ymbole i oznaczenia Stopień ochrony

Transkrypt

1 ymbole i oznaczenia 1 - Filtr optyczny - C Filtr spawalniczy Filtr chroniący przed nadfioletem Filtr chroniący przed podczerwienią Filtr chroniący przed olśnieniem słonecznym 2 - Klasa optyczna - C2 3 - Wytrzymałość mechaniczna - L Minimalna odporność Podwyższona odporność - S Ochrona przed cząstkami o dużej prędkości 4 - Obszar stosowania - C3 5 - Wymagania dodatkowe - L Ochrona przed cząsteczkami o dużej prędkości w ekstremalnych temperaturach - T Odporność na zarysowania - K Odporność na zamglenia - N Okulary zaprojektowane dla małej głowy - H 1 - Filtr optyczny Oznaczenie filtru jest kombinacją numeru kodowego określającego rodzaj filtru oraz stopnia ochrony (stopień zaciemnienia) filtru, połączonych poziomą kreską np. 2-1,2 (filtr chroniący przed nadfioletem o stopniu zaciemnienia 1,2). Oznaczenie filtru spawalniczego nie zawiera numeru kodowego, stanowi jedynie stopień ochrony. Tabela 1 Oznaczenia filtrów Filtr chroniący Filtr chroniący Filtr chroniący Filtr przed przed przed olśnieniem spawalniczy nadfioletem podczerwieniąsłonecznym Nr kodowy brak 2 3 (*) Stopień ochrony Oznaczenie 1,2 2-1,2 3-1,2 4-1,2 5-1,1 6-1,1 1,4 2-1,4 3-1,4 4-1,4 5-1,4 6-1,4 1,7 2-1,7 3-1,7 4-1,7 5-1,7 6-1, ,5 2-2,5 3-2,5 4-2,5 5-2,5 6-2, ,1 6-3, ,1 6-4,1 4a a a a

2 15 16 Brak - filtr chroniący przed promieniowaniem podczas spawania; 2 - filtr chroniący przed nadfioletem; 4 - filtr chroniący przed podczerwienią; 5 - filtr chroniący przed olśnieniem słonecznym bez ochrony w podczerwieni; 6 - filtr chroniący przed olśnieniem słonecznym z koniecznością ochrony w podczerwieni. (*) - PN-EN 170:2005 pomija nr kodowy "3" i wprowadza symbol "2C" - patrz rozdział Filtr spawalniczy Oznaczenie filtru spawalniczego składa się tylko z odpowiadającego filtrowi stopnia ochrony (stopnia zaciemnienia) od 1,2 do 16 (patrz tabela poniżej). Filtry spawalnicze, zapewniające lepsze rozpoznawanie kolorów są znakowane symbolem "C". Filtry te oznacza się: "C - stopień ochrony". Filtry spawalnicze, o podwyższonym współczynniku odbicia w podczerwieni - średni widmowy współczynnik odbicia większy niż 60% dla zakresu długości fali od 780 nm do 2000 nm, są znakowane symbolem "R". Filtry te oznacza się: "oznaczenie - R". współczynnik stopień przepuszczania ochronyświatła w % od do 1, ,4 1,4 74,4 58,1 1,7 58,1 43,2 2 43,2 29,1 2,5 29,1 17,8 3 17,8 8,5 4 8,5 3,2 5 3,2 1,2 6 1,2 0,44 7 0,44 0,16 8 0,16 0, ,061 0, ,023 0, ,0085 0, ,0032 0, ,0012 0, , , , , , , Filtry chroniące przed promieniowanie podczas spawania zapewniają ochronę przed promieniowaniem intensywnym widzialnym (wywołującym olśnienie), nadfioletowym i promieniowaniem podczerwonym. Istnieje 19 różnych zakresów współczynnika przepuszczania, określonych przez stopnie ochrony. Dla spawania łukiem elektrycznym, żłobienia elektropowietrznego i cięcia strumieniem plazmy, czynnikiem branym pod uwagę przy dokonywaniu właściwego doboru filtru ochronnego, jest natężenie prądu. Dla spawania gazowego i technik pokrewnych jak lutospawanie, czynnikiem branym pod uwagę przy dokonywaniu właściwego doboru filtru ochronnego, jest natężenie przepływu przez palnik. 