PUBLIKACJE. Zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Enterprise Europe Network. Enterprise Europe Network

Transkrypt

1 Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Rozwoju Gospodarczego -SCP PUBLIKACJE Enterprise Europe Network Zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii i Irlandii Stan na dzień Opracował: Łukasz Żak Enterprise Europe Network

2 Zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii i Irlandii 1. Prowadzenie działalności gospodarczej na obszarze Jednolitego Rynku Wewnętrznego Unii Europejskiej 2. Formy prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Wielkiej Brytanii Jednoosobowa działalność gospodarcza Spółka partnerska Spółka partnerska z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki korporacyjne/kapitałowe Oddziały spółek zagranicznych 3. Formy prowadzenia działalności gospodarczej na ternie Irlandii Firma jednoosobowa Spółki zwykle Spółki korporacyjne Oddział firmy zagranicznej

3 1. Prowadzenie działalności gospodarczej na obszarze Jednolitego Rynku Wewnętrznego Unii Europejskiej Podstawą funkcjonowania Jednolitego Rynku Wewnętrznego są cztery podstawowe swobody: przepływu towarów, osób, usług oraz kapitału. Przedmiotowe swobody zapewniają m.in. wolność przemieszczania się, świadczenia usług pracy oraz przedsiębiorczości. Traktat ustawiający Wspólnotę Europejską wskazuje podstawowe zasady odnoszące się do swobodnego zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej przez obywateli UE na terenie krajów członkowskich. Swoboda przedsiębiorczości obejmuje zarówno osoby fizyczne jaki prawne a także wyodrębnione jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską przez obywateli Państw Członkowskich na terytorium innego Państwa Członkowskiego są zakazane. Zakaz ten dotyczy podejmowania działalności w każdej formie prawnej zarówno jako przedsiębiorca jednoosobowy, działający w formie spółki czy też oddziału. Jedyne ograniczenia w zakresie swobody przedsiębiorczości dopuszczalne są jedynie ze względu na porządek publiczny, bezpieczeństwo i zdrowie. Wspólnotowe regulacje prawne dotyczące swobodnego zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej nie znajdą również zastosowania w odniesieniu do działalności związanej z wykonywaniem władzy publicznej. W przedmiotowej publikacji przedstawiono możliwości wykonywania działalności gospodarczej przez obywateli Unii Europejskiej na ternie Wielkiej Brytanii oraz Irlandii. Przedstawiono formy prawne w ramach których możemy działać jako przedsiębiorcy, aspekty proceduralne dotyczące procesu rejestracji poszczególnych rodzajów podmiotów gospodarczych a także samego ich funkcjonowania na rynku.

4 2.FORMY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA TERENIE WIELKIEJ BRYTANII Decydując się na rozpoczęcie swojej aktywności gospodarczej na terenie Wielkiej Brytanii mamy do dyspozycji kilka form prawnych w ramach, których możemy prowadzić własną firmę. Podobnie jak w Polsce możemy zdecydować się na samodzielną działalność gospodarczą w ramach tzw. samozatrudnienia (selfemployment) jest to najprostsza forma organizacyjno prawna firmy, na jaką najczęściej decydują się obywatele polscy, decydujący się na rozpocząć działalność gospodarczą w granicach Zjednoczonego Królestwa. Obok samozatrudnienia, działalność gospodarczą można prowadzić również w formie spółek, których stopień zróżnicowania jest bardzo szeroki. Podejmując działalność gospodarczą na terenie Zjednoczonego Królestwa, należy mieć na uwadze, iż nie każdy rodzaj działalności gospodarczej może być wykonywany bez konieczności posiadania specjalnych zezwoleń oraz licencji. Wymóg spełnienia dodatkowych wymagań, dotyczy m.in. handlu lub produkcji alkoholi, win, lekarstw, a także przy świadczeniu usług w branży ubezpieczeń czy też bankowości. Jednoosobowa działalność gospodarcza Rozpoczęcie jednoosobowej działalności gospodarczej (sole trader) wymaga od przyszłego przedsiębiorcy dokonania określonych czynności rejestracyjnych w odpowiednich urzędach. Rejestracja firmy jednoosobowej rozpoczyna się od wizyty w brytyjskim Urzędzie Skarbowym HM Revenue and Customs składając formularz CWF1. Wcześniej przed rejestracją samozatrudnienia należy uzyskać numer ubezpieczenia społecznego National Insurance Number. Aby uzyskać numer należy zgłosić się na rozmowę do lokalnego oddziału Ministerstwa Pracy i Emerytur - Department for Work and Pensions. Takimi oddziałami są Social Security Offices np. JobCentrePlus (adresy lokalnych Social Security Offices są dostępne na stronie internetowej, pod adresem: Więcej informacji na temat National Insurance Numer można uzyskać na stronie HM Revenue and Customs pod adresem: Wypełniając formularz CWF1 podajemy swoje dane osobowe, datę rozpoczęcia działalności gospodarczej, rodzaj działalności jaką zamierzamy wykonywać, itp. Wypełniając

