Katalog sztuk

Transkrypt

1 Katalog sztuk Katalog Sztuk , wraz z Katalogiem to przydatne narzędzia do szybkiego wyszukiwania tekstów według obsady, gatunku i obszaru językowego. Rozdział Autorzy języka polskiego pokazuje, że polscy dramatopisarze są coraz płodniejsi i poprzez nośne metafory wypowiadają się na temat gorących - kontrowersyjnych wydarzeń, jak i uwikłań historycznych, powiększając zasoby osiągnięć polskiego teatru. Wzbogaciliśmy naszą bazę o nowe przekłady klasyki oraz radykalne i nośne utwory autorów języka francuskiego, izraelskiego, węgierskiego i serbskiego. Duńscy i szwedzcy autorzy dogłębnie portretują dysfunkcyjne rodziny, a nowozelandzcy (w rozdziale Autorzy języka angielskiego) wprowadzają międzykulturową perspektywę oglądu rzeczywistości, świadomi zagrożeń cywilizacyjnych i skutków rozpadu kultury tradycyjnej. Wśród autorów języka angielskiego i niemieckiego znaleźć można niezmiennie stuprocentowe hity, błyskotliwe komedie i znakomite adaptacje klasycznych powieści i filmów, które mają lub miały sukcesy zagraniczne. Nasze wydawnictwo w tym roku wzbogaciło się o kilka istotnych pozycji: Arthur Schnitzler Dramaty wybrane dwotomową antologię, Last but not least przypominamy o wydanych dotychczas antologiach: Antologia współczesnej dramaturgii austriackiej, Tom I: Peter Turrini, Wybór dramatów, 2000; Tom II: George Tabori, Teatr sztuki, 2001; Tom III: Felix Mitterer, Teatr zaangażowany, 2002; Tom IV: Wolfgang Bauer, Sztuka teatru, Antologia współczesnej dramaturgii austriackiej, Jon Fosse, Sztuki teatralne, 2005 Harold Pinter, Dramaty, Tom I: Komedie zagrożeń, Tom II: Uwikłania rodzinne, Tom III: Komedie zagrożeń, 2006 Wacław Holewiński, Dyfuzja i inne dramaty, 2006 Tradycyjnie w opozycji. Antologia młodego dramatu irlandzkiego., 2007 Leif Zern, Świecąca ciemność. Dramaturgia Jona Fossego, 2007 Pavel Kohout, Sześć utworów scenicznych, 2008 Esther Vilar, Starość jest piękna. Manifest przeciwko kultowi młodości, 2008 Hanoch Levin, Ja i ty i następna wojna. Teatr życia i śmierci, 2009 Współczesne sztuki uznanych autorów niemieckich - antologia. Tom I: Zbliżenia, Tom II: Końce świata, 2010 Hermann Broch, Rozgrzeszenie. Z powietrza wzięte. Dramaty, 2010 Wilhelm Genazino, Dobry Boże, spraw, żebym oślepł. Dramaty, 2011 Antologia nowych sztuk austriackich autorów, 2012 Savyon Liebrecht, Rzecz o banalności... i inne sztuki, 2012 Frank McGuinness, Wspomnijcie synów Ulsteru i inne sztuki, 2012 Girish Karnad, Album ślubny, 2012 Ödön von Horváth, Dramaty zebrane. Tom I i II, 2012 Dwa oceany. Antologia współczesnych sztuk nowozelandzkich, 2013 Elfriede Jelinek Babel. Podróż zimowa, 2013 Młodzi Węgrzy online. Antologia sztuk teatralnych, 2013 Paweł Jurek, Wścieklizna i inne urojenia, 2013 Sibylle Berg Patrz, słońce zachodzi, 2013 Hanoch Levin Królestwo Wszechwanny. Proza, skecze, piosenki, poezja, 2013/2-14, Austeria Jarosław Jakubowski Generał i inne dramaty polityczne, 2014 Arthur Schnitzler Dramaty wybrane (tom I i II), 2014 Agencja Dramatu i Teatru ADiT agencja@adit.art.pl kabikont@gmail.com (tłumaczka z języka niemieckiego, opiekun strony www) magdalena.linek@adit.art.pl (sprawy rozliczeniowo-finansowe) ezbieta.manthey@adit.art.pl (umowy licencyjne, promocja sztuk wszelkich) kamila.paprocka@adit.art.pl (projekty, promocja sztuk z akcentem na polskich autorów) wydawnictwo@adit.art.pl (Maria Czykwin Facebook albo fanpage) ul. Grójecka 186/ Warszawa tel.: tel.: fax:

2 Autorzy języka angielskiego RICHARD BEAN ur angielski dramatopisarz. Ukończył psychologię społeczną i zanim został dramatopisarzem pracował jako niezależny psycholog. W 1995 napisał libretto do opery Stephena McNeff a Paradise of Fools. Jego pierwszą sztuką była Of Rats and Men, wystawiona w Canal Cafe Theatre w 1996 i pokazywana na festiwalu w Edynburgu. Do jego najważniejszych, nagradzanych sztuk należą: One Man, Two Guvnors (2011), The Heretic (2011, premiera w Royal Court Theatre), England People Very Nice (2009, premiera w National Theatre w Londynie). Wielokrotny laureat Critics' Circle Theatre Awards i Evening Standard Awards. Człowiek dwóch szefów/one Man, Two Guvnors na podstawie Sługi dwóch panów Goldoniego z piosenkami Granta Oldinga przekład: Klaudyna Rozhin obsada: 3K, 8M czas: 1963 miejsce: nadmorski kurort Brighton Wyrzucony z zespołu jazzowego (ściślej: skifflowego) i wiecznie głodny Francis Henshall zatrudnia się u miejscowego gangstera Roscoe Crabbe a, a jednocześnie, węsząc szansę na dodatkowy zarobek, u kryminalisty o nazwisku Stubbers. Ponieważ jego pracodawcy wplątani są w matnię intryg, lewych interesów i sercowych komplikacji, Francis musi zrobić wszystko, aby nie spotkali się ze sobą i nie dowiedzieli się, że pracuje jednocześnie dla nich obydwu, a przy okazji nachapać się, ile tylko da radę. Okazuje się jednak, że Roscoe to tak naprawdę Rachel Crabbe, przebrana za swojego brata, który zginął z rąk jej ukochanego Stanley a Stubbersa. Sztuka przeniesiona w realia angielskiego prowincjonalnego półświatka skrzy się dowcipem i humorem. Żywy, bardzo współczesny język, dosadny humor, cięte riposty; dużo slapsticku, fizycznych gagów (często opartych na improwizacji) i humoru sytuacyjnego. W klimacie przypomina serial telewizyjny Fawlty Towers (Hotel Zacisze) z niezapomnianym Johnem Cleesem jako Basilem Fawlty, a także filmy z Bennym Hillem. Nawiązuje też, w sposób parodystyczny, do Brighton Rock Grahama Greene a. Angielska farsa w najlepszym tego słowa znaczeniu! Polska prapremiera planowana już w Teatrze Komedia w Warszawie. STEPHEN BELBER ur. 1967, amerykański scenarzysta, dramatopisarz i reżyser filmowy. W 2000 był zwycięzcą Fringe NYC Overall Excellence Award w dziedzinie dramatopisarstwa za Drifting Elegant. Jego najsłynniejszą sztuką jest Tape, wyprodukowana w 2000 przez Actors Theatre w Louisville w ramach festiwalu nowych amerykańskich sztuk Humana. która w 2001 roku została zekranizowana przez Richarda Linklatera. Na Broadwayu debiutował w 2004 roku sztuką Match. Inne sztuki Belbera: The Transparency of Val, The Wake, Through Fred, The Death of Frank, Mel and Gene, A small melodramatic story, McReele, Stabbing. Tape* przekład: Karol Puciaty obsada: 1K, 2M (wszyscy 28-ośmioletni) czas: współczesność miejsce: pokój Dwóch przyjaciół z czasów licealnych spotyka się po latach. Jonowi udało się. Jest reżyserem i teraz w aurze sukcesu czeka na premierę swojego debiutanckiego filmu na lokalnym festiwalu. Vinowi strażakowi wiedzie się znacznie gorzej zajmuje się dilerką narkotykami. Jest jeszcze dziewczyna, Amy. Kiedyś była dziewczyną Vina. A potem wydarzyło się "to". Gwałt? A może tylko zdrada? Do 2

3 bolesnej konfrontacji między trójką przyjaciół dochodzi w obskurnym pokoju hotelowym. Czy uda im się zrekonstruować zdarzenia sprzed dziesięciu lat? RON BERNAS Ron Bernas jest dziennikarzem oraz nauczycielem w prywatnej szkole w Detroit. A Little Murder Never Hurt Anybody jest jego pierwszą sztuką teatralną. Wielokrotnie nagradzana, swoją prapremierę miała w 1991 roku w Fries Theatre of Michigan. Ron Bernas szczyci się polskimi korzeniami. Małe morderstwo jeszcze nikomu nie zaszkodziło/a little murder never hurt anybody przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 2K, 4M gatunek: komedia kryminalna Matthew Perry, zamożny pięćdziesięciolatek oraz jego żona Julia, jak co roku w Sylwestra podejmują noworoczne postanowienia i rytuał ten traktują bardzo poważnie. W kolejny ostatni dzień roku, Matthew oznajmia małżonce, że w nadchodzącym roku zamorduje ją, żeby idąc za przykładem swojego owdowiałego przyjaciela zacząć cieszyć się życiem. Tego samego dnia Bunny, niezbyt rozgarnięta córka państwa Perry oznajmia, że zamierza wyjść za mąż za Donalda, dobrze zapowiadającego się prawnika. Julia podejmuje więc postanowienie, że przeżyje nadchodzący rok, aby pomóc córce w przygotowaniach do ślubu. Trup zaczyna słać się gęsto, Bunny musi skreślać kolejnych gości weselnych z listy, a przedstawiciel policji detektyw Plotnik usiłuje znaleźć mordercę. Kolejnymi kandydatami na oskarżonych są: Buttram kamerdyner, Donald oraz Julia Perry. Finał sprawy przerasta jednak wyobraźnię Plotnika, który sam w międzyczasie o mało nie stał się ofiarą zdeterminowanego sprawcy. Farsa Rona Bernasa jest znakomitym materiałem na sylwestrową premierę. Szybkie tempo akcji, dowcipne dialogi, wyraziste charaktery rozrywka dla widzów z poczuciem humoru. SEYMOUR BLICKER kanadyjski dramatopisarz, powieściopisarz i scenarzysta. Urodził się w 1949 r. w Montrealu, gdzie mieszka z żoną. Pisze scenariusze filmowe (The Kid z Rodem Steigerem) i telewizyjne (wyróżniony nagrodą Emmy amerykański serial Barney Miller, kanadyjski serial Sidestreet czy Urban Engel), jest autorem kilku nowel oraz sztuk teatralnych wystawianych w USA, Kanadzie i w Europie. W 1997 otrzymał nagrodę za całokształt twórczości (The British Council International New Playwriting Award), jest też laureatem wielu prestiżowych nagród literackich. Nie oceniaj po pozorach/never Judge A Book By Its Cover przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 3K, 2M gatunek: farsa Pisarz musi się dobrze sprzedawać wiemy to nie od dziś. Rzecz dzieje się w Ameryce. Sherman właśnie odniósł ogromny sukces pierwszą powieścią i prosi swojego przebojowego kolegę Matta o zastępstwo podczas promocyjnej galii, czyli o to, by Matt udawał publicznie, że jest Shermanem. Dodając do tego dwie panie, czyli sztywną żonę Shermana, która nagle objawia się jako światowa dama, i młodą córkę wziętego krytyka, która leci na pisarzy, oraz pokojówkę, która okazuje się nie tylko wielbicielką, ale też znawczynią literatury, otrzymujemy rasową farsę ze świetnymi rolami i happy endem, do którego trzeba jednak wpierw dotrzeć, pokonując przeszkody kompletnie niewiarygodne. Ta znakomita farsa z życia tzw. wyższych sfer iskrzy się bardzo zabawnymi dialogami i precyzyjnymi sytuacjami. Komedia pomyłek Seymoura Blickera miała niedawno premierę w Niemczech, (Kammertheater, Karlsruhe), zbierając świetne krytyki Wystawiana była też w Kanadzie, Holandii i Belgii. Wszędzie przyjmowana entuzjastycznie. Po prostu hit! ERIC BOGOSIAN ur. w 1953 r. w Woburn, w Massachusetts. Ukończył studia teatrologiczne w Oberlin College. Z pochodzenia Ormianin. Mieszka w Nowym Jorku. Twórca i prezenter szokujących monologów satyrycznych na tematy aktualne, społecznie i politycznie drażliwe ( stand-up comedy ). Mistrz transformacji. Skandalista i prowokator. Pisze nie tylko monodramy, ale i sztuki wieloobsadowe (m.in. 3

