Projektowanie. Bez Barier. DIN Łazienki Okucia budowlane.

Transkrypt

1 Projektowanie Bez Barier DIN Łazienki Okucia budowlane

2 Spis treści 06 DIN Przemiany demograficzne i społeczne 08 DIN Projektowanie bez barier podstawowe zasady Część 1: Obiekty użyteczności publicznej 09 DIN Projektowanie bez barier podstawowe zasady Część 2: Obiekty mieszkalne 10 DIN Nowe spojrzenie 12 DIN Łazienki 16 Obszar funkcjonalny Przy umywalce 24 Obszar funkcjonalny Przy WC 32 Obszar funkcjonalny Pod prysznicem 4 Projektowanie Bez Barier

3 40 DIN Okucia budowlane 42 Korytarze I Podłogi 50 Drogi ewakuacyjne 54 Drzwi 60 Klamki 68 Schody 70 Poręcze 78 System oznakowań 80 Orientacja 84 Okna I Elementy wyposażenia 94 Serwis Projektowanie Bez Barier 5

4 DIN Przemiany demograficzne i społeczne W związku ze starzeniem się społeczeństwa zyskuje na aktualności temat architektury bez barier. Nowe koncepcje architektoniczne muszą uwzględniać następstwa przemian demograficznych. Podobnie rozwój nowych produktów i usług powinien odpowiadać na potrzeby coraz liczniejszej grupy osób starszych i niepełnosprawnych. Potrzebne są innowacyjne rozwiązania systemowe dla jak najliczniejszych grup docelowych, które ze względu na potrzeby użytkownków plasują się w różnych segmentach od comfort do care. Pojęcie bez barier stale się zmienia. Na początku rozumiano pod tym sformułowaniem dostępność powierzchni publicznych dla osób o niepełnosprawności ruchowej. Dzisiaj rozpatruje się pojęcie bez barier wielopłaszczyznowo i w odniesieniu do indywidualnych potrzeb czy raczej kompetencji jednostki. Celem jest, zapewnić równą dostępność wszystkim niezależnie od ich sprawności fizycznej i poznawczej. Następstwem tych zmian jest myślenie ponadpokoleniowe i większe zainteresowanie przestrzeniami prywatnymi. Obok od zawsze ważnych: funkcjonalności i użyteczności pojawiają się aspekty: komfortu i wzornictwa. Architektura bez barier jest postrzegana jako cenna wartość dodana, jeżeli jest zintegrowana z całościową koncepcją. 6 Projektowanie Bez Barier

5 W tym poradniku przedstawione są wymagania norm dla planowania bez barier. Ilustracje i tabele w podziale na obszary użytkowania pokazują konkretne przykłady jak można wdrożyć wytyczne normy DIN W razie pytań prosimy o kontakt z naszym serwisem projektowym: Serwis projektowy architekt@hewi.pl HEWI Polska ul. Lelka Warszawa Tel.: 22 / Projektowanie Bez Barier 7

6 DIN Projektowanie bez barier podstawowe zasady Część 1: Obiekty użyteczności publicznej Zasady projektowania bez barier budynków użyteczności publicznej wraz z przyległymi do nich terenami zostały opisane w pierwszej części normy. W celu stworzenia architektury niemalże dla wszystkich uwzględnia się możliwie różne rodzaje niepełnosprawności. Obok ograniczeń motorycznych po raz pierwszy uwzględnia się równolegle ograniczenia sensoryczne. Planowanie bez barier powinno w maksymalnym stopniu umożliwić wszystkim łatwy dostęp i użytkowanie. Pomoc osób trzecich powinna być z zasady zbędna. Norma DIN odnosi się do obiektów nowo budowanych, jednakże według zamysłu powinna znaleźć zastosowanie również przy projektach przebudowy i modernizacji już istniejących obiektów. Norma DIN zawiera wytyczne, które mogą być bardziej precyzyjnym i pomocnym uzupełnieniem polskich przepisów. 8 Projektowanie Bez Barier

7 DIN Projektowanie bez barier podstawowe zasady Część 2: Obiekty mieszkalne Projektowanie, wykonawstwo i wyposażenie domów i budynków mieszkalnych wraz z przyległymi do nich terenami zostały opisane w drugiej części normy DIN Zasadniczo rozróżnia się dwa typy obiektów mieszkalnych: domy mieszkalne bez barier, oraz domy o nieograniczonym dostępie dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Dodatkowe lub bardziej rygorystyczne wymagania dla w/w domów zostały opisane w innych dokumentach. Po raz pierwszy w normie dotyczącej projektowania i budowania bez barier zostały uwzględnione wymogi sensoryczne (wizualne, akustyczne i dotykowe). Więcej informacji o DIN można znaleźć w komentarzach do normy Barrierefreies Bauen Kommentar zur DIN und Barrierefreies Bauen 2 Kommentar zur DIN , Beuth Verlag. Projektowanie Bez Barier 9

8 DIN Nowe spojrzenie Celem normy jest wskazywanie rozwiązań, które umożliwiają swobodne korzystanie z budynków i nie prowadzą do alienacji żadnych osób. Poprzez wprowadzenie tzw. celów służących bezpieczeństwu ustanowiono minimalne wymagania, dzięki którym nowo powstające budynki będą dostępne dla wszystkich. Przykładowe rozwiązania pokazują, w jaki sposób te cele mogą być osiągnięte. Norma wskazuje minimum i pozostawia swobodę w realizacji dostępności różnego rodzaju obiektów. W centrum uwagi nadal jednak pozostaje człowiek i jego indywidualne potrzeby, a nie ślepe wypełnianie normy. Norma DIN uwzględnia nie tylko ograniczenia ruchowe, skutkiem których jest korzystanie z wózka inwalidzkiego lub z innych pomocy ruchowych, ale także po raz pierwszy siłę ciała, zdolności motoryczne i koordynację. Ponadto bierze pod uwagę ograniczenia poznawcze i obniżoną sprawność sensoryczną, która z powodu starzenia się społeczeństwa stanowi utrudnienie dla coraz szerszej grupy ludzi. 10 Projektowanie Bez Barier

9 Część 1 DIN zastąpiła 2 część DIN a część 2 DIN połączyła DIN części 1 i 2. Normy, wytyczne i zalecenia odzwierciedlają obecny stan wiedzy i mogą być stosowane nie będąc prawnie wiążącymi. Projektowanie Bez Barier 11

