RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy Środowisko

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy Środowisko Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 4 Szczecin Zachodniopomorski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Szczecinie

2 Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. 2 / 20

3 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Marek Chojecki, Jolanta Dobrosielska. Badaniem objęto 14 klientów dorosłych, 25 rodziców dzieci korzystających z pomocy poradni, pracowników merytorycznych. Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z klientami poradni, a także analizę dokumentacji oraz obserwację placówki. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor poradni Metoda/technika Sposób doboru próby Wielkość próby/liczba obserwowanych jednostek Indywidualny wywiad nd nd pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) nd nd 12 Pracownicy merytoryczni Wywiad grupowy (FGI) Pracownicy zróżnicowani pod względem stażu, zakresu działań, pracy w zespołach) Nauczyciele, korzystający z usług poradni - wywiad grupowy z klientem Ankieta elektroniczna (CAWI) Badanie na próbie pełnej 19 Wywiad grupowy (FGI) Reprezentanci nauczycieli 12 korzystających z usług poradni w ostatnim roku 14 Dorośli klienci Ankieta elektroniczna (CAWI) Badanie na próbie pełnej dorosłych osób korzystających z usług poradni w ciągu tego dnia Rodzice niepełnoletnich klientów Partnerzy i przedstawiciele organu prowadzącego Ankieta elektroniczna (CAWI) Wywiad grupowy (FGI) Badanie na próbie pełnej osób korzystających z usług poradni w ciągu tego dnia Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazani przez dyrektora jako partnerzy Obserwacja placówki Wnętrze i teren placówki 1 Analiza danych zastanych / 20

4 Informacja o placówce Nazwa placówki Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 4 Patron Typ placówki Miejscowość Ulica nie posiada Poradnia psychologiczno-pedagogiczna Szczecin Romera Numer 2 Kod pocztowy Urząd pocztowy Szczecin Telefon Fax Www ppp4.ovh.org Regon Publiczność Kategoria uczniów publiczna Bez kategorii Uczniowie, wychow., słuchacze 0 Oddziały 0 Nauczyciele pełnozatrudnieni 17 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 6 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 3 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy 0 ZACHODNIOPOMORSKIE Szczecin Szczecin gmina miejska Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia 4 / 20

5 Wprowadzenie: obraz placówki Raport, do lektury którego Państwa zapraszamy dotyczy ewaluacji problemowej przeprowadzonej w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 4 w Szczecinie w obszarach procesy zachodzące w placówce oraz funkcjonowanie placówki w środowisku lokalnym. Jest to placówka publiczna, prowadzona przez Radę Miasta Szczecin. Obszarem jej działania objęte są żłobki, przedszkola i szkoły na terenie dzielnic: Pogodno, Osiedle Zawadzkiego, Gumieńce, Śródmieście (Przedszkole nr 37, LO 6, Liceum Plastyczne, Zespół Szkół Specjalnych nr 10), Głębokie ( Publiczna Szkoła Podstawowa Na Głębokiem ), Mierzyn. Poradnia realizuje wszystkie zadania statutowe, zgodnie z wymogami stawianymi przez państwo, jest otwarta na nowe wyzwania i gotowa do udzielania pomocy, także poza jej siedzibą i w godzinach dogodnych dla klientów. Pracownicy poradni to osoby z bogatym doświadczeniem zawodowym. Oferują pomoc uczniom, ich rodzicom, nauczycielom przedszkoli, szkół i placówek mających siedzibę na terenie działania poradni. Poradnia udziela także pomocy dzieciom nieuczęszczającym do przedszkola lub szkoły oraz ich rodzicom, zamieszkałym na terenie jej działania. Realizuje zadania na terenie swojej placówki, a także w szkołach, przedszkolach i w środowisku domowym dzieci i młodzieży. Poradnia zajmuje się m.in. diagnozowaniem poziomu rozwoju, potrzeb i możliwości dzieci i młodzieży; wspomaganiem dzieci i młodzieży odpowiednio do ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych; prowadzeniem terapii dzieci i młodzieży; pomocą w wyborze kierunku kształcenia i zawodu; rozwijaniem umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli. Pomoc udzielana w poradni realizowana jest w formie badania psychologicznego, pedagogicznego, logopedycznego (terapii mowy), przesiewowego badania słuchu, terapii, mediacji, konsultacji, warsztatów, pogadanek, interwencji kryzysowych. W poradni działa Zespół Orzekający, wydający orzeczenia: o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci i uczniów (z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem umysłowym, z niedostosowaniem społecznym, zagrożonych niedostosowaniem społecznym), potrzebie zajęć rewalidacyjno - wychowawczych, potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży, opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Klienci bardzo chętnie korzystają z usług poradni. Wpływa na to miła atmosfera, życzliwość, gotowość niesienia pomocy, profesjonalizm i wnikliwe podejście do ich problemów. Współpraca placówki z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku wpływa na jej rozwój, umożliwia realizację wielu przedsięwzięć, które uwzględniają zarówno potrzeby, jak i potencjał środowiska. 5 / 20

6 Wyniki ewaluacji: Obszar: Procesy Wymaganie: Placówka ma koncepcję pracy Komentarz: Poradnia funkcjonuje według założeń opisanych w koncepcji pracy placówki, która znana jest wszystkim podmiotom. Koncepcja ta jest przez pracowników merytorycznych poddawana analizie i wynikającym z tej analizy modyfikacjom. Placówka systematycznie poszukuje nowych możliwości realizujących koncepcję pracy. Wykonuje wiele różnorodnych działań - stałych i wynikających z aktualnych potrzeb środowiska z uwzględnieniem nowych kwalifikacji zawodowych pracowników merytorycznych. Poniżej wskazane zostaną argumenty świadczące o wysokim poziomie spełnienia tego wymagania. Koncepcja pracy poradni Istniejąca w placówce koncepcja pracy jest znana jej pracownikom. Z informacji uzyskanych od dyrektora i pracowników merytorycznych biorących udział w wywiadzie wynika, że koncepcja pracy koncentruje się wokół udzielania wszechstronnej pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom i młodzieży od urodzenia do ukończenia edukacji, związanej z kształceniem i wychowaniem, i w szczególności dotyczy: diagnozowania i terapii dzieci i młodzieży, opiniowania, wspierania rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych, wychowawczych, emocjonalnych, współpracy ze środowiskiem. Pomoc udzielana jest przez profesjonalnie przygotowanych pracowników merytorycznych: psychologów, pedagogów, logopedów i doradców zawodowych w oparciu o aktualne narzędzia do diagnozy i terapii na terenie poradni, w placówkach, w środowisku domowym, we współpracy z rodzicami dziecka. Działania realizujące koncepcję pracy Placówka prowadzi działania realizujące koncepcję jej pracy. Potwierdzają to w wywiadach dyrektor, pracownicy merytoryczni, klienci oraz przedstawiciele partnerów poradni. Klienci i partnerzy poradni potwierdzili, że mieli możliwość zapoznania się z koncepcją pracy placówki. Wskazywane przez nich przykłady dotyczą różnych form diagnozowania, pomocy rodzicom, dzieciom, nauczycielom, dyrektorom, działań profilaktycznych, wychodzenia naprzeciw potrzebom rozwojowym dziecka, wspomagania rodziców, pomocy w pokonywaniu trudności, na które napotykają dzieci na swojej drodze. Według respondentów poradnia kładzie szczególny nacisk na indywidualne potrzeby danego dziecka, na jego dobro i rozwój, na rozwiązywanie problemów, na szybką reakcję, kompleksową pomoc dla całej rodziny, a także na wejście w środowisko, do szkół i przedszkoli. Z przeprowadzonych wywiadów z dyrektorem i pracownikami merytorycznymi placówki wynika, że prowadzą oni działania stałe, sporadyczne i nowe we wszystkich obszarach zgodnie z koncepcją pracy. Do działań stałych zaliczyli: diagnozowanie (pedagogiczne, psychologiczne, logopedyczne, zawodoznawcze); orzecznictwo; terapie (pedagogiczne - zespołowa terapia dysortografii, indywidualna terapia ryzyka dysleksji/dysleksji rozwojowej, terapia trudności w uczeniu się matematyki; psychologiczne); konsultacje instruktażowe na temat: jak pracować nad poprawą poziomu pisma, dotyczące doskonalenia techniki liczenia oraz pracy z dzieckiem z dysfunkcją wzroku; konsultacje wychowawcze dla rodziców; konsultacje zawodoznawcze dla uczniów i ich rodziców; warsztaty psychoedukacyjne dla rodziców, nauczycieli, dzieci i młodzieży; psychoedukacja rodziców na terenie szkół (prelekcje i pogadanki); interwencja kryzysowa; mediacje; prowadzenie grupy wsparcia dla pedagogów szkolnych; podnoszenie kwalifikacji pracowników kursy doskonalące, studia podyplomowe, doktoranckie; udział pracowników poradni w programie profilaktycznym dla osiedla Zawadzkiego Klonowica Moje miejsce wśród innych ; śledzenie nowości wydawniczych, zamawianie pomocy dydaktycznych na potrzeby diagnozy i terapii pedagogicznej; badania słuchu. Działania sporadyczne poradni: punkty konsultacyjne na terenie placówek; spotkania z dyrektorami placówek z rejonu; Dni Otwarte Poradni; udział pracowników w Komisji Dyscyplinarnej dla nauczycieli przy Wojewodzie Zachodniopomorskim; udział w programach radiowych i telewizyjnych o tematyce wychowawczej i edukacyjnej. W ciągu ostatnich dwóch lat poradnia podjęła nowe działania: warsztaty edukacyjno terapeutyczne dla uczniów prowadzone w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych: 6 / 20

