099 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 7 września 2018 r. AB 1099 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoAktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód. Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach
Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach Plan prezentacji Podstawy żywienia roślin Potrzeby pokarmowe
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1272
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1272 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 3 Data wydania: 29 sierpnia 2013 r. Nazwa i adres: AB 1272
Bardziej szczegółowoEfektywne źródło siarki (S) Długotrwałe działanie. Łatwe stosowanie. Intensywne przyswajanie. Szerokie zastosowanie
Efektywne źródło siarki (S) Długotrwałe działanie Łatwe stosowanie Intensywne przyswajanie Szerokie zastosowanie EFEKTYWNE ŹRÓDŁO SIARKI siarka elementarna nie ulega wymywaniu do głębszych warstw gleby,
Bardziej szczegółowoI: WARUNKI PRODUKCJI RO
SPIS TREŚCI Część I: WARUNKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ Rozdział 1. Uwarunkowania produkcyjne XXI wieku 1.1. Potrzeby i ograniczenia technologii produkcji roślinnej 1.1.1. Nowe kierunki produkcji rolnej 1.1.2.
Bardziej szczegółowoNAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO
NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO Skład chemiczny i cechy fizykochemiczne nawozu: Azot całkowity (N) - 4,5 %; Fosfor (P) w przeliczeniu na P 2O 5-4,7 %; Potas (K) w przeliczeniu na K 2O - 0,6 %;
Bardziej szczegółowoWPŁYW OCHRONY PRZED CHWASTAMI NA ZAWARTOŚĆ AZOTANÓW W ROŚLINACH WARZYWNYCH. Adam Dobrzański Instytut Warzywnictwa Pracownia Herbologii
WPŁYW OCHRONY PRZED CHWASTAMI NA ZAWARTOŚĆ AZOTANÓW W ROŚLINACH WARZYWNYCH Adam Dobrzański Instytut Warzywnictwa Pracownia Herbologii N jest podstawowym makroskładnikiem decydującym o plonie Gdy wzrost
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 901
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 901 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 20 marca 2017 r. Nazwa i adres AB 901 PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 996
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 996 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12, Data wydania: 28 lutego 2018 r. Nazwa i adres AB 996 WODOCIĄGI
Bardziej szczegółowoPRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik /
PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik / Gospodarstwo rolne planuje uprawę buraka cukrowego odmiany Gryf. Materiał siewny stanowią nasiona genetycznie jednonasienne otoczkowane. Pod uprawę
Bardziej szczegółowoRSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU
RSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU Puławy 2012 Zasobność gleb w siarkę Prawie 60% gleb w Polsce jest ubogich w siarkę. Niedobór siarki ogranicza zawartość i jakość białka i tłuszczu, ogranicza gromadzenie się
Bardziej szczegółowoFizyczne działanie kwasów humusowych: poprawa napowietrzenia (rozluźnienia) gleby. poprawa struktury gleby (gruzełkowatość) zwiększona pojemność wodna
Szkolenie Ogrodnicze ProCam Polska Fizyczne działanie kwasów humusowych: poprawa napowietrzenia (rozluźnienia) gleby poprawa struktury gleby (gruzełkowatość) zwiększona pojemność wodna zapobieganie erozji
Bardziej szczegółowoDeklaracje produktowe nawozów Dobrofos
Deklaracje produktowe nawozów Dobrofos 1. Nazwa producenta nawozu, adres: Agrochem Spółka z o. o. ul. Spichrzowa 13, 11-040 Dobre Miasto tel. 89/615 18 61, fax 89/615 18 62 2. Nazwa handlowa nawozu: Dobrofos
Bardziej szczegółoworola azotu i jego wykorzystanie w rolnictwie
rola azotu i jego wykorzystanie w rolnictwie Zdolność roślin do wykorzystania prostych form azotu mineralnego i przekształcania ich w białka złożone ma fundamentalne znaczenie dla życia zwierząt na Ziemi.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 8 OCENA NAWOZÓW ORGANICZNYCH I MINERALNO-ORGANICZNYCH
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH Ćwiczenie nr 8 Adam Pawełczyk Adam Pawełczyk Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych OCENA NAWOZÓW ORGANICZNYCH I MINERALNO-ORGANICZNYCH
Bardziej szczegółowo