1. Systemy nadzoru i wizualizacji - SCADA
|
|
- Maksymilian Smoliński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1. Systemy nadzoru i wizualizacji - SCADA Rosnąca konkurencja, wzrost wydajności i wysokie normy jakościowe wymagają sprawnego obiegu i dostępu do informacji o procesie przemysłowym. Obecnie usprawnianie produkcji realizowane jest przy wykorzystaniu systemów SCADA. Rys. 1. System SCADA Ich główne funkcje obejmują wizualizację pracy procesu na obrazie synoptycznym, wybór i zadawanie parametrów technologicznych, sterowanie automatyczne, zdalne sterowanie węzłami technologicznymi, zezwalanie na sterowanie remontowe, alarmowanie o awariach i przekroczeniach parametrów technologicznych z podpowiedziami dla operatora. W przypadku procesów technologicznych rozproszonych geograficznie na znacznym obszarze, kluczową rolę odgrywają systemy SCADA takie jak: 1
2 Platforma Systemowa Wonderware, rejestrujące dane pomiarowe pochodzące z oddalonych obiektów oraz pozwalające na pełną zdalną kontrolę nad obiektami przemysłowymi. Rys. 2. Platforma systemowa Wonderware Na ekranie komputera zlokalizowanego w centralnej dyspozytorni operator dysponuje podglądem stanu całej instalacji. W przypadku pojawienia się stanów alarmowych, otrzymuje na ekranie powiadomienie o zaistniałym zdarzeniu. Za pomocą prostych kliknięć myszą, może się poruszać po kolejnych widokach ze szczegółowymi fragmentami instalacji, co pozwala na szybką reakcję i zdalną diagnozę przyczyn alarmu, bez ponoszenia kosztów związanych z wysłaniem ekipy do oddalonego obiektu. Wyjazdy ekip serwisowych realizowane są dopiero po ustaleniu przyczyn alarmu. Zdalna kontrola oddalonych bezobsługowych obiektów instalacji, wpływa na znacząca redukcję kosztów stałych przedsiębiorstwa, dzięki efektywnemu zarządzaniu zasobami ludzkimi. Systemy wizualizacji pozwalają na zbieranie w sposób ciągły informacji takich jak: temperatura, przepływ, ciśnienie itp. z czujników zamontowanych na liniach 2
3 produkcyjnych czy instalacjach technologicznych. Zainstalowane oprogramowanie umożliwia rejestrację wskazań, prezentację wykresów bieżących i historycznych oraz raportów dokumentujących przebieg procesów, sygnalizację stanów alarmowych a przede wszystkim wizualizację procesów w formie czytelnych schematów z opisami i wyświetlonymi parametrami na ekranie monitora. Systemy wizualizacji dają możliwość rozproszonego sterowania procesem z kilku stanowisk operatorskich. Dodatkowy główny komputer daje pełny obraz pracy obiektu. Dzięki rozproszonej architekturze klient /serwer dowolne dane można udostępnić innym użytkownikom w celu szybszego podejmowania decyzji wspartego dokładnymi informacjami. funkcjonalne. We współczesnych systemach nadzoru można wyróżnić pewne poziomy Najniższy poziom obejmuje sterowanie przebiegiem produkcji (np. układy sterowania PLC - Programmable Logic Controllers i CNC - Computerized Numerical Control). Poziom drugi to zbieranie danych z procesu i ich wizualizacja (poziom znany jest pod nazwami SCADA - Supervisory Control and Data Aquisition lub HMI - Human Machine Interface). Poziom trzeci to systemy zarządzania produkcją i śledzenie jej przebiegu typu MES (Manufacturing Execution System). Poziom czwarty to system zarządzania i planowania zasobów całego przedsiębiorstwa ERP (Enterprise Resource Planning). Nowoczesny system oprogramowania przemysłowego musi w czasie rzeczywistym dostarczać informację z poziomu produkcji na pozostałe poziomy przedsiębiorstwa, dokładnie wtedy i tam gdzie są potrzebne Do głównych cech systemów SCADA należą: Stabilność i wydajność systemu wizualizacji i udostępniania danych Praca w wielozadaniowym systemie operacyjnym oraz wykorzystanie narzędzi o dużym stopniu niezawodności i bezpieczeństwa jest warunkiem rejestracji, akwizycji oraz udostępniania danych pomiarowych. Praca w strukturze sieciowej 3
4 W celu udostępnienia informacji o procesie pakiet wizualizacyjny może pracować w sieci lokalnej Ethernet. Rolę serwerów danych o procesie (sterowań pomiarów, raportów i alarmów) pełnią komputery nadzoru bezpośrednio sprzężone ze sterownikami. Do nowoczesnych wymagań systemów nadzoru produkcji należą: Praca w technice klient/serwer Praca w trybie sieciowym Przyłączone do sieci zdalne stanowiska (za pomocą łączy modemowych np. gsm) Stosowanie struktur nadmiarowych (redundancyjnych) Uprawnienia dostępu dla użytkowników oraz dwukierunkowy dostęp do relacyjnych baz danych Oddziaływanie na proces O funkcjonalnym zobrazowaniu stanu procesu świadczy nielimitowana liczba obiektów (w tym dynamicznych) na masce technologicznej. Stacje operatorskie umożliwiające sterowanie procesem są wygodniejsze niż panele operatorskie do sterowników i regulatorów. Operator może wprowadzać zmiany wartości zadanej, nastaw regulatorów i innych parametrów regulacji realizowanych w sterownikach, przełączać tryb pracy obwodu (sterowanie ręczne-automatyczne), włączać i wyłączać urządzenia (np.: pompy, wentylatory). Obsługa alarmów Sygnalizacja wykrytych alarmów jest ważnym zadaniem systemów SCADA. System ma możliwość wytwarzania alarmów systemowych (błędy programowe, błędy transmisji) ostrzeżeń technologicznych (przekroczenie granic alarmowych). Alarmy są sygnalizowane w specjalnych oknach oraz dzienniku alarmów. Rozbudowany mechanizm filtracji alarmów bieżących wg typu, priorytetu oraz grupy alarmowej umożliwia ich przeglądanie oraz dogłębną analizę. Trendy bieżące i historyczne Szczególne znaczenie mają wykresy czasowe zmiennych procesowych. System wyświetla dwa rodzaje trendów: bieżące i historyczne. 4
5 Podczas pracy systemu wyświetlany jest zakres wartości, horyzont czasowy, a ilość pisaków i kolorów mogą być zmieniane przez użytkownika. Raporty Każdy proces jest specyficzny i wymaga zaprojektowania odpowiedniego raportu. Łatwość opracowania i uruchomienia nowych raportów ma bardzo istotne znaczenie, ponieważ zbiór raportów potrzebnych obsłudze wzrasta w trakcie eksploatacji systemu. Istnieje możliwość obliczania raportów manualnie poprzez operatora lub automatycznie według terminarza. Archiwizacja Archiwum dostępne on line jest ograniczone pojemnością dysku. Narzędzia przetwarzania danych mogą wyliczać różne wielkości charakterystyczne na podstawie zarejestrowanych danych. Efektywne metody archiwizacji pozwalają na tej samej stacji komputerowej prowadzić wizualizację, sterować procesem i generować raporty nawet dla dużej liczby zmiennych. 2. Programy wykorzystywane do nadzoru i wizualizacji procesów przemysłowych w systemach SCADA 2.1. Program ifix ifix to narzędzie, umożliwiające wizualizację procesu, zbieranie danych i nadzorowanie przebiegu produkcji. Poza tym daje możliwość precyzyjnego monitorowania i kontroli wszystkich aspektów procesu produkcyjnego, jak również urządzeń i środków produkcji, co umożliwia szybszą reakcję na problemy, zmniejszenie zużycia materiałów, podniesienie jakości oraz większą dochodowość produkcji. Program wyposażony jest w rozbudowane narzędzia do prezentowania przebiegów zmiennych i pozwala na łączenie trendów historycznych z trendami dla zmiennych prezentowanych w czasie rzeczywistym. Grupowanie katalogów i plików przypisanych do konkretnych aplikacji ułatwia zarządzanie i przenoszenie ich pomiędzy stacjami roboczymi. Środowisko graficzne ifix udostępnia możliwość tworzenia własnych skryptów w języku Microsoft VBA, wykorzystując wszystkie jego możliwości np. na wykonanie 5
6 własnych narzędzi, kreatorów, pasków narzędzi itp. Dzięki takim możliwościom ifix stanowi idealne środowisko dla wszystkich integratorów systemów i producentów OEM. Wykorzystanie technologii Microsoft Object daje możliwość zastosowania w środowisku ifix komponentów firm trzecich poprzez kontrolki ActiveX. Technologia obiektowa jest dostępna w skali całego środowiska ifix Workspace. Rys. 3. Środowisko graficzne ifix Workspace Linie, koła, równoległoboki oraz inne kształty także są obiektami. Wszystkie ich atrybuty położenie, kolory, preferencje są dostępne i możliwe do ustawiania oraz kontrolowania poprzez skrypty VBA. Konfigurowanie zaawansowanych opcji odbywa się poprzez łatwe w użyciu kreatory animacji. Dlatego też ifix może być skonfigurowany w prosty sposób bez konieczności znajomości bardziej zaawansowanych technologii. 6
