ZAMIAST INSPIRUJĄCE DZIEDZICTWO 20 LAT HESTIA BIUROKRACJI PRAGMATYZM NA FALI ŚWIĘTO RAJDOWEGO CZYLI CUDA ED MERCEDES AMG DEBIUT MISTRZA

Transkrypt

1 Cena 9,90 (w tym 8% VAT) Lipiec-Sierpień (7-8/2011) INSPIRUJĄCE DZIEDZICTWO JAN LUBOMIRSKI -LANCKOROŃSKI PREZES LANDESKRONE ED MERCEDES AMG PRAGMATYZM ZAMIAST BIUROKRACJI DEBIUT MISTRZA ADAMA MAŁYSZA ZA KIEROWNICĄ RAJDOWEGO PORSCHE CAYENNE HESTIA 20 LAT NA FALI ŚWIĘTO MIŁOŚNIKÓW ZEGARKÓW CZYLI CUDA MIKROMECHANIKI ISSN Nr. ind

2

3 Lipiec-Sierpień 2011ZAWARTOŚĆ MANAGER 360 O JAN LUBOMIRSKI- -LANCKOROŃSKI INSPIRUJĄCE DZIEDZICTWO STR. 14 Ola Källenius str. 20 Andrzej Arendarski str. 26 Antonio M. Perez str. 30 Adam Małysz str. 44 Cuda mikromechaniki str. 90 Andrzej Person str. 52 BIZNES DZISIAJ 6 Dariusz Jarosz: Zawartość rozsądku w zdrowym rozsądku 8 Wiktor Legowicz: Polacy odbudowują zamki 10 Wojciech Giełżyński: Kabar baik czyli dobra nasza 12 Cezary Stolarczyk: Geografi a prosperity MANAGER Jan Lubomirski-Lanckoroński: Inspirujące dziedzictwo RYNEK 20 Ola Källenius: Pragmatyzm zamiast biurokracji 26 Andrzej Arendarski: Trzeba zburzyć mur 30 Antonio M. Perez: Zupełnie inny Kodak 34 Rynek foto 37 Inteligentna technologia 38 Hestia, 20 lat na fali 40 Piotr Senator: Zbudowany na doświadczeniu LUDZIE 44 Adam Małysz: Debiut mistrza 50 Krystian Poloczek: Obywatel Europy 52 Andrzej Person: Kiedy Polacy ładują baterie INWESTYCJE 60 Inwestycje w whisky 62 Jacek Krawczyk: W krainie single malt 64 Wakacyjny luksus pod polskim niebem 70 Giełdowe spółki 2010 roku RAPORT 72 Wojciech Drzewiecki: Koło zamachowe rynku 74 Tajemnice fl oty NAUKA 78 Paweł Milcarz, Robert Hoffman: Ilość czy jakość w komunikacji on-line? TECHNOPOLIS 82 Arkadiusz Tomala: Elektryczna przyszłość 86 Mille Miglia zegarki i samochody JUST QUALITY 90 Cuda mikromechaniki 92 Martin K. Wehrli: Legenda Audemars Piguet 94 Nicolas Marion: Mechaniczny wyprzedza kwarcowy 96 Dariusz Chlastawa: Jeden z trzech prototypów 98 Krawcy z Internetu 100 Jak gotuje Gordon Ramsay DUTY FREE 103 Manager Award dla Pekao LEASING 105 Brzuchomóca: Schabowy w Pszczółkach 106 Andrzej Nierychło: Państwo jako teren łowów lipiec-sierpień

