LEARNING THROUGH VOLUNTEERING

Transkrypt

1

2

3

4 Forum on International Volunteering Service Volunteering for All Conference promoting Youth on the Move Initiative INTERNATIONAL VOLUNTEERING SERVICE VOLUNTEERING FOR ALL European Youth Week 2011 Eurodesk Workshops Meeting of Comenius Assistants CHALLGE TO THE YOUTH! Conference on Developing Social and Civic Competences Conference on Mobility as a Tool to Acquire and Develop Competences from Childhood to Seniority LEARNING THROUGH VOLUNTEERING Youth Volunteering Day The Volunteer Effect SMALL ACTIONS CHANGE THE WORLD! Senior Volunteering Day Third Age Forum in Krynica Grundtvig European Conference on Adult Volunteering ADULT VOLUNTEERING Conference on Eastern Dimension of Mobility Forum on Eastern Dimension of Volunteering GO EAST!

5 Konferencja Wschodni wymiar mobilności Forum Wschodni wymiar wolontariatu KIERUNEK WSCHÓD! Dzień Wolontariatu Seniorów Forum III Wieku w Krynicy Europejska Konferencja Grundtviga Wolontariat osób dorosłych DOROSŁY WOLONTARIAT! Dzień Wolontariatu Młodzieżowego Efekt wolontariusza MAŁE DZIAŁANIA ZMIIAJĄ ŚWIAT! Konferencja Rozwijanie kompetencji społecznych i obywatelskich Konferencja Mobilność sposobem zdobywania i rozwijania kompetencji od juniora do seniora NAUKA PRZEZ WOLONTARIAT Europejski Tydzień Młodzieży Warsztaty Eurodesku Spotkanie dla asystentów Comeniusa WYZWANIE DLA MŁODYCH! Forum Wolontariat międzynarodowy wolontariat dla wszystkich Konferencja promująca inicjatywę Mobilna młodzież WOLONTARIAT MIĘDZYNARODOWY WOLONTARIAT DLA WSZYSTKICH

6 4 WSTĘP Trzymacie Państwo w rękach publikację stanowiącą dokumentację działań realizowanych przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji podczas obchodów Europejskiego Roku Wolontariatu w 2011 roku. Serdecznie zapraszam do zapoznania się z efektami naszych działań. Mimo że skupimy się na roku 2011, warto pamiętać, że Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji już od ponad 10 lat przyczynia się do rozwoju wolontariatu w Polsce. Od 2000 roku zachęcamy młodych ludzi do wyjazdu na wolontariat zagraniczny w ramach Akcji 2. Wolontariat Europejski programu Młodzież w działaniu (wcześniej: MŁO- DZIEŻ). Od 2009 roku w międzynarodową działalność wolontariacką angażujemy także seniorów w ramach programu Grundtvig. Współpracując zarówno z organizacjami goszczącymi, jak i samymi wolontariuszami, wiemy, jak gigantyczny potencjał społeczny drzemie w pracy wolontariuszy. Wolontariat przynosi wymierne korzyści społeczeństwu osoby pracujące dobrowolnie na rzecz innych przyczyniają się do rozwiązywania konkretnych problemów społecznych, rozwijania solidarności i idei aktywnego obywatelstwa. Jednak wolontariat, zwłaszcza międzynarodowy, jest przede wszystkim formą kształcenia pozaformalnego i nieformalnego. Uczą się zarówno sami wolontariusze (zdobywają nowe umiejętności, rozwijają swoje pasje, poczucie odpowiedzialności i wrażliwości), jak i społeczność lokalna, która przyjmując zagranicznego gościa, poznaje jego kulturę, język i tradycje. Od wielu lat Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji podejmuje działania na rzecz budowania pozytywnego wizerunku wolontariuszy, szczególnie wśród pracodawców. W Polsce wciąż panuje przekonanie, że wolontariat to bezinteresowna pomoc innym, stanowiąca wyłącznie źródło osobistej satysfakcji. To podejście nie w pełni oddaje potencjał wolontariatu, który jest świetnym sposobem na zdobywanie nowych kompetencji i doświadczeń zawodowych. Dlatego Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji podejmuje wysiłki na rzecz promowaniu i upowszechnienia instrumentów służących potwierdzaniu kompetencji pozyskiwanych w drodze edukacji pozaformalnej i nieformalnej, jak Europass czy Youthpass. Wolontariat zagraniczny jest także doskonałym narzędziem walki z wykluczeniem społecznym. Projekty finansowane z programu Grundtvig czy Młodzież w działaniu pokazują, że osoby zagrożone marginalizacją (np. seniorzy czy młodzież pochodząca z mniej uprzywilejowanych środowisk) doskonale odnajdują się w pracy wolontariackiej, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem życiowym z innymi. Sami wolontariusze pozyskują jednocześnie wiarę we własne możliwości i chęć do działania czy zmiany dotychczasowego życia.

