Polish Law Review Fall 2006

Transkrypt

1 Przegląd Prawa Polskiego Warszawa: tel. +48 (0) fax +48 (0) Gdynia: tel. +48 (0) fax +48 (0) Wrocław: tel. +48 (0) fax +48 (0) W tym numerze: Komisja Nadzoru Finansowego Transgraniczne połączenie spółek kapitałowych Międzynarodowa rejestracja znaków towarowych Projekt nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych Zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej Służebności gruntowe Nowelizacja ustawy o kontroli skarbowej KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO Na mocy obowiązującej od 19 września 2006 roku ustawy o nadzorze finansowym z dnia 21 lipca 2006 roku (Dz. U. Nr 157 poz. 1119) ( Ustawa ) utworzono nową instytucję Komisję Nadzoru Finansowego ( KNF ). Nowy organ został powołany w celu stworzenia jednej, centralnej instytucji zastępującej poszczególne, dotychczas funkcjonujące niezależnie od siebie instytucje nadzoru tj. Komisję Papierów Wartościowych i Giełd, Komisję Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych oraz Komisję Nadzoru Bankowego. Ta ostania zostanie zastąpiona w pełni od 1 stycznia 2008 roku, a do tego czasu Komisja Nadzoru Bankowego będzie działać na podstawie dotychczasowych przepisów, z tą różnicą, że przewodniczyć jej będzie Przewodniczący KNF. Ustawa określa organizację, zakres i cel sprawowania nadzoru nad rynkiem finansowym, który ma obejmować: nadzór bankowy, nadzór emerytalny, nadzór ubezpieczeniowy, nadzór nad rynkiem kapitałowym oraz nadzór nad instytucjami pieniądza elektronicznego. Ustawa precyzuje cele działania KNF jako zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku finansowego, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku. Stosownie do zapisów Ustawy, do zadań KNF należą w szczególności: sprawowanie nadzoru nad rynkiem finansowym, podejmowanie działań służących zapewnieniu jego prawidłowego funkcjonowania. Ponadto KNF ma czuwać nad rozwojem rynku finansowego i jego konkurencyjności (w zakresie jego funkcjonowania) poprzez podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych oraz In this issue: The Financial Supervision Commission Cross-Border Mergers of Limited Liability Companies International Trademark Registration Proposed Amendments to the Copyright Act Changes in the National Court Register Suspension of Business Activity Service Easements Amendments to the Act on Fiscal Inspection THE FINANCIAL SUPERVISION COMMISSION The Act on Financial Supervision of July 21, 2006 (Journal of Laws no. 157/2006 item 1119), which took effect on September 19, 2006 (the Act ), established a new authority the Commission on Financial Supervision ( CFS ). The CFS is intended to replace a variety of supervisory entities currently operating independent of one another, including the Securities and Exchange Commission, the Commission for Supervision of Insurance and Retirement Funds and the Bank Supervisory Commission. The latter entity will continue to function thru the end of 2007, at which time its functions will be taken over by the CFS on 1 January 2008; until that time the Bank Supervisory Commission will operate as before, but under the control of the Chairman of the CFS. The Act defines the organization, scope and reason for supervising the financial markets, to include banking, retirement, capital markets, e-trade and insurance supervision. The goals of the CFS, as set forth by the Act, include ensuring the proper functioning of the financial markets, including the markets stability, security, transparency and confidence, as well as protecting the interests of all participants. The CFS is charged with supervising and ensuring the proper functioning of the financial markets. The CFS should also oversee the development and competitiveness of the financial markets by educating and disseminating needed information. The CFS will also take an active role in the preparation of implementing legislation. The CFS is expected to develop alternative remedies to resolve disputes between the various

2 uczestniczenie w przygotowywaniu projektów aktów prawnych. KNF ma zadanie stworzyć możliwość polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi KNF a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty. W tym celu ma zostać utworzony, działający przy KNF, sąd polubowny. Postępowanie przed nim ma toczyć się wedle przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Regulamin sądu polubownego uchwali KNF. KNF jest ciałem kolegialnym, podejmującym uchwały, w tym decyzje administracyjne i postanowienia, zwykłą większością głosów, w głosowaniu jawnym (szczegółowy tryb i organizację działania KNF doprecyzuje uchwalony przez nią Regulamin). Pracami KNF kieruje jego Przewodniczący, który powoływany jest przez Prezesa Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję. Ponadto skład KNF stanowi jeszcze sześć innych osób: dwóch zastępców Przewodniczącego i czterech członków, wśród których znajdą się: Minister Finansów albo jego przedstawiciel; Minister Pracy i Polityki Społecznej albo jego przedstawiciel; Prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego wiceprezes NBP; przedstawiciel Prezydenta RP. Nadzór nad działalnością Komisji Nadzoru Finansowego będzie sprawował prezes Rady Ministrów. Przy KNF ma zostać utworzony Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. KNF podejmuje działania według przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, jak również przepisy tego kodeksu stosuje się do postępowań toczących się przed KNF. KNF zastąpi przywołane na wstępie instytucje, które uległy, bądź ulęgną likwidacji na mocy Ustawy. Postępowania wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie Ustawy przed znoszonymi organami, będą się dalej toczyć przed KNF. Wszelkie zezwolenia i inne decyzje, a także zalecenia wydane przez znoszone organy zachowują ważność do upływu określonych w nich terminów ważności, chyba że na podstawie odrębnych przepisów wcześniej zostaną zmienione lub utracą ważność. TRANSGRANICZNE POŁĄCZENIE SPÓŁEK KAPITAŁOWYCH Celem realizacji podstawowego postulatu stworzenia wspólnego rynku wewnętrznego, Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską zagwarantowano przedsiębiorcom następujące swobody: przedsiębiorczości, przepływu towarów, pracowników, kapitału oraz świadczenia usług. W ostatnich latach coraz silniej podkreślano, że w prawie wspólnotowym brakuje szczegółowych regulacji umożliwiających pełną realizację swobody przedsiębiorczości w zakresie swobodnego przekształcania, fuzji przedsiębiorstw na poziomie transgranicznym. 2 stake holders participating in the financial markets, in particular disputes arising under contracts between entities subject to the supervision of the CFS and the clients of such entities. For these purposes, a permanent arbitration court is to be established in the CFS, by which proceedings are to be governed by the Code of Civil Proceedings and the internal regulations of the court, as adopted by the CFS. The CFS is a collegial body, by which resolutions and administrative decisions will be adopted by a majority of votes in an open vote (internal procedures and organization of the CFS will be determined by respective regulations to be adopted by the CFS). The CFS will be presided over by a Chairman appointed by the Prime Minister for a five-year term of office. In addition to a Chairman, the CFS will include six other members: two deputy chairmen and four members, including the Minister of Finance (or representative), the Minister of Labour and Social Policy (or representative), the President or Vice-President of the National Bank of Poland, and a representative of the President of the Republic of Poland. The activities of the CFS will be supervised by the Prime Minister. The Commission on Financial Supervision Office will be created as well. All CFS proceedings will be conducted in accordance with the Code of Administrative Procedure. The CFS will replace the agencies as mentioned above, which have been or will be liquidated under the Act. Proceedings commenced and pending at the moment the CFS assumes the responsibilities of each current supervisory agency will be transferred to the CFS. All licenses and decisions, as well as recommendations published by the predecessors of the CFS will retain their validity thru their respective expiration dates, unless amended earlier or being declared null and void by separate provisions. CROSS-BORDER MERGERS OF LIMITED LIABILITY COMPANIES In order to achieve the fundamental goal of an open internal market, the Treaty Establishing the European Community ( EC Treaty ) guaranteed such freedoms as: the freedom of establishment and the free movement of goods, persons, capital and services. In recent years greater attention has been paid to the fact that the Community lacks a detailed set of regulations that would ensure the freedom of establishment in relation to the unrestricted acquisition and merger of enterprises across national boundaries.

