PODEJMOWANIE DZIA ALNOÂCI GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY FIZYCZNE W POZNANIU. KROK PO KROKU. do w asnej firmy

Transkrypt

1 PODEJMOWANIE DZIA ALNOÂCI GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY FIZYCZNE W POZNANIU KROK PO KROKU do w asnej firmy 1

2 2

3 KROK PO KROKU DO W ASNEJ FIRMY Na poczàtek musisz mieç pomys od tego zaczyna si budowanie firmy. W realizowaniu kolejnych obowiàzków formalno-prawnych zwiàzanych z zak adaniem dzia alnoêci gospodarczej pomo e Ci lektura naszego przewodnika. Przedsi biorca to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie b dàca osobà prawnà, posiadajàca zdolnoêç prawnà, wykonujàca we w asnym imieniu dzia alnoêç gospodarczà, która przed rozpocz ciem jej wykonywania musi zg osiç wpis do w aêciwego rejestru. Przedsi biorca mo e podjàç dzia alnoêç gospodarczà po uzyskaniu wpisu: do Ewidencji Dzia alnoêci Gospodarczej gminy/miasta lub do rejestru przedsi biorców w Krajowym Rejestrze Sàdowym. Podstawowymi aktami prawnymi regulujàcymi podejmowanie dzia alnoêci gospodarczej przez osoby fizyczne sà: Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo dzia alnoêci gospodarczej (Dz. U. z 1999, Nr 101, poz. 1178, z póên. zm.); Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie dzia alnoêci gospodarczej (Dz. U. z 2004, Nr 173, poz. 1807, z póên. zm.); Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzajàce ustaw o swobodzie dzia alnoêci gospodarczej (Dz. U. z 2004, Nr 173, poz. 1808, z póên. zm.). W zakresie podejmowania dzia alnoêci gospodarczej przez osoby prawne i inne formy organizacyjne Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sàdowym (Dz. U. z 2001, Nr 17, poz. 209, ze zmianami). Ten przewodnik przeznaczony jest wy àcznie dla osób fizycznych zak adajàcych dzia alnoêç gospodarczà w naszym mieêcie, w tym tak e dla wspólników spó ek cywilnych. W razie pytaƒ zg oê si do PUNKTU INFORMACJI GOSPODARCZEJ Urz du Miasta Poznania Poznaƒ, ul. Matejki 50, pok. 105 (I pi tro) nasi pracownicy s u à Ci radà i pomocà. Kiedy ju jesteê przekonany, e chcesz dzia aç na w asny rachunek, czekajà Ci zmagania z kilkoma poznaƒskimi urz dami: KROK 1: URZÑD MIASTA POZNANIA Osoba fizyczna, która chce rozpoczàç dzia alnoêç gospodarczà w Poznaniu musi z o yç zg oszenie o wpis do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej w: URZ DZIE MIASTA POZNANIA Wydzia Dzia alnoêci Gospodarczej Poznaƒ, ul. Matejki 50, sala 203 (II pi tro) poniedzia ek, czwartek: wtorek, Êroda, piàtek: Druki mo na pobraç na miejscu lub ze strony internetowej Urz du Miasta Poznania W zg oszeniu, zgodnie z art. 7b ustawy Prawo dzia alnoêci gospodarczej, nale y podaç: imi i nazwisko przedsi biorcy oraz adres zamieszkania, numer ewidencyjny PESEL, nazw firmy (nieobowiàzkowo), 3

4 adres zak adu g ównego/siedziby firmy (mo e byç na przyk ad taki sam, jak adres zamieszkania lub adres wynajmowanego w tym celu biura), przedmiot wykonywanej dzia alnoêci okreêlony zgodnie z symbolami Polskiej Klasyfikacji Dzia alnoêci (PKD) nale y wskazaç zakres Êwiadczonych przez firm us ug lub rodzaj produkcji, miejsce wykonywania dzia alnoêci (np. adres/y prowadzonego sklepu czy te zak adu us ugowego), dat rozpocz cia dzia alnoêci dat t przedsi biorca wskazuje sam i warto pami taç, e nie mo e byç ona wczeêniejsza od dokonania wpisu do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej. Op ata za zg oszenie do ewidencji wynosi 100 z w Poznaniu mo na uiêciç ww. op at, wp acajàc gotówk na konto Urz du Miasta Poznania w bankowym okienku lub p acàc kartà p atniczà przy dokonaniu zg oszenia. Zwolnione z op at o dokonanie wpisu do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej (zgodnie z uchwa à Rady Miasta Poznania) sà zg oszenia sk adane przez: osoby bezrobotne w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (podstawà zwolnienia jest przed o enie wystawionego nie wczeêniej ni 30 dni przed z o eniem zg oszenia zaêwiadczenia z Powiatowego Urz du Pracy o spe nieniu warunków do uznania za bezrobotnego), osoby uprawnione do korzystania ze Êwiadczeƒ pomocy spo ecznej w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spo ecznej (podstawà zwolnienia jest przed o enie wystawionego nie wcze- Êniej ni 30 dni przed z o eniem zg oszenia zaêwiadczenia z Miejskiego OÊrodka Pomocy Rodzinie potwierdzajàcego uprawnienie do korzystania ze Êwiadczeƒ pomocy spo ecznej w okresie ostatnich 12 miesi cy). Potrzebny dokument: dowód osobisty. WA NE: osoba dokonujàca zg oszenia do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej powinna mieszkaç w Poznaniu (miejscem zamieszkania jest miejscowoêç, w której przedsi biorca przebywa z zamiarem sta ego pobytu). W Urz dzie Miasta Poznania zaêwiadczenie o wpisie do ewidencji uzyskuje si w ciàgu 30 minut od z o enia zg oszenia. REJESTRACJA ON-LINE: JeÊli masz niewiele wolnego czasu i dost p do Internetu, mo esz dokonaç zg oszenia do ewidencji UMP, korzystajàc z elektronicznego formularza zg oszeniowego na stronie miejskiego serwisu dla MSP pod nazwà FIRMA: Szanujemy Twój czas Wówczas na odebranie gotowego zaêwiadczenia w sali 203 przy ul. Matejki 50 w Poznaniu wystarczy poêwi ciç jedynie kilkanaêcie minut (zg aszajàc si wraz z dowodem osobistym i dowodem wp aty). W ten sam sposób mo na tak e zg osiç zmiany wpisu do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej oraz wykreêlenie firmy z ewidencji. Koszt ka dorazowej zmiany we wpisie wynosi 50 z. Takie same formalnoêci dotyczà wykreêlenia firmy z ewidencji, jednak wniosek o zaprzestanie prowadzenia dzia- alnoêci nie podlega op acie. WA NE: wszystkie zmiany dotyczàce stanu faktycznego i prawnego (ka dà zmian danych, które zosta y podane przy wpisie) oraz fakt zaprzestania wykonywania dzia alnoêci gospodarczej (wykreêlenie firmy) nale y zg osiç organowi ewidencyjnemu w ciàgu 14 dni od ich zaistnienia! 4

