Warszawa, 4 maja 2010r. PIGEO - 74/2010

Transkrypt

1 Warszawa, 4 maja 2010r. PIGEO - 74/2010 Szanowny Panie Ministrze, Sz. P. Prof. Andrzej Kraszewski Minister Środowiska Ministerstwo Środowiska ul. Wawelska Warszawa w imieniu przedsiębiorców zrzeszonych w Polskiej Izbie Gospodarczej Energii Odnawialnej (PIGEO) w załączeniu przesyłam uwagi oraz propozycje zmian do projektu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie procesu odzysku R10. Proponowane zmiany są rozwiązaniami, które można zaproponować w krótkim okresie czasu. Dla wdrażania programu budowy biogazowi rolniczych potrzebne byłyby zmiany dalej idące, wymagające dłuższych studiów i analiz. W myśl Polityki Energetycznej Polski 2030 lub programu Innowacyjna Energetyka Rolnictwo Energetyczne, zakładających rozwój biogazu z fermentacji w Polsce niezbędna jest likwidacja barier administracyjno-prawnym związanych z uruchomieniem i funkcjonowaniem biogazowi na obszarach wiejskich. Rozwiązania umożliwiające zagospodarowanie masy pofermentacyjnej w celach nawozowych powinny iść bardziej kompleksowo. Warunki odzysku winny być uzależnione od surowców poddawanych fermentacji w taki sposób, aby umożliwić bezpośredni odzysk masy pofermentacyjnej. Szczególnie istotne jest to w procesie R10, w którym masa powstała z przefermentowania typowo rolniczych surowców uprawianych na ten cel roślin energetycznych oraz gnojówki, gnojowicy i obornika. Do niniejszego pisma załączamy naszą poprzednią korespondencję wskazującą na rozwiązania w tym zakresie w innych krajach Europy, gdzie instalacje na biogaz są bardziej rozwinięte. Z poważaniem, prof. dr hab. Andrzej Radecki Prezes Zarządu

2 Załącznik Uwagi do załącznika do projektu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie procesu odzysku R10, pkt III: Odpady zawierające duże ilości substancji organicznej, z wyłączeniem osadów ściekowych Propozycje projektu rozporządzenia: kod: rodzaj odpadu: Ciecze z beztlenowego rozkładu gnojowicy, odpadów roślinnych lub roślin kod: rodzaj odpadu: Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu gnojowicy, odpadów roślinnych i zwierzęcych warunki odzysku dla oraz : Odpady stosuje się pod łącznym spełnieniem następujących warunków: - spełnione są wymagania jak dla komunalnych osadów ściekowych określone w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, z wyłączeniem obowiązku badania gleby na zawartość metali ciężkich przed zastosowaniem odpadów, a dla odpadów powstających w procesie beztlenowego rozkładu obornika, gnojowicy, odpadów roślinnych lub roślin, pochodzących z rolnictwa, dodatkowo z wyłączeniem wymogów dotyczących określania dawek, - w przypadku odpadów powstałych w procesie beztlenowego rozkładu obornika, gnojowicy, odpadów roślinnych lub roślin, pochodzących z rolnictwa (bez dodatków innych odpadów roślinnych, np. z terenów miejskich lub odpadów spożywczych) dawki odpadów należy ustalać zgodnie z dobrą praktyką w nawożeniu i stosować według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania, - spełnione są zasady określone dla nawozów naturalnych w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, - materiał po procesie fermentacji pochodzenia zwierzęcego spełnia wymagania zawarte w przepisach rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 października 2002 r. ustanawiającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, - odpady o kodzie ex przed ich zastosowaniem poddaje się rozdrobnieniu, - odpady są stosowane równomiernie na całej powierzchni gleby, - rozprowadzanie na powierzchni ziemi odbywa się tylko do głębokości 30 cm, - odpady są stosowane na glebach, na których nie są przekroczone wartości dopuszczalne stężenia substancji określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi, - odpady są stosowane w taki sposób i w takiej ilości, aby ich wprowadzenie do gleby nie spowodowało przekroczenia w niej dopuszczalnych wartości metali ciężkich (Cr, Pb, Cd, Hg, Ni, Zn, Cu) określonych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych, nawet przy długotrwałym stosowaniu, - odpad spełnia wymagania dotyczące dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń określonych dla nawozów organicznych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 czerwca 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu, - w celu określenia dawki odpadów możliwej do stosowania na glebach prowadzone są przez wytwórcę odpadów badania w laboratoriach posiadających certyfikat akredytacji lub certyfikat wdrożonego systemu jakości w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności.