3 Wychodząc na przeciw tym żądaniom, przeprowadzono przełomowe zmiany. W dniu r. weszła w życie, uchwalona przez Parlament Europejski oraz Radę w dniu 26 października 2005 r. dyrektywa w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych ( Dyrektywa ). Ponadto w wyroku z 13 grudnia 2005 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości, w sprawie SEVIC uznał, że przepisy krajowe utrudniające spółkom transgraniczne połączenia są niezgodne z gwarantowaną przez Traktat swobodą przedsiębiorczości. Zgodnie z propozycjami Dyrektywy transgraniczne połączenie spółek może nastąpić poprzez przejęcie nowej spółki lub przez stworzenie zupełnie nowego podmiotu na podstawie dwóch dotychczas funkcjonujących w różnych państwach członkowskich. Procedura rozpoczyna się sporządzeniem przez organy zarządzające spółek podlegających połączeniu planu połączenia. Plan powinien zawierać między innymi następujące elementy: wskazanie typu, formy i siedziby spółek podlegających połączeniu, stosunek wymiany papierów wartościowych lub udziałów lub akcji spółki, wysokość ewentualnych dopłat w gotówce, skutki połączenia dla zatrudnienia, dzień od którego udziały, akcje (papiery wartościowe) spółek uprawniają ich posiadaczy do uczestnictwa w zysku, wskazanie dnia, który dla celów rachunkowości ma stanowić dzień połączenia, prawa przyznawane wspólnikom w powstającej spółce, umowę lub statut spółki powstającej w wyniku połączenia, dzień zamknięcia bilansów spółek uczestniczących w połączeniu. Jeżeli w wyniku połączenia powstanie nowy podmiot prawny plan powinien określać również warunki przyznania udziałów lub papierów wartościowych spółki powstającej. Plan następnie podlega ogłoszeniu zgodnie z prawem krajowym każdego Państwa Członkowskiego. Jednakże ogłoszenie nie może nastąpić później niż co najmniej miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników na którym ma zostać podjęta decyzja o połączeniu. Dyrektywa ponadto wskazuje na szczegółowe informacje dotyczące łączących się spółek, które podlegają opublikowaniu w dzienniku urzędowym Państwa Członkowskiego. Organ zarządzający (administrujący) każdej z łączących się spółek jest zobowiązany ponadto przygotować dla wspólników specjalne sprawozdanie wyjaśniające oraz uzasadniające prawne i ekonomiczne aspekty połączenia transgranicznego. Sprawozdanie powinno być udostępnione jednak nie tylko wspólnikom, ale również przedstawicielom In order to meet these expectations a number of landmark amendments have been proposed. On 15 December 2005 Directive 2005/56/EC of 26 October 2005 regarding the cross-border merger of limited liability companies (the Directive ) took effect. Further, the European Court of Justice, in issuing a ruling in the SEVIC case in December 2005, held that national laws which acted as an impediment to cross-border mergers were contrary to the principal of freedom of establishment as provided by the EC Treaty. Pursuant to the Directive, a cross-border merger may be effected through a takeover of corporate assets by an existing company, or by means of creating an entirely new entity made up of previously separate companies located in different member states. As a prerequisite to achieve a cross-border merger, management of each company will need to prepare the terms of the proposed merger. The terms, at a minimum, should include the following details: the form, name and registered office of the merging companies, the ratio applicable to the exchange of securities or shares representing the company s capital, the amount of any cash payments, the likely impact the merger will have on the level of employment, the date from which the holding of securities or shares representing each company s capital will entitle the shareholders to payment of dividends, the date, for accounting purposes, that will be treated as the merger date, the rights conferred by the surviving entity to the shareholders, the new entity s articles of association, and the closing date to be used for the purpose of settling all accounts of the merged entities prior to completion of the merger. If the merger results in the creation of an entirely new corporate entity, the terms should also define the conditions governing allotment of securities or shares representing the capital of the new company. As a next step, the terms of the proposed cross-border merger should be made public in a manner to satisfy the legal notification requirements in effect in each member state in which the merging entities are headquartered, and such public notice should be made at least one month prior to holding a special shareholders meeting for the purpose of voting on the proposed merger in each of the respective companies. The Directive further sets out detailed information related to each of the merging companies necessary to be included in any public notice announcing the planned merger. The management of each of the merging companies is required to draw up a report for dissemination to the shareholders, explaining and justifying the legal and economic aspects of the cross-border merger. The report should be made available not only to shareholders, but also to employees (or their representatives), not less than one month 3

4 pracowników (albo samym pracownikom) przynajmniej miesiąc przed planowanym terminem zgromadzenia wspólników, na którym będzie podejmowana decyzja o połączeniu spółek. Plan połączenia zgodnie z art. 8 Dyrektywy podlega badaniu zakończonego sporządzeniem opinii przez niezależnego biegłego. Następnie jest ona przekazywana wspólnikom przynajmniej na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników. Łączące się spółki mają dowolność w decydowaniu czy dla każdej ze spółek z osobna będzie przygotowywana opinia niezależnego biegłego, czy zostanie sporządzona jedna opinia przeznaczona dla wszystkich wspólników. Dyrektywa wskazuje ponadto, że o ile wszyscy wspólnicy każdej ze spółek biorących udział w połączeniu wyrażą na to zgodę, badanie planu połączenia oraz sporządzenie opinii z badania przez niezależnych biegłych nie jest konieczne. Powyższa procedura wydaje się dosyć skomplikowana, jednakże art. 15 Dyrektywy wprowadza pewne ułatwienia dla przejęć spółek córek przez spółki macierzyste (o ile te drugie posiadają przynajmniej 90% udziałów/akcji w spółce przyłączanej). Po zapoznaniu się ze wszystkimi sprawozdaniami organu zarządzającego oraz niezależnych biegłych, zgromadzenie wspólników każdej z łączących się spółek podejmuje uchwałę o zatwierdzeniu planu transgranicznego połączenia spółek. Dyrektywa przewiduje, że każde Państwo Członkowskie powinno wyznaczyć sąd, notariusza czy inny organ, który będzie przeprowadzał kontrolę zgodności połączenia transgranicznego z prawem w odniesieniu do tej części procedury, która odnosi się do połączenia transgranicznego przeprowadzanej w danym Państwie Członkowskim. Przy czym dodatkowo instytucja kontrolna państwa połączenia ma obowiązek zbadać, czy podmiot powstały w wyniku połączenia, został zawiązany zgodnie z prawem krajowym. W efekcie powyższych działań powinno nastąpić wpisanie do rejestru oraz podanie do publicznej wiadomości o przeprowadzonym połączeniu. Dyrektywa podkreśla, że ten etap powinien odbywać się zgodnie z prawem Państwa Członkowskiego każdej z łączących się spółek. Następnie instytucja kontrolna państwa przeznaczenia połączonych spółek ma obowiązek powiadomić o skuteczności połączenia instytucje kontrolne funkcjonujące w państwach pochodzenia spółek uczestniczących w połączeniu. Przekazanie takiej informacji jest sygnałem dla tych drugich instytucji do wykreślenia spółek z macierzystych rejestrów. before the date of the shareholders meeting which is to decide on the merger. Pursuant to Article 8 of the Directive, the terms of a crossborder merger are subject to examination by an independent expert, who in turn will prepare an independent report. This report is also made available to the shareholders not less than one month prior to holding the special shareholders meeting called to vote on the proposed merger. The merging companies may decide whether independent experts should provide separate reports for each company s shareholders, or whether a single comprehensive written report will be sufficient. The Directive also provides that, subject to the consent of all shareholders in each of the merging companies, neither an examination of the terms of a cross-border merger nor preparation of an independent report by an expert may be required. The procedure described above may seem complicated; however, Article 15 of the Directive provides for a simplified procedure in relation to the takeover of an enterprise by its parent company (provided that the parent company holds at least 90% of, but not all, securities or shares entitled to vote in the target company). Upon consideration of the reports prepared by management of each of the merging companies and by the independent experts, the shareholders themselves will decide whether to approve or reject the proposed merger at a special shareholders meeting held in each company. Pursuant to the Directive, each member state should designate the court, notary or other authority authorized to scrutinize the legality of a cross-border merger with respect to the procedure to complete the cross-border merger in a given member state, subject to its national laws, including the formation of a new company resulting from the cross-border merger, following which the newly formed company will be subject to the laws of one member state. The completion of a cross-border merger should be registered in the commercial register and published in accordance with the legal requirements in force in each of the member states which exercise jurisdiction over the merging companies. The authority responsible for registering the newly formed company resulting from the cross-border merger should promptly notify the authorities in the member states in which the merging companies were previously registered of the subsequent recording of the new entity. Receipt of such notice serves as the basis to delete the previous separate entities from the respective commercial registers located in each member state. 4

