P O S T A N O W I E N I E SĄDU REJONOWEGO W BIAŁYMSTOKU

Transkrypt

1 P O S T A N O W I E N I E SĄDU REJONOWEGO W BIAŁYMSTOKU z dnia 16 marca 2011 roku, sygn. akt II Ns 3145/10 Przewodniczący: SSR Adam Czech Sąd Rejonowy w Białymstoku II Wydział Cywilny po rozpoznaniu w dniu 02 marca 2011 roku na rozprawie sprawy z wniosku Moniki K. i Roberta K., z udziałem Józefa O., Roberta O. i Mirosławy S., o ustanowienie służebności drogi koniecznej, postanawia: I. Ustanowić na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości, dla której w IX Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w B., prowadzona jest księga wieczysta o nr BI2B/000., położonej w S. przy ulicy Spółdzielczej 12/2 oznaczonej numerem geodezyjnym 493/3, ( będąca aktualnie własnością Roberta K. i Moniki K.) służebność drogi koniecznej na nieruchomości oznaczonej numerem geodezyjnym 498/1 stanowiącej współwłasność Józefa O., Roberta O. i Mirosławy S. w zakresie oznaczonym kolorem żółtym o powierzchni 0,0403 ha na mapie zasadniczej sporządzonym przez biegłego sądowego z zakresu geodezji inż. Mirosława Mirończuka który wraz z opinią z dnia 29 listopada 2010 roku uznać należy za integralną część niniejszego orzeczenia. II. Zasądzić od Roberta K. i Moniki K. na rzecz Józefa O., Roberta O. i Mirosławy S. kwoty po 2.646,33 złotych tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności opisanej w pkt. I niniejszego orzeczenia płatne w terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności III. Stwierdzić, że zainteresowani we własnym zakresie ponoszą pozostałe koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie. UZASADNIENIE Wnioskodawcy Monika i Robert małżonkowie K., wnieśli o ustanowienie, za wynagrodzeniem, służebności drogi koniecznej na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości oznaczonej nr geodezyjnym 498/3 położonej w S. przy ul. Spółdzielczej 12/2, domagając się przy tym przeprowadzenia służebności po działce oznaczonej nr geodezyjnym 498/1.

2 Uczestnicy postępowania Józef O. i Mirosława S. początkowo wnosili o oddalenie wniosku jednakże na rozprawie w dniu 2 marca 2011 r. zaaprobowali możliwość ustanowienia drogi koniecznej w sposób zaproponowany przez wnioskodawców nie godząc się jedynie na wysokość wynagrodzenia wskazanego w opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Uczestnik postępowania Robert O. nie zajął stanowiska w sprawie. Sąd ustalił i zważył, co następuje: W sprawie poza sporem pozostawały kwestie związane z własnością nieruchomości wnioskodawców, jak i własnością nieruchomości z nią sąsiadujących. Działka nr 498/3, należąca do wnioskodawców, ulokowana jest, jako trzecia, w pasie pięciu działek powstałych na skutek podziału działki numer 498. Monika i Robert małżonkowie K. stali się jej właścicielami na podstawie aktu notarialnego z dnia 21 lutego 2007 r. sporządzonego w Kancelarii Notarialnej Notariusz Marii Darii R. mocą którego Adam S. dokonał przeniesienia własności działki o numerze 498/3 na rzecz wnioskodawców wykonując tym samym zobowiązanie zawarte w umowie warunkowej sprzedaży sporządzonej w tejże Kancelarii w dniu 18 stycznia 2007 r. Przedmiotowa nieruchomość bezpośrednio graniczy z działką 498/2, z działką nr 498/4, która to z kolei graniczy z działką nr 498/5 z działką 498/3 na całej długości, graniczy też z działką o numerze 498/1 stanowiącą pas gruntu o szerokości 4 metrów. Tytuły własności nieruchomości sąsiadujących z działką wnioskodawców wynikają z aktu notarialnego z dnia 9 grudnia 1991 roku sporządzonego w Kancelarii Notarialnej Notariusz Anieli B., z którego wynika, iż Józef O. jest właścicielem działki 498/2, Małgorzata i Tomasz małżonkowie D. działki 498/5, zaś Mirosława S. działki 498/4. Działka 498/1 pozostaje natomiast we współwłasności Józefa O., Mirosławy S. i Roberta O. Z ustaleń Sądu poczynionych w trakcie wyjaśnień uczestników postępowania, jak i podczas oględzin miejscowych jakich Sąd dokonał z udziałem biegłego geodety, wynikało, iż jedynie dwie spośród w/w nieruchomości tj. działki 498/1 i 498/5 posiadają dostęp do drogi publicznej. Pozostałe nieruchomości, w tym działka