7 Bawmy się słowem zgadnij kim jestem, Moje pismo świadczy o mnie, Rozumiem co czytam, Poznaj swój styl uczenia się, Ćwiczenia koncentracji uwagi na materiale wzrokowym ; cykliczne comiesięczne warsztaty instruktażowe dla uczniów z dysleksją rozwojową dla Gimnazjum nr 20 i Technikum Łączności; Terapia w piaskownicy, terapia Integracji Sensorycznej, terapia Grajki Pomagajki ; badanie pedagogiczne Profil sprawności grafomotorycznych, Profil arytmetyczny; szkolenia i zakup testów: do badania przyczyn niepowodzeń szkolnych (Bateria 5-6, 8, 10-12, Gim), PEPR, skale objawowe zaburzeń okresu adolescencji, kwestionariusz agresywności młodzieży; włączenie się do programu Szkolny Organizator Rozwoju Edukacji - przygotowanie do nowej roli poradni; dzielenie się wiedzą na temat dysleksji rozwojowej, dyskalkulii poprzez Portal Edukacyjny miasta Szczecina i Platformę Edukacyjną "Akademia Ortograffiti"; konsultacje zawodoznawcze dla maturzystów i dla gimnazjalistów na terenie szkoły; konsultacje dla rodziców dzieci z rocznika Analiza i modyfikacje koncepcji pracy Zdaniem dyrektora i pracowników merytorycznych koncepcja pracy poradni jest analizowana na bieżąco przez dyrektora i radę pedagogiczną i modyfikowana zgodnie z potrzebą. W modyfikacji koncepcji uwzględniono zmiany w prawie oświatowym, wyniki ewaluacji wewnętrznej, zmiany zachodzące w społeczeństwie i ich wpływ na dzieci i młodzież. Zmiany w koncepcji pracy dotyczą współpracy ze szkołami, przedszkolami, placówkami oraz opracowywania i realizacji form pomocy psychologiczno - pedagogicznej dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Duży nacisk kładzie się na udzielanie wsparcia rodzicom, pedagogom, nauczycielom, wspomaganie wychowawczej i edukacyjnej funkcji rodziny, przedszkola, szkoły, placówki, a także na zwiększenie dostępności i rozszerzenie oferty poradni o nowe działania w odpowiedzi na potrzeby środowiska. Z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w latach 2010/2011, 2011/2012 i 2012/2013 oraz z wypowiedzi dyrektora i pracowników merytorycznych wynika, że po dokonaniu analizy koncepcji pracy placówki sformułowano następujące wnioski: należy rozszerzyć współpracę z placówkami w środowisku lokalnym, odpowiednio zorganizować dyżury w placówkach, brać udział w zespołach konstruujących Indywidualne Plany Edukacyjno - Terapeutyczne, przeprowadzać pogadanki dla rodziców, przedstawiać ofertę szkoleń dla nauczycieli, a ofertę poradni prezentować wcześniej niż dotychczas, prowadzić wstępne diagnozy przesiewowe, częściej kontaktować się w sprawie dzieci objętych terapią, planować i podejmować kształcenie w kierunkach zgodnych ze zmianami w koncepcji pracy poradni, rozszerzyć ofertę o współpracę z nauczycielami w zakresie pomocy dzieciom z zaburzeniami emocjonalnymi i psychicznymi, wprowadzić preferowane przez nauczycieli formy pracy poradni (warsztaty dla uczniów w ramach lekcji, obserwacje w klasie, warsztaty dotyczące czytania). Wśród zmian, które nastąpiły w ofercie poradni, będących wynikiem przeprowadzonych analiz, dyrektor i pracownicy merytoryczni wymienili: wprowadzono nową formę sporządzania opinii; rozdzielono ofertę na trzy podmioty: przedszkola, szkoły podstawowe, szkoły ponadpodstawowe; rozszerzono współpracę z partnerami: Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie, Policją, Radą Osiedla, Szczecińskim Oddziałem Polskiego Towarzystwa Dysleksji, Wojewódzkim Urzędem Pracy, Stowarzyszeniem Tęcza, Ochotniczym Hufcem Pracy, Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Polskim Radiem Szczecin, Wydziałem Oświaty, Stowarzyszeniem Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Polskim Związkiem Głuchych, Krajowym Towarzystwem Autyzmu oddział Szczecin, szczecińskimi poradniami; wprowadzono dwie godziny pracy w terenie udokumentowane w teczce placówki oraz cykliczne dyżury konsultacyjne psychologów w przedszkolach, a zapotrzebowania placówek na swoje usługi poradnia zbiera cały rok. Ponadto p. psycholog ukończyła studia dotyczące wczesnego wspomagania rozwoju, w związku z czym placówka może lepiej badać dzieci od urodzenia do 6. roku życia. Poziom spełniania wymagania: B 7 / 20

