WYDZIA OPERACYJNY - KRAJOWE CENTRUM ZARZ DZANIA KRYZYSOWEGO RCB. RAPORT SYTUACYJNY nr 12/2009

Transkrypt

1 BIURO MONITOROWANIA i ANALIZY ZAGRO E Warszawa, 27 kwietnia 2009 r. RCB-50/09/KCZK WYDZIA OPERACYJNY - KRAJOWE CENTRUM ZARZ DZANIA KRYZYSOWEGO RCB RAPORT SYTUACYJNY nr 12/2009 dotyczy: wyst pienia przypadków zaka e wirusem typu A/H1N1 u ludzi. I. Sytuacja epidemiologiczna W dniu 24 kwietnia 2009 r. Rz d Meksyku poinformowa o 3 ogniskach grypy wi typu A/H1N1: w dystrykcie federalnym Meksyku, w San Luis Potossi w rodkowym Meksyku oraz Mexicali, w pobli u granicy z USA. W Meksyku do dnia 26 kwietnia br. potwierdzono oficjalnie 103 przypadki zgonów spowodowanych zaka eniem wirusem typu A/H1N1, ok osób jest zara onych. W Stanach Zjednoczonych Centers for Disease Control and Prevention (CDC) potwierdzi o 20 przypadków zaka enia cz owieka wirusem grypy wi typu A/H1N1: 7 przypadków wyst pi o w Kalifornii, 8 w Nowym Jorku, po 2 w Kansas i w Teksasie, 1 w Ohio. Ponadto w Nowym Jorku u ok. 100 uczniów jednej ze szkó wyst pi y objawy mog ce wskazywa na zara enie wirusem wi skiej grypy (cz uczniów tej szko y by a ostatnio w Meksyku). W adze Nowej Zelandii poinformowa y o 10 uczniach, którzy wrócili z wycieczki do Meksyku z objawami mog cymi wskazywa na wi sk gryp. W Izraelu i w Wielkiej Brytanii stwierdzono po jednym przypadku podejrzenia zara eniem wirusem wi skiej grypy u osób powracaj cych z Meksyku. Francuski resort zdrowia informuje o czterech przypadkach podejrzenia zara enia wirusem, a w adze Hiszpanii o o miu. 1/7

2 Wirus grypy wi typu A/H1N1 wyizolowany w Meksyku i USA nie by wcze niej stwierdzany u ludzi i wi 1. Wirusy zidentyfikowane w Meksyku i USA s genetycznie identyczne. Wi kszo przypadków wyst pi o u zdrowych i m odych ludzi. Ze wzgl du na to, e dosz o do zaka enia ludzi wirusem pochodz cym od zwierz t oraz bior c pod uwag geograficzne rozprzestrzenienie si wirusa, a tak e nietypowe grupy wiekowe chorych, wiatowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie wyklucza, e mo e doj do wybuchu pandemii. Obecnie trwa dochodzenie epidemiologiczne i dalsze badania wirusologiczne zarówno w Meksyku, jak i USA. WHO informuje, e adna szczepionka nie chroni konkretnie przed wi sk gryp. Obecnie nie mo na te stwierdzi na ile ochron zapewniaj stosowane dotychczas szczepionki przeciwko zwyk ej grypie. II. Informacje na temat podj tych dzia a : W dniu 25 kwietnia br. WHO zwo a a w trybie pilnym narad ekspertów, maj cych rozwa y og oszenie mi dzynarodowego stanu zagro enia w zwi zku z przypadkami zaka enia ludzi gryp wi. UE przeprowadzi a telekonferencj, w której udzia wzi y wszystkie pa stwa cz onkowskie. Zgodnie z przygotowanymi zaleceniami niezb dny jest sta y monitoring wszelkich ognisk nietypowych chorób o symptomach podobnych do grypy lub zapalenia p uc oraz zapewnienie gotowo ci do dzia ania w sytuacji powstania pandemii. Wed ug informacji uzyskanej z punktu kontaktowego WHO, w dniu 26 kwietnia br., zosta wprowadzony 3. stopie zagro enia (w skali 6-stopniowej) pandemi grypy wi. Dzia ania podj te w pa stwach, w których wyst pi y przypadki zachorowa oraz w pa stwach s siednich: Meksyk: Rozpocz to krajow kampani informacyjn oraz akcj szczepie przeciwko grypie w Mexico City; Podj to decyzj o zamkni ciu szkó, muzeów, bibliotek i teatrów w regionach, gdzie pojawi a si choroba. USA: Opracowano i opublikowano informacje na temat konieczno ci przestrzegania zasad higieny, ze szczególnym uwzgl dnieniem osób wykazuj cych objawy grypopodobne; 1 Z dotychczasowych analiz wynika, e wirus ten jest oporny na amantadyn i rymantadyn, ale wra liwy na oseltamivir i zanamivir 2/7