3 wnioskodawców, dostępu tego są pozbawione. Usytuowanie działki wnioskodawców sprawia, iż sąsiednie nieruchomości stanowią naturalną izolację odcinając dostęp do drogi publicznej, którą w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, jest ulica Spółdzielcza. Powyższe przesądziło zatem w sposób oczywisty o zasadności zgłoszonego wniosku. Zgodnie bowiem z art. 145 kodeksu cywilnego jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Wobec uznania zasadności żądań wnioskodawców, w celu zbadania możliwości ustanowienia służebności drogi koniecznej na rzecz działki 498/3 Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego geodety inż. Mirosława Mirończuka celem wypowiedzenia się, co do możliwości ustanowienia drogi koniecznej we wszystkich możliwych wariantach. Art zdanie 2 kc stanowi, że jeżeli potrzeba ustanowienia drogi jest następstwem sprzedaży gruntu lub innej czynności prawnej, a między zainteresowanymi nie dojdzie do porozumienia, sąd zarządzi o ile jest to możliwe, przeprowadzenie drogi przez grunty, które były przedmiotem czynności prawnej. Dyrektywa ta wprowadzając wyjątek od zasady wyrażonej w zdaniu pierwszym powołanego przepisu, zwraca uwagę na okoliczności powstania działek na rzecz których ograniczone prawo rzeczowe ma być ustanowione. Na potrzebę uwzględnienia genezy powstania nieruchomości pozbawionej dostępu do drogi publicznej zwrócił uwagę również Sąd Najwyższy, który w postanowieniu z dnia 11 marca 1970 r. III CRN 36/70 wskazał, iż w sytuacji określonej w przepisie art. 145 kodeksu cywilnego drogę konieczną przeprowadza się przez grunty, które były przedmiotem czynności prawnej, choćby przeprowadzenie drogi przez inny grunt spowodowało dla tego gruntu mniejszy uszczerbek niż dla gruntu, który był przedmiotem czynności. Biegły sądowy, po zapoznaniu się z dokumentacją powstałą podczas podziału działki 498 położonej w S. przy ul. Spółdzielczej stwierdził, iż w roku 1991, na wniosek ówczesnego właściciela nieruchomości o numerze 498 wydzielone zostały cztery działki oznaczone numerami geodezyjnymi 489/2, 498/3, 489/4 i 489/5. Nadto do nowopowstałych działek wydzielono dojazd w postaci działki nr