8 Wymaganie: Oferta placówki umożliwia realizację zadań placówki Komentarz: Poradnia działa zgodnie z ofertą opracowaną w oparciu o monitorowanie potrzeb poszczególnych klientów placówki. Pracownicy merytoryczni pozyskują informacje dotyczące poziomu zaspokajania potrzeb klientów i wyciągają z nich wnioski, na podstawie których wzbogacają ofertę o nowe formy pomocy. Praca poradni opiera się na przemyślanej strategii uwzględniającej współpracę ze środowiskiem w celu otaczania placówek kompleksową opieką, by podnosić jakość edukacji na wysoki poziom. Poniżej wskazane zostaną argumenty, które świadczą o wysokim poziomie spełnienia tego wymagania. Oferta poradni a potrzeby klientów Oferta programowa placówki odpowiada potrzebom klientów. Biorący udział w badaniu: klienci poradni, dyrektor, pracownicy merytoryczni i partnerzy podali podczas wywiadów, że najważniejsze potrzeby klientów badanej placówki to: - otrzymanie stosownych dokumentów opinii i orzeczeń; - uzyskanie wsparcia i porady w zakresie doradztwa zawodowego; - właściwa diagnoza dziecka; - uzyskanie pomocy odnośnie zgłaszanego problemu (m.in. interwencje, mediacje, porady, wskazówki do pracy w domu, terapia itp.); - porady telefoniczne na różne tematy; - szkolenia dla pracowników innych placówek; - praktyki studenckie; - wsparcie dla nauczycieli i pedagogów szkolnych. Zdaniem partnerów i klientów uczestniczących w wywiadach poradnia zaspakaja wszystkie ich potrzeby w miarę swoich możliwości. Bezpośrednią odpowiedzią na potrzeby klientów są, w opinii dyrektora i pracowników merytorycznych, następujące działania, m.in.: - przesiewowe badania logopedyczne; - wyjazdowe turnusy logopedyczne dla dzieci z rodzicami; - warsztaty edukacyjno-terapeutyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym, uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych dotyczące radzenia sobie z emocjami, rozwijających podstawowe umiejętności szkolne, wdrażające do samokształcenia i pomagające w dokonaniu wyboru dalszego kształcenia się; - dyżury konsultacyjne psychologów w przedszkolach zorganizowane dla rodziców dotyczące rozwijania potencjalnych możliwości i mocnych stron dzieci oraz rozwiązywania bieżących trudności wychowawczych; - Terapia w Piaskownicy prowadzona w celu przezwyciężania zaburzeń zachowania i trudności z kontrolą emocji, radzenia sobie z uczuciem depresji, przygnębienia i bezsilności; Szkoła dla Rodziców zajęcia organizowane z udziałem dzieci; - warsztaty dla rodziców prowadzone na terenie placówek oświatowych; - diagnozowanie (pedagogiczne, psychologiczne, logopedyczne, zawodoznawcze); - terapie (pedagogiczne - zespołowa terapia dysortografii, indywidualna terapia ryzyka dysleksji/dysleksji rozwojowej, terapia trudności w uczeniu się matematyki); - prowadzenie zajęć z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego; - organizowanie prelekcji, warsztatów, konferencji, szkoleń dla różnych grup odbiorców - nauczycieli, rodziców, uczniów, pedagogów szkolnych zgodnie ze zgłoszonym zapotrzebowaniem; - sporządzanie stosownych dokumentów (opinii i orzeczeń) z zaleceniami do pracy z dzieckiem w domu, szkole i wskazanej placówce. Badanie poziomu zaspokajania potrzeb klientów Placówka monitoruje poziom zaspokajania potrzeb klientów. Potwierdzili to dyrektor i pracownicy merytoryczni, którzy podali, że badania dotyczące zaspokajania potrzeb klientów są prowadzone systematycznie na podstawie raportów z ewaluacji wewnętrznych w obszarach: Efekty działalności statutowej poradni w zakresie terapii raport z 2010/2011r. oraz Procesy zachodzące w placówce raport z 2011/2012r. Ponadto dodali, że na początku każdego badania dziecka pracownicy poradni przeprowadzają wywiad z rodzicem, pytają o jego oczekiwania, zbierają zwrotne informacje od pedagogów ze szkół, prowadzą ewaluacje małych form doskonalenia umiejętności nauczycieli (za pomocą ankiet i wywiadów). Z wypowiedzi dyrektora i respondentów uczestniczących w wywiadach (klientów, partnerów i pracowników merytorycznych) wynika, że: - poradnia zaspokaja potrzeby rodziców i korzystających z jej usług uczniów oraz nauczycieli; - formy terapii są dostosowane do potrzeb klientów, właściwie dokumentowane i ewaluowane; - badanie pokazało, że preferowane przez nauczycieli formy pracy poradni to: warsztaty dla uczniów w ramach lekcji, obserwacje w klasie, warsztaty dotyczące czytania; - poradnia planuje i prowadzi działania zmierzające do rozszerzenia współpracy z placówkami w środowisku lokalnym (organizacja dyżurów w placówkach, udział w zespołach konstruujących IPET, pogadanki dla rodziców, oferta szkoleń dla nauczycieli, wstępne diagnozy przesiewowe, częstszy kontakt w sprawie dzieci objętych terapią, rozszerzenie oferty o współpracę z nauczycielami w zakresie pomocy dzieciom z zaburzeniami emocjonalnymi i psychicznymi); - potrzebne są działania mające na celu doskonalenie umiejętności nauczycieli w zakresie realizacji zaleceń z opinii i orzeczeń. Klienci poradni powiedzieli, że pracownicy poradni zbierają ich opinie za 8 / 20

9 pomocą ankiet, rozmów indywidualnych, przed i po każdych zajęciach, warsztatach, po zakończeniu terapii itp. Modyfikowanie i wzbogacanie oferty Oferta placówki jest modyfikowana i wzbogacana, co potwierdzili wszyscy pytani respondenci (dyrektor, dorośli klienci, partnerzy oraz pracownicy merytoryczni). Dyrektor i pracownicy merytoryczni w badaniu ankietowym wskazali przykłady wprowadzonych zmian: - opracowanie materiałów edukacyjnych dla rodziców (filmy: Dysleksja, Dysortografia, Dysgrafia, Dyskalkulia) we współpracy z UM na Szczeciński Portal Edukacyjny; - opracowanie materiałów edukacyjnych dla specjalistów terapii pedagogicznej na Platformie Edukacyjnej Akademia Ortograffiti ; - rozszerzenie oferty poradni o warsztaty dla dzieci i młodzieży prowadzone na terenie placówek oświatowych; - poszerzenie oferty poradni o psychoterapię indywidualną dla dzieci i młodzieży w formie "Terapii w Piaskownicy, terapii Integracji Sensorycznej, terapii "Grajki- Pomagajki"; - rozszerzenie oferty poradni o warsztaty dla rodziców prowadzone na terenie placówek oświatowych; - zbiorowe konsultacje instruktażowe dla uczniów i ich rodziców dotyczące pracy nad grafomotoryką i grafią na terenie szkoły; - rozdzielenie oferty na trzy podmioty: przedszkola, szkoły podstawowe, szkoły ponadpodstawowe. Ponadto pracownicy dodali następujące zmiany w ofercie: - uruchomienie punktu konsultacyjnego dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnym; konsultacje instruktażowe z matematyki; warsztaty psychoedukacyjne dla nauczycieli i rodziców Jak rozpoznać dziecko z ADHD i mu pomóc ; prelekcje dla nauczycieli na temat rozpoznania symptomów przemocy seksualnej u dziecka; pogadanki dotyczące gotowości szkolnej dla rodziców dzieci pięcioletnich; logopedyczne turnusy wyjazdowe; szkolenie dla nauczycieli klas 0 i I Matematyka na starcie ; warsztaty dla nauczycieli na terenie poradni: Sztuka autoprezentacji, czyli jak interesująco prowadzić zajęcia i spotkania z rodzicami, Łatwe sposoby na trudne dzieci ; konsultacje zawodoznawcze dla rodziców dzieci na terenie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych; Dni Otwarte Poradni; mediacje rodzinne. Powyższe zmiany w ofercie potwierdzili partnerzy i klienci. Według nich zmiany w ofercie poradni w pełni zaspakajają najważniejsze potrzeby klientów. W opiniach i orzeczeniach znajdują się pełniejsze opisy, dokładniejsze wskazówki, uszczegółowione opisy działań, a placówka bardzo dba o potrzeby klientów i współpracę ze środowiskiem lokalnym. Dorośli klienci dodali, że zmiany są konieczne, ponieważ poradni zależy na zadowoleniu osób korzystających z jej usług. Stwierdzili także, że placówka stale wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rodziców, uczniów i nauczycieli; doceniają różnorodność oferty, fachowość, rzetelność i zaangażowanie pracowników poradni oraz ich umiejętność stworzenia dobrej, życzliwej atmosfery. Z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej w poradni wynika, że analiza i zmiany oferty wprowadzane były wspólnie przez wszystkich pracowników. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany i są efektem współdziałania nauczycieli Komentarz: Zachodzące w poradni procesy edukacyjne są planowane indywidualnie i zespołowo przez pracowników merytorycznych, którzy wspólnie analizują świadczenie usług przez placówkę. Procesy te podlegają monitorowaniu, zmianom i doskonaleniu. Wnioski z monitorowania procesów są wykorzystywane, a zmiany, które wprowadza się w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami oraz upowszechnia za pomocą portali edukacyjnych podnoszą jakość pracy badanej placówki. Poniżej wskazane zostaną argumenty, które świadczą o wysokim poziomie spełnienia tego wymagania. Planowanie procesów edukacyjnych Procesy edukacyjne są planowane indywidualnie i zespołowo z uwzględnieniem potrzeb klienta, co znajduje potwierdzenie w opiniach dyrektora i pracowników merytorycznych. Planowanie indywidualne to przede wszystkim: opracowywanie planów pracy i sprawozdań; analizowanie działań na bieżąco; zapotrzebowanie na terapię pedagogiczną, psychologiczną, logopedyczną, rodzaje warsztatów edukacyjno terapeutycznych dla uczniów prowadzone w szkołach; analiza potrzeb klienta; analiza wyników kontrolnych na zakończenie procesu terapeutycznego (pedagogicznego, psychologicznego, logopedycznego); monitorowanie postępów dziecka podczas terapii i w szkole; dostosowywanie metod i form pracy podczas terapii w zależności od potrzeb rozwojowych dziecka, jego możliwości i mocnych stron; indywidualne programy terapii pedagogicznej, 9 / 20

