KWARTALNY BIULETYN INFORMACYJNY Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Bukareszcie, IV kw r.

Transkrypt

1 KWARTALNY BIULETYN INFORMACYJNY Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Bukareszcie, IV kw r. SPIS TREŚCI: 1. Polsko rumuńska wymiana handlowa po 9 miesiącach 2015 roku..str Polskie firmy meblarskie na rynku rumuńskim.... str Polskie inwestycje w Rumunii str Rynek budowlany w Rumunii...str. 8 1

2 Polsko rumuńska wymiana handlowa po 9 miesiącach 2015 roku Wg. polskich danych statystycznych 1 polsko-rumuńska wymiana handlowa w okresie od stycznia do września 2015 r. wyniosła 3220,7 mln EUR, co stanowiło wzrost o 13,3% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. We wspomnianym okresie polski eksport na rynek rumuński wyniósł 2134,2 mln EUR (wzrost o 13,4%), a polski import osiągnął wartość 1086,4 mln EUR (wzrost o 13,2%). W ciągu 9 miesięcy 2015 r. w wymianie handlowej z Rumunią Polska zanotowała dodatnie saldo w wysokości 1047,8 mln EUR. Wg. poszczególnych sekcji CN w polskim eksporcie do Rumunii dominowały urządzenia mechaniczne i elektryczne; wyroby z metali nieszlachetnych; pojazdy; gotowe art. spożywcze oraz tworzywa sztuczne i wyroby z nich. Z kolei w imporcie polskim dominowały urządzenia mechaniczne i elektryczne; pojazdy, samoloty, statki; wyroby nieszlachetne i z metali nieszlachetnych; materiały i wyroby włókiennicze oraz tworzywa sztuczne i wyroby z nich. W obrotach towarowych Polski z Rumunią największy udział w okresie I - IX 2015 r. w eksporcie miały następujące grupy towarowe: 1. Urządzenia mechaniczne i elektryczne; do rejestracji i odbioru dźwięku 396,5 mln EUR 2. Wyroby nieszlachetne i wyroby z metali nieszlachetnych 226,8 mln EUR 3. Pojazdy, statki powietrzne, jednostki pływające 205,4 mln EUR 4. Gotowe art. spożywcze; napoje bezalkohol., alkohol., ocet; tytoń 196,8 mln EUR 5. Tworzywa sztuczne i wyroby z nich; kauczuk i wyroby z kauczuku 184,3 mln EUR 6. Produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych 172,2 mln EUR W obrotach towarowych Polski z Rumunią największy udział w okresie I-IX 2015r.w imporcie miały następujące grupy towarowe: 1. Urządzenia mechaniczne i elektryczne 290,4 mln EUR 2. Pojazdy, samoloty, statki 146,4 mln EUR 3. Wyroby nieszlachetne i wyroby z metali nieszlachetnych 135,3 mln EUR 4. Materiały i wyroby włókiennicze 130,3 mln EUR 5. Tworzywa sztuczne i wyroby z nich; kauczuk i wyroby z kauczuku 100,6 mln EUR 6. Produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych 43 mln EUR 1 Insigos MG 2