10 DIN Łazienki Uniwersalnie zaprojektowane otoczenie jest cenne dla wszystkich, zarówno dla mieszkańców jak i właścicieli budynków. Użytkownikom umożliwia komfortowe korzystanie i pozostawanie w mieszkaniu do późnej starości. Dla właścicieli budynków oznacza większe możliwości wynajmu nieruchomości i brak kosztownych remontów. Konieczne jest oczywiście uwzględnienie potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych już na etapie projektu. Przy wczesnym i przemyślanym dopasowaniu obiektów ich dostosowanie dla szerszego grona użytkowników nie musi pociągać za sobą większych kosztów i gwarantuje uniwersalne wykorzystanie obiektu w przyszłości. Wytyczne dla projektu łazienki bez barier Funkcjonalność i komfort pomieszczeń sanitarnych zasadniczo zależy od ich wielkości i rozmieszczenia powierzchni manewrowych. Często to właśnie łazienki są zbyt małe i nieodpowiednio wyposażone, przez co uniemożliwiają lub znacznie utrudniają toaletę osobom niepełnosprawnym. Przy projektowaniu pomieszczeń sanitarnych bez barier i doborze wyposażenia celem nadrzędnym powinna być możliwość samodzielnego korzystania. Łazienka powinna być 12 Projektowanie Bez Barier

11 tak przemyślana, żeby łatwo i elastycznie dostosowywała się do potrzeb różnych użytkowników. W planowaniu i projektowaniu budynków, takich jak domy opieki i szpitale, oprócz obowiązujących przepisów prawnych, uwarunkowań technicznych i projektowych, należy uwzględnić również inne aspekty. Czynniki socjologiczne, psychologiczne i ergonomiczne odgrywają również ważną rolę. Intensywna współpraca projektantów z pracownikami tych instytucji już na etapie planowania pozwala na wypracowanie optymalnych rozwiązań. Projektowanie Bez Barier 13

12

13

14 Obszar funkcjonalny Przy umywalce Aby można było podjechać na wózku do umywalki odległość pomiędzy jej dolną krawędzią a podłogą powinna wynosić min. 67 cm na głębokości 30 cm. 16 Projektowanie Bez Barier

15 Należy stosować syfon podtynkowy, aby osoby na wózku nie poparzyły się przez zgromadzoną w nim gorącą wodę oraz nie zraniły się poprzez uderzenie w niego kolanami. Projektowanie Bez Barier 17

16 Zalecenia montażowe Przy umywalce DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE wysokość montażu umywalki górna krawędź umywalki maks. 80 cm powierzchnia manewrowa przed umywalką 150 x 150 cm możliwość podjechania na wózku przestrzeń manewrowa do podjazdu wózkiem min. 55 cm na szer. 90 cm przestrzeń dla kolan min. 67 cm od podłogi do dolnej krawędzi umywalki, na gł. 30 cm podjechanie na wózku do małych umywalek w WC armatura przestrzeń manewrowa do podjazdu wózkiem min. 45 cm jednouchwytowa lub bezdotykowa armatura bezdotykowa tylko w połączeniu z ogranicznikiem temperatury (maks. temp. strumienia wody 45 C) 18 Projektowanie Bez Barier

17 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE górna krawędź umywalki maks. 80 cm 150 x 150 cm DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE indywidualnie 120 x 120 cm przestrzeń manewrowa do podjazdu wózkiem min. 55 cm na szer. 90 cm wymagana jest przestrzeń dla kolan przestrzeń dla kolan min. 67 cm od podłogi do dolnej krawędzi umywalki, na gł. 30 cm jednouchwytowa lub bezdotykowa armatura bezdotykowa tylko w połączeniu z ogranicznikiem temperatury (maks. temp. strumienia wody 45 C) jednouchwyt. lub bezdotykowa armatura bezdotykowa tylko w połączeniu z ogranicznikiem temperatury (maks. temp. strumienia wody 45 C) Projektowanie Bez Barier 19

18 Zalecenia montażowe Przy umywalce DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE armatura odległość armatury od przedniej krawędzi umywalki maks. 40 cm lustro akcesoria łazienkowe wieszak wysokość min. 100 cm możliwość przejrzenia się w lustrze w pozycji stojącej i siedzącej lustro bezpośrednio nad umywalką dozownik mydła obsługiwany jedną ręką, podajnik ręczników, kosz i suszarka muszą się znajdować w zasięgu ręki jeśli zaprojektowano wieszaki na ubrania powinny być min. dwa, jeden dla osoby w pozycji stojącej drugi dla osoby w pozycji siedzącej 20 Projektowanie Bez Barier

19 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE odległość armatury od przedniej krawędzi umywalki maks. 40 cm wysokość min. 100 cm możliwość przejrzenia się w w pozycji stojącej i siedzącej lustro bezpośrednio nad umywalką wysokość min. 100 cm lustro bezpośrednio nad umywalką, jeśli zachodzi taka konieczność Projektowanie Bez Barier 21

20

21

22 Obszar funkcjonalny Przy WC Wysokość miski ustępowej liczona łącznie z deską wynosi cm. Po obu stronach powinny znajdować się uchwyty ułatwiające wstawanie i siadanie, zamocowane w odległości od siebie cm. 24 Projektowanie Bez Barier

23 Górna krawędź uchwytów powinna być umieszczona 28 cm nad powierzchnią siedzenia. Oparcie powinno znajdować się 55 cm za przednią krawędzią miski ustępowej. Projektowanie Bez Barier 25

24 Zalecenia montażowe Przy WC DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE wys. górnej krawędzi WC głębokość oparcie wolna przestrzeń z boku miski ustępowej cm (łącznie z deską) min. 70 cm 55 cm za przednią krawędzią miski ustępowej bez pokrywy deski sedesowej z lewej i prawej strony 90 cm pow. manewrowa przed WC uchwyty 150 x 150 cm z lewej i prawej strony górna krawędź poręczy 28 cm nad powierzchnią siedzenia poręcze uchylne min. 15 cm dłuższe od miski ustępowej rozstaw między poręczami cm obciążenie punktowe 1 kn na przednim końcu uchwytu 26 Projektowanie Bez Barier

25 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE cm (łącznie z deską) min. 70 cm DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE indywidualnie indywidualnie 55 cm za przednią krawędzią miski ustępowej bez pokrywy deski sedesowej z lewej/ prawej strony 90 cm, z drugiej strony do ściany min. 30 cm 150 x 150 cm z lewej i prawej strony górna krawędź poręczy 28 cm nad powierzchnią siedzenia poręcze uchylne min. 15 cm dłuższe od miski ustępowej rozstaw między poręczami cm obciążenie punktowe 1 kn na przednim końcu uchwytu min. 20 cm 120 x 120 cm indywidualnie Projektowanie Bez Barier 27