4 Talk Radio 1987, Suburbia 1994, Grill 1996). Laureat trzech Obie Awards za monodramy Pijąc w Ameryce, Seks, prochy & rock'n'roll i Czołem wbijając gwoździe w podłogę, nominowany również do nagrody Pulitzera. Zdobywca Srebrnego Niedźwiedzia na Festiwalu Filmowym w Berlinie (1989) za Talk Radio w reżyserii Olivera Stone'a. Otrzymał również Drama Desk Award. Entliczek Pentliczek/Humpty Dumpty przekład: Sławomir Michał Chwastowski obsada: 2K, 3M gatunek: komedia Kilku młodych przyjaciół, artystów postanawia wspólnie spędzić wakacje w domku letniskowym za miastem. Bohaterami są dwie pary: pisarz Max i jego żona Nicole, wydawca oraz scenarzysta Troy i jego dziewczyna, Kreska aktorka. Pozbawieni komfortu, do jakiego przyzwyczaiło ich życie na co dzień w Los Angeles czy na Manhattanie, mają trudności z aklimatyzacją, nawet widząc, jak miejscowi, sami znosząc spartańskie warunki, są mili i przyjaźnie do nich nastawieni. Wysiadający prąd to pierwszy sygnał, że nie wszystko jest w porządku. Max, Nicole, Troy i Kreska coraz bardziej obawiają się, że ich luksusowe wakacje zamienią się w koszmar. Kończą się zapasy paliwa i jedzenia, ale naprawdę groźnie zaczyna być, gdy z daleka usłyszą strzały z pistoletu. Bogosian pozostawia czytelnika równie zdezorientowanego i zaskoczonego, co jego bohaterowie, nie tracąc swoistego poczucia humoru. Wspólne wakacje miały być dla czwórki bohaterów powrotem do życia w harmonii z naturą, szansą na odreagowanie codziennych stresów wielkomiejskiej metropolii, a stały się lekcją przetrwania i konfrontacją z brutalną prawdą o ich konformizmie i nieprzystosowaniu. Czarna komedia Bogosiana to nie tylko ironia wobec współczesnego stylu życia bogatych elit, ale też niepokojąca diagnoza, że to co myślimy i mówimy o sobie, sprzeczne jest z tym, kim naprawdę jesteśmy w swoim zachowaniu i działaniu. AMELIA BULLMORE Za swoją pierwszą sztukę Mammals (Ssaki) otrzymała nagrodę Susan Smith Blackburn Prize, nominowana była także do What s On Best Comedy Award. Pisze także dla radia i telewizji, m.in. This Life, Black Cab, Attachments, Big Train, Scott & Bailey. Bullmore jest również aktorką teatralną, telewizyjną i filmową, wystąpiła w filmie Sherlock, a także w Coronation Street, I m Alan Partridge i serialu kryminalnym Scott & Bailey. Di, Viv & Rose przekład: Klaudyna Rozhin obsada: 3K gatunek: tragikomedia czas: lata miejsce: mieszkanie Di, Viv i Rose Sztuka opowiada o przyjaźni trzech kobiet, które poznają się na pierwszym roku studiów i razem wynajmują mieszkanie. Viv jest ambitna, pracowita i zaradna. Po kilku latach zaprasza koleżanki z wizytą do swojego mieszkania w Nowym Jorku, gdzie zaczęła karierę projektantki mody. Di to sportsmenka i lesbijka. Po tym jak zostaje zgwałcona przestaje wychodzić z domu, zaniedbuje studia. W poradni dla ofiar gwałtu Di poznaje Elaine, która pomaga jej dojść do siebie po tym, co się stało, z którą związę się na stałe. Rose pochodzi z zamożnej rodziny, treścią jej życia jest seks. Rodzi bliźniaki i wychowuje je sama - nie udaje jej się odnaleźć ojca. Po kilku latach Rose pozna mężczyznę, z którym zechce założyć rodzinę tuż przed planowanym ślubem kobieta umiera. Ojczym Rose znajduje wśród jej rzeczy pudełko, w którym Rose przechowała wszystkie relikwie lat studenckich: pompkę do roweru, szalik, notatki. Di nie może wybaczyć Viv, że zgubiła pudełko i na kilka lat zrywają kontakt. Wzruszająca pełna muzycznych akcentów historia o życiu trzech odmiennych charakterów, które los nauczył więzi i tolerancji. Wieczór pełen nostalgii i humoru. CHARLES BUSH Ur. 1954, amerykański aktor, scenarzysta, dramatopisarz i drag queen, znany z występów kampowych w teatrze, filmie i telewizji. Pisze i występuje w swoich sztukach na Off-Off-Broadwayu od 1978 roku, głównie jako drag queen, okazjonalnie także w sztukach innych autorów. Pisze także dla telewizji i 4

5 występuje w niej od 1990 roku. Znany jako autor sztuki Opowieść żony alergologa z 2000 roku, która była sukcesem na Broadwayu. Opowieść żony alergologa/the Tale of the Allergist s Wife przekład: Daniel Woźniak osoby: 3K, 2M gatunek: komedia Charles Busch bierze pod lupę współczesne nowojorskie society - ludzi, którym udało się osiągnąć znaczny awans społeczny w drugim pokoleniu. Marjorie Taub, tytułowa bohaterka, jest typem ekskluzywnej żony niepracującej, eleganckiej, oczytanej, wrażliwej. Mąż Marjorie, Ira, emerytowany alergolog, swoisty nudziarz poświęcający się pomaganiu biednym i bezdomnym, nie jest w stanie wyrwać żony z apatii. Depresję Marjorie pogłębiają kontakty z nieustannie krytykującą ją matką (Frieda), Żydówką wierną zapomnianej tradycji, której świat kręci się wokół problemów z wypróżnianiem. W rzeczywistość tę wkracza Lee, jej dawna przyjaciółka, która z niespodziewanego gościa szybko staje się permanentnym lokatorem, wnosząc w życie pozostałych nieco egzotyki. Ekstrawagancja Lee zaczyna jednak przeszkadzać mieszkańcom River Side Road 12C. Ostatecznie pogrąża ją odkrycie Iry Lee jest członkiem niebezpiecznej organizacji, dla której zbiera fundusze. Małżeństwo żąda szybkiego wyniesienia się Lee z ich mieszkania. Zanim jednak to nastąpi, Lee podzieli się z nimi gorzkimi obserwacjami na ich temat. Sztuka Buscha daje możliwość stworzenia wyrazistych scenicznych ról. Każdy z jego bohaterów jest na swój sposób przerysowany. Akcja toczy się wartko, w jednym pomieszczeniu w czasie kilku dni. APRIL DE ANGELIS angielska dramatopisarka o korzeniach sycylijskich. Ukończyła Sussex University. Angelis rozpoczęła swoją karierę w 1980 roku jako aktorka grupy teatralnej Monstrous Regiment, ale w 1987 jej sztuka Breathless otrzymała nagrodę w Second Wave Young Women s Writing Festival. W jej sztukach często występują postaci historyczne. Playhouse Creatures i A Laughing Matter dotyczą życia teatralnego połowy XVII i XVIII wieku. De Angelis często pisze też na zamówienie; wiele z jej sztuk wyprodukowane zostało przez Max Stafford-Clark s Out of Joint. Najnowszą jej sztuką jest polecana poniżej.. Spryciula/Jumpy przekład: Jacek Kaduczak obsada: 6K, 5M Hillary ma 50 lat, ż mężem niewiele ją już łączy, a jej 15-letnią córka zainteresowana jest głównie pisaniem esemesów, wyzywającym ubiorem oraz inicjacją seksualną. Matka przechodzi kryzys wieku średniego. Pewnego dnia dowiaduje się, że jej córka uprawia seks ze swoim równie nieletnim chłopakiem i postanawia porozmawiać z jego rodzicami. Podczas spotkania zauważa, że ojciec chłopaka ewidentnie ją podrywa Na pozór to komedia opowiadająca o typowej kobiecie w średnim wieku, która boi się utraty pracy, ma ataki paniki i pokrzepia się po powrocie z zakupów kieliszkiem wina (lub trzema ). To także portet małżenstwa, w którym od dawna brakuje nie tylko namiętności, ale wręcz jakichkolwiek uczuć, a sama myśl o uprawianiu seksu po długim męczącym dniu, jest zbyt wyczerpująca, by w ogóle zaczynać temat. Autorka w cudowny sposób łączy prawdziwie komiczne elementy z wzruszającymi, głębokimi psychologicznie scenami. Prapremiera: Royal Court Theatre, październik 2011, reż. Nina Raine JAMES DEARDEN ur. 1949, brytyjski scenarzysta i reżyser filmowy, jest synem znanego reżysera i producenta Basila Deardena. Studiował na Oxfordzie. W 1971 rozpoczął pracę jako montażysta, zaczął pisać scenariusze, kręcił sporo reklamówek, wyreżyserował też dwa filmy krótkometrażowe. Trzecim był Diversion (1979), pierwowzór Fatalnego zauroczenia. Film tak się spodobał, że hollywoodzcy producenci zaproponowali jego remake. Powstał dobry thriller z interesującym podtekstem, a Dearden otrzymał nominację do Oscara. Kolejnym wielkim hitem Deardena (scenariusz i reżyseria) był film Pocałunek przed śmiercią z Jego ostatnim filmem jest Belle du Seigneur z 2012 roku, adaptacja znanej powieści Alberta Cohena. 5