1,2 do 4 - oznaczenia filtrów stosowane dla pomocników spawaczy; 4 do 7 - oznaczenia filtrów stosowane przy spawaniu gazowym i lutospawaniu; 5 do 7 - oznaczenia filtrów stosowane przy cięciu tlenem; 8 do 14 - oznaczenia filtrów stosowane przy spawaniu łukowym;

3 9 do 13 - oznaczenia filtrów stosowane przy cięciu strumieniem plazmy; 10 do 15 - oznaczenia filtrów stosowane przy żłobieniu elekro- powietrznym; 4 do 12 - oznaczenia filtrów stosowane przy spawaniu mikro- plazmowym Filtr chroniący przed nadfioletem Oznaczenie filtru chroniącego przed nadfioletem składa się z numeru kodowego 2 i stopnia ochrony (stopnia zaciemnienia) odpowiadającego filtrowi od 1,2 do 5 (patrz tabela poniżej). Filtry UV, zapewniające lepsze rozpoznawanie kolorów są znakowane symbolem "C". Filtry te oznacza się: "2C - stopień ochrony". W normie PN-EN 166:2005 określono sposób znakowania filtrów chroniących przed nadfioletem stosując numer kodowy "2" - jeżeli rozpoznawanie barw może być pogorszone, oraz numer kodowy "3" - jeżeli rozpoznawanie barw jest dobre. Norma PN-EN 170:2005 pomija oznaczenie numerem kodowym "3" a dla szybek ochronnych zapewniających lepsze rozpoznawanie kolorów przewiduje znakowanie symbolem "C". Stopień ochrony dla filtrów UV: 2-1,2 3-1,2 2-1,4 3-1,4 2-1,7 3-1, ,5 3-2, Podstawowym kryterium, określającym konieczność stosowania środków ochrony oczu, jest w tym przypadku przekroczenie dopuszczalnych wartości napromieniowania. Przemysłowe źródła nadfioletu, oprócz promieniowania nadfioletowego, emitują również intensywne promieniowanie widzialne. Z tego względu, podczas doboru filtrów, należy uwzględnić również natężenie promieniowania widzialnego. 2-1,2 2-1,4 i 2-1,7 - do użytku w obecności źródeł, które emitują głównie promieniowanie nadfioletowe, o długościach fal krótszych niż 313 nm i kiedy olśnienie nie jest istotnym czynnikiem. Pokrywa się ono z pasmem UVC i większością pasma UVB. 2-2,0 do do użytku w obecności źródeł, które emitują intensywne promieniowanie zarówno w zakresie UV, jak i światła widzialnego w wyniku, czego wymagane jest osłabienie promieniowania widzialnego. Uwaga: Filtry ochronne opisane powyżej nie są odpowiednie do bezpośredniej obserwacji jaskrawych źródeł światła, takich jak łuk wysokociśnieniowych lamp ksenonowych oraz bezpośredniej lub pośredniej obserwacji łuku powstającego podczas spawania elektrycznego. y ] Filtr chroniący przed podczerwienią Oznaczenie filtru chroniącego przed podczerwienią składa się z numeru