Manuscript received: September 17, 2008; Reviewed: February 9, 2009; Accepted for publication: February 12, 2009

Transkrypt

1 ORIGINAL PAPER EFFECT OF VARIED FERTILIZATION WITH SULFUR ON SELECTED SPRING BARLEY YIELD STRUCTURE COMPONENTS WPŁYW ZRÓŻNICOWANEGO NAWOŻENIA SIARKĄ NA WYBRANE ELEMENTY STRUKTURY PLONU JĘCZMIENIA JAREGO BARCZAK Bożena, MAJCHERCZAK Edward Department of Agricultural Chemistry, University of Technology and Life Scieces 5 Seminaryjna Str., 85-6 Bydgoszcz, Poland, barczak@utp.edu.pl Manuscript received: September 7, 8; Reviewed: February 9, 9; Accepted for publication: February, 9 ABSTRACT The research, carried out over -7, investigated spring barley, Antek cultivar, grown in a strict field experiment. The aim of the present research was to determine the effect of sulfur fertilization on the spring barley grain yield and the most essential yielding components. The first experimental factor represented the sulfur application method (n=: foliar and soil fertilization), while the second one by the sulfur form (n=: ionic and elementary), and the third one sulfur dose (n=: in kg S ha - :,, (+), 6 (++)). As demonstrated by the present research, the weather pattern over the vegetation period showed a considerably greater effect on determining spring barley yielding components than the factors considered in the experiment. The differences between the mean values of the number of grains per spike, thousand seed grain and the number of spikes per m in extreme years were much greater than respective differences caused by the sulfur activity. The sulfur application method had a significant effect on the number of grain per spike and thousand grain weight. It was shown that the soil application of sulfur generally enhances the values of those components more than the foliar application. The effect of the sulfur form used was significant only in the case of thousand grain weight; its ionic form made it possible to reach higher values of that component than the elementary form. Of all the factors researched in the field experiment, the spring barley grain yield structure components were most affected by the sulfur dose. The application of sulfur, in general, significantly increased the values of the components researched. Based on the analysis of correlation there was noted the strongest relationship between the spring barley grain yield and the spike density. The second strongest effect on the grain yield was demonstrated by the number of grains per spike. Sulfur fertilization did not change clearly the relationship between the yield and its structure components. Key words: sulfur, spring barley, fertilization, yield components, grain yield STRESZCZENIE Badania prowadzono w latach -7 na jęczmieniu jarym odmiany Antek uprawianym w ścisłym doświadczeniu polowym. Pierwszy czynnik doświadczenia stanowił sposób aplikacji siarki (n=: dolistnie i doglebowo), drugi - forma siarki (n=: jonowa i elementarna), trzeci - dawka siarki (n=: w kg S ha - :,, (+), 6 (++)). Wykazano, że przebieg pogody w okresie wegetacji wywierał znacznie większy wpływ na kształtowanie się komponentów plonu jęczmienia jarego niż uwzględnione w doświadczeniu czynniki. Różnice między średnimi wartościami liczby ziaren w kłosie, masy tysiąca ziaren i liczby kłosów na powierzchni m w skrajnych latach były znacznie większe niż odpowiednie różnice spowodowane działaniem siarki. Sposób aplikacji siarki wywierał istotny wpływ na kształtowanie liczby ziaren w kłosie oraz masy tysiąca ziaren. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, że stosowanie doglebowe tego składnika z reguły wpływa korzystniej na wartości omawianych komponentów niż aplikacja dolistna. Działanie formy siarki okazało się istotne tylko w przypadku masy tysiąca ziaren jej forma jonowa pozwalała osiągnąć wyższe wartości tego komponentu niż forma elementarna. Spośród badanych w doświadczeniu polowym czynników, najsilniej na kształtowanie elementów struktury plonu ziarna jęczmienia jarego oddziaływała dawka siarki. Zastosowanie tego składnika powodowało na ogół istotne podwyższenie wartości badanych komponentów. Na podstawie analizy korelacji wykazano najsilniejszą zależność pomiędzy plonem ziarna jęczmienia jarego a obsadą kłosów. W drugiej kolejności o plonie ziarna istotnie decydowała liczba ziaren w kłosie. Nawożenie siarką nie zmieniało w wyraźny sposób zależności między plonem a elementami jego struktury. Słowa kluczowe: siarka, jęczmień jary, nawożenie, komponenty plonowania, plon ziarna Volume 9 (8) No. (777-78) 777