3 Polskie firmy meblarskie na rynku rumuńskim Rumunia jest dobrym i tradycyjnym rynkiem eksportu dla polskich mebli. Są to meble obejmujące różne kategorie użytkowe tj. zarówno biurowe jak i wypoczynkowe oraz różne standardy tj. tzw. segment tanich mebli popularnych, jak i droższy ekskluzywny. Ocenia się, że w 2015r. polski eksport mebli do Rumunii wyniesie ok. 50 mln EUR i od kilku lat wykazuje tendencję wzrostową. Najważniejsze polskie firmy meblarskie obecne na rynku rumuńskim to: KOMANDOR - lider w produkcji systemów do drzwi przesuwnych, pierwsza firma, która wprowadziła na rynek polski oryginalne zabudowy z drzwiami przesuwnymi oraz oryginalne systemy do drzwi przesuwnych, twórca pierwszego w Polsce autorskiego programu do projektowania szaf Komandor Designer umożliwiający projektantom wykonanie projektu, wizualizację oraz wycenę zabudowy na każdym etapie jej projektowania. Komandor jest dziś firmą o zasięgu ogólnoświatowym. W Rumunii jest obecna w sklepach w 10 województwach (Alba, Cluj, Târgu Mureş, Piatra Neamţ, Bacău, Galaţi, Craiova, Călăraşi, Constanţa, Bukareszt - w czterech jednostkach sprzedaży), a firma FAR EST MOBILIER Bukareszt stała się francyzobiorcą. Działalność produkcyjna tej firmy wykonywana jest w nowoczesnym zakładzie na peryferiach Bukaresztu zajmującym powierzchnię ponad m² wyposażonym w nowoczesne urządzenia do przerobu surowca. Jest to jedyna fabryka w Rumunii, która posiada specjalny dział poświęcony produkcji drzwi przesuwnych. NOWY STYL najbardziej znany polski producent krzeseł biurowych. Firma obecna w Rumunii za pośrednictwem spółki BN Office Solution, marki należącej do Grupy Nowy Styl. Oferta BN Office Solution to wysoce funkcjonalne, kompleksowe systemy mebli biurowych oraz nowoczesne kolekcje krzeseł i luksusowych sof do biur. Produkty Nowego Stylu obecne są w ofercie takich firm PADMA TRADING, CORPORATE OFFICE SOLUTIONS, RETCO BRASOV, ART ENTER. FORTE MOBILA firma handlowa zarejestrowana w woj. Bacau, założona w 2008 r. Firma sprowadza z Polski produkty swojej firmy matki (niektóre wykonane z płyty wiórowej wyprodukowanej w fabryce w Rădăuţi, woj. Suceava) i sprzedaje je na rynku rumuńskim poprzez sieć wyspecjalizowanych dystrybutorów. Firma zatrudnia 8 pracowników. 3

4 BLACK RED WHITE - jest znanym polskim producentem mebli. Produkty tej firmy są obecne w Rumunii od ponad 15 lat (pierwszych importów dokonywała firma z Suceavy, która już nie istnieje) za pośrednictwem firm miejscowych. Firma w Rumunii nie ma wyłącznego przedstawiciela, a największe firmy, które sprzedają jej wyroby to: - SORTEM COM, firma zarejestrowana w 1997 r. w woj. Neamţ ( we wschodniej części Rumunii). Frma posiada sieć 9 sklepów własnych i współpracowała z kilkoma innymi sklepami meblowymi na terenie całego kraju. Najwięcej ich usytuowanych na południu kraju oraz w Siedmiogrodzie. Firma SORTEM handluje również produktami innych firm polskich, MEBLOTAP i MEBLE OKMED. - GENAROM - S.C COSTIN SOFA S.R.L, firma zarejestrowana jest w Delureni Ionesti, woj. Vâlcea i obecna jest głownie w południowej części kraju KLER - to producent z kategorii mebli wypoczynkowych wyższego standardu, który od wielu lat obecny jest na rynku rumuńskim. Oferta firmy obejmuje ponad 50 zestawów meblowych o bardzo zróżnicowanej stylistyce, począwszy od wzorów bardzo zachowawczych po awangardowe. W salonach KLER znaleźć można nie tylko tapicerowane meble wypoczynkowe produkowane przez KLER, ale także różnego typu dodatki wyposażenia wnętrz. Wszechstronność oferty gwarantuje możliwość kompleksowej obsługi projektu wnętrzarskiego pod jednym dachem. Firmy projektowe i indywidualni projektanci wnętrz mogą na bieżąco otrzymywać informacje o produktach i perspektywach wspólnej obsługi klientów. Specjalnie dla nich opracowywane są bazy obiektów do programów AutoCAD, 3D Studio, ArchiCAD i Arcon, a handlowcy KLER służą pomocą projektantom w przygotowaniu oferty i obsłudze klienta. Wyroby KLER sprzedaje w Rumunii także firma Kalenda Alexim z Targu Mures na zasadach franczyzy. 4