3 Ameryka skie CDC wyda o informacje dla podró uj cych na temat zwi kszonego ryzyka zaka enia wirusem grypy wi typu A (H1N1) w rodkowym Meksyku i Mexico City. Kanada: Agencja ds. Zdrowia Publicznego wyda a zalecenia dla podró nych, z uwzgl dnieniem osób, które powróci y z podró y do Meksyku lub zamierzaj si uda si do tego kraju, informuj c o konieczno ci przestrzegania zasad higieny i konieczno ci zaszczepienia si przeciwko grypie przed wyjazdem. Chile: na podstawie doniesie medialnych w Chile wprowadzono kontrole podró nych przyje d aj cych z USA i Meksyku na lotnisku. Rosja, Tajwan, Hongkong Zapowiedziano, i ka dy pasa er powracaj cy z Ameryki Pó nocnej z gor czk zostanie poddany kwarantannie. Japonia Na lotnisku w Tokio zamontowano urz dzenie do automatycznego pomiaru temperatury cia a pasa erów powracaj cych z Meksyku. Wiele pa stw przestrzega swoich obywateli przed podró owaniem w rejony zagro one rozprzestrzenianiem si wirusa. Niektóre pa stwa poinformowa y o zaostrzeniu kontroli mi sa importowanego w Ameryki. Zakaz importu mi sa z rejonów, w których wyst pi wirus, wprowadzi y Rosja i Serbia. III. Informacja o dzia aniach podj tych przez G ówny Inspektorat Sanitarny we wspó dzia aniu z Rz dowym Centrum Bezpiecze stwa: G ówny Inspektorat Sanitarny 1. GIS na bie co monitoruje sytuacj epidemiologiczn na wiecie. Poprzez punkt kontaktowy EWRS (Sie Wczesnego Ostrzegania i Reagowania) na bie co otrzymywane s informacje z Europejskiego Centrum ds. Kontroli i Prewencji Chorób (ECDC) oraz Komisji Europejskiej (EC), które nast pnie s analizowane i wykorzystywane m.in. do opracowywania materia ów informacyjnych. 2. Przedstawiciel GIS uczestniczy w telekonferencji zorganizowanej przez ECDC i EC, w której wzi li udzia przedstawiciele wszystkich pa stw cz onkowskich UE. 3/7

4 3. Opracowano informacj dotycz c bie cej sytuacji (na podstawie danych WHO, CDC, ECDC) oraz informacj dla osób powracaj cych z Meksyku i USA i udaj cych si do tych krajów. Materia przekazano do wiadomo ci G ównemu Lekarzowi Weterynarii. 4. GIS poinformowa wojewódzkich inspektorów sanitarnych o sytuacji epidemiologicznej i konieczno ci podj cia dzia a w przypadku stwierdzenia podejrze zachorowa na gryp wi u ludzi w Polsce. Dodatkowo przekazano informacj o konieczno ci zwrócenia szczególnej uwagi na podró nych powracaj cych z krajów dotkni tych epidemi. 5. GIS podj dzia ania maj ce na celu zwo anie w dniu 27 kwietnia 2009 r. Krajowego Komitetu ds. Pandemii Grypy. 6. Opracowano informacje dotycz ce grypy wi (najcz ciej zadawane pytania, informacje ogólne), które zamieszczone zostan na stronie internetowej GIS i przekazane wraz z wytycznymi do dzia a wszystkim Wojewódzkim Stacjom Sanitarno-Epidemiologicznym. 7. Podj to dzia ania maj ce na celu poinformowanie lekarzy o konieczno ci zwrócenia szczególnej uwagi na osoby, u których wyst pi y objawy grypopodobne, a które powróci y z krajów dotkni tych epidemi. Na podstawie materia ów kanadyjskich opracowano informacj dla lekarzy. Rz dowe Centrum Bezpiecze stwa: 1. Monitorowano bie c sytuacj epidemiologiczn na wiecie i w kraju oraz utrzymywano cis y kontakt i prowadzono wymian informacji z punktem kontaktowym WHO, MSZ, GIS, GIW, PZH, KGSG, KGPSP oraz innymi s u bami odpowiedzialnymi za zabezpieczenie epidemiologiczne (Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne, Graniczne Punkty Kontroli Sanitarnej). Gromadzono informacj o skali i zakresie zagro enia oraz dzia aniach podejmowanych przez w a ciwe s u by. Opracowano krótkoterminow prognoz rozwoju sytuacji kryzysowej w oparciu o dost pne informacje. 2. W dniu 25 kwietnia br. opracowano i przes ano do s u b podleg ych i nadzorowanych przez MSWiA oraz do wojewódzkich centrów zarz dzania kryzysowego informacj GIS ze wst pnym zaleceniem informowania osób powracaj cych z rejonów zagro onych lub udaj cych si do krajów, gdzie wyst pi y zachorowania na gryp wi, o niezb dnych rodkach ostro no ci. 3. Poinformowano kierownictwo Ministerstw, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz RCB o podj tych dzia aniach i skali zagro enia. 4. Zwrócono si do wojewódzkich centrów zarz dzania kryzysowego o przekazanie informacji odno nie mo liwo ci odizolowania, obserwacji i transportu osób podejrzanych 4/7

