Dotyczy : projekt ustawy o utatwieniu dostepu do wykonywania zawodow finansowych, budowlanych i transportowych

Transkrypt

1 Warszawa 29 pazdziernika 2012 r. Pan rbf: railway business frum Jarstaw Gwin Minister Sprawiedliwsci Dtyczy : prjekt ustawy utatwieniu dstepu d wyknywania zawdw finanswych, budwlanych i transprtwych K- Frum Klejwe - Railway Business Frum (RBF) zwraca sie. z prsbq uwzgl^dnienie przy pracach nad prjektem Ustawy utatwieniu dstqpu d wyknywania zawdw finanswych, budwlanych i transprtwych uwag zawartych w stanwisku Frum Klejweg-Railway Business Frum zat^cznym pnizej. Jak zwia,zek reprezentuja^cy przedsie^bircw branzy klejwej jestesmy bardz zaniepkjeni prpnwanymi zmianami, ktre mg^ pgte.bic zagrzenia zwia^zane z bezpieczenstwem ruchu klejweg w Plsce. Wierzymy, ze mawiany prjekt ustawy mzna pprawic w kierunku przez nas prpnwanym i jestesmy gtwi w razie takiej ptrzeby stuzyc pmcq w parciu dswiadczenia wielu wida.cych na rynku klejwym firm prjektwych i budwlanych. Henryk Klimkiewicz \. U i Ue (/ Przewdnicza.cy Frum Klejwe-Railway Business Frum (RBF)

2 Stanwisk Frum Klejweg-Railway Business Frum sfrmutwane w zwiqzku z prjektem Ustawy utatwieniu dstejpu d wyknywania zawdw finanswych, budwlanych t transprtwych Bira,c pd uwage. sluszne zatzenia generalne prjektu ustawy utatwieniu dst^pu d wyknywania niektrych zawdw i rzumieja.c ptrzeb^ deregulacji. pragniemy zwrcic uwags na kniecznsc zdecydwaneg drznienia sytuacji, w ktrych szerkie,,uwlnienie" dste_pu d zawdu jest mzliwe i wskazane, d tych, w ktrych niesie n za sba. bardz pwazne zagrzenia. Paradksalnie, sam przestanie mawianej ustawy. da^zqce d zwie_kszenia zatrudnienia, takze w specjalnsciach klejwych, bytby dla branzy bardz krzystne, jednak niestety, takie cele nie mgs bye realizwane ksztem pgte.bienia ptencjalnych ryzyk. Bezpieczehstw ruchu klejweg musi bye elementem nadrze_dnym i dla twarcia zawdu w specjalnsci klejwych wie_kszej grupie zatrudninych stuzyc musza. takie instrumenty jak dpwiednie ksztalcenie, prmcja i wspieranie praktyk zawdwych. W przypadku klejnictwa,,,twarcie" dste.pu d prjektwania i realizacji rbt budwlanych i instalacyjnych dla sb niedstatecznie wyspecjalizwanych nie mze pierac si^ na faktycznym bnizeniu wymagah bejmujqcych stswna, wiedz^ i dswiadczenie. Zrwnwazny rzwj transprtu w Rzeczypsplitej Plskiej wymusza kniecznsc zapewnienia staleg (systematyczneg) dptywu krajwej kadry psiadaja,cej niezb^dna. wiedze., wymagane umieje,tnsci i wtasciwe kmpetencje - dpwiednie d zadari stawianych przez wymagania Unii Eurpejskiej i wsptczesnej techniki, zwtaszcza techniki transprtwej. Praw krajwe musi zapewnic ten prces i wspmagac jeg realizacje., przeciwdziataja.c zauwazalnemu zanikwi kadry przygtwanej d realizacji kniecznych dziatari. W szczeglnsci dtyczy t transprtu klejweg, w ktrym wysta,pity bardz negatywne zjawiska pte.gujaxe prces degradacji teg transprtu i uniemzliwiajaxe przywrcenie jeg wtasciwej rli. Histria najnwszych zmian przepisw dnsza.cych si^ d uprawnieh budwlanych w specjalnsciach klejwych zaczyna sitj d rku 2006 kiedy t wprwadzna zstata zmiana w pstaci rzprz^dzenia Ministra Transprtu i Budwnictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samdzielnych funkcji technicznych w budwnictwie '. W stsunku d wczesniej bwia.zuj^cych zasad pzstat w tym akcie tylk jeden zakres uprawnieh klejwych uprawniajacy d prjektwania lub kierwania rbtami budwlanymi uktadw trwych na stacjach, we.ztach, liniach i bcznicach klejwych. Pminie^t zupelnie uprawnienia zwia.zane z zakresem urzqdzeh zabezpieczenia i sterwania ruchem klejwym.: 1 (Dz. U. Mr 83, pz. 578 z pzn. zm.) " 83 t uprawnienia dpwiedzialne za bezpieczehstw ruchu klejweg. Katastrfy klejwe, w ktrych zgineji ludzie dwdza,, ze wsrd ich przyczyn nie mzna wykluczyc zle dziataja.cych urza.dzeri zabezpieczenia sterwania ruchem klejwym, c mze wynikac z ich wadliwej instalacji.