5 Polskie inwestycje w Rumunii Lp. Firma/Inwestor Sektor/Branża Uwagi/komentarz 1. ABC DATA SA Dystrybucja sprzętu IT działalność stricte handlowa poprzez spółkę ABC Data Distributie S.R.L. z siedzibą w Bukareszcie 2. ALUPROF SA (Grupa Dystrybucja systemów Działalność handlowa/dystrybucyjna poprzez Kęty) aluminiowych dla budownictwa spółkę ALUPROF SYSTEM ROMANIA SRL (systemy okienno drzwiowe, fasadowe, rolet i bram oraz stalowe) 3. ASSECO SEE Oprogramowanie i usługi IT dla wszystkich sektorów gospodarki Zatrudnia w Rumunii 180 osób. W 2013 r. obroty firmy wyniosły 24,9 mln EUR 4. ATLAS CESAL Produkcja tynków i farb Produkcja tynków i farb elewacyjnych pod marką elewacyjnych Cesal, zakłady w Fundulei i Oradei. 5. BARLINEK Produkcja deski podłogowej i Zakład w miejscowości Oneşti (woj. Bacau). Zakład wyrobów z drewna zatrudnia obecnie 420 pracowników i jest to największa polska inwestycja w województwie Bacau. 6. BELLA ROMANIA Środki higieny osobistej Zakład w okolich Bukaresztu. Zatrudnia 110 osób. IMPEX W 2013 r. obroty firmy wyniosły 23,8 mln EUR 7. CAN PACK ROMANIA Produkcja puszek do napojów i opakowań aluminowych 8. CERSANIT SA ROMAN Produkcja elementów wyposażenia łazienek (ceramika, wanny, kabiny prysznicowe, stelaże podtynkowe) Zakład w Bukareszcie produkuje ok. miliarda puszek rocznie połowę eksportuje; zatrudnia 165 osób. W 2013 r. obroty firmy wyniosły 68,9 mln EUR (w ub.r. ponad 70 mln EUR). Zakład w miejscowości Roman (woj. Neamţ); zatrudnia ok. 500 osób. W 2013 r. obroty firmy wyniosły 26,1 mln EUR. 9. CHESPA Produkcja farb i klisz Fabryka w miejscowości Târgu Mureş, działa od 2001 r. 10. COMCEH Producent bibułki Fabryka w miejscowości Calarasi. Firma należy do włoskiej grupy Sofidel, ale została kupiona przez polska filię grupy - Delitissue Sp. z o.o. w marcu 2010 r. Obroty w 2013 r. 47,8 mln euro, zatrudnia 230 osób. 11. ECHO INVESTMENT Działalność developerska, usługi związane z nieruchomościami 12. ENTERPRISE INVESTORS PRIVATE EQUITY SRL Fundusz inwestycyjny Developer centrum handlowego Korona w mieście Braszów, planowany termin otwarcia pierwszy kwartał 2016 r. W portfelu funduszu znajdują się Profi (sieć supermarketów), Macon (producent materiałów budowlanych), Smart Tree (usługi outsourcing, HR). Inne firmy z portfela działające na rynku rumuńskim to: XTB X Trade Brokers (dom maklerski), Gamet (akcesoria meblowe), Harper Hygienics (produkty higieniczne), Euro-Tax (doradztwo w zakresie zwrotu podatku płaconego przez osoby legalnie pracujące za granicą) 13. GENPACT ROMANIA Usługi typu outsourcing Oddział w Rumunii zarejestrowany jako polska firma. Biura w Bukareszcie i w Klużu. Zatrudnia 1900 osób, roczne obroty rzędu 70 mln EUR. 14. INC SA Doradztwo na rynku kapitałowym Wprowadza małe spółki na rynek alternatywny bukaresztańskiej giełdy BVB (AeRO). 5