7 Dobre praktyki beneficjentów programów unijnych, które koordynuje FRSE, upowszechniamy w naszej codziennej pracy. Jednak w obliczu Europejskiego Roku Wolontariatu Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji podjęła dodatkowe działania na rzecz promowania osiągnięć i doświadczeń wolontariuszy. Z wielką radością włączyliśmy się w prace Międzysektorowego Zespołu Roboczego ds. ERW 2011 koordynowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz podjęliśmy się roli organizatora całego szeregu różnorodnych wydarzeń skupiających się na wolontariacie, jego wartości i znaczeniu. Wśród tych wydarzeń były także te najbardziej prestiżowe, jak konferencja na temat mobilności edukacyjnej organizowana w ramach prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej. Wolontariat zagraniczny jest bowiem jednym z przejawów mobilności uznawanej obecnie za warunek rozwoju społeczeństwa europejskiego i wzrostu konkurencyjności UE. MIROSŁAW MARCZEWSKI DYREKTOR GERALNY FUNDACJI ROZWOJU SYSTEMU EDUKACJI 5 FOREWORD We are presenting a publication documenting the activities taken by the Foundation for the Development of the Education System during the celebrations of the European Year of Volunteering I would like to encourage the readers to reflect on the results of our actions. Although we will concentrate on the year 2011, it is worth remembering that the Foundation for the Development of the Education System for over 10 years has contributed to the development of volunteerism in Poland. Since 2000, we have encouraged young people to leave abroad and perform voluntary service there as part of Action 2. European Voluntary Service of the Youth in Action programme (formerly: YOUTH). Since 2009, senior citizens have also been encouraged to international voluntary activity as part of the Grundtvig programme. We cooperate both with host organisations and individual volunteers, so we are aware of the enormous social potential of the volunteering work. Volunteerism brings measurable benefits to the society. People offering voluntary services to others contribute to solving specific social problems and enhance solidarity and active citizenship. However, volunteerism, especially international one, is first of all a form of non-formal education. It is both volunteers and host organisations who benefit from it. The former acquire new skills, develop their passion and sense of responsibility, and the latter by hosting the volunteers discover their culture, language and traditions. For many years, the Foundation for the Development of the Education System has taken actions aimed at the creation of positive image of volunteers, especially among employers. In Poland, a view persists that volunteerism is disinterested support provided to others, which is predominantly a source of personal satisfaction. This approach deprecates voluntary service, which is an excellent method for acquiring new competences and professional experience. This is why the Foundation for the Development of the Education System makes efforts to promote and disseminate instruments to present competences acquired as part of non-formal and informal education, such as Europass and Youthpass. Voluntary service abroad is also an excellent tool for fighting social exclusion. Projects funded under the Grundtvig and Youth in Action programmes show that defavourised groups (e.g. senior citizens and youth coming from underprivileged groups) prove excellent candidates for volunteering work, as they can share their knowledge and life experience with others. What is more, volunteers boost their self-confidence, assume pro-active attitudes and find willingness to change their lives. As part of its every day work, FRSE disseminates good practices developed by beneficiaries of EU programmes. However, in the European Year of Volunteering, the Foundation for the Development of the Education System has taken additional steps to promote the results and experiences of volunteers. We have been very pleased to join the works of Intersectoral Working Group for the European Year of Volunteering 2011 coordinated by the Ministry of Labour and Social Policy and acted as a coordinator for a number of events devoted to volunteerism, its value and significance. These events have also included flagship conferences, to mention this on educational mobility organised under the Polish Presidency in the Council of the European Union. Voluntary service abroad has been considered an element of mobility, which determines the development of European society and growth of UE competitiveness. MIROSŁAW MARCZEWSKI DIRECTOR GERAL OF FOUNDATION FOR THE DEVELOPMT OF THE EDUCATION SYSTEM