7 Efekty grafiki 3D (wypełnienia gradientowe oraz narzędzia do rysowania rur) w połączeniu z nowymi narzędziami graficznymi umożliwiają wygodną i wydajną pracę. Dodatkowym narzędziem zwiększającym możliwości operatora jest opcja szybki wykres, która umożliwia kreślenie wykresów dla zmiennych wyświetlonych na ekranie, dostępnych w menu pod prawym przyciskiem myszy. Dynamiczna możliwość zmiany języka narodowego umożliwia użytkownikowi przełączanie (wybór) języka aplikacji w trakcie jej pracy. Funkcja ta jest szczególnie przydatna, gdy operatorzy obsługujący aplikację zmieniają się podczas zmiany lub gdy aplikacja jest dystrybuowana na różne kraje. Rys. 4. Wizualizacja procesu mycia realizowana z użyciem programu ifix Aplikacje tworzone w systemie ifix używane są w systemach wizualizacji, sterowania i nadzoru procesów produkcyjnych, monitoringu i bilansowania mediów. Największe polskie instalacje liczą kilkadziesiąt lub nawet ponad 100 węzłów ifix, pracujących w ogólnozakładowych sieciach SCADA, obsługując ponad 20 tysięcy zmiennych. 7
8 2.2. Program Wonderware InTouch InTouch to przemysłowe oprogramowanie zaprojektowane do wizualizacji oraz kontroli procesów produkcyjnych, w pełni zgodny z wytycznymi dla systemów klasy SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition) oraz HMI (Human-Machine- Interface). Oferuje łatwe w użyciu i intuicyjne środowisko do projektowania aplikacji oraz rozległą funkcjonalność umożliwiającą szybkie projektowanie, testowanie oraz wdrażanie wartościowych systemów udostępniających użytkownikom dane bezpośrednio z systemów sterownia i produkcji. InTouch to także otwarte i elastyczne oprogramowanie, umożliwiające dostosowanie aplikacji do aktualnych potrzeb przy zachowaniu szerokiego wachlarza połączeń z urządzeniami oraz systemami spotykanymi w przemyśle. Dzięki koncepcji budowania aplikacji z gotowych, łatwo konfigurowalnych elementów jak obiekty graficzne, obiekty analiz stanów alarmowych czy archiwizacja i wyświetlanie historii parametrów procesowych, maleje czas oraz koszty uruchomienia systemu wizualizacji produkcji, sterowania i analizy procesu. Kilka faktów o oprogramowaniu Wonderware InTouch Jest komponentem pakietu Wonderware Development Studio wykorzystującym nowatorską technologię ArchestrA. Umożliwia połączenie prawie z każdym sterownikiem i urządzeniem stosowanym w przemyśle. Może w tej samej chwili pracować jako klient OPC, klient i serwer DDE oraz klient i serwer SuiteLink. Każda aplikacja może bez żadnych ograniczeń komunikować się przez sieć z innymi programami i aplikacjami. Jest kontenerem obiektów ActiveX oraz kontrolek.net zawartych w nowych obiektach graficznych ArchestrA Graphics, co dodatkowo wzbogaca środowisko projektowe przy projektowaniu rozbudowanych graficznie i funkcjonalnie aplikacji. Wbudowany system redundancji połączeń z urządzeniami zapewnia wykorzystanie w odpowiedzialnych systemach. 8
9 Oprogramowanie Wonderware InTouch jest stosowane od prostych aplikacji jednostanowiskowych, poprzez rozproszone systemy sieciowe o architekturze serwer/klient, aż po systemy korzystające z możliwości Wonderware System Platform czy też Usług Terminalowych (Terminal Services). Rys. 5. Bogata biblioteka obiektów graficznych i środowisko projektowe Graficzna prezentacja procesu produkcyjnego to jedna z wielu silnych stron oprogramowania Wonderware InTouch. W środowisku projektowym użytkownik znajdzie wiele narzędzi do rysowania obiektów, jak również możliwość importowania plików graficznych z innych programów graficznych. 9
10 W celu przyspieszenia procesu projektowania graficznej strony aplikacji można korzystać z kontrolek ActiveX, kontrolek.net, gotowej biblioteki symboli ArchestrA Graphics zawierającej ponad 500 gotowych obiektów graficznych z możliwością ich edycji i tworzenia szablonów obiektów graficznych, które umożliwiają propagację zmian dokonanych w szablonach na wszystkie obiekty, które z tych szablonów powstały. Rys. 6. Symbole graficzne ArchestrA 10
11 Przy projektowaniu aplikacji w każdej chwili można powiększyć dowolny fragment projektowanej aplikacji podczas rysowania małych i skomplikowanych obiektów graficznych. Rys. 7. Projektowanie obiektu graficznego Integracja z Wonderware Application Server Integracja oprogramowania Wonderware InTouch z platformą przemysłową ArchestrA, opartą na technologii.net firmy Microsoft umożliwia tworzenie bardzo rozbudowanych aplikacji wizualizacyjnych pracujących w systemie rozproszonym bez konieczności duplikowania logiki działania systemu na wszystkich stacjach operatorskich. 11
12 Odciąża to projektantów od ewentualnych modyfikacji każdej z aplikacji pracujących na stacjach roboczych na rzecz modyfikacji systemu na serwerze aplikacyjnym Platformy systemowej Wonderware. Z kolei użytkownik systemu otrzymuje stabilny i pewny w działaniu system gwarantujący spójność i integralność danych. Rys. 8. Technologia klient/serwer Ułatwione wdrażanie i rozbudowa aplikacji Stanowisko pojedyncze - aplikacje InTouch'a mogą działać jako stacje pojedyncze, co jest użyteczne dla firm gdzie jeden komputer nadzoruje jeden proces produkcyjny. Każda stacja jest w pełni niezależna. Klient/Serwer - aplikacje InTouch'a mogą także działać w środowisku klient/serwer oszczędzając czas i zmniejszając koszty obsługi oraz administracji systemami. Tag Server - jeden lub kilka komputerów działa jako Tag Server (serwer zmiennych) posiadający listę wszystkich zmiennych używanych w aplikacjach InTouch'a, zarządzający ich logowaniem historycznym, uruchamianiem skryptów, alarmami oraz połączeniami z urządzeniami 12
13 zewnętrznymi. Aplikacje uruchomione na stacjach klienckich łączą się z Tag Server'em i udostępniają dane operatorom. NAD (Network Application Development) - dynamiczna konfiguracja sieciowa NAD ułatwia centralne zarządzanie aplikacją InTouch'a przez jeden serwer sieciowy. Każda stacja kliencka tworzy lokalną kopię aplikacji serwera. Daje to możliwość tworzenia systemów redundantnych pracujących także bez włączonego serwera. Inną ważną cechą NAD jest uaktualnianie aplikacji klienckich "w locie" bez ich restartowania. System może jedynie powiadomić operatora o dokonywanych zmianach i podmienić wyłącznie części aplikacji, które uległy zmianie. Usługi Terminalowe (Terminal Services) Terminal Services to architektura pozwalająca na centralne wdrażanie, obsługę i zarządzanie oprogramowaniem, ponowne użycie starszego sprzętu PC, wysoki stopień bezpieczeństwa oraz użycie wielu systemów operacyjnych. 13
14 Alarmy Wiedza o alarmach wraz z możliwością ich szybkiego potwierdzania potrafi zmniejszyć czas przestoju i tym samym ograniczyć koszty awarii. Użytkownicy używają listy alarmów do śledzenia zdarzeń zaistniałych podczas całego procesu produkcji - jest to niezbędne dla minimalizowania zbędnych kosztów. InTouch oferuje trzy różne sposoby wglądu w system alarmowy. Każdy z nich może być użyty osobno bądź wszystkie razem. Do wyświetlania alarmów można wykorzystać kontrolki ActiveX: Alarm Database View Control - prezentuje alarmy historyczne zgromadzone w relacyjnej bazie danych i umożliwia ich łatwe i szybkie filtrowanie. Alarm Viewer Control - pozwala na pokazywanie alarmów bieżących. Przez elastyczną konfigurację kontrolki można szybko zmienić sposoby prezentacji oraz sortowanie informacji o alarmach. Alarm Pareto View Control - prezentuje informacje o alarmach w postaci wykresu Pareto, co znacznie ułatwia dostęp do bardzo ważnych informacji np. o najczęściej pojawiających się alarmach. Alarm TreeView Control - wyświetla aktywne alarmy w postaci przejrzystej struktury drzewa. 14
15 Alarmy mogą być uaktywniane lub dezaktywowane bezpośrednio lub pośrednio przy użyciu zmiennych aplikacji Wonderware InTouch (Alarm Inhibitor Tags). Sposób wyświetlania alarmów może być uzależniony od typu alarmu, zmiennej, grupy alarmowej. Wyświetlanie alarmów może być także uzależnione od nazwy stacji roboczej. Operator ma trzy sposoby potwierdzania alarmów: tradycyjny (warunkowy), zdarzeniowy, kompatybilny z modelem OPC, wymagający potwierdzenia najnowszych zdarzeń, rozszerzony, zezwalający na potwierdzanie każdej transakcji związanej z systemem alarmowym. Dzięki pieczątkom czasowym protokołu SuiteLink, Wonderware InTouch oferuje alarmowanie z milisekundową rozdzielczością, uwzględniającą czas powstania alarmu - a nie czas jego odebrania przez stację roboczą. Bezpieczeństwo W oprogramowaniu Wonderware InTouch możliwe jest stosowanie trzech poziomów dostępu: Aplikacyjny poziom dostępu - użytkownicy posiadają własne hasła mają nadany poziom dostępu, który decyduje o tym, jakie informacje są dla nich widoczne lub, które parametry mogą być przez nich modyfikowane. Systemowy poziom dostępu pozwala przydzielać dostęp na poziomie kontrolera domeny lub lokalnego komputera bazując na identyfikatorze użytkownika lub grupy użytkowników. Ten zintegrowany system bezpieczeństwa ułatwia zarządzanie prawami dostępu użytkowników i administrację hasłami. Poziom dostępu ArchestrA - użytkownicy posiadający systemy architektury Wonderware Industrial Application Server mogą w aplikacjach Wonderware InTouch w pełni korzystać z rozbudowanego systemu bezpieczeństwa tego nowatorskiego rozwiązania. 15