5 Za datę transgranicznego połączenia Dyrektywa nakazuje traktować dzień skuteczności połączenia, ustalany na podstawie prawa Państwa Członkowskiego, którego jurysdykcji podlega od momentu połączenia nowy podmiot. Dyrektywa wydaje się tworzyć dosyć korzystną metodę reorganizacji przedsiębiorstw, szczególnie dla małych i średnich podmiotów chcących na drodze zjednania swoich potencjałów wejść na rynek wewnętrzny. Warto jednak zauważyć, że Dyrektywa nie uregulowała możliwości dokonywania transgranicznych połączeń spółek osobowych. Podsumowując, należy przypomnieć, że mamy tutaj do czynienia z dyrektywą, a nie rozporządzeniem, a zatem z aktem, którego państwa członkowskie nie stosują bezpośrednio. Termin na dokonanie implementacji postanowień Dyrektywy do porządków wewnętrznych poszczególnych państw członkowskich, wyznaczono na 31 grudnia 2007 roku. MIĘDZYNARODOWA REJESTRACJA ZNAKÓW TOWAROWYCH Przedsiębiorcy mogą rejestrować znaki towarowe nie tylko na podstawie przepisów prawa krajowego. W celu uzyskania ochrony rozszerzonej terytorialnie mogą wystąpić o rejestrację międzynarodową w ramach tzw. systemu madryckiego bądź ubiegać się w granicach Unii Europejskiej o uzyskanie wspólnotowego znaku towarowego. Podstawę systemu madryckiego stanowią dwie umowy międzynarodowe: - Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891 r. (Dz. U. z 1993 r. nr 116, poz. 514), - Protokół do ww. Porozumienia z dnia 27 czerwca 1997 r. (Dz. U. z 2003 r. nr 13, poz. 129). Polska jest stroną obydwu wymienionych konwencji, a zatem każdy polski przedsiębiorca może ubiegać się o rejestrację międzynarodową, umożliwiając sobie w ten sposób uzyskanie ochrony znaku towarowego na terytorium wszystkich państw tworzących system madrycki. Podobnie każdy podmiot zagraniczny, który zarejestruje międzynarodowy znak towarowy, będzie mógł korzystać z ochrony na terytorium Polski, pod warunkiem braku przeszkód do uznania skutków rejestracji międzynarodowej. Międzynarodowej rejestracji znaku towarowego w ramach systemu madryckiego dokonuje się w Międzynarodowym Biurze Światowej Organizacji Własności Intelektualnej 5 The effective date of the cross-border merger should be determined by the member state with final jurisdiction over the surviving corporate entity following the merger. The Directive seems to provide a fairly advantageous method to restructure one or more enterprises, in particular small and medium size entities wishing to join their potential strength in order to compete on the internal market. It should be noted; however, that the Directive only applies to the crossborder merger of limited liability and joint stock companies. As the provisions related to cross-border mergers are included in a directive, not a regulation, they will not be applied directly by member states. The Directive should be implemented into local law by each member state no later than 31 December INTERNATIONAL TRADEMARK REGISTRATION Entrepreneurs may register trademarks not only under national law. In order to obtain extended territorial protection they may pursue international registration as provided by the Madrid system, or if registration is only sought within the European Union, by applying for a Community trade mark. The Madrid system is based on two international treaties: - Madrid Agreement Concerning the International Registration of Marks of April 14, 1891 (published in the Polish Journal of Laws no. 116/1993, item 514), and - Protocol Relating to the Madrid Agreement of June 27, 1989 (published in the Polish Journal of Laws no. 13/2003, item 129). Poland is a party to both conventions. Consequently, a Polish entrepreneur may apply for international registration to secure trademark protection throughout the countries that are signatories to the Madrid Agreement. Similarly, a foreign entity that has registered its trademark within the Madrid system enjoy protection in Poland, provided that no legal obstacle exists to recognize such registration in Poland. International registration under the Madrid system is administered by the World Intellectual Property Organization ( WIPO ) based in Geneva. An application for international

6 (WIPO) w Genewie. Wniosek o rejestrację międzynarodową może złożyć podmiot, który dokonał zgłoszenia o rejestrację znaku towarowego lub zarejestrował znak towarowy we właściwym dlań urzędzie krajowym. Wnioskodawca musi pamiętać o obowiązku korzystania z urzędowych formularzy. Wniosku nie składa się bezpośrednio do WIPO, lecz za pośrednictwem urzędu krajowego (czyli np. przedsiębiorcy polscy powinni zwrócić się do Urzędu Patentowego RP), który następnie przekazuje WIPO wszystkie dokumenty. Przed przekazaniem urząd krajowy zobowiązany jest potwierdzić zgodność wniosku o rejestrację międzynarodową z danymi figurującymi we wniosku o rejestrację w państwie pochodzenia bądź danymi wynikającymi z rejestracji już istniejącej. WIPO dokonuje rejestracji niezwłocznie, ze skutkiem od dnia przyjęcia wniosku o rejestrację międzynarodową przez urząd krajowy, pod warunkiem, iż wniosek ten został przekazany do WIPO w ciągu następnych 2 miesięcy. Ponieważ WIPO nie posiada informacji, czy w którymś z państw tworzących system madrycki taki sam albo podobny znak towarowy nie został już zastrzeżony na rzecz innego podmiotu, o dokonanej rejestracji międzynarodowej powiadamia urzędy krajowe. Urzędy te nie później niż w ciągu 18 miesięcy mogą odmówić udzielenia znakowi ochrony na terytorium swego państwa macierzystego. Odmowa musi być jednak umotywowana, zaś jej podstawę mogą stanowić jedynie powody, które byłyby brane pod uwagę w przypadku wniosku złożonego bezpośrednio w danym urzędzie. Zgłoszenie sprzeciwu przez urząd krajowy wywołuje skutek tylko na obszarze właściwego państwa macierzystego, natomiast we wszystkich pozostałych krajach rejestracja międzynarodowa staje się w pełni skuteczna. Polskie przepisy w zakresie ochrony znaków towarowych, zawarte w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej, w chwili obecnej nie regulują szczegółowo zagadnień dotyczących uznania w Polsce skutków rejestracji międzynarodowej, a zwłaszcza nie określają sposobu procedowania Urzędu Patentowego RP w sytuacji, gdy WIPO powiadomi go o dokonaniu rejestracji znaku towarowego, co do którego w ocenie Urzędu istnieją podstawy do odmowy udzielenia ochrony na terytorium Polski. Stan ten zmieni nowelizacja Prawa własności przemysłowej, której projekt wpłynął do Sejmu dnia 21 lipca 2006 r. i stanowi obecnie przedmiot procedury legislacyjnej. Nowe przepisy, ujęte w Rozdziale 4¹ - Postępowanie w sprawie międzynarodowej rejestracji znaków towarowych, wprowadzają procedurę związaną z uznaniem bądź stwierdzeniem przeszkód do uznania w Polsce skutków międzynarodowej rejestracji znaków towarowych w trybie Porozumienia i Protokołu. Procedura, o której mowa, kształtuje się następująco. Jeżeli w ocenie Urzędu Patentowego istnieją przeszkody do uznania na terytorium Polski rejestracji międzynarodowej, w pierwszej kolejności przekazuje on do WIPO notę, w której 6 registration may be submitted by the entity that has previously filed a trademark registration request at the national level. All applicants must observe the obligation to use official application forms. The international application is not filed directly to WIPO, but through the intermediary of the relevant national office (e.g. Polish entrepreneurs should apply at the Polish Patent Office), which will in turn forward all documents to the WIPO. Before forwarding a request, the national office is required to certify that the particulars stated in the international application match the details provided in the application made at the national level. WIPO will register each trademark immediately, effective as of the date on which the international application was received by the relevant national office, provided that the application arrived at WIPO within a period of two months from that date. Because WIPO does not possess the means to determine independently whether the same or a similar trademark has been registered earlier in favor of a third party at the national level in one of the countries signatory to the Madrid Agreement, the WIPO will provide notice of such international registration at the national level. At the national level the authority responsible for trademark registration will have up to 18 months to object to such registration thereby preventing such registration from being recognized in the member state in which the objection was issued. Such objection, however, must provide the basis for the refusal to recognize the international registration, with such objections being limited to those normally accepted as justifying such registration at the national level. Such refusal to recognize an international registration is limited to the country in which the objection was filed; in all other signatory countries such international registration will be recognized as valid. The protection of trademarks in Poland is included in the Intellectual Property Act of June 30, 2000; however, the same Act does not provide in detail for the recognition of international trademarks in Poland. In particular, it is silent regarding the procedure to be followed by the Polish Patent Office in instances when the WIPO provides notice of a new international registration, but in the opinion of the Patent Office such protection can not be applied to such trademark in Poland. This uncertainty may soon be resolved if a draft bill to amend the Intellectual Property Act will be enacted into law, the draft of which was submitted to the Parliament on 21 June 2006 for consideration. New provisions, contained in Chapter 4 1, Proceedings in relation to international registration of trademarks, introduce the following procedure to recognize or reject an international registration of a trademark granted in accordance with the Madrid Agreement and Protocol. If the Patent Office determines sufficient obstacles to recognize a particular international registration of a trademark in Poland, the Patent Office will now notify the