8

9 7 WOLONTARIAT MIĘDZYNARODOWY WOLONTARIAT DLA WSZYSTKICH Wolontariat zagraniczny jest obecnie bardzo popularną formą poznawania innych kultur, zdobywania nowego doświadczenia oraz przeżycia niesamowitej przygody. Polska jest w Unii Europejskiej liderem pod względem liczby osób wyjeżdżających na wolontariat w ramach programu Młodzież w działaniu w latach ponad 3 tysiące młodych Polaków wyjechało za granicę dzięki Wolontariatowi Europejskiemu. Wolontariat zagraniczny przybiera różnorodne formy i prowadzony jest w różnych obszarach tematycznych: działania misyjne, wolontariat sportowy, edukacja historyczna czy obywatelska. FORUM WOLONTARIAT MIĘDZYNARODOWY WOLONTARIAT DLA WSZYSTKICH 20 STYCZNIA 2011 PAŁAC KULTURY I NAUKI, WARSZAWA FORUM ON INTERNATIONAL VOLUNTARY SERVICE VOLUNTEERING FOR ALL 20 JANUARY 2011 PALACE OF CULTURE AND SCICE, WARSAW KONFERCJA PROMUJĄCA INICJATYWĘ MOBILNA MŁODZIEŻ 4 MARCA 2011 PAŁAC KULTURY I NAUKI, WARSZAWA CONFERCE PROMOTING YOUTH ON THE MOVE INITIATIVE 4 MARCH 2011 PALACE OF CULTURE AND SCICE, WARSAW INTERNATIONAL VOLUNTARY SERVICE VOLUNTEERING FOR ALL Volunteering abroad has been a very popular form of discovering different cultures, gaining experience and living a life of adventures. Poland is a leader in the European Union in terms of the number of volunteers leaving abroad under Youth in Action programme. In the years , more than 3,000 young Poles left abroad thanks to European Voluntary Service. Volunteering abroad may take various forms and is staged in different thematic areas: mission activity, sportsrelated voluntary service, history and civic education. WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, MOBILNOŚĆ, MOBILITY, WOLONTARIAT JAKO ŹRÓDŁO KOMPETCJI

10 8 Chcemy, by idea wolontariatu międzynarodowego była tak powszechna, jak wolontariatu w ogóle powiedział Tomasz Bratek, dyrektor Narodowej Agencji Programu Młodzież w działaniu, na rozpoczęciu Forum Wolontariat międzynarodowy wolontariat dla wszystkich konferencji, stanowiącej inaugurację obchodów Europejskiego Roku Wolontariatu Propagującego Aktywność Obywatelską 2011 w ramach działań Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji. We want to make international voluntary service as popular as volunteering, said Tomasz Bratek, director of the National Agency of the Youth in Action programme when opening the Forum on International Voluntary Service Volunteering for All. This conference has inaugurated the celebrations of European Year of Volunteering 2011 to promote civic participation and formed an important part of activities taken by the Foundation for the Development of the Education System. Celem Forum, zorganizowanego 20 stycznia 2011 roku w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, było zainicjowanie dyskusji między ekspertami, praktykami i samymi wolontariuszami na temat korzyści płynących z wyjazdu zagranicznego na wolontariat oraz barier rozwoju tej formy aktywności społecznej. O wartości i potencjale wolontariatu międzynarodowego dyskutowano w trakcie panelu głównego oraz pięciu równoległych paneli poświęconych jego najważniejszym aspektom. Jeden z paneli, Uczenie się przez wolontariat wolontariat jako źródło kompetencji, poświęcony był dyskusji na temat umiejętności, jakie można nabyć poprzez zaangażowanie w pracę wolontariacką oraz jej wartości z punktu widzenia rynku pracy. Pracodawcy szukają człowieka, u którego akt woli zmienia się w czyn podsumowała Paulina Szadkowska-Mazur (BIGRAM S.A.). Istotne znaczenie mają również lokalny i geograficzno-społeczny wymiar wolontariatu międzynarodowego. Wolontariusz staje przed wyzwaniem odnalezienia się w lokalnym środowisku i pracy na jego rzecz zgodnie z jego rzeczywistymi potrzebami i w poszanowaniu jego kulturowej specyfiki. To wielka lekcja międzykulturowych kompetencji. Widzimy rolę wolontariusza jako doradcy, konsultanta, którego zadaniem nie jest zastąpienie miejscowej kadry, ale szkolenie, dzielenie się swoimi doświadczeniami, przekazywanie umiejętności, którymi dysponuje, aktywizowanie miejscowej społeczności, której czasami brakuje dobrego przykładu wyjaśniała Agata Czaplińska z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. The aim of the Forum organised on 20 January 2011 at the Palace of Culture and Science in Warsaw was to initiate a discussion between experts, practitioners and volunteers on benefits resulting from mobility abroad related to voluntary service and obstacles hindering the development of this form of social activity. The value and potential of international voluntary service was a topic of discussion of the main panel and five other panels devoted to its major aspects. One of panel discussions, entitled Learning through Volunteering Voluntary Service as a Source of Competences, was devoted to skills, which can be acquired thanks to commitment to voluntary work and its value from the point of view of the labour market. Employers look for those whose acts of will turn into actions, Paulina Szadkowska-Mazur of BIGRAM S.A. summed up. Also local, geographic and social dimension of international volunteering is significant. Volunteers face several challenges related to new environment and work on behalf of local community, such as catering for its specific needs and respecting its culture. This is a big lesson of intercultural competences. We see the role of volunteers as counsellors or consultants, whose task is to not to substitute for local personnel, but to offer training, share experiences and teaching skills, as well as activate local community who sometimes lack a good example, Agata Czaplińska of the Ministry of Foreign Affairs explained. VOLUNTEERING AS A SOURCE OF COMPETCE, KOMUNIKACJA MIĘDZYKULTUROWA, INTERCULTURAL COMMUNICATION