4 M BIZNES DZISIAJ ROPA WYSYCHA Osiągnięcie apogeum poziomu wydobycia ropy naftowej, po którym produkcja będzie maleć, a cena rosnąć niejednokrotnie było tematem sensacyjnych doniesień dziennikarzy. Brytyjski The Guardian opublikował (przechwyconą przez WikiLeaks) depeszę Departamentu Stanu USA w tej sprawie. Ekspertyza sporządzona została między rokiem 2007 a 2008 i świadczy o tym, że przyszłość silników benzynowych nie maluje się różowo. Dokument dotyczy sytuacji Arabii Saudyjskiej, kraju uważanego dotąd za światowego lidera w produkcji i zasobach ropy, który prawdziwe dane o wielkości jej złóż traktuje jak tajemnicę strategiczną. Autorem danych z przechwyconej depeszy jest człowiek, którego nie można posądzać o brak informacji lub umiejętności ich analizy: dr Sadad al-husseini, do roku 2004 główny geolog odpowiedzialny za eksplorację w saudyjskiej firmie naftowej Aramco. Twierdzi, że zasoby saudyjskiej ropy są mniejsze niż się szacuje. Co więcej, Arabia Saudyjska pompuje obecnie coraz więcej ropy, ponad 12 mln baryłek dziennie, i zamierza kontynuować to przez najbliższe kilka lat, bo zapotrzebowanie kraju na energię elektryczną rośnie w tempie 10 proc. rocznie. Żeby je zaspokoić, Arabia będzie musiała zmniejszyć eksport. Tymczasem według dr. al-husseiniego, apogeum (peak oil) będzie miało miejsce już w przyszłym roku. Potem tempo produkcji zacznie spadać i ropa będzie coraz bardziej kosztowna. (CeS) EDYTORIAL Redaktor naczelny Inwazja elegancji Podczas niedawnych (14-17 czerwca) prestiżowych targów mody męskiej Pitti we Florencji mój znajomy, ubrany według najlepszych standardów polskiej elegancji, w całości na czarno (świetna koszula Van Lacka, buty Curch s), samokrytycznie zapytał: czy przypadkiem nie wyglądam tutaj jak Batman? PIOTR CEGŁOWSKI Rzeczywiście, kochający kolory, perfekcyjnie eleganccy Włosi narzucają dziś standardy stylu, do których daleko Niemcom w zbyt dużych garniturach (ze szczególnym uwzględnieniem spodni, jakie mogłyby zmieścić dwie osoby), Francuzom, którzy czasem chyba śpią w marynarkach, Anglikom zakładającym z upodobaniem blezery odziedziczone po dziadku Przypomniałem sobie o tym spacerując z córeczkami po warszawskim ZOO w świąteczny czwartek 23 czerwca. Połowa mężczyzn miała na sobie bawełniane szorty, które ewentualnie nadawałyby się na kalifornijska plażę, gdzie wszyscy noszą tzw. bermudy. Słowem w swoich gatkach i podkoszulkach opiętych na otłuszczonych brzuchach robili wrażenie, jakby w ogóle zapomnieli się ubrać i wyszli do ZOO w skąpych pidżamach. Moja sześcioletnia córka zapytała: Tatusiu, czy ci panowie są biedni i nie stać ich na spodnie? Trochę za głośno odpowiedziałem: Pewnie zabrakło im pieniędzy, bo chcieli kupić Subaru. Kilku miłośników wyjściowych majtek obrzuciło mnie wściekłymi spojrzeniami. Za to elegancka starsza pani przetłumaczyła swojej znajomej nasz dialog nomen omen na włoski i długo się śmiały Cóż, wygląda na to, że do pierwszych przymrozków podziwiać będziemy polski wakacyjny strój narodowy, który zastąpił do niedawna bezkonkurencyjne dresy Redaktor naczelny Piotr Cegłowski p.ceglowski@managermba.pl Zast. red. naczelnego Dział Ludzie Andrzej Mroziński a.mrozinski@managermba.pl Manager.inwestycje.pl Tomasz Miarecki t.miarecki@managermba.pl Sekretarz redakcji Grzegorz Stech g.stech@managermba.pl Dyrektor artystyczny Maja Hałko m.halko@managermba.pl Rynek Leszek Cieloch l.cieloch@managermba.pl Inwestycje, Nauka Piotr Stefański p.stefanski@managermba.pl Technopolis, Just Quality Barbara Grabowska b.grabowska@managermba.pl Felietony, komentarze Wojciech Giełżyński, Mariusz Gzyl, Dariusz Jarosz, Andrzej Nierychło, Wiktor Legowicz, Maciej Siembieda Korespondenci zagraniczni Cezary Stolarczyk (USA) Günter Starzinger (Austria) Oliver Stollorcz (Niemcy) Dział foto Tomasz Kuczyński t.kuczynski@managermba.pl Mariusz Szachowski m.szachowski@managermba.pl Studio Krzysztof Krawczyk k.krawczyk@managermba.pl Management Business Association Prezes Maciej Siembieda m.siembieda@managermba.pl Wydawnictwo Business Magazine Manager ul. Zagorzycka Warszawa biuro@managermba.pl Siedziba redakcji ul. Srebrna 3 lok Warszawa tel CEO & Dyrektor Biura Reklamy Jarek Dotka j.dotka@managermba.pl Reklama Mariusz Malinowski kom m.malinowski@managermba.pl Joanna Biedrzycka kom j.biedrzycka@managermba.pl Kinga Hunkiewicz kom k.hunkiewicz@managermba.pl Aleksandra Koziejowska kom a.koziejowska@managermba.pl Kontakt: tel , fax lipiec-sierpień 2011

5

6 M BIZNES DZISIAJ Zawartość rozsądku w zdrowym rozsądku WIELE RZECZY JUŻ WIDZIAŁEM I SŁYSZAŁEM, ALE CAŁY CZAS POJAWIAJĄ SIĘ TAKIE, KTÓRE WPROWADZAJĄ MNIE W STAN OSŁUPIENIA. POLEGA ON NA TYM, ŻE ZACZYNAM ZASTANAWIAĆ AĆ SIĘ, CZY TO JA ZWARIOWAŁEM, CZY TEŻ OTOCZENIE WOKÓŁ MNIE. FELIETON Już przyzwyczaiłem się do głoszonego wszem i wobec hasła Pij mleko będziesz wielki, czyli produktu ogólnopolskiej kampanii promującej spożycie tej białej substancji na zlecenie jej producentów. Osobiście nie pijam mleka i nikt nigdy nie powiedział do mnie mały, ale pewnie o wielkość duchową w tym przypadku chodzi. Jedz ryby codzienne namawia mnie reklama przygotowana na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Badania dowodzą, że ryba pozytywnie wpływa na pracę mózgu i wydolność organizmu argumentuje lektor. Może i wpływa, ale z jednej strony Unia Europejska wprowadza limity połowowe i zaleca za niezłą kasę złomowanie polskich kutrów, by oszczędzać kurczące się naturalne zasoby, a z drugiej, nasi rolnicy zabiegają, by jak najwięcej ryb konsumować. Pamiętam, że za komuny dobrze funkcjonowało przedwojenne hasło cukier krzepi. Niestety, lobby producentów cukru okazało się w wolnej Polsce za słabe, by promować ten krzepiący wyrób i po zamknięciu większości cukrowni cukier mamy chyba najdroższy w Europie. Gę, gę, gę gdacze aktor promujący w telewizyjnym klipie spożywanie gęsiny. A po co gdacze? Bo to ogólnopolska kampania poświęcona produkcji mięsa gęsiego. Z uwagą obserwuję potyczki producentów mięsa białego, czyli drobiu, z producentami mięsa czerwonego, czyli wieprzowiny, wołowiny, itp. Debaty w stylu, co jest dla nas zdrowsze i czego to badania dowodzą, przypominają pojedynek na argumenty o wyższości Świąt Wielkiej Nocy nad Świętami Bożego Narodzenia i odwrotnie. Z przykrością media donoszą, że producenci pieczywa nie mają tak silnego lobby oraz finansowego zaplecza, jak inni producenci i, niestety, nie są w stanie promować spożywania pieczywa. To oznacza, że z naszych jadłospisów chleb powinien wkrótce zniknąć. Czyli codzienną rybę będziemy posypywać megazdrowymi do niedawna kiełkami i zapijać niesłodzonym mlekiem. Jednak moją ulubioną ostatnio kampanią w stylu zaraz zabiorą mnie do Tworek, jest Narodowy eksperyment bezpieczeństwa. Na czym polega? Organizator wraz z partnerami, którymi są co najmniej dwa ministerstwa, namawiają do tego, by się nie ruszać z domu, następującym publikowanym w prasie komunikatem Uwaga piesi i rowerzyści. Zawiadamia się, że wszyscy piesi i rowerzyści, którzy stwarzają ryzyko zaistnienia wypadku drogowego powinni w weekend czerwca 2011 r. pozostać w domach. Niniejsze zawiadomienie dotyczy zwłaszcza tych, którzy wracają po zmroku bez widocznych znaków odblaskowych, przekraczają ciągi drogowe w niedozwolonych miejscach, nie zachowują szczególnej ostrożności w domach pozostać powinni również piesi i rowerzyści, którzy korzystają z drogi w stanie upojenia alkoholowego. Ponieważ tzw. apel, czyli eksperyment dotyczy pieszych i rowerzystów, pozostali użytkownicy, czyli kierowcy samochodów, motocykliści, deskorolkarze i właściciele quadów mogą śmiało zasuwać w jakimkolwiek stanie. Nie wiem, ile wydano środków na reklamę tego eksperymentu, ale z pewnością można by za nie wybudować parę metrów ścieżki rowerowej czy wyprofilować niebezpieczny zakręt. Nie wiem, czy organizatorzy wiedzą, ale Polska, obok braku bezpiecznych dróg, cierpi jeszcze na brak odpowiedniego przyrostu naturalnego. Więc warto zastanowić się nad nowym eskperymentem, którego patnerem będzie nie tylko będzie Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Infrastruktury, ale i Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, a także ekolodzy i producenci eko-energii. Wystosujmy apel do wszystkich, by we wrześniowy weekend wszyscy zostali w domach, niepokornych ukarzemy mandatami. Dla ich dobra przeprowadźmy eksperyment polegający na wyłączeniu energii elektrycznej. Zakażmy sprzedaży DARIUSZ JAROSZ prezes Martis CONSULTING, wieloletni prezes i redaktor naczelny Gazety Giełdy Parkiet środków antykoncepcyjnych. Niech sklepy z używkami pracują 24 godz. na dobę pod hasłem kto pije i pali, ten nie ma robali. Jak będzie efekt? Zero wypadków drogowych, mniej węgla spalonego w elektrowniach, większe przychody budżetowe z tytułu sprzedaży alkoholu i papierosów oraz co najważniejsze zdecydowana poprawa wskaźników przyrostu naturalnego, czyli tzw. wzrost dzietności, co powinno pozytywnie przełożyć się na przyszłe emerytury. I nie jest to chora wizja ani urojenia po spożyciu dopalaczy. Kto pamięta stopnie zasilania i czasowe ograniczenia w dostawach prądu w latach 80., dobrze wie, o czym mówię. 6 lipiec-sierpień 2011