5 formularz CWF1 określamy również wysokość naszych składek na ubezpieczenie społeczne. Naszą firmę powinniśmy zarejestrować w ciągu 3 miesięcy od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej, niedotrzymanie tego terminu może skutkować nałożeniem kary w wysokości 100 funtów. Osoba prowadząca działalność gospodarczą w formie samozatrudnienia zobowiązana jest do uiszczania składek na ubezpieczenie społecznie oraz zaliczek na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych (personal income tax). W przypadku rozliczania się z brytyjskim Urzędem Skarbowym należy mieć na uwadze, że rok podatkowy nie jest, tak jak jest to w Polsce zbieżny z rokiem kalendarzowym. W Wielkiej Brytanii rok podatkowy rozpoczyna się 6 kwietnia a kończy się 5 kwietnia kolejnego roku podatkowego. Po 6 kwietnia otrzymamy od HM Revenue and Customs formularz do rozliczenia podatkowego, z podatku musimy się rozliczyć do 31 stycznia roku następnego (kalendarzowego). Wracając do kwestii rejestracji firmy jednoosobowej należy dodać, iż rejestracji firmy jednoosobowej możemy dokonać: listownie przesyłając wniosek na adres: National Insurance Contributions Office Self Employed Services Application Processing Centre Longbenton Newcastle upon Tyne NE98 1ZZ składając wniosek CWF1 osobiście w najbliższym oddziale HM Revenue and Customs; telefonicznie, dzwoniąc pod numer infolinii: Wniosek CWF1 można znaleźć stronie internetowej HM Revenue and Customs Dodatkowe informacje można także uzyskać dzwoniąc pod numer infolinii dla osób samozatrudnionych Spółka partnerska Spółka partnerska (partnership) jako forma prowadzenia działalności gospodarczej w konstrukcji prawnej przypomina polską spółkę cywilną gdyż jest to wspólna działalność dwóch, lub więcej, osób samozatrudnionych. Podstawowe znaczenie przy powstaniu spółki partnerskiej ma podpisanie umowy, która powinna zawierać takie dane jak m.in.: nazwiska, imiona i adresy partnerów, siedzibę spółki, datę założenia i czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, nazwę spółki i

6 przedmiot jej działalności, określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość, sposób dzielenia zysków i strat, sposoby przeprowadzania zmian w strukturze spółki oraz jej rozwiązania, sposób zarządzania, podział obowiązków. W spółce partnerskiej partnerzy wspólnie zarządzają spółką, solidarnie odpowiadają za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności całym swoim majątkiem oraz partycypują w podziale zysku o ile umowa spółki nie stanowi inaczej. Taka konstrukcja prawna spółki partnerskiej nie jest z pewnością jej silną stroną, z drugiej zaś strony sam proces i koszty rejestracji jak również możliwość dość swobodnego kształtowania stosunków między wspólnikami niewątpliwie wpływa na atrakcyjność tej formy prowadzenia działalności gospodarczej. Należy dodać, iż spółka partnerska nie posiada osobowości prawnej (za wyjątkiem spółek utworzonych na terenie Szkocji). Jeżeli chodzi o rozliczanie się partnerów, to każdy z nich rozlicza się oddzielnie w zależności od uzyskanych dochodów. Aby utworzyć spółkę partnerską konieczne jest aby przyszli partnerzy byli zarejestrowani jako osoby samozatrudnione, które podpisują między sobą umowę spółki partnerskiej. Po podpisaniu umowy spółki partnerskiej, spółka podlega zgłoszeniu do HM Revenue and Customs w celu nadania jej tzw. numeru referencyjnego. Spółka partnerska z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka partnerska z ograniczoną odpowiedzialności - limited liability partnership (LLP) to forma pośrednia pomiędzy spółka kapitałową a spółką partnerską. Partnerzy partycypują w zyskach i obowiązkach, natomiast za odpowiedzialność za zobowiązania spółki ograniczona jest do wysokości wniesionych wkładów oraz udzielonych poręczeń. Spółki typu LLP są rejestrowane w Companies House (urząd rejestrowy) jest to pewnego rodzaju odpowiednik polskiego sądu gospodarczego, w którym są rejestrowane polskie spółki prawa handlowego. Proces rejestracji limited liability partnership jest dużo bardziej skomplikowany i kosztowniejszy niż miało to miejsce w przypadku spółki partnerskiej oraz samozatrudnienia. Prowadzenie spółki LLP nakłada także na partnerów dodatkowe obowiązki np. składanie dokumentów finansowych do Companies House, audytowania sprawozdań finansowych. Ta forma prawna wykorzystywana jest do prowadzenia firm prawniczych czy audytorskich. Aby zarejestrować LLP należy złożyć w Companies House (urząd rejestrowy) formularz LLP2, który dostępny jest na stronie