kodowego 4 i stopnia ochrony (stopnia zaciemnienia) odpowiadającego filtrowi od 1,2 do 10 (patrz tabela poniżej). Filtry IR, zapewniające lepsze rozpoznawanie kolorów są znakowane symbolem "C". Filtry te oznacza się: "4C - stopień ochrony". Filtry IR, o podwyższonym współczynniku odbicia w podczerwieni, - średni widmowy współczynnik odbicia większy niż 60% dla zakresu długości fali od 780 nm do 2000 nm są znakowane symbolem "R". Filtry te oznacza się: "oznaczenie - R". Stopień ochrony dla filtrów C IR 4-1,2 do , ,7 1090

4 , Dobór filtrów chroniących przed podczerwienią dokonywany jest na podstawia temperatury źródła promieniowania. W tabeli zostały przedstawione typowe źródła promieniowania o średniej temperaturze oraz odpowiadające im oznaczenia filtrów. Kiedy poziom promieniowania jest bardzo wysoki, zaleca się dla ochrony oczu przed promieniowaniem podczerwonym filtry z dodatkową powierzchnią odbijającą (o zwiększonym współczynniku odbicia). Odbicie promieniowania podczerwonego zmniejsza wzrost temperatury filtru. Okulary ochronne chroniące przed promieniowaniem podczerwonym, wykorzystywane są głównie podczas spawania gazowego oraz do obserwacji procesów obróbki cieplnej metali, szkła itp. Do ochrony oczu i twarzy przed intensywnym promieniowaniem cieplnym oraz rozbryzgami stopionych metali przeznaczone są osłony twarzy. Uwaga: Filtry ochronne opisane powyżej nie są odpowiednie do bezpośredniej lub pośredniej obserwacji łuku powstającego podczas spawania elektrycznego Filtr chroniący przed olśnieniem słonecznym Oznaczenie filtru chroniącego przed olśnieniem słonecznym składa się z numeru kodowego 5 (filtry, dla których nie ma wymagań dla ochrony w podczerwieni) lub numeru kodowego 6 (filtry, dla których nie ma wymagań dla ochrony w nadfiolecie) i stopnia ochrony (stopnia zaciemnienia) odpowiadającego filtrowi od 1,1 do 4,1 (patrz tabela poniżej). współczynnik przepuszczania stopień ochronyświatła w % od do 5-1,1 6-1, ,0 5-1,4 6-1,4 80,0 58,1 5-1,7 6-1,7 58,1 43, ,2 29,1 5-2,5 6-2,5 29,1 17,8 5-3,1 6-3,1 17,8 8,0 5-4,1 6-4,1 8,0 3,0 Głównym zadaniem filtrów przeciwsłonecznych jest ochrona oka ludzkiego przed zbyt silnym promieniowaniem słonecznym, zmniejszenie zmęczenia oka oraz poprawa odbioru bodźców wzrokowych. Dobiera się je w zależności od jasności otoczenia i indywidualnej wrażliwości na światło. 1,1 - filtr o współczynniku przepuszczania światła w zakresie od 100% do 80%. Oznaczenie stosuje się jedynie dla określonych filtrów przeciwsłonecznych w stanie jasnym, filtrów gradalnych w zakresie wysokich współczynników przepuszczania światła. 1,4 i 1,7 - filtr o współczynniku przepuszczania światła w zakresie od 80% do 43%. Filtr bardzo jasny. 2 i 2,5 - filtr o współczynniku przepuszczania światła w zakresie od 43% do 18%. Ogólnie zalecane filtry w większości przypadków.