7

8 M BIZNES DZISIAJ Polacy odbudowują zamki FELIETON ZAMKI NAD LOARĄ TO FRANCJA, CZY W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI PRZYCIĄGAĆ BĘDZIEMY TURYSTÓW ZAMKAMI NAD WISŁĄ. BYĆ MOŻE. Od Michała Zębika w których Polska była wielką, europejską potęgą. Odbudowa średniowiecz- z Krakowa otrzymałem bardzo ciekawe informacje. Otóż Fox News, nie była możliwa ze względu na brak nych obiektów w czasach komunizmu The Washington Post, odpowiednich środków oraz marksistowską ideologię, dla której zamki to CBS News oraz ponad sto innych amerykańskich symbol potępianego feudalizmu. Dziś mediów poruszyło ostatnio temat rekonstrukcji średniowiecznych zamków w Polsce. Według informacji przygotowanej przez agencję Associated Press, zjawisko to jest przejawem pragnienia Polaków do wskrzeszenia czasów dawnej chwały oraz symbolem odrodzenia Polski po latach okupacji i obcych rządów. Informacja skupia się przede wszystkim na dwóch przykładach zamków: w Tykocinie i Bobolicach, obu odbudowanych fundusze na ten cel znajdują prywatni inwestorzy, którzy restaurują obiekty przywołujące wspomnienie potężnej Polski od morza do morza. Współcześni właściciele średniowiecznych zamków mają nadzieję na to, że tworzona przez nie unikatowa, historyczna atmosfera będzie zachęcała do ich odwiedzin. Równie ważna jest dla nich kwestia zachowania pamiątek polskiej historii, ale także pobudzenie dzięki zaangażowaniu pry- watnego inwestora. W przypadku Tykocina był nim Jacek Nazarko, białostocki przedsiębiorca, który podlaską warownię odbudował na podstawie materiałów archiwalnych znalezionych w Petersburgu i Moskwie. Przykład drugi znajduje się w położonych w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej Bobolicach. Restauracja tutejszego zamczyska rozpoczęła się w roku 1998, kiedy zaangażowano Chrzelice najlepszych w Polsce specja- listów i przystąpiono do systematycznego badania ruin. Dopiero po przeprowadzeniu badań można było rozpocząć odbudowę, której zakończenie przewidywane jest w tym roku. Rekonstrukcji zamku podjął się jego obecny właściciel, przedsiębiorca i były senator Jarosław Lasecki. Jak pisze Vanessa Gera korespondentka Associated Press polskich inwestorów motywuje chęć przywrócenia chwały czasów, Bobolice WIKTOR LEGOWICZ autor jest publicystą ekonomicznym radiowej Trójki narodowej dumy. Jak mówi cytowany przez Associated Press Dariusz Lasecki, współwłaściciel zamku Bobolice: Dlaczego Niemcy mogą mieć swoje zamki nad Renem, Francuzi zamki nad Loarą, Czesi tak wiele zamków otwartych dla zwiedzających, a Polacy tylko ruiny? W informacji przeczytać można ponadto o dwóch innych polskich zamkach, których odbudowa planowana jest w najbliższym czasie. Pierwszy to położony niedaleko granicy z Czechami zamek Chrzelice. Prywatny inwestor chce zabezpieczyć jego mury, a w ich wnętrzu zbudować nowoczesne centrum kultury. Drugi to natomiast królewski zamek w Poznaniu, o którego rekonstrukcję zabiega od 2002 roku powołany do tego celu Komitet Odbudowy. Poza mediami amerykańskimi, informację dotyczącą polskich zamków opublikowały także anglojęzyczne serwisy tak egzotycznych krajów, jak: Tajwan, Katar, a nawet sułtanat Brunei. Wiadomość pojawiła się także w chińskiej wersji Twittera. 8 lipiec-sierpień 2011