6 Fatalne zauroczenie/fatal Attraction przekład: Jacek Kaduczak obsada: 5K, 7M, 1 dziewczynka (8 lat) Uwaga: w sztuce występuje kilka postaci epizodycznych, obsada może więc być zmniejszona bez żadnego uszczerbku dla akcji o 3-4 osoby. Decydujesz się na jednorazowy skok w bok. Ona chce czegoś więcej. Starasz się delikatnie wymiksować z całej sytuacji, ona nie przyjmuje tego do wiadomości. Zachodzi w ciążę, chcesz jej pomóc, ona odmawia, ale... chce urodzić twoje dziecko. Wyprowadzasz się z miasta, ona dowiaduje się, gdzie mieszkasz. Niszczy twój samochód, zabija zwierzątko twojego dziecka W końcu mówisz o wszystkim żonie, żona wyrzuca cię z domu, ale ta kobieta ciągle nie odpuszcza, wreszcie porywa twoje dziecko tak swoją historię fatalnego zauroczenia opisuje bohater sztuki, Dan, przystojny nowojorski prawnik. Fatalne zauroczenie to teatralna adaptacja filmowego hitu z 1987 roku, z Michaelem Douglasem i Glenn Close w rolach głównych. James Dearden, który napisał scenariusz filmowy i zaadaptował go na scenę. O ile w filmie przerażająca Alex ginie utopiona w wannie, na scenie popełnia samobójstwo używając noża z odciskami palców Dana. Światowa prapremiera: 21 marca 2014 roku w Theatre Royal Haymarket w Londynie w reż. Trevora Nunna. James Dearden o Fatalnym zauroczeniu: Dla mnie to opowieść o irracjonalności wdzierającej się w życie codzienne. Dan jest szczęśliwym mężem i ojcem, ale pewnego wieczoru zapomina się i, jak się okazuje, otwiera puszkę Pandory. CAT DELANEY Właściwie Pamela Delaney, kanadyjska autorka i dziennikarka, kobieta renesansu, dla której najważniejsze było zawsze pisanie. Realizuje się w rozmaitych formach: poezji, za którą otrzymała wiele nagród, filmie, artykułach prasowych, esejach, powieściach, sztukach teatralnych. Za Emerytkę otrzymała nagrodę dla najlepszej kanadyjskiej sztuki roku 2009 w konkursie Agencji Samuel French. Prywatnie wiele podróżuje, mieszkała w różnych miejscach po obu stronach Oceanu Atlantyckiego, obecnie żyje w Nowej Szkocji. Emerytka/ Welfarewell przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 12K, 2M maksymalnie, a minimalnie 5K, 1M gatunek: komedia Esmeralda Quipp, 80-letnia emerytowana aktorka, ma mnóstwo chorób i dolegliwości, bardzo niską emeryturę i ukochanego kota. Gdy ten umiera, Esmeralda z przerażeniem stwierdza, że nie stać jej na kremację Merlina, postanawia więc nielegalnie pochować go na trawniku przed swoim blokiem. Przyłapana przez gospodarza domu, zostaje przewieziona do komisariatu policji. Nie stać jej na zapłacenie mandatu, więc grzywna zostaje zamieniona na areszt. Po dobie spędzonej w więzieniu Esmeralda postanawia spędzić resztę życia za kratkami, żeby nie martwić się o to, skąd wziąć pieniądze na życie. A skoro już mowa o pieniądzach, warto obrabować bank... Esmeralda nie zmarnuje życiowej lekcji. Feministyczna gorzka komedia, świetny materiał na popis aktorski! HENRY DOWELL autor, producent i reżyser sztuk teatralnych. Współtwórca Gusto Theatre Company, gdzie od ponad dwudziestu lat reżyseruje spektakle dla dzieci i prowadzi warsztaty teatralne. Jest autorem powieści i sztuk teatralnych, w których wykorzystuje klasyczne wątki literackie, wpisując je we współczesne tło popkulturowe. Jest jednym z najlepiej sprzedających się autorów w amazon.com w dziedzinie literatury komediowej i satyrycznej. Autor m. in: Batguy, Sleeping Beauty in the 25th Century, Hairy Pothead: The Stoned Sorcerer, Snow White and the Seven Dwarves of the Old Republic, The Sleigh Team, The Long John Cafe, Cinderella and the Quest for the Crystal Pump, So, Who Was That Masked Guy Anyway?, Wanted: Santa Claus, Jacklyn Sparrow and the Lady Pirates of the Caribbean, Humbug!, Frankenstein Rocks!. Jego sztuki poza Stanami Zjednoczonymi wystawiane są w Czechach, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Niemczech. W 2013 roku, w uznaniu zasług Henry ego Dowella w dziedzinie kultury, gubernator stanu Kentucky przyznał mu tytuł Kentucky Colonel. 6

7 Kopciuszek i wyprawa po kryształowe pantofelki/ Cinderella And The Quest For The Crystal Pump przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 5K, 6M gatunek: współczesna baśń, komedia Współczesna trawestacja Kopciuszka. Błazen obdarowuje Księcia magicznym Lustrem, które z coraz większym zniecierpliwieniem odpowiada na znane od wieków pytanie. Poznajemy także Kopciuszka, jego Macochę i przybraną siostrę Brumhildę. Pomiatanemu przez Macochę Kopciuszkowi przychodzi na pomoc czarodziejski Człowiek Chrzestny, który sugeruje, że lekarstwem na zgryzoty są kryształowe pantofelki, których Kopciuszek sam musi poszukać. Dzięki Mechanicznemu Kopciuchowi dziewczyna może swobodnie opuścić dom. Podczas przypadkowego spotkania Książę od początku flirtuje z Kopciuszkiem i proponuje wspólną wyprawę po buty. W podróży, w której towarzyszą im także Błazen i Lustro, spotykają Mistrza, który wie, gdzie jest Jaskinia Kryształowych Pantofelków. W Jaskini spotykają Profesora, ojca Kopciuszka, pragnącego wyjść na wolność. Kopciuszek i Profesor wracają do domu, gdzie czekają na nich wściekłe Macocha i Brumhilda, sterroryzowane przez Mechaniczną Kopciuchę. Okazuje się, że spotkany w drodze po pantofelki mężczyna jest upragnionym Księciem i prosi Kopciuszka o rękę. Jak każda bajka, tak i ta kończy się happy endem, czyli spełnieniem marzeń wszystkich bohaterów sztuki. CHRISTOPHER DURANG ur. w 1949 r. w Montclair w stanie New Jersey. Jako dziecko uczęszczał do katolickiej szkoły. Studiował anglistykę na Harvardzie, gdzie otrzymał licencjat nauk humanistycznych i scenopisarstwa w Yale. Amerykański aktor i dramatopisarz znany ze skandalizujących i często absurdalnych komedii. W swoich utworach podejmuje trudne tematy wykorzystywania dzieci i homoseksualizmu. Jego twórczość cieszyła się szczególnym powodzeniem w latach 80. Laureat wielu nagród, m.in. Nagrody Pulitzera w 2006 roku za Miss Witherspoon. Wania, Sonia, Masza i Spike/ Vania And Sonia And Masha And Spike przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 4K, 2M gatunek: komedia Vania i Sonia, rodzeństwo w średnim wieku, mieszkają nad brzegiem jeziora w Hrabstwie Bucks w Pensylwanii. Rodzice, którzy od wielu lat nie żyją, obdarzyli swoje potomstwo czechowowskimi imionami i podupadającym domem z kilkoma drzewkami owocowymi... Wania i Sonia nie mają pieniędzy, pracy i nie widzą sensu w życiu.jest jeszcze Masza (w broadwayowskiej realizacji w Lincoln Center zagrała ją Sigourney Weaver) jedyna z rodzeństwa, która wyjechała w świat i zrobiła karierę jako aktorka. To ona utrzymuje finansowo dom i rodzeństwo. Pewnego dnia przyjeżdża z wiadomością, że chce sprzedać posiadłość i wiśniowy sad. Towarzyszy jej Spike młody kandydat na aktora. Wkrótce do barwnej grupy dołączy młoda sąsiadka Nina wielbicielka talentu Maszy. Wszyscy wybierają się na bal kostiumowy, a następnego dnia dowiadują się, co tak naprawdę jest ważne w życiu. Pomaga w tym Kasandra, praktykująca voodoo sprzątaczka, która ma dar jasnowidzenia. Masza odkrywa, że Spike jest z nią dla kariery, Wania decyduje się na coming out i pozwala przeczytać swoją sztukę. Sonia przeżywa budzącą się w niej kobiecość. Wszystko zmierza do happy endu, bowiem Masza postanawia nie sprzedawać domu. Rodzina, słuchając piosenki Here Comes The Sun The Beatles, wreszcie się konsoliduje. Słoneczna wersja Wiśniowego sadu? A może po prostu dobra komedia o ludzkiej naturze, która podąża za szczęściem. Sztuka zdobyła amerykański tytuł najlepszej w 2013 roku. Zwariowana terapia/beyond Therapy przekład: Rubi Birden obsada: 2K, 4M gatunek: komediofarsa Główni bohaterowie sztuki to dwójka trzydziestolatków, którzy za namową swoich terapeutów szukają miłości w ogłoszeniach towarzyskich. Jak się można szybko zorientować, terapeuci są o wiele bardziej zaburzeni niż ich pacjenci Christopher Durang bezlitośnie szydzi z psychologów i psychiatrów, a cały proces terapeutyczny pokazuje w krzywym zwierciadle. 7

8 Zabawna, błyskotliwa sztuka, skrząc się dowcipem (miejscami dość absurdalnym), mówi o potrzebie bliskości. DAVID ELENDUNE absolwent University of Warwick. Pracował jako szef centrum kulturalnego w Yorkshire. Otrzymał dwie nagrody BBC za swoją twórczość literacką. W 2004 roku przeprowadził się do Vancouver. Od tego czasu napisał kilka powieści i sztuk teatralnych. Jesienią 2012 roku miał premierę swojej adaptacji 1984 Orwella. Aktualnie tworzy Outpost 31 - grupę teatralną promującą współczesny dramat kanadyjski. Dobranoc wujku Józefie/Good night Uncle Joe przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 1K,1M gatunek: thriller, historical fiction, political fiction czas: 1.III.1953, noc miejsce: Moskwa Ławrientij Pawłowicz Beria, szef KGB czeka na gościa w swoim gabinecie. Jest nim dziennikarka Washington Post, Anna Hewlance. Spotkanie przebiega dość nietypowo: wywiad przeplata się próbami uwiedzenia jej przez Berię a ze strony Anny sugestiami zamordowania chorego ale nie mniej groźnego, Józefa Stalina. Anna jedzie do biura Stalina, a po jakimś czasie przyjeżdża tam zaniepokojony Beria. Anna sugeruje, że Stalin upił się i śpi. Dziwny flirt przeplatający polityczny dyskurs z poetyckim trwa dopóki nie okaże się, że Wuj Józef (Stalin) nie żyje. Jak ma postąpić Beria? Czy dowiemy się, kim była Anna Hewlance i co naprawdę zdarzyło się w nocy, cztery dni przed oficjalnym komunikatem o śmierci Stalina? Znakomity materiał dla dwojga aktorów. Premiera sztuki odbyła się w 2009 roku w Vancouver. THOMAS STEARNS ELIOT , angielski poeta, dramaturg i eseista. Po ogłoszeniu trzeciego tomu poezji ironicznego "kubistycznego" poematu Ziemia jałowa (którego znaczenie jest porównywalne z opublikowanym wówczas Ulissesem Joyce'a i powieściami Virginii Woolf) zdobył sławę proroka nowej poezji. Z równie entuzjastycznym przyjęciem spotkały się kolejne poematy: Wydrążeni ludzie, Środa popielcowa, Cztery kwartety oraz Koty. W latach trzydziestych XX wieku T.S. Eliot stał się twórcą nowej formuły dramatu poetyckiego. To właśnie temu gatunkowi poświęcił się wówczas wydając znakomity Mord w katedrze. Po II wojnie światowej poeta poświęcił się wyłącznie dramaturgii. Tak powstały znakomite tzw. komedie salonowe: Zjazd rodzinny (1939), Cocktail Party (1949), Zaufany sekretarz (1954) oraz Mąż stanu (1959). Thomas Stearns Eliot został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok Cocktail party/ The Cocktail Party przekład: Wiesław Juszczak obsada: 4K, 4M + 2 role epizodyczne gatunek: komedia "salonowa" W domu Chamberlayne'ów odbywa się cocktail party. Wśród bohaterów sztuki są Edward, jego żona Lawinia, jej kochanek Piotr oraz Celia, kochanka Edwarda, którą uczuciem darzy Piotr. Między nimi przewijają się barwne typy komediowe: Julia miejscowa plotkara, Aleksander obieżyświat i playboy oraz tajemniczy Niezidentyfikowany Gość. To właśnie on aranżuje kolejne cocktail party, podczas którego zjawiają się goście z poprzedniego wieczoru oraz sama Lawinia. Niezidentyfikowany Gość który okazuje się Psychoanalitykiem, konfrontuje małżonków ze sobą i zdradza ich tajne romanse. Leczy także Celię, której przedstawia dwie drogi życia: zmagania się z codziennymi troskami lub konformizmu i uległości. Bohaterowie Eliota będą starali się wybrać odpowiednie dla siebie rozwiązanie. Piotr odnalazł je w Kalifornii, a Alex w egzotycznej podróży. Celia poświęciła życie, pielęgnując konających na epidemię na Kinkandży. Edward i Lawinia czują się odpowiedzialni za jej śmierć. Powołanie małżonków nie było tak wzniosłe; oznaczało wspólną wegetację na dobre i złe. W utwór Eliota wpisany jest głęboki, choć mocno zawoalowany kontekst chrześcijański, opierający się na 8