3 Srdwiska budwlane i klejwe wyste.pwaty w cia.gu kilku statnich lat wielkrtnie zapelami dknanie zmian w wyzej wymieninym rzprza.dzeniu a takze z prjektami regulacji prza.dkuja.cymi t^ prblematyk^. Jednak prces twrzenia dnsnych przepisw dsyc dtug sie. przeciajat. Rzprza.dzenie w sprawie uprawnieh budwlanych w specjalnsciach klejwych zstat zmienine w 2011 rku. Niestety, zmiana ta'jest klejnym przyktadem niewtasciweg pdejscia d uprawnieh, jeszcze bardziej pgarszaja,cym stan prawny ich nadawania. Uprawnienia budwlane w specjalnsci klejwej graniczyfa d prjektwania lub kierwania rbtami budwlanymi zwia.zanymi z biektem budwlanym, jak bcznica, linia klejwa wraz z punktami eksplatacyjnymi i psterunkami technicznymi, trwe instalacje techniczne raz inne budwle klejwe w rzumieniu przepisw rzprzqdzenia Ministra Transprtu i Gspdarki Mrskiej z dnia 10 wrzesnia 1998 r. w sprawie warunkw technicznych, jakim pwinny dpwiadac budwle klejwe i ich usytuwanie (Dz. U. Nr 151, pz. 987), z wyt^czeniem biektw budwlanych, ktrych mwa w 19 ust. 1 pkt 2. Uprawnienia w granicznym zakresie plegaja. tylk na remncie lub rzbirce. Wykreslita z gtwneg zapisu biekt budwlany jak stacja i w^zet klejwy, ktry jest pdstawwym biektem w sieci klejwej, nie wspminajqc spsbach zdbywania praktyki prjektwej i wyknawczej niezgdnej z prawem budwlanym, w sprawdznej zasadzie mwia,cej, ze drga d jakichklwiek uprawnieh budwlanych wiedzie przez plac budwy. Na tym tie zatzenia prjektu Ustawy utatwieniu dste.pu d wyknywania zawdw finanswych, budwlanych i transprtwych w dniesieniu d uprawnieh budwlanych w specjalnsciach klejwych 53 w naszej cenie bardz niekrzystne z punktu widzenia jaksci prjektwania, realizacji prjektw i knsekwencji tych dziatah w pstaci zagrzeh dla bezpieczehstwa klejweg. W uzasadnieniu d prjektu ustawy zauwaza si^, ze1,,z uwagi na isttne pdbienstwa, w zakresie nauki, praktyki zawdwej raz wyknawstwa rbt budwlanych, prjekt zaktada, iz Uprawnienia budwlane udzielane dtychczasw w specjainsciach: drgwejf mstwej, klejwej i wyburzeniwej, w nwym stanie prawnym bqdq miescic siq w ramach specjalnsci knstrukcyjn-budwlanej. W zwiqzku z pwyzszym nwe brzmienie art. 14 ust. 1 ustawy Praw budwlane przewiduje nastqpujqce specjalnsci w zakresie uprawnieh budwlanych: - rchitektniczna, - knstrukcyjn-budwlana, - instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urzqdzen cieplnych, wentylacyjnych, gazwych, wdciqgwych i kanalizacyjnychf - instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urzqdzen elektrycznych i elektrenergetycznych;" ' zmiana rzprzqdzenia Ministra Transprtu i Budwnictwa z dnia 18 kwietnia 2011 r. w sprawie samdzielnych funkcji technicznych w budwnictwie 4

