Obowiązkowy split payment w VAT

Transkrypt

1 Obowiązkowy split payment w VAT Rafał Pogorzelski Doradca Podatkowy, Prawnik Partner Zarządzający w ATNEO Prawnik, doświadczony ekspert i licencjonowany Doradca podatkowy (nr 12102). Doświadczenie zawodowe w zakresie podatków oraz ceł zdobywał m.in. podczas kilkuletniej pracy w Ministerstwie Finansów. Następnie, przez kilka lat współpracował z firmą tzw. Wielkiej Czwórki. Realizował kompleksowe usługi doradcze dla szerokiego kręgu Klientów, w tym dla największych krajowych producentów, importerów i eksporterów, wiodących podmiotów branży TSL oraz przedsiębiorstw sektora finansowego. Obecnie Partner w ATNEO, gdzie koncentruje się na współpracy z firmami zaangażowanymi w międzynarodowy obrót towarowy. Jest cenionym i doświadczonym wykładowcą specjalizującym się w problematyce podatkowej oraz celnej. czerwiec 2019

2 Split payment - kalendarium 1 lipca 2018 r. wejście w życie nowelizacji ustawy o VAT wprowadzającej stosowanie dobrowolnego systemu podzielonej płatności tj. płatność za transakcje poprzez komunikat przelewu zostaje podzielona na dwa strumienie: kwotę netto przelewaną na rachunek rozliczeniowy kontrahenta oraz kwotę podatku VAT przelewaną na rachunek VAT kontrahenta. 1 marca 2019 r. wejście w życie decyzji wykonawczej Rady (UE) 2019/310 z dnia 18 lutego 2019 r. w sprawie upoważnienia Polski do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 226 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej przewidującej stosowanie obowiązkowego MPP od dnia 1 marca 2019 r. do dnia 28 lutego 2022 r. 16 maja 2019 r. publikacja projektu zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw przewidującego wprowadzenie obligatoryjnego stosowania MPP w dostawach towarów lub świadczeniu usług określonych załącznikiem do projektu ustawy, spełniających kryterium podmiotowe i wartościowe transakcji. 2

3 Split payment założenia projektu Projekt ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw Założenia projektu: 1. wprowadzenie obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności (MPP). Obligatoryjne stosowanie MPP ma obejmować płatności faktur dokumentujących transakcje: o dokonane wyłącznie pomiędzy podatnikami (B2B), o których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, wynosi lub przekracza kwotę zł netto; o dotyczące dostaw towarów i świadczenia usług, które objęte są obecnie reżimem odwrotnego obciążenia oraz dotychczasowym zakresem solidarnej odpowiedzialności podatkowej (obecne załączniki nr 11, 13 i 14 do ustawy o VAT); o których przedmiotem są dostawy lub usługi inne niż wynika to z ww. załączników m.in. dostawy części i akcesoria do pojazdów silnikowych; maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria. Szczegółowy wykaz 150 pozycji towarów i usług objęty obligatoryjnym MPP zawiera projektowany załącznik nr 15 do ustawy o VAT. 3

4 Split payment założenia projektu Założenia projektu c.d.: 2. umożliwienie dokonywania rozliczeń z użyciem środków z rachunku VAT z przeznaczeniem na zapłatę: VAT, CIT, PIT, podatku akcyzowego, należności celnych oraz składek ZUS (katalog zamknięty); 3. zmianę przesłanek do wydania decyzji o odmowie uwolnienia środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy podatnika w związku z rozszerzonym katalogiem wykorzystania środków z rachunku VAT, dodano warunek braku zaległości w cle i podatkach stanowiących dochód budżetu państwa lub uzasadnionej obawy nie wykonania zobowiązania podatkowego/zaległości podatkowej z tytułu innych podatków; 4. wprowadzenie możliwości dokonywania zbiorczych płatności za więcej niż 1 fakturę od tego samego dostawcy, np. gdy podatnik otrzymał więcej faktur od tego samego dostawcy w ciągu 1 miesiąca kalendarzowego. W komunikacie przelewu zamiast nr faktury wskazywany będzie okres, za który podatnik dokonuje płatności; 5. wprowadzenie systemu rekompensat dla podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej/stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terenie RP zwrot kosztów obsługi rachunku rozliczeniowego i rachunku VAT, gdy podmiot ten jest zobowiązany do założenia takiego rachunku ze względu na MPP (tryb wnioskowy). 4