10 psychologicznej, logopedycznej i programy dla terapii zespołowej (zajęć korekcyjno kompensacyjnych). Planowanie grupowe to przede wszystkim: praca w zakresie diagnozy; opiniowanie; orzecznictwo; opracowanie zaleceń i wskazań do pracy z dzieckiem dla rodziców i nauczycieli; ścieżki pomocy terapeutycznej dla dzieci i młodzieży; planowanie zajęć warsztatowych edukacyjno- terapeutycznych, psychoedukacyjnych, zawodoznawczych; konsultacje dotyczące diagnozowania trudnych przypadków; podejmowanie decyzji odnośnie poszerzenia badań diagnostycznych i postdiagnostycznych; zaplanowanie i podsumowanie rocznej pracy realizacji indywidualnych planów pracy; planowanie Dnia Otwartego; opracowanie oferty poradni; WDN (Wewnętrzny System Doskonalenia pracowników merytorycznych); prowadzenie ewaluacji wewnętrznej; zakup nowych narzędzi diagnostycznych i pomocy dydaktycznych. Analiza usług świadczonych przez poradnię Pracownicy merytoryczni wspólnie analizują usługi świadczone przez poradnię. Znajduje to potwierdzenie w spójnych przykładach działań podawanych w ankietach i w wywiadach przez pracowników merytorycznych i dyrektora. Pracownicy merytoryczni analizują następujące aspekty świadczonych przez poradnię usług: potrzeby klientów; jakość świadczonych usług; aspekty merytoryczne - narzędzia, pomoce, trafność diagnozy i terapii; dostępność usług (godziny pracy, terminowość sporządzania dokumentów); trafność oferty; dostosowanie do zmieniającego się prawa; obowiązujące procedury; oczekiwania klientów; organizacja pracy pracowników merytorycznych; aspekt współpracy ze środowiskiem. Respondenci ci podają, że wspólnie m.in.: opracowują i aktualizują ofertę poradni; opracowują plan pracy poradni; współpracują w zespole: psycholog-pedagog-logopeda; opracowują strategię i działania terapeutyczne i pomocowe dla dziecka i rodziny; opracowują nowe programy warsztatów dla nauczycieli, uczniów i rodziców; analizują zmiany prawa oświatowego na zebraniach rady pedagogicznej; analizują potrzeby zgłaszane przez klientów i opracowują rozwiązania dostosowane do tych potrzeb; opracowują programy dni otwartych; omawiają sposób realizacji wniosków z ewaluacji wewnętrznej; opracowują procedury funkcjonowania poradni, uczestniczą w Zespole Orzekającym, tworzą, analizują i modyfikują koncepcję pracy placówki. Monitorowanie procesów edukacyjnych Procesy edukacyjne przebiegające w poradni są monitorowane, zdaniem dyrektora, głównie poprzez analizę stawianych diagnoz (orzeczenia i opinie) na bieżąco oraz w comiesięcznych zestawieniach. Wszyscy ankietowani pracownicy merytoryczni (19 z 19) deklarują, że monitorują procesy edukacyjne, w które są zaangażowani. Zdaniem dyrektora podczas monitorowania pracownicy zadają sobie m.in. pytania dotyczące przeprowadzonej diagnozy; zaleceń formułowanych po diagnozie; kontaktów z rodzicami i nauczycielami; planowania i ewaluacji podejmowanych procesów terapeutycznych; wniosków z terapii; trafności porad w ramach konsultacji; zakresu działań poradni; współpracy nauczycieli z poradnią. Ankietowani pracownicy merytoryczni (19 z 19) deklarują, że podczas monitorowania stawiają sobie m.in. następujące pytania: na jaką formę pomocy jest największe zapotrzebowanie?; czy kadra pedagogiczna posiada kompetencje, narzędzia diagnostyczne, pomoce dydaktyczne oraz warunki pracy sprzyjające prawidłowemu procesowi diagnozy i terapii?; czy godziny pracy poradni odpowiadają potrzebom klientów?; czy rodzice zauważyli pozytywne zmiany w zachowaniu dziecka? jakie?; czego oczekują klienci po wizycie w poradni?; czy zalecenia z ostatniej opinii zostały zrealizowane?; czy zakres kontaktu z innymi specjalistami opiekującymi się dzieckiem jest wystarczający, odpowiedni?; jak klient ocenia kompetencje/fachowość/profesjonalizm osoby, która przeprowadziła zajęcia? Wykorzystywanie wniosków z monitorowania procesów edukacyjnych Wnioski z monitorowania procesów edukacyjnych są wykorzystywane do planowania tych procesów. Dyrektor i pracownicy merytoryczni podali podczas wywiadów przykłady decyzji podjętych w oparciu o wyniki monitorowania: opracowanie i wykonanie filmów edukacyjnych dla rodziców na temat dysleksji, dysortografii, dysgrafii, dyskalkulii umieszczonych na Platformie Edukacyjnej Szczecina; zorganizowanie warsztatów edukacyjno terapeutycznych dla uczniów, prowadzone w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych: Bawmy się słowem zgadnij kim jestem, Moje pismo świadczy o mnie, Rozumiem co czytam, Poznaj swój styl uczenia się, Ćwiczenia koncentracji uwagi na materiale wzrokowym ; wprowadzenie cyklicznych comiesięcznych warsztatów instruktażowych dla uczniów z dysleksją rozwojową; prowadzenie badań pedagogicznych Profil sprawności grafomotorycznych i Profil arytmetyczny; zakupienie nowych narzędzi diagnostycznych; opracowanie nowych wzorów opinii i procedur zgodnie z nowymi rozporządzeniami; wprowadzenie terapii pedagogicznych (zespołowa terapia dysortografii, indywidualna terapia ryzyka dysleksji/dysleksji rozwojowej, terapia trudności w uczeniu się matematyki) oraz psychologicznych; wprowadzenie konsultacji instruktażowych dotyczących pracy nad poprawą poziomu pisma i doskonalenia techniki liczenia; 10 / 20