26 Zalecenia montażowe Przy WC DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE uchwyt na papier toaletowy spłukiwanie miski ustępowej osiągalny bez zmiany pozycji siedzącej z pozycji siedzącej osiągalne ręką lub ramieniem kosz na odpadki wzywanie pomocy opcjonalnie: kosz do obsługi jedną ręką, szczelny i samozamykający się w pobliżu WC osiągalne z pozycji siedzącej i leżącej na podłodze w kontrastowym kolorze i umieszczone w widocznym miejscu 28 Projektowanie Bez Barier

27 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE osiągalny bez zmiany pozycji siedzącej z pozycji siedzącej osiągalne ręką lub ramieniem indywidualnie Projektowanie Bez Barier 29

28

29

30 Obszar funkcjonalny Pod prysznicem Posadzka pod prysznicem powinna być na zbliżonym poziomie do reszty podłogi i mieć powierzchnię antypoślizgową. Obniżenie strefy prysznicowej nie powinno być większe niż 2 cm. 32 Projektowanie Bez Barier

31 Projektowanie Bez Barier 33

32 Zalecenia montażowe Pod prysznicem DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE strefa prysznica pow. manewrowa siedzisko prysznicowe uchwyty uchylne uchwyty na zbliżonym poziomie w stosunku do reszty pomieszczenia sanitarnego nie powinna być obniżona o więcej niż 2 cm 150 x 150 cm wys. siedziska cm gł. siedziska min. 45 cm alternatywnie: mobilny, stabilny stołek po obu stronach siedziska prysznicowego muszą być zamontowane poręcze uchylne górna krawędź poręczy 28 cm nad powierzchnią siedziska poręcze dłuższe o 15 cm od siedziska, rozstaw cm uchwyty poziome zamocowane na wys. 85 cm nad krawędzią podłogi gotowej, dodatkowo należy zamocować poręcze w pionie 34 Projektowanie Bez Barier

33 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE na jednakowym poziomie, nie powinna być obniżona o więcej niż 2 cm DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE na jednakowym poziomie, nie powinna być obniżona o więcej niż 2 cm 150 x 150 cm zapewnienie możliwości montażu siedziska wys. siedziska cm 120 x 120 cm indywidualnie zagwarantowanie technicznej możliwości doposażenia w uchwyty uchylne górna krawędź poręczy 28 cm nad powierzchnią siedziska Projektowanie Bez Barier 35

34 Zalecenia montażowe Pod prysznicem DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE armatura jednouchwytowa armatura ze słuchawką prysznicową w zasięgu ręki z pozycji siedzącej, zamontowana z boku na wys. 85 cm przy kilku elementach montaż dopuszczalny na wys. 105 cm (oś) uchwyt armatury powinien być skierowany do dołu, aby wyeliminować ryzyko zranienia wanna w strefie mieszkalnej podłoga antypoślizgowa zgodna z GUV-I 8527 grupa B 36 Projektowanie Bez Barier

35 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE jednouchwytowa armatura ze słuchawką prysznicową w zasięgu ręki w pozycji siedzącej, zamontowana z boku na wys. 85 cm przy kilku elementach montaż dopuszczalny na wys.105 cm (oś) uchwyt armatury powinien być skierowany do dołu, aby wyeliminować ryzyko zranienia powinna być zagwarantowana techniczna możliwość wstawienia wanny możliwość zastosowania podnośnika przy wannie antypoślizgowa zgodna z GUV-I 8527 grupa B DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE uchwyt armatury powinien być skierowany do dołu, aby wyeliminować ryzyko zranienia powinna być zagwarantowana techniczna możliwość wstawienia wanny antypoślizgowa zgodna z GUV-I 8527 grupa B Projektowanie Bez Barier 37

36 38 Planungshilfe

37 Planungshilfe 39

38 DIN Okucia budowlane W związku ze zmianami struktury wieku społeczeństwa tematyka architektury bez barier nie dotyczy już mniejszości i nie jest sprawą marginalną tylko ważnym zadaniem naszego społeczeństwa. W rezultacie przemian demograficznych przed architektami stają nowe wyzwania. Przy wdrażaniu tak zwanego projektowania uniwersalnego, stwarzającego podobną użyteczność dla wszystkich trzeba uwzględnić bariery różnego rodzaju: ograniczenia pionowe jak np. stopnie lub progi ograniczenia poziome jak np. niewystarczające szerokości korytarzy lub brak powierzchni manewrowych zagrożenie upadkiem z powodu braku możliwości przytrzymania się złą dostępność elementów funkcjonalnych jak np.: klamek, uchwytów, armatur lub włączników ograniczenia utrudniające pracę zmysłów jak np.: niedostateczne oświetlenie albo nieczytelne oznakowania, które utrudniają poruszanie się po budynku 40 Projektowanie Bez Barier

39 Brak stopni i bezprogowe wejścia zwiększają dostępność podobnie jak przemyślane umiejscowienie elementów funkcjonalnych. Właściwie zaplanowane miejsca manewrowe zwiększają możliwości poruszania się po budynku. Dobrze zaplanowane oświetlenie i system informacji poprawiają orientację. Zastosowanie wind, pochylni, dostatecznych powierzchni manewrowych i inne wyposażenie niwelujące bariery generuje dodatkowe koszty. Koszty te są jednak niewielkie w porównaniu do całego budżetu i dużo niższe niż późniejsze dostosowywanie już istniejących budynków. Projektowanie Bez Barier 41

40 Korytarze I Podłogi Powierzchnie użytkowe Właściwie wyliczone powierzchnie użytkowe w budynku ułatwiają przemieszczanie się po obiekcie wszystkim nie tylko osobom jeżdżącym na wózkach czy poruszających się o kulach lub z wózkami dziecięcymi. 42 Projektowanie Bez Barier