16 Funkcje zaawansowane Kilka dodatkowych możliwości oprogramowania Wonderware InTouch, o których trzeba wspomnieć, to: Możliwość wydruku informacji alarmowych na dowolnej drukarce przyłączonej do komputera lub będącej w sieci. InTouch Runtime Read Only - stacje podglądu używają aplikacji InTouch bez możliwości zmiany nastaw oraz bez potwierdzania alarmów. Możliwy jest wgląd w stan produkcji przy zachowaniu pełnego jej bezpieczeństwa. Zmienne tymczasowe - obliczenia oraz chwilowe wartości przechowywane w zmiennych tymczasowych (np. w QuickFunctions) nie obciążają licznika wykorzystanych zmiennych systemowych. Skrypty Program posiada także użyteczny, łatwy i intuicyjny edytor skryptów (rys. 9), który umożliwia poszerzenie funkcjonalności aplikacji oraz lepsze jej dopasowanie do wymagań projektowych. Skrypty mogą być uzależnione od warunków specyficznych dla aplikacji, zmian wartości wizualizowanych parametrów, zdarzeń, pojawiających się okien, użycia przycisków, warunków logicznych i wielu innych zdarzeń. Wbudowany mechanizm diagnostyki definiowanych skryptów pozwala na pełną kontrolę nad wykonywaniem skryptów, a więc poprawnością ich funkcjonowania, co znacząco przyspiesza proces eliminacji błędów i przyspiesza czas wdrażania aplikacji. 16
17 Rys. 9. Edytor skryptów aplikacyjnych z funkcją QuickFunctions Fundamentalną częścią programu InTouch jest Lista zmiennych. Jest to baza danych zawierająca bieżące wartości wszystkich zmiennych wykorzystywanych przez aplikację. W celu utworzenia listy zmiennych, wymagane jest wprowadzenie szeregu informacji. Każda zmienna musi mieć przyporządkowaną nazwę i typ. W przypadku niektórych typów zmiennych, wymagane jest wprowadzenie dodatkowych informacji. Przykładowo, dla zmiennych typu I/O wymagane jest wprowadzenie informacji pozwalającej na odczytanie wartości tej zmiennej oraz przekształcenie jej tak, aby mogła być wykorzystywana przez aplikację. Mechanizmem przeznaczonym do wprowadzania tych informacji jest lista zmiennych. 17
18 Typy zmiennych dostępnych w programie: Rys. 10. Okno wyboru typu zmiennych 1. Zmienne typu pamięciowego (Memory) Tego typu zmienne wykorzystywane są wewnątrz aplikacji InTouch. Mogą one być stosowane, jako zmienne stałe, oraz do symulacji. Można je także wykorzystywać do udostępniania wyników obliczeń innym aplikacjom pracującym w środowisku Windows. Zmienne te mogą być również wykorzystywane do tworzenia efektów animacji. Na przykład, można zdefiniować zmienną typu pamięciowego "Licznik", której wartość jest zmieniana w czasie wykonywania skryptu, dzięki czemu uzyskiwane będą różne efekty animacyjne, zależne od bieżącego etapu procesu. Istnieją cztery rodzaje zmiennych typu pamięciowego: Memory Discrete - zmienna dyskretna o wartości 0 (Fałsz, Wył), lub 1 (Prawda, Wł). Memory Integer 32-bitowa zmienna całkowita ze znakiem o wartościach z zakresu od - 2,147,483,648 do 2,147,483,648. Memory Real - zmienna typu rzeczywistego. Wartość typu rzeczywistego to wartość od -3.4e38 do 3.4e38. Wszystkie obliczenia 18
19 na zmiennych tego typu wykonywane są z dokładnością do 64-bitów, a zapamiętywane z dokładnością do 32 bitów. Memory Message - zmienna typu tekstowego o długości do 131 znaków. 2. Zmienne typu I/O Wszystkie zmienne, które czytają lub zapisują wartości w innym programie pracującym w systemie Windows są zmiennymi typu I/O. Obejmuje to wymianę danych z programowalnymi sterownikami PLC, komputerami sterującymi procesami, oraz stacjami sieciowymi. Ze zmiennych typu I/O można korzystać zarówno za pomocą mechanizmu dynamicznej wymiany danych Microsoftu (DDE - Dynamic Data Exchange), jak i za pomocą protokołu komunikacyjnego Wonderware SuiteLink. Każda zmiana wartości zmiennej typu I/O przeznaczonej do zapisu/ odczytu, powoduje natychmiastową aktualizację tej zmiennej w aplikacjach, w których jest ona wykorzystywana. Istnieją cztery rodzaje zmiennych typu I/O: I/O Discrete - zmienna I/O o wartości 0 (Fałsz, Wył), lub 1 (Prawda, Wł). I/O Integer - 32-bitowa zmienna całkowita ze znakiem o wartościach z zakresu od 2,147,483,648 do 2,147,483,648. I/O Real - zmienna typu rzeczywistego. Zmienna typu rzeczywistego może przyjmować wartości między +3.4e38. Wszystkie obliczenia na zmiennych tego typu wykonywane są z dokładnością do 64-bitów, a zapamiętywane z dokładnością do 32 bitów. I/O Message - zmienna typu tekstowego o długości do 131 znaków. 3. Group Var (Zmienne grupowe) Typ Group Var wykorzystywany jest w zmiennych z przyporządkowaną grupą alarmową, do dynamicznego wyświetlania alarmów, rejestracji zapisu na dysk i drukowania. Zmienna typu Group Var może być wykorzystana do tworzenia okien alarmowych, lub rejestracji alarmów, wyświetlających wszystkie alarmy powiązane z określoną grupą zmiennych. 19
20 4. Tag ID (Identyfikator zmiennej) Ten specjalny typ zmiennych jest wykorzystywany w połączeniu z obiektami trendów historycznych. Za pomocą zmiennej typu Tag ID można uzyskać informacje o zmiennych rysowanych na trendzie historycznym. W większości przypadków, zmienne typu Tag ID będą wykorzystywane do wyświetlania nazwy zmiennej rysowanej przez dany pisak, lub też do zmiany zmiennej przyporządkowanej do pisaka. 5. Zmienne typu SuperTag InTouch pozwala na definiowanie szablonów SuperTag, wykorzystywanych do tworzenia złożonych typów zmiennych. Szablony SuperTag mogą zawierać do 64 zmiennych składowych, i mogą mieć 2 poziomy zagnieżdżenia. Zmienne składowe mają dokładnie takie same właściwości jak normalne zmienne. Umożliwiają one tworzenie trendów, obsługę alarmów, oraz posiadają takie same pola jak zmienne. 6. Hist Trend (Trend historyczny) Typ Hist Trend jest wymagany do tworzenia trendów historycznych. Wszystkie pola zmiennych dostępne w trendach historycznych mogą być również stosowane w przypadku zmiennych typu Hist Trend. InTouch zawiera system rozproszonych trendów historycznych pozwalający na dynamiczne przyporządkowanie każdemu pisakowi trendu osobnego źródła danych (pliku historycznego). To rozwiązanie pozwala operatorowi na jednoczesny wgląd w dane Wonderware InTouch oraz np. Wonderware Historian na jednym trendzie. System Historii Rozproszonej daje możliwość szybkiej analizy danych historycznych w krótkim czasie z użyciem kilku źródeł informacji. 20
21 3. Projektowanie aplikacji w środowisku Wonderware Intouch InTouch składa się z trzech głównych programów, Menedżera aplikacji, programu WindowMaker, oraz programu WindowViewer. Menedżer aplikacji InTouch służy do zarządzania stworzonymi aplikacjami. Jest on również wykorzystywany do konfigurowania programu WindowViewer jako usługi NT, konfigurowania tworzenia aplikacji sieciowych NAD (NAD - Network Application Development). Program WindowMaker jest środowiskiem edycyjnym, w którym obiektowo zorientowana grafika wykorzystywana jest do tworzenia animowanych okien z elementami dotykowymi. Okna te mogą być połączone z przemysłowymi systemami wejścia/ wyjścia, jak również z innymi aplikacjami Microsoft Windows. Program WindowViewer jest środowiskiem, w którym uruchamiane są aplikacje, utworzone wcześniej za pomocą programu WindowMaker. WindowViewer wykonuje skrypty InTouch QuickScript, sprawdza dane archiwalne, przetwarza sygnały o alarmach, tworzy sprawozdania, może pracować jako klient lub serwer, zarówno dla protokołu komunikacyjnego DDE, jak i dla protokołu SuiteLink. Korzystanie z Menedżera Aplikacji programu InTouch Menedżer Aplikacji służy do generowania nowych aplikacji, otwierania istniejących aplikacji zarówno w programie WindowMaker jak i w programie WindowViewer, usuwania aplikacji, oraz uruchamiania programów narzędziowych dla listy zmiennych: DBDump oraz DBLoad. Rys. 11. Menadżer aplikacji Intouch. 21