2 BARCZAK Bożena, MAJCHERCZAK Edward STRESZCZENIE ROZSZERZONE Pierwiastkiem, którego rolę w ostatnich latach docenia się coraz bardziej, jest siarka. Przyczynia się do tego duża redukcja emisji SO oraz ograniczenie zużycia nawozów zawierających ten składnik. Uważa się, że w Polsce ponad połowa gleb charakteryzuje niska zasobność w przyswajalne formy siarki. Celem podjętych badań było określenie roli nawożenia siarką w kształtowaniu zależności między plonem ziarna jęczmienia jarego a najważniejszymi komponentami plonowania. Badania prowadzono w latach -7 na jęczmieniu jarym odmiany Antek uprawianym w ścisłym doświadczeniu polowym zlokalizowanym w Stacji Badawczej Wydziału Rolniczego UTP w Wierzchucinku (woj. kujawskopomorskie). Doświadczenie założono w trzech powtórzeniach, metodą losowanych podbloków w układzie zależnym, na glebie płowej właściwej, klasy bonitacyjnej III b. Pierwszy czynnik doświadczenia stanowił sposób aplikacji siarki (n=: dolistnie i doglebowo), drugi - forma siarki (n=: jonowa i elementarna), trzeci - dawka siarki (n=: w kg S ha - :,, (+), 6 (++)). Jak wykazały przeprowadzone badania, przebieg pogody w okresie wegetacji wywierał znacznie większy wpływ na kształtowanie się elementów struktury plonu jęczmienia jarego niż uwzględnione w doświadczeniu czynniki. Było to konsekwencją dużej zmienności układu warunków wilgotnościowo-termicznych w latach -7. Różnice między średnimi wartościami liczby ziaren w kłosie, masy tysiąca ziaren i liczby kłosów na powierzchni m w skrajnych latach były znacznie większe niż odpowiednie różnice spowodowane działaniem siarki. Sposób aplikacji siarki wywierał istotny wpływ na kształtowanie liczby ziaren w kłosie oraz masy tysiąca ziaren. Wykazano, że stosowanie doglebowe tego składnika z reguły wpływa korzystniej na wartości omawianych komponentów niż aplikacja dolistna. Działanie formy siarki okazało się istotne tylko w przypadku masy tysiąca ziaren jej forma jonowa pozwalała osiągnąć wyższe wartości tego parametru niż forma elementarna. Spośród badanych w doświadczeniu polowym czynników, najsilniej na kształtowanie elementów struktury plonu ziarna jęczmienia jarego oddziaływała dawka siarki. Zastosowanie tego składnika powodowało na ogół istotne podwyższenie wartości badanych parametrów. Analiza wartości współczynników korelacji wykazała, że decydującą rolę w kształtowaniu plonu ziarna jęczmienia jarego odgrywała obsada kłosów. W drugiej kolejności o plonie ziarna istotnie decydowała liczba ziaren w kłosie. Natomiast znacznie słabsza, z reguły ujemna, była zależność między plonem ziarna jęczmienia jarego a masą tysiąca ziaren. Nawożenie siarką nie zmieniało w wyraźny sposób zależności między plonem a elementami jego struktury. MATERIAL AND METHODS The present research was based on a strict field experiment carried out over -7 at the Experiment Station of the Faculty of Agriculture of the University of Technology and Life Sciences at Wierzchucinek, located in the Brda River catchment, on the south-eastern edge of the Krajeńskie Lakes (the Kujawy and Pomorze Province). The experiment was set up in three replications, with the randomized split-plot design, in Haplic Luvisol, formed Table Weather conditions during vegetation period Tab. Przebieg warunków pogodowych w latach prowadzenia bada Months Years III IV V VI VII VIII Precipitation [mm] 5,8, 5, 9,6 5,5 8,7 5, 5,5,8 8,6,5,6, 7, 6 7, 77, 59,9,8, 9, 9, 7 7,9 7,6 7, 5,5,7, 9,9 Mean Sum of precipitation,,8 6,6,9 8, 65,9 5,7 Temperature,9 7,5,,7 6, 7,9,8 5 -, 7,,,9 9, 6,,6 6 -,5 7,,5 6,8, 6,6, 7 5, 8,5,8 8, 8, 7,8,6 Mean 996-6,6 7,7, 6, 8, 7,8, 778 Journal of Central European Agriculture Vol 9 (8) No