7 zawiadamia o powodach uniemożliwiających udzielenie ochrony (jest to tzw. wstępna odmowa udzielenia ochrony) oraz wyznacza uprawnionemu z rejestracji międzynarodowej termin do zajęcia stanowiska w sprawie. Po rozpoznaniu stanowiska uprawnionego, w zależności od jego treści, Urząd Patentowy może postąpić w trojaki sposób: - jeżeli stwierdzi brak powodów uniemożliwiających udzielenie ochrony potwierdza to kolejną notą przesłaną do WIPO, - jeżeli stwierdzi brak ustawowych warunków do uznania na terytorium Polski ochrony międzynarodowego znaku towarowego wydaje decyzję o definitywnej odmowie uznania ochrony, - jeżeli uprawniony powiadomi o rezygnacji z ubiegania się o ochronę wydaje decyzję o definitywnej odmowie uznania ochrony. W postępowaniu przed Urzędem Patentowym osoby zagraniczne mogą działać tylko za pośrednictwem rzecznika patentowego. Od decyzji Urzędu Patentowego o definitywnej odmowie uznania ochrony służy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, który może być złożony w ciągu 2 miesięcy do dnia doręczenia uprawnionemu przez WIPO noty Urzędu Patentowego. Nowelizacja przewiduje również, iż każda osoba będzie mogła wnieść sprzeciw wobec uznania na terytorium Polski ochrony międzynarodowego znaku towarowego. Jeżeli uprawniony z rejestracji międzynarodowej nie udzieli odpowiedzi na sprzeciw lub zgodzi się z nim, Urząd Patentowy wydaje decyzję o unieważnieniu ochrony w stosunku do całości bądź części towarów, od której służy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzje wydane przez Urząd Patentowy na skutek ponownego rozpatrzenia sprawy mogą być zaskarżone do sądu administracyjnego. W razie naruszenia prawa z rejestracji międzynarodowego znaku towarowego korzystającego z ochrony w Polsce uprawnionemu przysługują roszczenia przewidziane w Prawie własności przemysłowej, co oznacza, iż może on żądać zaniechania naruszenia i usunięcia jego skutków, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a także naprawienia szkody na zasadach ogólnych. Powyższych 7 WIPO of its decision not to recognize such registration and will include a written justification for such refusal (provisional refusal of protection). At the same time the Patent Office will set a date by which the holder of the international registration may file an objection to its decision not to grant trademark protection in Poland. Upon review of the holder s statement, the Patent Office will issue one of three resolutions: - Reverse its earlier decision and grant trademark protection to the holder of the international trademark and give notice of such decision to the WIPO; - Uphold its decision not to grant trademark protection in Poland to the holder of the international trademark if the statutory conditions for granting such protection in Poland have not been satisfied; or - Uphold its decision not to grant trademark protection in Poland if the holder of the international registration voluntarily withdraws his or her petition to have such registration recognized in Poland. In proceedings before the Patent Office a foreign entity may only act through the intermediation of a professional proxy, i.e. a patent agent. A decision by the Patent Office refusing to recognize the registration of an international registration in Poland may be appealed by the holder of the international trademark registration within a period of up to two months of delivery of the Patent Office s decision to the holder via the WIPO. The current draft of the bill would permit a third party to object to the recognition of an international trademark registration in Poland. If the holder of the international registration does not respond to an objection, or decides that such objection is justified, the Patent Office will issue a decision revoking any trademark protection previously granted to the subject trademark, in whole or in part. A party involved in the procedure, either the holder of the international registration or local objector, may appeal the decision of the Patent Office. A decision resulting from a formal review may also be appealed to the administrative court system. In the event of an infringement of an international trademark which is afforded similar protection in Poland, the holder of the international registration may seek judicial relief as provided by the Intellectual Property Act, i.e. demand the cessation of the infringement, remedy the consequences of such infringement, and transfer all profits realized from such infringement to the rightful holder of the trademark. A claim

8 roszczeń można dochodzić od dnia ogłoszenia o uznaniu ochrony znaku towarowego w piśmie urzędowym Urzędu Patentowego. Problematyka wspólnotowego znaku towarowego zostanie omówiona w następnym wydaniu Polish Law Review. PROJEKT NOWELIZACJI USTAWY O PRAWIE AUTORSKIM I PRAWACH POKREWNYCH Do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (projekt z dnia 23 czerwca 2006 roku, druk sejmowy numer 889) ( Projekt ), który w zamierzeniu projektodawców ma na celu zmianę zasad korzystania z odbiorników radiowych i telewizyjnych w trakcie pracy w miejscach publicznie dostępnych. Na mocy obecnie obowiązującej ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r., Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) ( Ustawa ) zasadą jest, iż odbieranie nadawanych utworów w miejscu ogólnie dostępnym za pomocą urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego wiąże się z koniecznością uiszczenia wynagrodzenia za korzystanie z utworu na rzecz twórców z reguły za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi (dalej o.z.z. ) chyba, że posiadacz takiego urządzenia udowodni, iż z nadawaniem muzyki lub emitowaniem programów telewizyjnych nawet pośrednio nie łączy się dla niego osiąganie korzyści majątkowych. A więc w przypadku ewentualnego sporu z o.z.z. ciężar dowodu, iż nie osiągnął korzyści z tego tytułu spoczywa na posiadaczu urządzenia. Takie stanowisko ugruntowane zostało również w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Celem wnioskodawców Projektu jest rozróżnienie przypadków, w których posiadacz urządzenia służącego do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego korzysta z takiego urządzenia w miejscu ogólnie dostępnym w ramach użytku osobistego, oraz w których korzystanie z utworu ma na celu osiąganie przez niego bezpośrednich korzyści majątkowych. Dlatego Projekt w propozycji zmiany art. 24 ust. 2 Ustawy wprowadza zasadniczą zmianę podejścia do wyżej wzmiankowanego zagadnienia, gdyż przerzuca na twórców (a w zasadzie na o.z.z.) ciężar udowodnienia, iż posiadacz urządzenia odbierający program radiowy lub telewizyjny w miejscu ogólnie dostępnym osiąga i to w dodatku bezpośrednio korzyści majątkowe z tego tytułu. Ponadto, proponowany nowy ust. 2¹ art. 24 Ustawy dookreśla, iż w szczególności korzystanie z utworów przez przedsiębiorców będących osobami fizycznymi oraz przez pracowników, w zakresie własnego użytku osobistego, nie wiąże się bezpośrednio z osiąganiem korzyści majątkowych przez te podmioty. Uzasadnieniem dla powyższej zmiany 8 may be brought as of the date the international trademark has been formally recognized in Poland, as evidence by publishing announcement of such trademark by the Patent Office. Issues related to the Community trademark will be discussed in the next issue of the Polish Law Review. PROPOSED AMENDMENTS TO THE COPYRIGHT ACT Recently a group of MPs introduced a bill (No. 889, submitted on June 23, 2006) that would amend the current Copyrights and Related Rights Act of February 4, 1994 (the Act ). The authors of Bill No. 889 hope to amend the current regulations governing the use of radio and televisions receivers in public spaces. Under the current provisions of the Act (Journal of Laws no. 90/2006, item 631 with subsequent amendments), the reception/rebroadcast of music or TV programming in a public place by means of a receiver triggers an obligation to pay the authors of such programming a royalty, usually via a collective copyright management organization (c.c.m.o.), unless the recipient of the transmission can demonstrate that he or she does not profit from the rebroadcast of such protected music, either directly or indirectly. As a result, in the event of a dispute between an author and the recipient of the program the burden is placed upon the receiver of the transmission to prove that he or she did not profit from such transmission. Such was also the long-standing position of the Supreme Court expressed in its case-law. The authors of Bill No. 889 intend to provide for the ability to differentiate between cases in which the holder of a receiving device displays a transmission in a public venue for non-commercial purposes, as opposed to instances in which the recipient of the transmission replays the transmission for profit. In this regard Bill No. 889 intends to amend Article 24 (2) of the Act by shifting the burden of proof to the copyright holder of the broadcast ( to be precise to the c.c.m.o. s) to establish that the recipient of the transmission replayed the programming in a public forum with the intent to realize a profit. More over, newly introduced Article 24 (2 1 ) makes it clear that the display of a transmission by a natural person in his or her capacity as an entrepreneur (or his or her employee) solely for personal use shall not be deemed to be a profit making undertaking. This is based on the assumption that, as a general rule, the use of copyrighted material in a service or craft facility is deemed to be of a personal character, and that such use merely satisfies the spiritual needs of the entrepreneur and his or her employees. The