9 wypełnianiu życiowego posłannictwa zgodnego z wewnętrzną prawdą. Cocktail Party w tłumaczeniu W. Juszczaka wystawił Teatr Polski w Warszawie w 1997 reż. Macieja Prusa. Mąż stanu/ The Elder Statesman przekład: Wiesław Juszczak obsada: 3K, 5M gatunek: komedia salonowa Tytułowym mężem stanu jest lord Claverton, emerytowany polityk, członek Izby Lordów, który przypomina Sofoklesowego Edypa. Jego córka Monika jest zakochana w Charlesie, lecz z uwagi na zły stan zdrowia ojca nie może w pełni poświęcić się narzeczonemu. Clavertona coraz mocniej dopada starość i świadomość bliskiej śmierci, czuje lęk przed nadchodzącą pustką. Odwiedza go stary przyjaciel, Fred Culverell znają się ze studiów w Oksfordzie, kiedy lord Claverton był jeszcze Dickiem Ferry (nazwisko Claverton przyjął po lepiej sytuowanej żonie). Fred przychodzi, by wypomnieć Clavertonowi przeszłość, zemścić się za jego życiowy sukces. W drugim akcie Claverton wyjeżdża z Moniką do Badgley Court. Jego syn Michael właśnie stracił pracę i tonie w długach, chciałby rozkręcić biznes za granicą i prosi ojca o pieniądze. Wygląda na to, że pani Carghill i Gomez są upiorami przeszłości, które nawiedzają lorda tuż przed śmiercią i uświadamiają mu, że przez całe życie uciekał przed samym sobą i prawdą. Charles i Monika sugerują mu, że aby pozbyć się zjaw, powinien podzielić się z nimi swoją tajemnicą. W międzyczasie Gomez i Pani Carghill spiskują za jego plecami i obiecują pomóc Michaelowi. Claverton w końcu godzi się z tym i postanawia nie przeszkadzać dłużej związkowi Moniki i Charlesa. Zaufany sekretarz/ The Confidential Clerk przekład: Wiesław Juszczak obsada: 3K, 4M gatunek: komedia salonowa Utwór po raz pierwszy wydany w 1954 roku, sam Eliot uznał za najdoskonalszy dramat, a Bolesław Taborski w latach 60. przekonywał, że to najbardziej sceniczny utwór poety. Punktem wyjścia sztuki jest tragedia: Ijon Eurypidesa i motyw zapomnianego a w końcu rozpoznanego dziecka. Sir Claude a finansistę, który zawsze pragnął być artystą-ceramikiem poznajemy w momencie, kiedy zamierza zastąpić tytułowego zaufanego sekretarza Eggersona młodym i ambitnym Colbym, który prawdopodobnie jest synem Sir Claude a. Rozdarty wewnętrznie Colby widzi swoje powołanie w muzyce, ale odczuwając brak talentu chce ją rzucić. Niezrealizowane powołanie życiowe zbliża do siebie Colby ego i Sir Claude a. Lady Elizabeth, żona Sir Claude a, podobnie jak jej mąż szuka porzuconego w przeszłości dziecka. Lucasta Angel, córka Sir Claude a z nieprawego łoża, waha się nad związkiem z Kaganem, zwłaszcza że pojawienie się Colby ego czyni w jej sercu pewne zamieszanie. Toczy się spór o to, czyim dzieckiem jest Colby Elizabeth poznawszy przeszłość Colby ego jest niemal pewna, że to jej syn. Do rozstrzygnięcia sporu między małżonkami zaangażowani zostają Eggerson i Pani Guzzard, kobieta pełniąca rolę opiekunki Colby ego w dzieciństwie. Wszyscy poznają prawdę o swoich dzieciach i rodzicach, jednak nie taką, jakiej by chcieli Wielu widzi w Zaufanym sekretarzu dramat religijny, jednak jego odniesienia do metafizyki są szalenie subtelne, utkane z dyskretnych aluzji. Zjazd rodzinny/ The Family Reunion przekład: Wiesław Juszczak obsada: 6K, 6M oraz Eumenidy Arystokratyczna rodzina przyjeżdża do wiejskiej rezydencji z okazji urodzin seniorki rodu, owdowiałej Amy Monchensey. Zaproszeni zostali także jej synowie: Arthur, John oraz Harry, ale ostatecznie zjawia się tylko ten ostatni. Między członkami rodziny krążą pokojówki, służący, doktor Warburton, sprowadzony by czuwać nad zdrowiem fizycznym i psychicznym Harry ego, sierżant Winchell, który informuje o wypadku Johna oraz widoczne tylko dla Harry ego, Agathy, Mary i Downinga (lokaja i kierowcy Harry ego) Eumenidy boginie zemsty i gniewu. W rodzinie panuje nastrój udawanej grzeczności i arystokratycznej poprawności, tymczasem wewnątrz każdego z nich kipi od złych emocji. Matka darzy Harry ego, który wyraźnie źle się czuje, iście zaborczą miłością.. Reszta rodziny, wypierając prawdę, proponuje mu pomoc lekarską. Harry jedyną szczerą rozmowę na temat motywów i sensu powrotu do Wishwood przeprowadza z Mary. Doktor Warbourton informuje Harry ego o 9

10 słabym zdrowiu jego matki, sierżant Winchell o wypadku Johna. Charles czyta w lokalnej prasie kompromitujący Artura artykuł o okolicznościach wypadku ojca Harrego. Harry próbuje dowiedzieć się od Agaty, siostry Amy, czegoś o swoim zmarłym ojcu. Zjazd rodzinny nawiązuje do Eumenid, ostatniej części Oresteji Ajsycholosa. Labirynt uwikłań rodzinnych staje się metaforą losu. NORA I DELIA EPHRON Nora Ephron amerykańska pisarka, dziennikarka, scenarzysta oraz reżyserka filmowa. Autorka ostrych i dowcipnych felietonów ukazujących się we wpływowych pismach, jak The New Yorker oraz witrynie internetowej The Huffington Post. Wielokrotnie nominowana i nagradzana za filmy: Kiedy Harry poznał Sally, Bezsenność w Seattle, Masz wiadomość, dzięki którym świat poznał najbardziej romantyczne pary bohaterów poszukujących własnej drogi do prawdziwej miłości. To właśnie Ephron dokonała odważnej reinterpretacji współczesnego romansu i ukształtowała gatunek komedii romantycznej, czego potwierdzeniem były liczne nominacje do Oskara, Złotych Globów, nagród Writers Gild of America i brytyjskiej BAFTy w kategorii najlepszy scenariusz oryginalny. Delia Ephron amerykańska autorka bestsellerowych powieści, scenarzystka, dramatopisarka i producentka Szafa wspomnień/love Loss and what I wore przekład: Klaudyna Rozhin obsada: 5K (w wieku lat) gatunek: sztuka dla dorosłych (przed lub po zakręcie ) i kilku pokoleń kobiet / faszonistek czas: od lat 50-tych do współczesności, lata dzieciństwa, młodości i wieku dojrzałego bohaterek Adaptacja bestsellerowej powieści Ilene Beckerman. Główna bohaterka Giny snuje opowieść o swoim życiu i zaprasza do tego rytuału inne kobiety. Pośród szpilek, sweterków, podkolanówek, sukienek, torebek, szlafroków i bielizny wyłania się obraz kobiet z ich kompleksami, obawami, frustracjami i radościami. Przewrotnie w sztuce nie wychodzimy z szafy tylko do niej wchodzimy i w oczyszczający sposób zmierzamy się z naszymi tajemnicami i sekretami. Na swej drodze spotykamy matki, ojców, babcie, ciocie, rodzeństwo, przyjaciół, przyjaciółki, naszych partnerów, przyszłych i byłych mężów, nasze dzieci, wnuczki, aby w końcu dotrzeć do samych siebie. Wchodząc do szafy wchodzimy do przeszłości i przeglądamy się w ubraniach - nośniku wspomnień, zdarzeń, myśli i emocji. Kozaczki, jeansy, bielizna, sukienki, spódnice, torebki i inne akcesoria to niemi bohaterowie monologów, które są esencjonalnym budulcem dialogu bohaterek z ich demonami przeszłości, jak również z publicznością. Fascynujące wyzwanie dla aktorek z wyrazistymi osobowościami. Dzięki połączeniu znamienitych talentów obu sławnych sióstr powstał intymny kalejdoskop zdarzeń i wspomnień wielu pokoleń kobiet oraz swoisty dziennik przemian mody i stylu. Sztuka z gwiazdorską obsadą grana była w całych Stanach Zjednoczonych i na świecie od Paryża, przez Rio de Janeiro, Kapsztad, Manilię, do Sydney. ARTHUR FEINSOD Ukończył Harvard, Berkeley i Uniwersytet Nowojorski. W 1998 jego sztuka Malcolm s Call miała swoją prapremierę w Synchronicity Space na Manhattanie. Od 2001 profesor na Indiana State University i dyrektor artystyczny tamtejszego Teatru Repertuarowego Crossroads (Rozdroże), gdzie wyreżyserował kilkanaście spektakli, zarówno współczesnych jak i klasycznych tekstów. Jego adaptacja Śmierci Cúchulainna W. B. Yeatsa pt. Sword Against the Sea była pokazywana w sezonie 2005 w Crossroads, a następnie w Hawk s Well Theatre w Sligo w Irlandii i opublikowana przez wydawnictwo Samuel French. Przyjechałem do ciotki Zofii/Coming To See Aunt Sophie przekład: Zbigniew Zawadzki obsada: 1K, 3M Przyjechałem do ciotki Zofii jest zarówno tytułem sztuki, jak i tajnym hasłem ostatniej misji Jana Karskiego ( ), kuriera polskiego podziemia. Opowieść snuta z perspektywy lat obejmuje szereg niebezpiecznych epizodów: jego schwytanie i torturowanie przez Gestapo i spektakularną ucieczkę, zabawne doświadczenia związane z życiem w rozmaitych przebraniach, pełne bólu zaangażowanie w życie warszawskiego Getta, udawanie strażnika obozu koncentracyjnego czy słynne spotkanie z Roosveltem. Sztuka jest zarówno studium psychologicznym bohatera wojennego, 10