9

10 M BIZNES DZISIAJ Kabar baik czyli dobra nasza FELIETON ISTNIEJĄ DWIE ODMIENNE I CAŁKIEM ZE SOBĄ SPRZECZNE EKONOMIE: NEOLIBERALNA I KEYNESOWSKA. PLUS NA TRZECIEGO GRZEGORZ KOŁODKO; I JA DALEKO ZA NIM, BO CHOCIAŻ KOŁODKI OSOBIŚCIE NIE ZNAM, TO JESTEM JEGO FANEM. TO, CO ON OBJAWIŁ W GRUBEJ KSIĘDZE WĘDRUJĄCY ŚWIAT, JA APROBOWAŁEM KOPĘ LAT TEMU, GDY MOIMI NAUCZYCIELAMI BYLI WIELKI PROF. EDWARD LIPIŃSKI ORAZ JEGO ŚWIETNA (A W DODATKU PIĘKNA) ASYSTENTKA DR TATAR-ZAGÓRSKA. Ekonomia neoliberalna, której tytanem jest Jan Winiecki, (ekonomista średni, za to niezły anegdotczyk) uczy, że gdy nadciąga kryzys, trzeba ograniczać produkcję, zatrudniać mniej ludzi i mniej im płacić. Keynes natomiast tłumaczył, że gdy nadciąga kryzys, trzeba zatrudniać więcej ludzi (i lepiej im płacić), a przede wszystkim inwestować i inwestować! Co też Amerykanie uczynili, gdy był Wielki Kryzys, w roku 1933, zabudowując trzydziestoma zaporami Tennessee Valley; było to kosztowne, lecz nie bardzo potrzebne. Bo zasada jest taka: kryzys można łagodzić, wzmagając, a nie ograniczając popyt. Choćby dać milionowi robotników łopaty, żeby kopali doły, a drugiemu milionowi żeby je zasypywali, bo jak oni zarobią, to więcej kupią chleba, wtedy piekarzy będzie stać na befsztyki, a hodowców bydła na rowery, zaś producenci rowerów kupią sobie samochody. I wszystkim będzie ciut lepiej, nie gorzej. A oto kwintesencja tego, jak postępować należy, przez Kołodkę bardzo prosto i mądrze głoszona: Rację może mieć w jednych sprawach keynesizm, w drugich monetaryzm (pochodna neoliberalizmu przypis W.G.) i nie ma bynajmniej korzyści zapisywania się wyłącznie do którejś z tych szkół, bo trzeba umieć korzystać z obu. I stało się! Obecnie niemal wszystkie kraje podążają raz jednym, raz drugim szlakiem, choć nie zawsze przyznają się do aprobaty Keynesa. Więc i ja miałem rację, zachwalając Trzecią Drogę, bo dzięki temu świat się korzystnie zmienia. Zwłaszcza Chiny i Indie: niegdyś były symbolami bidy z nędzą, a teraz zaczynają przejmować przewodnictwo w świecie! Indiom szans nie dawałem żadnych, puentując książkę Kraj świętych krów i biednych ludzi zdaniem Przyszłość Indii osnuta jest mgłą niepewności. Chinom wróżyłem lepiej, stawiając w książce Inne światy, inne drogi prognozę: Druga połowa XXI stulecia będzie Półwieczem Chin. Teraz wnoszę poprawkę: nie w drugiej połowie, ale już za 10 lat Chiny będą mieć prymat w dziesiątce potęg świata!. Tego się spodziewałem, ale nawet mi się nie śniło, że kiedyś Indie wybiją się na drugie miejsce! Tam widziałem setki ludzi umierających z głodu na ulicach Kalkuty, wymijanych obojętnie przez tysiące przechodniów. A na czwartym miejscu, po USA, będzie Brazylia, do niedawna symbol bezhołowia! Do pierwszej dziesiątki mocarstw gospodarczych, ma mniej więcej za cztery dekady awansować także Indonezja. Kraj do niedawna ludzi bardzo biednych, ale zawsze beztroskich i uśmiechniętych, szczególnie przeze mnie ulubiony. Przed półwieczem Indonezyjczycy zarabiali mniej więcej dwa-trzy tysiące rupii miesięcznie, czyli około półtora dolara po rynkowym kursie! Ale jakoś się żyło. Nawet nieźle, jeśli nosiło się mundur. Za rządów prezydenta Sukarno wojsko już nie sprawowało władzy nad Archipelagiem, lecz było nader uprzywilejowane. Nawet zasobne. Warto tamte czasy przypomnieć ku przestrodze! Korpus oficerski w czasie pokoju zajęty był ciułaniem rupii do rupii. Tysiącami. Dowódcy ogłaszali zwłaszcza na Sumatrze obowiązkowy skup kauczuku, kopry surowca do wyrobu oleju palmowego i innych płodów rolnych. Rolnik chciał nie chciał, musiał skrupulatnie ten rozkaz spełniać i inkasował gotówkę. Niewielką. Parokrotnie mniejszą niż wynosiła cena rynkowa. Zgromadzony towar wojsko ładowało na statek, który jako jednostka militarna nie podlegał kontroli celnej i płynął do Singapuru, prawie niepodległego już albo do malezyjskiego Kuala Lumpur. Tam towar sprzedawano za godziwą cenę. I najczęściej statek też. To był drugi zarobek. Następnie tenże statek odkupywano z budżetu (zysk po raz trzeci) i po przemalowaniu WOJCIECH GIEŁŻYŃSKI autor 66 książek i kilku tys. artykułów, promotor wielu pokoleń dziennikarzy jego nazwy na burcie ładowano nań spirytualia, kosmetyki, rozmaite gadżety, których nie wolno było importować do biedniutkiej Indonezji; zarabiając po raz czwarty nielegalnie co prawda, ale sowicie, poprzez sieć wojskowych sklepów. Ten poczwórny zysk dzielono sprawiedliwie: najwięcej generałom, mniej oficerom, ale dla starszych żołnierzy także ciut-ciut zostawało. Mogli żyć, ich rodziny także. Ale zyski te ciągnęła jedynie armia lądowa. Marynarka nie miała podległych sobie obszarów, a więc i towaru na handel. Za to miała przedni pomysł! Otóż niewielki archipelag Riau, leżący tuż tuż przy Singapurze, został, pod admiralską presją zamieniony w strefę specjalną, gdzie walutą obiegową nie były indonezyjskie rupie, lecz singapurskie dolary! To tak, jakby w Polsce Półwysep Helski przekształcić w enklawę dolarową Zarobki marynarzy wszelkiej rangi były kilkadziesiąt razy wyższe niż ich kolegów, baz innych niż na wyspach Riau. A dalej to już była prosta operacja. Załogi okrętów wojennych co pół roku wymieniano z jednostkami czuwającymi w innych strefach Archipelagu Kolejne pół roku następna zmiana. Po dwóch latach wszyscy matrosi nie byli już biedotą. Podobnie postąpili lotnicy. Kabar baik. To po indonezyjsku dobra nasza! Może by coś podobnego u nas? 10 lipiec-sierpień 2011