11 During the conference, several international programmes providing opportunities for voluntary service mobility were presented. Special attention was paid to Action 2 of the Youth in Action programme, i.e. European Voluntary Service (EVS). As part of EVS, young people aged can implement social projects on behalf of various nongovernmental organisations in the European Union, countries of the Eastern Europe and Caucasus, and in many other countries without bearing almost any costs. In order to become a volunteer, you need to identify a host organisation in the country where you wish to perform voluntary service and a sending organisation in Poland, which will prepare the candidate for mobility and provide support in formal and content-related matters. Results of evaluation studies conducted by FRSE show that 91% od EVS participants believe that voluntary service has changed their lives, 70% have missed people they met and places they visited during project implementation, and 88% have gained new skills thanks to volunteering abroad. European Voluntary Service is an excellent tool for the development of attitudes and social sensitivity among young people, as well as committing to joint activity members of local communities in which volunteers work, Kornelia Kurowska of Olsztyn Borussia Foundation emphasised. European Voluntary Service is also one of the most important tools for the implementation of the Youth on the Move initiative, which forms a part of Europe 2020 strategy and constitutes a response of the European Union to youth unemployment, economic crisis and transition towards knowledge-based economy. Youth on the Move comprises 28 proposals for actions aimed at providing each young European with an opportunity to stage a part of education abroad until One of the goals of the initiative is to increase the number of beneficiaries of EU educational programmes, including the participants of European Voluntary Service, which allows young people to acquire competences that are attractive for prospective employers. Podczas konferencji prezentowane były różnorodne programy międzynarodowe, umożliwiające wyjazd na wolontariat. Szczególną uwagę poświęcono Akcji 2. programu Młodzież w działaniu Wolontariatowi Europejskiemu (EVS). W ramach EVS młodzi ludzie w wieku lat mogą realizować projekty społeczne na rzecz różnych organizacji pozarządowych w Unii Europejskiej, w krajach Europy Wschodniej i Kaukazu i innych państwach prawie bez ponoszenia kosztów finansowych. Aby zostać wolontariuszem, należy znaleźć zarówno organizację goszczącą w kraju, w którym realizowany będzie wolontariat, jak i organizację wysyłającą z Polski, która przygotowuje kandydata do wyjazdu, wspierając go w kwestiach formalnych i merytorycznych. Z badań ewaluacyjnych prowadzonych przez FRSE wynika, że 91% uczestników EVS stwierdziło, że wolontariat zmienił ich życie, 70% tęskniło po powrocie do miejsca i ludzi, których poznało podczas projektu, a 88% dzięki zagranicznemu wyjazdowi na wolontariat zdobyło nowe umiejętności. Wolontariat Europejski to doskonałe narzędzie rozwijania postaw i wrażliwości społecznej wśród młodych ludzi, jak również angażowania do wspólnych działań członków lokalnych społeczności, wśród których wolontariusze pracują podkreślała jedna z panelistek, Kornelia Kurowska z olsztyńskiej Fundacji Borussia. Wolontariat Europejski to także jedno z najistotniejszych narzędzi realizacji europejskiej inicjatywy Mobilna młodzież, stanowiącej część strategii Europa 2020 i będącej odpowiedzią Unii Europejskiej na zjawisko bezrobocia wśród młodzieży w obliczu kryzysu ekonomicznego i przechodzenia do gospodarki opartej na wiedzy. Mobilna młodzież zawiera 28 propozycji działań, mających doprowadzić do tego, aby do 2020 roku każdy młody człowiek w Europie miał okazję odbycia części swojej edukacji za granicą. Jednym z celów inicjatywy jest zwiększenie liczby beneficjentów edukacyjnych programów unijnych, w tym między innymi liczby uczestników Wolontariatu Europejskiego, umożliwiającego młodym ludziom nabycie kompetencji atrakcyjnych dla potencjalnych pracodawców. 9 WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, MOBILNOŚĆ, MOBILITY, WOLONTARIAT JAKO ŹRÓDŁO KOMPETCJI