5 PODEJMOWANIE DZIA ALNOÂCI GOSPODARCZEJ W FORMIE SPÓ KI CYWILNEJ Zg oszenie do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej sk ada ka dy ze wspólników z osobna (zgodnie ze swoim adresem zamieszkania) ka dy te wnosi osobno op at. Dzieje si tak dlatego, e zgodnie z ustawà o swobodzie dzia alnoêci gospodarczej przedsi biorcà jest ka dy ze wspólników spó ki cywilnej z osobna, a nie spó ka cywilna jako taka. WA NE: niezale nie od dokonania zg oszenia przez wspólników spó ki cywilnej do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej osoby fizyczne tworzàce t spó k muszà zawrzeç umow spó ki cywilnej (najlepiej w formie pisemnej). Jest to dokument niezb dny do uzyskania przez spó k cywilnà numerów REGON oraz NIP. PODEJMOWANIE DZIA ALNOÂCI GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY ZAGRANICZNE Ustawa o swobodzie dzia alnoêci gospodarczej reguluje podj cie, wykonywanie i zakoƒczenie dzia alnoêci gospodarczej na terytorium RP przez osoby zagraniczne (art. 13 ustawy): 1. Osoby zagraniczne z paƒstw cz onkowskich Unii Europejskiej, paƒstw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) nie nale àcych do UE oraz paƒstw nie b dàcych stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogà korzystaç ze swobody przedsi biorczoêci na podstawie umów zawartych przez te paƒstwa ze Wspólnotà Europejskà i jej paƒstwami cz onkowskimi mogà podejmowaç i wykonywaç dzia alnoêç gospodarczà na takich samych zasadach, jak obywatele polscy. Oznacza to, e osoby fizyczne b dàce obywatelami tych paƒstw sk adajà zg oszenie o dokonanie wpisu do ewidencji prowadzonej przez organ gminy/miasta (w Poznaniu Urzàd Miasta Poznania, Wydzia Dzia alnoêci Gospodarczej). 2. Cudzoziemcy, obywatele innych paƒstw ni wymienione w ust. 1, którzy: 1) posiadajà w Rzeczypospolitej Polskiej: zezwolenie na osiedlenie si, zezwolenie na pobyt rezydenta d ugoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, udzielone w zwiàzku z okolicznoêcià, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 7, 13 i 14 Ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, zgod na pobyt tolerowany, status uchodêcy; 2) korzystajà w Rzeczypospolitej Polskiej z ochrony czasowej; 3) sà cz onkami rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 Ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeêdzie na terytorium RP, pobycie oraz wyjeêdzie z tego terytorium obywateli paƒstw cz onkowskich UE i cz onków ich rodzin (Dz. U. z 2006, Nr 144, poz. 1043), do àczajàcymi do obywateli paƒstw, o których mowa w ust. 1 lub przebywajàcymi z nimi, mogà podejmowaç i wykonywaç dzia alnoêç gospodarczà na terytorium RP na takich samych zasadach, jak obywatele polscy (patrz: pkt 1). 3. Osoby zagraniczne inne ni wymienione w ust. 1 i 2 majà prawo do podejmowania i wykonywania dzia alnoêci gospodarczej wy àcznie w formie spó ki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczonà odpowiedzialnoêcià i akcyjnej, a tak e do przyst powania do takich spó ek oraz obejmowania bàdê nabywania ich udzia ów lub akcji, o ile umowy mi dzynarodowe nie stanowià inaczej, co oznacza, e nie mogà rejestrowaç si jako osoby fizyczne w ewidencji dzia alnoêci gospodarczej prowadzonej przez organy gmin (rejestracja dokonywana jest w rejestrze Krajowego Rejestru Sàdowego w Poznaniu: Sàd Rejonowy, XXI i XXII Wydzia Gospodarczy KRS, ul. Grochowe àki 6, informacje w Internecie strona Ministerstwa SprawiedliwoÊci: WA NE: osoby zagraniczne wymienione w ust. 1 podlegajàce rejestracji dzia alnoêci gospodarczej w ewidencji organów gminy/miasta dokonujà zg oszenia wed ug adresu zak adu g ównego/siedziby firmy na terytorium RP oraz legitymujà si paszportem. 5