11 Kompleksowe ROZWIĄZANIA DLA BIURA Wysokiej jakości artykuły papiernicze niezbędne dla Twoich biurowych przesyłek. Zapewnisz sobie komfort i bezpieczeństwo kupując w MAKRO: koperty i akcesoria do wysyłek taśmy pakowe i dyspensery folie, papiery pakowe kartony wysyłkowe Marki dostępne tylko w MAKRO na terenie całej Polski.

12 M BIZNES DZISIAJ Geografia prosperity FELIETON KTÓŻ BY ZARYZYKOWAŁ PROROCTWO, ŻE LATA PO WIELKIEJ RECESJI LAT , KIEDY PRZEWIDUJE SIĘ JESZCZE DRUGĄ ZAPAŚĆ, OBRODZĄ WYKWITEM MILIONERÓW. KRYZYS SPRAWIŁ, ŻE Z PORTFELI I KONT AMERYKANÓW ULOTNIŁO SIĘ 15,5 MILIARDA DOLARÓW I CZĘŚĆ TEJ KWOTY STANOWIŁY INWESTYCJE MILIONERÓW POWIERZONE FIRMOM Z WALL STREET. Oile niektóre banki zostały uratowane przez państwo, bo z niespotykaną w USA wielkodusznością uznano, że są zbyt duże, by zbankrutować, niejeden prywatny milioner doznał bolesnego odchudzenia. Ci zaś, którzy wyszli z recesji cało, unikali świecenia mamoną w oczy spauperyzowanym bliźnim. Teraz ten okres jest już historią i widoki na przyszłość są świetlane. Choć recesja wyeliminowała 3 mln nazwisk z listy, Stany Zjednoczone wciąż pozostają ojczyzną największej liczby milionerów 10,5 mln. Ale liczba osób oceniających swą zamożność w kwotach co najmniej sześciocyfrowych wróci w USA do stanu sprzed kryzysu już za 4 lata. Potem będzie jeszcze lepiej. Liczba rodzin wycenianych w USA na ponad milion dolarów podwoi się w ciągu dekady konstatuje ośrodek badawczy Deloitte Center for Financial Services po przeanalizowaniu 25 gospodarek. W roku proc. światowego bogactwa będzie koncentrować się w Stanach. Potem długo, długo nic i Japonia na odległym, drugim miejscu (9 proc. światowego bogactwa). Za nababami amerykańskimi rączo podążą bogacze z innych krajów; nie dościgną wprawdzie Stanów (jeśli nie zdarzy się jakaś katastrofa gospodarcza, czego nie sposób wykluczyć), ale przepaść znacznie się zmniejszy. Pieniądze wciąż koncentrują się w USA i Europie, ale ścigają się o mnie kraje innych regionów: przede wszystkim Chiny, za nimi Brazylia i Rosja. W roku 2020 Chiny i Korea Połud niowa znajdą się na liście 10 krajów najliczniej zamieszkiwanych przez milionerów. W ubiegłym roku najwięcej milionerów amerykańskich mieszkało w malutkim stanie Connecticut (14,2 proc. rodzin). W ciągu kilku najbliższych lat zostanie on jednak pobity przez stan New Jersey, gdzie do roku 2020 oszacowania przewidują największe zagęszczenie milionerów: 24,6 proc. Następne skupiska wielkiego kapitału w ciągu dziesięciolatki to stany Kalifornia, Teksas, Nowy Jork i Floryda. Najbiedniej będzie w rejonie Wielkich Równin (Midwest); ostatnie miejsce na liście stanów, które milionerzy upatrzą sobie na miejsce zamieszkania zajmie Wyoming. Przyrostowi populacji najbogatszych już teraz towarzyszy przebudzenie się rynku towarów luksusowych z okresu relatywnej hiberanacji. Zwłaszcza, co zrozumiałe, w USA i w Europie. Bain & Co., firma konsultingowa monitorująca tę niszę rynkową, podniosła oszacowanie przyrostu sprzedaży w roku 2011 z 3-5 do 8 proc., co oznacza, że rynek wraca do przedkryzysowego poziomu. Luksusu już nie trzeba się wstydzić zapewnia analityk Claudia d Arpizio. Stany Zjednoczone wciąż pozostają ojczyzną największej liczby milionerów 10,5 mln Na całym świecie sprzedaż towarów z najwyższej półki wzrosła w roku 2010 o 12 proc. Niespodzianką, a zarazem prognostykiem na przyszłość jest to, że zaraz za Stanami uplasowały się Chiny, gdzie sprzedaż towarów luksusowych podskoczyła w roku 2010 o 30 proc. i ma w bieżącym wzrosnąć o kolejnych 25 proc. W USA ubiegłoroczny wzrost wyniósł 8 proc., a w tym roku szykuje się 10 proc. Na trzecią pozycję spadła Japonia, która była liderem: sprzedaż tegoroczna odnotuje 15-procentowy spadek z wiadomych powodów. Wśród rynków egzotycznych ekspansji Chin towarzyszą Brazylia i Indie. Ogólnie na świecie sprzedaż dóbr luksusowych osiągnęła w roku 2010 rekordowy poziom 185 mld euro, choć rok przedtem odnotowano rekordowo zły rok i spadek sprzedaży o 8 proc. CEZARY STOLARCZYK publicysta, mieszka w USA inwestuje na rynku nieruchomości Milionerzy i miliarderzy amerykańscy tak szybko otrząsnęli się z kryzysu między innymi dlatego, że bardzo faworyzuje ich obowiązujący system podatkowy. 18 tys. gospodarstw domowych o rocznych dochodach ponad pół miliona dolarów nie płaci w ogóle podatku federalnego, podobnie jak 4 tys. rodzin zarabiających rocznie ponad milion. Część najbogatszych odpisuje sobie inwestycyjne straty z okresu kryzysu, bardzo wielu umiejętnie korzysta z ulg i zwolnień podatkowych, które nie odnoszą się do zarabiających mniej. Część pieniędzy, które należałoby zapłacić fiskusowi, przekazują na cele charytatywne. 1 proc. najbogatszych w USA płaci prawie tyle federalnego podatku dochodowego, co 95 proc. pozostałych podatników. Jest to wykorzystywane jako argument, gdy kongresmeni Partii Demokratycznej i prezydent Obama postulują anulowanie wprowadzonych przez Busha obniżek podatku dla najbogatszych. Lobbyści broniący interesów multimilionerów i członkowie Partii Republikańskiej wskazują także, że prawie połowa gospodarstw domowych w USA 69 mln nie płaci podatku federalnego w ogóle. W rzeczywistości pokazuje to, jak spolaryzowana dochodowo jest współczesna Ameryka, jak gigantyczne są majątki i skromne uposażenia pracujących. 12 lipiec-sierpień 2011