11 jak i emocjonującym, pełnym akcji thrillerem. Autor pisząc ją korzystał m.in. z filmu Shoah Claude a Lanzmanna i relacji ludzi, którzy znali bohatera. Feinsod namawia nas, byśmy razem z Karskim podążyli ku źródłom jego heroicznej postawy i powtarza za polskim kurierem prośbę, byśmy chcieli dowiedzieć się więcej o nas samych i czasach, w których żyjemy. Spektakl Przyjechałem do ciotki Zofii z Crossroads Repertory Theater z Indiana State University w reż. Dale a McFaddena pokazywany był w tym roku w Polsce, m. in. w Muzeum Historii Żydów Polskich i wszędzie był przyjmowany ze wzruszeniem i entuzjazmem. KATE FODOR Amerykańska dramatopisarka. Autorka m.in. Fifty Ways, RX oraz Hannah & Martin. Jej dramaty były wielokrotnie wystawiane, zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i za granicą. Jest laureatką licznych nagród i ulubienicą nowojorskiej krytyki. Stu Świętych, których powinieneś znać/100 Saints You Should Know przekład: Daniel Woźniak obsada: 3K, 2M Stu Świętych to opowieści o losach dwojga ludzi, które niespodziewanie się przecięły. Pierwszym jest Matthew, ksiądz wyrzucony ze swojej parafii, a drugim Teresa, która na tej samej parafii sprząta. Oboje są zagubieni i nieszczęśliwi: Teresa nie radzi sobie z nastoletnią córką i z poczuciem przegranego życia, Matthew stracił wiarę. Ich spotkanie i to, co razem przeżyją, odmieni ich życie. Tekst ma przede wszystkim skłonić do refleksji, nie brak mu jednak humoru, a wydarzenia rozwijają się w ciekawy i zaskakujący sposób. Oprócz dwojga głównych bohaterów, ogromne znaczenie mają także pozostałe postaci, równie pełnowymiarowe, które wprowadzają do akcji inne punkty widzenia. Sztuka przypomina amerykańskie filmy obyczajowe. Z pewnością zainteresuje polską publiczność problemy, które porusza są uniwersalne, a tak dobrze skonstruowane postaci dają możliwość stworzenia ciekawych ról. Prapremiera sztuki miała miejsce na Broadway u w 2007 roku w prestiżowym Playwrights Horison w Nowym Yorku. MICHELANNE FORSTER ur. 1953, z pochodzenia Amerykanka, w 1972 przeniosła się z Kalifornii do Nowej Zelandii. Dramatopisarka, scenarzystka, powieściopisarka i wydawca. Ukończyła uniwersytet oraz kolegium nauczycielskie w Auckland. W 1980 rozpoczęła pracę w Television New Zealand, gdzie była scenarzystką, reżyserem i producentką w Children's Department. Publikowała książki dla dzieci. Od 1998 roku pracuje jako niezależny pisarz i reżyser. Jej sztuki takie jak A Dream Romance (1986); Daughters of Heaven (1991); Songs My Mother Taught Me (1993); Lanarch - Castle of Lies (1993) i This Other Eden (1996) produkowane były na wielu nowozelandzkich scenach, w Stanach Zjednoczonych i Australii. W 2008 otrzymała od Creative New Zealand grant na napisanie nowego tekstu Don t Mention Casablanca, który czytany był w 2012 w Szwecji podczas Women Playwrights International Conference. Niebiańskie istoty/daughters of Heaven przekład: Julita Grodek obsada: 5K, 4M czas: lata 50. XX wieku miejsce: Christchurch w Nowej Zelandii Sztuka miała swoją wersję filmową (Niebiańskie stworzenia, reż. Peter Jackson), która okazała się hitem. Za kanwę opowieści posłużyły autentyczne wydarzenia: 22 czerwca 1954 w odległej części Victoria Park w miejscowości Christchurch Juliet Hulme i Pauline Parker zatłukły na śmierć matkę Pauline. Sztuka opowiada o namiętnej przyjaźni dziewcząt i wydarzeniach, które doprowadziły do morderstwa, o którym nowozelandzka prowincja huczała od plotek a dziewczęta osadzono w dwóch osobnych więzieniach. Wyszło na jaw, że bezpośrednią przyczyną zbrodni był fakt, że matka zabraniała córce spotykać się z przyjaciółką i kochanką. Wyrafinowana Juliet i prostoduszna Pauline poznały się w szkole i oszalały" na swoim punkcie. Zamieszkały w fantastycznym, wymyślonym przez siebie świecie, pełnym przygód i poezji. Obie złożyły uroczysty ślub pozostania ze sobą na wieki. 11

12 Rodzina Juliet, dobrze sytuowana i bardziej liberalna (a właściwie obojętna na to, co dzieje się z dziewczyną), patrzyła przez palce na jej młodzieńczy wybryk". Pauline pozostawała pod kuratelą ojca i konserwatywnej matki, która stanęła jej na drodze do wymarzonego życia z Juliet. Narratorami w sztuce są osoby bezpośrednio zajmujące się śledztwem lub znające dziewczęta. Ich relacje służą jako wprowadzenie do poszczególnych scen, akcja rozpoczyna się i kończy w więzieniu. Dramat analizuje stosunek Brytyjczyków do klasy społecznej i płci, uwypukla negatywne aspekty życia na prowincji, takie jak zaściankowe myślenie, hipokryzja i bigoteria. DAN GORDON był głównym scenarzystą Highway to Heaven. Pracował także nad scenariuszami The Hurricane, Murder in the First, Wyatt Earp i The Celestine Prophecy. Jest autorem scenicznych wersji Terms of Endearment i Rain Mana, współtwórcą Zaki Gordon Institute for Independent Filmmaking w Sedonie, Arizona. Wykładał w Columbia University School of the Arts, USC School of Cinematic Arts, UCLA School of Theater, Film, and Television i na uniwersytecie w Tel Awiwie. Rain Man przekład: Julita Grodek obsada: 2K, 4M gatunek: sztuka psychologiczno-obyczajowa Sztuka powstała w 2009 r. jest zręczną adaptacją scenariusza filmu z r o tym samym tytule. Dan Gordon zachował jego dramatyzm i komizm, proponując głęboką psychologiczną analizę związku dwóch skrajnie różnych od siebie braci. Choć autyzm nie jest tematem tej sztuki, dowiadujemy się z niej bardzo wiele o świecie dotkniętych tą chorobą. Dla ludzi zdrowych są oni często nową szansą doświadczenia samych siebie i duchowego rozwoju. Charlie Babitt, podobnie jak jego zmarły ojciec, ma kłopoty z okazywaniem miłości. Charlie zamiast fortuny otrzymuje w spadku... cierpiącego na autyzm genialnego pod względem matematycznym brata, który przebywa w zakładzie. Porywa Raymonda. Zamierza z niego uczynić zakładnika i w ten sposób dostać swoją część spadku, którego jedynym beneficjentem jest Ray. Materialistyczna motywacja zamienia się wkrótce w prawdziwą opiekuńczość i braterską więź. Bracia Babitt tworzą fantastyczny duet. Wyruszają w pełną przygód podróż. Postawieni w trudnych sytuacjach uczą się nowych umiejętności. Charlie zaczyna widzieć swój egoizm. Związek z Rayem wpływa także na jego stosunek do Susan. Ostatecznie Charlie odwozi brata do zakładu, zamierza się jednak ubiegać o opiekę nad nim. Ray jest odzyskanym Rain Manem, który w dzieciństwie był dla niego jedynym źródłem miłości i przyjaźni. Teraz Charlie ma szansę, żeby obdarzyć tym samym Raymonda. Spotkanie Rain Mana to dla Charliego także szansa na pogodzenie się ze zmarłym ojcem, który nie wiedział, jak go kochać. Godząc się z ojcem, godzi się jednocześnie z sobą samym. BRUCE GRAHAM jest autorem wielu sztuk, które stały się przebojami teatru off-broadway w USA: According to Goldman, Belmont Avenue Social Club, Cheap Sentiment, Minor Demons. Za sztukę Coyote on a Fence otrzymał Rosenthal Price. Jest również autorem scenariuszy filmowych dla wytwórni MIRAMAX. Obecnie wykłada teatr i film na Uniwersytetach: Drexel i Pennsylvania. Odpływ przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 1K, 2M Peg i Gunner to małżeństwo z ponad pięćdziesięcioletnim stażem. Mieszkają w domu nad jeziorem. W czasie wizyty ich syna Jacka okazuje się, że Gunner cierpi na coraz głębsze i częstsze zaniki pamięci. Peg chce przenieść się z mężem do specjalistycznego domu spokojnej starości, Gunner zaś nie chce spędzić ostatnich lat życia w szpitalnym otoczeniu. Postanowia wziąć swoją łódź, dać się w niej znieść odpływowi i utonąć. A polisa będzie dla jego rodziny wspaniałym trofeum po jego tragicznej śmierci. Czy chciwość okaże się motywem przewodnim w rodzinnych stosunkach, czy jednak więź zwycięży? Doświadczanie sprzecznych namiętności matki i syna jest szansą, żeby poznali lepiej również samych siebie. Krytyk NYT po nowojorskiej premierze porównywał tę sztukę do filmu 12

13 Michaela Haeneke Miłość. Za ważną uznało ją również jury Jefferson Award przyznając jej nagrodę dla najlepszej sztuki roku. Przyjaciel mojej córki/moon Over The Brewery przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 2K, 2M gatunek: komedia Trzynastoletnia, ponadprzeciętnie inteligentna i obdarzona bujną wyobraźnią Amanda mieszka ze swoją matką, malarką Miriam. Dotychczasowe romanse samotnej matki przerywały nieznośne zachowania najlepszego przyjaciela Amandy, trzydziestoletniego przystojniaka Randolpha. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że Randolph nie istnieje, jest bowiem wyimaginowanym przyjacielem dziewczynki, który towarzyszy jej od wczesnego dzieciństwa. Miriam toleruje dziwactwo córki, ale go nie akceptuje. Amanda jest zmartwiona i zła, że matka spotyka się z nowym mężczyzną, krytykując jej niewybredny gust. Jej nowym wybrankiem jest Warren Zimmerman mężczyzna prostolinijny, niewykształcony i nieatrakcyjny, ale inteligentny, kulturalny i wrażliwy. Zazdrosny i złośliwy Randolph nakłania Amandę, żeby jak najszybciej rozbiła ten związek. Wieczorem Warren odwiedza Miriam i Amandę. Wizyta przebiega spokojnie, Warren, który tego wieczora ma również urodziny, w pewnym momencie na osobności oświadcza się Miriam. Wie już o Randolphie i niechęci Amandy do partnerów matki, ale szczerze zakochany zagra z Amandą w encyklopedię, którą dotychczas dziewczynka niszczyła wszelkich adoratorów. Miriam zrozpaczona wychodzi z domu. Amanda dostrzega w końcu cierpienie matki i to, że Warren zasługuje na jej akceptację. Postanawia zerwać z Randolphem. Wszystko wskazuje na to, że niezłomny Warren zostanie przyjęty do rodziny. Nieczęsto można przeczytać tak szlachetnie napisaną sztukę o sile akceptacji. CHRISTOPHER HAMPTON Ur na wyspie Fayal (Azory) brytyjski dramaturg, scenarzysta i reżyser filmowy. W latach pracował w Royal Court Theatre w Londynie jako etatowy dramaturg. Członek The Royal Society of Literature. Autor wybitnych sztuk, takich jak Całkowite zaćmienie (1967) czy Opowieści Hollywoodu (1984) oraz filmów: Carrington (1995), Tajny agent (1996), Mroczna Argentyna (2003). Najbardziej znanym jego utworem jest sceniczna adaptacja powieści Choderlosa de Laclosa Niebezpieczne związki. Sztukę tę zagrano prawie 2000 razy w Royal Shakespeare Company. Za jej wersję filmową otrzymał wiele nagród, w tym w 1989 Oscara. W 1995 roku zdobył nagrodę Tony za najlepszą adaptację musicalową Bulwar zachodzącego słońca. Niebezpieczna terapia/talking Cure przekład: Jacek Dobrowolski obsada: 3K, 5M czas: pocz. XX w. miejsce: Zürich, Wiedeń, Monachium Nie nowa już sztuka Christophera Hamptona napisana na podstawie książki badacza psychoanalizy Johna Kerna A Most Dangerous Method zasługuje na uwagę, bowiem traktuje o wczesnych latach działalności C.G. Junga i jego decyzji eksperymentowania z młodą rosyjską pacjentką Sabiną Spielrein przy pomocy nowej, kontrowersyjnej metody psychoanalizy. Sukces tego eksperymentu i rozkwit jego romansu z Sabiną inicjuje, nęka i w końcu zatruwa przyjaźń Junga z Freudem, a idee i konflikty ogarniające całą trójkę ucieleśniają, jak to odkrywa Jung, niszczycielskie siły, mające ogarnąć rozpoczynający się katastrofalny XX wiek. Dramat był opublikowany po raz pierwszy w 2002 r. przez Faber and Faber Ltd. Na jego postawie David Cronenberg nakręcił film p.t. A Dangerous Method - premiera w 2011 r. Może tym samym zablokował jej drogę na sceny. Ironiczne i z dystansem potraktowanie bohaterów, żeby móc się przyjżeć ich hipokryzji, dwulicowym postawom to temat jak najbardziej godny zaufania i ciągle atrakcyjny dla publiczności. DAVID HARROWER ur w Edynburgu szkocki dramatopisarz, autor sztuk radiowych i librett, debiutował Nożami w kurach (1995, The Traverse Theatre w Edynburgu); jego kolejne sztuki to Kill the Old Torture their 13