11 wprowadzenie konsultacji wychowawczych dla rodziców oraz zawodoznawczych dla uczniów i ich rodziców; prowadzenie psychoedukacji rodziców na terenie szkół (prelekcje i pogadanki); podnoszenie kwalifikacji pracowników (kursy doskonalące, studia podyplomowe, doktoranckie); udział pracowników poradni w programie profilaktycznym dla osiedla Zawadzkiego Klonowica Moje miejsce wśród innych. Zmiany w przebiegu procesów edukacyjnych są wynikiem wspólnych ustaleń między nauczycielami, co potwierdzają wszyscy ankietowani pracownicy, podając przykłady: uruchomienie dodatkowych punktów konsultacyjnych z psychologiem w przedszkolach i szkołach; ulepszenie poczekalni dla oczekujących klientów (tablice informacyjne, zabawki edukacyjne dostosowane do wieku dzieci); modyfikacja wzorów kart zgłoszeń, wniosków, opinii i orzeczeń zgodnie z nowymi przepisami; wprowadzenie zmian organizacyjnych dotyczących przyjmowania klientów w poradni; zmiany w ofercie poradni (np. warsztaty edukacyjno-terapeutyczne dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych; konsultacje po warsztatach dla rodziców uczniów uczestniczących w zajęciach; wprowadzenie terapii psychologicznej), koncepcji i współpracy z placówkami; zmiany w planie pracy poradni; zakup pomocy i narzędzi diagnostycznych; opracowanie programu Dni Otwartych. Dyrektor podał przykłady zmian takie jak: sporządzanie opinii postdiagnostycznych; bieżące dostosowanie oferty zgodnie z wymaganiami/propozycjami klientów; doskonalenie i dokształcanie pracowników oraz szkoleniowe rady pedagogiczne; udostępnianie informacji merytorycznych na platformach (Portal Edukacyjny, Akademia "Ortograffiti", publikacje pracowników); obowiązkowa realizacja pracy w terenie; spotkania w szkołach na temat ADHD, dojrzałości szkolnej; diagnoza funkcjonalna nie tylko w oparciu o badania poradni, lecz uzupełniana wywiadami z nauczycielami i pedagogami, obserwacją dziecka w środowisku edukacyjnym, szczególnie dla dzieci zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Nadmienił również, że pracownicy poradni nagrali filmy edukacyjne dotyczące specyficznych trudności w uczeniu się ("Dysleksja", "Dysgrafia", "Dysortografia", "Dyskalkulia"). Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Komentarz: W poradni prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych - m.in. poprzez dostępność usług placówki - przede wszystkim w zakresie dostosowania godzin pracy do możliwości klientów, świadczenia usług poza swoją siedzibą oraz poprzez systematyczne przekazywanie informacji dotyczących aktualnych propozycji. Działania te są analizowane, a wnioski z tej analizy - wdrażane. Poniżej wskazane zostaną argumenty świadczące o wysokim poziomie spełnienia tego wymagania. Ułatwienia dla klientów Placówka dba o dostęp do swojej oferty i ułatwia klientom korzystanie ze swoich usług. Zdaniem prawie wszystkich ankietowanych rodziców (24 z 25) i wszystkich dorosłych klientów poradni (14 z 14) godziny pracy poradni są dla nich dogodne. Klienci uczestniczący w wywiadzie podali, że usługi poradni są łatwo dostępne nie tylko dla nich, ale także dla innych klientów, np. dla dzieci, młodzieży i ich rodziców. Powiedzieli również, że szkoły i przedszkola mają na bieżąco informacje o ofercie poradni i przekazują je na zebraniach z rodzicami. Również pracownicy poradni przedstawiają ofertę placówki osobiście w szkołach. W planowaniu swojej pracy poradnia uwzględnia rozkład zajęć ucznia i godziny pracy rodziców, a także możliwości dojazdu oraz potrzeby klientów. Trudności z dostępem do oferty placówki mogą mieć, zdaniem respondentów, osoby niepełnosprawne oraz ci, którzy nie chcą tu trafić. Godziny pracy są elastyczne i dogodne dla klientów, terminy wizyt ustalane są indywidualnie, z uwzględnieniem potrzeb klientów; pracownicy poradni życzliwie i z szacunkiem traktują klientów, którzy czują się w placówce bezpieczni, a czas oczekiwania na wizytę w poradni nie jest długi. Z obserwacji placówki wynika, że poradnia świadczy swoje usługi w godzinach umożliwiających skorzystanie z nich różnym grupom klientów (poniedziałek - piątek: ). Analiza dostępności oferty placówki i wnioski Z wywiadu dyrektora i pracowników merytorycznych wynika, że poradnia zbiera informacje na temat swojej oferty oraz jej dostępności poprzez rozmowy z rodzicami i dorosłymi klientami, poprzez ankiety, kontakty z nauczycielami i pedagogami szkolnymi. Informacje są zbierane i analizowane systematycznie przy udziale 11 / 20

12 wszystkich pracowników poradni, którzy badają jak poradnia upowszechnia ofertę w środowisku, jakie formy działalności spełniają oczekiwania klientów, w jakim stopniu działania poradni są adekwatne do potrzeb środowiska, kto może korzystać z oferty, kiedy oferta poradni dotarła do szkoły, jakie formy kontaktu z pracownikami poradni są preferowane, czy klienci korzystają z pośrednictwa pedagoga szkolnego w kontaktach z poradnią, jakie są oczekiwania dotyczące wzajemnej współpracy, czy rodzice posiadają informacje na temat możliwości korzystania z usług bez pośrednictwa szkoły, jakie zmiany należałoby wprowadzić, by poradnia lepiej zaspokajała potrzeby, z jakiego powodu klienci zgłaszają się i z jakiej formy korzystają, czy zaproponowano kolejną wizytę, inną diagnozę itp. Zarówno dyrektor jak i pracownicy merytoryczni w przeprowadzonym wywiadzie stwierdzili, że sporządzono wnioski z analizy dostępności oferty placówki: 1. Oferta pracy poradni jest znana w sposób wybiórczy w środowisku lokalnym; 2. Klienci, odpowiadając na pytanie co chcieliby, by znalazło się w ofercie", podają te formy, które istnieją, nauczyciele pośrednio korzystają z oferty; 3. Należy każdorazowo po badaniach pytać o to, czy zostały zaspokojone potrzeby i oczekiwania; 4. Należy dopracować zasady organizacji współpracy ze szkołami; 5. Należy doprowadzić do większej dostępności oferty dla rodziców przed badaniami; 6. Należy zaplanować na przełomie sierpnia i września udział w radach pedagogicznych szkół i zebraniach z rodzicami w celu przedstawienia oferty; 7. Należy rozszerzyć ofertę o współpracę z nauczycielami w zakresie pomocy dzieciom z zaburzeniami emocjonalnym i psychicznym; 8. Należy wdrożyć działania mające na celu doskonalenie umiejętności nauczycieli w zakresie realizacji zaleceń z opinii i orzeczeń. Wdrażanie wniosków Wnioski z analizy dostępu do oferty poradni są wdrażane. Ankietowani pracownicy merytoryczni podają szereg przykładów działań, jakie wprowadziła poradnia w celu ułatwienia klientom dostępu do swoich usług: pracownicy dostosowują godziny pracy do możliwości klientów (np. popołudniowe konsultacje dla rodziców, wydłużenie godzin pracy, uwzględnianie planu lekcji ucznia i możliwości czasowych rodziców); świadczą usługi poza poradnią (np.: obserwacje na terenie szkół i placówek, diagnoza i konsultacje w domu ucznia przewlekle chorego, prowadzenie badań w domach i ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczo-opiekuńczych dla dzieci niepełnosprawnych); prowadzą dyżury konsultacyjne na terenie placówek; przekazują informacji o ofercie poradni podczas bezpośrednich wizyt pracowników na terenie przedszkoli i szkół będących w rejonie; prowadzą turnusy wyjazdowe-logopedyczne dla rodziców z dziećmi; poza kolejnością przyjmują dzieci z interwencji kryzysowej i dzieci zagrożone przemocą w domu; wspomagają rodziców i nauczycieli materiałami instruktażowymi do pracy z dzieckiem; informacje o poradni zamieszczają na stronie internetowej poradni, Portalu Edukacyjnym miasta Szczecina; wysyłają e do szkół z aktualną ofertą; biorą udział w audycjach radiowych; zamieszczają ogłoszenia w lokalnej TV; przygotowują ulotki o poradni; organizują Dni Otwarte Poradni w dni wolne od pracy klientów; prowadzą większą ilość szkoleń i warsztatów, badań przesiewowych (logopedycznych, słuchu i niepowodzeń szkolnych) na terenie placówek; współpracują na rzecz dzieci i ich rodzin z różnymi placówkami (np.: Stowarzyszenie Tęcza, MOPR, OHP, policja, Ośrodek Terapii Dysleksji); realizują zadania w godzinach popołudniowych (np.: udział w posiedzeniach rad pedagogicznych na terenie szkół, w spotkaniach z rodzicami); wprowadzają nową tematykę warsztatów dla nauczycieli. Poziom spełniania wymagania: B 12 / 20