6 KONCESJE, ZEZWOLENIA I DZIA ALNOÂå REGULOWANA Warto pami taç, e niektóre rodzaje dzia alnoêci gospodarczej wymagajà uzyskania koncesji, zezwoleƒ, uprawnieƒ lub wpisu do rejestru dzia alnoêci regulowanej (np. lekarze, piel gniarki, Êwiadczàcy pomoc prawnà). Obowiàzek uzyskania koncesji, zezwolenia lub uprawnieƒ mo e wynikaç z: ustawy o swobodzie dzia alnoêci gospodarczej, ustawy Przepisy wprowadzajàce ustaw o swobodzie dzia alnoêci gospodarczej lub innych ustaw regulujàcych szczegó owo dany rodzaj dzia alnoêci. JeÊli chcesz si upewniç, czy w Twoim przypadku b dà potrzebne dodatkowe koncesje, licencje bàdê zezwolenia, zg oê si do Punktu Informacji Gospodarczej UMP. KROK 2 URZÑD STATYSTYCZNY Gdy masz ju zarejestrowanà firm, musisz udaç si do Urz du Statystycznego (w Poznaniu: ul. Wojska Polskiego 27) w celu uzyskania numeru identyfikacyjnego REGON. Warto udaç si do Urz du Statystycznego tego samego dnia, zw aszcza e potrzebny formularz mo na pobraç w Punkcie Informacji Gospodarczej UMP. Wype niony wniosek RG-1 o wydanie numeru REGON zawiera m.in. takie dane, jak: nazwa firmy, dane teleadresowe (adres, telefon), forma prawno-organizacyjna (osoba fizyczna, spó ka cywilna), stan aktywnoêci prawnej i ekonomicznej, rodzaj przewa ajàcej dzia alnoêci wed ug PKD (Polska Klasyfikacja Dzia alnoêci). Potrzebne dokumenty: dowód osobisty, kopia zaêwiadczenia o wpisie do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej (otrzymana przy rejestracji firmy w Urz dzie Miasta Poznania) i orygina do wglàdu. W wyniku dokonanego zg oszenia przedsi biorca otrzymuje zaêwiadczenie o nadanym numerze identyfikacyjnym REGON i ma obowiàzek pos ugiwania si tym zaêwiadczeniem. Ponadto zobowiàzany b dzie do podawania numeru identyfikacyjnego REGON w piecz ciach firmowych i drukach urz dowych. WA NE: w przypadku spó ki cywilnej REGON nadawany jest samej spó ce, a nie ka demu ze wspólników z osobna. Czas oczekiwania na zaêwiadczenie od z o enia wniosku wynosi oko o 30 minut i co istotne operacja ta jest bezp atna. Do Urz du Statystycznego nale y zg aszaç ka dà zmian danych! UWAGA: Wniosek o nadanie numeru REGON mo na tak e z o yç wraz ze zg oszeniem do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej w Urz dzie Miasta (wniosek przekazywany jest do Urz du Statystycznego w terminie 3 dni nadanie numeru REGON przez US odbywa si wówczas w ciàgu 7 dni). 6