14 Young (1988, The Traverse Theatre), Preasence (2001, Royal Court w Londynie) i Blackbird (2005, Międzynarodowy Festiwal w Edynburgu). Blackbird* przekład: Ewa Partyga obsada: 1K, 1M (Una ok. 30 lat, Ray ok. 50 lat) + role epizodyczne 15 lat temu Una uciekła z Rayem ze swego rodzinnego miasteczka. Uważała, że go kocha, myślała, że on kocha ją. Żadnemu z nich nie wolno było poddać się temu uczuciu. Schwytano ich, on trafił do więzienia, ona w gabinetach psychoterapeutów miała zastanawiać się co naprawdę ich łączyło. Kiedy uciekali Ray miał 30 lat. Una Dzisiaj odnalazła go. Tylko kim on jest? Jej ukochanym, czy pedofilem, który zniszczył jej życie? Kochał ją, czy była tylko seksualnym obiektem? A może to spotkanie nigdy nie wydarzyło się naprawdę, a tylko Una przeżywa je wciąż i wciąż w swej wyobraźni. Co jest prawdą? Kontrowersyjna sztuka szkockiego dramatopisarza Davida Harrowera została napisana w 2005 r. dla Festiwalu w Edynburgu. Pierwsze wystawienie reżyserował Peter Stein. Dramat został zainspirowany autentyczną historią Toby Studebakera, amerykańskiego żołnierza skazanego za stosunki seksualne z nieletnią. IAN HORNBY ( ) Autor ponad trzydziestu sztuk teatralnych głównie fars i kryminałów, wystawianych na całym świecie. Kłopoty z "eks" to jedna z jego ostatnich komedii. Cieszy się sporym wzięciem. Kłopoty z eks / The Ex Factor przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 4K, 3M gatunek: komedia Phil i Jane są właścicielami farmy, w której lada dzień zamierzają otworzyć pensjonat. Prace nad jego wykończeniem idą pełną parą. Niestety na dzień przed przyjęciem pierwszych gości okazuje się, że dach przerobionej na część hotelową obory przecieka, pierwsi goście dwie starsze panie przybywają o dzień wcześniej, swój przyjazd zapowiada inspektor przyznający kategorie. Inspektorem okazuje się była żona Phila Felicity, pozostająca w bardzo złych stosunkach z Jane. Na domiar złego Felicity przywozi z sobą aktualnego partnera Lawrenca, byłego Chippendale'a (tak przynajmniej wydaje się Philowi i Jane). Wszyscy goście muszą zmieścić się w małym domu Phila i Jane. W nocy ktoś próbuje okraść gospodarzy... DAVID IVES ur. w 1950 r. Uczęszczał do Northwestern University. Pierwszą sztukę Canvas wyprodukował w Nowym Jorku wraz z Circle Repertory Company. Później został wydawcą Foreign Affairs i studiował dramat w Yale University's School of Drama, gdzie zrobił magisterium. Wiele jego sztuk, jak All in the Timing, Words, Words, Words, Sure Thing, Philip Glass Buys a Loaf of Bread odnosiło sukcesy. Najnowsza Don Juan in Chicago otrzymała Outer Critic's Circle's John Gassner Playwriting Award. W 1994 Ives otrzymał George and Elizabeth Martin Playwrighting Award od Stowarzyszenia Młodych Pisarzy (Young Playwrights Inc). Mieszka w Nowym Jorku i wykłada na Columbia University. Jasiu, czyli polski żart/polish jokes przekład: Daniel Woźniak obsada: 2K, 3M gatunek: komediofarsa miejsce: gdzieś w Ameryce Akcja sztuki rozgrywa się gdzieś w Ameryce, ale dzięki polskiej wersji można to gdzieś spokojnie przenieść do ojczyzny rodziców autora, co z pewnością jest marzeniem Davida Ivesa. Zderzenie niewinnej naiwności Jasia, z którego się wszyscy nabijają, ze sprytem starszego pokolenia, które z nie jednej miski kaszę jadło przypomina elementy powieści łotrzykowskiej, a z drugiej satyrę na ideowy romantyzm. Jasiu jest Amerykaninem polskiego pochodzenia. Z początku próbuje uchodzić za Amerykanina, który nie dba i nie chce znać swoich korzeni, by na końcu wymyśleć siebie jako 14

15 Irlandczyka. Jasiu jest coraz częściej nawiedzany w czasie snu nie tylko przez ducha jednego ze swoich kuzynów, ale także przez nieżyjących polskich bohaterów narodowych. Cudownie śmieszna komedia, której tematem jest odwieczne poszukiwanie swoich korzeni przez amerykańskie społeczeństwo, tym razem polskich, podczas którego mamy szansę poznać najlepsze tradycyjne recepty picia piwa z solą lub żółtkiem i nie tylko Wystawienie tej komedii to najlepsza recepta na zapewnienie dobrego humoru polskim widzom. Wenus w futrze/venus in fur przekład: Jacek Kaduczak obsada: 1K, 1M (Wanda lat, Thomas 5-10 lat starszy od Wandy) gatunek: komedia erotyczna czas: późne popołudnie miejsce: studio Thomasa Za oknem burza, przez którą Thomas dłużej został dzisiaj w pracy. Szuka młodej, pięknej i elokwentnej kobiety do roli Wandy w spektaklu wg adaptacji słynnej książki Wenus w futrze. Wanda Jordan Spóźniła się 1,5 godziny, a Thomas jest zbyt zmęczony, by dać jej szansę. W dodatku aktorka spłyca znaczenie jego tekstu utrzymując, że to sadomasochistyczny pornol. Głównymi bohaterami książki Sacher-Masocha są Seweryn Kuziemski i Wanda Dunajew. Akcja powieści zaczyna się, gdy Wanda wpada do pokoju Kuziemskiego, chcąc zwrócić mu Fausta, którego poprzedniego wieczora znalazła w brzozowym zagajniku przy rzeźbie Wenus. Postawiony pod ścianą i zauroczony nieoczekiwanym gościem Seweryn zdradza Wandzie przyczynę swojej miłości do futer zaczęła się, gdy jego ciotka silna, władcza, zmysłowa kobieta wymierzyła mu w dzieciństwie karę chłosty. Przyjemność seksualna kojarzyła mu się od tej pory z bólem i poniżeniem, a ciotka była dla niego ideałem kobiety, wcieleniem bogini miłości. Teraz Wanda jawi mu się jako wcielenie bogini, kobieta, której przez całe życie szukał. Thomas ulega prośbom aktorki i postanawia przeczytać z nią kawałek tekstu. Podczas próby ich role się odwracają: według niej Thomas byłby idealny do roli Kuziemskiego, daje mu znakomite wskazówki stając się antidotum na jego reżyserską bezsilność. Według aktorki Wanda manipuluje Kuziemskim tylko pozornie pomagając mu zalegalizować jego perwersję. Podejrzewa, że Seweryn to alter ego Thomasa, czego dowodzi przytaczając fakty z życia prywatnego reżysera. Gdy w sztuce Wanda i Seweryn zamieniają się rolami ofiary i oprawcy czynią to także aktorzy. Ives nie zdradza motywów, jakie kierują postępowaniem Wandy aktorki pozostawia wiele miejsca wyobraźni. Dlatego będzie tyle interpretacji tej sztuki ile wystawień i wcieleń aktorskich. PAUL JENKINS pochodzący z Walii dramaturg i aktor. Jego pierwsza sztuka Dobór naturalny (Natural Selection) otrzymała nagrodę Kings Cross New Writing Award i została wystawiona w monachijskim Bawarskim Państwowym Teatrze (Bayerisches Staatsschauspiel). Potem powstały: First Person Shooter (prapremiera w Birmingham Rep.), Island Hopping (prapremiera w Białoruskim Wolnym Teatrze) i Fear Of Drowning (prapremiera w londyńskim National Theatre Studio). Jego sztuki opublikowało wydawnictwo Nick Hern Books w Londynie. Obecnie Paul Jenkins jest artystą rezydentem na Uniwersytecie w Sofii. Dobór naturalny/natural Selection przekład: Jacek Kaduczak obsada: 4K, 7M gatunek: tragikomedia Akcja sztuki dzieje się między Walią a Anglią. Troje prowincjonalnych terrorystów: Joseph, Vlad i Mash broni tradycyjnych wartości w obliczu zagrożenia, jakie nowoczesny świat niesie ziemi ich ojców. Mężczyzna-Mózg wyjałowiony moralnie człowiek sukcesu, nie umie nawet wybrać makaronu, ale za wszelką cenę stara się uczynić swoje życie idealnym. Harris pomaga parom, które nie mogą mieć dzieci. Do tego są mu potrzebne surogatki takie jak Mash, która ostatecznie doprowadza go do nieprzytomności i kradnie mu pieniądze. Archeologiczne odkrycie prowadzi do wielkiego przełomu w dziedzinie nauki. Prehistoryczny szkielet, który znajduje przy pomocy Josepha archeolożka Helen, kwestionuje teorię ewolucji i jest dowodem na to, że dwie różne grupy człowiekowatych funkcjonowały obok siebie, a więc pierwszej społecznej interakcji (to poniekąd sarkastyczna uwaga na temat Anglików i Walijczyków). Centrum to intratny biznes dla Mężczyzny. Z dobrodziejstwa odkrycia korzysta także Harris, który wykorzystując Mash, klonuje prehistorycznego człowieka. 15