6 15. INNOVA CAPITAL Fundusz private equity W portfelu spółki Energobit (rozwiązania dla sektora energetycznego), Provus (usługi finansowe), La Fantana (producent wody mineralnej). 16. INTERCARS Części zamienne do samochodów Główna siedziba w Klużu, w Braszowie mają główny magazyn działający od 2010 r. Punkty dystrybucji w całej Rumunii. Firma zatrudnia 150 osób. W 2013 r. obroty firmy wyniosły 53 mln EUR. 17. S.C. SUD CHEMICALS Farby, składniki do farb Fabryka bieli cynkowej w Baicoi, woj. Prahova TRADE S.R.L., Mer Invest Industries SRL (KONIMPEX) 18. KONSALNET Usługi cash processing SECURITY 19. KREDYT INKASO Zarządzanie wierzytelnościami, windykacja należności 20. KRUK INTERNATIONAL SRL Zarządzanie wierzytelnościami, windykacja należności Spółka grupy Kruk, w Rumunii zatrudnia ponad 400 osób (centra w Bukareszcie i Targoviste + przedstawiciele lokalni). 21. LPP FASHION Fashion retail Marki: Reserved (12 sklepów) Cropp Town (4 sklepy), House (1 sklep), Mohito (1 sklep w trakcie otwarcia), Sinsay (1 sklep w trakcie otwarcia) 22. NOBLE SECURITIES Dom maklerski 23. ORBIS Hotelarstwo Najnowsza polska inwestycja w Rumunii. W styczniu 2015 r., Orbis zamknął transakcję zakupu od Accoru udziałów za 142 mln EUR w spółkach prowadzących działalność w Europie Środkowej. Orbis stał się właścicielem 100 % udziałów w rumuńskiej Accor Hotels Romania S.R.L. Firma Accor ma 7 hoteli w Rumunii: Pullman Hotel, Novotel Hotel, Mercure Hotel i 4 hotele Ibis. 24. ORLEN ASFALT Producent asfaltu Firma uruchomiła w 2014 r. terminal kolejowy w miejscowości Floresti, woj. Prahova. Terminal ma trzy zbiorniki przeznaczone do magazynowania asfaltu o łącznej pojemności 5 tys. ton. Obiekt wyposażony jest również w dwie stacje załadunkowe cystern samochodowych o wydajności 100 ton na godzinę. 25. PIZZA DOMINIUM Sieć restauracji 6 restauracji w Rumunii 5 w Bukareszcie, jedna w Ploieşti 26. PORTA KMI Producent drzwi Fabryka w mieście Arad działa od 10 lat. ROMANIA SRL 27. RESOURCE PARTNERS Fundusz private equity W portfelu: World Class Fitness (sieć siłowni i klubów sportowych). 28. ROMANIAN INTERNATIONAL BANK (GETIN HOLDING) Bank W grudniu 2013 r. grupa Getin Holding przejęła Romanian International Bank, a w 2014 r. Volksbank Leasing. Obecnie realizowana jest kampania rebrandingu (Romanian International Bank przekształca się w IDEA BANK). 6

7 29. TELBRIDGE (oddział w Bukareszcie) Call center, outsourcing procesów sprzedaży w sektorach business-tocustomer i business-to-business 30. TYMBARK MASPEX Producent soków owocowych, nektarów i napojów, produktów instant (kawa cappuccino, kakao, herbaty rozpuszczalne), przekąsek słonych i makaronów 31. SELENA ROMANIA producent i dostawca chemii budowlanej, uszczelniacze dla budownictwa 32. V4C (Value for Fundusz private equity Capital) 33. VIKING PROFILE SRL Blachy elewacyjne i dachowe (BLACHY PRUSZYNSKI) Największy polski inwestor w Rumunii. Główny zakład w Valenii de Munte, woj. Prahova (poza tym m.in. produkcja makaronów w Oradei i słonych zakąsek w Krajowej). Firma zatrudnia 800 osób. W 2013 r. obroty firmy wyniosły 68,2 mln EUR. Zakłady w Filipeştii de Pădure (woj. Prahova) i Craiova (woj. Dolj) 34. VOX PROFILE Profile, okładziny zewnętrzne Fabryka w miejscowości Magura, woj. Vâlcea 35. UZINELE SODICE Produkcja sody kalcynowanej, szkła Zakład w woj. Vâlcea. US Govora jest pierwszą GOVORA (GRUPA wodnego, szkliwa sodowego oraz zagraniczną spółką produkcyjną Grupy Chemicznej CIECH) wyrobów sodopochodnych Ciech, nabytą w końcu 2006 r. Firma zatrudnia 500 osób. W 2013 r. jej obroty wyniosły 70,2 mln EUR. 36. X Trade Brokers Dom maklerski Nie operuje na bukaresztańskiej giełdzie BVB. Oferuje usługi maklerskie na rynkach zagranicznych. 37. ZAREA (Ambra) Wino musujące Ponadto przedstawicielstwa handlowe posiadaja w Rumunii m.in.: Chemirol Agro(dystrybutor sprzętu dla rolnictwa, nawozów sztucznych, pestycydów) Kronlux (importer okien dachowych Fakro) Furteco (akcesoria meblowe) Hestia (fajerwerki i produkty pirotechniczne) Inglot Romania (kosmetyki) Lotos Asfalt (producent asfaltów) Opoczno (płytki ceramiczne) Peeraj Group (importer butów Kazar, prowadzi równiez sklepy polskich marek na zasadzie franszyzy) Profigips (profile budowlane) Stella Pack (dystrybutor worków na śmieci oraz niechemicznych środków czystości) TME (Transfer Multisort Elektronik; dystrybutor części elektronicznych) Zdrovit (lekarstwa, suplementy) 7