3 Propozycje PIGEO: (1) zmiana rodzaju odpadu o kodzie do następującej treści: Ciecze z beztlenowego rozkładu gnojowicy, odpadów roślinnych i zwierzęcych lub roślin (2) zmiana rodzaju odpadu o kodzie do następującej treści: Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu gnojowicy, odpadów roślinnych i zwierzęcych lub roślin Uzasadnienie do (1) i (2): Rozporządzenie dopuszcza odzysk metodą R 10 pozostałości odpadów zwierzęcych zawartych w odpadzie o kodzie , a ich właściwości w postaci odpadu będą takie same. Podobnie rośliny w odpadach o kodzie nie mają swojego odpowiednika w odpadach o kodzie Dlatego nie należy rozszerzyć możliwość odzysku odpadów zwierzęcych w oraz roślin w metodą R10. (3) Należy zwolnić odpady o kodach i z obowiązku spełnienia wymagań jak dla komunalnych osadów ściekowych określonych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (pkt 7 Art. 43). Uzasadnienie: Rozporządzenie nie nakłada tego obowiązku na odpady odpady takie jak: ( , , , , , , , ), a odpady z biogazowni ( i 06) będą pochodzić z odzysku powyższych odpadów, oraz płodów rolnych z upraw energetycznych. Nie widzimy więc powodu stosowania rygorów dotyczących osadów komunalnych wobec odpadów z fermentacji metanowej. (4) Zwolnienie odpadów o kodzie i 06 z obowiązku spełnienia wymagań dotyczących dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń określonych dla nawozów organicznych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 czerwca 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu. Uzasadnienie: Wymóg ten w praktycznym zastosowaniu dubluje wymagania określone zdaniem - odpady są stosowane w taki sposób i w takiej ilości, aby ich wprowadzenie do gleby nie spowodowało przekroczenia w niej dopuszczalnych wartości metali ciężkich (Cr, Pb, Cd, Hg, Ni, Zn, Cu) określonych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych, nawet przy długotrwałym stosowaniu. wypisanie dwóch podobnych praktycznie wymogów w treści rozporządzenia może się wiązać z utrudnieniami w odzysku odpadów związanymi z koniecznością oddzielnego badania spełnienia oby tych wymogów.

4 ----- Original Message From: ryszard szpadt To: Iwona Andrzejczuk-Garbacz Cc: Sent: Wednesday, June 23, :55 PM Subject: Re: R10 Szanowna Pani, W odpowiedzi na Pani zapytanie przedstawiam moje odpowiedzi dotyczące zastosowania odpadów w procesach R10: - w przypadku odpadu * warunki odzysku powinny być takie same jak dla grupy I. Odpady zawierające wapń. Pod tym kodem są klasyfikowane w przemyśle chemii nieorganicznej odpady i osady zawierające wodorotlenek wapnia, a także węglan wapnia powstający w wyniku reakcji wodorotlenku wapnia z dwutlenkiem węgla z powietrza podczas składowania lub magazynowania. Odpad ten nie różni się składem i właściwościami od wapna pokarbidowego dopuszczonego do stosowania na tych samych warunkach. Być może zapis Ex * Odpady zawierające wodorotlenek wapniowy będzie właściwy dla scharakteryzowania tego odpadu Odnośnie ex zaproponowałem trzy rodzaje odpadów, które powinny być uwzględnione, co wyjaśniam poniżej Ex) Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych przefermentowane odpady po mokrej fermentacji bioodpadów zbieranych selektywnie lub biofrakcji wydzielonej ze zmieszanych odpadów komunalnych Odpady komunalne, zarówno zbierane selektywne (jako biomasa), jak i zbierane jako zmieszane, przygotowywane są do mokrej fermentacji w specjalnych procesach separacji zanieczyszczeń ciężkich i lekkich z biofrakcji (mechaniczne sortowanie, przesiewanie, usuwanie szkła i piasku, przygotowanie pulpy). Przefermentowana biofrakcja ma charakter i właściwości zbliżone do właściwości przefermentowanych osadów ściekowych i powinny być stosowane dla niej takie same wymagania i kryteria stosowania jak dla ustabilizowanych osadów ściekowych Istotne jest tutaj, że te odpady są poddawane mokrej fermentacji, która wymaga osiagnięcia bardzo wysokiego stopnia czystości fermentowanego materiału. Ex) Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych przefermentowane odpady po mokrej fermentacji bioodpadów zbieranych selektywnie lub biofrakcji wydzielonej ze zmieszanych odpadów komunalnych łącznie z komunalnymi osadami ściekowymi Uzasadnienie takie samo jak powyżej Ex) Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych przefermentowane odpady po suchej fermentacji biofrakcji zmieszanych odpadów komunalnych Wymagania należy postawić takie same jak odpadowi ex Materiał po procesie kompostowania dopuszczonemu do procesu odzysku R10.