22 Po wybraniu aplikacji, w dolnej części ekranu wyświetlone zostaną jej nazwa i opis. Pod prawym przyciskiem myszy możemy wybrać w którym programie chcemy otworzyć wybraną aplikację Elementy programu WindowMaker Interfejs programu WindowMaker Domyślnie, gdy uruchamiamy program WindowMaker większość dostępnych elementów jest wyświetlana - m.in. paski narzędzi, eksploratora aplikacji oraz pasek statusowy. Można jednak wyświetlić lub ukryć jakikolwiek z tych elementów, a także można przesunąć paski narzędziowe i Eksplorator Aplikacji w dowolne miejsce na ekranie, w obrębie okna programu WindowMaker. Rys. 12. Interfejs programu WindowsMaker Wiele spośród narzędzi pozostanie nieaktywnych aż do momentu otwarcia okna, umieszczenia w nim obiektów i wybrania ich. Jeżeli którekolwiek z narzędzi 22
23 pozostaje nieaktywne, nie ma ono zastosowania do obecnego stanu okna lub wybranych obiektów. Do dyspozycji mamy następujące paski narzędzi: Ogólny zawiera większość poleceń znajdujących się w menu Plik oraz menu Edycja. Wizardy/ActiveX standardowo zawiera wyłącznie narzędzia pozwalające na dostęp do okna dialogowego Wybór wizardów. Formatowanie zawiera większość poleceń do formatowania obiektów tekstowych znajdujących się w menu Tekst. Rysowanie zawiera narzędzia do rysowania w oknie zarówno prostych obiektów rysunkowych takich jak prostokąty, elipsy, linie, obiekty tekstowe, jak i obiektów złożonych takich jak trendy bieżące, trendy historyczne, mapy bitowe oraz trójwymiarowe przyciski z etykietami. Widok zawiera większość poleceń dostępnych w menu Widok. Polecenia te służą do zmiany stanu okien programu WindowMaker. Położenie zawiera większość poleceń do rozmieszczania obiektów, dostępnych w menu Położenie Korzystanie z programu WindowMaker Obiekty proste WindowMaker udostępnia trzy typy obiektów prostych: linie, kontury z wypełnieniem i tekst. Każdy z tych typów obiektów ma atrybuty, które wpływają na ich wygląd. Atrybuty to kolor linii, kolor wypełnienia, wysokość, szerokość, itd. mogą być zarówno statyczne jak i dynamiczne. Atrybuty statyczne nie ulegają zmianie w czasie pracy aplikacji. Atrybuty dynamiczne są powiązane z wartością wyrażenia tak, że zmiana wartości wyrażenia powoduje zmianę atrybutu. Na przykład kolor wypełnienia może być powiązany z wartością wyrażenia dyskretnego. Zmiana wartości logicznej wyrażenia może powodować zmianę koloru wypełnienia. 23
24 Wiele atrybutów obiektów prostych może być atrybutami dynamicznymi. Z obiektem może być związany więcej niż jeden atrybut. Atrybuty dynamiczne można łączyć na szereg różnych sposobów w celu osiągnięcia założonych efektów. Generowanie nowego okna W celu utworzenia nowego okna należy: 1. Kliknąć ikonę Nowe okno na pasku narzędziowym. Wyświetlone zostanie okno dialogowe Właściwości okna. 2. W polu Nazwa należy wpisać nazwę, która ma być wyświetlana w pasku tytułowym okna. 3. W polu Komentarz wpisać dowolny tekst, który ma być powiązany z oknem (opcjonalnie). Wprowadzony tekst ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest wykorzystywany przez aplikacje. 4. W polu Kolor okna wybrać kolor tła okna. 5. Wybrać typ okna. Dostępne są trzy typy okien: Zamień oknowego typu pojawiając się zamyka inne okna. Nakładka okno tego typu jest umieszczone jest na aktualnie wyświetlanych oknach i może przykrywać inne okna. Na wierzchu - okno tego typu zawsze jest na wierzchu i nie może być zakryte przez inne okno. 6. Wybrać styl ramki okna. Dostępne są trzy style: 24
25 Pojedynczy 3 wymiarowe okno z krawędziami, posiadające pasek tytułowy. Podwójna 3 wymiarowe okno z krawędziami, nie posiada paska tytułowego. Brak okno bez krawędzi. 7. W grupie Wymiary podać położenie okna w punktach ekranowych. 8. Kliknąć Skrypty w celu wywołania edytora Skrypty związane z oknem. Praca z wizardami Wizardy pozwalają na znaczne zmniejszenie czasochłonności tworzenia aplikacji. Odznaczają się one łatwością tworzenia i edycji. W celu skonfigurowania wizarda, należy go zainstalować, wybrać w oknie dialogowym Wybór wizardów, wkleić do okna, i ostatecznie podwójnie kliknąć. Pojawia się stosowne okno dialogowe konfiguracyjne. Przykładowo, jeżeli wywołany zostanie wizard suwaka, należy skonfigurować takie jego parametry jak: zmienna ustawiana suwakiem, minimalna i maksymalna wartość na skali suwaka, kolor wypełnienia, itd. Znaczne zmniejszenie czasochłonności w przypadku korzystania z wizardów wynika z faktu, że nie trzeba rysować poszczególnych komponentów, ustawiać zakresu wartości dla obiektu, ani też tworzyć połączeń animacyjnych. Definiowanie elementów I/O InTouch może odczytywać dane z innych aplikacji Windows, znajdujących się na stacji lokalnej lub sieciowej, jeżeli zdefiniowana zostanie zmienna typu I/O. Każda zmienna typu I/O odwołuje się do jednego z elementów w programie serwera komunikacyjnego. W celu zdefiniowania zmiennej typu I/O: 1. Z menu Specjalne wybrać Lista zmiennych. Otworzy się okno dialogowe Lista zmiennych. 2. Kliknąć Nowe. Spowoduje to wyczyszczenie pola Zmienna. 25
26 3. W polu Zmienna wprowadzić nazwę nowej zmiennej. 4. Kliknąć Typ. Wyświetlone zostanie okno dialogowe Typy zmiennych. 5. Zaznaczyć jakiego typu ma być zmienna: 6. Po wybraniu typu zmiennej typu I/O, kliknąć OK. Wyświetlone zostanie okno dialogowe do wprowadzania szczegółowych parametrów dla zaznaczonego typu zmiennej I/O. Przykładowo, jeżeli wybrany zostanie typ I/O Integer, wyświetlone zostanie następujące okno dialogowe. 7. Wprowadzić parametry żądane do zdefiniowania elementu. 8. Kliknąć Nazwa dostępu. Wyświetlone zostanie okno dialogowe Nazwy dostępu. 9. Wybieramy wcześniej stworzoną nazwę dostępu i zamykamy okno 10. W polu Element wpisać nazwę elementu w celu określenia wartości w programie komunikacyjnym. 11. Po skonfigurowaniu zamykamy okno. 26
27 Komunikacja Programu z sterownikiem PLC InTouch, SuiteLink i DDE InTouch jest oprogramowaniem wykorzystującym protokół SuiteLink oraz dynamiczną wymianę danych (DDE). Połączenie z urządzeniami sterującymi realizowane jest za pośrednictwem programów komunikacyjnych dynamicznej wymiany danych (I/O Servers). Są to programy, które wykorzystują protokół komunikacji sprzętowej. InTouch i programy komunikacyjne prowadzą komunikację poprzez specjalne kanały lub połączenia komunikacyjne wygenerowane zarówno przez nie same, jak i przez InTouch a. Poprzez przypisanie nazw zmiennych do tych kanałów komunikacyjnych (w komunikacji noszą one nazwę tematów: Topic), InTouch może dokonywać zapisu i odczytu danych z różnych rzeczywistych urządzeń systemu sterowania. Konfiguracja programu komunikacyjnego Aby mieć możliwość połączenia się z sterownikiem np. firmy GE Fanuc należy zainstalować program komunikacyjny GESNP. Aby skonfigurować program należy: 1. Z menu Configure wybrać polecenie Topic definition. 2. Wybieramy opcję New 27
28 3. W polu Topic Name wpisujemy nazwę tematu PLC dokładnie takiej samej nazwy użyjemy w InTouch przy definiowaniu Nazwy dostępu. Nazwy dostępu InTouch W czasie definiowania zmiennej typu I/O, lub w przypadku korzystania z zmiennych zdalnie adresowanych, należy określić dla nich nazwę dostępu. Nazwa dostępu zawiera informacje wykorzystywane do komunikowania się z innym źródłem danych I/O, włączając w to nazwę stacji, nazwę aplikacji oraz nazwę tematu. W celu utworzenia nazwy dostępu: 1. Z menu Specjalne wybrać Nazwy dostępu. Wyświetlone zostanie okno dialogowe Nazwy dostępu. 28
29 2. Kliknąć Dodaj. Wyświetlone zostanie okno dialogowe Nowa nazwa dostępu: 3. W polu Nazwa dostępu wpisać nazwę za pomocą której InTouch będzie korzystał z tej nazwy dostępu. W niniejszym przypadku PLC. 4. W polu Nazwa aplikacji wpisać nazwę programu komunikacyjnego, z którego odczytywane będą dane. W niniejszym przypadku, wartość odczytywana jest z programu komunikacyjnego GESNP. 5. Kliknąć OK w celu zaakceptowania nowo zdefiniowanej nazwy dostępu, i zamknięcia okna dialogowego. Na ekranie pokazane zostanie ponownie okno dialogowe Nazwy dostępu, z nowo zdefiniowaną nazwą dostępu zaznaczoną na liście. Literatura: 1. ASTOR: GE Fanuc Automation. Wonderware Intouch 9.5. Podręcznik użytkownika. Warszawa, Jakuszewski, Ryszard: Programowanie systemów SCADA. Wydawnictwo SKALMIERSKI. Gliwice, Mikulczyński, Tadeusz: Automatyzacja procesów produkcyjnych. WNT. Warszawa,
Zainstalowana po raz pierwszy aplikacja wymaga aktualizacji bazy danych obsługiwanych sterowników.