41 Poręcze wzdłuż korytarzy służą jako wsparcie i mogą dodatkowo ułatwiać orientację osobom z wadami wzroku. Przejrzysty system oznakowania właściwie umiejscowiony w budynku również wspiera orientację. Zgodnie z normą DIN korytarz powinien być tak zaprojektowany żeby system oznakowań (komunikacji i funkcji) był również użyteczny dla osób z dysfunkcjami sensorycznymi. W związku z tym ważne informacje powinny być możliwe do uzyskania za pomocą przynajmniej dwóch zmysłów. Może być to osiągnięte np. za pomocą zmiany faktury podłogi lub kontrastowego wykończenia drzwi. Zwłaszcza w budownictwie mieszkaniowym w korytarzach jest duża liczba drzwi co powoduje konieczność uwzględnienia większych przestrzeni mijania i manewrowych. Powierzchnie, które są wykorzystywane dla innych funkcji niż komunikacyjne jak np. miejsca do jedzenia, obszary do zabawy lub wypoczynku wymagają mniej dodatkowych powierzchni manewrowych ponieważ są większe i mają mniej drzwi. W takim przypadku powierzchnie komunikacyjne i użytkowe nakładają się na siebie. Projektowanie Bez Barier 43

42 Zalecenia projektowe Korytarze I Podłogi W budynkach użyteczności publicznej korytarze powinny mieć szerokość min. 150 cm. Możliwe są wyjątki szerokość 120 cm, jeżeli korytarz nie jest dłuższy niż 6 m i nie ma na tym odcinku konieczności zmieniania kierunku jazdy dla osób na wózkach inwalidzkich pow. do mijania 1,8 x 1,8 m przy bei Flurbreiten szer. korytarza 1,50 m1,5 m po maks. 15 m dł. korytarza 1500 min Szerokość korytarzy według DIN część 1 44 Projektowanie Bez Barier

43 Jeżeli miejscami szerokość korytarza będzie się zmniejszała to nie mniej niż do 90 cm. W korytarzach o długości ponad 15 m konieczne są powierzchnie do mijania o wymiarach minimalnych 180 x 180 cm szer. Flurbreite korytarza ,2 mmm przy maks. dł 6 m bez konieczności zmiany kierunku Projektowanie Bez Barier 45

44 Zalecenia projektowe Korytarze DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE szerokości korytarzy w budynkach szer. użytkowa min. 150 cm przejścia min. 90 cm korytarze w mieszkaniach 46 Projektowanie Bez Barier

45 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE szer. użytkowa min. 150 cm przejścia min. 90 cm dopuszczalna szer.120 cm, jeśli zachowana jest przestrzeń manewrowa 150 x 150 cm szer. użytkowa min. 120 cm należy przewidzieć powierzchnie manewrowe 150 x 150 cm DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE szer. użytkowa min. 150 cm przejścia min. 90 cm dopuszczalna szer.120 cm, jeśli zachowana jest przestrzeń manewrowa 150 x 150 cm szer. użytkowa min. 120 cm Projektowanie Bez Barier 47

46 Zalecenia projektowe Podłogi DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE podłogi powierzchnie antypoślizgowe, stabilne, przejezdne dla wózków inwalidzkich itp. (min. grupa R9 według BGR 181) powinny być wizualnie kontrastowe do innych części zabudowy powinno się unikać powierzchni szklanych i błyszczących 48 Projektowanie Bez Barier

47 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE Przy wejściu powierzchnie antypoślizgowe, stabilne, przejezdne dla wózków inwalidzkich itp. (min. Grupa R9 według BGR 181) powinny być wizualnie kontrastowe do innych części zabudowy powinno się unikać powierzchni szklanych i błyszczących DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE Przy wejściu powierzchnie antypoślizgowe, stabilne, przejezdne dla wózków inwalidzkich itp. (min. Grupa R9 według BGR 181) powinny być wizualnie kontrastowe do innych części zabudowy powinno się unikać powierzchni szklanych i błyszczących Projektowanie Bez Barier 49

48 Drogi ewakuacyjne Uchwyty antypaniczne i przyciskowe Zabezpieczenie dróg ewakuacyjnych w budynku ma priorytetowe znaczenie. Zagadnienia te regulują przepisy prawa, polskie normy (PN-EN 1125:2009 oraz PN-EN ) oraz rozporządzenia ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Norma DIN przewiduje, że system ochrony budynku na wypadek pożaru uwzględnia potrzeby osób o ograniczeniach motorycznych i sensorycznych: należy zapewnić specjalne strefy bezpieczeństwa dla osób, które nie mogą same ratować swojego życia sygnały alarmowe i ostrzegawcze muszą być przekazywane w sposób wizualny i akustyczny, zwłaszcza w pomieszczeniach, w których przebywają osoby z zaburzeniami słuchu i wzroku oprócz obowiązkowego wizualnego systemu oznakowania drogi ewakuacyjnej zaleca się również stosowanie komunikatów akustycznych. 50 Projektowanie Bez Barier

49 Drogi ewakuacyjne muszą spełniać następujące wymagania: podane szerokości i wysokości dróg ewakuacyjnych nie mogą być ograniczone przez przeszkody, takie jak elementy wyposażenia drogi ewakuacyjne nie mogą przekraczać podanych długości drogi i wyjścia ewakuacyjne muszą prowadzić do odpowiednio zabezpieczonych obszarów drzwi ewakuacyjne muszą być łatwe do otwarcia bez użycia narzędzi oświetlenie bezpieczeństwa musi być sprawne, a zatem regularnie serwisowane w zależności od funkcji budynku awaryjny plan ucieczki musi zawierać niezbędne informacje na wypadek niebezpieczeństwa windy nie są dozwolone jako część drogi ewakuacyjnej Dla drzwi w obszarze dróg ewakuacyjnych i wyjść bezpieczeństwa obowiązują od 2003 roku europejskie normy DIN EN 179 i DIN EN Projektowanie Bez Barier 51

50 Drogi ewakuacyjne Uchwyty antypaniczne i przyciskowe DIN EN 1125 okucia antypaniczne do drzwi ewakuacyjnych DIN EN 1125 dotyczy drzwi ewakuacyjnych, przy których może dojść do paniki, ponieważ ludzie w budynku nie są dobrze zaznajomieni z wyjściami i okuciami otwierającymi drzwi. Na takich drzwiach są dopuszczalne wyłącznie poziome, biegnące przez całą szerokość drzwi uchwyty lub sztangi antypaniczne. Okucia antypaniczne muszą być zbadane i dopuszczone do użytku w konfiguracji z konkretnymi zamkami. Uchwyt antypaniczny 52 Projektowanie Bez Barier

51 DIN EN 179 uchwyty przyciskowe do drzwi ewakuacyjnych DIN EN 179 dotyczy drzwi ewakuacyjnych, przy których nie przewiduje się zdarzenia paniki, ponieważ ludzie w budynku są dobrze zaznajomieni z wyjściami i okuciami otwierającymi drzwi. Na takich drzwiach dopuszczane są klamki i uchwyty przeznaczone do zastosowania na drogach ewakuacyjnych. Okucia antypaniczne muszą być zbadane i dopuszczone do użytku w konfiguracji z konkretnymi zamkami. Uchwyt przyciskowy ze stali Projektowanie Bez Barier 53