5 3,1 - filtr o współczynniku przepuszczania światła w zakresie od 18% do 8%. Do stosowania w rejonach wysokogórskich, tropikalnych, subtropikalnych, do obserwowania nieba, zaśnieżonych powierzchni i piaszczystych równin. 4,1 - filtr o współczynniku przepuszczania światła w zakresie od 8% do 3%. Do stosowania w warunkach bardzo dużej intensywności światła. Nie jest zalecany do powszechnego użytku. Nieodpowiedni do stosowania podczas kierowania pojazdami i do używania w ruchu drogowym. Uwaga Filtry ochronne opisane powyżej nie są odpowiednie do bezpośredniej obserwacji słońca (np. podczas zaćmienia). Do tego celu powinny być używane filtry spawalnicze o oznaczeniach od 12 do 16. Podczerwone promieniowanie słoneczne nie stanowi dla oczu zagrożenia. 2 - Klasa optyczna Oznaczenie klasy optycznej szybek ochronnych stanowi jedna z trzech cyfr: 1, 2 lub 3 (patrz tabela poniżej). Wyjątek stanowią szybki zewnętrzne, na których nie umieszcza się znakowania klasy optycznej. Szybki zewnętrzne zawsze powinny spełniać wymagania klasy pierwszej. Tabela 2 - Oznaczenia klasy optycznej soczewek 1 Do stosowania ciągłego 2 Do stosowania okazjonalnego 3 Do stosowania krótkotrwałego Podstawowym parametrem wpływającym na komfort użytkowania środków ochrony oczu i twarzy jest klasa optyczna szybek ochronnych i filtrów. W zależności od jakości optycznej środki ochrony oczu i twarzy zalicza się do trzech klas wykonania. Środki zaliczane do 1. klasy optycznej mogą być stosowane ciągle podczas ośmiogodzinnej zmiany roboczej, jak również podczas czynności wymagających precyzji. Środki zaliczane do 2. klasy optycznej, przeznaczone są do stosowania okazjonalnego np. podczas wykonywania pojedynczych operacji produkcyjnych. Środki zaliczane do 3. klasy optycznej przeznaczone są do stosowania krótkotrwałego. 3 - Wytrzymałość mechaniczna Wytrzymałość mechaniczną oznacza się symbolem: "A", "B", "F" lub "S" (patrz tabela poniżej). Brak symbolu oznacza minimalną odporność mechaniczną. Tabela 3 - Symbole wytrzymałości mechanicznej Symbol Odporność brak Minimalna odporność S Odporność podwyższona F Odporność na uderzenia o niskiej energii B A Odporność na uderzenia o średniej energii Odporność na uderzenia o wysokiej energii Do tej pory nie została opracowana metoda pomiaru prędkości oraz energii uderzenia odprysków ciał stałych. Nie zostały również ustalone wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń tego czynnika na stanowisku pracy. W związku z powyższym trudno jest ustalić wymaganą skuteczność środków ochrony oczu, chroniących przed odpryskami ciał stałych. Ocena zagrożenia wywołanego przez odpryski ciał stałych może być przeprowadzona jedynie w sposób jakościowy. Przy tej ocenie należy uwzględnić: - typ wykonywanej pracy - praca ręczna, maszynowa.

6 - rodzaj obrabianego materiału - tworzywa sztuczne, drewno, szkło, kamień, metal. - liczbę odprysków oraz ich prędkość. - obszar narażenia - oczy lub oczy i twarz Minimalna odporność Minimalna odporność dotyczy tylko szybek zewnętrznych i szybek ochronnych o działaniu filtrującym i nie jest konieczna ich ocena, jeśli maja one spełniać wymagania podwyższonej odporności lub odporności na cząsteczki o dużej prędkości, w którym to przypadku wymagania powinny być spełnione. Wymaganie dotyczące minimalnej odporności jest spełnione, jeśli szybka ochronna wytrzyma nacisk o sile 100 N (+/- 2) stalowej kuli o nominalnej średnicy 22 mm Podwyższona odporność - "S" Środki ochrony oczu i twarzy spełniające wymagania