SPITSBERGEN HORNSUND

Transkrypt

1 Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND (77 00 N, E, 10 m a.s.l.) Grudzień 2013 December 2013 Redakcja / Editors: Daniel Kępski, Zbyszek Górski, Tomasz Wawrzyniak

2 Charakterystyka wybranych elementów meteorologicznych w grudniu 2013 na tle wartości wieloletnich Monthly mean and extreme values of meteorological parameters in December 2013 TEMPERATURA POWIETRZA / AIR TEMPERATURE [ C] średnia miesięczna / monthly mean -6,0-9,2 maksymalna / maximum 4,7 (17.12) 4,4 ( ) minimalna / minimum -17,7 (07.12) -32,1 ( ) minimalna przy gruncie / minimum near the ground -25,8 (08.12) -38,7 ( ) maks. amplituda dobowa / max daily amplitude 8,1 (09.12) 18,6 ( ) CIŚNIENIE ATMOSFERYCZNE / AIR PRESSURE [hpa] (0 m a.s.l.) średnie miesięczne / monthly mean 1000,7 1004,2 maksymalne / maximum 1022,9 (31.12) 1040,7 ( ) minimalne / minimum 972,2 (17.12) 951,8 ( ) maks. wartość tendencji za 3h / max tendency per 3h 4,9 (11.12) 12,3 ( ) PRĘDKOŚĆ WIATRU / WIND SPEED [m/s] średnia miesięczna / monthly mean 7,7 6,4 maks. średnia w obserwacji / max mean at observation 21 (23.12) 28 ( ) maks. poryw / max wind gust 41 (23.12) - dni z wiatrem silnym / days with strong wind [ 10m/s] WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA / RELATIVE HUMIDITY [%] średnia miesięczna / monthly mean minimalna w obserwacji / minimum at observation 36 (01.12) 30 ( ; ) OPADY I POKRYWA ŚNIEŻNA / PRECIPITATION AND SNOW COVER suma miesięczna / monthly precipitation [mm] 25,3 32,1 maks. suma dobowa / max daily precipitation [mm] 9,3 (19.12) 43,4 ( ) dni z pokrywą śnieżną / day with snow cover maks. wys. pokrywy śnieżnej / max snow depth [cm] 24 (10.12) 45 (04, ) usłonecznienie / total sunshine [h] - - średnie zachmurzenie / mean cloud cover [%] 64 64

3 Zestawienie dobowych wartości wybranych elementów meteorologicznych w grudniu Daily values of selected meteorological parameters in December Dzień Day średnia dobowa daily mean Zachmurzenie Usłonecznienie Temperatura powietrza Prędkość wiatru Opady Ciśnienie Wilgotność Cloud cover Total sunshine Precipita Pressure Humidity Air temperature tion [hpa] Wind speed [%] [%] [h] [mm] [ C] [m/s] max min min. przy gruncie min near the ground średnie dobowe daily mean średnia dobowa daily mean maks. poryw max gust średnia dobowa daily mean średnie dobowe daily mean suma dobowa daily total suma dobowa 1-14,8-11,2-16,8-23,7 996,2 3, ,5-9,8-14,7-18,5 997,1 4, ,9-10,4-12,8 987,2 8, ,2-14,8-19,5 992,3 2, , ,2-10,6-15,1-19,3 997,2 8, , ,7-9,9-14,6-18,5 1005,9 3, , ,2-11,7-17,7-24,5 1008,2 2, ,2-12,1-16,6-25,8 1010,6 1, ,1. 9-7,6-5,6-13,7-23,1 1012,5 2, , ,3-2,3-7,9-10,6 1007,7 8, , ,6-3,4-7,1-8,9 992,4 10, , ,1-6,3-12,3-16,4 995,3 3, , ,4-3,1-9, ,8 2, , ,2-0,3-5,9-8,6 1007,8 5, , ,6 0,8-1,3-4,3 994,8 6, , ,3 4,3-0,1 1,1 980,5 7, , ,6 4,7-0,5-1,2 978,8 6, , ,2-5,4-7,1 997,9 5, , ,1 2,5-0,9-1,5 1001,4 4, , ,3 2,1-0, ,0 6, , ,9 0,6-2,4-2,7 999,9 10, , ,9 0,1-5,9-6,4 1002,4 10, , ,9-3,5-6,9-7,3 1000,3 17, , ,6-7,3-7,2 1005,1 14, , ,5-3,7-6,9-7,3 1002,0 17, , ,8-3,7-5, ,2 16, , ,1-4,3-5, ,0 15, , ,6-3,1-6 -6,1 998,4 14, , ,3-3 -7,2-7,9 1006,7 9, , ,4-6,8-10,1-11,2 1016,5 5, , , ,3-15,3 1022,3 2, ,0. śred. mean -6,0 1000,7 7,7 74,2 63,8 suma total 25,3. min -15,2-17,7-25,8 max 3,3 4,7 41 9,3. daily total