9 jest pogląd, iż z reguły w zakładach rzemieślniczych lub usługowych korzystanie z utworów ma charakter osobistego użytku, służąc potrzebom duchowym przedsiębiorcy lub jego pracowników, a więc wprowadzenie tejże zmiany usankcjonuje od lat akceptowany obyczaj korzystania z utworów dla własnych potrzeb w tego typu zakładach. Jednakże wydaje się, iż gdyby Projekt został uchwalony w obecnym kształcie i zakresie (po I czytaniu w komisjach sejmowych) wbrew intencji projektodawców zakres podmiotowy nowelizowanego art. 24 ust. 2 Ustawy zostałby rozszerzony o podmioty, których stosownie do uzasadnienia Projektu jego wnioskodawcy nie chcą wyłączyć np. hipermarkety, inne duże sklepy, restauracje itp. Ten odmienny do zamierzonego skutek może wywołać użycie słowa bezpośrednio przy określaniu charakteru osiąganych korzyści majątkowych w projektowanym nowym brzemieniu art. 24 ust. 2 Ustawy, gdyż praktycznie wszyscy posiadacze urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego, którzy odtwarzając publicznie utwory nie będą pobierali bezpośrednio opłat za obcowanie z tymi utworami (np. w postaci opłat za bilet na imprezę muzyczną, seans filmowy itp.) będą mogli powoływać się na wyjątek wskazany w przedmiotowym postanowieniu. Ponadto, należy stwierdzić, iż projektowany art. 24 ust. 2¹ Ustawy w obecnym kształcie jest nie spójny ze wskazaną w Ustawie zasadą określającą zakres dozwolonego użytku osobistego (art. 23 ust. 2 Ustawy) jako obejmujący korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób (fizycznych przypis własny) pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego. Reasumując, projektowane zmiany Ustawy w założeniu wnioskodawców Projektu mające na celu ograniczenie obciążeń drobnych przedsiębiorców prowadzących zakłady rzemieślnicze i usługowe z tytułu tantiem w przypadku nie osiągania przez nich bezpośrednich korzyści materialnych z tytułu korzystania z utworów w miejscach ogólnie dostępnych podczas dalszych prac legislacyjnych nad Projektem będą musiały zostać dopracowane tak, aby mogły wywrzeć zamierzony przez wnioskodawców skutek. ZMIANY W KRAJOWYM REJESTRZE SĄDOWYM Z dniem 1 stycznia 2007 roku wejdą w życie nowe przepisy ustawy z dnia 8 września 2006 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw, związane z ujawnianiem spółek kapitałowych i ich dokumentów we wspomnianym rejestrze. Zmiany związane są z implementacją dyrektywy 2003/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 czerwca 2003 r. i dotyczą konieczności zapewnienia jawności dokumentów spółek, zezwolenia na dobrowolne ujawnianie dokumentów spółek w jednym z języków urzędowych Unii Europejskiej oraz nowych wymagań, co do rodzaju informacji o spółkach. 9 proposed amendment will therefore confirm the longstanding custom of using copyrighted material for one s own purposes in this kind of facilities. It seems, however, that if Bill No. 889 were to be adopted in its current form (after the first reading in the parliamentary committees), the range of entities subject to Article 24(2) would be enlarged to cover entrepreneurs which the authors of the bill would otherwise like to exclude, for example hypermarkets, mega-stores and restaurants. This unexpected consequence may result from the use of the word directly in defining the point in time when the realization of a profit will trigger the obligation to pay compensation under Article 24(2). In practice, almost all holders of a receiver device who do not charge a direct fee to listen to music or television programming (such as an admission ticket to the cinema or music concert) will be able to rely on the exception to the general rule provided by Article 24(2). Further, it should be noted that the current proposed version of Article 24 (2 1 ) does not fully comply with the definition of a permitted personal use (Article 23 (2) of the Act), for example the use of a single copy of a protected work among related individuals persons, either by family or friendship. In sum, the proposed amendments to the Act are intended, according to the opinion of the Bill No. 889 s target audience, the authors themselves, at reducing the restrictions placed on small entrepreneurs to reshow a broadcast transmission in a service or craft facility if such display does not result in a direct monetary profit to the entrepreneur. During the course of future legislative procedures Bill No. 889 will most likely be further modified in order to assure the result desired by its authors. CHANGES IN THE NATIONAL COURT REGISTER Beginning 1 January 2007, amendments to the Act on the National Court Register, adopted earlier on 8 September 2006, will take effect. New provisions regarding the registration of limited liability and joint-stock companies were necessary due to the implementation of Directive 2003/58/EEC (15 June 2003) and govern the compulsory disclosure of documentation and corporate information, voluntary disclosure of an entity s documentation in one of the official languages of the EU, as well as the scope of information necessary to be disclosed.

10 Nowa ustawa wprowadza obowiązek prowadzenia przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego elektronicznego katalogu dokumentów spółek. Katalog ten obejmować będzie następujące dokumenty spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek akcyjnych, spółek komandytowo-akcyjnych oraz spółek europejskich: 1) akty założycielskie, umowy oraz statuty, a także uchwały o ich zmianie, oraz teksty jednolite tych dokumentów, 2) uchwały o zmianie wysokości kapitału zakładowego, jeżeli nie wymagały jednoczesnej zmiany umowy lub statutu, 3) uchwały o powołaniu i odwołaniu członków organów spółek, 4) roczne sprawozdania finansowe oraz skonsolidowane roczne sprawozdania grup kapitałowych, odpisy uchwał o zatwierdzeniu rocznych sprawozdań finansowych i podziale zysku lub pokryciu straty, a także opinie biegłych rewidentów i sprawozdania z działalności jednostek, jeżeli obowiązek ich sporządzenia wynika z przepisów szczególnych. Dzięki wprowadzeniu elektronicznego katalogu każdy będzie miał prawo otrzymać drogą elektroniczną poświadczone kopie dokumentów, o których mowa powyżej. Udostępnienie dokumentów w takiej formie nie będzie możliwe, jeżeli minęło 10 lat między datą złożenia dokumentu do rejestru a datą złożenia wniosku o przekazanie jego kopii drogą elektroniczną (ograniczenie to nie będzie dotyczyć wniosków o sporządzenie odpisów w formie papierowej). W formie elektronicznej będzie można uzyskać odpisy, wyciągi, zaświadczenia i informacje o danych zawartych w KRS. Zarówno kopie dokumentów jak i różnego rodzaju informacje będzie można uzyskać drogą elektroniczną na podstawie wniosku złożonego tą drogą. Również wnioski o wpis do KRS będzie można składać drogą elektroniczną. Wnioski oraz dokumenty składane drogą elektroniczną powinny być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu (w przypadku składania dokumentów notarialnych, konieczne będzie opatrzenie ich bezpiecznym podpisem elektronicznym notariusza). W przypadku złożenia wniosku drogą elektroniczną, wszelkie doręczenia orzeczeń i pism sądowych dokonywane będą na adres elektroniczny, z którego wniosek został wysłany. Orzeczenia i pisma wysłane drogą elektroniczną uznane zostaną za doręczone z datą wskazaną w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji, a w braku takiego potwierdzenia, doręczenie uznane będzie za skuteczne z upływem 14 dni od daty umieszczenia korespondencji pod adresem, na który została przesłana. Zgodnie z ustawą, Centralna Informacja KRS będzie bezpłatnie udostępniała w ogólnodostępnych sieciach informatycznych (prawdopodobnie na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości), podstawowe informacje o podmiotach wpisanych do KRS (ich zakres zostanie określony w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości). Pursuant to the new provisions, the Central Information Office of the National Court Register will be required to open and maintain a catalogue of corporate documentation in electronic form. The catalogue will contain documentation from limited liability companies, joint-stock companies, limited joint-stock companies and European companies, such as: (1) constitutional instruments (articles of incorporation), as well as any amendments thereto and complete texts; (2) resolutions authorizing a change in a company s share capital, unless such change requires an amendment to the company s articles of incorporation; (3) resolutions approving the appointment and termination of corporate officers; and (4) financial records prepared for each financial year, as well as consolidated financial reports covering groups of companies, copies of resolutions approving such documents, including the distribution of profit or coverage of loss, opinions of professional auditors and corporate activity reports, if required to be prepared. As a result of opening the electronic catalogue any person will be able to receive by electronic means certified copies of the above listed documentation. However, this documentation will not be available in electronic form once a particular document has aged 10 years following its original filing. Paper copies may still be acquired beyond the 10 year term. Apart from copies of documents, extracts, certificates and other details contained in the National Court Registered will be available by electronic means. An application requesting the disclosure of such documentation, as well as applications to record information in the National Court Register, may be submitted in electronic form accompanied by a secure electronic signature verifiable by a valid certificate (notarial deeds will have to be accompanied by the notary s electronic signature). In case of an electronic application, all subsequent notifications and court s rulings will be delivered to the electronic address from which the application originated. Service will be deemed effective as of the date indicated in the confirmation received by electronic means, and in absence of such confirmation upon the lapse of 14 days following the of correspondence to the originating address. Basic corporate information (the scope of which is to be determined in the forthcoming ordinance of the Ministry of Justice) on record at the National Court Register will be accessible free of charge via publicly available networks (most likely the Ministry of Justice s web page). 10