8 Rynek budowlany w Rumunii Rumuński rynek budowlany był w ostatnich latach w stanie znacznego spowolnienia. W ubiegłym roku wartość tego segmentu wyniosła od 8,2 do 8,6 mld euro, co oznaczało spadek o 10-15% w porównaniu z rokiem 2013, wynika z danych Rumuńskiego Stowarzyszenia Przedsiębiorców Budowlanych (ARACO Asociaţiei Române a Anteprenorilor din Construcţii). Sektor budowlany, który zapewnia pracę dla około 350 tysięcy pracowników, w 2014 roku był pod znakiem drastycznego obniżenia inwestycji publicznych w Rumunii, co nie udało się zrekompensować poprzez niewielki wzrost w sektorze prywatnym. Pomimo, że wydatki inwestycyjne państwa zwiększyły się w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy 2014 roku do 20,3 mld lei (4,6 mld euro) było to jednak ponad 10% mniej w porównaniu z analogicznym okresem 2013 r., wynika z danych Ministerstwa Finansów. Wśród pozostałych czynników, które negatywnie wpłynęły na wyniki sektora budowlanego w 2014 roku, wymienia się również decyzje polityczne i skarbowe dotyczące m.in. problemów związanych z odzyskiwaniem długów od firm budowalnych, problemów w zabezpieczeniu finansowania budownictwa publicznego, niezdolność władz do promowania publiczno - prywatnych projektów oraz znaczny spadek bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Poniżej znajduje się wykres przedstawiający zmiany na rumuńskim rynku budowlanym w okresie (mld. euro): 8