7 KROK 3 FIRMOWE KONTO BANKOWE Dokonywanie lub przyjmowanie p atnoêci zwiàzanych z wykonywanà dzia alnoêcià gospodarczà nast puje za poêrednictwem rachunku bankowego przedsi biorcy w ka dym przypadku, gdy: stronà transakcji, z której wynika p atnoêç jest inny przedsi biorca oraz jednorazowa wartoêç transakcji, bez wzgl du na liczb wynikajàcych z niej p atnoêci, przekracza równowartoêç euro przeliczonych na z ote wed ug Êredniego kursu walut obcych (og aszanego przez NBP ostatniego dnia miesiàca poprzedzajàcego miesiàc, w którym dokonano transakcji). Przedsi biorca b dàcy cz onkiem spó dzielczej kasy oszcz dnoêciowo-kredytowej mo e realizowaç ww. obowiàzek za poêrednictwem rachunku w tej kasie oszcz dnoêciowo-kredytowej. Przedsi biorca wykonujàcy dzia alnoêç gospodarczà w zakresie wykonywania poêrednictwa w realizowaniu przekazów pieni nych w obrocie zagranicznym stosuje odpowiednio przepisy art. 63g i art. 111 ust. 1 pkt 7 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Powy szy obowiàzek dotyczy ka dego przedsi biorcy, niezale nie od wybranej formy opodatkowania podatkiem dochodowym. Natomiast w zakresie regulowania zobowiàzaƒ podatkowych podatnicy prowadzàcy dzia alnoêç gospodarczà, zobowiàzani do prowadzenia ksiàg rachunkowych lub podatkowej ksi gi przychodów i rozchodów p acà nale noêci podatkowe zwiàzane z prowadzonà dzia alnoêcià tylko w formie bankowych rozliczeƒ bezgotówkowych. UWAGA: nale y pami taç, e odsetki od Êrodków na rachunku bankowym utrzymywanym w zwiàzku z prowadzonà dzia alnoêcià stanowià przychód z dzia alnoêci gospodarczej. Wszelkie zaê op aty zwiàzane z prowadzeniem tego rachunku dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych stanowià koszt uzyskania przychodu. PAMI TAJ: o za o eniu konta firmowego nale y poinformowaç urzàd skarbowy! Wa nym elementem w przypadku ma ych firm jest koszt utrzymania konta. Op aty sà bardzo zró nicowane i wahajà si od 35 z kwartalnie do 100 z miesi cznie. Warto wziàç pod uwag op aty za przelewy, prowizje od wyp at gotówkowych, mo liwoêç korzystania z czeków, karty, obs ugi telefonicznej konta czy nawet odleg oêç od banku. Z regu y za o enie konta nie trwa d u ej ni kilka dni. Potrzebne dokumenty: dowód osobisty, kserokopia zaêwiadczenia o wpisie do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej i orygina do wglàdu, kserokopia zaêwiadczenia o nadaniu numeru REGON i orygina do wglàdu, pieczàtka. KROK 4 URZÑD SKARBOWY Informacje dotyczàce spraw, które nale y za atwiç w urz dzie skarbowym podano za êród em: Ministerstwo Finansów RP oraz Izba Skarbowa w Poznaniu (stan na dzieƒ 1 listopada 2006 r.) Majàc za sobà powy sze formalnoêci, nale y zg osiç dzia alnoêç we w aêciwym urz dzie skarbowym. W urz dzie skarbowym nale y: zarejestrowaç si dla celów identyfikacji podatkowej (NIP), zadeklarowaç wybór formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, 7

8 zarejestrowaç si dla celów podatku VAT (VAT-R) w przypadku obowiàzku bàdê rezygnacji ze zwolnienia od tego podatku od potwierdzenia zarejestrowania jako podatnika VAT czynnego lub podatnika VAT zwolnionego nale y wnieêç op at skarbowà w wysokoêci 152 z. 1. IDENTYFIKACJA PODATKOWA (NIP) W zakresie rejestracji w urz dzie skarbowym przedsi biorca ma do dyspozycji nast pujàce formularze zg oszeniowe: NIP-1 zg oszenie identyfikacyjne/zg oszenie aktualizacyjne osoby fizycznej prowadzàcej samodzielnie dzia alnoêç gospodarczà. Je eli osoba zg aszajàca swojà dzia alnoêç nie posiada jeszcze numeru identyfikacji podatkowej NIP, z o enie tego formularza pozwoli jej zg osiç w asnà dzia alnoêç i uzyskaç numer NIP. Natomiast gdy osoba taka ju posiada NIP, formularz NIP-1 spe ni funkcj aktualizacyjnà w zwiàzku z rozpocz tà dzia alnoêcià. NIP-2 zg oszenie identyfikacyjne/zg oszenie aktualizacyjne osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie majàcej osobowoêci prawnej, b dàcej podatnikiem lub p atnikiem. NIP-B informacja o rachunkach bankowych (za àcznik do zg oszenia NIP-1 i NIP-2). NIP-C informacja o miejscach wykonywania dzia alnoêci (za àcznik do zg oszenia NIP-1 i NIP-2). NIP-D informacja o wspólnikach spó ki cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej lub o spó kach tworzàcych podatkowà grup kapita owà (za àcznik do zg oszenia NIP-2). Podatnicy prowadzàcy dzia alnoêç gospodarczà do àczajà do zg oszenia identyfikacyjnego uwierzytelnione lub urz dowo poêwiadczone kopie dokumentów potwierdzajàcych informacje obj te zg oszeniem, w szczególnoêci: dowód osobisty, zaêwiadczenie o wpisie do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej (w przypadku spó ki cywilnej indywidualne zaêwiadczenia o wpisie wszystkich wspólników oraz umow spó ki cywilnej), zaêwiadczenie o nadaniu numeru REGON, dokument potwierdzajàcy prawo do lokalu, w którym firma b dzie mia a siedzib (je eli na przyk ad jako adres siedziby firmy wskazany jest adres w asnego mieszkania, mo e to byç akt notarialny potwierdzajàcy w asnoêç mieszkania), umow rachunku bankowego (je eli rachunek bankowy zwiàzany z prowadzonà dzia alnoêcià zosta ju otwarty). UWAGA: od dnia 1 stycznia 2004 r., je eli rozpoczynasz dzia alnoêç gospodarczà, zg oszenie identyfikacyjne/ /aktualizacyjne mo esz z o yç w urz dzie gminy/miasta wraz z wnioskiem o wpis do ewidencji dzia alnoêci gospodarczej. Urzàd gminy/miasta przeka e Twoje zg oszenie do wskazanego przez Ciebie w aêciwego naczelnika urz du skarbowego. 2. WYBÓR FORMY OPODATKOWANIA PODATKIEM DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH Podatnicy prowadzàcy dzia alnoêç gospodarczà z mocy ustawy opodatkowani sà na tzw. zasadach ogólnych, tj. wed ug skali podatkowej. Mogà jednak przed rozpocz ciem dzia alnoêci gospodarczej (nie póêniej ni w dniu uzyskania pierwszego przychodu) z o yç pisemne oêwiadczenie o wyborze zrycza towanej formy opodatkowania lub 19-procentowego podatku. OÊwiadczenie sk ada si do w aêciwego naczelnika urz du skarbowego. ZASADY OGÓLNE: SKALA PODATKOWA LUB 19-PROCENTOWY PODATEK Rozpoczynajàc prowadzenie dzia alnoêci gospodarczej i chcàc op acaç podatek wed ug 19-procentowej stawki podatku, nale y z o yç odpowiednie pisemne oêwiadczenie o wyborze tej formy opodatkowania do naczelnika w aêciwego urz du skarbowego przed rozpocz ciem prowadzenia dzia alnoêci, nie póêniej ni w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Podatnik traci jednak prawo do 19-procentowego podatku, jeêli w ramach dzia alnoêci gospodarczej uzyska przychody ze Êwiadczenia us ug na rzecz by ego lub obecnego pracodawcy. 8