7 internetowej Companies House. Rejestracja trwa z reguły 5 dni. Koszt takiej rejestracji wynosi 20 funtów, natomiast, gdy chcemy, aby usługa była wykonana tego samego dnia opłata wzrośnie do 50 funtów. Więcej informacji na temat rejestracji spółki partnerskiej z ograniczoną odpowiedzialnością można uzyskać na stronie internetowej Companies House pod adresem: Spółki korporacyjne/kapitałowe Spółki kapitałowe/korporacyjne (limited libility companies) są niewątpliwie najbardziej sformalizowaną i rozbudowaną prawnie formą prowadzenia działalności gospodarcze. Na ternie Wielkiej Brytanii występuje kilka rodzajów spółek korporacyjnych są to m.in.: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością do wysokości udziałów lub gwarancji (limited company), prywatna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (private limited company), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z prawem do emisji akcji notowanych na giełdzie oraz spółka z nieograniczoną odpowiedzialnością (unlimited company). Działalność spółek kapitałowych regulowana jest ustawą Companies Act 1989, z późniejszymi zmianami. Spółki korporacyjne(kapitałowe) podlegają obowiązkowej rejestracji w Companies House (CH) (odpowiednik polskiego Krajowego Rejestru Sądowego. Główna siedziba CH jest zlokalizowana w Cardiff. Biura i oddziały Urzędu Rejestrowego (CH) znajdują się również w Londynie, Edynburgu a także w Leeds, Birmingham, Glasgow oraz Manchesterze. W celu rejestracji spółki korporacyjnej konieczne jest złożenie następujących dokumentów: - Memorandum of Association- jest akt założycielski spółki (umowa), w którym są określone takie dane jak: nazwa spółki, adres siedziby spółki, zakres oraz cele działalności, oświadczenie o ograniczonej odpowiedzialności, informacje dotyczące sumy kapitału i jego podziału. W przedmiotowym dokumencie może zaleźć się również oświadczenie o przyjęciu formy public limited company. Akt założycielki musi być podpisane przez pierwszego akcjonariusza bądź też

8 akcjonariuszy spółki w obecności niezależnego świadka (niewątpliwie najlepszy będzie tu notariusz). - Articles of Association dokument ten określa stosunki panujące wewnątrz spółki. Zawiera on prawa i obowiązki udziałowców/akcjonariuszy, zasady przekazywania i emisji udziałów(akcji),procedury zwoływania i prowadzenia walnego zgromadzenia, zakres praw i obowiązków zarządu spółki a także zasady wypłaty dywidend oraz tworzenia rezerw. Obok w/w dokumentów należy złożyć dodatkowo dwa formularze Form 10 oraz Form 12. Pierwszy formularz zawiera dane dotyczące dyrektorów spółki, sekretarza oraz adresu spółki. Drugi formularz jest deklaracją spełnienia wszystkich wymagań prawnych dotyczących zarejestrowania spółki. Formularz Form 12 musi być zaprzysiężone przed niezależnym adwokatem. Formularz 10 oraz formularz 12 są dostępne w oddziałach Companies House oraz na stronie internetowej Companies House Sama procedura rejestracyjna trwa około 5 dni. Jeżeli chodzi o opłaty związane z rejestracją, to kształtują się one bardzo różnie. I tak zwykła opłata rejestracyjna wynosi 20 funtów, natomiast opłata przyspieszona wynosi 50 funtów. Urząd Rejestrowy (Comapanies House) wprowadził możliwość rejestracji spółki drogą elektroniczną, co znacznie ułatwia sam proces. Rejestracja on-line wiąże się z opłatą 15 funtów a w przypadku rejestracji tego samego dnia zwiększa się do 30 funtów. Potwierdzeniem faktu rejestracji spółki jest tzw. Certificate of Incorporation wydawany przez Companies House. W przypadku spółek, które w wyniku rejestracji nabyły osobowość prawną, powstaje obowiązek przekazywania do Urzędu Rejestrowego sprawozdań rocznych (annual return), w których są zamieszczane takie dane jak m.in.: adres zarejestrowanej spółki (siedziba), wartość oraz struktura kapitału spółki, adresy członków zarządu oraz udziałowców (akcjonariuszy), rachunek zysków i strat, bilans, sprawozdanie zarządu, stosowane metody amortyzacji majątku. Bilans roczny spółki powinien zawierać m.in. dane o wartości oraz strukturze aktywów, udziałach w innych spółkach powyżej 5 % w tym tych posiadanych przez członków zarządu. Nowo powstałe spółki są zobowiązane do złożenia pierwszego sprawozdania finansowego przed upływem 22 miesięcy od daty pierwszej rejestracji, niezależnie od momentu rozpoczęcia faktycznej działalności. Sam proces rejestracji spółek korporacyjnych i jak i dostępność danych zawartych w Urzędzie Rejestrowym jest oparty na zasadach jawności i otwartości. Każda osoba zainteresowana danymi zawartymi w CH może się z nimi zapoznać. Podstawowe dane o spółkach np. data i nr rejestracji, kiedy firma przekazała ostatnie sprawozdanie finansowe, czy nie prowadzone jest przeciwko niej postępowanie upadłościowe, są udostępniane bezpłatnie. W przypadku, gdy