5 o infekcj wirusem (z uwzgl dnieniem pasa erów samolotów). Jednocze nie zwrócono si z pro b o dokonanie przegl du planów reagowania kryzysowego oraz procedur obowi zuj cych w przypadku epidemii. 5. Przekazano do umieszczenia na stronie internetowej MSZ stosownej informacji dla podró nych. 6. Przygotowano ulotk w j zyku polskim i angielskim dla osób udaj cych si i wracaj cych z krajów ryzyka z zaleceniami post powania (tre ulotki zosta a skonsultowana z GIS i punktem kontaktowym WHO). 7. Dokonano aktualizacji wykazów osób oraz niezb dnych danych teleadresowych do wymiany informacji pomi dzy wszystkimi instytucjami (podmiotami) zaanga owanymi w dzia ania zwi zane z mo liw epidemi. 8. W dniu 27 kwietnia 2009 r. w Rz dowym Centrum Bezpiecze stwa odb dzie si spotkanie grupy eksperckiej dotycz ce koordynacji dzia a zwi zanych z przygotowaniem na ewentualne zagro enie epidemiczne w kraju. Wnioski: Wirus grypy wi ma tendencje do rozprzestrzeniania si. Sytuacja w krajach ryzyka jest stale monitorowana, liczba ofiar oraz zaka onych ro nie. Szczególne znaczenie ma tu fakt, e zachorowania mia y miejsce w regionie popularnym turystycznie, a jednocze nie w wielkiej aglomeracji miejskiej. Fakt przenoszenia si wirusa z cz owieka na cz owieka (wiele spo ród osób zara onych nie mia a kontaktu z trzod chlewn ) wskazuje na du e ryzyko przeniesienia wirusa w inne regiony wiata przede wszystkim poprzez pasa erów powracaj cych z rejonów rozprzestrzeniania si wirusa. Niezb dna jest szeroka akcja informacyjna dotycz ca zw aszcza konieczno ci zachowania szczególnej ostro no ci w przypadku wyst pienia objawów grypopodobnych. Nale y tak e rekomendowa unikanie wyjazdów do krajów ryzyka. Za czniki: Komunikat prasowy GIS Komunikat MSZ dla osób podró uj cych w rejony rozprzestrzeniania si wirusa Komunikat RCB 5/7

