ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2011

Transkrypt

1 Zawód: technik mechatronik Symbol cyfrowy zawodu: 311[50] Numer zadania: 3 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu 311[50] Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2011 Informacje dla zdaj cego: 1. Materia y egzaminacyjne obejmuj : ARKUSZ EGZAMINACYJNY z tre ci zadania i dokumentacj, zeszyt ze stron tytu ow KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KART OCENY. 2. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 5 stron. Sprawd, czy materia y egzaminacyjne s czytelne i nie zawieraj b dnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki w materia ach egzaminacyjnych zg o przewodnicz cemu zespo u nadzoruj cego etap praktyczny. 3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ: wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swój numer PESEL*. 4. Na KARCIE OCENY: wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swój numer PESEL*, wpisz symbol cyfrowy zawodu, zamaluj kratk z numerem odpowiadaj cym numerowi zadania, przyklej naklejk ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu na karcie. 5. Zapoznaj si z tre ci zadania egzaminacyjnego, dokumentacj za czon do zadania, stanowiskiem egzaminacyjnym i jego wyposa eniem. Masz na to 20 minut. Czas ten nie jest wliczany do czasu trwania egzaminu. 6. Po up ywie tego czasu przyst p do rozwi zywania zadania. Rozwi zanie obejmuje opracowanie projektu realizacji prac okre lonych w tre ci zadania, wykonanie prac zwi zanych z opracowywanym projektem i sporz dzenie dokumentacji z ich wykonania. 7. Zadanie rozwi zuj tylko w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto, nie otrzymasz dodatkowych kartek. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., je eli nie nale do pracy, obwied lini i oznacz s owem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie b d oceniane. 8. Po rozwi zaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij od strony, na której jest miejsce do zapisania tytu u pracy. Wszystkie materia y, które za czasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL* w prawym górnym rogu. 9. Na stronie tytu owej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczb stron swojej pracy i liczb sztuk za czonych materia ów. 10. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KART OCENY przeka zespo owi nadzoruj cemu etap praktyczny. Powodzenia! * w przypadku braku numeru PESEL - seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzaj cego to samo.

2 Zadanie egzaminacyjne W zak adzie zamontowano urz dzenie przeznaczone do automatycznego sortowania pustych butek podczas transportu mi dzyoperacyjnego. Butelki wadliwe (bez szyjki) s usuwane z przeno nika ta mowego poprzez wypchni cie przez si ownik do wózka. W mechanizmie sterowniczym urz dzenia zastosowano sterownik PLC. Opis dzia ania mechanizmu zamieszczono w Za czniku 1. Na stanowisku egzaminacyjnym znajduje si p yta monta owa z dzia aj cym modelem mechanizmu sterowniczego urz dzenia do sortowania butelek. W zale no ci od wyposa enie stanowiska model mo e zawiera rzeczywiste elementy mechanizmu sterowniczego zamieszczone w Tabeli 1 lub zamiast rzeczywistych elementów ich modele tj. zamiast czujnika pojemno ciowego i optycznego przyciski sterownicze zwierne bez samoczynnego powrotu (bistabilne, normalnie otwarte), zamiast elektrozaworu rozdzielaj cego 3/2 i stycznika lampki sygnalizacyjne. Opracuj projekt realizacji prac zwi zanych z monta em, oprogramowaniem i uruchomieniem mechanizmu sterowniczego urz dzenie do sortowania butelek. Na podstawie modelu mechanizmu zamontowanego na stanowisku egzaminacyjnym narysuj schemat po cze elementów rzeczywistego mechanizmu tj. przycisków sterowniczych, czujnika pojemno ciowego, czujnika optycznego, stycznika, elektrozaworu rozdzielaj cego 3/2 ze sterownikiem PLC. W KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ uzupe nij list przyporz dkowania. Napisz program sterowniczy w j zyku LD (schemat drabinkowy) lub FBD (schemat bloków funkcyjnych), zapewniaj cy dzia anie mechanizmu zgodnie z opisem (Za cznik 1). Prze lij program do sterownika PLC, skontroluj poprawno dzia ania mechanizmu, wykonuj c próbne uruchomienie modelu zamontowanego na stanowisku egzaminacyjnym. Wprowad ewentualne poprawki do programu. Sporz d dokumentacj z wykonanych prac. Projekt realizacji prac powinien zawiera : 1. Tytu pracy egzaminacyjnej zgodny z tre ci zadania. 2. Za o enia do projektu realizacji prac wynikaj ce z tre ci zadania i za cznika. 3. Wykaz dzia a zwi zanych z monta em, oprogramowaniem i uruchomieniem mechanizmu sterowniczego urz dzenia do sortowania butek. 4. Wykaz elementów, narz dzi i sprz tu kontrolno-pomiarowego potrzebnych do monta u i oprogramowania mechanizmu. 5. Algorytm dzia ania mechanizmu w formie listy kroków lub schematu blokowego. Strona 2 z 5