13 Obszar: Środowisko Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju Komentarz: Placówka rozpoznaje potrzeby i możliwości środowiska lokalnego. Korzysta z jego zasobów podejmując współpracę z różnymi podmiotami, przez co wzbogaca swoją ofertę. Zdaniem rodziców bardzo ważne jest to, że mogą zwrócić się do poradni z rożnymi problemami, które placówka stara się rozwiązać. Poniżej wskazane zostaną argumenty, które świadczą o wysokim poziomie spełnienia wymagania. Współpraca poradni z różnymi podmiotami funkcjonującymi w środowisku Z informacji uzyskanych od dyrektora, pracowników merytorycznych, jak również z analizy dokumentów oraz obserwacji placówki wynika, że poradnia współpracuje z następującymi podmiotami: przedszkola, szkoły, inne poradnie szczecińskie, placówki oświatowe, Kuratorium Oświaty, Wydział Oświaty, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Policja, Prokuratura, Sąd, Rada Osiedla, Szczeciński Oddział Polskiego Towarzystwa Dysleksji, Wojewódzki Urząd Pracy, Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej Ruchowo Tęcza, Pracownia Testów Psychologicznych i Pedagogicznych w Gdańsku, Ochotniczy Hufiec Pracy, Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Polskie Radio Szczecin, Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Polski Związek Głuchych, Krajowe Towarzystwo Autyzmu oddział Szczecin, szczecińskie szkoły wyższe - Uniwersytet Szczeciński, Collegium Balticum, Wyższa Szkoła Humanistyczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, wydawnictwo Operon (program edukacyjno-terapeutyczny Ortograffiti). Współpraca służy wypracowaniu nowych kompleksowych rozwiązań dotyczących realizacji zadań na rzecz środowiska i dotyczy: objęcia dziecka kompleksową opieką; wymiany informacji na temat dziecka na prośbę i za zgodą rodzica; podejmowania działań profilaktycznych i interwencyjnych; działalności szkoleniowej prowadzonej przez pracowników poradni skutkującej podniesieniem kompetencji specjalistów współpracujących z poradnią, dzięki czemu współpraca ta odbywa się w sposób profesjonalny; wspomagania oferty edukacyjnej miasta Szczecina poprzez opracowanie materiałów multimedialnych na platformie edukacyjnej; podnoszenia świadomości w zakresie usług świadczonych przez poradnię; pracy w ramach programu Moje miejsce wśród innych ; prowadzenia praktyk i staży studenckich; prowadzenia zajęć ze studentami w szczecińskich szkołach wyższych. Współpraca poradni z rodzicami w zakresie diagnozy i rozwoju możliwości oraz mocnych stron uczniów Zdaniem dyrektora i pracowników merytorycznych poradni, placówka współpracuje z rodzicami przy diagnozie i rozwoju potencjalnych możliwości oraz mocnych stron uczniów. Odbywa się to w sposób bezpośredni, poprzez określenie potrzeb klienta podczas diagnozy. Rodzice mogą umówić się na konsultacje po badaniach i są każdorazowo informowani o zajęciach terapeutycznych, logopedycznych, zajęciach rozwijających kompetencje wychowawcze. Po przeprowadzonej diagnozie wydawane są opinie, w której określone są indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne badanego, a także opis mechanizmów wyjaśniających jego funkcjonowanie, w odniesieniu do problemu zgłoszonego we wniosku. W opinii zawarte są również zalecenia dotyczące pracy z dzieckiem dla nauczycieli i dla rodziców. W sytuacjach wymagających poszerzenie diagnozy dokonuje się obserwacji dzieci oraz konsultuje problem z nauczycielami, wychowawcami, pedagogami, psychologami szkolnymi, a także pracownikami innych instytucji współpracującymi z poradnią. Ponadto poradnia oferuje: indywidualne i grupowe zajęcia terapeutyczne dla rodziców i młodzieży; terapię rodziny; grupy wsparcia; mediacje; interwencje kryzysowe; warsztaty; porady i konsultacje; wykłady i prelekcje; działalność informacyjno-szkoleniową. Rodzice mają prawo do uczestnictwa w posiedzeniach zespołu orzekającego, które odbywają się raz na tydzień. Współpraca poradni z rodzicami w zakresie rozpoznawania potrzeb oraz podejmowania współpracy w kierunku rozwijania możliwości dziecka jest wystarczająca, jak stwierdzili wszyscy (25) ankietowani rodzice. 13 / 20

14 Wpływ współpracy poradni z podmiotami środowiska lokalnego na działalność placówki W opinii dyrektora oraz pracowników merytorycznych, najważniejsze korzyści odnoszone przez poradnię dzięki współpracy z organizacjami i instytucjami działającym w lokalnym środowisku sprowadzają się do następujących kwestii: rozszerzenie oferty; objęcie pomocą większej liczby klientów np. rodziny zastępcze z MOPR; możliwość monitorowania procesów edukacyjnych; skuteczniejszy przepływ informacji i dzielenie się doświadczeniami; wykreowanie i utrwalenie wizerunku poradni jako miejsca oferującego specjalistyczną, bezpłatną pomoc dla dzieci, młodzieży i rodziców; podnoszenie świadomości w zakresie usług świadczonych przez poradnię. Oceniając wymieniane korzyści dyrektor i wszyscy ankietowani pracownicy uważają, że współpraca jest konieczna, bardzo wzbogaca działalność placówki. Przedstawiciel samorządu i partnerzy stwierdzili w wywiadzie, że placówka odnosi ze współpracy znaczne korzyści np. dokładniejsze są diagnozy, ponieważ pracownicy poradni przychodzą na obserwacje dzieci do placówek i prowadzą dodatkowo pogadanki z rodzicami. Dodali również, że poradnia wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniom klientów i środowiska lokalnego. W dokumentach przedstawionych w trakcie badania opisano rezultaty współpracy z partnerami placówki. Dotyczą one podejmowanych zadań związanych z raportami z ewaluacji wewnętrznej, dziennikami zajęć, protokołami Rady Pedagogicznej, sprawozdaniami pracowników, prośbą o oddelegowania pracowników. Identyfikowanie potrzeb i możliwości środowiska Placówka zaspokaja potrzeby lokalnego środowiska, co wynika z analizy dokumentów oraz wypowiedzi dyrektora, pracowników merytorycznych i partnerów poradni. Podejmowano następujące działania, które wynikały z analizy potrzeb środowiska: diagnozowanie (pedagogiczne, psychologiczne, logopedyczne, zawodoznawcze); terapia pedagogiczna (zespołowa terapia dysortografii, indywidualna terapia ryzyka dysleksji, dysleksji rozwojowej, terapia trudności w uczeniu się matematyki, terapia uogólnionych trudności w uczeniu się), psychologiczna i logopedyczna; konsultacje instruktażowe dotyczące pracy z dzieckiem w domu; konsultacje wychowawcze dla rodziców; warsztaty psychoedukacyjne dla rodziców; psychoedukacja rodziców na terenie szkół (prelekcje i pogadanki); warsztaty dla nauczycieli na terenie poradni i szkół; warsztaty psychoeduakacyjne dla dzieci i młodzieży na terenie placówki i szkół; grupy wsparcia dla nauczycieli przedszkoli, szkół i pedagogów szkolnych. Rodzice stwierdzili w wywiadzie, że placówka w ramach zaspokajania potrzeb lokalnego środowiska może udzielać wszechstronnej bezpłatnej pomocy dzieciom z różnego rodzaju dysfunkcjami. Oprócz tego udzielana jest pomoc w wyborze szkoły oraz informuje się rodziców odnośnie sposobu pracy z dzieckiem w domu. Dodali również, że w poradni pracują ludzie z pasją, zaangażowaniem, dlatego dzieci bardzo chętnie korzystają z jej pomocy. Wykorzystanie przez poradnię zasobów środowiskowych Placówka korzysta z zasobów środowiskowych. Z pomocą podmiotów środowiska lokalnego, według dyrektora, w tym i poprzednim roku szkolnym prowadzone były następujące działania: akcja informacyjna na temat 6-latków w szkołach, prowadzona wspólnie ze szkołami i przedszkolami na trenie poradni, szkół, placówek np. w formie spotkań z nauczycielami i rodzicami; praca w zespole do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie; praca z Policją i Radą Osiedla w programie Moje miejsce wśród innych ; przygotowanie materiałów na temat dysleksji i ich umieszczanie na portalu edukacyjnym; diagnoza dzieci we współpracy ze stowarzyszeniem Tęcza, z inspektorem do spraw nieletnich, z kuratorami sądowymi i rodzinnymi rodzinnego ośrodka diagnostyczno-konsultacyjnego przy Sądzie, Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego; praktyki dla studentów; prowadzenie salonu maturzysty. Partnerzy poradni stwierdzili w wywiadzie, że dla funkcjonowania placówki istotne są następujące zasoby i możliwości lokalnego środowiska: udostępniane są sale w szkołach dla pracowników poradni. Identyfikowanie potrzeb i możliwości środowiska Dyrektor stwierdził, że poradnia zbiera informacje na temat potrzeb i możliwości środowiska, w którym funkcjonuje między innymi poprzez badanie wymagań za pomocą ewaluacyjnych badań ankietowych, wywiadów, konsultacji i dyskusji panelowej. Oprócz tego zbiera informacje przy okazji udzielania porad oraz wymienia 14 / 20