4 Nalezy z catym naciskiem stwierdzic, iz w prjektwaniu i realizacji rbt budwlanych w specjalnsci klejwej wyste,puje szereg specyficznych, gdzie indziej nie wyste.puja.cych zjawisk zwia.zanych na przyktad z relacja, tr/pjazd, wibracjami czy szczeglnymi warunkami technicznymi c d wymgw ruchu klejweg. Zatem pmim, rzeczywiscie istnieja.cych pdbieristw przy prjektwaniu np. drgi klwej i tru klejweg, mamy w tym przypadku d czynienia z wielma rznicami, nie mwiqc juz prwnaniu prjektwania knstrukcyjneg np. budynku glnuzyteczneg i pernu na stacji ktejwej lub systemu rzjazdw w przypadku bardziej rzbudwaneg ukladu trweg. Jeszcze bardziej kntrwersyjny ( czym wielkrtnie juz pisan)"jest brak wydre_bnienia specjalnsci zwia,zanej ze sterwaniem ruchem klejwym (srk}. Sterwanie ruchem klejwym jest t dziedzina zajmuja.ca sie, bezpiecznym prwadzeniem pjazdw szynwych p liniach klejwych. Jest dziatem autmatyki zajmujqcym sie. urza.dzeniami d bezpieczneg i sprawneg prwadzenia ruchu pcia.gw. W urza.dzenia sterwania ruchem pcia.gw wypsazne sa, psterunki ruchu (stacje, psterunki dgate_zne, psterunki blkwe) i dcinki linii (blkady liniwe, sygnalizacje na przejazdach klejwych, diagnstyka stanw awaryjnych tabru - DSAT, eurpejski system zarzqdzania ruchem klejwym - ERTMS. Urza.dzenia sterwania ruchem klejwym sa. t: sygnalizatry, nape^dy zwrtnicwe, urza.dzenia przytrwe, czujniki, urzqdzenia kntrli niezaje.tsci trw i rzjazdw, swietlne sygnalizatry drgwe, nape^dy rgatkwe, urzqdzenia telewizji uzytkwej i siec kablwa tqcza.ca te urza,dzenia z systemami nadrz^dnymi steruja.cymi ich praca.. Systemy sterwania ruchem umieszczne sa. w szafach przytrwych, kntenerach, nastawniach. Prjektwaniu pdlega dpwiednie zlkalizwanie i dbr urz^dzeri, wlasciwie utzna siec kablwa (dbr kabli) a takze wyknanie dpwiedniej knfiguracji systemu sterwania, zaprjektwanie zaleznsci i ddziatywania mie^dzy urza,dzeniami gwarantuja,cymi bezpieczna. i wtasciwq prace. tych urz^dzeri. Jak widac wyraznie specyfika specjalnsci srk nie wyste_puje w innych dziatach instalacyjnych w zakresie sieci albwiem urz$dzenia klejwe srk sa. wyja,tkwe, nie stswane nigdzie indziej pza klejnictwem. Prpnwane zmiany mgq miec bardz zte skutki, bwiem z jednej strny uprawnienia d prjektwania i prwadzenia prac instalacyjnych z zakresu srk be^da, mgty psiadac sby, ktre nie maja, dpwiednieg przygtwania ani praktyki, a z drugiej strny wiele sb, ktre dbyty dpwiednia. praktyk^ budwlanq w tym zakresie, nie be.dzie mgt takich uprawnieh uzyskac lub wyknywac, pniewaz specjalnsci zstaty zlikwidwane ba_dz przeniesine d innych specjalnsci wymagaja,cych ddatkwych uzupetnien. Mzna tu przywtac chcby materiaty pracwywane przez RBF jak np.,,uwagi d Rzprza.dzenia Ministra Transprtu i Budwnictwa w sprawie samdzielnych funkcji technicznych w budwnictwie z dnia 16 grudnia 2005r. ( Budwnictwa-w-sprawie-samdzielnvch-funkcji-technicznvch-w-budwnictwie-z-dnia-16-erudnia-2005r.32) lub Raprt RBF : Prblemy z uprawnieniami budwlanymi w specjalnsciach klejwych z rku kleiwych.753