52 Drzwi Otwieranie i zamykanie W wejściach mogą być zastosowane drzwi obrotowe lub wahadłowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwanych, przystosowanych do ruchu osób niepełnosprawnych. 54 Projektowanie Bez Barier

53 Drzwi powinny się otwierać i zamykać przy użyciu małego nakładu siły. Aby drzwi były łatwe do zlokalizowania przez osoby z upośledzeniem wzroku muszą być odpowiednio zaprojektowane. Można to osiągnąć na przykład za pomocą dużego kontrastu kolorystycznego drzwi i/lub ościeżnicy. Drzwi do pomieszczeń sanitarnych muszą otwierać się na zewnątrz i być odblokowane od zewnątrz w sytuacjach awaryjnych, tak aby w razie upadku człowiek, który leży na ziemi nie zablokował drzwi. Szklane drzwi muszą być wyposażone w odpowiednie, wizualnie kontrastujące znaki bezpieczeństwa. Powinny one być rozmieszczone na całej szerokości drzwi. System oznakowań należy umieścić na wysokości od 120 do 140 cm obok drzwi, tak aby był w zasięgu wzroku osób poruszających się na wózkach. Informacje powinny być dostępne zarówno w formie wizualnej jak i dotykowej, tak żeby były zrozumiałe dla osób z upośledzeniem wzroku. Projektowanie Bez Barier 55

54 Zalecenia projektowe Drzwi Zachowanie odpowiednich powierzchni manewrowych przed, za i z boku drzwi oraz ościeżnic o małej głębokości (maks. 26 cm) odgrywa bardzo ważną rolę. Poziome uchwyty zamocowane na drzwiach skrzydłowych ułatwiają ich użytkowanie i eliminują niepotrzebne manewrowanie wózkiem inwalidzkim. min min Powierzchnie manewrowe przed drzwiami skrzydłowymi 56 Projektowanie Bez Barier

55 Po obu stronach drzwi przesuwnych i za drzwiami skrzydłowymi należy zapewnić pole manewrowe o szer. 1,5 m i gł. 1,2 m. W przeciwległych częściach budynku gł. musi wynosić 1,5 m, aby umożliwić zmiany kierunku jazdy osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich min. 500 min. 500 min. 900 Powierzchnie manewrowe przed drzwiami przesuwnymi Projektowanie Bez Barier 57

56 Zalecenia projektowe Drzwi DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE drzwi szerokość wysokość gł. ościeżnicy klamka, pochwyt oznakowania drzwi standardowe klamka pochwyt poziomy pochwyt pionowy drzwi automatyczne drzwi obrotowe lub wahadłowe jako jedyne wejście niedozwolone min. 90 cm min. 205 cm maks. 26 cm odstęp od innych elementów min. 50 cm na wys cm środek orzecha na wys. 85 cm wyjątkowo na wys cm oś na wys. 85 cm wys. chwytu 85 cm środek przycisku na wys. 85 cm 58 Projektowanie Bez Barier

57 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE szer. drzwi min. 80 cm min. 90 cm min. 205 cm maks. 26 cm odstęp od innych elementów min. 50 cm na wys cm środek orzecha na wys. 85 cm wyjątkowo na wys cm oś na wys. 85 cm wys. chwytu 85 cm szer. drzwi wejśc. min. 90 cm min. 205 cm w drzwi wejściowych maks. 26 cm odstęp od innych elementów min. 50 cm na wys cm środek orzecha na wys. 85 cm wyjątkowo na wys cm oś na wys. 85 cm wys. chwytu 85 cm środek przycisku na wys. 85 cm Projektowanie Bez Barier 59

58 Klamki Otwieranie i zamykanie Manualne otwieranie drzwi następuje poprzez naciskanie okucia drzwiowego ręką lub ramieniem. Opisana w normie DIN klamka w kształcie litery U z końcem skierowanym w kierunku blatu drzwi zapobiega przypadkowemu zaczepieniu o nią ubraniem. Zaokrąglony, ergonomiczny kształt pozwala uniknąć obrażeń. Aby również osoby na wózkach inwalidzkich mogły otwierać i zamykać ciężkie drzwi, takie jak drzwi wejściowe lub drzwi oddzielające sekcje budynku, DIN określa montaż klamki na wys. 85 cm. Wymiar ten może być jednak niekomfortowy dla osób wysokich i przemieszczających się z balkonikiem. Odpowiednim i optymalnym dla wszystkich rozwiązaniem jest pochwyt przyciskowy, który umożliwia swobodne użytkowanie na każdym poziomie chwytu. Wariant ten jest szczególnie rekomendowany do ciężkich drzwi, ponieważ ułatwia obsługę drzwi przy zastosowaniu małego nakładu siły. Przykładem ułatwiającym otwieranie drzwi przez niepełnosprawnych są klamki o długości większej niż standardowe, które polecane są do szpitali i innych placówek służby zdrowia. Ułatwiają one dostęp osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich oraz zmniejszają wymagany nacisk, niezbędny do otwarcia lub zamknięcia drzwi. Ułatwiają również pracę personelowi medycznemu, poprzez możliwość obsługi łokciem. 60 Projektowanie Bez Barier

59 klamka w kształcie litery U I System 111 I Poliamid klamka w kształcie litery U I System 211 I Stal przedłużona klamka I Model 212 Projektowanie Bez Barier 61

60 Zalecenia montażowe Drzwi I Klamki Szklane drzwi muszą być wyposażone w odpowiednie, wizualnie kontrastujące znaki bezpieczeństwa. Powinny one być rozmieszczone na całej szerokości drzwi. oznaczenie szklanych drzwi 62 Projektowanie Bez Barier

61 Dla osób niewidomych informacje muszą być udostępnione za pomocą pisma wypukłego, tj. grawerowanych liter alfabetu łacińskiego jak również alfabetu Braille a (zgodnie z DIN 32976). BIURO WYJŚCIE rozmieszczenie systemów informacyjnych Projektowanie Bez Barier 63

62 Zalecenia montażowe Drzwi I Klamki DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE klamki w zasięgu ręki osoby na wózku, w kształcie łuku lub litery U, z pionowym uchwytem w przypadku manualnych drzwi przesuwnych niewskazane są klamki wymagające ruchu obrotowego nadgarstkiem systemy informacyjne drzwi szklane progi drzwi i ościeżnice rozpoznawalne przez dotyk wizualnie kontrastujące oznaczenie na całej szerokości tafli szkła wizualnie kontrastujące jasne i ciemne elementy na wys cm i cm nad krawędzią podłogi gotowej progi są niedozwolone, w wyjątkowych przypadkach maks. 2 cm 64 Projektowanie Bez Barier