3 Dokumentacja z wykonanych prac powinna zawiera : 1. Uzupe nion list przyporz dkowania oraz schemat po cze elementów wej ciowych i wyj ciowych ze sterownikiem PLC. 2. Wnioski dotycz ce poprawno ci dzia ania programu sterowniczego. 3. Podpisany numerem PESEL jeden zrzut ekranu zawieraj cy program za adowany do pami ci sterownika wraz z komentarzami wyja niaj cymi dzia anie programu (format A4 o orientacji pionowej). UWAGA: Zrzut z ekranu umie w dokumencie edytora tekstu, plik zapisz na pulpicie w folderze o nazwie PESEL (PESEL to twój numer pesel). Nast pnie folder skopiuj do pami ci USB i popro przewodnicz cego zespo u nadzoruj cego etap praktyczny o wydrukowanie pliku. Do wykonania zadania wykorzystaj: oraz Za cznik 1. Opis budowy i dzia ania mechanizmu sterowniczego urz dzenia do sortowania butek. zamieszczon w Karcie Pracy Egzaminacyjnej List przyporz dkowania. Do wykonania zadania przygotowano stanowisko wyposa one w: 1. Komputer z oprogramowaniem po czony ze sterownikiem PLC. 2. Model mechanizmu sterowniczego sk adaj cy si z p yty z zamontowanymi i sprawnymi elementami pod czonymi do wej i wyj sterownika PLC. 3. Dokumentacj stanowiskow zawieraj c informacje o elementach zastosowanych w modelu mechanizmu sterowniczego Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut. Strona 3 z 5

4 Za cznik 1. Opis budowy i dzia ania mechanizmu sterowniczego urz dzenia do sortowania butelek Rys. 1. Schemat technologiczny urz dzenia sortuj cego butelki Rys. 2. Schemat po cze podzespo ów pneumatycznych Mechanizm sterowniczy urz dzenia do sortowania butelek zbudowany jest z silnika M0 nap dzaj cego przeno nik ta mowy, stycznika K0, przycisków sterowniczych S0, S1, czujników F2 i F3 oraz elektrozawóru rozdzielaj cy Q1 3/2 ze spr yn zwrotn. Do usuwania uszkodzonych butelek przeznaczony jest si ownik M1. W mechanizmie, jako uk ad steruj cy wykorzystano sterownik PLC (Tabela 1). Mechanizm mo e znajdowa si w trybie PRACA (sortowanie butelek) lub w trybie OCZEKIWANIE (stan gotowo ci do pracy). Przej cie do trybu PRACA nast puje po wci ni cie przycisku S0 (rys. 1). W tym trybie, je eli czujnik F3 nie wykrywa obecno ci butelki, z wyj cia sterownika PLC podawane jest napi cie na stycznik K0, co powoduje Strona 4 z 5

5 w czenie silnika M0 i uruchomienie przeno nika ta mowego. T oczysko si ownika M1 pozostaje w stanie wsuni tym. Wykrycie butelki przez czujnik F3 powoduje zatrzymanie przeno nika na czas 2 sekundy. W tym czasie czujnik optyczny F2 rozpoznaje czy butelka ma szyjk. Je eli butelka jest uszkodzona nast puje wysterowanie cewki elektrozaworu, t oczysko si ownika M1 wysuwa si (rys. 2), usuwaj c butelk z transportera. Czas wysterowania cewki Q1 jest równy 1 s. Po 2 sekundach, mimo e czujnik F3 mo e w dalszym ci gu wykrywa butelk z szyjk, nast puje uruchomienie przeno nika ta mowego. Kolejne zatrzymanie przeno nika w trybie PRACA jest mo liwe dopiero po wykryciu przez czujnik F3 nast pnej butelki. Prze czenie mechanizmu do trybu OCZEKIWANIE nast puje poprzez wci ni cie przycisku S1, co powoduje wy czenie silnika M0 i wsuni cie t oka si ownika (o ile by wysuni ty). Mechanizm sterownicze pozostaje w trybie OCZEKIWANIE do momentu wci ni cia przycisku S0. Tabela 1. Wykaz elementów mechanizmu sterowniczego urz dzenia do transportowania i sortowania butelek Lp. Nazwa Oznaczenie Wybrane parametry katalogowe 1. Sterownik PLC PLC Napi cie zasilania 24V DC Wej cia cyfrowe min. 4 wej cia 24 V DC Wyj cia cyfrowe min. 3 wyj cia 24 V DC 2. Przycisk sterowniczy S0 Przycisk sterowniczy zwierny NO, o samoczynnym powrocie, U n 230 V, I n = 1,5 A 3. Przycisk sterowniczy S1 Przycisk sterowniczy rozwierny NC, bez samoczynnego powrotu, U n 230 V, I n = 1,5 A 4. Czujnik optyczny F2 Typ czujnika optycznego: odbiciowy Napi cie zasilania U n = 24 V DC Moc znamionowa max. 2 W Zasi g dzia ania 300 mm Temperatura pracy: -25 C +55 C Styk NO 5. Czujnik pojemno ciowy F3 Napi cie zasilania U n = 24V DC Pr d zasilania I n = 15 ma DC Pr d obci enia I obc = 200 ma Zasi g dzia ania 15 mm Temperatura pracy: -10 C +70 C Styk zwierny (normalnie otwarty NO) 6. Stycznik K0 Cewka o napi ciu zasilania 24 V DC Cewka o napi ciu zasilania 24 V DC, 7. Elektrozawór normalnie zamkni ty NC Q1 rozdzielaj cy 3/2 Ci nienie nominalne 6 bar Temperatura otoczenia: -10 C +60 C Strona 5 z 5