12 10 W ramach kampanii promocyjnej inicjatywy Mobilna młodzież prowadzonej w 2011 roku przez FRSE i Komisję Europejską w Polsce, 4 marca 2011 roku w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbyła się konferencja młodzieżowa, w której uczestniczyło ponad 400 młodych ludzi z całego kraju. Podczas niej znamienici goście podkreślali wartość, jaką niesie wyjazd na zagraniczny wolontariat. Jan Truszczyński, dyrektor generalny ds. edukacji i kultury w Komisji Europejskiej, w dyskusji z młodymi ludźmi powiedział, że wystawienie się na działanie innej kultury to zestaw dodatkowych możliwości na nową drogę życiową. Natomiast profesor Danuta Hübner, posłanka do Parlamentu Europejskiego, świadoma twardych warunków współczesnego rynku pracy, podkreśliła znaczenie dynamicznego dostosowywania swoich kompetencji do wymogów pracodawcy. Kampania promująca inicjatywę Mobilna młodzież umożliwiła nie tylko dyskusję na temat korzyści wynikających z mobilności, ale również stanowiła świetną okazję do zachęcenia kilkuset młodych ludzi do skorzystania z programu Młodzież w działaniu, a w szczególności Akcji 2. Wolontariat Europejski. W dwóch dużych imprezach promujących Mobilną młodzież w Polsce na targach edukacyjnych Perspektywy marca w Warszawie oraz w plenerowym wydarzeniu w Gdańsku 9-10 września wzięło udział tysiące młodych ludzi, którzy na stoisku informacyjnym FRSE dowiadywali się m.in. dlaczego i jak zostać wolontariuszem europejskim. W komunikacie dotyczącym inicjatywy Mobilna młodzież Komisja Europejska zauważa, że liczba młodych ludzi korzystająca z programów finansujących mobilność studentów, naukowców, młodzieży i wolontariuszy wciąż pozostaje na niskim poziomie (ok. 380 tysięcy osób rocznie). Komisja zapowiada zwiększanie zakresu możliwości wyjazdów zagranicznych oraz liczby osób z nich korzystających, także za pomocą narzędzi edukacji pozaformalnej. Tym samym Wolontariat Europejski w niedalekiej przyszłości może się okazać zupełnie oczywistym elementem ścieżki edukacyjnej każdego młodego Europejczyka. As part of promotional campaign for the Youth on the Move initiative staged by FRSE and the European Commission in Poland in 2011, a youth conference attended by 400 participants was held on 4 March 2011 at the Palace of Culture and Science in Warsaw. During the conference, eminent speakers emphasised the value of international mobility as part of voluntary service. Jan Truszczyński, director of European Commission s Directorate General for Education and Culture, during the discussion with young people said that exposure to a different culture provides a set of additional opportunities that equip you for a new life. Professor Danuta Hübner, Member of European Parliament, being aware of the harsh conditions of the labour market today, stressed the need for dynamic adapting of competences to employers requirements. The campaign to promote the Youth on the Move initiative was not only an opportunity to discuss the benefits resulting from mobility, but also to encourage several hundreds of young people to participate in the Youth in Action programme, and in particular in its Action 2 European Voluntary Service. Thousands of young participants attended two large events to promote Youth on the Move in Poland; Perspektywy 2011 educational fair held on 3-5 March in Warsaw and an outdoor event held on 9-10 September in Gdańsk, where they could visit information stands of FRSE and find out how to become a European volunteer and why it is worth doing so. In the communication concerning Youth on the Move initiative, the European Commission notes that the number of young people who benefit from programmes, which fund the mobility of students, scientists, youth and volunteers is still relatively low (nearly 380,000 per year). The European Commission plans to boost opportunities related to the number of mobilities abroad and the number of beneficiaries, also with the use of non-formal education tools. This is why in the near future European Voluntary Service can prove a natural element of educational path of each young European. VOLUNTEERING AS A SOURCE OF COMPETCE, KOMUNIKACJA MIĘDZYKULTUROWA, INTERCULTURAL COMMUNICATION