3 EFFECT OF VARIED FERTILIZATION WITH SULFUR ON SELECTED SPRING BARLEY YIELD STRUCTURE COMPONENTS Table Number of grains per spike Tab. Liczba ziaren w k osie j czmienia jarego dose foliar in soil S ha - S elementary Na S O x S elementary Na SO x S elementary Na SO x 6,69 6,86 6,78 7,6 6, 6,75 6,88 6,65 6,77 7,8 7, 7, 6,69 7,86 7,8 7, 7,8 7,6 5,67 6,56 6, 7,69 7,7 7,7 6,68 7,5 6,9 6 6,7 6,7 6,7 8, 7,8 7,96 7, 7,7 7,5 x 6,6 6,8 6,7 7,9 7,6 7, 7, 7, 7,8 LSD: I fac.-,66 II fac.- n.s. III fac.-,5 IxII -,6 IxIII- n.s. IIxIII-,5 IxIIxIII- n.s. 5,6,9,79,5,6,89,58,,8,8,78,,7,,7,65,,5,6 9,8,,,59,,9,, 6,6,,,,,65,8,5,5 x,5,,8,,,7,8,7,78 LSD: I fac. -,77 II fac. - n.s. III fac. - n.s. IxII - n.s. IxIII- n.s. IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s. 6 6,9 9,,8,5,7,,5 9,76,6,6,,78,5,9,7,8,,7,,67,86,8,88,8,9,78,85,,8,,6,8,,,,8 x,9,5,7,5,97,75,7,7,7 LSD: I fac. - n.s. II fac. - n.s. III fac.-,787 IxII - n.s. IxIII- n.s. IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s ,56 6,6 6, 6, 6, 6,6 6, 6, 6,9 6,86 6,8 6,7 6,8 6,5 6,55 6,85 6,7 6,5 6, 6, 6, 6, 6,7 6,6 6, 6,6 6,9 6,6 5,8 6, 7,56 6,7 7, 6,5 6,5 6,5 x 6,6 6, 6, 6,68 6, 6,55 6, 6,8 6, LSD: I fac. - n.s. II fac.- n.s. III fac. - n.s. IxII - n.s. IxIII- n.s. IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s ,95 8,58 8,77 8,76 8,7 8,75 8,86 8,66 8,77 9,8 8,8 8,95 8,88 9, 8,99 8,98 8,96 8,97 8, 8,7 8, 9, 9, 9,8 8,68 8,8 8,7 9, 8,9 9, 9,88 9,5 9,7 9,6 9, 9, x 8,9 8,7 8,79 9,7 9, 9, 9, 8,9 8,97 LSD: I fac.-, II fac.- n.s. III fac.-,59 IxII,9 IxIII- n.s. IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s. from clay, of the composition of heavy loamy sand, representing the good rye soil complex, the IIIb soil quality valuation class. The soil reaction was slightly acid and an average richness in available forms of phosphorus, potassium and magnesium. The field experiment included the following factors: First order factor: sulfur application methods (n=) (foliar or soil), Second order factor sulfur forms (n=) (ionic form in a form of sodium sulfate (VI) or elementary form in a form of Siarkol Extra), Third order factor sulfur dose (n=) (in kg S ha - :,, (+), 6 (++)). The experiment involved the pre-sowing application of: nitrogen at the dose of 5 kg N ha - in a form of ammonium sulfate, phosphorus at the dose of 7 kg P O 5 ha - in a form of % triple superphosphate and potassium at the dose of 8 kg K O ha - as 6% potassium salt. The second nitrogen dose (5 kg N ha - ) was applied as a topdressing at the shooting stage. The crop grown was Antek spring barley. The forecrop of the spring barley for each of the research years was narrow-leaf lupin. The harvest plot area was 5 m. J. Cent. Eur. Agric. (8) 9:,

4 BARCZAK Bożena, MAJCHERCZAK Edward Table Thousand grain weight Tab. Masa ziaren dla j czmienia jarego dose foliar in soil S ha - S elementary Na S O x S elementary Na SO x S elementary Na SO x 6 56,7 56,7 56,9 55, 57, 56, 56,6 56,55 56, 58,8 56,7 57,6 5, 57, 55,7 56,6 56,69 56,66 57,77 56,5 57, 55,9 58,67 57,9 56,8 57,56 57, 57,7 56,6 56,89 56,55 6, 58,8 57, 58, 57,59 x 57,76 56, 57, 55,57 58,8 56,88 56,88 56,67 56,9 LSD: I fac. - n. s. II fac. - n. s III fac.-,5 IxII - n.s. IxIII-,5 IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s ,9 9, 8,95 8, 9,5 8,88 8,65 9,8 8,9 8, 5,5 9,8 9, 5,85 5, 8,8 5,6 9,7 8,9 5, 9,55 9,75 9,9 9,8 9, 5,5 9,69 7,9 7,9 7,9 9,6 5,55 5,8 8,77 9, 9, x 8,8 9,6 8,9 99 5,6 9,7 8,89 9,76 9, LSD: I fac.-,87 II fac.-,766 III fac.- n. s IxII -,8 IxIII-,76 IIxIII- n.s. IxIIxIII-n.s ,79 55,5 55,7 55,7 55,5 55,9 55,6 55, 55, 56, 55, 55,5 5,75 56,5 55,6 55,8 55,7 55,56 55,55 56, 55,8 55,65 56,8 56, 55,6 56,5 56, 56,9 56, 56,55 5,85 56,5 55,5 55,88 56,8 56, x 55,8 55,66 55,7 55,5 56, 55,68 55,5 55,89 55,7 LSD: I fac.- n. s II fac. - n. s III fac.-n.s.,79 IxII - n.s. IxIII - n.s. IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s ,69 5,9 5,5 5,9 5,89 5,6 5,5 5,6 5,59 5,57 5, 5,8 5,5 5, 5,8 5,8 5,7 5,9 5, 5,9 5, 5,98 5, 5,5 5, 5, 5, 5, 5,5 5,7 5,9 5,6 5,75 5,7 5,55 5,5 x 5,6 5, 5, 5,8 5, 5, 5, 5, 5,77 LSD: I fac.