5 ----- Original Message From: Tamara Jadczyszyn To: Sent: Friday, May 21, :47 AM Subject: rozporządzenie o odzysku R10 Szanowna Pani, niestety zbyt późno dowiedziałam się o przygotowanej zmianie rozporządzenia w sprawie procesu odzysku R10 w części dotyczącej odzysku pozostałości z biogazowni. Dopiero dzisiaj mogłam się zapoznać z nowym projektem. Chociaż termin zgłaszania uwag już minął, muszę podzielić się swoimi uwagami, ponieważ projekt dostępny w Internecie rozczarowuje i jeśli tylko jest jakakolwiek szansa aby go poprawić należy to zrobić. Celem zmiany rozporządzenia miało być złagodzenie warunków odzysku. Niestety proponowane zmiany niczego nie ułatwiają w procesie odzysku, natomiast znakomicie utrudniają zrozumienie warunków odzysku. Postulowano przede wszystkim aby zrezygnować z obowiązku badania gleb przed zastosowaniem pozostałości pofermentacyjnych. W projekcie wprowadzono wprawdzie zapis o wyłączeniu obowiązku badania gleby na zawartość metali ciężkich przez zastosowaniem, ale pozostawiono zapis następujący "odpady są stosowane na glebach, na których nie są przekroczone wartości dopuszczalne stężenia substancji określonych w rozp. nt. standardów jakości gleby", który jest równoznaczny z obowiązkiem badania gleby bo skąd osoba stosująca odpad może posiąść wiedzę o spełnianiu standardów jeśli nie z badania gleby? Są to dwa sprzeczne zapisy, a efekt żaden. Pojawił się natomiast nowy warunek, którego nie było wcześniej, a mianowicie: iż "spełnione są wymagania dla nawozów naturalnych w ustawie o nawozach i nawożeniu"? Czy należy tu rozumieć dopuszczalną dawkę azotu odpowiadającą 170 kg N/ha? Jeżeli tak, to jest to dalsze powielanie raz popełnionego błędu (przy uchwalaniu ustawy nawozowej). Dopuszczalna dawka azotu 170 kg N/ha ma swoje źródło w dyrektywie azotanowej i jest to dawka obowiązująca w innych krajach wyłącznie w strefach wrażliwych na zanieczyszczenia azotanami. W procesie harmonizacji prawa polskiego z unijnym prawdopodobnie przypadkowo ograniczenie to wprowadzono dla obszaru całej Polski. Z czasem wartośc 170 kg N/ha stała się liczbą magiczną, którą przykładamy wszędzie, gdzie tylko można, włączając w to jakkolwiek niewymuszenie ale na wszelki wypadek, osady ściekowe, komposty itd. W istocie wartość ta pierwotnie miała związek z dopuszczalną obsadą zwierząt wynikającą z zapotrzebowania na pasze. 1 ha powierzchni użytków zabezpiecza paszę dla DJP. Te z kolei produkują ok. 170 kg azotu w nawozach naturalnych, którą to ilość należy zagodspodarować na takiej powierzchni. Stąd wzięła się ta liczba. Nie jest to wynik jakichkolwiek badań, które wskazywałyby, że przekroczenie dawki 170 kg N/ha powoduje pogorszenie jakości wód. Nota bene niektóre kraje już wynegocjowały podwyzszenie tej wartości. Z poważaniem dr Tamara Jadczyszyn Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB

6 Polska Izba Gospodarki Odpadami Warszawa, 7 maja 2010 r. Pan dr hab. Andrzej Kraszewski Minister Środowiska Dotyczy: projektu rozporządzenia MŚ w sprawie procesu odzysku R10 Szanowny Panie Ministrze, W związku z pracami nad rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie procesu odzysku R10, kwalifikującym rodzaje odpadów i sposób ich wykorzystania w tym procesie, pragniemy przestawić propozycję w zakresie wprowadzenia do przedłożonego projektu następujących zmian. W naszej ocenie, do wskazanych w projekcie rozporządzenia odpadów zakwalifikowanych do odzysku w procesie R 10, możliwe jest dodanie następujących odpadów: odpady z produkcji pasz roślinnych Grupa ta zawiera naturalne odpady pochodzenia wyłącznie roślinnego np. śruta słomiana, otręby etc.. Ta grupa odpadów jest bezpieczna dla środowiska, a jej skład ma naturalne pochodzenie i doskonale nadaje się do zastosowanie w procesie R trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż wymienione w Grupa ta jest co do zasady tożsama z dopuszczonym w projekcie odpadem o kodzie Ponadto jest odpadem również o pierwotnym naturalnym pochodzeniu i po odpowiednim rozdrobnieniu możliwe jest jego wykorzystanie w procesie R inne niewymienione odpady powstające w toku tlenowego rozpadu odpadów stałych (kompostowanie) Te odpady powstają w toku procesu kompostowania (tak jak ujęty w projekcie rozporządzenia odpad o kodzie ). Naturalnie w przypadku tego rodzaju odpadów należałoby uszczegółowić warunki w jakich mógłby być wykorzystany w procesie R 10 (np. ilość zanieczyszczeń mechanicznych, wielkość cząstek - podobnie jak dla , może dodatkowe badania na metale ciężkie) Proponowane wyżej, do uwzględnienia w rozporządzeniu, grupy odpadów, w naszej ocenie, mogą być wykorzystane w procesie odzysku R 10, a ich wykorzystanie jest bezpieczne dla środowiska. Są to odpady o pochodzeniu naturalnym, co przy odpowiednim określeniu zasad ich użycia w procesie odzysku pozwoli na ich odpowiednie zastosowanie. Z poważeniem Dariusz Matlak Prezes zarządu

7 POLSKA IZBA PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO Członek Europejskiej Rady Przemysłu Chemicznego CEFIC Warszawa, PIPC/ /2010 Pani Beata Kłopotek Dyrektor Departament Gospodarki Odpadami Ministerstwo Środowiska dotyczy: opinii do projektu rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia w sprawie procesu odzysku R10. Poniżej przedstawiam zasadnicze uwagi Komisji ds. Ekologii działającej przy Polskiej Izbie Przemysłu Chemicznego dotyczące projektu przedmiotowego rozporządzenia: I. Odpady zawierające wapń Odpady węglanu wapnia i odpady z gaszenia wapna palonego- kod: ex* ) PIPC proponuje zastąpić rodzaj odpadu treścią: "Odpady węglanu wapnia, odpady z gaszenia wapna palonego i odpady zawierające mieszaninę węglanu wapnia i wodorotlenku wapnia". W czasie stosowania roztworu wodorotlenku wapnia w procesie chemicznym, wytwarzany jest odpad będący mieszaniną węglanu wapnia, który powstaje w czasie reakcji z dwutlenkiem węgla zawartym w powietrzu i wodorotlenku wapnia. Odpad ten, jest odwodniany grawitacyjnie lub mechanicznie i nie zawiera substancji niebezpiecznych, nie posiada własności powodujących, że odpad jest odpadem niebezpiecznym. Spełnia również wszystkie wymogi określone w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 maja 2004 r. w sprawie rodzajów wapna nawozowego(dz.u nr 130, poz.1384) dla grupy 09 oraz dotyczące zawartości metali ciężkich określone w stosownym Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 2008 roku (Dz.U nr 119, poz. 765). Dopuszczenie do możliwości jego stosowania w rolnictwie do poprawy odczynu gleb jest uzasadnione jego zasobami, dostępnością i ochroną naturalnych zasobów.