9 Aby powy sze zaistnia o, wykonane us ugi muszà odpowiadaç czynnoêciom, które podatnik w ramach stosunku pracy lub spó dzielczego stosunku pracy: wykonywa w roku poprzedzajàcym bie àcy rok podatkowy lub wykonywa albo wykonuje w bie àcym roku podatkowym. Wybierajàc 19-procentowy podatek jako form p acenia podatku od dochodów z dzia alnoêci gospodarczej, zyskujemy to, e podatek, niezale nie od wysokoêci dochodu, b dzie wynosi zawsze 19% dochodu. JednoczeÊnie jednak tracimy mo liwoêç odliczenia od podatku nale nego z tytu u dzia alnoêci gospodarczej tzw. kwoty zmniejszajàcej podatek, która funkcjonuje w pierwszym przedziale skali podatkowej (w 2006 roku wynosi ona 530,08 z ). Nie mo na tak e skorzystaç z pozosta ych ulg i odliczeƒ, z wyjàtkiem odliczeƒ z tytu u: straty poniesionej w latach poprzednich, op aconych sk adek na ubezpieczenia spo eczne, op aconych sk adek na ubezpieczenie zdrowotne. RYCZA T OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH Podstawowà ró nicà mi dzy rycza tem od przychodów ewidencjonowanych a tzw. zasadami ogólnymi (skala podatkowa lub podatek liniowy) jest to, e na rycza cie podatek oblicza si od przychodu, bez pomniejszania go o poniesione koszty. Stawki podatku zrycza towanego sà generalnie ni sze, rekompensujàc w ten sposób brak mo liwoêci potràcania kosztów uzyskania przychodów. Jednak nie wszystkie rodzaje dzia alnoêci gospodarczej mogà byç opodatkowane w formie rycza tu od przychodów ewidencjonowanych. Ustawa wymienia rodzaje dzia alnoêci, które nie mogà byç opodatkowane wed ug tej metody.

10 Wy àczone z opodatkowania rycza tem jest osiàganie w ca oêci lub w cz Êci przychodów z tytu u m.in.: prowadzenia aptek, prowadzenia lombardów, prowadzenia kantorów wymiany walut, wytwarzania wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z pewnymi wyjàtkami), us ug reklamowych, us ug detektywistycznych i ochroniarskich. Opodatkowania w formie rycza tu od przychodów ewidencjonowanych nie stosuje si równie w odniesieniu do podatników rozpoczynajàcych dzia alnoêç samodzielnie lub w formie spó ki, je eli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników przed rozpocz ciem dzia alnoêci w roku podatkowym lub w roku poprzedzajàcym rok podatkowy wykonywa w ramach stosunku pracy lub spó dzielczego stosunku pracy czynnoêci wchodzàce w zakres dzia alnoêci podatnika lub spó ki. JeÊli jednak podatnicy nie zamierzajà wykonywaç dzia alnoêci na rzecz by ych lub obecnych pracodawców, mogà do dnia rozpocz cia dzia alnoêci zawiadomiç naczelnika urz du skarbowego, w aêciwego wed ug miejsca zamieszkania podatnika, o korzystaniu z opodatkowania w formie rycza tu od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku, gdy podatnik lub spó ka dokona sprzeda y towarów handlowych lub wyrobów bàdê uzyska przychody ze Êwiadczenia us ug na rzecz by ego lub obecnego pracodawcy traci prawo do rycza tu od przychodów ewidencjonowanych i poczynajàc od dnia uzyskania tego przychodu do koƒca roku podatkowego op aca podatek dochodowy na ogólnych zasadach. Wymienione wy ej rodzaje dzia alnoêci nie wyczerpujà katalogu tych, które sà wy àczone z rycza tu ewidencjonowanego. Chcàc jednoznacznie stwierdziç, czy okreêlona dzia alnoêç gospodarcza mo e byç opodatkowana rycza tem ewidencjonowanym, nale y dokonaç dok adnej analizy art. 8 ustawy o zrycza towanym podatku dochodowym oraz za àcznika nr 2 do tej ustawy, na podstawie posiadanego numeru PKWiU (Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Us ug), okreêlajàcego rodzaj dzia alnoêci gospodarczej, którà zamierzamy wykonywaç. W celu uzyskania symbolu PKWiU nale y si skontaktowaç z Urz dem Statystycznym. KARTA PODATKOWA Podatnik ma prawo wybraç t form opodatkowania pod warunkiem, e dzia alnoêç, którà b dzie wykonywa zosta- a wymieniona w za àczniku nr 3 do ustawy o zrycza towanym podatku dochodowym. WysokoÊç podatku, jaki nale y op acaç z tytu u karty podatkowej jest ustalana w decyzji wydawanej przez naczelnika urz du skarbowego na podstawie obowiàzujàcych w danym roku stawek. Podatnik, wybierajàc t form opodatkowania, zobowiàzany jest przed rozpocz ciem dzia alnoêci gospodarczej w trakcie roku podatkowego z o yç naczelnikowi urz du skarbowego, w aêciwemu wed ug miejsca po o enia zak adu, wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej. UWAGA: stawk karty podatkowej obni a si o op aconà w danym miesiàcu sk adk na ubezpieczenie zdrowotne. Odliczenie nie mo e przekroczyç 7,75% podstawy wymiaru sk adki zdrowotnej. WA NE: podatnicy prowadzàcy dzia alnoêç opodatkowanà w formie karty podatkowej: zwolnieni sà z obowiàzku prowadzenia ksiàg, sk adania zeznaƒ podatkowych, deklaracji o wysokoêci uzyskanego dochodu; powinni zaprowadziç: ewidencj zatrudnienia, indywidualne imienne karty przychodów dla zatrudnionych pracowników. 10