4 [ C] Średnia, minimalna i maksymalna dobowa temperatura powietrza [ C] Daily mean and extreme values of air temperature [ C] średnia dobowa maksymalna minimalna dni [mm] Średnie dobowe ciśnienie powietrza na poz. morza oraz dobowa suma opadów Daily mean air pressure (0 m asl) [hpa] and daily total precipitation [mm] opady ciśnienie [hpa] dni [m/s] Średnia dobowa prędkość wiatru oraz maksymalny dobowy poryw [m/s] Daily mean wind speed and maximum wind gust [m/s] średnia porywy dni

5 WNW W NW Częstość występowania kierunków wiatru [%] Frequency of occurance of wind directions [%] NNW N NNE NE ENE E WSW ESE SW SE SSW S cisze/calm - 3% SSE KOMENTARZ OBSERWATORA Grudzień, po typowych termicznie październiku i listopadzie, okazał się kolejnym dużo cieplejszym od normy miesiącem w 2013 roku. W poprzednich latach końcówka roku niemal zawsze była dużo cieplejsza od normy. Ostatni zimny grudzień wystąpił aż 10 lat temu. Najzimniejsza okazała się pierwsza dekada grudnia w której zanotowano wszystkie 4 dni bardzo mroźne (Tmax<-10 C). Z kolei wszystkie 4 dni ze średnią temperaturą dobową wyższą od 0 C, wystąpiły w drugiej dekadzie. Pomimo kilku dni odwilżowych, w żadnym z nich temperatura minimalna nie okazała się wyższa od 0 C. Na uwagę zasługuje przede wszystkim nowy rekord temperatury maksymalnej dla grudnia: zanotowano 4,7 C, czyli więcej od poprzedniego rekordu temperatury o 0,3 C. Suma opadów w grudniu 2013 wyniosła 25,3 mm i nie odbiegała znacząco od średniej wieloletniej dla tego miesiąca. Większość ze zmierzonej sumy opadów, stanowiły opady deszczu. Opadom śniegu towarzyszył zwykle silny wiatr, który nie pozwalał na poprawny pomiar opadu śniegu w deszczomierzu Hellmanna. Najwyższą sumę dobową zmierzono i było to 9,3 mm. Jedynie podczas 4 dób nie wystąpił opad, chociaż w większości przypadków notowano wyłącznie ślad opadu. Oprócz opadów w postaci stałej, w ciągu 4 dni zdarzyły się opady śniegu z deszczem, a podczas 3 dni sam deszcz lub mżawka. Na uwagę w analizowanym miesiącu zasługuje wyjątkowo wysoka średnia prędkość wiatru, która wyniosła 7,7 m/s czyli ponad 1m/s więcej niż zazwyczaj. Na tak wysoką wartość średnią silnie wpłynął okres , a szczególnie , kiedy przez cały czas wiało prawie nieustannie powyżej 10m/s. Spitsbergen znajdował się wtedy pod wpływem odległego orkanu Teodoryk, który spowodował ogromne zniszczenia w Wielkiej Brytanii. Najsilniej wiało 23.12, kiedy to zanotowano najsilniejszy poryw wynoszący 41 m/s (niemal 150 km/h).