-, II fac.-,8 III fac.-, IxII-,86 IxIII-, IIxIII-, IxIIxIII-, , 5,95 5,99 5,7 5, 5, 5,88 5, 5, 5, 5,9 5, 5, 5,86 5, 5,9 5,5 5, 5,8 5,7 5,6 5, 5,7 5,85 5, 5,7 5,7 5,5 5,7 5,6 5,8 55, 5, 5, 5,5 5,78 X 5,7 5,7 5,7 5,99 5, 5,6 5, 5,66 5, LSD: Icz.-n.s. II fac.-,5 III fac.-,565 IxII,5 IxIII-, IIxIII-, IxIIxIII-, The harvest was made at full maturity stage when the seed humidity was about 8%. The following were determined: spring barley grain yield, number of spikes per m (spike density), number of grains per spike and thousand grain weight. The area of the Experiment Station of the University of Technology and Life Sciences over shows the average annual air temperature of 7.9 o C and rainfall of 5 mm (data reported by the Agrimeteorology Sub- Department of the University of Technology and Life Sciences). The pattern of temperature conditions in respective research years did not differ considerably from the multi-year means (Table ). A definitely greater variation was recorded for rainfall. In 5 the total rainfall was lower than the average by 68. mm (.6%), and in 7 75.mm (.8%) higher. The rainfall over spring-and-summer differed clearly in respective research years. Over 5 and 6 in May the rainfall was slightly higher or similar to the means of 996-6, while in June, especially in July each year, rainfall was considerably lower than the mean for this area. The low rainfall resulted in drought periods in the summer months of 5 and 6, which is conformed by the climatogram (Fig.). One shall note that the semi-drought period in 6 was more serious and took longer than in 78 Journal of Central European Agriculture Vol 9 (8) No

5 EFFECT OF VARIED FERTILIZATION WITH SULFUR ON SELECTED SPRING BARLEY YIELD STRUCTURE COMPONENTS dose S kg/ha Table Number of spikes per m (spike density) Tab. Liczba k osów j czmienia jarego na powierzchni m (obsada k osów) foliar in soil S elementary Na S O x S elementary Na SO S elementary Na SO x x LSD: I fac. - n.s. II fac.- n.s. III fac. -, IxII - n.s. IIxI- n.s. IxIII - n.s.. IIxIII - n.s. IxIIxIII- n.s x LSD: I fac.- n.s. II fac.- n.s. III fac.-, IxII n.s. IIxI- n.s. IxII I- 9, IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s x LSD: I fac.- n.s. II fac. - n.s. III fac. - 9,6 IxII n.s. IIxI- n.s. IxIII- n.s. IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s x LSD: I fac.- n.s. II fac.-, III fac. - n.s. IxII - n.s. IIxI- n.s. IxIII-, IIxIII- n.s. IxIIxIII- n.s x LSD: I fac.- n.i. II fac. - n.i. III fac.-,7 IxII - n.i. IIxI- n.i. IxIII- n.i. IIxIII- n.i. IxIIxIII- n.i. 5. In 7, as the fourth research year, the dry April was followed by relatively high rainfall in mid-may. In June and July that year the rainfall was much higher than the multi-year standard; the difference in the total rainfall for these two months, as compared with the mean was 86. mm (69.%). To evaluate the statistical significance of the effect of sulfur fertilization on the spring barley yield structure components, the analyses of variance, correlation and regression. The level of significance of the differences was determined with the confidence semi-intervals by Tukey at the probability of p=.95. RESULTS AND DISCUSSION In the conditions of Polish agriculture, the crop yielding, and thus the values of yield structure components, are an effect of many external factors, of which the most important are weather conditions [, 6]. The research years demonstrated a relatively high variation in the pattern of temperature and humidity conditions (Table ), which was reflected in the pattern of the yield structure components and yielding. Based on the results obtained, one can state that the weather over the vegetation period had a considerably greater effect on the spring barley grain yield structure components than those considered J. Cent. Eur. Agric. (8) 9:,