11 Zgodnie z nowymi regulacjami organy administracji rządowej i samorządowej, sądy, banki, komornicy i notariusze będą obowiązani niezwłocznie informować sąd rejestrowy o zdarzeniach, które podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru z urzędu oraz wskazywać aktualne dane niezbędne dla dokonania wpisu w rejestrze. Obowiązek ten ma na celu usprawnienie uzupełniania wpisów w rejestrze przez sąd. Na podstawie wprowadzonych zmian spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, spółki komandytowoakcyjne oraz spółki europejskie będą mogły dobrowolnie ogłaszać w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, w jakimkolwiek języku urzędowym Unii Europejskiej, informacje o wpisach do KRS wraz z ich tłumaczeniem na język polski poświadczonym przez tłumacza przysięgłego. Spółki te będą mogły również złożyć dodatkowo (tj. oprócz podstawowej wersji w języku polskim) do prowadzonych dla nich akt rejestrowych, dokumenty wymienione powyżej (tworzące elektroniczny katalog dokumentów spółek), sporządzone w jakimkolwiek języku urzędowym Unii Europejskiej wraz z ich tłumaczeniem na język polski poświadczonym przez tłumacza przysięgłego. Spółki komandytowo-akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne (tym samym także spółki europejskie), oraz oddziały spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych mających siedzibę za granicą będą zobowiązane w pismach i zamówieniach handlowych składanych w formie papierowej i elektronicznej, a także w informacjach na swoich stronach internetowych, podawać: 1) firmę spółki, jej siedzibę i adres, 2) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer rejestru, pod którym spółka jest zarejestrowana, 3) numer identyfikacji podatkowej (NIP), oraz 4) wysokość kapitału zakładowego (a także wpłaconego w przypadku spółki komandytowoakcyjnej oraz spółki akcyjnej). W przypadku, gdy członek zarządu spółki dopuści do tego, że pisma i zamówienia handlowe oraz informacje, nie będą zawierały danych określonych w tych przepisach, będzie podlegać grzywnie do zł. Opisane powyżej zmiany dotyczące w szczególności elektronicznego katalogu dokumentów, powszechnego udostępniania niektórych informacji z KRS oraz składania wniosków do sądu rejestrowego drogą elektroniczną, wymagają wydania odpowiednich rozporządzeń przez Ministra Sprawiedliwości. Ponadto należy podkreślić, że skorzystanie przez podmioty zarejestrowane w KRS z udogodnień wprowadzonych ustawą będzie wymagało dostępu do systemów umożliwiających składanie podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Under the new provisions public agencies (both central and regional), courts, banks, debt collectors and notaries will be required to promptly notify the relevant register court of any occurrence affecting a corporate entity that should be recorded in the National Court Register ex officio and to provide up-to-date information essential to accurately record such information in the register. This affirmative obligation is intended to facilitate the manner of recording information by the court. Limited liability companies, joint-stock companies, limited joint-stock companies and European companies will be able to announce voluntarily in the Court and Commercial Monitor, in any official language of the EU, information regarding the entry of information into the National Court Register, accompanied by a translation into Polish certified by a sworn translator. Additionally, such companies will be able to file the documentation covered by the electronic catalogue apart from their basic version in Polish in any official language of the EU, accompanied by a translation into Polish certified by a sworn translator. Limited liability companies, joint-stock companies, limited joint-stock companies and European companies as well as branches of limited liability companies and joint-stock companies headquartered abroad will be required to provide, in their correspondence and commercial documentation, whether in paper or electronic form, as well as on their websites, the following detailed information: (1) the name of the company, location and address; (2) the name of the register court in which the company s documentation is kept on file and the register number; (3) tax identification number; (4) amount of share capital (and in relation to limited jointstock companies and joint-stock companies the amount of issued capital). A member of the management board of the company responsible for failure to include the above information in the company s correspondence and websites will be liable for a PLN 10,000 fine. The amendments to the Act on the National Court Register discussed above, related to creation of the electronic catalogue, access to certain information stored in the National Court Register and the filing of applications by electronic means all require the Ministry of Justice to issue applicable ordinances. Emphasis should be given to the fact that a corporate entity registered in the National Court Register, in order to take advantage of the facilities introduced by the new provisions, will need to possess the necessary electronic systems in order to provide electronic signatures verifiable by a valid certificate. 11

12 ZAWIESZANIE WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Prawo do zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej jest jednym z podstawowych elementów wolności gospodarczej, zagwarantowanej w Konstytucji RP. Możliwość zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, jako odrębna instytucja prawna, nie jest jednak przewidziana na gruncie aktualnych przepisów prawa polskiego. Czasowe zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest w praktyce często stosowane przez przedsiębiorców, jednakże brak ustawowych regulacji w tym zakresie stwarza im nierzadko liczne trudności. Środowisko przedsiębiorców w Polsce od dawna zabiegało o prawne uregulowanie możliwości zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Obecnie w Sejmie trwają prace nad poselskim projektem ustawy o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, jak również projektem ustawy zmieniającej ustawę o swobodzie działalności gospodarczej, przygotowanym przez Sejmową Komisję Gospodarki i Komisję Rozwoju Przedsiębiorczości. Dodatkowo, prace nad nowelizacją ustawy o swobodzie działalności gospodarczej są prowadzone też przez Ministerstwo Gospodarki. Zgodnie z projektem poselskim, przedsiębiorca, nie zatrudniający pracowników, będzie mógł zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 1 do 24 miesięcy. W tym czasie przedsiębiorstwo nie będzie mogło prowadzić działalności gospodarczej i osiągać przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, z wyjątkiem przychodów finansowych. Osiągnięcie przychodów innych niż finansowe powodować będzie takie skutki jak wznowienie działalności. Natomiast brak podjęcia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę w okresie 24 miesięcy od dnia jej zawieszenia wywoływać będzie skutki prawne tożsame z podjęciem decyzji o likwidacji działalności gospodarczej. Według projektu poselskiego, w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą będzie dobrowolne. Przedsiębiorca będzie również zwolniony z obowiązku składania deklaracji podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych lub od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług. O zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę oraz o wznowieniu wykonywania działalności trzeba będzie poinformować właściwe organy ewidencyjne, oddział ZUS, a także organy podatkowe. Z kolei według projektu komisyjnego, który ma modyfikować ustawę o swobodzie działalności gospodarczej, czasowe zaprzestanie wykonywania działalności nie będzie mogło trwać dłużej niż 12 miesięcy. Projekt ten, podobnie 12 SUSPENSION OF BUSINESS ACTIVITY The right to suspend a business activity is one of the fundamental elements of the economic freedoms guaranteed by the Constitution of the Republic of Poland. However, suspension of a business activity as a separate legal instrument is not provided for by existing Polish regulations. In practice, the temporary suspension of a business activity is often taken advantage of by entrepreneurs, but the lack of statutory provisions in this respect frequently creates numerous difficulties. Economic circles in Poland have long sought to provide for the legal ability to suspend business activity. Currently, the Polish Parliament is working on proposal submitted by a member of Parliament in this respect, as well as a bill to amend the Act on Freedom of Business Activity, prepared by the Parliamentary Committee of the Economy and the Business Activity Development Committee. Simultaneously, the Ministry of Economy is also working on amendments to the Act on Freedom of Business Activity. Pursuant to the proposal submitted by a member of Parliament, an entrepreneur not employing employees will be authorized to suspend his or her business activity for a period of from 1 to 24 months. During that time the enterprise would precluded from conducing business activity and to earn income from such activity, except for financial income. Earning income, other than financial, would trigger the same effect as resuming a business activity. The failure to resume a business activity by the end of the 24 month term would lead to consequences equivalent to liquidating a business activity. The current draft of the bill submitted by the member of Parliament includes the proposal that during such suspension of business activity the suspension of social insurance contributions by the entrepreneur would be voluntary. The entrepreneur would also be exempt from the obligation to file returns in relation to personal or corporate income tax and value added tax. The suspension and resumption of economic activity must be notified to the competent registration agency, the Social Insurance Office and tax authorities. Pursuant to the Parliamentary Committees bill, intended to amend the Act on Freedom of Economic Activity, the temporary suspension of a business activity would be limited to a maximum period of 12 months. The bill, similar to the