11 3. PODATEK OD TOWARÓW I US UG (VAT) Przedsi biorca rozpoczynajàcy dzia alnoêç gospodarczà w zakresie czynnoêci opodatkowanych podatkiem od towarów i us ug jest zwolniony od tego podatku do momentu przekroczenia limitu obrotów ze sprzeda y opodatkowanej. Limit ten wynosi euro rocznie. Jest to tzw. zwolnienie podmiotowe. Istnieje jednak pewna grupa podatników, którzy z tego zwolnienia nie mogà korzystaç. Sà to podatnicy: 1) dokonujàcy dostaw: niektórych wyrobów z metali szlachetnych lub z udzia em tych metali (z om), niektórych wyrobów akcyzowych, nowych Êrodków transportu, terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudow, 2) Êwiadczàcy us ugi: prawnicze Êwiadczone przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych, w zakresie doradztwa z wy àczeniem doradztwa rolniczego zwiàzanego z uprawà roêlin i hodowlà zwierzàt, a tak e zwiàzanego ze sporzàdzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego, jubilerskie, 3) nie majàcy siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju. Oznacza to, e ww. podatnicy muszà zarejestrowaç si jako czynni podatnicy podatku VAT przed wykonaniem pierwszej czynnoêci podlegajàcej opodatkowaniu podatkiem VAT. UWAGA: zwolnieƒ podmiotowych nie stosuje si równie do czynnoêci importu towarów i us ug, wewnàtrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca. Oznacza to, e podatnik korzystajàcy ze zwolnienia podmiotowego w przypadku wykonania ww. czynnoêci b dzie mia obowiàzek odprowadzenia nale nego podatku VAT. Przedsi biorca, który chce od poczàtku prowadzenia dzia alnoêci byç podatnikiem podatku od towarów i us ug mo e zrezygnowaç z przys ugujàcego mu prawa do zwolnienia podmiotowego. Warunkiem, aby byç czynnym podatnikiem podatku VAT jest zawiadomienie o tym fakcie naczelnika w aêciwego urz du skarbowego. Podatnik dokonuje rejestracji, sk adajàc druk VAT-R: podatnik, który utraci zwolnienie podmiotowe dokonuje rejestracji najpóêniej z chwilà utraty tego zwolnienia, podatnik, który nie ma prawa korzystaç ze zwolnienia podmiotowego lub chce ze zwolnienia podmiotowego zrezygnowaç z chwilà rozpocz cia dzia alnoêci ma obowiàzek dokonaç rejestracji przed dniem wykonania pierwszej czynnoêci podlegajàcej opodatkowaniu podatkiem VAT. WA NE: organem skarbowym w aêciwym dla potrzeb podatku VAT jest w przypadku osób fizycznych naczelnik urz du skarbowego w aêciwy ze wzgl du na miejsce wykonywania czynnoêci podlegajàcych opodatkowaniu podatkiem VAT. Je eli czynnoêci te wykonywane sà na terenie dzia ania dwóch lub wi cej urz dów skarbowych naczelnik urz du skarbowego w aêciwy ze wzgl du na miejsce zamieszkania podatnika. Podatnicy zwolnieni podmiotowo od podatku VAT tracà prawo do tego zwolnienia w momencie przekroczenia limitu obrotu ze sprzeda y opodatkowanej euro (w 2006 roku kwota ta wynosi z ). 11