13

14

15 WYZWANIE DLA MŁODYCH! Dla kształtowania się społeczeństwa obywatelskiego niezbędne jest zdobycie i utrwalenie w młodym wieku kompetencji umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu publicznym. Wolontariat daje młodym ludziom możliwość rozwijania pasji, poszerzania wiedzy i zdobywania nowych doświadczeń. Co więcej, jest znakomitą okazją, by zdobyć tzw. miękkie umiejętności, atrakcyjne z punktu widzenia kurczącego się rynku pracy, takie jak: praca zespołowa, odpowiedzialność i elastyczność. EUROPEJSKI TYDZIEŃ MŁODZIEŻY MAJA 2011 POLSKA EUROPEAN YOUTH WEEK MAY 2011 POLAND WARSZTATY EURODESKU CAŁY ROK 2011 POLSKA EURODESK WORKSHOPS THROUGHOUT 2011 POLAND 13 SPOTKANIE DLA ASYSTTÓW COMIUSA 8 LIPCA 2011 OŚRODEK ROZWOJU EDUKACJI, WARSZAWA MEETING OF COMIUS ASSISTANTS 8 JULY 2011 CTRE FOR EDUCATION DEVELOPMT, WARSAW CHALLGE TO THE YOUTH! In order to build civil society, already at young age we need to acquire and consolidate competences, which allow for full participation in public life. Voluntary service gives young people an opportunity to pursue their interests, expand knowledge and gain new experiences. What is more, it serves as an excellent opportunity for acquiring soft skills, such as team work, responsibility and flexibility, which are highly valued in the shrinking labour market. WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, MŁODZIEŻ MA GŁOS, SO YOU THINK YOU KNOW IT ALL

16 14 As part of celebrations of the European Year of Volunteering 2011, the Foundation for the Development of the Education System has taken a number of steps to promote voluntary service among the young. In accordance with a decision ofthe European Commission, voluntary service has become one offive priorities of European Youth Week (EYW), which has been held for the fifth time across the European Union. Foundation for the Development of the Education System was responsible for the coordination of the celebrations of EYW in Poland held on May It has organised meetings of young people with decision makers in nearly 30 Polish cities, which served as an opportunity for the youth to express their needs and opinions concerning the problems and challenges related to volunteering. During the national debate organised on 18 May at the Palace of Culture and Science in Warsaw and attended by more than 200 youth leaders from all over Poland, Andrzej Pyrka of Gallup Europe presented the results of no. 319 Eurobarometer study related to Youth on the Move, which show that only 26% of young respondents from Poland work in youth organisations and only 16% were committed to voluntary service over the past year. On the other hand, Mirosław Sielatycki, Undersecretary of State at the Ministry of National Education stressed that Polish youth is more active during elections than their European counterparts; 90% of young Poles declare that they cast their votes in the elections held over the past three years. What is more, Polish students display a high level of theoretical knowledge on political and civic matters. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w ramach Europejskiego Roku Wolontariatu 2011 podjęła szereg działań mających na celu wypromowanie mody na wolontariat wśród młodych ludzi. Decyzją Komisji Europejskiej wolontariat stał się jednym z pięciu priorytetów Europejskiego Tygodnia Młodzieży (ETM), organizowanego już po raz piąty na terenie całej Unii Europejskiej. W Polsce za koordynację szeregu wydarzeń związanych z obchodami ETM w dniach maja odpowiadała Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. Spotkania młodzieży z decydentami zorganizowane w prawie 30 polskich miastach umożliwiły młodym ludziom wyrażenie swoich potrzeb i opinii dotyczących trudności i wyzwań w działalności wolontariackiej. W trakcie debaty krajowej zorganizowanej 18 maja w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, przy udziale ponad 200 liderów młodzieżowych z całej Polski, Andrzej Pyrka z Gallup Europe zaprezentował wyniki badań Eurobarometru nr 319 Mobilna młodzież. Z europejskiego sondażu wynika, że jedynie 26% młodych respondentów z Polski pracuje w organizacjach młodzieżowych i tylko 16% z nich w ciągu ostatniego roku angażowało się w działalność wolontariacką. Z drugiej strony, co podkreślił obecny na debacie Mirosław Sielatycki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, polska młodzież świetnie wypada na tle innych krajów jeśli chodzi o partycypację wyborczą aż 90% młodych Polaków deklaruje, że głosowało w ciągu ostatnich trzech lat. Co więcej, polscy uczniowie wyróżniają się na tle innych państw wysokim poziomem teoretycznej wiedzy dotyczącej zagadnień politycznych i obywatelskich. WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, DIALOG USYSTEMATYZOWANY, STRUCTURED DIALOGUE