5 Dla ilustracji, na pdstawie dswiadczeh jedneg z biur prjektw mzna zaprezentwac typwe rzwia,zania rganizacyjne. D prjektwania infrastruktury klejwej zawsze istniafy i dtychczas istnieja. dr^bne pracwnie specjalistyczne, ktre zajmuja. si$ dana. specjalnsciq. I tak pracwnie w knkretnym biurze prjektw scisle zwiqzane z budwnictwem klejwym t: TW - pracwnia trwa, TZ - pracwnia urza_dzeri zabezpieczenia i sterwania ruchem klejwym {pracwnia autmatyki klejwej) TS - pracwnia sieci trakcyjnej. Pracwnie glnbudwlane t: TB - pracwnia architektniczn - budwlana, TM - pracwnia mstwa, TE - pracwnia elektrenergetyczna, Tl - pracwnia instalacji sanitarnych TT - pracwnia teletechniczna Kazda pracwnia wyknuje zadania w ramach swjej specjalnsci, ktra wymagana jest przy budwie czy mdernizacji infrastruktury klejwej. Taki pdziat specjalnsci sprawdza si^ d wielu lat i jest n zgdny z pdziatem stuzb klejwych. Zadna pracwnia nie pdejmie sie. zaprjektwania biektu budwlaneg innej specjalnsci niz psiada d teg przygtwanie zawdwe, pniewaz jest t dmienna dziedzina niz uzyskane wyksztatcenie raz zdbyta praktyka. Jest t rwniez wielce ryzykwne z uwagi na nieznajmsc innej branzy i wyknania prjektu niedpwiedniej jaksci. W pdbny spsb funkcjnuja. inne biura prjektwe nie tylk klejwe na terenie kraju. Niektre mniejsze biura ta.cza. p kilka specjalnsci w jedn$ pracwni^ ale kazda specjalnsc psiada swj zespf prjektwy zajmuja.cy sie. wytqcznie jedna, specjalnscia.. Gwarantuje t dpwiednia. jaksc dkumentacji. Zaprjektwanie drgi czy linii klejwej przez inneg specjalistq dprwadzi d pwaznych bt^dw w prjekcie czy wyknawstwie c mze skutkwac katastrfa. budwlana,. W swietle pwyzszeg, likwidacja uprawnieh czy ta.czenie specjalnsci klejwej z inna. specjalnsci^ jest niewtasciwym pmystem. Efektem ta.czenia uprawnieh byl caty szereg prjektw wyknanych w spsb niezgdny z zasadami sztuki budwlanej lub realizacji nie spetniaja.cych wymagah bezpieczehstwa knstrukcji i trwatsci uzytkwania. P statnich, tragicznych katastrfach klejwych w Plsce, w ktrych zgineji ludzie, pjawit si^ w^tek niesprawnych urza.dzeh lub niewtasciwie eksplatwanych urza.dzeh autmatyki klejwej. Nie ptwierdzity teg ustalenia kmisji badaja.cej przebieg tych zdarzeh, ale z pdbnymi skarzeniami nalezy si^ liczyc w przysztsci. Jaka bytaby reakcja sb badaja.cych przyczyny wypadku, gdyby kazat si^, ze prjektwaniem urza.dzeh klejwych zajmuja. si^ sby psiadajqce uprawnienia w specjalnsci knstrukcyjn - budwlanej, ktre prblemy klejnictwa znaja. jedynie pbieznie.

6 W klejnictwie brykamy sie. d lat z prblemem pzyskiwania abslwentw z wtasciwym wyksztafceniem i dst^p d zawdu prjektanta w specjalnsciach klejwych nigdy nie byt graniczany. Uprawnienia mzna wyja.tkw tqczyc wtedy, gdy budwa bejmuje linie klejwe i bcznice dla pcia.gw kursuja^cych z mata, pr^dkscia, {np. V = 40 km/h), ale kiedy buduje sie. i wypsaza linie klejwe dla wie_kszych pr^dksci, t skkw rsnie ryzyk zwia.zane z bezpieczeristwem. Ustawa Praw budwlane przede wszystkim czyni dpwiedzialnym teg, kt sprawuje samdzielna, funkcje. techniczna. w budwnictwie, czyli prjektanta i kierwnika budwy. Jezeli zalezy nam na fachwsci, rzetelnsci, jaksci i trwatsci wyknywania rbt klejwych, iluzryczneg zwi^kszenia dst^pnsci d zawdu, nalezy pzstawic uprawnienia w specjalnsci klejwej, a nie wt^czac je d specjalnsci knstrukcyjn-budwlanej. Wazne sa, takze zasady zwia.zane z niezb^dna. praktyka. zawdwa^- Jej graniczenie d 1 rku w prjektwaniu i 1 rku w wyknawstwie, przy istnieja_cych prgramach ksztatcenia na studiach I i II stpnia, z granicznym czasem prgramwych praktyk studenckich stwarza zagrzenie wyknywania samdzielnych funkcji technicznych sb nie psiadajqcych dstateczneg przygtwania zawdweg. Apelujemy bardz rzwazne pdejscie d sprawy uprawnieh budwlanych w specjalnsciach klejwych, albwiem ryzyka zwia.zane z bezpieczeristwem ruchu klejweg sa. zbyt duze w stsunku d ewentualnych krzysci wynikaja.cych z uprszczenia prcedur i twarcia" teg zawdu. Frum Klejwe - Railway Business Frum, Warszaw 29 pazdziernika 2012 r.