podwyższonej odporności na uderzenia, nie są zalecane do ochrony podczas pracy przy ręcznej i maszynowej obróbce kamieni oraz betonu. Okulary charakteryzujące się tą odpornością nie są zalecane również podczas pracy przy maszynowej obróbce metali. Wymaganie dotyczące podwyższonej odporności jest spełnione, jeśli środek ochrony oczu wytrzyma uderzenie stalowej kuli o nominalnej średnicy 22 mm, minimalnej masie 43 g i przybliżonej prędkości 5,1 m/s Ochrona przed cząstkami o dużej prędkości Środki ochrony oczu mające zapewnić ochronę przed cząstkami o dużej prędkości, powinny wytrzymać uderzenie stalowej kuli o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 86 g uderzającej z jedną z prędkości podanych w tabeli poniżej. Prędkość uderzenia kuli Typ środka ochrony oczu i twarzy Symbol okulary gogle osłony twarzy Uderzenie o niskiej energii - 45 m/s F Uderzenie o średniej energii m/s B nie stosuje się + + Uderzenie o wysokiej energii m/s A nie stosuje się nie stosuje się + Uwaga Zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 166:2005, wszystkie okulary, gogle i osłony twarzy, chroniące przed odpryskami ciał stałych, muszą spełniać wymagania odporności na uderzenia. 4 - Obszar stosowania Oznaczenie obszaru stosowania stanowią cyfry: 3, 4, 5, 8, i/lub 9 (patrz tabela poniżej). Dla szybek ochronnych mają zastosowanie symbole obszaru stosowania 8 i/lub 9. Dla opraw mają zastosowanie symbole obszaru stosowania 3, 4, 5, 8, i/lub 9. Jeżeli środek ochrony oczu ma zastosowanie więcej niż w jednym obszarze, odpowiednie liczby powinny być naniesione we wzrastającej kolejności liczbowej. Brak symbolu oznacza, że środek ochrony oczu przeznaczony jest do zastosowania podstawowego. Tabela 4 - Symbole obszaru stosowania SymbolZastosowanie do ochrony przed: brak Zastosowanie podstawowe 3 Ciecze w postaci kropel lub rozbryzgów 4 Grube cząstki pyłu 5 Drobne cząstki pyłu oraz gaz, para, mgła i dym 8 Łuk powstający przy zwarciu elektrycznym 9 Rozbryzgi stopionego metalu i przenikanie gorących ciał stałych Obowiązujące obecnie normy z zakresu ochron oczu nie zawierają precyzyjnych kryteriów, określających rodzaj oraz stężenie niebezpiecznych substancji chemicznych, przy których konieczne byłoby używanie gogli lub osłon twarzy. W przypadku stosowania szkodliwych i niebezpiecznych dla zdrowia substancji chemicznych, przy doborze ochron osobistych należy kierować się zaleceniami zawartymi w kartach

7 charakterystyk substancji niebezpiecznych. 3 - środek ochrony oczu stosowany do ochrony przed kroplami (gogle) i rozbryzgami cieczy (osłony twarzy). Należy stosować, jeżeli substancja szkodliwa występuje w postaci kropel lub rozbryzgów cieczy, ale nie w postaci mgły. 4 - środek ochrony oczu stosowany do ochrony przed grubymi pyłami (gogle). Należy stosować, jeżeli substancja szkodliwa występuje w postaci ziaren o średnicy większej niż 5 mikrometrów. 5 - środek ochrony oczu stosowany do ochrony przed gazami i drobnymi pyłami (gogle). Należy stosować, jeżeli substancja szkodliwa występuje w postaci gazu lub pyłu o średnicy ziaren mniejszej niż 5 mikrometrów. 8 - środek ochrony oczu stosowany do ochrony przed łukiem powstającym przy zwarciu elektrycznym (osłony twarzy). Aby środek ochrony oczu odpowiadał symbolowi obszaru stosowania "8", szybka ochronna powinna mieć minimalną grubość 1,4 mm, powinna zapewniać ochronę przed promieniowaniem UV (oznaczenie filtra 2-1,2 lub 3-1,2), środek ochrony oczu powinien zapewniać ochronę przed uderzeniem, o co najmniej niskiej energii. 