13

14 Sesja: Mariusz Szachowski Fototaxi 14 lipiec-sierpień 2011

15 MANAGER 360 o M I " PRZYKŁAD MOJEJ RODZINY POKAZUJE, INSPIRUJĄCE DZIEDZICTWO ŻE TYTUŁ KSIĄŻĘCY NIE PRZESZKADZA W ZARZĄDZANIU WIELKIMI FIRMAMI. MÓWIĄC ŻARTOBLIWIE LUBOMIRSCY SĄ Z SOLI, PONIEWAŻ DOROBILI SIĘ NA EKSPLOATACJI ŻUP SOLNYCH, KTÓRE UZYSKALI OD KRÓLA STEFANA BATOREGO. PÓŹNIEJ INWESTOWALI W RÓŻNEGO RODZAJU MANUFAKTURY, BROWARY, DESTYLARNIE. JAN LUBOMIRSKI LANCKOROŃSKI lipiec-sierpień

16 M MANAGER 360 O Rozmowa z Janem Lubomirskim Lanckorońskim, prezesem Grupy Landeskrone Podobno arystokraci rzadko sprawdzają się w biznesie. Pańska kariera jest zaprzeczeniem tej tezy. Przykład mojej rodziny pokazuje, że tytuł książęcy nie przeszkadza w zarządzaniu wielkimi firmami. Mówiąc żartobliwie Lubomirscy są z soli, ponieważ dorobili się na eksploatacji żup solnych, które uzyskali od króla Stefana Batorego. Później inwestowali w różnego rodzaju manufaktury, browary, destylarnie. Moim autorytetem w dziedzinie biznesu oprócz mojego teścia dr. Jana Kulczyka, jest pradziadek Stanisław Lubomirski. Ten żyjący w okresie międzywojennym, przemysłowiec, finansista i działacz gospodarczy był prezesem Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów Lewiatan. Poza tym zajmował stanowisko prezesa Centralnego Związku Przemysłu Polskiego oraz Związku Banków Polskich, jak również Rady Giełdy Pieniężnej. Poza tym kierował licznymi przedsiębiorstwami państwowymi i prywatnymi, zarówno bankami, hutami, towarzystwami ubezpieczeniowymi, jak też licznymi komisjami rządowymi do spraw biznesu. Należał do najwybitniejszych i najbardziej wpływowych przedstawicieli życia gospodarczego w Polsce. Warto dodać, że założył pierwszą polską fabrykę samolotów, inwestował w kopalnie i huty. Inny z moich przodków zarobił krocie na akcjach Kanału Sueskiego, z których sprzedaży ufundował Akademię Ekonomiczną w Krakowie. Nad frontonem nadal wisi nasz herb. Skoro mowa o herbie Lubomirskich, wykorzystano go w promocji piwa Dojlidy. W 2000 roku idąc ulicą zobaczyłem ogromny neon z naszym herbem. Pomyślałem: dość tego, państwo komunistyczne zabrało nasze nieruchomości i firmy, ale to już przesada. Skierowałem sprawę do sądu, choć z przerażeniem myślałem o procesie, który mógł ciągnąć się latami. Udało mi się doprowadzić do zmiany herbu, a miesiąc później zadzwonił teść z informacją, ze browar został kupiony Pomimo młodego wieku, ma pan bogate doświadczenia prawne. Już w liceum postanowiłem, że zostanę prawnikiem, chociażby po to, żeby w skuteczny sposób zadbać o interesy rodzinne. Mając 18 lat zacząłem wspomagać ojca w zarządzaniu nieruchomościami w Krakowie. Nasze krakowskie kamienice był to jedyny majątek, którego władze nam nie odebrały po wojnie. Tak więc z rozpędu wyspecjalizowałem się w zarządzaniu nieruchomościami, a także w dziedzinie odzyskiwania majątku bezprawnie zagarniętego przez państwo. Warto przypomnieć, że obok reformy rolnej, którą M legitymizowała kontrowersyjna ustawa, po 1945 roku władze siłą odbierały wielu rodzinom dorobek całych pokoleń domy, meble, obrazy łącznie z portretami przodków, a nawet zbiory książek. Biblioteka mojego dziadka, licząca 40 tys. woluminów, zniknęła bez śladu, a były w niej bezcenne dzieła. Choć jestem zapalonym bibliofilem, udało mi się znaleźć tylko jedną pochodzącą z niej książkę. Moim autorytetem w dziedzinie biznesu, oprócz mojego teścia dr. Jana Kulczyka, jest pradziadek Stanisław Lubomirski, wybitny przemysłowiec, finansista i działacz gospodarczy. Po 1989 roku niektórzy politycy usiłowali rozgrywać kwestię ewentualnego zwrotu majątków, strasząc wyborców powrotem dawnych właścicieli. Pewnie dlatego do dziś nie doczekaliśmy się ustawy regulującej tę sprawę. Zwrot w naturze jest z wielu względów nierealny. Najlepszym rozwiązaniem byłoby więc odszkodowanie wypacane w gotówce np. na poziomie 20 proc. wartości majątku. W związku z tym, że państwo od 22 lat odpycha od siebie tę kwestię, nie miałem innej możliwości niż podjęcie prawnej batalii, zakończonej w kilku przypadkach sukcesem. Szczególnie spektakularny był zwrot zamku w Wiśniczu i zrujnowanego pałacu w Kruszynie. Sprawą zainteresowały się europejskie media z Paris Match i przez chwilę chcąc nie chcąc poczułem się jak celebryta. Była to naprawdę ciekawa historia, ponieważ władze przejmując siłą zamek nie zadbały o formalności, o czym przypomniały sobie w 1987 roku. Może udałoby się im załatwić tę sprawę po cichu, ale do mojego ojca przyjechała delegacja z Wiśnicza z informacją, że nie wszystko stracone. Mieszkańcy nie dali się nastraszyć, że książę wróci i będzie rządził z zamku? Wręcz przeciwnie. Czuliśmy z ich strony sympatię i wsparcie. Dziś zamek nadal jest własnością zgromadzenia rodzinnego, a zarządza nim burmistrz Wiśnicza. W zamku mieści się 16 lipiec-sierpień 2011