15 doświadczenia i uwagi podczas spotkań tematycznych w lokalnym środowisku oświatowym. Placówka zaspokaja potrzeby lokalnego środowiska, co wynika z analizy dokumentów oraz wypowiedzi dyrektora, pracowników merytorycznych i partnerów poradni. Podejmowane są w tym celu następujące działania, które wynikają z analizy potrzeb środowiska: terapia psychologiczna: indywidualna terapia psychologiczna, terapia logopedyczna, Terapia w piaskownicy, terapia Integracji Sensorycznej, terapia pedagogiczna dla dzieci z trudnościami dysleksji, terapia uogólnionych trudności w uczeniu się; prowadzenie w szkołach mini warsztatów w zakresie rozmów z dziećmi na trudne tematy oraz radzeniu sobie z emocjami; dostosowanie scenariuszy do zdiagnozowania potrzeb klientów; warsztaty psycho-edukacyjne dla rodziców (na terenie poradni i placówek); zbiorowe konsultacje instruktażowe dotyczące pracy nad grafomotoryką i grafią dla rodziców i uczniów na terenie szkoły; konsultacje instruktażowe z matematyki; indywidualne konsultacje psychologiczne i zawodoznawcze dla rodziców na terenie szkoły; prelekcje dla nauczycieli np. rozpoznania symptomów przemocy seksualnej u dziecka; warsztaty dla nauczycieli na terenie poradni np. Jak interesująco prowadzić zajęcia i spotkania z rodzicami ; turnusy logopedyczne dla dzieci; pogadanki dla rodziców na temat dzieci 5 letnich i przygotowania do podjęcia nauki w szkole; diagnozowanie niepowodzeń szkolnych; warsztaty psychoedukacyjne dla rodziców z elementami ruchu rozwijającego według Weroniki Sherborne, warsztaty edukacyjno-terapeutyczne np. Złap Sens. W opinii dyrektora, większość działań jest wykonywana w pełnym zakresie, zgodnie z oczekiwaniami i zapotrzebowaniem środowiska lokalnego. Zdaniem uczestniczących w wywiadzie partnerów, poprzez adekwatne do możliwości działania, poradnia zaspokaja potrzeby środowiska lokalnego na miarę możliwości. Zdaniem respondentów, placówka bezpośrednio dociera do szkół, placówek oraz rodziców zapewniając, że trafią do niej osoby z potrzebami i chęcią uczestniczenia w terapii. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji Komentarz: Klienci i partnerzy znają sens i cele działań podejmowanych przez poradnię. Placówka promuje podejmowane działania edukacyjne wśród różnych grup odbiorców. Środowisko lokalne postrzega placówkę jako podnosząca jakość swoich usług i mającą dobre relacje w środowisku. Partnerzy, rodzice i inni klienci znają ofertę, działania i osiągnięcia poradni. Poniżej wskazane zostaną argumenty, które świadczą o bardzo wysokim poziomie spełnienia wymagania. Działania informacyjne placówki dotyczące jej działalności i osiągnięć Z analizy dokumentów, jak również z opisanych przez dyrektora sposobów informowania przez poradnię o swojej ofercie, jej działaniach i osiągnięciach wynika, że placówka rozpowszechnia informacje na ten temat poprzez: przygotowywanie specjalnych informatorów, ulotek, folderów; umieszczanie tego typu informacji na tablicach ogłoszeń w miejscach dostępnych dla jej potencjalnych klientów; cykliczne prezentacje w lokalnych mediach (ogłoszenia i artykuły w prasie lokalnej, audycje radiowe, reklama w lokalnej TV); własną stronę internetową; bezpośredni kontakt z potencjalnymi klientami. Zdaniem dyrektora, przekazywane ostatnio informacje do lokalnego środowiska dotyczyły następujących zagadnień: zmian w sposobie stawiania diagnoz, udziału w konferencjach, zmian koncepcji pracy, współpracy z wyższymi szkołami w Szczecinie, Portal Ortograffiti oraz audycji radiowych Mam 6 lat i idę do szkoły. Przykładem rozpowszechnianych ostatnio w środowisku informacji o swoich osiągnięciach było, że poradni wzięła udział w projekcie edukacyjnym organizowanym przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego i Urząd Miasta Szczecin opracowując scenariusze filmów na temat specyficznych trudności w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia). Filmy stanowiące materiał 15 / 20