9 zażądamy fotokopii dokumentów będziemy musieli się liczyć z wniesieniem określonej opłaty. Forma przekazywania informacji zawartych w Comapnies House jest bardzo różna, można uzyskać je osbiście kontaktując się z jednym z biur bądź oddziałów Companies House, telefonicznie, listownie (fax`em) bądź przy pomocy internetu. Istnieje możliwość wykupienia dostępu do zawartych w Companies House danych w formie bądź aktualizowanych, co miesiąc nośników elektronicznych (płyty CD) bądź dostępu do bazy danych poprzez Internet. Więcej informacji na temat rejestracji spółek kapitałowych znajduje się w broszurze informacyjnej Companies House dostępnej na stronie internetowej pod adresem W przypadku spółek korporacyjnych prawo brytyjskie określa minimalną liczbę przedstawicieli spółki a także wartość minimalnego kapitału. Jeżeli chodzi o spółkę prywatą wymagany jest, co najmniej jeden dyrektor zarządzający i jeden sekretarz spółki. Jakiekolwiek zmiany w tym zakresie są obowiązkowo zgłaszane w Urzędzie Rejestracyjnym. W przypadku spółki akcyjnej (public limited company, PLC) wymóg minimalnego kapitału wynosi 50 tys., są jednak spółki w których wartość kapitału początkowego nie została określona, ma to miejsce np. w odniesieniu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (private limited company, Ltd). Kapitał spółek korporacyjnych można podzielić na kapitał zakładowy oraz kapitał wyemitowany. Kapitał zakładowy musi być określony w dokumentach statutowych spółki. Jest to kwota kapitału akcyjnego, jaki zgodnie ze statutem może wyemitować spółka. Kapitał wyemitowany to kwota kapitału akcyjnego, który został faktycznie wyemitowany przez spółkę. Kapitał wyemitowany może być opłacony w całości lub częściowo. W przypadku spółek prywatnych, mogą one emitować akcje nieopłacone, spółki publiczne są zobowiązane do zagwarantować opłacenie, co najmniej ¼ kapitału wyemitowanego. Prowadzenie spółek korporacyjnych związane jest z licznymi obowiązkami w ramach, których spółki te są zobowiązane m.in. do prowadzenia licznych rejestrów: rejestru wspólników, udziałowców(akcjonariuszy), rejestru członków zarządu i sekretarzy spółki, rejestru zysków zarządu spółki, rejestru protokołu spotkań, rejestru posiadaczy obligacji, rejestru zysku z udziałów oraz rejestru opłat. Ponadto spółki są zobowiązane do przesyłania rocznych wyciągów z kont firmowych oraz rocznych sprawozdań z działalności spółki do Urzędu Rejestrowego. W kwestii odpowiedzialności za zobowiązania spółki w zależności od jej rodzaju wspólnicy odpowiadają za zobowiązania jedynie do wysokości posiadanych udziałów bądź też do wysokości gwarancji, jakiej udzielili względem aktywów spółki. Pod tym względem spółki korporacyjne prezentują się