63 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE w zasięgu ręki osoby na wózku, w kształcie łuku lub litery U, z pionowym uchwytem w przypadku manualnych drzwi przesuwnych - niewskazane są klamki wymagające ruchu obrotowego nadgarstkiem drzwi i ościeżnice rozpoznawalne przez dotyk wizualnie kontrastujące znaki bezpieczeństwa na całej tafli szkła wizualnie kontrastujące jasne i ciemne elementy na wys cm i cm nad krawędzią podłogi gotowej progi są niedozwolone, w wyjątkowych przypadkach maks. 2 cm DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE w zasięgu ręki osoby na wózku, w kształcie łuku lub litery U, z pionowym uchwytem w przyp. manualnych drzwi przesuwnych niewskazane są klamki wymagające ruchu obrotowego nadgarstkiem drzwi i ościeżnice rozpoznawalne przez dotyk wizualnie kontrastujące znaki bezpieczeństwa na całej tafli szkła wizualnie kontrastujące jasne i ciemne elementy na wys i cm nad krawędzią podłogi gotowej progi są niedozwolone, w wyjątkowych przypadkach maks. 2 cm Projektowanie Bez Barier 65

64 Zalecenia montażowe Drzwi I Klamki DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE drzwi w mieszkaniach drzwi wewnętrzne w mieszkaniach 66 Projektowanie Bez Barier

65 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE łatwe w obsłudze i bezpieczne otwieranie i zamykanie przy użyciu małego nakładu siły bezprogowe szer. przejścia 90 cm, wys. przejścia 205 cm bezprogowe DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE łatwe w obsłudze i bezpieczne otwieranie i zamykanie przy użyciu małego nakładu siły bezprogowe szer. przejścia 90 cm, wys. przejścia 205 cm bezprogowe Projektowanie Bez Barier 67

66 Schody Kontrastujące oznaczenia Schody powinny mieć prosty bieg, schody spiralne są niewskazane, gdyż ich stopnie mają różną szerokość i przez to utrudniają bezpieczne użytkowanie osobom z niepełnosprawnością ruchową. 68 Projektowanie Bez Barier

67 Aby zminimalizować ryzyko potknięcia, stopnie powinny mieć krawędzie pod kątem prostym bez tzw. podcięć lub nosków. Stopnie powinny być pokryte antypoślizgowym i bezpiecznym materiałem. Szczególnie dla osób niedowidzących, pierwszy i ostatni stopień należy wyróżnić wizualnie. Można to osiągnąć za pomocą koloru kontrastującego z posadzką, wyróżnienia kolorystycznego lub dodatkowego oświetlenia. Szczególnie dla osób niedowidzących schody powinny być dobrze oświetlone bez zbędnych zacienień. Projektując schody należy stosować się do rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz do odpowiednich norm w tym zakresie (DIN 18065, DIN 18040). Projektowanie Bez Barier 69

68 Poręcze Wyczuwalna pomoc W przypadku osób z upośledzeniem wzroku, jako element nawigacji w budynku można wykorzystać poręcze i balustrady. Aby wzmocnić ten efekt poręcze powinny wyróżniać się kontrastową barwą lub fakturą. Miejsca, w których następuje zmiana poziomu, należy odpowiednio zasygnalizować, informację o piętrze lub o wyjściach ewakuacyjnych można przedstawić np. w postaci wyczuwalnych palcem elementów. 70 Projektowanie Bez Barier

69 Poręcze powinny gwarantować pewny chwyt i mieć przekrój o wym. od 3 do 4,5 cm. Najbardziej odpowiednie są uchwyty o zaokrąglonych kształtach. Ryzyko zranienia zmniejsza się poprzez umieszczenie wsporników w dolnej części poręczy i zaokrągleniu końca uchwytu od strony ściany. W przypadku budynków użyteczności publicznej wymagany jest montaż poręczy po obu stronach. Projektowanie Bez Barier 71

70 Zalecenia montażowe Schody I Poręcze Kolor i faktura stopni schodów powinny być tak dobrane, aby osoby z ograniczoną możliwością widzenia mogły uzyskać pełną informację (wizualną i wyczuwalną) o np. zmianie lub końcu biegu schodów. Krawędzie stopni powinny kontrastować z kolorem posadzki pasem o szerokości min. 5 cm na całej szerokości stopni. zmiana materiału przykładowe oznakowanie schodów 72 Projektowanie Bez Barier

71 Poręcz musi być ciągła wzdłuż całego biegu schodów po obu stronach. Górna część poręcz musi znajdować się na wysokości od 85 do 90 cm mierząc od przedniej krawędzi stopnia, na początku i końcu biegu schodów poręcz powinna posiadać przynajmniej 30 cm element poziomy. przedłużenie poręczy Projektowanie Bez Barier 73

72 Zalecenia montażowe Schody I Poręcze DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE schody prosty bieg schodów schody muszą mieć podstopnice stopnie powinny być proste, bez podcięć i nosków dopuszczalne podcięcie do 2 cm przy ukośnych podstopnicach poręcze wys cm poręcze muszą być ciągłe wzdłuż całego biegu schodów początek i koniec poręczy powinien wystawać min. 30 cm poza bieg schodów okrągły lub owalny przekrój o wym. od 3 do 4,5 cm wsporniki mocowane od spodu zaokrąglone zakończenia poręczy 74 Projektowanie Bez Barier

73 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE prosty bieg schodów schody muszą mieć podstopnice stopnie powinny być proste, bez podcięć i nosków dopuszczalne podcięcie do 2 cm przy ukośnych podstopnicach wys cm poręcze muszą być ciągłe wzdłuż całego biegu schodów początek i koniec poręczy powinien wystawać min. 30 cm poza bieg schodów okrągły lub owalny przekrój o wym. od 3 do 4,5 cm wsporniki mocowane od spodu zaokrąglone zakończenia poręczy DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE prosty bieg schodów schody muszą mieć podstopnice stopnie powinny być proste, bez podcięć i nosków dopuszczalne podcięcie do 2 cm przy ukośnych podstopnicach wys cm poręcze muszą być ciągłe wzdłuż całego biegu schodów początek i koniec poręczy powinien wystawać min. 30 cm poza bieg schodów okrągły lub owalny przekrój o wym. od 3 do 4,5 cm wsporniki mocowane od spodu zaokrąglone zakończenia poręczy Projektowanie Bez Barier 75