8 II. Osady ściekowe Przedmiotowy projekt rozporządzenia nie przewiduje w dalszym ciągu możliwości stosowania w procesie odzysku R10 osadów z oczyszczania ścieków przemysłowych, których skład fizyko-chemiczny oraz mikrobiologiczny pozwala na ich kwalifikacje jako odpadów innych niż niebezpieczne o właściwościach nawozowych lub wpływających na użyźnienie wierzchniej warstwy gleby. Pkt. II załącznika projektu przewiduje możliwość zastosowania procesu odzysku R10 w odniesieniu do szeregu osadów z zakładowych oczyszczalni ścieków. Lista ta nie obejmuje jednak odpadów klasyfikowanych w grupie (odpady oczyszczalni ścieków nieujęte w innych grupach) tj: , , , oraz odpadów klasyfikowanych w grupie (odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej osady z zakładowych oczyszczalni ścieków) takich jak: osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w Zawartość metali ciężkich (ołowiu, kadmu, rtęci, cynku, miedzi i chromu) w osadach ściekowych Z.Ch. POLICE SA mieści się w normach dla komunalnych osadów ściekowych dopuszczających je do wykorzystania w celach nawozowych (Dz.U ). Wyprodukowane z takim osadem komposty również będą odpowiadać normom dla nawozów organicznych i organiczno-mineralnych (Dz.U ). Uzyskane przez Katedrę Rekultywacji i Chemii Środowiska ZUT w Szczecinie rezultaty badań osadów ściekowych Z.Ch. POLICE SA pozwalają stwierdzić, że istnieje możliwość ich zagospodarowania przyrodniczego w tym też rolniczego. Realizowany od lat proces rekultywacji hałdy fosfogipsu osadami z zakładowej oczyszczalni ścieków świadczy o akceptacji stworzonych warunków przez rośliny, które w ciągu roku bujnie pokrywają zrekultywowany teren. Jak wskazują długoletnie doświadczenia w eksploatacji oczyszczalni ścieków przemysłowych pochodzących z wielu gałęzi przemysłu chemicznego, powstające w procesach głębokiego i efektywnego oczyszczania (zwłaszcza biologicznego) osady ściekowe posiadają właściwości preferujące je do wykorzystania w procesach właściwego ukształtowania terenu, odtworzenia struktury glebowej, poprawy fizycznych, chemicznych lub biologicznych właściwości gleb w celu dostarczenia roślinom składników pokarmowych lub zwiększenie żyzności gleb.taki sposób ich zagospodarowania potwierdzony licznymi badaniami i ekspertyzami specjalistycznych ośrodków badawczych i instytutów naukowych, wskazuje na celowość takiego kierunku zagospodarowania osadów ściekowych. Za zasadnością odzysku przy zastosowaniu metody R10 tego rodzaju osadów przemawia również kilka innych, kluczowych dla gospodarki odpadami w Polsce przesłanek: - zagospodarowanie osadów ściekowych poprzez ich rozprowadzanie na powierzchni ziemi w celu nawożenia lub ulepszania gleby jest metodą pozwalającą na wykorzystanie właściwości nawozowych odpadów, - zagospodarowanie osadów ściekowych ( ) poprzez wytworzenie z nich kompostów i wykorzystania ich do poprawy jakości gleb

9 - ograniczenia jakie niesie za sobą dyrektywa dotycząca składowania odpadów oraz projekt tzn. dyrektywy osadowej w istotny sposób ograniczą możliwości składowania osadów ściekowych oraz ich rolniczego wykorzystania (w szczególności osadów komunalnych). Przy wysokim koszcie i ograniczonych możliwościach termicznego przekształcania tego rodzaju odpadów celowa wydaje się aplikacja w celach poprawy fizycznych, chemicznych lub biologicznych właściwości gleb tych rodzajów osadów ściekowych, które ewidentnie przyczyniają się do podniesienie żyzności gleby bez negatywnego wpływu na inne komponenty środowiska. II. Odpady mineralne Osady z chłodni kominowych - kod: Odpad ten powstaje w obiegach chłodniczych, gdzie w większości przypadków do procesu chłodzenia używana jest woda powierzchniowa często poddana uprzednio procesowi dekarbonizacji. Wytrącone w chłodniach osady składem nie odbiegają od dopuszczonych w w/w projekcie osadów z klarowania wody (zazwyczaj zawierają większe ilości wapnia i magnezu wytrąconego w wyniku podwyższonej temperatury). Mając na uwadze przytoczone powyżej argumenty wnosimy o uzupełnienie projektu rozporządzenia : 1) w punkcie II załącznika o odpady o kodach: , , , ) w punkcie IV załącznika o odpad o kodzie: Z poważaniem, Wojciech Lubiewa - Wieleżyński Prezes Zarządu