10 dużo bardziej korzystnie niż spółki osobowe czy też firma jednoosobowa. Zyski spółek kapitałowych podlegają opodatkowaniu wg. stawek podatku korporacyjnego(corporation tax). Jego podstawowa stawka kształtuje się obecnie na poziomie 30 procent, w przypadku małych spółek wprowadzono stawkę preferencyjną a mianowicie 20 %, stawka ta dotyczy spółek, których zysk nie przekroczył 300 tys. funtów. Obok podatku korporacyjnego, spółki opłacają także podatek dochodowy od osób licznych oraz składki na ubezpieczenie społeczne(pracownicy, dyrektorzy). Oddziały spółek zagranicznych Polska spółka kapitałowa która zamierza rozszerzyć swoją działalność gospodarczą na rynek brytyjski może otworzyć na terenie Wielkiej Brytanii oddział - branch. Oddział spółki zagranicznej prowadzi działalność spółki macierzystej poprzez biuro na terenie Wielkiej Brytanii. Podmioty nie posiadające osobowości prawnej w Polsce (działalność gospodarcza, spółki cywilne) mogą zarejestrować na terenie Wielkiej Brytanii tzw. place of business. Place of business jest także formą prawną dostępną dla spółek kapitałowych, jeśli ich działalność na terenie Wielkiej Brytanii ma mieć formę jedynie przedstawicielstwa lub planowany zakres działalności nie wymaga rejestracji oddziału. Zarówno oddział jak place of business rejestrowane są w Companies House W celu rejestracji oddziału należy w ciągu miesiąca od jego utworzenia dostarczyć do Companies House następujące dokumenty: wypełniony formularz BR1 w którym należy podać dane dotyczące spółki m.in. nazwę spółki, kraj siedziby spółki dane dotyczące zarządu spółki, zakres działalności, formę prawną spółki a ponadto należy dołączyć kopie dokumentów określających statut spółki (umowę spółki przetłumaczoną na język angielski), kopie sprawozdań finansowych za ostatni okres/rok wraz z opinią biegłego rewidenta orz dokonać opłaty rejestracyjnej w wysokości 20 funtów, jeżeli chcemy by rejestracja obyła się tego samego dnia wartość tej opłaty wzrośnie do 50 funtów. Formularz BR1 jest dostępny w oddziałach Companies House oraz na stronie internetowej Companies House; W ciągu miesiąca od ustanowienia place of business w Wielkiej Brytanii należy dostarczyć do Companies House następujące dokumenty: wypełniony formularz 691, którym podobnie ja przy rejestracji oddziału podajemy dane identyfikujące nasze macierzyste przedsiębiorstwo, zobowiązani jesteśmy również do

11 dotłaczania potwierdzonych kopii i tłumaczeń dokumentów założycielskich spółki (akt założycielski, status, informacje o członkach zarządu firmy macierzystej); oraz uiszczenia opłaty rejestracyjnej. Formularz 691 jest dostępny w oddziałach Companies House oraz na stronie internetowej Companies House; Dokumenty założycielskie i sprawozdania finansowe muszą zostać dostarczone w języku oryginalnym, lecz jeśli nie jest to język angielski, wymagane jest poświadczone tłumaczenie. Sposoby poświadczenia tłumaczenia objaśnione są w formularzach 691 i BR1. Po zaakceptowaniu przez Companies House złożonej dokumentacji wysyłany jest list, w którym stwierdza się fakt rejestracji podając jej numer i datę. Po tym fakcie zarówno oddział jak i place of business zaczynają funkcjonowanie wg tych samych zasad jak firmy brytyjskie. Corocznie firma macierzysta przesyła do Companies House kopie własnych sprawozdań finansowo-ekonomicznych odzwierciedlających całość działalności firmy, a ich szczegółowość zależy od wymagań w tym zakresie obowiązujących w kraju jej inkorporacji. W przypadku place of business nie wymaga się dostarczania m.in. kopii sprawozdania zarządu, ani też weryfikacji audytorskiej. Poza tym Companies House musi być informowany o wszelkich zmianach aktu założycielskiego firmy macierzystej, jej nazwy, składu zarządu, adresu osoby uprawnionej do podejmowania czynności prawnych w jej imieniu oraz zmiany charakteru działalności.