13 jak projekt poselski, zawęża krąg uprawnionych do zawieszenia działalności tylko do przedsiębiorców nie zatrudniających pracowników. W porównaniu do powyższych projektów, rządowy projekt nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wprowadza dalej idące rozwiązania. Zakłada on przede wszystkim możliwość zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przez wszystkich przedsiębiorców, bez względu na formę prowadzenia działalności oraz liczbę zatrudnianych pracowników. Odmiennie określono także możliwy okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Wg projektu rządowego, okres ten jednorazowo nie będzie mógł być krótszy niż 10 dni i łącznie nie dłuższy niż 303 dni kalendarzowe w jednym roku. Z uwagi na zbieżność części rozwiązań w ww. projektach, być może zostaną one połączone w jeden projekt ustawy, bądź to nowej, bądź stanowiącej nowelizację ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Niezależnie od przyjętej koncepcji, uregulowanie kwestii zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej uznać należy za korzystne dla polskich przedsiębiorców. SŁUŻEBNOŚCI GRUNTOWE Służebność gruntowa jest ograniczonym prawem rzeczowym, uregulowanym w art. 285 i następnych kodeksu cywilnego, a jej celem jest zwiększenie użyteczności jednej nieruchomości przy jak najmniejszym obciążeniu drugiej, zwykle z nią sąsiadującej. Ta pierwsza nieruchomość nazywana jest w takiej relacji nieruchomością władnącą, druga zaś nieruchomością obciążoną. Obciążenie polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje sam ograniczony w wykonywaniu swoich uprawnień właścicielskich. Prawo to jest ściśle związek z nieruchomością, stanowi jej część składową i nie może być samodzielnym przedmiotem obrotu. Służebności gruntowe powstają na podstawie umowy, orzeczenia sądowego, nabycia przez zasiedzenie lub, w wypadkach wskazanych ustawą, w drodze decyzji administracyjnej. Z przepisów kodeksu cywilnego wprost wynika, że jest to prawo rzeczowe związane z własnością nieruchomości i tak też dotąd rozumiane było w doktrynie i orzecznictwie. Stosowanie przepisów o służebnościach gruntowych może jednak wkrótce ulec znacznemu rozszerzeniu. Ma to związek z precedensowym wyrokiem Sądu Najwyższego (SN) z dnia 8 września 2006 r. (II CSK 112/2006), oraz idącym w ślad za nim postanowieniem SN z dnia 4 października 2006 r. (II CSK 119/06). W powyższych orzeczeniach SN uznał, że uprawnionym do służebności może być również przedsiębiorstwo. Sąd Najwyższy przyjął taką wykładnię, 13 competing bill submitted by the member of Parliament, is to apply only to those entrepreneurs with no employees. The government s proposed amendment to the Act on Freedom of Business Activity provides for more advanced solutions. The suspension of a business activity would be available to all entrepreneurs, irrespective of their legal form or number of employees. The term of such suspension under the government s proposal would be not less than 10 days and not more than 303 days in one calendar year. Due to the similarity of the various proposals discussed above it is possible that each may be joined into one single bill, either as a completely new bill or as an amendment to the Act on Freedom of Business Activity. Irrespective of the solution adopted, the likelihood that entrepreneurs will soon be able to suspend their business activity represents a positive change. SERVICE EASEMENTS An easement is a limited right in property, as provided for by Article 285 and other provisions of the Polish Civil Code. An easement is used to benefit one parcel of land by increasing its usability with as little negative impact on the servient lot, usually an adjoining lot. The former is referred to as the dominant estate, whereas the latter the servient estate. The easement encumbering the servient estate may permit the owner of the dominant estate to use the servient estate in a manner mutually agreed to by both land owners, or alternatively may limit to one degree or another the right of the servient estate s owner to fully exercise his or her ownership rights. Such easement is deemed to be an integral part of a property s legal status to the degree that it is treated as a fundamental legal element of the estate, incapable of being separated from the real property. An easement may be created by contract, judicial decree, acquisition by prescription, or in limited cases by statute enacted by an administrative decision. The Civil Code leaves no doubt that an easement represents a property right related to fee simple ownership. The easements continue to be respected by both civil law doctrine and case law. The treatment of an easements, however, may soon change. The Supreme Court has recently issued two separate rulings which will most likely establish a precedence in Poland: one on 8 September 2006 (case no. II CSK 112/06) followed by the second on 4 October 2006 (case no. II CSK 116/06). In both rulings the Supreme Court held that an enterprise (not necessarily a property owner) may be entitled to establish an easement against real property. In the opinion

14 powołując się na potrzeby związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwa przesyłowe, a więc zajmujące się przesyłem mediów, w szczególności energii elektrycznej. Najnowsze orzeczenia pozwalają przedsiębiorstwom takiego rodzaju uzyskać tytuł prawny do korzystania z cudzych gruntów, na których ustawione są słupy podtrzymujące linie elektryczne, stacje trafo oraz dostępu do nich w celu ich konserwacji, naprawy czy wymiany. Podstawą takiego korzystania może być umowa z właścicielem gruntu. Pogląd ten jest o tyle kontrowersyjny, że, jak wskazano wyżej, zgodnie z kodeksem cywilnym, służebność może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej (przy czym zwykle jest to nieruchomość sąsiednia) lub jej oznaczonej części. Tymczasem w omawianej sytuacji nie można uznać, że beneficjentem służebności jest nieruchomość. Celem jej ustanowienia jest natomiast usprawnienie funkcjonowania przedsiębiorstwa, nie jest ona jednak niezbędna do funkcjonowania przedsiębiorstwa w ogóle. Przełomowy wyrok SN z dnia 8 września otworzył drogę do uznania możliwości powstania tego typu uprawnienia przedsiębiorstwa w drodze zasiedzenia. W niecały miesiąc po tym wyroku, w postanowieniu z 4 października, Sąd Najwyższy uznał bowiem, że przedsiębiorstwo przesyłowe może uzyskać trwałe prawo do korzystania z cudzej nieruchomości, jeśli należące do niego urządzenia znajdują się na niej wystarczająco długo. Stwierdzenie zasiedzenia na rzecz przedsiębiorstwa oznacza, że może ono korzystać ze swoich uprawnień bez konieczności płacenia właścicielowi nieruchomości obciążonej jakiegokolwiek wynagrodzenia. Jeśli nabywający służebność jest w dobrej wierze, zasiedzenie następuje po 20 latach, a jeżeli w złej wierze po upływie lat 30. Zasiedzenie jest jednak możliwe jedynie, gdy służebność polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia na gruncie (za takie uznać można słupy energii elektrycznej, ale już nie kable wkopane w grunt). Oba orzeczenia stanowią bardzo swobodną interpretację przepisów kodeksu cywilnego w zakresie służebności. Sąd Najwyższy uznał jednak, że należy dać pierwszeństwo wymogom praktyki. Czas pokaże, jak nowe rozumienie pojęcia służebności gruntowej wpłynie na relacje pomiędzy właścicielami nieruchomości a przedsiębiorcami pragnącymi korzystać w ograniczonym zakresie z cudzych gruntów. NOWELIZACJA USTAWY O KONTROLI SKARBOWEJ W dniu 22 września 2006 r. Sejm uchwalił tekst ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz zmianie 14 of the Supreme Court, an enterprise engaged in the transmission of a utility (water, gas & electricity) may very well be granted an easement over the objections of the servient estate. In particular a utility company may be awarded the necessary legal title to another owner s real property in order to access transmission lines, pylons and power transformers to perform routine maintenance, repairs and replacement works. The necessary title may be created by contract with the owner of he servient estate. These two recent rulings by the Supreme Court may seem controversial in light of the applicable provisions of the Civil Code regarding easements. As mentioned above, an easement historically has been used to enhance the usability of a dominant estate (usually the neighbouring one), either in whole or in part. In the case of the two recent rulings by the Supreme Court creation of an easement may no longer be conditioned upon enhancing the usability of a dominant estate, but rather as a means to enhance the operation of corporate entity, in this case a utility service provider. The ruling issued by the Supreme Court on 8 September 2006, considered by many as a landmark decision, has provided utility companies with the legal basis to demand creation of easements by prescription. No later than one month following this landmark decision, the Supreme Court again held in a separate decision on 4 October 2006 that a utility service provider is entitled to acquire a durable right to use land owned by a third party if the infrastructure of the utility company has been located on the dominant estate for a sufficient period of time. The creation of an easement by prescription means that a utility service provider may benefit from the creation of such easement without the need to compensate the owner of the servient estate. If the utility service provider has acted in good faith an easement by prescription may be established after the passing of 20 years; if in bad faith such easement may be created following the lapse of 30 years. Creation of an easement by prescription is possible only if the utility service provider uses permanently installed infrastructure improvements that are clearly visible above ground (buried wires and piping are not sufficient to create an easement by prescription). Each of the Supreme Court judgments cited above seems to be based on a liberal interpretation of the Civil Code. The Supreme Court appears to have taken the position that practicability should be given priority. Time will tell how the new attitude toward easements will affect the relationship between land owners and utility companies wishing to use to a certain extent property owned by third parties. AMENDMENTS TO THE ACT ON FISCAL INSPECTION On September 22, 2006 the Parliament amended the Act on Fiscal Inspection (the Act ). The main impetus for