FRISKO-MOBILE Aplikacja FRISKO-MOBILE przeznaczona jest do zdalnej obsługi sterowników FRISKO podłączonych do sieci LAN o stałym adresie IP za pośrednictwem wbudowanych lub zewnętrznych modułów komunikacyjnych.
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorstwo WielobranŜowe GALKOR Sp. z o.o. ul. Ogrodowa 73 86-010 Koronowo Tel: +48 52 382 07 70
Przedsiębiorstwo WielobranŜowe GALKOR Sp. z o.o. galkor@galkor.pl www.galkor.pl Precyzyjna kontrola przebiegu procesu produkcyjnego Wizualizacja dająca pełen obraz produkcji Parametryzacja pracy urządzeń
Bardziej szczegółowoOgólnozakładowy system monitoringu i rozliczeń mediów
Ogólnozakładowy system monitoringu i rozliczeń mediów Miejsce wdrożenia Oprogramowanie Proficy ifix zostało wdrożone przez firmę Avon Operations Polska Sp. z o.o. w zakładzie produkcji kosmetyków w Garwolinie.
Bardziej szczegółowoKancelaris - Zmiany w wersji 2.50
1. Listy Kancelaris - Zmiany w wersji 2.50 Zmieniono funkcję Dostosuj listę umożliwiając: o Zapamiętanie wielu widoków dla danej listy o Współdzielenie widoków między pracownikami Przykład: Kancelaria
Bardziej szczegółowoSieci komputerowe cel
Sieci komputerowe cel współuŝytkowanie programów i plików; współuŝytkowanie innych zasobów: drukarek, ploterów, pamięci masowych, itd. współuŝytkowanie baz danych; ograniczenie wydatków na zakup stacji
Bardziej szczegółowoMicrosoft Management Console
Microsoft Management Console Konsola zarządzania jest narzędziem pozwalającym w prosty sposób konfigurować i kontrolować pracę praktycznie wszystkich mechanizmów i usług dostępnych w sieci Microsoft. Co
Bardziej szczegółowo2.1 INFORMACJE OGÓLNE O SERII NX
ASTOR KATALOG SYSTEMÓW STEROWANIA HORNER APG 2.1 INFORMACJE OGÓLNE O SERII NX Wyświetlacz graficzny, monochromatyczny o rozmiarach 240 x 128 lub 128 x 64 piksele. 256 kb pamięci programu. 2 porty szeregowe.
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: 0101872HC8201
INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: PZ-41SLB-E PL 0101872HC8201 2 Dziękujemy za zakup urządzeń Lossnay. Aby uŝytkowanie systemu Lossnay było prawidłowe i bezpieczne, przed pierwszym uŝyciem przeczytaj niniejszą
Bardziej szczegółowoOprogramowanie FonTel służy do prezentacji nagranych rozmów oraz zarządzania rejestratorami ( zapoznaj się z rodziną rejestratorów FonTel ).
{tab=opis} Oprogramowanie FonTel służy do prezentacji nagranych rozmów oraz zarządzania rejestratorami ( zapoznaj się z rodziną rejestratorów FonTel ). Aplikacja umożliwia wygodne przeglądanie, wyszukiwanie
Bardziej szczegółowoGEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007
GEO-SYSTEM Sp. z o.o. 02-732 Warszawa, ul. Podbipięty 34 m. 7, tel./fax 847-35-80, 853-31-15 http:\\www.geo-system.com.pl e-mail:geo-system@geo-system.com.pl GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości
Bardziej szczegółowoINFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE. Konfiguracja komputera klienckiego do łączenia się z serwerem IndustrialSQL
Informator Techniczny nr 68 19-01-2004 INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Konfiguracja komputera klienckiego do łączenia się z serwerem IndustrialSQL W celu podłączenie komputera klienckiego do serwera IndustrialSQL,
Bardziej szczegółowoINFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE
Informator techniczny nr 103 4-06-2008 INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Konfiguracja komunikacji sieciowej programu Microsoft Excel z serwerem Wonderware Historian Program Microsoft Excel jest bardo często
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa
Zamawiający: Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej 00-662 Warszawa, ul. Koszykowa 75 Przedmiot zamówienia: Produkcja Interaktywnej gry matematycznej Nr postępowania: WMiNI-39/44/AM/13
Bardziej szczegółowoPODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA
PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA ENGLISH NEDERLANDS DEUTSCH FRANÇAIS ESPAÑOL ITALIANO PORTUGUÊS POLSKI ČESKY MAGYAR SLOVENSKÝ SAFESCAN MC-Software OPROGRAMOWANIE DO LICZENIA PIENIĘDZY SPIS TREŚCI WPROWADZENIE I
Bardziej szczegółowoZdalne odnawianie certyfikatów do SWI
Zdalne odnawianie certyfikatów do SWI Instrukcja użytkownika Wersja 1.0 Strona 1 Spis treści Wstęp... 3 Dostęp do systemu... 4 Wymagania systemowe... 5 Instalacja certyfikatu użytkownika... 8 Sprawdzenie
Bardziej szczegółowoPracownia internetowa w każdej szkole. Opiekun pracowni internetowej SBS 2003 PING
Instrukcja numer PING Pracownia internetowa w każdej szkole Opiekun pracowni internetowej SBS 2003 PING Poniższe rozwiązanie opisuje, jak zapisywać i odtwarzać obrazy całych dysków lub poszczególne partycje
Bardziej szczegółowoINFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE
Informator techniczny nr 95 04-06-2007 INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Synchronizacja czasu systemowego na zdalnych komputerach względem czasu systemowego na komputerze z serwerem Wonderware Historian
Bardziej szczegółowoChmura obliczeniowa. do przechowywania plików online. Anna Walkowiak CEN Koszalin 2015-10-16
Chmura obliczeniowa do przechowywania plików online Anna Walkowiak CEN Koszalin 2015-10-16 1 Chmura, czyli co? Chmura obliczeniowa (cloud computing) to usługa przechowywania i wykorzystywania danych, do
Bardziej szczegółowoSKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI ELEKTRONICZNEGO BIURA OBSŁUGI UCZESTNIKA BADANIA BIEGŁOŚCI
SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI ELEKTRONICZNEGO BIURA OBSŁUGI UCZESTNIKA BADANIA BIEGŁOŚCI 1. CO TO JEST ELEKTRONICZNE BIURO OBSŁUGI UCZESTNIKA (EBOU) Elektroniczne Biuro Obsługi Uczestnika to platforma umożliwiająca
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA WebPTB 1.0
INSTRUKCJA WebPTB 1.0 Program WebPTB wspomaga zarządzaniem budynkami w kontekście ich bezpieczeństwa fizycznego. Zawiera zestawienie budynków wraz z ich cechami fizycznymi, które mają wpływ na bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoINFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE
Informator techniczny nr 124 3-05-2010 INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Konfiguracja logowania danych z oprogramowania wizualizacyjnego SIMATIC WinCC do serwera Wonderware Historian Do przygotowania komunikacji
Bardziej szczegółowoInstrukcja obsługi platformy zakupowej e-osaa (klient podstawowy)
Instrukcja obsługi platformy zakupowej e-osaa (klient podstawowy) 1. Wejście na stronę http://www.officemedia.com.pl strona główną Office Media 2. Logowanie do zakupowej części serwisu. Login i hasło należy
Bardziej szczegółowoBCS Manager Instrukcja Obsługi
BCS Manager Instrukcja Obsługi Witaj! Dziękujemy, ze wybrałeś oprogramowanie BCS Manager! Niniejsza instrukcja obsługi jest narzędziem odniesienia dla działania systemu. W tej instrukcji znajdziesz opis
Bardziej szczegółowoSystem do kontroli i analizy wydawanych posiłków
System do kontroli i analizy wydawanych posiłków K jak KORZYŚCI C jak CEL W odpowiedzi na liczne pytania odnośnie rozwiązania umożliwiającego elektroniczną ewidencję wydawanych posiłków firma PControl
Bardziej szczegółowodbsamples.udl lub przygotowany wcześniej plik dla Excela) i OK,
PRACA Z BAZAMI DANYCH w AutoCAD-zie AutoCAD umożliwia dostęp do zewnętrznych baz danych, utworzonych zarówno w MS ACCESS czy w MS EXCEL, jak i w dbase czy SQL Server. Połączenie następuje poprzez odwołanie
Bardziej szczegółowoZarządzanie Zasobami by CTI. Instrukcja
Zarządzanie Zasobami by CTI Instrukcja Spis treści 1. Opis programu... 3 2. Konfiguracja... 4 3. Okno główne programu... 5 3.1. Narzędzia do zarządzania zasobami... 5 3.2. Oś czasu... 7 3.3. Wykres Gantta...