4 489/1. Na szkicu wyznaczenia projektowanych działek uprawniony geodeta inż. Jerzy Dąbrowski zamieścił na działce 498/1 napis droga szer. 4,00 m. We wnioskach końcowych opinii z dnia 29 listopada 2010 r. biegły Mirosław Mirończuk stwierdził, iż jedynym możliwym wariantem ustanowienia drogi koniecznej do nieruchomości o numerze geodezyjnym 498/3 jest obciążenie służebnością całej działki 498/1 o powierzchni 0,0403 ha. Uzasadniając swoje stanowisko biegły podkreślił, iż bez wydzielenia dojazdu podział nieruchomości dokonany w roku 1991 nie mógł być zrealizowany. Powyższe potwierdzało zatem treść wyjaśnień wnioskodawców, z których wynikało, iż działka 498/1 stanowiąca pas gruntu o szerokości 4 metrów, została wydzielona z przeznaczeniem na zabezpieczenie ciągu komunikacyjnego dla działek powstałych z podziału nieruchomości 498. Na rozprawie w dniu 2 marca 2011 r. biegły wyjaśnił dodatkowo, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami minimalna szerokość drogi wynosi trzy metry, stąd też pas szerokości czterech metrów pozwoli na prawidłowe wykonywanie służebności. Opinia biegłego, jako fachowa, rzetelna i wykonana zgodnie z obowiązującymi zasadami, wiedzą i doświadczeniem biegłego została przyjęta przez Sąd, jako pełnowartościowy dowód w sprawie spełniający wszystkie warunki do uznania jej za podstawę wydania orzeczenia. Zaprojektowanie przez biegłego przebiegu służebności po działce 498/1 uwzględniał z jednej strony kryterium interesu społecznego - gospodarczego, z drugiej zaś konieczność kierowania się regulacją ustawową. Nie może być również mowy o uciążliwości służebności, skoro działka 498/1 z założenia miała być przeznaczona pod drogę. Art. 145 kodeksu cywilnego stanowi niewątpliwie podstawę ustawowego ograniczenia prawa własności. Ustanowienie służebności drogi koniecznej uzasadnia zatem ekwiwalentne świadczenie wynagrodzenia za strony właściciela nieruchomości władnącej, które jest niezależne od ewentualnej szkody właściciela nieruchomości obciążonej. Celem ustalenia wysokości wynagrodzenia z tytułu obciążenia działki 498/1 służebnością drogi koniecznej, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości Michała Adamskiego. Biegły, zgodnie z ogólnymi zasadami wyceny wyliczył wysokość jednorazowego wynagrodzenia na kwotę 7.939,00 złotych.

5 Opinia powyższa została zakwestionowana przez uczestnika postępowania Józefa O., zgłoszone zarzuty jednakże nie zostały poparte merytorycznie i ograniczyły się do wskazania, iż współwłaściciele nieruchomości obciążonej dbają o drogę, koszą ją, utwardzają, a przede wszystkim są jej właścicielami, co w ocenie uczestnika w pełni uzasadnia żądanie wyższej sumy wynagrodzenia ,00 złotych. Również podniesiony na rozprawie w dniu 2 marca 2011 r., sprzeciw, co do wysokości współczynnika korygującego zastosowanego w dwóch wartościach, nie został poparty żadnymi argumentami mogącymi podważyć przedmiotową wycenę. Uzasadniając zastosowanie dwóch wartości w obliczeniach współczynników biegły Adamski wyjaśnił, iż konieczność wprowadzenia korekty współczynnikiem o mniejszej wartości, co do części drogi, wiązała się z faktem, iż część proponowanej służebności biegnie po obniżonym podmokłym terenie, nie leżącym nadto w pasie zabudowy. Zastosowanie tego samego współczynnika w odniesieniu do całej długości drogi, która nie jest jednolita nie znajduje zatem uzasadnienia. W świetle powyższych wyjaśnień, Sąd uznał opinię biegłego Michała Adamskiego za rzetelną, co pozwoliło na przyjęcie ustalonej w niej wartości w orzeczeniu końcowym. Wobec faktu, iż nieruchomość w całości zajęta pod drogę konieczną pozostaje we współwłasności uczestników postępowania, kierując się wyliczeniami biegłego kwotę ustalonego wynagrodzenia ,00zł. należało podzielić pomiędzy współwłaścicieli, co oznaczało przyznanie na rzecz każdego z nich kwoty 2.646,33 złotych. Wobec powyższego, na mocy art. 145 kodeksu cywilnego orzeczono, jak w sentencji. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art kpc zgodnie z którym koszty związane ze swoim udziałem w sprawie zainteresowani ponoszą we własnym zakresie.