6 Komunikat GIS (prasowy w PAP): G ówny Inspektor Sanitarny Andrzej Wojty a poinformowa w mediach (PAP), e w Europie i w Polsce nie ma w tej chwili zagro enia wi sk gryp w kraju podejmowane s jednak dzia ania zapobiegawcze, aby nie dosz o do zagro enia bezpiecze stwa. Dzia ania podejmowane s przede wszystkim na lotniskach i dotycz przede wszystkim pasa erów powracaj cych z Ameryki Po udniowej i Pó nocnej. Zosta y wydane zalecenia, eby stacje sanitarne prowadzi y wzmo ony nadzór nad lotniskami. Opracowano ju ulotki dla pasa erów i s oni informowani, gdzie maj si zg asza i co robi w razie gdyby mieli objawy choroby. 27 kwietnia br. o godz ma zebra si Komitet ds. pandemii grypy, który zajmie si podsumowaniem aktualnej sytuacji epidemiologicznej na wiecie (Polska ma opracowany krajowy plan na wypadek pandemii grypy, okre laj cy odpowiednie procedury post powania w takich sytuacjach). W sk ad komitetu wchodz przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, MSWiA, MSZ, Ministerstwa Rolnictwa, innych resortów oraz jednostek badawczorozwojowych i wojska. Sytuacj epidemiologiczn na terenie Polski monitoruje na bie co Krajowy Punkt Centralny ds. mi dzynarodowych przepisów zdrowotnych, który wchodzi w sk ad mi dzynarodowego systemu bezpiecze stwa zdrowotnego. Komunikat MSZ W okresie od lutego do kwietnia br. wykryto na terenie Meksyku kilkana cie lokalnych ognisk nowej, zjadliwej odmiany wirusa grypy, g ównie w Dystrykcie Federalnym oraz nast puj cych stanach: Baja California, Hidalgo, Veracruz, Tlaxcala, Chihuahua, San Luis Potosi. W razie pojawienia si symptomów choroby (gor czka, apatia, brak apetytu i napady kaszlu) nale y niezw ocznie zg osi si do lekarza. Nale y unika przebywania w du ych grupach oraz przestrzega zasad higieny, szczególnie wymogu stosowania maseczek ochronnych. Obecnie trwa dochodzenie epidemiologiczne i dalsze badania wirusologiczne zarówno w Meksyku, jak i USA. Uprzednio nie zanotowano przypadków zaka enia ludzi wirusem grypy wi typu A/H1N1, obecnie wyizolowanego w Meksyku i USA. Wirusy zidentyfikowane w Meksyku i USA s genetycznie identyczne. Wi kszo przypadków zachorowa dotyczy o zdrowych i m odych ludzi. Ze wzgl du na geograficzne rozprzestrzenienie si wirusa, a tak e nietypowe grupy wiekowe, które zosta y dotkni te, zaistnia a sytuacja, w opinii ekspertów, winna by traktowana ze szczególn uwag. WHO pozostaje w cis ym kontakcie z w adzami USA, Meksyku i Kanady w celu dok adnego wyja nienia sytuacji. Wi cej informacji na temat grypy wi mo na znale na stronie internetowej GIS w dziale Grypa. 6/7

7 W zwi zku z powy szymi informacjami, Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleca obywatelom RP zachowanie ostro no ci podczas podró owania w rejonach obj tych zagro eniem. Obywatelom polskim zamierzaj cym uda si do Meksyku, USA i Kanady, do rejonów, w których wyst puje zagro enie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, sugeruje przesuni cie terminu podró y do czasu ca kowitego opanowania ognisk epidemii. Komunikat RCB W zwi zku z wykrytymi na terenie Meksyku i Stanów Zjednoczonych przypadkami zaka enia ludzi wirusem grypy wi typu A (H1N1), zaleca si zachowanie ostro no ci podczas podró owania do rejonów obj tych zagro eniem. W razie wyst pienia objawów grypopodobnych (np. podwy szona temperatura cia a, os abienie, brak apetytu i kaszel), nale y niezw ocznie skontaktowa si z lekarzem. Obywatelom polskim zamierzaj cym uda si do Meksyku, USA i Kanady, do rejonów, w których wyst puje zagro enie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, sugeruje przesuni cie terminu podró y do czasu ca kowitego opanowania ognisk epidemii. Osobom, które mimo wszystko zdecyduj si na wyjazd, zaleca si zachowanie szczególnej ostro no ci. wiatowa Organizacja Zdrowia zwo a a w trybie pilnym (na dzisiaj, 25 kwietnia) narad ekspertów w celu rozwa enia og oszenia stanu zagro enia. Rz dowe Centrum Bezpiecze stwa, we wspó pracy z w a ciwymi instytucjami (GIS, GIW, PZH, SG, wojewódzkimi inspektoratami sanitarnymi oraz wydzia ami bezpiecze stwa i zarz dzania kryzysowego urz dów wojewódzkich) prowadz sta y monitoring sytuacji, ze szczególnym uwzgl dnieniem portów lotniczych. Wi cej informacji na temat choroby mo na znale na stronie internetowej G ównego Inspektora Sanitarnego. 7/7