12 UWAGA: przedsi biorcy, którzy rozpoczynajà dzia alnoêç tylko w zakresie czynnoêci zwolnionych od podatku VAT (zwolnienie przedmiotowe) nie majà obowiàzku rejestrowania si jako podatnicy podatku VAT. Mogà jednak dokonaç zg oszenia rejestracyjnego i wówczas naczelnik urz du skarbowego rejestruje takiego podatnika jako podatnika VAT zwolnionego. UWAGA: je eli do 20 stycznia kolejnego roku podatkowego podatnik nie zg osi likwidacji dzia alnoêci gospodarczej lub nie dokona wyboru innej formy opodatkowania, uwa a si, e nadal opodatkowuje swojà dzia alnoêç na dotychczasowych zasadach. KASY REJESTRUJÑCE Wi kszoêç przedsi biorców rozpoczynajàcych dzia alnoêç w zakresie sprzeda y towarów i Êwiadczenia us ug na rzecz osób fizycznych nie prowadzàcych dzia alnoêci gospodarczej lub rolników rycza towych jest zobowiàzana do ewidencjonowania obrotów za pomocà kas rejestrujàcych. KROK 5 ZAK AD UBEZPIECZE SPO ECZNYCH Kolejnym etapem jest zg oszenie firmy do systemu ubezpieczeƒ spo ecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Do zak adu ubezpieczeƒ nale y zg osiç si w ciàgu 7 dni od daty powstania obowiàzku ubezpieczenia, tj. od daty faktycznego rozpocz cia wykonywania dzia alnoêci gospodarczej. Zg oszenia do systemu ubezpieczeƒ spo ecznych nale y dokonaç we w aêciwym (zgodnie z adresem zamieszkania przedsi biorcy) inspektoracie ZUS lub w Punkcie Konsultacyjnym ZUS, który znajduje si w budynku Urz du Miasta Poznania obok Oddzia u Ewidencji Dzia alnoêci Gospodarczej Poznaƒ, ul. Matejki 50, pokój 209 (II pi tro) mo na tutaj uzyskaç informacje, pobraç druki, a tak e dokonaç zg oszenia. Osoba rozpoczynajàca dzia alnoêç gospodarczà podlega obowiàzkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu, zdrowotnemu. Dodatkowo przedsi biorca mo e podlegaç ubezpieczeniom w zakresie: dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, op acania sk adki na Fundusz Pracy. Je eli przedsi biorca zatrudnia pracowników, staje si pracodawcà i b dzie na nim cià y obowiàzek zg oszenia pracowników do ubezpieczenia w terminie 7 dni od daty zawarcia z pracownikiem umowy o prac lub rozpocz cia innej formy wspó pracy. Formularze potrzebne do zg oszenia firmy w ZUS: ZUS ZFA (zg oszenie p atnika sk adek osoby fizycznej) zg oszenie firmy; ZUS ZPA (zg oszenie p atnika sk adek spó ki cywilnej); ZUS ZUA (zg oszenie do ubezpieczenia osoby ubezpieczonej) dotyczy sytuacji, w której poza prowadzeniem firmy p atnik nie b dzie uzyskiwa dochodów w inny sposób; dotyczy równie wszystkich pracowników bez wzgl du na to, czy uzyskujà dochody w inny sposób, czy nie; ZUS ZZA (zg oszenie do ubezpieczenia zdrowotnego) dotyczy sytuacji, gdy poza prowadzeniem firmy przedsi biorca uzyskuje dochody w inny sposób, na przyk ad wykonuje prac, za którà otrzymuje p ac w wysokoêci minimalnego wynagrodzenia lub wy szà. 12