6 Wyróżnić warto także pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia, kiedy średnia prędkość wiatru tylko na 20 minut spadła poniżej 15 m/s. Najczęstszym kierunkiem wiatru okazał się tak jak w listopadzie ENE, który zdarzał się nieznacznie częściej, niż wiatr typowo wschodni. W ciągu całego miesiąca występowała pokrywa śnieżna, która jednak po odwilży z przestała być pokrywą ciągłą. Po kolejnej odwilży z i ciekłych opadach, w miejscach nieprzykrytych śniegiem, pojawiła się gruba warstwa gołoledzi, którą przykrył dopiero opad śniegu przy bezwietrznej pogodzie w Sylwestra. Największą grubość pokrywy śnieżnej (24 cm) zmierzono Grudzień 2013r. obfitował w wiele zjawisk atmosferycznych. Oprócz gołoledzi, która występowała przez 13 dni, trzykrotnie wystąpił szron, po dwa razy mgła i zamglenie. W ciągu 18 dni wystąpił wiatr przekraczający 10 m/s, a w ciągu 9 dni 15 m/s. Zamiecie niskie występowały przez 15 dni, a wysokie przez 9 dni. Należy wyróżnić okres , kiedy cały czas panowała zamieć wysoka o zmiennym natężeniu, często na tyle silna, że przesłaniała niebo. 15 razy obserwowano zorze polarne. Warto wspomnieć też o bardzo krótkim opadzie pyłu diamentowego z dnia 7 grudnia zaobserwowanego przy (niemal) bezchmurnym niebie. Wystąpił on w najmroźniejszy dzień przy temperaturze około -16 C. OBSERVERS COMMENT December 2013, after thermally typical October and November, was the next much warmer month than the average. In last years endings of the years were usually much warmer than the average in previous years. The last cold December occured 10 years ago and. The coldest was the first decade of December, when all 4 very cold days (Tmax <-10 C) were recorded. On the other hand, all 4 days with daily mean temperature above 0 C were recorded in second decade in this month. Despite several days of thaw, in none of these, minimum temperature raised above 0 C. Noteworthy is the new record of maximum temperature for December: the temperature 4,7 C was recorded, which is 0,3 C higher value than the previous record. The sum of precipitation in December 2013 amounted 25,3 mm, which is quite typical value for this month. Most of the measured precipitation was the rainfall. Snowfalls were frequently accompanied with strong wind, which does not allow to measure snow in Hellmann precipitation gauge properly. The highest daily total sum of precipitation 9,3 mm was recorded on Only during four days precipitation did not occur, but in most days with precipitation just the trace of snowfall (0,0mm) was recorded. Despite the solid form of precipitation, in 4 days mixed rain and snow appeared and there were 3 days with only rain or drizzle. In analyzed month attention should be paid on exceptionally high mean wind velocity, which amounted 7,7 m/s, so above 1 m/s higher than usual. On so high mean value strong influence had period from 21 to 29 th, and especially 23 to 28 th of December, when all the time wind had blown stronger than 10 m/s. Spitsbergen was then under the influence of distant Orkan Theodoric, that caused massive destruction in the UK. The strongest wind occurred on 23.12, when maximum gust 41 m/s (almost 150 km/h) was noted. Noteworthy is also the first

7 day of Christmas, when the mean wind velocity dropped below 15 m/s only for 20 minutes. The most common, just like in November, was the wind from ENE sector, which occurred slightly more often than the wind from E sector. During all month snow cover was present, but after thaw from the breaks in it appeared. After next thaw from and liquid precipitations, in places without snow the thick layer of black ice created, which was not covered by snow until snowfall that occurred on the New Year s Eve, when there was no wind. The greatest snow depth (24 cm) was measured on December 2013 was full of various atmospheric phenomena. Beside the black ice that was observed during 13 days, three times hoar frost, fog and mist were noted twice. During 18 days wind stronger than 10 m/s occurred and in 9 days stronger than 15 m/s. Drifting snow was observed in 15 days, and blowing snow during 9 days, of which should be distinguished period , when all the time snow was blown above the eye level in various intensity, often so strong that it obscured the sky. Northern Lights were observed 15 times. Short appearance of diamond dust, when the sky was almost clear on is also worth to note. It appeared in the coldest day with the temperature about -16 C. FOTOGRAFIE: Fot. 1. Księżyc w pełni nad pasmem Sofiekammen. Widoczne chmury Stratocumulus lenticularis, Altocumulus stratiformis translucidus i Cirrostratus nebulosus. Po lewej od księżyca widoczny Jowisz. Gwiazdy powyżej to Kastor i Polluks z gwiazdozbioru Bliźniąt. Po prawej widoczna słaba zorza polarna (T. Jankowski) Fot. 1. Fool moon over the Sofiekammen mountain range. Visible are Stratocumulus lenticularis, Altocumulus stratiformis translucidus and Cirrostratus nebulosus clouds. On the left from the the moon

8 visible is Jupiter. Another bright points above are Castor and Pollux stars from the Gemini constellation. On the right apparent weak Aurora Borealis (T. Jankowski) Fot. 2. Widok w kierunku południowym w okolicy 12UTC podczas przesilenia zimowego. Słońce znajdowało się wtedy 10,5 pod horyzontem, rozświetlając jeszcze niebo i wywołując nawet w najkrótszy dzień roku zjawisko tzw. świtu żeglarskiego (D. Kępski) Fot. 2. View towards the South at noon (~12UTC) during the winter solstice. Sun was then 10,5 below the horizon, still illuminating the sky and causing even in the shortest "day", the phenomenon of nautical dawn (D. Kępski)