Los polskiej ziemi: gąszcz przepisów i wysokie ceny

Transkrypt

1 Los polskiej ziemi: gąszcz przepisów i wysokie ceny Autor: Arleta Wojtczak Data: 22 grudnia 2015 Wraz z początkiem 2016 r. rolnicy mieli od rządu otrzymać prezent w postaci znowelizowanej ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Tak się jednak nie stanie. Czemu ceny ziemi są tak wysokie i dlaczego grunty są tak cenne dla polityków? Nigdy jeszcze cena za 1 ha gruntów nie była tak wysoka, jak obecnie. Z danych GUS wynika, że w II kwartale 2015 r. 1 ha użytków rolnych można było kupić/sprzedać za średnio zł. Najmniej płacono w woj. podkarpackim 20,871 zł, najwięcej z kolei kujawsko-pomorskim 51,694 zł. Rzeczywiste ceny są jeszcze wyższe. Na Kujawach i Pomorzu cena 1 ha ziemi oscyluje w granicach tys. zł. Jeszcze całkiem niedawno zastanawiałem się nad zakupem ziemi, ale zrezygnowałem z tego pomysłu mówi Andrzej Skawiński, rolnik z Dąbrowy w woj. wielkopolskim. Znajomy, który kupował ziemię w 2011 r., płacił za nią 13 tys. zł, obecnie 1 ha kosztuje ponad 40. Znam takich, którzy potrafią zapłacić nawet 80 tys., a słyszałem też, że pod Żninem ktoś wykładał 100 tys. za 1 ha. Wątpię, czy kogokolwiek, kto ma mniej niż 50 ha, w ogóle na to stać. Kilogram żywca kosztuje teraz 3,40 zł, więc skąd mielibyśmy brać pieniądze? W II kwartale 2015 r. 1 ha użytków rolnych można było kupić/sprzedać za średnio zł. 1 / 6

2 Piękne plany? Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, przygotowana jeszcze przez rząd poprzedniej kadencji, miała wejść w życie 1 stycznia 2016 r. Tak się jednak nie stanie, gdyż zarówno związki rolnicze, jak i obecny Sejm miały do niej sporo uwag. Zarzucano jej powielanie dotychczasowych błędów, jak np. pozwalanie na nabycie nieruchomości w wyniku jej podziału przez byłych małżonków, przez co obcokrajowiec mógł nabyć polską ziemię. A przecież uchwalony 25 czerwca akt miał m.in. uchronić Polskę przed wykupem ziemi przez obcokrajowców. Nowe regulacje dotyczyć też miały przetargów ograniczonych na sprzedaż ziemi. W praktyce rolnik zamieszkujący minimum 5 lat na terenie danej gminy, prowadzący działalność rolniczą oraz posiadający właściwe kwalifikacje mógł brać udział w przetargach ograniczonych na sprzedaż ziemi. Od pierwszego stycznia planowano też powołać komisje ds. ustroju rolnego działające przy dyrektorze Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych złożone z: przedstawicieli Agencji, właściwej Izby Rolniczej, przedstawicieli samorządów terytorialnych i związków zawodowych rolników (art.29). Ich zadaniem miała być ocena ofert rolników zainteresowanych wykupem ziemi. W nowym projekcie mowa jest m.in. o ograniczeniu podziału gospodarstw oraz wprowadzeniu prawa pierwokupu dla rolników indywidualnych sąsiadujących ze sprzedawaną nieruchomością. Obok ustawy opracowano również system kredytowania. Młody rolnik w ramach częściowej spłaty kapitału miał mieć możliwość uzyskania kredytu do 60% kosztów kwalifikowanych, czyli nie więcej niż 70 tys. euro. 2 / 6

3 Moim zdaniem wymienione w ustawie regulacje, ze względu na uspołecznienie procesu sprzedaży ziemi państwowej, są wystarczające. Nie ma też obaw, że osoby nieuprawnione mogłyby wykupywać polską ziemię mówi Kazimierz Plocke, poseł PO i były sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Do poprawki Jeszcze całkiem niedawno zastanawiałem się nad zakupem ziemi, ale zrezygnowałem z tego pomysłu. Andrzej Skawiński, rolnik z Dąbrowy Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego wejdzie jednak w życie dopiero 1 maja 2016 r., a więc 4 miesiące później, niż zakładano. Zbiegnie się też z czasem z uwolnieniem sprzedaży ziemi dla cudzoziemców. Kończy się wówczas 12-letni, wynegocjowany przez Polskę, okres ochronny. W nowym projekcie mowa jest m.in. o ograniczeniu podziału gospodarstw oraz wprowadzeniu prawa pierwokupu dla rolników indywidualnych sąsiadujących ze sprzedawaną nieruchomością. Rolnik, który kupił ziemię, nie będzie jej mógł sprzedać przez 10 lat, chyba że sąd wyrazi na to zgodę. Agencja będzie też miała prawo pierwokupu gruntów od 1, a nie jak do tej pory 5 ha. Zgodnie z poselskim projektem nowelizacji szefowie Agencji Rolnych będą powoływani przez premiera na wniosek ministra rolnictwa, a nie jak dotychczas w drodze konkursu. Nowe regulacje zmienią również ustawę z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Dyrektorzy oddziałów terenowych ANR będą mogli wydawać decyzje o dopuszczalności podziału gospodarstw rolnych oraz tworzyć komisje ds. kształtowania ustroju rolnego. Ich zadaniem będzie m.in. opiniowanie o możliwości skorzystania z prawa pierwokupu nieruchomości rolnych przez ANR. Przesunięcie terminu wejścia w życie ustawy pozwoli też lepiej przygotować się innym podmiotom, których dotyczą nowe regulacje wyjaśnia na swojej stronie Jan Warzecha, poseł PIS. 3 / 6