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO PROGRAMU LICZARKA 2000 v 2.56
INSTRUKCJA DO PROGRAMU LICZARKA 2000 v 2.56 Program Liczarka 2000 służy do archiwizowania i drukowania rozliczeń z przeprowadzonych transakcji pieniężnych. INSTALACJA PROGRAMU Program instalujemy na komputerze
Bardziej szczegółowoSystem nagłośnieniowy i dźwiękowy system ostrzegawczy Bosch Praesideo
System nagłośnieniowy i dźwiękowy system ostrzegawczy Bosch Praesideo 2 Systemy nagłośnieniowe i dźwiękowe systemy ostrzegawcze Bosch Praesideo Bosch Praesideo przekaże Twoją wiadomość zawsze i wszędzie
Bardziej szczegółowoSieci komputerowe. Definicja. Elementy 2012-05-24
Sieci komputerowe Wprowadzenie dr inż. Maciej Piechowiak Definicja grupa komputerów lub innych urządzeń połączonych ze sobą w celu wymiany danych lub współdzielenia różnych zasobów Elementy Cztery elementy
Bardziej szczegółowo2004 Heden Media. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wirtualne laboratorium z napędów i sterowania pneumatycznego. Minimalne wymagania
2004 Heden Media. Wszelkie prawa zastrzeżone Wirtualne laboratorium z napędów i sterowania pneumatycznego Minimalne wymagania PC 133 MHz, 16 MB pamięci RAM, CD-ROM, 3,5 MB wolnej pamięci na dysku twardym,
Bardziej szczegółowoKonfiguracja historii plików
Wielu producentów oprogramowania oferuje zaawansowane rozwiązania do wykonywania kopii zapasowych plików użytkownika czy to na dyskach lokalnych czy w chmurze. Warto jednak zastanowić się czy instalacja
Bardziej szczegółowoSieć komputerowa grupa komputerów lub innych urządzeo połączonych ze sobą w celu wymiany danych lub współdzielenia różnych zasobów, na przykład:
Sieci komputerowe Sieć komputerowa grupa komputerów lub innych urządzeo połączonych ze sobą w celu wymiany danych lub współdzielenia różnych zasobów, na przykład: korzystania ze wspólnych urządzeo, np.
Bardziej szczegółowoSystem Informatyczny CELAB. Przygotowanie programu do pracy - Ewidencja Czasu Pracy
Instrukcja obsługi programu 2.11. Przygotowanie programu do pracy - ECP Architektura inter/intranetowa System Informatyczny CELAB Przygotowanie programu do pracy - Ewidencja Czasu Pracy Spis treści 1.
Bardziej szczegółowoInstalacja. Zawartość. Wyszukiwarka. Instalacja... 1. Konfiguracja... 2. Uruchomienie i praca z raportem... 4. Metody wyszukiwania...
Zawartość Instalacja... 1 Konfiguracja... 2 Uruchomienie i praca z raportem... 4 Metody wyszukiwania... 6 Prezentacja wyników... 7 Wycenianie... 9 Wstęp Narzędzie ściśle współpracujące z raportem: Moduł
Bardziej szczegółowoNowe funkcjonalności
Nowe funkcjonalności 1 I. Aplikacja supermakler 1. Nowe notowania Dotychczasowe notowania koszykowe, z racji ograniczonej możliwości personalizacji, zostały zastąpione nowymi tabelami z notowaniami bieżącymi.
Bardziej szczegółowoRozwiązywanie nazw w sieci. Identyfikowanie komputerów w sieci
Rozwiązywanie nazw w sieci Identyfikowanie komputerów w sieci Protokół TCP/IP identyfikuje komputery źródłowe i docelowe poprzez ich adresy IP. Jednakże użytkownicy łatwiej zapamiętają słowa niż numery.
Bardziej szczegółowoOstatnia cena sprzeda y klienta 1.0 dodatek do Symfonia Faktura dla 1 firmy
Podr cznik u ytkownika Ostatnia cena sprzeda y klienta 1.0 dodatek do Symfonia Faktura dla 1 firmy Masz pytanie? zadzwo 693 936 046 lub napisz handel@symfoniadodatki.pl SPIS TRE CI 1. Instalacja dodatku
Bardziej szczegółowoOpis zmian funkcjonalności platformy E-GIODO wprowadzonych w związku z wprowadzeniem możliwości wysyłania wniosków bez podpisu elektronicznego
Opis zmian funkcjonalności platformy E-GIODO wprowadzonych w związku z wprowadzeniem możliwości wysyłania wniosków bez podpisu elektronicznego Wstęp. Dodanie funkcjonalności wysyłania wniosków bez podpisów
Bardziej szczegółowoSystemy mikroprocesorowe - projekt
Politechnika Wrocławska Systemy mikroprocesorowe - projekt Modbus master (Linux, Qt) Prowadzący: dr inż. Marek Wnuk Opracował: Artur Papuda Elektronika, ARR IV rok 1. Wstępne założenia projektu Moje zadanie
Bardziej szczegółowoINFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE. Instalacja oprogramowania Industrial Application Server 2.1
Informator Techniczny nr 71 28-11-2006 INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Instalacja oprogramowania Industrial Application Server 2.1 CD-Rom instalacyjny z oprogramowaniem Industrial Application Server zawiera
Bardziej szczegółowoOpis obsługi systemu Ognivo2 w aplikacji Komornik SQL-VAT
Opis obsługi systemu Ognivo2 w aplikacji Komornik SQL-VAT Spis treści Instrukcja użytkownika systemu Ognivo2... 3 Opis... 3 Konfiguracja programu... 4 Rejestracja bibliotek narzędziowych... 4 Konfiguracja
Bardziej szczegółowoInstrukcja Obsługi STRONA PODMIOTOWA BIP
Instrukcja Obsługi STRONA PODMIOTOWA BIP Elementy strony podmiotowej BIP: Strona podmiotowa Biuletynu Informacji Publicznej podzielona jest na trzy części: Nagłówek strony głównej Stopka strony podmiotowej
Bardziej szczegółowoOmniTouch 8400 Instant Communications Suite 4980 Softphone
OmniTouch 8400 Instant Communications Suite 4980 Softphone Przewodnik informacyjny R6.0 Czym jest aplikacja 4980 Softphone? Działająca w systemie Windows aplikacja kliencka Alcatel-Lucent 4980 Softphone
Bardziej szczegółowoPraca na wielu bazach danych część 2. (Wersja 8.1)
Praca na wielu bazach danych część 2 (Wersja 8.1) 1 Spis treści 1 Analizy baz danych... 3 1.1 Lista analityczna i okno szczegółów podstawowe informacje dla każdej bazy... 3 1.2 Raporty wykonywane jako
Bardziej szczegółowoInstrukcja obsługi Norton Commander (NC) wersja 4.0. Autor: mgr inż. Tomasz Staniszewski
Instrukcja obsługi Norton Commander (NC) wersja 4.0 Autor: mgr inż. Tomasz Staniszewski ITM Zakład Technologii Maszyn, 15.10.2001 2 1.Uruchomienie programu Aby uruchomić program Norton Commander standardowo
Bardziej szczegółowoAudyt SEO. Elementy oraz proces przygotowania audytu. strona
Audyt SEO Elementy oraz proces przygotowania audytu 1 Spis treści Kim jesteśmy? 3 Czym jest audyt SEO 4 Główne elementy audytu 5 Kwestie techniczne 6 Słowa kluczowe 7 Optymalizacja kodu strony 8 Optymalizacja
Bardziej szczegółowoI. Zakładanie nowego konta użytkownika.