9 - środek ochrony oczu stosowany do ochrony przed stopionymi metalami i gorącymi ciałami stałymi. Aby środek ochrony oczu odpowiadał symbolowi obszaru stosowania "9", zarówno ramka jak i szybka ochronna powinny być oznaczone symbolem "9" oraz jednym z symboli: "A", "B" lub "F". Obszar stosowania Typ środka ochrony oczu i twarzy Symbol okulary gogle osłony twarzy Krople cieczy 3 nie stosuje się + nie stosuje się Rozbryzgi cieczy 3 nie stosuje się nie stosuje się + Grube cząstki pyłu 4 nie stosuje się + nie stosuje się Drobne cząstki pyłu i gazy 5 nie stosuje się + nie stosuje się Łuk przy zwarciu elektrycznym 8 nie stosuje się nie stosuje się + Stopione metale i gorące ciała stałe 9 nie stosuje się + + Uwaga Gogle z rozmieszczonymi w oprawie otworkami wentylacyjnymi, nie są zalecane do stosowania jako ochrona przed substancjami w stanie ciekłym i aerozolami. 5 - Wymagania dodatkowe Wymagania dodatkowe dotyczą dodatkowych charakterystyk środków ochrony oczu, które podczas stosowania mogą być uważane za korzystne dla użytkownika. Wymagania dodatkowe opisują symbole: "T", "K", "N" i "H" (patrz tabela poniżej). Dla szybek ochronnych mają zastosowanie symbole: "T", "K", "N". Dla opraw mają zastosowanie symbole: "T" i "H". Tabela 5 - Symbole wymagań dodatkowych T Ochrona przed cząsteczkami o dużej prędkości w ekstremalnych temp. KOdporności na uszkodzenia powierzchni przez drobne cząstki N Odporności na zamglenia HOkulary zaprojektowane dla małej głowy Ochrona przed cząsteczkami o dużej prędkości w ekstremalnych temperaturach - "T" Środki ochrony oczu mające zapewnić ochronę przed cząsteczkami o dużej prędkości w ekstremalnych temperaturach, powinny wytrzymać uderzenie stalowej kuli o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 86 g, uderzającej z jedną z prędkości podanych w rozdziale 3.3, w ekstremalnych temperaturach tj. +55 C i -5 C. Oznaczenie "T" umieszcza się bezpośrednio za symbolem odporności mechanicznej tj. "AT", "BT" lub "FT". Jeżeli "T" nie występuje w oznaczeniu, okulary można używać jedynie w temperaturze pokojowej.

8 5.2 - Odporność na zarysowania - "K" Elementy przezierne (szybki i filtry) są produkowane ze szkła mineralnego lub tworzyw sztucznych. Najczęściej stosowanym materiałem na szybki i filtry jest poliwęglan lub octan celulozy. Charakteryzuje się on wysoką odpornością mechaniczną, jednak są bardzo wrażliwe na zarysowania. W celu zwiększenia odporności, szybki z tworzyw sztucznych są pokrywane dodatkową warstwą ochronną zwiększającą ich twardość. Szybki i filtry wykonane ze szkła mineralnego charakteryzują się wysoką odpornością na zarysowania. Ich wadą jest jednak niska odporność mechaniczna (minimalna lub podwyższona) Odporność na zamglenia - "N" Zaparowanie szybek ochronnych jest spowodowane najczęściej wadliwą wentylacją pomieszczenia, w którym jest wykonywana praca. W przypadku, gdy brak jest możliwości zapewnienia odpowiednich warunków wilgotności i temperatury można zastosować ochrony oczu i twarzy wyposażone w szybki odporne na zaparowanie. Szybki te pokryte są specjalną powłoką zapobiegającą zaparowaniu. Aby zachować wysokie właściwości powłoki, należy chronić ją przed zarysowaniem oraz wszelkimi uszkodzeniami mechanicznymi, a w szczególności nie należy czyścić szybek nieodpowiednimi materiałami Okulary zaprojektowane dla małej głowy - "H" Oprawy zaprojektowane na małą głowę, są znakowane oznaczeniem "H". podane są dla informacji ogólnej. nformacje zaczerpnięto ze strony