74 Zalecenia montażowe Schody I Poręcze DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE poręcze wizualny kontrast w stosunku do ściany informacje o numerze piętra lub o wyjściach ewakuacyjnych powinny być dostępne również dla osób z upośledzeniem wzroku np. w postaci wyczuwalnych palcem elementów 76 Projektowanie Bez Barier

75 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE wizualny kontrast w stosunku do ściany w budynkach wyższych niż dwupiętrowe informacje o numerze piętra lub o wyjściach ewakuacyjnych mogą być dostępne również dla osób z upośledzeniem wzroku np. w postaci wyczuwalnych palcem elementów DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE wizualny kontrast w stosunku do ściany w budynkach wyższych niż dwupiętrowe informacje o numerze piętra lub o wyjściach ewakuacyjnych mogą być dostępne również dla osób z upośledzeniem wzroku np. w postaci wyczuwalnych palcem elementów Projektowanie Bez Barier 77

76 System oznakowań Zasada dwóch zmysłów Wzrok daje informacje o: jasności, kolorze, ruchu, odległości i formie. W orientacji przestrzennej rola wzroku jest dominująca. Dobrze widzący ludzie orientują się w % za pomocą narządu wzroku. 78 Projektowanie Bez Barier

77 Osoby z wadami wzroku są zależne od informacji z innych kanałów przekazu sensorycznego. Zmniejszona lub brakująca możliwość widzenia może być zrekompensowana przekazem adresowanym do innego zmysłu (wzrok, słuch, dotyk, węch). Taki sposób przekazywania informacji uwzględnia tzw. zasadę dwóch zmysłów. I tak na przykład właściwie zaprojektowane oznakowania przy drzwiach mogą posiadać dodatkową informację dotykową o przeznaczeniu pomieszczenia. Poprzez wielkość czcionki i odpowiedni dobór kolorów można zadbać o wyraźny kontrast, który zwiększy czytelność informacji. Orientację w budynku mogą poprawić wypukłe informacje na poręczach i ich kontrastowe kolory, podobnie jak kontrastowe kolory klamek. Projektowanie Bez Barier 79

78 Orientacja Kontrast Korytarze i inne miejsca ogólnodostępne powinny być wyposażone w możliwie kompletne systemy informacji i nawigacji. Aby ułatwić orientację osobom z upośledzeniem narządu wzroku należy stosować nieoślepiające oświetlenie bezcieniowe oraz wykorzystywać kontrasty kolorystyczne. Klamka System Projektowanie Bez Barier

79 Proste i posiadające klarowne kontury czcionki oraz piktogramy są szczególnie odpowiednie dla systemu informacji przestrzennej. Kontrastowe kolory w określonym sposobie kodowania wskazują na potencjalne zagrożenia i stanowią ważne źródło informacji: czarny na żółtym = ostrzeżenie biały na czerwonym = niebezpieczeństwo biały na niebieskim = wskazówka biały na zielonym = bezpieczeństwo Dla osób niewidomych informacje muszą być udostępnione za pomocą pisma wypukłego, tj. grawerowanych liter alfabetu łacińskiego lub alfabetu Braille a (zgodnie z DIN 32976). Dotykowe oznakowania dla niewidomych i niedowidzących mają za zadanie ostrzec przed zagrożeniem życia lub zdrowia i zapewnić bezpieczeństwo w samodzielnym poruszaniu się osobom niewidomym i niedowidzącym oraz dostarczyć im podstawowych informacji o miejscach niebezpiecznych i ważnych. Projektowanie Bez Barier 81

80 Zalecenia montażowe System orientacji DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE oznakowanie wizualne oznakowania dźwiękowe oznakowania dotykowe należy zachować kontrast luminancji w stosunku do otoczenia należy unikać oślepiającego odbijania światła i powstawania cieni należy zabezpieczyć dla osób niewidomych i niedowidzących przeszkody i miejsca niebezpieczne inf. dźwiękowe powinny być zrozumiałe dla osób z niepełnosprawnością narządu słuchu inf. dźwiękowe muszą być szczególnie wyraźne w sygnałach alarmowych i ostrzegawczych informacje muszą być udostępnione za pomocą pisma wypukłego lub alfabetu Braille a czytelna informacja powinna zostać przekazana poprzez zmianę rodzaju powierzchni, koloru i struktury materiału odczuwalną pod palcami, laską lub butami 82 Projektowanie Bez Barier

81 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE informacje powinny być dostępne również dla osób z upośledzeniem wzroku DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE informacje powinny być dostępne również dla osób z upośledzeniem wzroku inf. dźwiękowe powinny być zrozumiałe dla osób z niepełnosprawnością narządu słuchu inf. dźwiękowe powinny być zrozumiałe dla osób z niepełnosprawnością narządu słuchu informacje muszą być udostępnione za pomocą pisma wypukłego lub alfabetu Braille a (kompleksy mieszkaniowe) informacje muszą być udostępnione za pomocą pisma wypukłego lub alfabetu Braille a (kompleksy mieszkaniowe) Projektowanie Bez Barier 83

82 Okna I Elementy wyposażenia Otwieranie i zamykanie Okna zapewniają naturalne oświetlenie, odpowiednią wentylację, jak również kontakt ze światem na zewnątrz. Szczególnie dla osób o ograniczoną możliwością przemieszczania się, okno jest ważnym łącznikiem ze światem. klamka okienna z poliamidu klamka okienna ze stali 84 Projektowanie Bez Barier

83 Niskie parapety do wys. do 60 cm umożliwiają kontakt wzrokowy zarówno w pozycji siedzącej jak i leżącej, a tym samym znacząco wpływają na dobre samopoczucie. Okna powinny być łatwo dostępne w celu ich otwierania i czyszczenia. Grzejniki lub inne urządzenia nie mogą ograniczać do nich dostępu, osoby na wózkach inwalidzkich potrzebują odpowiedniej powierzchni manewrowej w okolicach okien. Elementy użytkowe tj. klamki powinny kontrastować z ramami okiennymi, być łatwo dostępne i proste w obsłudze. Jeżeli są one niedostępne dla osób z ograniczoną funkcją chwytania, zaleca się zastosowanie w tych częściach napędu elektrycznego. Projektowanie Bez Barier 85