12 FORMY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA TERENIE IRLANDII Irlandia pod wieloma względami jest krajem bardzo atrakcyjnym dla osób, które zamierzają skoncentrować tu swoją aktywność gospodarczą. Podejmując decyzję o uruchomieniu na terenie Irlandii działalności gospodarczej konieczny jest prawidłowy wybór właściwej formy organizacyjno prawnej naszego przyszłego przedsiębiorstwa. W ustawodawstwie irlandzkim znajdziemy zarówno firmę jednoosobową, spółki o różnej charakterystyce i stopniu złożoności a także możliwość utworzenia oddziału naszej już istniejącej spółki. Firma jednoosobowa Najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Irlandii jest podobnie jak w Polsce samozatrudnienie inaczej mówiąc prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej (sole proprietorship, sole trader). Niewątpliwie zaletą prowadzenie działalności gospodarczej w tej formie jest minimum formalności, zarówno na etapie samej rejestracji jak rozwieź późniejszego prowadzenia firmy. Jeżeli zdecydujemy się działać jako jednoosobowy przedsiębiorca w pierwszej kolejności musimy się zarejestrować się w Urzędzie Skarbowym (Revenue) Rejestracji dokonujemy wypełniając formularz TR 1. Formularz ten jest przeznaczony dla osób fizycznych/przedsiębiorców indywidualnych, spółek partnerskich oraz podmiotów bez osobowości prawnej. Rejestracja w Urzędzie Skarbowym konieczna jest dla celów podatku dochodowego, podatku VAT składek PAYE/PRSI płaconych jako pracodawca, podatku kontraktowego (Relevant Contrach Tax) płaconego jako główny wykonawca. Przed rejestracją konieczne jest uzyskanie numeru PPS czyli Personal Public Service Number jest to numer ubezpieczenia społecznego. Urzędem właściwym w tej materii jest Department of Social and Family Affairs ( ). Do otrzymania numeru ubezpieczenia społecznego należy przedstawić m.in. dokumenty potwierdzające nasze dane osobowe, (np. paszport), dokumenty dodatkowe (np. świadectwo urodzenia, zaświadczenie ze szkoły), dokument potwierdzający dane adresowe

13 w Irlandii (rachunek z nazwiskiem i adresem, irlandzkie prawo jazdy, itp.). Rejestracji w Urzędzie Skarbowym możemy dokonać bezpośrednio w siedzibie Urzędu bądź tez drogą elektroniczną wypełniając odpowiedni formularz, który jest dostępny na stronie w serwisie Formularzy i Broszur Urzędu Skarbowego. Informacje dotyczące wypełnienia formularza TR 1 można uzyskać również dzwoniąc pod numer ulgowej infolinii a także w każdym oddziale Urzędu Skarbowego. Zalecane jest również aby po dokonaniu rejestracji w Urzedzie Skarbowym podatnik odwiedził stronę internetową i zalogował się w systemie ROS (Revenue On-line Sernice czyli Internetowym Systemie Rozliczania Podatków). Wykorzystując system ROS podatnik może: - złożyć deklaracje podatkowa i dokonać płatności podatku - odliczyć kwotę podatku - wstąpić o zwrot podatku - przeprowadzić on-line czynności związane z prowadzeniem firmy. Firmę jednoosobową możemy prowadzić pod własnym nazwiskiem bądź też pod osobna nazwą. W drugim przypadku należy się zarejestrować nazwę firmy w CRO (Companies Registration Office Urząd Rejestracyjny.) Rejestrując nazwę firmy droga internetową zapłacimy 20 Euro, natomiast gdy rejestracji dokonujemy osobiście kwota ta wzrasta do 40 Euro. Rejestrując nazwę firmy wypełniamy formularz RBN1 (Registration of Business Name) Aby wniosek o rejestrację nie został odrzucony z powodu istnienia już podmiotu gospodarczego o takiej nazwie, należy upewnić się poprzez sprawdzenie na stronie wybranej nazwy firmy. Po takiej weryfikacji należy zarejestrować nazwę firmy w Company Registration Office ( Prowadzenie działalności gospodarczej w ramach jednoosobowego przedsiębiorstwa jest naproszą formą aktywności gospodarczej w ramach której możemy prowadzić firmę. Należy jednak pamiętać iż działalność gospodarcza w tej formie organizacyjno-prawnej powoduje iż za zobowiązania będziemy odpowiadali całym swoim majątkiem, co niektórych okolicznościach może się dla nas okazać bardzo niekorzystne. Przedsiębiorca działający jako firma jednoosobowa (sole proprietorship, sole trader), zobowiązany jest do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne oraz podatku dochodowego od osób fizycznych. Aktualne stawki podatku od osób fizycznych