17 muzeum. Fundacja Rodziny Lubomirskich, której jestem prezesem, przeznaczyła pewne środki na konserwację elementów wystroju. Wspiera też miejscową drużynę rycerską. Inne warte przypomnienia działania Fundacji to sfinansowanie sali komputerowej w szkole w Nowym Wiśniczu, stypendia dla studentów z kresów wschodnich podejmujących studia na Akademii Ekonomicznej w Krakowie, jak również projekt stworzenia ośrodka dla osób pokrzywdzonych przemocą w rodzinie. CO LUBI? CO LUBI JAN LUBOMIRSKI- -LANCKOROŃSKI? ZEGARKI nie nosi, ale nigdy się nie spóźnia. UBRANIA styl klasyczny. Garnitury szyte na miarę w Vistuli. Ceni znakomite brytyjskie i włoskie buty. Koszule zamawia w krakowskiej firmie. Jest kolekcjonerem spinek do koszul. WYPOCZYNEK Chętnie jeździ z rodziną po Polsce. Za granicą permanentnie zjeżdża z ustalonych tras, dzięki czemu ma okazję poznać zakątki nieznane turystom, jak choćby niezwykła aztecka piramida w Meksyku nie opisywana w przewodnikach. KUCHNIA polska, o czym decyduje przywiązanie do tradycji. Doprowadził do wydania pierwszej polskiej książki kucharskiej, którą dla książąt Lubomirskich opracował kuchmistrz Czarniecki. Dzieło zawiera 300 przepisów, w tym 100 dań z ryb. RESTAURACJA warszawska U Kucharzy, której jest stałym klientem. Czasem kupuje dania na wynos. SAMOCHÓD Zwykle korzystam z Porsche Carrera cabrio, które wybrała dla siebie żona. W związku z tym oddałem jej rodzinne Audi Q7. HOBBY jest zapalonym bibliofilem. Jak wspomina: Zaczynałem kolekcjonować od książek z XIX wieku, potem cofałem się coraz dalej, aż do wieku XVI, na którym się obecnie koncentruję. Mieszkając w Anglii przywoziłem do Polski walizki pełne starodruków. Niedawno znów zrobiło się głośno w związku z pańską aktywnością w dziedzinie zwrotu rodzinnych nieruchomości. Posłowie przerazili się, że zamknie pan parking przy Sejmie. Także i w tym przypadku zaproponowałem kompromis. Koło Sejmu zamierzam zbudować biurowiec, który będzie miał kilkupiętrowy podziemny parking. Dla naszych parlamentarzystów przeznaczę tyle miejsc, ile ich mieli dotychczas. Na marginesie kolejne potyczki prawne zachęciły mnie do przygotowania doktoratu właśnie w dziedzinie restytucji majątku. W gabinecie, który zdobią wielkie portrety pańskich przodków, na stylowym biurku leży kask budowlany. Często go używam, ponieważ sam nadzoruję inwestycje które prowadzę. Należę do tych managerów, którzy mówią, ze praca to ich żywioł. Po prostu uwielbiam to, co robię. W dodatku staram się być perfekcjonistą. Zdaję sobie sprawę, że czasem współpraca ze mną może być trudna, zwłaszcza dla architektów. Staram się dopracować każdy projekt w najdrobniejszych szczegółach. Inaczej być nie może. Spec jalizuję się w inwestycjach dla najbardziej wymagających odbiorców. Są to zwykle poważne przedsięwzięcia na poziomie około 100 mln złotych. Obecnie koncentruję się na kilku projektach. W Łodzi powstanie niezwykły biurowiec, którego części wspólne zgodnie z nazwą będą nawiązywały do Pałacu Lubomirskich. Z kolei w Krakowie zbuduję Ecohotel o bardzo nowoczesnej, choć dopasowanej do zabytkowego otoczenia, architekturze i rozwiązaniach technologicznych, które dopiero pojawiają się w naszym kraju. Wiele uwagi poświęcam budowie apartamentów w stylu nowego art deco na warszawskim Mokotowie. Mało kto wie, że nazwa dzielnicy pochodzi od francuskiego mon coteaux czyli moje wzgórze jak nazwała swój piękny park Izabella Lubomirska. Jeszcze przed wojną funkcjonowała nazwa Monkotów. Chodząc po stolicy odkrywam kolejne miejsca związane z moją rodziną i to nie tylko budynki użyteczności publicznej, pałace i kamienice. Choć pochodzę z przepięknego Krakowa, a wiele lat spędziłem w niemniej urodziwym Poznaniu, to jednak Warszawa pomimo wojennych zniszczeń i chaotycznej odbudowy jest mi bardzo bliska. Chciałbym, żeby moja działalność deweloperska stanowiła krok w kierunku uporządkowania miasta, które wygląda z roku na rok lepiej. lipiec-sierpień