84 Zalecenia montażowe Okna Typy okien Okna z okuciami uchylno obrotowymi mogą być zarówno w pełni otwarte lub zapewniać wietrzenie w pozycji uchylnej. Są łatwe w obsłudze, nawet w pozycji siedzącej, gdy klamka okienna umieszczona jest odpowiednio nisko. Dla osób na wózkach, mogą jednak nie być dobrym rozwiązaniem, ponieważ wymagają użycia znacznej siły podczas zmiany otwierania z pozycji uchylnej na obrotową ( zależnej od wielkości skrzydła okiennego). Przesuwne okna są godne polecenia dla osób niedowidzących i poruszających się na wózkach inwalidzkich, gdyż po otwarciu nie wystają do środka pomieszczenia. Niestety są trudne w czyszczeniu. Okien obrotowych, których oś otwarcia jest w połowie wysokości, nie należy stosować w pomieszczeniach bez barier, stanowią również zagrożenie dla osób z upośledzeniem narządu wzroku. 86 Projektowanie Bez Barier

85 widok na zewnątrz Projektowanie Bez Barier 87

86 Zalecenia montażowe Elementy użytkowe Elementy użytkowe takie jak np. włączniki, przyciski, klamki, uchwyty powinny umożliwiać intuicyjną obsługę i być zaprojektowane kontrastowo, zgodnie z tzw. zasadą dwóch zmysłów. Obsługa gniazd, kontaktów i innych elementów powinna być możliwa jedną ręką i nie wymagać ruchu obrotowego nadgarstka, mocnego chwytania i ściskania. Zachowanie odpowiedniej odległości pomiędzy poszczególnymi elementami lub zastosowanie pilotów umożliwia obsługę mechanizmów osobom o ograniczonej sprawności ruchowej. Aby przełącznik światła można było uruchomić za pomocą łokcia, powinien być tak duży, jak to tylko możliwe. Należy zapewnić przestrzeń manewrową pozwalającą na przedni lub boczny najazd wózkiem inwalidzkim do elementów użytkowych. 88 Projektowanie Bez Barier

87 skrzynki na listy włącznik rozmieszczenie elementów użytkowych Projektowanie Bez Barier 89

88 Zalecenia montażowe Okna I Okucia DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE okna okucia zgodnie z tzw. zasadą dwóch zmysłów intuicyjna obsługa uruchomienie danej funkcji powinno być jednoznacznie zasygnalizowane maks. nakład siły wymagany do obsługi włączników i przycisków wynosi od 2,5 N do 5,0 N 90 Projektowanie Bez Barier

89 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE min. jedno okno w pomieszczeniu, które łatwo się otwiera i zamyka część okien powinna zapewniać widoczność również w pozycji siedzącej wys. chwytu klamki okiennej cm lub system automatycznego otwierania zgodnie z tzw. zasadą dwóch zmysłów intuicyjna obsługa uruchomienie danej funkcji powinno być jednoznacznie zasygnalizowane maks. nakład siły wymagany do obsługi włączników i przycisków wynosi od 2,5 N do 5,0 N DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE min. jedno okno w pomieszczeniu, które łatwo się otwiera i zamyka część okien powinna zapewniać widoczność również w pozycji siedzącej zgodnie z tzw. zasadą dwóch zmysłów intuicyjna obsługa uruchomienie danej funkcji powinno być jednoznacznie zasygnalizowane maks. nakład siły wymagany do obsługi włączników i przycisków wynosi od 2,5 N do 5,0 N Projektowanie Bez Barier 91

90 Zalecenia montażowe Elementy użytkowe DIN CZĘŚĆ 1 OBIEKTY PUBLICZNE elementy użytkowe bez barier wys. chwytu 85 cm nad krawędzią podłogi gotowej brak ostrych krawędzi pow. manewrowa dla osób poruszających się na wózkach o wym. 150 x 150 cm pow. manewrowa o szer. 120 i dł. 150 cm do podjazdu z boku boczna odległość od ściany i innych elementów zabudowy co najmniej 50 cm elementy, które można obsługiwać tylko od frontu, muszą umożliwiać podjazd na gł. 15 cm rozmieszczenie kilku elementów, wys. maks. 105 cm 92 Projektowanie Bez Barier

91 DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE WÓZKI INWALIDZKIE bez barier wys. chwytu 85 cm nad krawędzią podłogi gotowej brak ostrych krawędzi pow. manewrowa dla osób poruszających się na wózkach o wym. 150 x 150 cm pow. manewrowa o szer. 120 i dł.150 cm do podjazdu z boku boczna odległość od ściany i innych elementów zabudowy co najmniej 50 cm elementy, które można obsługiwać tylko od frontu, muszą umożliwiać podjazd na gł. 15 cm rozmieszczenie kilku elementów, wys. maks. 105 cm DIN CZĘŚĆ 2 OBIEKTY MIESZKALNE bez barier wys. chwytu 85 cm nad krawędzią podłogi gotowej brak ostrych krawędzi pow. manewrowa dla osób poruszających się na wózkach o wym. 150 x 150 cm pow. manewrowa o szer. 120 i dł.150 cm do podjazdu z boku boczna odległość od ściany i innych elementów zabudowy co najmniej 50 cm elementy, które można obsługiwać tylko od frontu, muszą umożliwiać podjazd na gł. 15 cm rozmieszczenie kilku elementów, wys. maks. 105 cm Projektowanie Bez Barier 93

92 Serwis Pomoc w projektowaniu bez barier Zapraszamy do skorzystania z naszego serwisu projektowego. Na podstawie wstępnych rzutów sanitariatów nasz architekt zaproponuje aranżacje łazienek bez barier, wrysuje wyposażenie sanitarne i przygotuje wizualizacje wraz z zestawieniem produktów i kosztorysem. Usługa jest nieodpłatna. OFERUJEMY pomoc przy doborze produktów i aranżacji łazienek bez barier pomoc w przygotowaniu prezentacji produktowej próbki produktów przygotowanie oferty cenowej wyjaśnienie kwestii technicznych wysyłkę katalogów i prospektów HEWI Polska ul. Lelka Warszawa Tel.: 22 / info@hewi.pl Serwis projektowy Tel.: 22 / architekt@hewi.pl 94 Projektowanie Bez Barier

93 NIEMCY HEWI Heinrich Wilke GmbH Postfach Bad Arolsen Tel.: Fax: POLSKA HEWI Heinrich Wilke GmbH Sp. z o. o. Oddz. W Polsce ul. Lelka Warszawa Tel.: Faks: architekt@hewi.pl Zastrzega się możliwość wprowadzania zmian technicznych. PR309PL 05/14