6 BARCZAK Bożena, MAJCHERCZAK Edward Table 5 Correlation coefficients between spring barley grain yield and yield components in years of studies Table 5 Wspó czynniki korelacji pomi dzy plonem ziarna i elementami jego struktury w latach prowadzenia bada Years Grain number in spike grain weight (g) Ears number per m,,5 *,7 * 5,5,8,88 * 6,55 *,9 *,6 * 7,,6, Table 6 Correlation coefficients between spring barley grain yield and yield components depending on S-fertilization Table 6 Wspó czynniki korelacji pomi dzy plonem ziarna i elementami jego struktury w zale no ci od nawo enia siark kg S ha - Variable Grain yield (t ha - ) Grain number in spike grain weight (g) Ear number per m,586 * -, -,,88 *,5 * -,87,57 *,99 -,77,8 *,66 * -,8,95 * -,99 -,9,96 *,667 * -,7 6,57 * -,5 -,79 *,8 *,88 * -,98 Mean,58 * -,6 -,9 *,87 *,8 * -, 78 Journal of Central European Agriculture Vol 9 (8) No

7 EFFECT OF VARIED FERTILIZATION WITH SULFUR ON SELECTED SPRING BARLEY YIELD STRUCTURE COMPONENTS in the present experiment. The differences in the mean values of the grain per spike, thousand grain weight and the number of spikes per m in extreme years accounted for, respectively,.5, 5., 8.5% and were much higher than the corresponding differences caused by sulfur (Tables,, ). It is noteworthy that the highest values of the number of grains per spike and the spike density was recorded in 5, while the lowest values of the parameters were noted in 7. The factors researched in the present experiment generally had an inconsiderable effect on winter barley grain yield structure components. As for the number of grains per spike, there was demonstrated a significant effect of the sulfur application method and dose (Table ). It was observed that the soil application of this nutrient generally has a more favorable effect on that component than the foliar application; the difference on average for four years accounted for.9%. The analysis of variance confirmed a significant effect of the sulfur application method also on the value of thousand grain weight for spring barley (Table ). It is noteworthy that the factor researched showed a significant interaction with the other factors researched. As for the second order factor, namely the sulfur form, its significant effect was conformed only in the case, see Table. Slightly higher values of this component were seen for the ionic form; the difference, as compared with the elementary form, was, on average for four years,.%. Of all the factors studied, the sulfur dose had the strongest effect on the spring barley grain yield structure components; in general, sulfur increased the values of all the components significantly. On average for four research years the differences between the dose of 6 kg S ha - and the control were, respectively, for the number of grains per spike.%, for thousand seed weight.5%, and for the number of spikes per m.8% (Tables,, ). The interaction of the effect of the sulfur dose and its form and the application method on thousand grain weight is noteworthy. The present results partially coincide with the reports by Podleśna et al. [] in which the fertilization of winter wheat with sulfur resulted in an increase in the spike density and, in general, a significant decrease in the thousand grain weight. Some contradiction to the present results is found in the reports by Świderska-Ostapiak and Stankowski [5] which involved oats, demonstrating that the use of sulfur did not have a considerable effect on the oat yield structure components. No response to the sulfur fertilization must have been due to a sufficient sulfur supply to the plants. The agrotechnical factors affect the crop yield by the direct effect on the yield structure components. The analysis of the values of coefficients of correlation shows that the spring barley grain yield was most affected by the number of spikes per area unit. It was the yield component for which in three out of four research years the highest correlation with the grain yield was found (Table 5). The fertilization with sulfur did not change the relationship between the yield and its structure components considerably (Table 6). The