I. Zakładanie nowego konta użytkownika. 1. Należy wybrać przycisk załóż konto na stronie głównej. 2. Następnie wypełnić wszystkie pola formularza rejestracyjnego oraz zaznaczyć akceptację regulaminu w
Bardziej szczegółowoModuł. Rama 2D suplement do wersji Konstruktora 4.6
Moduł Rama 2D suplement do wersji Konstruktora 4.6 110-1 Spis treści 110. RAMA 2D - SUPLEMENT...3 110.1 OPIS ZMIAN...3 110.1.1 Nowy tryb wymiarowania...3 110.1.2 Moduł dynamicznego przeglądania wyników...5
Bardziej szczegółowoSiR_13 Systemy SCADA: sterowanie nadrzędne; wizualizacja procesów. MES - Manufacturing Execution System System Realizacji Produkcji
System informatyczny na produkcji: Umożliwi stopniowe, ale jednocześnie ekonomiczne i bezpieczne wdrażanie i rozwój aplikacji przemysłowych w miarę zmiany potrzeb firmy. Może adoptować się do istniejącej
Bardziej szczegółowoHarmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem
Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Zarządzanie czasem TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU Zarządzanie czasem w projekcie /49 Czas w zarządzaniu projektami 1. Pojęcie zarządzania
Bardziej szczegółowo1. Korzyści z zakupu nowej wersji... 2. 2. Poprawiono... 2. 3. Zmiany w słowniku Stawki VAT... 2. 4. Zmiana stawki VAT w kartotece Towary...
Forte Handel 1 / 8 Nowe funkcje w module Forte Handel w wersji 2011a Spis treści: 1. Korzyści z zakupu nowej wersji... 2 2. Poprawiono... 2 Nowe funkcje w module Forte Handel w wersji 2011 Spis treści:
Bardziej szczegółowoSpedCust 5 instrukcja instalacji
SpedCust 5 instrukcja instalacji jedno- i wielostanowiskowej Schenker Sp. z o.o. Imię i nazwisko Oddział Miejscowość, data INSTRUKCJA INSTALACJI SpedCust5 Aby zainstalować i uruchomić system niezbędne
Bardziej szczegółowoepuap Ogólna instrukcja organizacyjna kroków dla realizacji integracji
epuap Ogólna instrukcja organizacyjna kroków dla realizacji integracji Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka
Bardziej szczegółowoZarządzanie sieciami SN Seria Easergy Wykrywanie uszkodzeń i zdalne sterowanie
Zarządzanie sieciami SN Seria Easergy Wykrywanie uszkodzeń i zdalne sterowanie Zoptymalizuj eksploatację podstacji SN/NN Web-enabled Power & Control Monitoring podstacji SN/NN W200 / W500 przy użyciu standardowej
Bardziej szczegółowoJak usprawnić procesy controllingowe w Firmie? Jak nadać im szerszy kontekst? Nowe zastosowania naszych rozwiązań na przykładach.
Jak usprawnić procesy controllingowe w Firmie? Jak nadać im szerszy kontekst? Nowe zastosowania naszych rozwiązań na przykładach. 1 PROJEKTY KOSZTOWE 2 PROJEKTY PRZYCHODOWE 3 PODZIAŁ PROJEKTÓW ZE WZGLĘDU
Bardziej szczegółowoREJESTRATOR RES800 INSTRUKCJA OBSŁUGI
AEK Zakład Projektowy Os. Wł. Jagiełły 7/25 60-694 POZNAŃ tel/fax (061) 4256534, kom. 601 593650 www.aek.com.pl biuro@aek.com.pl REJESTRATOR RES800 INSTRUKCJA OBSŁUGI Wersja 1 Poznań 2011 REJESTRATOR RES800
Bardziej szczegółowoInstrukcja programu PControl Powiadowmienia.
1. Podłączenie zestawu GSM. Instrukcja programu PControl Powiadowmienia. Pierwszym krokiem w celu uruchomienia i poprawnej pracy aplikacji jest podłączenie zestawu GSM. Zestaw należy podłączyć zgodnie
Bardziej szczegółowoelektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej
elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej A Instrukcja użytkownika Instalacja usług wersja 1.1 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ul. Batorego 5, 02-591 Warszawa www.epuap.gov.pl
Bardziej szczegółowoKomunikacja w sieci Industrial Ethernet z wykorzystaniem Protokołu S7 oraz funkcji PUT/GET
PoniŜszy dokument zawiera opis konfiguracji programu STEP7 dla sterowników SIMATIC S7 300/S7 400, w celu stworzenia komunikacji między dwoma stacjami S7 300 za pomocą sieci Industrial Ethernet, protokołu
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA Panel administracyjny
INSTRUKCJA Panel administracyjny Konto trenera Spis treści Instrukcje...2 Opisy...3 Lista modułów głównych...3 Moduł szkoleniowy...4 Dodaj propozycję programu szkolenia...4 Modyfikuj arkusz wykładowcy...6
Bardziej szczegółowoINFORMATOR TECHNICZNY GE FANUC. Rezerwacja w sterownikach programowalnych GE Fanuc. Standby Redundancy najprostszy system rezerwacji
Informator Techniczny nr 9 -- grudzień 000 -- INFORMATOR TECHNICZNY GE FANUC Rezerwacja w sterownikach programowalnych GE Fanuc Czy jedynym rozwiązaniem dla układów sterowania wymagających wysokiej niezawodności
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział 1 ewyniki. mmedica - INSTR UKC JA UŻYTKO W NIKA
Wersja 5.1.9 Spis treści Rozdział 1 1.1 1.1.1 1.1.2 1.2 1.3 1.4 1.5 I Konfiguracja... 1-1 OID świadczeniodawcy... 1-2 Dodanie... instytucji zewnętrznej 1-4 Dodanie... zlecenia 1-11 Pobranie... materiału
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ
INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ Część ogólna Tekst obowiązujący od dnia:. SPIS TREŚCI I.A. Postanowienia ogólne... 3 I.B. Podstawy prawne opracowania IRiESD... 3 I.C. Zakres przedmiotowy
Bardziej szczegółowoRozliczenia z NFZ. Ogólne założenia. Spis treści
Rozliczenia z NFZ Spis treści 1 Ogólne założenia 2 Generacja raportu statystycznego 3 Wczytywanie raportu zwrotnego 4 Szablony rachunków 4.1 Wczytanie szablonów 4.2 Wygenerowanie dokumentów rozliczenia
Bardziej szczegółowoCentrum Informatyki "ZETO" S.A. w Białymstoku. Instrukcja użytkownika dla urzędników nadających uprawnienia i ograniczenia podmiotom w ST CEIDG
Centrum Informatyki "ZETO" S.A. w Białymstoku Instrukcja użytkownika dla urzędników nadających uprawnienia i ograniczenia podmiotom w ST CEIDG BIAŁYSTOK, 12 WRZEŚNIA 2011 ograniczenia podmiotom w ST CEIDG
Bardziej szczegółowoInstrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych
Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 1/2013 Dyrektora Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli w Muszynie z dnia 30 grudnia 2013 r. Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych
Bardziej szczegółowoPERSON Kraków 2002.11.27
PERSON Kraków 2002.11.27 SPIS TREŚCI 1 INSTALACJA...2 2 PRACA Z PROGRAMEM...3 3. ZAKOŃCZENIE PRACY...4 1 1 Instalacja Aplikacja Person pracuje w połączeniu z czytnikiem personalizacyjnym Mifare firmy ASEC
Bardziej szczegółowoEwidencja abonentów. Kalkulacja opłat
Wachlarz możliwości programu w całości wykorzystywać będą operatorzy o szerokiej strukturze oraz rozbudowanej ofercie. Jednak program został zaprojektowany tak, by umożliwić obsługę zarówno niewielkiej
Bardziej szczegółowoA X E S S INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA
A X E S S INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA Spis treści 1. Logowanie 2. Ekran główny 3. Rejestracja/meldowanie gości 4. Pracownicy/personel 4.1 Zobacz pełną listę personelu 4.2 Wprowadź nowego pracownika 5. Drzwi
Bardziej szczegółowoDOTACJE NA INNOWACJE. Zapytanie ofertowe
Wrocław, dnia 03.01.2013 r. Nitrotek Sp. z o.o. ul. Krynicka 40/7 50-555 Wrocław Zapytanie ofertowe W związku z realizacją projektu Wdrożenie nowoczesnego systemu B2B automatyzującego współpracę Nitrotek
Bardziej szczegółowozone ATMS.zone Profesjonalny system analizy i rejestracji czas pracy oraz kontroli dostępu
zone ATMS.zone Profesjonalny system analizy i rejestracji czas pracy oraz kontroli dostępu zone ATMS.zone To profesjonalny system analizy i rejestracji czasu pracy oraz kontroli dostępu. Stworzony został
Bardziej szczegółowoZobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence.