14 oraz wysokość składek na ubezpieczenie społeczne można znaleźć na stronie Spółki zwykle Obok działalności gospodarczej wykonywanej w ramach jednoosobowego przedsiębiorstwa możemy się zdecydować na wybór bardziej zaawansowanych form prawnych działalności, a mianowicie spółkę. W na rynku irlandzkim występuje kilka rodzajów spółek które można podzielić na dwie grupy: - spółki zwykłe(osobowe) (unincorporated bodies): - partnerships - spółki zwykłe - limited partnerships spółki komandytowe - spółki kapitałowe (korporacyjne = incorporated bodies/companies), z których najpopularniejsze to: - private company limited by shares prywatna spółka z odpowiedzialnością do wysokości udziałów, - private company limited by guarantee having a share capital spółka akcyjna z odpowiedzialnością ograniczoną do gwarancji (kapitału akcyjnego), - single member company jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością(w formie jw.), - unlimited company spółka z nieograniczoną odpowiedzialnością (publiczna lub prywatna) - public limited company - spółka akcyjna Spółki zwykłe swoją charakterystyką zbliżone są do występujących w Polsce osobowych spółek handlowych. Istotą powstania tychże spółek jest umowa, która musi być zawarta

15 przez minimum 2 osoby, maksymalna liczba wspólników to 20 osób. Formalności związane z założeniem spółek zwykłych nie nastręczają zbytnich trudności. Sama procedura rejestracyjna skupia się w obrębie dwóch urzędów: Urzędu Skarbowego oraz u w Urzędzie Rejestracyjnym Spółek (Companies Registration Office, CRO). W Urzędzie Skarbowym na formularzu TR1 rejestrujemy się dla celów podatku dochodowego, podatku VAT, składek PAYE/PRSI płaconych jako pracodawca, a także podatku kontraktowego. Nazwa przyszłej spółki musi być zgłoszona do CRO. Wszelkie formalności związane z prowadzeniem tego typu spółek są uregulowane w Ustawie o spółkach zwykłych (Partership Act 1890 r.). Spółki osobowe są zwolnione z szeregu uciążliwych obowiązków, które mają przedsiębiorcy działający w ramach spółek korporacyjnych. Wspólnicy spółek osobowych nie są zobowiązani do publicznego ujawniania stanu firmowych kont, jak również poddawania ich obowiązkowemu audytowi. Warto wspomnieć również o kwestii odpowiedzialności za zobowiązania spółki, wspólnicy spółek zwykłych odpowiadają solidarnie za zobowiązania, całym swoim majątkiem. Taka konstrukcja prawa odpowiedzialności za zobowiązania wymaga każdorazowo analizy tej formy aktywności gospodarczej. Wśród spółek osobowych występuje też spółka komandytowa, której szczegółowe zasady funkcjonowania zostały zawarte w Limited Partership Act z 1907 roku. Spółki korporacyjne Decydując się na działalność gospodarczą w formie spółki korporacyjnej (kapitałowej), należy mieć na uwadze, iż charakteryzuje się ona wysokim poziomem złożoności zarówno na płaszczyźnie rejestracji jak i samego funkcjonowania na rynku. Podstawowym aktem prawnym regulującym spółki korporacyjne jest Ustawa o spółkach kapitałowych Comapnies Act z 1963 z późn. zm. Przepisy regulujące przedmiotową kategorię spółek wskazują minimalną oraz maksymalną liczbę wspólników i tak np. w prywatnej spółce z ograniczona odpowiedzialnością maksymalna liczba wspólników wynosi 50 osób a minimalna 2 osoby. Przepisy dopuszczają również w niektórych przypadkach utworzenie jednoosobowej spółki kapitałowej (single member company)w tym przypadku spółka musi posiadać, co najmniej 2 dyrektorów zarządzających. Rejestracja spółek kapitałowych(korporacyjnych) skupia się głównie w obrębie dwóch urzędów a mianowicie, Urzędu Skarbowego oraz Urzędzie Rejestracyjnym Spółek (Companies Registration Office, CRO). W Urzędzie Skarbowym spółka musi