18 Ma pan okazję do twórczej adaptacji siedziby Bieruta. Inwestycję tę realizuję dla Kulczyk Real Estate Holding jako prezes Euro Invest Sp. z o.o.. Budynek, ulokowany przy ul. Wspólnej 62 w Warszawie, pomimo, że reprezentuje socrealizm, to jednak charakteryzuje się ciekawą architekturą. Podobno był swoistym żartem architekta Marka Leykama, twórcy znakomitego Okrąglaka w Poznaniu. Dla mnie szczególnie ciekawym zadaniem było wpisanie potężnego bunkra Bieruta w adaptowany biurowiec, tak, żeby nawet ta niezwykła część spełniała funkcje użytkowe. Myślę, że to swoisty chichot historii książę Lubomirski przebudowuje przedmiot dumy stalinowskiego dyktatora. Historia mojej rodziny splata się z dziejami naszego kraju. Okres panowania Bieruta był dla nas czasem przetrwania. Większość rodziny wyjechała za granicę, niektórzy zrobili kariery biznesowe, inni artystyczne. Mój ojciec został w Polsce, żeby zająć się krewnymi w starszym wieku, którzy nie chcieli opuścić kraju. Z dnia na dzień straciliśmy prawie wszystko. W naszej krakowskiej kamienicy kolejne mieszkania zaczęli zajmować przedstawiciele skoligaconych z nami arystokratycznych rodów. Zaraz po wyzwoleniu Krakowa, stacjonował u nas rosyjski generał. Zabrał dziadka na Wawel opuszczony w popłochu przez gubernatora Hansa Franka. Rosjanin zaproponował: Kniaź, weź coś na pamiątkę, choćby Mercedesa. Dziadek zabrał leżącą na burku książkę, z kartką zagiętą w miejscu, w którym gubernator przestał ją czytać. Wkrótce potem władze, chcąc nam dokuczyć, dokwaterowały najpierw 20 żołnierzy, a potem dwie rodziny pracowników Służby Bezpieczeństwa. Ojciec dostał tzw. wilczy bilet i nie mógł podjąć studiów. W końcu zdesperowany napisał skargę do Bieruta. Został przyjęty na Akademię Górniczo-Hutniczą, i zgodnie z nakazem podjął pracę w kolebce klasy robotniczej czyli w Hucie im. Lenina. I tym razem w ramach szykan nie otrzymał stanowiska inżynierskiego, wyrobił więc sobie wizytówkę: Stanisław książę Lubomirski, pierwszy ślusarz sieci cieplnych Huty im. Lenina. W tych trudnych czasach ojciec zaznał wiele wyrazów solidarności, a z przyjaciółmi z huty utrzymuje bliski kontakt do dzisiaj. Z kolei pan utrzymuje kontakt z członkami brytyjskiej rodziny królewskiej. Media wypytują mnie o wizyty w pałacu Buckingham lub ślub księcia Williama i Kate Middleton, natomiast dla mnie szczególnie ważna jest współpraca z księciem Karolem w kontekście naszej rodzinnej fundacji. Niezwykłą inspirację stanowi też dla mnie pomysł księcia Karola, który zbudował niedaleko od Londynu całkowicie ekologiczne miasteczko Poundbury, będące jednocześnie bardzo miłym miejscem do życia. Wspomniał pan wcześniej o swoim szybkim wejściu w biznes. Czy nie kolidowało ono ze studiami? Wręcz przeciwnie. Jako licealista miałem na głowie 5 kamienic z lokatorami, problemami z remontami itp. Była to swoista szkoła życia, a zarazem biznesu. Później, jako student, a potem młody prawnik wraz z ojcem walczyłem o bezprawnie zabrane elementy rodzinnego majątku. Toczyłem prawdziwe batalie, choćby o portrety moich przodków, które zabrano do muzeów. Zawsze zaczynałem od propozycji ugody, że dzieła sztuki mogą zostać jako depozyt naszej rodziny. Kiedy trafiałem na mur niezrozumienia podejmowałem walkę. Po ukończeniu aplikacji radcowskiej, postanowiłem podjąć studia w London School of Economics, gdzie w tym samym czasie studiowało wielu ciekawych ludzi m.in. norweski następca tronu. Kolejny etap mojej nauki to Universidad de Navarra, który prowadzi program managerski wspólnie z Harvardem. Oznaczało to kontakt z najznakomitszymi wykładowcami, a także z wielu przedstawicielami polskiego biznesu. W tym gronie byłem najmłodszy spośród całej polskiej grupy. Co tu kryć dobre uczelnie typu MBA to miejsce, gdzie zdobywa się nie tylko wiedzę, ale też kontakty. Dużym wydarzeniem medialnym był pański ślub z Dominiką Kulczyk. Jesteśmy małżeństwem już od 10 lat. Żona również aktywnie działa w biznesie, prowadzi z Jackiem Santorskim firmę Values, udziela się na polu ekologii w Green Cross Poland, a także prowadzi autorską Akademię Psychologii Przywództwa w ramach znanej Szkoły Biznesu Politechniki Warszawskiej. 18 lipiec-sierpień 2011

19

20 M RYNEK PRAGMATYZM ZAMIAST BIUROKRACJI ROZMOWA Z OLA KÄLLENIUSEM, CEO MERCEDES AMG Od ponad roku jest pan CEO Mercedes AMG. Z Mercedesem jestem związany już ponad 18 lat. Zaczynałem w Daimler Benz AG w 1993 roku. Dwa lata później zostałem szefem działu kontrolingu przy produkcji klasy M w Tuscaloosa w Alabamie, w USA. W 2004 roku zostałem dyrektorem zarządzającym Mercedes High Performance Engines, gdzie byłem odpowiedzialny za projektowanie, rozwój silników aut uczestniczących w wyścigach Formuły 1. Kiedy pojawiła się propozycja zostania szefem Mercedes AMG, długo się nie zastanawiałem. Bo jeśli się interesujesz samochodami, mało tego, pasjonujesz się takim produktem jak AMG, to zarządzanie taką firmą jest połączeniem pasji i namiętności. Słowem lepiej być nie może. Co kryje się za skrótem AMG? AMG to skrót od Aufrecht Melcher Großaspach dwa pierwsze człony pochodzą od nazwisk założycieli firmy, trzeci od miejsca pierwszej siedziby przedsiębiorstwa Großaspach, miasta w Badenii Wirtembergii, gdzie w 1967 roku rozpoczęło swój żywot AMG. Jaki model zarządzania jest panu najbliższy? Z całą pewnością model pozbawiony biurokracji, oparty na pragmatyzmie, bezpośredni i sfokusowany na sukces, poprzez realizacje celów. Jestem swego rodzaju trenerem kadry, Zdjęcia: Mercedes 20 lipiec-sierpień 2011