17 W jaki sposób wytłumaczyć nieprzekładalność wiedzy teoretycznej na praktyczne zaangażowanie społeczne? Rafał Rudnicki z Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce zauważył, że niski wynik zaangażowania polskiej młodzieży może być spowodowany odmienną niż na Zachodzie definicją wolontariatu. Pomoc koleżeńska i sąsiedzka, choć niewątpliwie mieszczące się w zakresie znaczeniowym tego pojęcia, nie są w Polsce kojarzone z wolontariatem, rozumianym jako rodzaj działalności społecznej, polegającej na bezpłatnej pracy na rzecz innych. Z drugiej strony, młodzież biorąca udział w debacie akcentowała problem braku informacji na temat możliwości pracy wolontariackiej. Młodzi, szczególnie w małych miejscowościach, nie znają oferty organizacji pozarządowych bądź nie odpowiada ona ich potrzebom i zainteresowaniom. Tomasz Bratek, dyrektor polskiej Naordowej Agencji Programu "Młodzież w działaniu, zachęcał uczestników debaty krajowej do wychodzenia z własną inicjatywą: Młodzież zawsze zmienia świat i od młodzieży wiele się zaczyna. Pokażcie, jaki macie pomysł, czego oczekujecie. Państwo tego za was nie zrobi, mamy demokrację, więc musicie się samoorganizować. Wzorcowym poziomem zaangażowania wykazało się podczas Europejskiego Tygodnia Młodzieży kilkadziesiąt organizacji młodzieżowych z całej Polski, które prowadziły debaty regionalne. W dyskusjach z przedstawicielami lokalnych władz i organizacji pozarządowych młodzież niejednokrotnie podejmowała temat szerszej promocji wolontariatu. W Katowicach debata zorganizowana przez Stowarzyszenie Regionalne Centrum Wolontariatu odbyła się pod hasłem Wolontariat to styl życia. Również podczas wydarzeń w Trzebnicy młodzi ludzie podkreślali, że wolontariat powinien wynikać z chęci pomocy innym, wtedy staje się powodem do dumy i satysfakcji. Z kolei uczestnicy debaty lubelskiej zgodnie stwierdzili, że wolontariat wciąga jak pójdzie się raz, to każdy kolejny jest naturalny. Okazało się, że pomimo pewnej dezorientacji młodych w ofercie wolontariatu i pozornego braku zainteresowania działalnością społeczną młodzież wykazuje duży potencjał i chęć zaangażowania. How can you explain the fact that theoretical knowledge is not translated into commitment to public activity? Rafał Rudnicki of the European Commission Representation in Poland noticed that the poor results concerning public participation of Polish youth may be attributable to a definition of voluntary service prevailing in Poland, which differs from this known in the west. Providing help to friends and neighbours, although included in the definition is not associated with voluntary service in Poland, which is understood as a type of social activity consisting in free of charge work on behalf of others. On the other hand, young people who participated in the debate accentuated the problem of lack of information on the opportunities related to volunteering. Youth, especially in small towns, is not familiar with the offer of non-governmental organisations. Quite often, this offer is not suited to their needs and interests. Tomasz Bratek, director of the Polish National Agency of the Youth in Action Programme encouraged the participants of national debate to take initiative: It is young people who change the world and initiate change. Present your ideas and expectations. The state will not do that for you. We have democracy, so you need to organise yourselves. Several dozens of youth organisations from all over Poland have displayed a model level of commitment and staged many regional debates as part of the European Youth Week. During the discussions with representatives of local authorities and non-governmental organisations, the young people have talked about the need for wider promotion of voluntary service. Debate organised by Stowarzyszenie Regionalne Centrum Wolontariatu in Katowice was held under banner: Volunteering is a Life Style. Also during the celebrations in Trzebnica, young people stressed that volunteering should result from the willingness to help others, because only then it is a source of pride and satisfaction. Participants of the debate held in Lublin agreed that volunteering is addictive, once you do it, you want to do it again. It has appeared that despite certain disorientation in the offer of voluntary service and ostensible lack of interest in public participation, young people display large potential and willingness to commit. 15 WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, MŁODZIEŻ MA GŁOS, SO YOU THINK YOU KNOW IT ALL