16 się zarejestrować się dla celów: podatku dochodowego do spółek, podatku VAT, składek PAYE/PRSI płaconych jako pracodawca, podatku kontraktowego jako główny wykonawca, w tym celu wypełnia się formularz TR2. Formularz TR2 podobnie jak formularz TR1 (rejestracja firmy jednoosobowej, spółki partnerskiej) jest dostępny na stronie w serwisie Formularzy i Broszur Urzędu Skarbowego. Kolejnym krokiem w procesie rejestracji spółki kapitałowej jest wizyta w CRO (Companies Registration Office) gdzie rejestrujemy nazwę spółki. Rejestrując nazwę firmy bezpośrednio w biurze Urzędu zapłacimy 100 Euro, kwotę o połowę mniejszą uiścimy dokonując rejestracji on-line (50 Euro). Dodatkowo musimy się jeszcze liczyć z opłatą dodatkową w wyskości 1 % od wartości kapitału spółki. Oprócz wypełnienia właściwych formularzy urzędowych należy dołączyć jeszcze następujące dokumenty: - akt założycielski spółki (tzw. Memorandum of association) - jest to umowa spółki, która określa m.in. jej nazwę, przedmiot jej działalności, a także wielkość i rodzaj udziałów - statut spółki ( tzw. Articles of association) - dokument określający wewnętrzne funkcjonowanie spółki, relacje między wspólnikami oraz zarządem spółki - formularz FORM A 1 - w tym formularzu zawarte są takie informacje jak nazwa, siedziba przedsiębiorstwa, a także dane dotyczące pracowników najwyższego szczebla. Zakładając, że wszystkie dokumenty typu statut spółki, umowa spółki itd. nie zawierają żadnych wad natury formalnej, rejestracja spółki trwa ok. 14 dni. Zarówno umowa spółki jak i statut spółki mogą być zmieniane przez zwyczajne zgromadzenie wspólników lub, jeśli pozwala na to statut spółki, w drodze uchwały pisemnej. Prowadząc przedsiębiorstwo w formie spółki kapitałowej, odpowiedzialność

17 wspólników spółki jest najczęściej ograniczona do wysokości posiadanych udziałów. Najczęściej wybieraną formą spółki kapitałowej jest Private company limited by shares (spółka z o.o.). Spółka ta nie emituje akcji, a co za tym idzie nie występuje z ofertą ich sprzedaży. Zakładając spółkę z o.o. należy pamiętać, że w nazwie musi pojawić się słowo Limited lub jego skrót w postaci Ltd. Spółka z o.o., jako że należy do spółek kapitałowych zobowiązana jest do publicznego ujawniania kont bankowych, a także do przekazywania sprawozdania rocznego do urzędu rejestracyjnego. Spółka z o.o. posiada swój statut i umowę. Umowa spółki powinna zawierać informacje dotyczące nazwy, przedmiotu działalności spółki, a także wielkości i rodzaju udziałów. Natomiast w statucie powinny zostać zawarte informacje dotyczące wewnętrznej organizacji spółki w tym sposób powoływania i odwoływania dyrektorów, przebiegu zgromadzenia wspόlnikόw itd. Spółka z o.o. powinna posiadać co najmniej 2 dyrektorów, a 1 z nich powinien być rezydentem Irlandii dla celόw podatkowych. Wymogu tego można uniknąć poprzez wykupienia specjalnego ubezpieczenia. Ubezpieczenie, tzw. bond, kosztuje w granicach Euro i zachowuje swą ważność przez 2 lata. Notarialnie potwierdzoną kopię ubezpieczenia należy złożyć w CRO. Spółka tz o.o. winna mieć również swojego sekretarza, który najczęściej jest jej dyrektorem.sekretarz zarządu odpowiada za wypełnianie obowiązków administracyjnych spółki takich jak choćby obowiązek sprawozdawczości określony w Ustawie o Spółkach (Companies Act). Poza tym spółka zobligowana jest do dokonania rejestracji na potrzeby VAT. Wszelkie przychody spółki są opodatkowane podatkiem od osób prawnych. Minimalny wymagany kapitał zakładowy wynosi jedynie 2 Euro. Spółki kapitałowe na ternie Irlandii podlegają najniższemu w Europie podatkowi dochodowemu od osób prawnych w wysokości 12%, a w przypadku gdy firma działa na rynkach finansowych podatek ten jest jeszcze niższy i wynosi 10 %. Aktualne informacje dotyczące zagadnień podatku dochodowego od osób prawnych można znaleźć na stronie

18 Oddział firmy zagranicznej Inną popularną formą działalności gospodarczej obok firmy jednoosobowej i spółki z o.o. jest założenie oddziału tzn. branch lub place business. Za odział firmy uważana jest taka firma, która: - prowadzi działalność w Irlandii o charakterze stałym, - posiada własną strukturę organizacyjną i jest zdolna do samodzielnego negocjowania kontraktów z osobami trzecimi, - posiada pewną niezależność finansową. Wybór tego rodzaju działalności gospodarczej cieszy się dużym zainteresowaniem z uwagi na płacenie niskiego podatku CIT= 12,5%- podatku dochodowego od osób prawnych. Oddział firmy polskiej musi być zarejestrowany w Urzędzie Rejestracji Spółek (CRO). Przedsiębiorstwo zagraniczne posiadające oddział w Irlandii (firma macierzysta) musi złożyć również swoje sprawozdanie finansowe w ciągu 11 miesięcy od zakończenia roku dla firmy macierzystej lub w tym samym czasie co firma macierzysta.