16 Według Jenkinsa fundamentalizm, który wywraca ustalony porządek, ustanawia zarazem rzeczywistość, w której wszystko wolno. Dobór naturalny wpisuje się w dialektykę tradycji i postępu, jest istotnym głosem w dyskusji na temat ewolucjonizmu. Refleksja o globalizmie, genetyce i nacjonalizmie podana w zaskakującej rozrywkowej, a zarazem głęboko humanistycznej formie, przypominającej z jednej strony czarne komedie M. McDonagha, a z drugiej brutalistyczne dramaty S. Kane. Sztuka otrzymała Kings Cross New Writing Award Premiera Theatertreffen, Berlin, DENNIS KELLY Ur w Londynie brytyjski pisarz. Powszechnie znany jako scenarzysta serialu BBC Rwanie z Sharon Horgan w roli głównej oraz współautor musicalu Mathilda (2010). W teatrze, także polskim, zasłynął takimi sztukami jak Debris (2003), Love and Money (2006), Osama bohater (2007), DNA (2007), Sieroty (2009). Gruzy/Debris* przekład: Natalia Zawadzka obsada: 1K, 1M Michael i Michelle prowadzą grę wcielając się w role członków rodziny oraz innych kluczowych w ich dzieciństwie postaci. Zacierając granicę między kłamstwem a prawdą, tworzą okrutny portret swojej rodziny. Okazuje się, że ich wspomnienia i próby zrozumienia przeszłości często się wykluczają - zostają one skonfrontowane ze sobą w formie monologów skierowanych do widza. Kiedy Michael znajduje w śmietniku niemowlaka, podejmuje decyzję o opiece nad dzieckiem. Wraz z siostrą i swoim nowym "synem", któremu dają imię Gruzy, będą starali się zrealizować marzenie o lepszym życiu. Gruzy to czarna komedia, która wybuchła na scenie brytyjskiej w 2003 roku. Dziesięć lat później, jest to jeden z najczęściej granych i nagradzanych autorów swojego pokolenia. Miłość i pieniądze/love and Money przekład: Ewa Partyga obsada: 4K, 4M Opowieść o tym, jak łatwo zniszczyć miłość przez materializm. David z dużymi oporami zdradza niedawno poznanej kobiecie, że dopomógł w samobójstwie swojej żony. Rodzice Jess stoją nad jej grobem i opisują swój gniew, który wyzwolił w nich pewien Grek wykupując wielki grobowiec dla swojej zmarłej żony na tym samym cmentarzu, na którym leży ich córka. Zła sytuacja finansowa przed śmiercią Jess zmusiła Davida, by podjął pracę poniżej jego kwalifikacji. Zamiast dodawać otuchy Jess, która była świadkiem tragicznego wypadku, wpadł w gniew odkrywszy, że żona znowu wydawała ich wspólne, ciężko zarobione pieniądze. Końcowy monolog Jess ma wymiar filozoficzny: wszelkie materialne sprawy wydają się jej puste i bezsensowne wobec wszechogarniającej miłości, jaka ją spotkała. Dennis Kelly metodą retrospekcji pozwala czytelnikom poznać przyczyny szokującej zbrodni. Kiedyś sprawdzianem dla moralności były obozy koncentracyjne, dzisiaj jest nim brak pieniędzy - jajo węża w społeczeństwie dobrobytu. ROY KIFT Ur. 1943, Wielka Brytania. Dramatopisarska kariera Roya Kifta rozpoczęła się w 1962 roku, kiedy jednoaktówka młodego studenta została nagrodzona w konkursie na sztukę teatralną University of Wales Eisteddfodd. Pierwszą profesjonalną sceniczną realizacją jego tekstu była Mary, Mary" z 1973 roku (Theatre Upstairs, scena Royal Court). Sztuki, które Kift napisał wspólnie z Patrickiem Barlowem ( Happy and Glorious", Land of Hope and Glory") wystawiano w Almost Free Theatre w Soho i Theatre Royal Stratford East. Po sukcesie "Stronger than Superman", która doczekała się licznych tłumaczeń i realizacji telewizyjnych na całym świecie, Kift przeprowadził się do Niemiec. W 1989 roku Kift otrzymał berlińską nagrodę literacką. Najnowszy dramat Autora The True Story of Adam and Eve" to pamflet na biblijną historię Adama i Ewy. I stał się (fejs)bóg (komedia apoplektyczno-apokaliptyczna) /The Day God went on Facebook (a satirical comedy in two acts) przekład: Mariusz Radomyski i Robert Urbań 16

17 obsada: 1K, 5M gatunek: komedia Wariacja na boskie tematy, zwariowana intryga i znakomicie skonstruowane postaci. Niebo jest tak potwornie nudne, że nawet ci, którzy trafiają tam za największe zasługi, proszą o wycofanie z raju w ciągu 24 godzin i o pozwolenie na wieczną niedolę. Jay (Jezus) przerzucając kanały telewizyjne na smartpadzie, coraz bardziej przerażony stanem świata, obawia się reakcji ojca (Boga). O powadze sytuacji donosi także Gaybo (archanioł Gabriel). Mary, matka Jaya, to wojująca ateistka i fanka muzyki gotyckiej, która niebiańską nudę zabija narkotykami. W końcu po 2000 lat ojciec Jaya (Bóg) budzi się i dziwi, że świat znajduje się na krawędzi. Wszyscy czworo tracą chęć do życia, jednak nie mogą nic zrobić, ponieważ są nieśmiertelni. Kłopoty z nieśmiertelnością mają wiele innych skutków; nawet nowe technologie medialne nie są w stanie rozwiązać tych problemów. Wielebny John, który podważa ich boskość, strzela Bogu prosto w serce. Lenny, głęboko poruszony, próbuje zabić Jezusa, Gabriela i Marię. Jak można się tego spodziewać nikt nie umiera. Lenny, aby udowodnić swoją wiarę w Boga, strzela sobie w głowę na oczach wielomilionowej publiczności i umiera. John składa rezygnację z bycia przedstawicielem Boga na Ziemi, oficjalnie przyznając się do ateizmu. Teraz, kiedy Kościół się ich wyparł, biblijne postaci mogą wreszcie zniknąć na zawsze. Bóg po samokrytyce znosi religię, piekło i niebo pod karą wiecznego potępienia. Komedia obozowa/camp Komedy* przekład: Soren Gauger i Adam Wiedemann obsada: sztuka wieloobsadowa gatunek: groteska Komedia obozowa opowiada o słynnym reżyserze i aktorze Kurcie Gerronie, m.in. partnerze Marleny Dietrich w słynnym Błękitnym aniele. Uwięziony w obozie koncentracyjnym w Terezinie, Gerron prowadził tam kabaret o nazwie Karuzela. Pewnego dnia otrzymał od komendanta obozu propozycję nakręcenia propagandowego filmu o tym, jak dobrze żyje się tam Żydom. Niezdolny do podjęcia jednoznacznej decyzji, zaczął przekonywać zarówno innych, jak i samego siebie, że to nie zdrada, ale jedyny sposób, by doczekać się końca wojny Autentyczną historię terezińskich Żydów autor sztuki opowiedział w konwencji przedwojennego kabaretu - sceny z muzyką i piosenki tworzą osobliwą mieszankę komizmu i tragizmu. Światowa prapremiera Komedii obozowej w reżyserii Łukasza Czuja odbyła się w 2012 roku w Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy. Katedra herezji/cathedral of Heresies przekład: Mariusz Radomyski i Robert Urbański obsada: 3K, 8M czas i miejsce: miasto w północnych Włoszech, zbliżają się święta Bożego Narodzenia Maria Magdalena Rossi, zawodowa konserwatorka i cyniczna ateistka, prowadzi prace konserwatorskie nad sklepieniem kaplicy katedralnej. Nad ołtarzem kaplicy przechowywana jest największa relikwia chrześcijańska Całun Turyński. Miejscowy Kardynał ma problemy. Najbliższy przyjaciel i powiernik Kardynała Concentiego, Biskup Borromeo, żąda, aby powstrzymać Marco Albertiniego przed dalszym niszczeniem reputacji Kościoła. Student Albertiniego próbuje ostrzec profesora. Jednocześnie nadchodzą wyniki badań nad Całunem niszczące nadzieje Kardynała i Biskupa i zawierające pewne groźne informacje, które przypadkiem mógł poznać profesor Albertini Kiedy Maria dowiaduje się, że profesor został zawieszony i zabroniono mu głoszenia kazań, spotyka się z Kardynałem i konfrontuje go z wydarzeniami z przeszłości. W zimny, śnieżny poranek Bożego Narodzenia katedra płonie. Prawdziwa historia Adama i Ewy/The True Story of Adam and Eve przekład: Karolina Mackiewicz obsada: 1K, 2M gatunek: komedia Prawdziwa historia stworzenia wg Kifta. Sefora, żona Mojżesza, nie rozumie, jaki jest sens życia na pustyni, bez jedzenia, picia i wygód, dając Bogu i Mojżeszowi sześć dni na odpowiedź. Mojżesz prosi więc żonę, żeby dała mu święty spokój na kilka najbliższych dni, aby mógł skupić się na uzyskaniu połączenia z Bogiem. W jego śnie Bóg stwarza Adama i zaczyna uczyć go, co to jest świat. Sefora 17