10 ----- Original Message From: To: Cc: Sent: Tuesday, May 04, :04 AM Subject: Propozycja zmiany w rozporządzeniu w sprawie procesu odzysku R10 MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Pani Iwona Andrzejczuk-Garbacz PROPOZYCJA ZMIANY W PROJEKCIE ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ŚRODOWISKA W SPRAWIE PROCESU ODZYSKU R 10 (PROJEKT Z DNIA R.) W nawiązaniu do opublikowanego projektu rozporządzenia w sprawie procesu odzysku R10 Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego Sp. z o.o. w Jaśle (adres : Jasło, ul. Baczyńskiego 29) proponują wprowadzenie n/w zmiany : W załączniku do rozporządzenia w punkcie IV - Odpady mineralne, należy uwzględnić dodatkowo odpad o kodzie ex*) zużyta ziemia okrzemkowa z procesu filtracji (odpad powstający podczas produkcji pektyny). UZASADNIENIE : Odpady zużytej ziemi okrzemkowej powstają w procesie oczyszczania soków owocowych i ekstraktu pektynowego. Odpady tego rodzaju zawierają materię roślinną pochodzącą z owoców i warzyw (zależnie od rodzaju przerabianego surowca). Zużyta ziemia okrzemkowa powstająca w procesie produkcji soków i koncentratów klasyfikowana jest zgodnie z katalogiem odpadów pod kodem (odpad uwzględniony w rozporządzeniu do wykorzystania w procesie odzysku R10), zaś zużyta ziemia okrzemkowa powstająca w procesie produkcji pektyny pod kodem Odpady ziemi okrzemkowej i perlitu powstające przy produkcji pektyny powstają w procesie oczyszczania ekstraktu pektynowego zawierają materię roślinną pochodzącą wyłącznie z wytłoków jabłkowych i cytrusowych. Skład chemiczny, pochodzenie perlitów i ziemi okrzemkowej w załącznikach. Cechy odpadu : - stan skupienia stały, - ph gęstość 0,9 kg/dm3, - zawartość wody %, - barwa szara, - zapach owoców. Wieloletnia praktyka wykorzystania zużytej ziemi okrzemkowej do nawożenia pól wskazuje, że odpad ten pozytywnie wpływa na żyzność gleb. Celowość i skuteczność wykorzystania odpadu w taki sposób potwierdzają pozytywne opinie zainteresowanych rolników. Wg nas wykorzystanie odpadu w procesie odzysku R10 jest jedynym słusznym i nie stwarzającym zagrożenia dla środowiska naturalnego sposobem zagospodarowania odpadu. Opis procesu produkcji pektyny. Surowcem do produkcji pektyny są suszone wytłoki jabłkowe zawierające od 8 do 12 % pektyny oraz skórka cytrusowa zawierająca od 25 do 35 % pektyny. Proces produkcji pektyny polega na ekstrakcji pektyn w środowisku wodnym z naturalnych surowców pochodzenia roślinnego, którymi są wytłoki jabłkowe i cytrusowe. Proces rozpoczyna się od ekstrakcji pektyny z surowca. Nastaw ekstrakcyjny przesyłany jest na tłocznię, gdzie następuje odtłoczenie ekstraktu pektynowego z wykorzystaniem pras. Po wstępnym oczyszczeniu ekstraktu przez odwirowanie, przesyłany jest on do stacji filtracji, gdzie następuje