18 16 During the EYV national debate, young people stressed the need for intensifying cooperation between schools and youth organisations and expressed hope that schools would soon serve as a platform for contacts between organisations and prospective volunteers. Responding to these needs, during the European Year of Volunteering, the Foundation for the Development of the Education System has taken several actions aimed at introducing volunteering to Polish schools. One of them was encouraging Comenius assistants to stage lectures on voluntary service. Each year, FRSE organises preparatory meetings for students and teachers who are about to leave abroad for practical training under Comenius Assistantships. During the meetings, representatives of FRSE try to inspire and encourage Comenius Assistants to include in their teaching programmes classes aimed at instilling civic and pro-social attitudes in students. During this year s meeting for Comenius Assistants held at the Centre for Education Development in Warsaw, Aleksandra Krugły, representative of the Department of Public Gain at the Ministry of Labour and Social Policy presented the background, priorities and main premises behind the European Year of Volunteering and possibilities for activity in this scope. Assistants have also received a dossier featuring supporting materials, which can serve as an inspiration for classes aiming at encouraging students to involve in voluntary activity. Podczas debaty krajowej ETM młodzież zwróciła uwagę na konieczność zacieśnienia współpracy na linii szkoła organizacje młodzieżowe i wyraziła nadzieję, że szkoła stanie się platformą kontaktu pomiędzy organizacjami a potencjalnymi wolontariuszami. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w czasie Europejskiego Roku Wolontariatu podjęła się szeregu działań wprowadzających tematykę wolontariatu do polskich szkół. Jednym z nich było zachęcenie asystentów Comeniusa do przeprowadzenia zajęć dotyczących wolontariatu. Każdego roku FRSE organizuje spotkanie przygotowawcze dla młodych studentów lub nauczycieli, którzy wyjadą na zagraniczne praktyki pedagogiczne w ramach programu Asystentura Comeniusa. Podczas takich spotkań przedstawiciele FRSE starają się inspirować i zachęcać asystentów Comeniusa do wprowadzenia do swojego programu nauczania w innym kraju zajęć wychowawczo-obywatelskich, kształtujących w uczniach postawy prospołeczne. Podczas tegorocznego spotkania asystentów Comeniusa, które odbyło się w siedzibie Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie, Aleksandra Krugły, przedstawicielka Departamentu Pożytku Publicznego z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, zaznajomiła uczestników spotkania przygotowawczego z tematyką, priorytetami i głównymi założeniami Europejskiego Roku Wolontariatu, jak również zaprezentowała możliwości działań w tym zakresie. Asystenci otrzymali także pakiet materiałów wspierających i inspirujących ich do prowadzenia zajęć zachęcających uczniów do angażowania się w działalność wolontariacką. WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, DIALOG USYSTEMATYZOWANY, STRUCTURED DIALOGUE

19 Kolejnym działaniem Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji na rzecz upowszechniania idei wolontariatu wśród młodych ludzi jest aktywność Eurodesku, czyli europejskiej sieci informacyjnej dla młodzieży i osób pracujących z młodzieżą. Eurodesk Polska w ramach obchodów Europejskiego Roku Wolontariatu 2011 zorganizował cykl autorskich warsztatów dla uczniów i studentów w wieku lat. Seminaria Eurowolontariat ciekawy start w dorosłe życie prowadziło 20 lokalnych i regionalnych konsultantów Eurodesk Polska w szkołach, organizacjach młodzieżowych i siedzibach organizacji należących do sieci Eurodesk Polska. Projekt wsparło Ministerstwo Edukacji Narodowej. W trakcie spotkań z konsultantami uczniowie dowiadywali się, czym jest wolontariat, jaką rolę odgrywa w polityce młodzieżowej UE i gdzie szukać o nim informacji, a dzięki bezpośrednim rozmowom z doświadczonymi wolontariuszami poznali wolontariat też od praktycznej strony. W czasie Europejskiego Roku Wolontariatu szczególną popularnością wśród młodych ludzi cieszyła się wydawana przez Eurodesk publikacja Altruista w akcji, czyli wszystko, co chcesz wiedzieć o wolontariacie zagranicznym, stanowiąca swoiste kompendium wiedzy o wolontariacie międzynarodowym. 17 In its efforts aimed at the promotion of volunteering among young people, the Foundation for the Development of the Education System has been supported by Eurodesk, i.e. Europan network providing information to youth and people working with youth. As part of the celebrations of the European Year of Volunteering 2011, Eurodesk Poland has organised a series of workshops for students aged Seminars entitled Eurovolunteering an Interesting Step into Adult Life have been staged by 20 local and regional consultants of Eurodesk Poland at schools, youth organisations and organisations forming Eurodesk Poland network. The project has been supported by the Ministry of National Education. During the meetings with consultants, students could learn about voluntary service, the role it plays in EU youth policy and where to look for information about volunteering. Thanks to face to face discussions with experienced volunteers, they could hear about practical implications of voluntary service. The publication entitled Altruista w akcji, czyli wszystko co chcesz wiedzieć o wolontariacie za granicą (Altruist in Action or Everything You Want to Know About Volunteering Abroad) published by Eurodesk, being an original compendium of knowledge about international volunteering, was very popular among young people during the European Year of Volunteering. WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, MŁODZIEŻ MA GŁOS, SO YOU THINK YOU KNOW IT ALL

20