Informacje dla kadry zarządzającej Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence. 2010 Cisco i/lub firmy powiązane. Wszelkie prawa zastrzeżone. Ten dokument zawiera
Bardziej szczegółowoTechnologie internetowe Internet technologies Forma studiów: Stacjonarne Poziom kwalifikacji: I stopnia. Liczba godzin/tydzień: 2W, 2L
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: moduł specjalności obowiązkowy: Sieci komputerowe Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Technologie internetowe Internet technologies Forma studiów:
Bardziej szczegółowoPlatforma do obsługi zdalnej edukacji
Andrzej Krzyżak. Platforma do obsługi zdalnej edukacji Projekt platformy e-learningowej wykonanej w ramach pracy magisterskiej obejmował stworzenie w pełni funkcjonalnego, a zarazem prostego i intuicyjnego
Bardziej szczegółowoPodstawa programowa kształcenia ogólnego informatyki w gimnazjum
1 Podstawa programowa kształcenia ogólnego informatyki w gimnazjum Obowiązująca podstawa programowa nauczania informatyki w gimnazjum, w odniesieniu do propozycji realizacji tych zagadnień w podręcznikach
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 8. Warunki i obsługa gwarancyjna
Załącznik nr 8 Warunki i obsługa gwarancyjna 1. Definicje. Dla potrzeb określenia zakresów Usług gwarancyjnych, przyjmuje się że określenia podane poniżej, będą miały następujące znaczenie: Usterka Zdarzenie,
Bardziej szczegółowoTworzenie wielopoziomowych konfiguracji sieci stanowisk asix z separacją segmentów sieci - funkcja POMOST. Pomoc techniczna
NIEZAWODNE ROZWIĄZANIA SYSTEMÓW AUTOMATYKI Tworzenie wielopoziomowych konfiguracji sieci stanowisk asix z separacją segmentów sieci - funkcja POMOST Pomoc techniczna Dok. Nr PLP0009 Wersja: 24-11-2005
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Przedmiot: Podstawy technik komputerowych technik informatyk. klasa 1, 3 godziny tygodniowo
WYMAGANIA EDUKACYJNE Przedmiot: Podstawy technik komputerowych technik informatyk klasa 1, 3 godziny tygodniowo Ogólne kryteria oceny wiadomości i umiejętności: celująca Ocena Wiadomości Umiejętości Wykonanie
Bardziej szczegółowoKonfiguracja programu Outlook 2007 do pracy z nowym serwerem poczty (Exchange)
IBIB PAN, 2014-07-21 Konfiguracja programu Outlook 2007 do pracy z nowym serwerem poczty (Exchange) 1. Otwieramy Panel Sterowania, przełączamy Widok na Duże ikony (przełączanie widoków znajduje się w prawym
Bardziej szczegółowoOpis modułu analitycznego do śledzenia rotacji towaru oraz planowania dostaw dla programu WF-Mag dla Windows.
Opis modułu analitycznego do śledzenia rotacji towaru oraz planowania dostaw dla programu WF-Mag dla Windows. Zadaniem modułu jest wspomaganie zarządzania magazynem wg. algorytmu just in time, czyli planowanie
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
Załącznik nr 1 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA I. Informacje ogólne Przedmiotem postępowania jest wdrożenie platformy komunikacyjnej poprzez zapewnienie możliwości dwukierunkowej wymiany danych dotyczących
Bardziej szczegółowoInstrukcja instalacji oraz wykorzystania podpisu cyfrowego
Instrukcja instalacji oraz wykorzystania podpisu cyfrowego Poniższy dokument został stworzony w celu zaznajomienia użytkowników komputerów osobistych pracujących w systemie Windows XP z możliwościami wykorzystania
Bardziej szczegółowoInsERT GT Własne COM 1.0
InsERT GT Własne COM 1.0 Autor: Jarosław Kolasa, InsERT Wstęp... 2 Dołączanie zestawień własnych do systemu InsERT GT... 2 Sposób współpracy rozszerzeń z systemem InsERT GT... 2 Rozszerzenia standardowe
Bardziej szczegółowoPROJEKTOWANIE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH
PROJEKTOWANIE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH Do celów projektowania naleŝy ustalić model procesu wytwórczego: Zakłócenia i warunki otoczenia Wpływ na otoczenie WEJŚCIE materiały i półprodukty wyposaŝenie produkcyjne
Bardziej szczegółowoWSTĘP. Delphi. DDGX210(PL) - Edycja 1 du 01/2010 1-1
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. REJESTRACJA 2.1 Dostęp do strony...2-1 2.2 Pierwsza wizyta...2-2 3. W ZASIĘGU RĘKI 3.1 Strona główna...3-1 3.1.1 Pasek narzędzi... 3-3 3.1.2 Informacja uŝytkownika...3-3 3.1.3 Zwiastuny
Bardziej szczegółowoPS IMAGO 3.0 /// instrukcja instalacji
PS IMAGO 3.0 /// instrukcja instalacji Instalacja PS IMAGO PS IMAGO jest rozwiązaniem zawierającym rozszerzenie funkcjonalności systemu IBM SPSS Statistics i nie działa jako produkt niezależny. Produkt
Bardziej szczegółowoVinCent Office. Moduł Drukarki Fiskalnej
VinCent Office Moduł Drukarki Fiskalnej Wystawienie paragonu. Dla paragonów definiujemy nowy dokument sprzedaży. Ustawiamy dla niego parametry jak podano na poniższym rysunku. W opcjach mamy możliwość
Bardziej szczegółowoBudowa systemów komputerowych
Budowa systemów komputerowych dr hab. inż. Krzysztof Patan, prof. PWSZ Instytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie k.patan@issi.uz.zgora.pl Współczesny system komputerowy System
Bardziej szczegółowoINFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE
Informator Techniczny nr 101 16-01-2008 INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Konfiguracja systemu Windows Server przy dostępie do Wonderware Information Servera 3.0 poprzez protokół HTTPS oraz zaporę (firewall)
Bardziej szczegółowoINTERAKTYWNA APLIKACJA MAPOWA MIASTA RYBNIKA INSTRUKCJA OBSŁUGI
INTERAKTYWNA APLIKACJA MAPOWA MIASTA RYBNIKA INSTRUKCJA OBSŁUGI Spis treści Budowa okna aplikacji i narzędzia podstawowe... 4 Okno aplikacji... 5 Legenda... 5 Główne okno mapy... 5 Mapa przeglądowa...
Bardziej szczegółowoPierwsze kroki. Krok 1. Uzupełnienie danych własnej firmy
Pierwsze kroki Krok 1. Uzupełnienie danych własnej firmy Przed rozpoczęciem pracy z programem, należy uzupełnić informacje o własnej firmie. Odbywa się to dokładnie tak samo, jak uzupełnianie informacji
Bardziej szczegółowo46 Korzystanie z wyświetlacza. System Microsoft Windows XP. System Microsoft Windows Vista
Dokonując dostosowania rozdzielczości wyświetlacza można uzyskać poprawę czytelności tekstu lub wyglądu obrazów na ekranie. W miarę zwiększania rozdzielczości, elementy są wyświetlane coraz mniejsze na
Bardziej szczegółowoECDL Advanced Moduł AM3 Przetwarzanie tekstu Syllabus, wersja 2.0
ECDL Advanced Moduł AM3 Przetwarzanie tekstu Syllabus, wersja 2.0 Copyright 2010, Polskie Towarzystwo Informatyczne Zastrzeżenie Dokument ten został opracowany na podstawie materiałów źródłowych pochodzących
Bardziej szczegółowoKomputer i urządzenia z nim współpracujące
Temat 1. Komputer i urządzenia z nim współpracujące Realizacja podstawy programowej 1. 1) opisuje modułową budowę komputera, jego podstawowe elementy i ich funkcje, jak również budowę i działanie urządzeń
Bardziej szczegółowoGeneralnie przeznaczony jest do obsługi systemów klimatyzacyjnych i chłodniczych.
SYSTEM MONITORINGU FIRMY CAREL Generalnie przeznaczony jest do obsługi systemów klimatyzacyjnych i chłodniczych. Korzyści systemu 1. Możliwość kontroli parametrów pracy urządzeń sterowanych regulatorami
Bardziej szczegółowoSTRONA GŁÓWNA SPIS TREŚCI. Zarządzanie zawartością stron... 2 Tworzenie nowej strony... 4 Zakładka... 4 Prawa kolumna... 9
STRONA GŁÓWNA SPIS TREŚCI Zarządzanie zawartością stron... 2 Tworzenie nowej strony... 4 Zakładka... 4 Prawa kolumna... 9 1 ZARZĄDZANIE ZAWARTOŚCIĄ STRON Istnieje kilka sposobów na dodanie nowego szablonu
Bardziej szczegółowoStacjonarne Wszystkie Katedra Inżynierii Produkcji dr Sławomir Luściński. Kierunkowy Nieobowiązkowy Polski Semestr trzeci. Semestr zimowy Brak Tak
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod Nazwa Nazwa w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Informatyka programowanie (Android) Informatics programming (Android) A. USYTUOWANIE MODUŁU
Bardziej szczegółowoPostanowienia ogólne. Usługodawcy oraz prawa do Witryn internetowych lub Aplikacji internetowych
Wyciąg z Uchwały Rady Badania nr 455 z 21 listopada 2012 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Uchwała o poszerzeniu możliwości
Bardziej szczegółowo