4 Również nowy projekt wzbudza sporo kontrowersji. Proponowane, kolejne zmiany, nie podobają się m.in. Krajowej Radzie Izb Rolniczych: Ustawa, mimo poprawek nadal uderza w rolnika indywidualnego, pozostawiając furtkę w obrocie nieruchomościami spółkom kapitałowym, dlatego samorząd rolniczy zwrócił się z wnioskiem o przeanalizowanie pod tym kątem całej ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Z uwagami, że mająca wejść w życie 1 stycznia ustawa nie została opracowana rzetelnie, nie zgadza się jednak Marek Sawicki z PSL, były minister rolnictwa: Nie zgadzam się z poglądem, że jej poprzednia wersja zawierała luki umożliwiające zakup ziemi przez obcokrajowców. Komisje orzekające miały mieć wystarczającą wiedzę, by nie dopuścić do jej sprzedaży tzw. słupom. Poza tym w samej ustawie znajdowało się wystarczająco wiele rozwiązań broniących polskiego rolnika. Wątpię, czy kogokolwiek, kto ma mniej niż 50 ha, w ogóle na to stać. Kilogram żywca kosztuje teraz 3,40 zł, więc skąd mielibyśmy brać pieniądze? Andrzej Skawiński, rolnik z Dąbrowy Minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel zapowiedział, że podstawową formą zagospodarowania gruntów będzie dzierżawa. Jedynie stały dopływ środków finansowych przez wiele lat do budżetu umożliwi bowiem finansowanie innych zadań związanych z obszarami wiejskimi. Przeciwny jest jej m.in. Marek Sawicki, który uzasadnia: W 2020 r. wygasa 80% dotychczasowych dzierżaw. Po tym okresie rolnicy mogli zakupić ziemię. Memorandum przekreśla tę możliwość. Grunty jednak dalej będą sprzedawane. Dotyczy to nieruchomości przeznaczonych pod inwestycje, 4 / 6

5 parki technologiczne i przemysłowe, centra biznesowo-logistyczne, magazyny, budownictwo mieszkaniowe, obiekty sportowo-rekreacyjne lub nieruchomości w strefach ekonomicznych. Sprzedaż dotyczy również nieruchomości na rzecz byłych właścicieli bądź ich następców prawnych, których wcześniej zawiadomiono o sprzedaży nieruchomości. Inne transakcje będą mogły być natomiast zrealizowane po zaakceptowaniu przedłożonej potrzeby ich dokonania. Rozwiązać węzeł W handlu ziemią nie zawsze najważniejsza była cena. Zapowiadane zmiany mają na celu zapobieżenie wykupowi ziemi przez obcokrajowców. Służyć ma temu zarówno poprawiona ustawa, jak i memorandum. Robert Czaja, prezes Izby Rolniczej w Opolu, przypomniał, że w handlu ziemią nie zawsze najważniejsza była cena. Izby Rolnicze wypracowały kryteria preferujące m.in. młodych rolników oraz takich, którzy posiadają grunty bliżej działki, którą chcą kupić. Waldemar Humięcki, prezes ANR podkreśla ponadto, że wszelkie działania podejmowane w ostatnim czasie są podyktowane troską o prawidłowe rozdysponowanie Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa z korzyścią dla rolników indywidualnych zainteresowanych powiększaniem swoich gospodarstw rodzinnych. Według posiadanych informacji obecny rząd zamierza przedstawić nowe regulacje prawne dotyczące ustroju rolnego państwa w I połowie 2016 r. Na dziś nie wiemy, jakie to będą propozycje. Po ich przedstawieniu odbędzie się debata publiczna. Zadaniem i obowiązkiem państwa jest prowadzenie racjonalnej polityki w zakresie gospodarowania gruntami rolnymi Skarbu Państwa podsumowuje z kolei Kazimierz Plocke. 5 / 6

6 Powered by TCPDF ( Czy artykuł był przydatny? Kliknij na gwiazdkę, by zagłosować Submit Rating Ocena / 5. Liczba głosów 6 / 6