18 koniecznie chce wiedzieć, jak wyglądają postępy w tworzeniu Księgi Mojżesza i zadaje wiele prowokacyjnych pytań. Wysłanie Adama na polowanie niemal kończy się katastrofą. Bóg raniąc Adama słowami, uświadamia mu, na czym polega relacja: Bóg - człowiek. Adam zaczyna logicznie rozumować. Za dobre wykonanie jednego z zadań Bóg spełnia życzenie Adama i konstruuje z jego żebra przyjaciółkę na jego obraz i podobieństwo, ale zarazem zaskakująco odmienną. Obaj mężczyźni uczą zbyt żywotną kobietę, że nie powinna zadawać pytań, co więcej powinna słuchać mężczyzny w hierarchii stoi przecież za Bogiem i Adamem. Nadchodzi jednak moment próby: Ewa ma nie zbliżać się do drzewa wiadomości dobrego i złego, Adam ma mieć na nią oko, żeby nie zeszła na złą drogę. Staje się wszystko to, co znamy z Księgi Rodzaju. Mojżesz opowie już Seforze całą historię, a ona wyciągnie z niej własne wnioski i ucieleśni pierwsze dzieło emancypacji. LUCY KIRKWOOD ur brytyjska dramatopisarka. Obecnie pisze na zamówienie Royal National Theatre w Londynie i Manhattan Theatre Company w Nowym Jorku. Prawdziwym odkryciem jest obecnie NSFW, która była debiutem autorki w Royal Court w Jej najnowszy tekst, Chimerica, traktujący o stosunkach między Chinami a USA, wyreżyserowała Lyndsey Turner w Almedia Theatre w Londynie w maju NSFW albo Niebezpieczne w pracy przekład: Klaudyna Rozhin obsada: 2K, 5M gatunek: tragikomedia czas: współczesność miejsce: redakcje tygodników Doghouse i Elektra Błyskotliwa satyra na świat mediów, rynek zatrudnienia i stosunki w pracy. Skrótem NSFW tytułuje się e, których z powodu treści osobistych nie należy czytać w pracy. W magazynie Doghouse, gdzie pracuje Sam, wybucha afera gazeta opublikowała zdjęcia topless czternastolatki (nadesłane przez jej chłopaka) bez jej wiedzy i zgody. Sam zostaje zwolniony i po kilku miesiącach szukania pracy trafia do Elektry podobnego do Doghouse tygodnika dla młodych kobiet, prezentującego tryskające zdrowiem kobiety wyretuszowane do perfekcji przy pomocy Photoshopu, gdzie zaproszony zostaje przed oblicze przedsiębiorczej, atrakcyjnej Mirandy (typ Cruelli de Vil) na tzw. rozmowę kwalifikacyjną. Kirkwood w swojej sztuce bez litości obnaża świat mediów, pokazując jego bezwzględną, cyniczną i pozbawioną skrupułów twarz. NEIL LABUTE ur w Detroit, Michigan, amerykański dramatopisarz, scenarzysta i reżyser filmowy. Ukończył Uniwersytet Brighama Younga, Uniwersytet Kansas i Uniwersytet w Nowym Jorku. Uczęszczał na kursy w londyńskim Royal Court Theatre i Sundance Institute. Jego pierwszy film fabularny In The Company of Men zdobył w 1997 Filmmakers Trophy na festiwalu w Sundance i nagrodę Krytyków z Nowego Jorku za najlepszy film roku. W Polsce wystawiono dotychczas Cios, Miejsce miłosierdzia, Kilka dziewczyn, Kształt rzeczy i Strefę zero. Krytycy nazywają go naczelnym mizantropem amerykańskiego teatru, a jego styl porównują do Davida Mameta. Graty/Wrecks przekład: Edyta Kubikowska gatunek: monodram dla mężczyzny Mówi do nas mężczyzna w swoich najlepszych latach, typ prawdziwego faceta, z zewnątrz twardy, w środku czuły. Pali jednego za drugim i opowiada o swojej zmarłej żonie, która leży gdzieś obok w trumnie, a wokół kłębią się goście pogrzebowi. On za chwilę wygłosi mowę pożegnalną i trochę sobie przed nami drze łacha z tego, że będzie mówił wzniośle i używał wyszukanych słów, takich jak zaiste. Prawdy w tym nie będzie za wiele. Jego prawdziwą mową jest więc pewnie to, co mówi do nas. Dowiadujemy się, że dorastał w bidulu, że ona była sporo od niego starsza, że zmarła na raka i że ich miłość była największym szczęściem w ich życiu. Do końca nie wiadomo, czy ta sytuacja jest realna, czy też mamy do czynienia z duchem zamkniętym w pętli czasowej. Jego historia długo wydaje się bardzo zwyczajna, nie ma ani pikantnych szczegółów, ani innych mocnych akcentów. Kiedy tak się go słucha, jak opowiada o czasach sprzed Internetu, sprzed komórek, narasta sentyment za tym, co odeszło bezpowrotnie. Jednak pod koniec daje się 18

19 ponieść wspomnieniu ciała zmarłej i rozkoszy, jaką razem przeżywali i zdradza nam pewien sekret, który ona wyjawiła mu w ostatnich słowach. On ten sekret znał już wcześniej. W mrocznym mrocznym domu/in a Dark Dark House* przekład: Grażyna Kania obsada: 2M, 1K Drew hulaka, awanturnik, alkoholik, narkoman, niewierny mąż, a do tego prawnik - ma poważne kłopoty nie dość, że odeszła od niego żona, to spowodował wypadek pod wpływem narkotyków i alkoholu. By uniknąć odpowiedzialności sądowej i odzyskać żonę sprowadza swojego starszego brata do ośrodka odwykowego, w którym aktualnie przebywa. Manipuluje również terapeutami, zwierzając im się z bolesnych doświadczeń z przeszłości, które są powodem jego problemów z samym sobą: w dzieciństwie był rzekomo ofiarą molestowania seksualnego ze strony przyjaciela domu. Terapeuci jednak nie są w stanie uwierzyć mu na słowo i potrzebują świadka, którym ma być właśnie Terry. Starszemu bratu powodzi się nieco gorzej niż młodszemu jest samotny, był w więzieniu, na wojnie w Kuwejcie, a teraz został ochroniarzem. Drew, który odniósł sukces osobisty i zawodowy, powierza mu sekret z mrocznego domu. Okazuje się, że Terry był w homoseksualnej relacji z oprawcą Drew i nie może znieść, że Todd go zdradzał. Teraz ma szansę zemścić się, uwodząc jego szesnastoletnią córkę. Jennifer zostaje zamordowana w niewyjaśnionych okolicznościach, a bolesna przeszłość Drew okazuje się zmyśleniem... Dramat, którego poplątane intrygi zbliżają do antycznej tragedii, przywołuje skojarzenia z mitem Kaina i Abla. Prapremiera w maju 2012 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie w reż. Grażyny Kani. IRA LEVIN ur i zm w Nowym Jorku amerykański pisarz, autor powieści sensacyjnych, sztuk teatralnych i tekstów piosenek. Levin studiował na Uniwersytecie Nowojorskim filozofię i filologię angielską. Po studiach pisał scenariusze do filmów szkoleniowych oraz skrypty dla telewizji. Pierwszą powieść, A Kiss Before Dying, napisał w wieku 22 lat. Levin był pisarzem wszechstronnym; w jego dorobku są zarówno dreszczowce, jak i komedie. Filmowa wersja jego sztuki No Time For Sergeants zainicjowała karierę Andy'ego Griffitha. Najbardziej znaną sztuką Levina jest Deathtrap, do dzisiaj wystawiana na Broadwayu. Została ona sfilmowana w 1982, wystąpili w niej Christopher Reeve i Michael Caine. Najbardziej znaną powieścią Levina jest Dziecko Rosemary, horror opowiadający o satanizmie i okultyzmie. Śmiertelna pułapka/deathtrap przekład: Daniel Woźniak obsada: 3K, 2M gatunek: kryminał, dreszczowiec Sztuka opowiada o perypetiach zawodowych i życiowych Sidneya Bruhla znanego dramaturga twórcy broadwayowskich dreszczowców. Bohater ukryty w swoim przytulnym i czarującym domu w Connecticut, stara się przetrwać pisarski kryzys, będący rezultatem kolejnych teatralnych klęsk, które tboleśnie odbiły się nie tylko na jego karierze ale także na jego finansach. Szansa wydostania się z życiowej i zawodowej pułapki pojawia się w chwili gdy Sydney otrzymuje od studenta college u (gdzie prowadzi seminaria) skrypt sztuki, w której widzi materiał na potencjalny broadwayowski sukces. Wraz ze swoją żoną wymyślają plan propozycji współpracy dla studenta, którą ten szybko akceptuje. Jak się ta współpraca zakończy widzowie zobaczą sami. MARCUS LLOYD Marcus Lloyd, absolwent fizyki na uniwersytecie w Oksfordzie, następnie studiował dramatopisarstwo, jednocześnie pracując w szatni Opery Królewskiej Covent Garden. Jego pierwsza sztuka TAKING PICTURES zdobyła pierwszą nagrodę na New London Radio Playwright s Festival. Od tej pory każda jego sztuka lub scenariusz są wystawiane i nagradzane. Dead certain zarówno ze względu na gatunek (psychothriller), ilość postaci, jedno miejsce akcji jest propozycją idealną dla teatru, chcącego przyciągnąć szerszą publiczność. Zabójcza pewność/dead certain 19

20 przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 1K, 1M gatunek: thriller psychologiczny Psychologiczny thriller Marcusa Lloyda dzieje się podczas spotkania byłej baletnicy, teraz poruszającej się na wózku inwalidzkim Elizabeth i wynajętego przez nią do czytania sztuki Michaela przystojnego aktora, alkoholika bez pracy. Na początku przebieg spotkania nie budzi niepokoju, ale po jakimś czasie, w trakcie czytania fragmentów sztuki, Michael odkrywa podobieństwo zapisanych zdarzeń z rzeczywistymi. Elizabeth zacieśnia psychiczną pętlę wokół Michaela i ten nagle zdaje sobie sprawę, że znalazł się w przerażającej sytuacji. Elizabeth kolejno podważa jego pewność siebie, wiarę w swoje zdrowe zmysły. Jej celem wydaje się przekonanie Michaela, że przypadek, który zaistniał kiedyś w ich życiu, nie był przypadkowy. Przemieszanie realności i fikcji i niemożność odróżnienia jednego od drugiego, atmosfera zamknięcia, groza sytuacji bez wyjścia wywołują dreszcz emocji i fascynację przerażającą zabawą w kotka i myszkę. NORMAN LOCK Ur. 1950, autor powieści, opowiadań, poezji, sztuk teatralnych, słuchowisk radiowych a nawet scenariuszy wideoartów realizowanych w USA, Niemczech a także w Turcji. Laureat wielu nagród za twórczość literacką. Mieszka w Aberdeen. Gość w dom.../house of correction przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 1K, 2M (małżeństwo w średnim wieku) gatunek: thriller&czarna komedia& teatr absurdu czas: współczesność, akcja rozgrywa się na przestrzeni roku miejsce: dom Marion i Carla Niezawodny oryginalny mix gatunkowy o niepowtarzalnym klimacie. Marion i Carl są przekonani, że Steve, który niespodziewanie pojawił się w ich domu, jest bliskim przyjacielem jednego z nich. Gość wyjawia, że w jego życiu wydarzyła się tragedia - zmarła mu żona, a on sam jest bezdomny i w depresji. Otrzymuje wsparcie, ale jako nowy lokator zaczyna wprowadzać swoje reguły, absurdalne i przerażające. W piwnicy buduje niespodziankę dla swoich gospodarzy. W obliczu zagrożenia małżonkowie pokazują swoje inne twarze. Nadchodzi chwila ostatecznej rozgrywki. W II akcie, rok później w tym samym salonie, pojawiają się ocaleni... Autor bawi się tradycją gatunku ghost story. Ze sceny na scenę jesteśmy wciągani w absurdalny świat wyimaginowanej zbrodni i kary. Dla widzówwieczór sensacyjnej rozrywki, z przestrogą i kilkoma ważnymi pytaniami. Zatopienie/The Sinking Houses przekład: Bogusława Plisz-Góral obsada: 2K, 2M gatunek: komedia absurdu Kolejna sztuka Normana Locka (po House Of Correction) której akcja rozgrywa się w zamkniętej przestrzeni domu, z którego nie ma wyjścia. Robert i Paulina małżeństwo z wieloletnim stażem są świadkami końca. Oto w ich obecności świat, który znali do tej pory, zapada się pod ziemię tonie. Walą się okoliczne domy, pękają ściany, ale Paulina chce żyć tak jak do tej pory dom ma być czysty, zadbany, posiłki podane na czas. Robert jest przerażony, Paulina zdaje się nie zauważać niebezpieczeństwa. Wypomina mężowi kochankę, którą on jakoby posiada, gdera. Robert stara się w tym co przeżyli jakiś sens. Czy może nim być miłość? Nagle przez szparę w rozpadającej się ścianie do mieszkania wpada 20-letnia Alma tancerka z klubu nocnego, cudem uratowana z katastrofy. Alma, a później Oskar tajemniczy hydraulik, stają się nieoczekiwanie katalizatorami zmian. Czy małżeństwo Roberta i Pauliny przetrwa koniec świata? Norman Lock nazwał swoją sztukę komedią. Ale to komedia w stylu Pintera, Ionesco, Mrożka. Komedia katastrofy, która miała swoje sceniczne czytanie w Nowym Jorku w JOHN LOGAN ur. w 1961 roku amerykański scenarzysta, dramaturg i producent filmowy, najbardziej znany ze scenariuszy do takich filmów jak: Awiator, Skyfall, Hugo, Rango i Gladiator. 20