16 informacyjny, umieszczone zostały na platformie internetowej szczecińskiej oświaty Portal Edukacyjny ; audycje radiowe na temat dojrzałości szkolnej oraz gotowości dzieci 6-letnich do podjęcia edukacji w szkołach. Według dyrektora, po raz ostatni placówka podjęła działania informacyjne, dotyczące swojej działalności lub jej osiągnięć, nie więcej niż dwa miesiące temu. W opinii wyrażonej w wywiadzie przez pracowników merytorycznych poradni, w kontaktach z klientami skuteczne są formy bezpośrednie np. rozmowy z klientami, audycje radiowe, ogłoszenia w telewizji lokalnej, spotkania z rodzicami w placówkach, informacje umieszczone w szkole, oferta w internecie. Znajomość oferty, celów, działań i osiągnięć placówki przez przedstawicieli środowiska lokalnego Za najważniejsze osiągnięcia placówki w ostatnim czasie dyrektor uznał stałe doskonalenie pracowników, a w szczególności uzyskiwanie dodatkowych kwalifikacji do diagnozowania dzieci do 3 roku życia, czyli wczesne wspomaganie rozwoju, szybkie reagowanie na zmieniającą się sytuację prawną, organizowanie na terenie szkół różnego rodzaju warsztatów, wzbogacanie oferty poradni o nowe testy. W opinii zdecydowanej większości ankietowanych rodziców oraz dorosłych klientów poradni, placówka informuje o swojej ofercie, działaniach i osiągnięciach, umieszczając tego typu informacje na tablicach ogłoszeń w miejscach dostępnych dla jej potencjalnych klientów (18 z 25) oraz poprzez bezpośredni kontakt z nimi (20 z 25). Powszechnie wykorzystywanym w tym celu sposobem są również specjalne informatory, ulotki, foldery na temat działalności placówki (20 z 25) oraz strona internetowa. Wskazano również na prezentowanie poradni w lokalnych mediach (ogłoszenia i artykuły w prasie lokalnej, audycje radiowe, reklama w lokalnej TV) (8 z 25). Wszyscy ankietowani rodzice (25) pozytywnie oceniają informacje na temat osiągnięć poradni. Zdaniem uczestniczących w wywiadzie partnerów, informowanie o osiągnięciach swoich pracowników i klientów przez poradnię wynika z bezpośrednich kontaktów, rozmów i przedkładanych ofert w trakcie dni otwartych w szkołach, kontaktu z doradcą zawodowym, dużego zainteresowania rodziców szkoleniami i warsztatami oraz rankingu warsztatów dla rodziców np. Szkoła dla rodziców. Dodali również, że poradnia upowszechniła w lokalnym środowisku informacje o swoich działaniach: zaplanowanych pogadankach, warsztatach, szkoleniach, zakresie działania placówki, godzin otwarcia, jacy specjaliści przyjmują w poradni; klienci są powiadamiani przez poradnię o zwalniajacych się miejscach do specjalistów, oferta tematyczna szkoleń dla pedagogów szkolnych jest opracowana na cały rok szkolny i znana już na początku roku szkolnego, każdy pracownik poradni ma wyznaczoną dla siebie placówkę, którą obejmuje wsparciem informacyjnym i merytorycznym. Celowość, skuteczność działań Poradnia informuje o celowości i skuteczności swoich działań, na co wskazują informacje zawarte w wywiadzie z dyrektorem, partnerami oraz w ankiecie dla rodziców. Dyrektor i partnerzy uważają, że pracownicy poradni informują: jaki jest sens edukacyjny działań, które realizują; jaki jest sens wychowawczy działań, które realizują; jakie cele chce realizować placówka; jakie działania placówki sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną; jakie działania placówki sprawdzają się ze względu na ich wartość wychowawczą. Ankietowani rodzice w większości wypowiedzieli się, że pracownicy placówki mówią im: jaki jest sens edukacyjny działań, które realizują (24 z 25); jaki jest sens wychowawczy działań, które realizują (22 z 25); jakie działania placówki sprawdzają się ze względu na ich wartość wychowawczą (18 z 25); jakie działania szkoły sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną (21 z 25); jakie cele chce realizować poradnia (19 z 25). Działania promujące Poradnia prowadzi działania promujące jej działania edukacyjne wśród różnych grup odbiorców, a także działania informacyjne dotyczące jej działalności i osiągnięć, na co wskazują informacje wynikające z wywiadów z dyrektorem, pracownikami merytorycznymi oraz partnerami. Dyrektor i pracownicy merytoryczni poinformowali, że poradnia promuje swoje działania edukacyjne wśród różnych grup odbiorców: rodziców, nauczycieli, pedagogów, wychowawców placówek opiekuńczo-wychowawczych, podmiotów współpracujących z placówką, mieszkańców miasta. Poradnia zamieszcza informacje o swojej ofercie na stronie internetowej, tablicach ogłoszeń oraz w ulotkach. Corocznie, przed rozpoczęciem roku szkolnego, w oparciu o analizę potrzeb klientów, sporządzana jest nowa oferta poradni i udostępniana na spotkaniu organizowanym dla przedstawicieli szkół i placówek oświatowych oraz dostarczana w formie elektronicznej i papierowej do wszystkich placówek z rejonu. Pracownicy merytoryczni podczas spotkań w ternie z rodzicami, radami pedagogicznymi, dziećmi i młodzieżą informują, wyjaśniają i zachęcają do korzystania z działań edukacyjnych oferowanych przez poradnię. Partnerzy dodatkowo podali, że placówka promuje swoje działania edukacyjne w lokalnych mediach (artykuły w prasie lokalnej, audycje radiowe, reklama w lokalnej telewizji) oraz organizuje spotkania informacyjne w terenie dla potencjalnych klientów. Partnerzy stwierdzili, że wymieniane formy promocji są wystarczające. 16 / 20

17 Dbałość poradni o jakość usług i dobre relacje z klientami oraz przedstawicielami lokalnego środowiska Jak wynika z analizy dokumentów, przy rozwijaniu pomocy w obszarze wczesnego wspomagania, poradnia zbierała w ostatnich latach dane o jakości swojej pracy w środowisku lokalnym (żłobki, przedszkola, szkoły, instytucje współpracujące). Wyniki tego postępowania zostały opisane i zinterpretowane. Dane dotyczące postrzegania jakości pracy poradni w środowisku lokalnym zawarte są w dokumentach wewnętrznych (sprawozdania pracowników merytorycznych, raporty z ewaluacji wewnętrznej zawierające dane ilościowe i jakościowe oraz podziękowania). W opinii partnerów, placówka dba o jakość świadczonych usług, o czym świadczy: zadowolenie klientów odnotowywane w bezpośrednich rozmowach; bardzo dobrze sformułowane opinie; dobór odpowiednio przygotowanej w pełni wykwalifikowanej i rzetelnie prowadzącej zajęcia kadry, która funkcjonuje w poradni; pracownicy dbają o anonimowość klientów; ochrona danych, która wzmacnia poczucie bezpieczeństwa rodziców i potencjalnych klientów; szacunek do klienta. Innym źródłem informacji są kontakty z dyrektorem placówki i prowadzone z nim rozmowy na temat podejmowanych działań i ich efektów. Pozyskiwana jest informacja zwrotna od klientów oraz poprzez ewaluację wewnętrzną, ankiety, wywiady z nauczycielami, dziećmi i rodzicami. Usługi poradni cieszą się dużym zainteresowaniem, o czym świadczy między innymi frekwencja na zajęciach z psychologami, pedagogami, doradcami zawodowymi, czy poszukiwanie kontaktu z poradnią przez młodzież. Wszyscy ankietowani rodzice (25) oraz dorośli klienci poradni (14) odbierają jej działalność bardzo pozytywnie twierdząc, że placówka dba o jakość świadczonych usług. Partnerzy poradni stwierdzili, że pracownikom zależy na współpracy z lokalnym środowiskiem, co wynika z rozmów, bezpośrednich kontaktów i sposobu prowadzenia zajęć. Poczucie, że pracownikom placówki zależy na współpracy z lokalnym środowiskiem ma wypowiadająca się w badaniu ankietowym większość rodziców (20 z 25) oraz zdecydowana większość dorosłych klientów poradni (14 z 15). Poziom spełniania wymagania: A 17 / 20

18 Wnioski z ewaluacji: 1. Koncepcja pracy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 4 w Szczecinie kładzie szczególny nacisk na udzielanie kompleksowego wsparcia dzieciom i młodzieży, od urodzenia do ukończenia edukacji, związanego z kształceniem i wychowaniem oraz wszystkim osobom zaangażowanym w te procesy (rodzicom, nauczycielom, pracownikom współpracujących instytucji). 2. Wyrazem efektywnego współdziałania kadry pedagogicznej jest bogata oferta programowa, która stanowi odpowiedź na zdiagnozowane potrzeby klientów poradni (wszechstronne badania oparte o najnowsze narzędzia diagnostyczne, konsultacje, porady dostosowane do potrzeb klientów, w tym również konsultacje na terenie szkół i przedszkoli, zróżnicowane formy terapii indywidualnej i grupowej m.in. warsztaty edukacyjno-terapeutyczne dla dzieci, młodzieży, rodziców; Terapia w Piaskownicy; Szkoła dla Rodziców; wyjazdowe turnusy logopedyczne dla dzieci z rodzicami; logopedyczne badania przesiewowe). 3. Poradnia prowadzi działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych nie tylko w swojej siedzibie, ale także w domu klienta, w przedszkolach, szkołach i placówkach, co sprzyja postrzeganiu jej jako wiodącej placówki środowiskowej, świadczącej pomoc psychologiczno-pedagogiczną na terenie działania poradni. 4. Kadra merytoryczna poradni tworzy zespół specjalistów ukierunkowanych na rozwój, nieustannie doskonalących swoje umiejętności i współpracujących z instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny. Zespół ten aktywnie włącza się w różnorodne działania na rzecz środowiska lokalnego. 18 / 20

19 Wymaganie Obszar: Procesy Placówka ma koncepcję pracy Oferta placówki umożliwia realizację zadań placówki Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany i są efektem współdziałania nauczycieli Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Obszar: Środowisko Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju Promowana jest wartość edukacji Poziom spełniania wymagania B B B B B A 19 / 20

20 Powered by TCPDF ( Raport sporządzili: Marek Chojecki Jolanta Dobrosielska Kurator Oświaty: / 20