values of the coefficients of correlation calculated for each sulfur dose confirm that the grain yield (y) was mostly positively connected with the number of spikes per unit area (x). The coefficient of correlation between these parameters scored highest (r=.96) for the dose of kg S ha - for which the linear regression equation assumed the form of y=.x-6.6. The spring barley grain yield depended less significantly on the number of grains per spike, which shows slightly lower values of respective coefficients of correlation. For sulfur doses from to kg S ha - there were found lower values of correlation coefficients between the grain yield and the number of grains per spike, which suggests that the increase in the supply of plants with sulfur weakens that relationship. Much weaker and, in general, negative relationship was found for spring barley grain yield and thousand grain weight. The negative correlation between seed yielding and seed weight is reported by numerous authors [, 6, 9,, 5]. Interestingly, significantly positive correlation found for each sulfur doses between the number of grains per spike and the spike density and a negative relationship between the grain number per spike and thousand grain weight, seen for each sulfur dose, however significant only for the dose of 6 kg S ha -. CONCLUSIONS. The weather over the vegetation period had a much greater effect on the spring barley grain structure components than sulfur fertilization.. Of all the factors studied, it was the sulfur dose which affected the spring barley grain yield most considerably.. The strongest dependence was recorded between the spring barley grain yield and the spike density, while the number of grains per spike affected the grain yield less strongly. REFERENCES [] Budzyński W., Jankowski K. Wpływ nawożenia siarką, magnezem i azotem na plonowanie i strukturę plonu lniani jarej i katranu abisyńskiego. Zesz. Prob. J. Cent. Eur. Agric. (8) 9:,

8 BARCZAK Bożena, MAJCHERCZAK Edward Post. Nauk Roln. (999) 68: -. [] Eriksen J., Mortensen J. V. Effects of timing of sulphur application on yield, S-uptake and quality of barley. Plant and Soil () : [] Griffiths M. W., Kettlewell P. S. Hocking T. J. Effects of foliar-applied sulphur and nitrogen on grain growth, grain sulphur and nitrogen concentrations and yield of winter wheat. J. of Agricult. Sci. (995) 5: -9. [] Haneklaus S., Bloem E., Schnug E. Sulphur in agroecosystems. Fol. Univ. Agric. Stet. () Agrocult.,, 8: 7-. [5] Jakubus M. Siarka w środowisku. Wyd. AR Poznań (6) ss.9. [6] Koziara W., Borówczak Kulczyki., Grześ S. Elementy struktury plonu jęczmienia jarego w zależności od deszczowania, nawożenia azotem i technologii uprawy, Pam. Puł. (998) : 5-. [7] Motowicka-Terelak T. Siarka w glebach Polski stan i zagrożenie Bibl. Monitoringu Środ., PIOŚ, Warszawa, 998. [8] Noworolnik K. Wpływ odmian i dawki azotu na strukturę plonu i zawartość białka w ziarnie jęczmienia jarego, Frag. Agron. (8) XXV, (97): [9] Noworolnik K., Leszczyńska D. Wpływ gęstości i terminu siewu na wielkość i strukturę plonu ziarna odmian jęczmienia jarego, Biul. IHAR () : []Panasiewicz K., Koziara W. Wpływ deszczowania, nawożenia azotem oraz stymulatorów odporności na plon i komponenty plonowania jęczmienia, Rocz. AR () Poznań, CCCLXI: -5. [] Podleśna A., Cacak-Pietrzak G., Sowiński M. Reakcja pszenicy ozimej na nawożenie siarką w doświadczeniu polowym, Naw. i naw. () (7): [] Rudnicki F. Wyznaczanie wpływu poszczególnych elementów plonowania na różnice plonów między obiektami doświadczalnymi, Frag. Agron. XVII, (67): [] Scott N. M., Dyson P. W., Ross J., Sharp S. The effect of sulphur on the yield andchemical composition of winter barley, J. Agric. Sci. Camb. (98) : [] Scherer H. Sulphur in crop production, Europ. J. Agronomy () : 8-. [5] Świderska-Ostapiak M., Stankowski S. Wpływ nawożenia azotem i siarką na plonowanie i komponenty plonu owsa nieoplewionego i oplewionego, Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. () 8: Journal of Central European Agriculture Vol 9 (8) No