13 W przypadku, gdy przedsi biorca nie b dzie zatrudnia pracowników wp aca on sk adki na ubezpieczenie spo eczne i sk ada dokumenty rozliczeniowe do 10 dnia nast pnego miesiàca, po kolejnym miesiàcu dzia alnoêci. W przypadku, gdy zatrudnia pracowników rozlicza si z ZUS do 15 dnia nast pnego miesiàca, po miesiàcu zatrudnienia. Potrzebne dokumenty: dowód osobisty, kopia zaêwiadczenia potwierdzajàcego wpis do ewidencji przedsi biorców (numer oraz organ prowadzàcy rejestr przedsi biorców), kopia zaêwiadczenia o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej (NIP), kopia zaêwiadczenia o nadaniu numeru indentyfikacyjnego REGON, numer rachunku bankowego firmy, w przypadku zatrudniania pracowników (i osób wspó pracujàcych) ich dane osobowe, obejmujàce numery PESEL i NIP. Kwoty sk adek na ubezpieczenie spo eczne odprowadzanych przez przedsi biorc stanowià procent od dochodów, ale zadeklarowany jako podstawa do obliczenia sk adki dochód nie mo e byç mniejszy ni 60% Êredniego wynagrodzenia krajowego (wed ug GUS). Od dnia 24 sierpnia 2005 r. zgodnie z nowelizacjà ustawy o systemie ubezpieczeƒ spo ecznych poczàtkujàcy przedsi biorcy majà prawo skorzystania z mo liwoêci odprowadzania ni szych sk adek na ubezpieczenie spo- eczne przez pierwsze dwa lata prowadzenia dzia alnoêci gospodarczej ulga ta dotyczy osób prowadzàcych pozarolniczà dzia alnoêç gospodarczà na podstawie przepisów o dzia alnoêci gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, które: rozpocz y wykonywanie dzia alnoêci gospodarczej po dniu 24 sierpnia 2005 r., nie prowadzà lub w okresie ostatnich 60 miesi cy kalendarzowych przed dniem rozpocz cia wykonywania dzia- alnoêci gospodarczej nie prowadzi y pozarolniczej dzia alnoêci gospodarczej, nie wykonujà dzia alnoêci gospodarczej na rzecz by ego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpocz cia dzia alnoêci gospodarczej w bie àcym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywa y w ramach stosunku pracy lub spó dzielczego stosunku pracy czynnoêci wchodzàce w zakres wykonywanej dzia alnoêci gospodarczej. KROK 6 PA STWOWA INSPEKCJA PRACY JeÊli przedsi biorca-pracodawca zatrudni pracownika lub pracowników, w ciàgu 30 dni od daty zatrudnienia musi powiadomiç na piêmie w aêciwego inspektora pracy Paƒstwowej Inspekcji Pracy o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej dzia alnoêci oraz liczbie pracowników. Zg oszenia dokonuje si w Okr gowym Inspektoracie Pracy Paƒstwowa Inspekcja Pracy Poznaƒ, ul. Âwi ty Marcin 46/50. Przedsi biorca powinien tak e z o yç pisemnà informacj o Êrodkach i procedurach przyj tych dla spe nienia wymagaƒ wynikajàcych z przepisów bezpieczeƒstwa i higieny pracy dotyczàcych danej dziedziny dzia alnoêci. Obowiàzek, o którym mowa powy ej cià y na pracodawcy odpowiednio w razie zmiany miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej dzia alnoêci, zw aszcza zmiany technologii lub profilu produkcji, jeêli zmiana technologii mo e powodowaç zwi kszenie zagro enia zdrowia pracowników. 13

14 W ramach tych obowiàzków pracodawca jest odpowiedzialny za zorganizowanie odpowiednich (zgodnych z przepisami) warunków pracy na terenie: zak adu pracy, obiektów budowlanych, w pomieszczeniach (w tym na pod ogach, Êcianach, stropach, oknach i innych cz Êciach oszklonych, schodach itp.). Ten obowiàzek pracodawcy rozciàga si tak e na: wyposa enie pomieszczeƒ i infrastruktur towarzyszàcà, czyli ogrzewanie, wentylacj, oêwietlenie, narz dzia i inne urzàdzenia techniczne, stanowisko pracy, maszyny, pomieszczenia i urzàdzenia socjalne oraz sanitarne. Zatrudniajàc pracowników w ramach stosunku pracy, pracodawca zobowiàzany jest ponadto do op acania sk adek na Fundusz Gwarantowanych Âwiadczeƒ Pracowniczych oraz sk adek na Fundusz Pracy. KROK 7 SANEPID JeÊli przedsi biorca-pracodawca zatrudni pracownika lub pracowników, w ciàgu 30 dni od daty zatrudnienia musi powiadomiç na piêmie w aêciwego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej dzia alnoêci oraz liczbie pracowników. W niektórych przypadkach konieczne jest uzyskanie zgody inspektora sanitarnego (SANEPID-u) na prowadzenie dzia alnoêci w danym lokalu. Dotyczy to m.in. podj cia dzia alnoêci w zakresie prowadzenia: sklepu spo ywczego, wszelkich placówek gastronomicznych, gabinetu kosmetycznego itp. W tych przypadkach odbioru lokalu siedziby/miejsca wykonywania danej dzia alnoêci gospodarczej musi dokonaç SANEPID. Sprawy zg oszenia do SANEPID-u mo na za atwiç w: Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej Poznaƒ, ul. Sieroca 10 lub ul. Chwaliszewo 75. Procedura zg oszenia obejmuje m.in.: z o enie stosownego wniosku, inwentaryzacj wraz z opisem technologicznym, plany architektoniczne pomieszczenia i jego dane (powierzchni, wysokoêç, liczb okien, dost p do wody itp.). Na rozpatrzenie wniosku inspektor ma 14 dni. Po tym czasie mo na spodziewaç si odbioru lokalu (ogl dzin obiektu) i wydania postanowienia lub decyzji odbioru. WA NE: op ata za odbiór uzale niona jest od czasu trwania ogl dzin obiektu! POWODZENIA!

15 Opracowanie: Urzàd Miasta Poznania Wydzia Dzia alnoêci Gospodarczej ul. Matejki 50, Poznaƒ tel Wydawca: Wydawnictwo Miejskie ul. Ratajczaka 44, Poznaƒ tel Projekt graficzny: Joanna Paku a Sk ad komputerowy: Studio Poligraficzne Wydawnictwa Miejskiego ul. Ratajczaka 44, Poznaƒ tel studio@wm.poznan.pl Druk: Poligrafia Piotrowski ul. Szczawnicka Poznaƒ 15 Poznaƒ 2006 ISBN

16 URZÑD MIASTA POZNANIA Wydzia Dzia alnoêci Gospodarczej PUNKT INFORMACJI GOSPODARCZEJ ul. Matejki 50, Poznaƒ (pokój 105, I pi tro) tel dg@um.poznan.pl ISBN