15 niektórych innych ustaw. Podstawowym założeniem omawianej nowelizacji jest wprowadzenie regulacji mających na celu ograniczenie zbyt szerokich uprawnień przysługujących organom podatkowym w toku kontroli skarbowej, które to uprawnienia zostały zakwestionowane wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 czerwca 2005 r. (sygn. akt. 4/2004). Kolejnym przedmiotem nowelizacji było przyznanie podatnikom prawa do skorygowania deklaracji podatkowych w trakcie kontroli skarbowej. Na mocy wspomnianego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dniem 30 czerwca 2006 r. utraciła moc obowiązującą część przepisów ustawy o kontroli skarbowej. Wprowadzone zmiany mają na celu dostosowanie przepisów ustawy o kontroli skarbowej do wymogów Konstytucji, zgodnie ze wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego. Nowe przepisy dotyczące wywiadu skarbowego, co prawda ciągle przyznają mu uprawnienie do uzyskiwania, gromadzenia i przetwarzania informacji o dochodach i obrotach kontrolowanych podatników, jednak istotnie je ograniczają. Między innymi wyłączono zwykłych podatników z kręgu podmiotów w stosunku, do których można dokonywać obserwacji w toku czynności operacyjno - rozpoznawczych. Po nowelizacji osobie w stosunku, do której stosowane były wspomniane środki przysługuje zażalenie do Prokuratora Generalnego w terminie 7 dni od dnia powzięcia wiadomości o ich stosowaniu. Ustawodawca, dodając art. 14 b ust. 6 do Ustawy o kontroli skarbowej przyznał podatnikom uprawnienie do skorygowania deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli podatkowej na zasadach analogicznych jak w ustawie Ordynacja Podatkowa. Znowelizowany przepis umożliwia, więc korektę deklaracji w momencie, w którym nie toczy się ani kontrola podatkowa, ani postępowanie podatkowe. W terminie 14 dni od dnia doręczenia protokołu kontroli, kontrolowany może skorygować w zakresie objętym postępowaniem kontrolnym uprzednio złożoną deklarację podatkową. Wprowadzenie powyższego terminu ma na celu zarówno umożliwienie podatnikowi zapoznanie się z treścią protokołu kontroli w celu podjęcia decyzji o ewentualnym złożeniu korekty deklaracji podatkowej jak i jest uzasadnione koniecznością sprawnego przeprowadzenia postępowania kontrolnego. Możliwość złożenia korekty deklaracji podatkowej jest wskazana w protokole kontroli. Kontrolowany najpóźniej w terminie 3 dni zobowiązany jest zawiadomić organ kontroli o złożeniu do właściwego organu podatkowego korekty deklaracji. Pisemne uzasadnienie złożonej korekty powinno wskazywać w szczególności, że przedmiotowa korekta jest związana z postępowaniem kontrolnym. W związku z przyznanym podatnikowi uprawnieniem do korekty deklaracji po zakończeniu kontroli omawianą ustawą nowelizująca została zmieniona też treść art. 16a ustawy 15 amending the Act is to limit the scope of the tax authorities power during the conduct of a tax control, which has been recently called into question in a ruling announced by the Constitutional Tribunal on June 20, 2005 (case no. 4/2004). Amendment of the Act also provides tax payers with the ability to now revise their tax returns and correct mistakes during the course of a tax audit. As a result of the same ruling announced by the Constitutional Tribunal, parts of the Act were repealed on June 30, The amendments adopted by the Parliament are intended to bring the Act into full compliance with the Constitution, in response to the instructions of the Constitutional Tribunal. New regulations governing the collection of fiscal intelligence will still permit the collection, gathering and processing of tax payer income and turnover, but going forward such power will be significantly limited. Regular taxpayers will not be subject to the collection of fiscal intelligence. A person against whom such measures have been initiated will be entitled to file a complaint with the General Prosecutor within 7 days of learning of such investigation. Article 14b (6), introduced to the Act by the recently adopted amendments, empowers a taxpayer to revise and correct his or her tax return following completion of a tax audit in the same manner as currently provided by the Tax Code. The amendments to the Act will permit a tax payer to correct a previously filed tax return following completion of a tax audit or other form of tax proceeding. Within 14 days of receiving a copy of a tax audit report, the tax payer will now be entitled to file a corrected version of his or her previously filed tax return. The 14 day time limit enables the taxpayer to review in detail the tax audit results in order to make an informed decision on whether to file an amended tax return, in addition to increasing the efficiency of such audit proceedings. A taxpayer s right to amend a previously filed tax return will be indicated in the final tax audit report of the taxpayer s tax return. The taxpayer who was the subject of the tax audit will now be required to notify the tax authorities if he or she has in fact filed an amended tax return within three days of filing such amended return. In submitting an amended tax return the tax payer should provide an explanation for filing an amended tax return, such as due the conduct of a tax audit. In connection with the new taxpayer rights discussed above, the amendments to the Act also modify Article 16a of the Fiscal Penal Code of September 10, 1999, which excludes

16 z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy wyłączając karalność za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe w przypadku złożenia korekty deklaracji na podstawie znowelizowanych przepisów o kontroli skarbowej. penal liability for correcting a previously filed tax return in accordance with the latest amendments to the Act. Uprzejmie informujemy, iż wszystkie poprzednie wydania biuletynu Polish Law Review, jak również artykuły pr przygotowane przez prawników naszej kancelarii dostępne są na stronie internetowej w zakła Aktualności oraz Publikacje. Please be informed that previous issues of the Polish Law Review bulletin as well as press articles by our lawyers are av on the web site in the Newsroom and Publications folders. Pod redakcją / Supervising Editor: Aleksandra Jach Miller Canfield ul. Batorego Gdynia Tel. +48 (0) Fax +48 (0) gdynia@pl.millercanfield.com ul. Nowogrodzka Warszawa Tel. +48 (0) Fax +48 (0) warszawa@pl.millercanfield.com ul. Szewska Wrocław Tel. +48 (0) Fax +48 (0) wroclaw@pl.millercanfield.com EU * USA * CANADA Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i pracowników kancelarii Miller Canfield. Ma ona na celu jedynie przedstawienie streszczenia niektórych wydarzeń prawnych z wybranych dziedzin prawa. Z tego powodu informacje zawarte w niniejszej publikacji nie powinny stanowić podstawy do podjęcia jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą też być traktowane jako porada prawna ani nie zastępują szczegółowej opinii prawnej w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy skorzystać z usług doradców prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy prawa mają zastosowanie do określonej sytuacji. Disclaimer: This publication has been prepared for clients and professional associates of Miller Canfield. It is intended to provide only a summary of certain recent legal developments of selected areas of law. For this reason the information contained in this publication should not form the basis of any decision as to a particular course of action; nor should it be relied on as legal advice or regarded as a substitute for detailed advice in individual cases. The services of a competent professional adviser should be obtained in each instance so that the applicability of the relevant legislation or other legal development to the particular facts can be verified. 16