9 Budownictwo mieszkaniowe Liderem w rumuńskim budownictwie, gdzie można było dostrzec największe oznaki ożywienia były projekty mieszkaniowe, zwłaszcza te ukierunkowane na program - Pierwszy dom (Programul PRIMA CASA 2014 ). Ilość prowadzonych prac budowalnych w tym segmeńcie ulega ustawicznemu zwiększaniu. Według raportu przygotowanego przez Narodowy Instytut Statystyczny (INS) wolumen prac budowlanych w okresie I VIII 2015 r. w porównaniu do tego samego okresu roku 2014, wzrósł o 11,1%. W sierpniu 2015 roku ilość prac budowlanych wzrosła w stosunku do poprzedniego miesiąca o 5,2%, a w porównaniu do sierpnia 2014 roku wzrosła o 10,8%. Rok 2015 rozpoczął się ożywieniem w zakresie liczby wydanych pozwoleń na budowę. W okresie od stycznia do września 2015 r. wydano w sumie pozwoleń na budowę obiektów mieszkalnych, co stanowiło wzrost o 5,2% w porównaniu z tym samym okresem roku poprzedniego (zgodnie z danymi INS). Nieruchomości komercyjne Rumuński rynek nowoczesnych powierzchni komercyjnych w ostatnich latach rozwijał się bardzo dynamicznie. Zdecydowanie największym i najlepiej rozwiniętym centrum na rynku nieruchomości jest stolica kraju Bukareszt. Obecnie obserwowane jest zwiększenie zainteresowania i aktywności deweloperów wchodzących na ten rynek. Rumunia jest dużym i atrakcyjnym regionem dla wielu firm międzynarodowych. Liczba ludności ok. 20 mln czyni Rumunię drugim krajem regionu Europy Środkowo - Wschodniej pod względem wielkości populacji. Słaby stopień nasycenia rynku nieruchomości komercyjnych i duży docelowy rynek zbytu to dwa najważniejsze czynniki warunkujące przewidywane wzrosty w budownictwie nie mieszkaniowym. Najlepsze perspektywy rozwoju mają szczególnie nowoczesne powierzchnie handlowe hipermarkety i shopping malls. Bardzo dobry okres czeka także deweloperów inwestujących w budowę nowoczesnych obiektów magazynowych i centrów logistycznych. Wysoki wzrost gospodarczy, napływ inwestycji zagranicznych oraz polepszająca się infrastruktura drogowa sprawią, iż w najbliższych latach popyt na powierzchnie magazynowe przekroczy ich podaż. Potencjał stojący przed tą gałęzią rynku nieruchomości komercyjnych będzie skłaniał deweloperów do zwiększenia aktywności. W segmencie nieruchomości biurowych powstawać będzie coraz więcej obiektów biurowych klasy B. Na taki stan rzeczy wpływ ma fakt, że obecnie prawie nie ma na rynku odpowiednich działek, na których mogłyby powstawać biurowce najwyższej kategorii oraz fakt, że biurowce klasy B są tańsze w wynajmie, co dla większości rumuńskich firm ma podstawowe znaczenie. Największe firmy budowlane działające na rynku rumuńskim 9

10 W Rumunii dominującą pozycję w budownictwie infrastrukturalnym (nowe autostrady i drogi szybkiego ruchu) finansowanym w większości ze środków unijnych zajmują firmy zagraniczne lub firmy z udziałem kapitału zagranicznego. Rola miejscowych firm sprowadza się do podwykonawstwa w wybranych dziedzinach. Z kolei budownictwo mieszkaniowe realizowane jest w większości przez firmy lokalne, które w oparciu o stosunkowo tanią siłę roboczą są zdecydowanie bardziej konkurencyjne od firm zagranicznych. edytuj opis zdjęcia Podumowanie Aktualny, dobry stan makroekonomiczny gospodarki Rumunii wydaje się sprzyjać ponownemu ożywieniu całego sektora budowlanego. W pierwszym kwartale 2015 roku Rumunia cieszyła się jednym z najwyższych wskaźników wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej. Inne pozytywne czynniki to złagodzenie polityki pieniężnej Narodowego Banku Rumunii, który obniżył główną stopę procentową, tańsze kredyty komercyjne w miejscowej walucie (RON) oraz rozwój programu pierwszy dom. Przewiduje się, że powyższe czynniki mogą wytworzyć korzystna sytuację dla rynku budowalnego, niemniej jednak działania inwestorów są nadal ostrożne, biorąc pod uwagę poprzednie lata dużych wahań gospodarczych. Po wielu latach niepewności i wielu negatywnych doświadczeniach, sektor budowalny w Rumunii ma szansę ponownie się rozwijać. Najnowsze dane statystyczne oraz inne informacje na temat rumuńskiego rynku budowalnego dostępne są na n/w stronach internetowych. - Wydane pozwolenia na budowę: - Ilość prac budowlanych: 10

11 - Budowanictwo mieszkalne W Rumunii działa Rumuńskie Stowarzyszenie Przedsiębiorców Budowlanych (ARACO Asociaţiei Române a Anteprenorilor din Construcţii) contact@araco.org. Szczegółowe dane kontaktowe: Str.Alexandru Papiu Ilarian nr.17 et.2 Sector 3 cod postal Bucuresti. 11