11 doczyszczenie ekstraktu z wykorzystaniem ziemi okrzemkowej. Na tym etapie procesu technologicznego powstaje odpad - zużyta ziemia okrzemkowa. Następnym etapem procesu jest zagęszczenie ekstraktu pektynowego. Zagęszczanie prowadzone jest na wielostopniowych wyparkach próżniowych. Otrzymany koncentrat pektynowy po deestryfikacji kierowany jest do hali alkoholowej, gdzie prowadzony jest proces koagulacji i oczyszczania strątu pektynowego. Oczyszczony strąt pektynowy z hali alkoholowej kierowany jest do suszarni w celu jego wysuszenia. Po wysuszeniu pektyna jest mielona, proces odbywa się na stacji mielenia wyposażonej w młyn, system transportu, filtracji i rozdziału produktu. Zmielona pektyna po wykonaniu oznaczeń laboratoryjnych poddawana jest standaryzacji oraz konfekcjonowaniu. Opis postępowania z odpadem: Powstająca w procesie produkcji zużyta ziemia okrzemkowa gromadzona jest w przystosowanych do tego celu przyczepach, skąd na bieżąco przekazywana jest do nawożenia gruntów. Odpady posiadające odczyn lekko kwaśny przed przekazaniem do nawożenia pól na terenie zakładu poddawane są procesowi neutralizacji za pomocą wapna nawozowego, a następnie wywożone zakładowymi środkami transportu na pola przeznaczone do nawożenia. W przypadku konieczności udzielenia dodatkowych pytań proszę o kontakt drogą ową lub telefonicznie (tel ). -- inż. Marek Dubiel Specjalista d/s Ochrony Środowiska Original Message From: Witold.Posadzy@pcc.rokita.pl To: iwona.andrzejczuk-garbacz@mos.gov.pl Sent: Friday, April 30, :48 PM Subject: R10 Szanowna Pani, przepraszam za kłopot ale w tekście uzasadnienia maila, który został do Pani wysłany o 1.30 dzisiaj, zabrakło słowa"nie" - poniżej jeszcze raz cała treść z poprawnym uzasadnieniem mojej propozycji: Proponuję w punkcie I Załącznika do projektu Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie odzysku R10 - "I. Odpady zawierające wapń" przy kodzie odpadu ex* ) , treść: "Odpady węglanu wapnia i odpady z gaszenia wapna palonego" zastąpić treścią: "Odpady węglanu wapnia, odpady z gaszenia wapna palonego i odpady zawierające mieszaninę węglanu wapnia i wodorotlenku wapnia" Uzasadnienie: W czasie stosowania roztworu wodorotlenku wapnia w procesie chemicznym, wytwarzany jest odpad będący mieszaniną węglanu wapnia, który powstaje w czasie reakcji z dwutlenkiem węgla zawartym w powietrzu i wodorotlenku wapnia. Odpad ten, jest odwodniany grawitacyjnie lub mechanicznie i nie zawiera substancji niebezpiecznych i nie posiada własności powodujących, że odpad jest odpadem niebezpiecznym. Spełnie również wszystkie wymogi określone w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 maja 2004 r. w sprawie rodzajów wapna nawozowego(dz.u nr 130, poz.1384) dla grupy 09 oraz dotyczace zawartości metali ciężkich określone w stosownym Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 2008 roku (Dz.U nr 119, poz. 765). Dopuszczenie do możliwości jego stosowania w rolnictwie do poprawy odczynu gleb jest uzasadnione jego zasobami, dostępnością i zapewnia ochronę naturalnych zasobów.

12 Pozdrawiam / Best regards Witold Posadzy Dyrektor Biura Ochrony Środowiska PCC Rokita SA Original Message From: "Tadeusz Garlicki" <odpady@wp.pl> To: <iwona.andrzejczuk-garbacz@mos.gov.pl> Sent: Friday, April 16, :40 AM Subject: informacja/ zapytanie/propozycja Szanowna Pani. Pragnę złożyć propozycję zmiany w Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska do konsultacji społecznych - zmiana dotyczy dopisania wykorzystania odpadów biologii miękkiej sposobem opatentowanym poprzez biohumuzację. Proces opisany na stronie Proces ten polega na skarmianiu biologii miękkiej w wyniku czego powstaje nawóz bez metali ciężkich nadający się do uprawy/zasilania upraw roślin dla ludzi i zwierząt. Badania przeprowadzone na zlecenie NASA [uprawa pneumatyczna] dały pozytywny efekt a ma być wykorzystana na stacjach kosmicznych celem upraw roślin np. psiankowatych. Z poważaniem Tadeusz Garlicki