5 Split payment nowe obowiązki i sankcje dla dostawcy Projekt zakłada również: wprowadzenie nowego obowiązku w zakresie fakturowania dostaw na FV dokumentującej transakcję objętą MPP - dostawca będzie zobowiązany umieścić adnotację: mechanizm podzielonej płatności ; obowiązek przyjęcia płatności wynikającej z faktury w ramach MPP postanowienia umowne z nabywcą zakładające wyłączenie stosowania MPP będą z mocy prawa nieważne, jako sprzeczne z ustawą. Sankcje: Brak adnotacji na fakturze skutkować będzie: 1. ustaleniem dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 100% kwoty podatku wykazanej na fakturze; Sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego nie będzie stosowana w odniesieniu do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe. 2. uznaniem, że faktura wystawiona jest wadliwie (odpowiedzialność na gruncie KKS). 5

6 Split payment obowiązki i sankcje dla nabywcy Projekt zakłada również wprowadzenie, po stronie nabywcy usług lub towarów objętych MPP, obowiązku dokonania płatności zgodnie z MPP. Sankcje: Na gruncie projektowanej nowelizacji - zapłata z pominięciem MPP będzie skutkować: 1. ustaleniem dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 100% kwoty podatku wykazanej na fakturze, której dotyczy płatność; Sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego nie będzie stosowana w odniesieniu do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe. 2. pociągnięciem do odpowiedzialności na gruncie KKS nowelizacja wprowadza nowy czyn zabroniony - niedochowania obowiązku płatności w ramach MPP - podlegający karze grzywny do 720 stawek dziennych (maksymalnie nawet 21,6 mln zł), a w przypadku mniejszej wagi - karę grzywny za wykroczenie skarbowe; 3. brakiem możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów. 6

7 Split payment skutki dla podatników 1. Konieczność dokonania przez podatnika analizy transakcji pod względem obowiązku stosowania obligatoryjnego MPP; 2. Wprowadzenie wewnętrznych procedur w zakresie bieżącego monitoringu danych z wykazu podatników - płatność musi zostać dokonana na rachunek wskazany w wykazie; 3. Przestrzeganie przez dostawcę/usługodawcę obowiązku aktualizacyjnego w wykazie podatników w zakresie m.in. rachunku bankowego płatność zostanie dokonana przez nabywcę na rachunek wskazany w wykazie podatników; 4. Stosowanie MPP stanowi wyraz dochowania należytej staranności w kontaktach biznesowych. 7

8 Obowiązkowy split payment planowane wejście w życie Projekt zakłada wejście w życie z dniem 1 września 2019 r., z wyjątkami w nim określonymi. Etap legislacyjny: Opiniowanie 8

9 Biała lista podatników 31 maja opublikowano ustawę z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1018) wprowadzającą od 1 września br. tzw. białą listę podatników VAT tj. ujednolicony i rozszerzony wykaz podatników VAT umożliwiający weryfikację kontrahentów podatników: o o w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT; zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona. Biała lista podatników ma posłużyć jako narzędzie do weryfikacji przyszłego kontrahenta w celu spełnienia przesłanek o dochowaniu należytej staranności. Celem stworzenia jednej bazy zawierającej wszystkie istotne informacje o statusie podatników VAT było usprawnienie procesu wyszukiwania danych o innych podmiotach gospodarczych. Ułatwieniem ma być także sposób wyszukiwania danych - według NIP, fragmentu nazwy firmy lub podmiotu. 9

10 Biała lista podatników Wykaz będzie prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w wersji elektronicznej - udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów. Dostęp będzie możliwy także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego CEIDG. Wykaz będzie aktualizowany raz na dobę w każdy dzień roboczy, zaś podatnicy korzystający z niego mają otrzymać informacje o dacie i godzinie, w której dokonali weryfikacji danego podmiotu. Uzyskanie informacji w rejestrze będzie możliwe na wybrany dzień - do 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. 10

11 Biała lista podatników zakres danych Zakres przetwarzanych i udostępnianych danych: 1. Firma (nazwę) lub imię i nazwisko; 2. NIP; 3. Numer REGON, o ile został nadany; 4. Numer PESEL, o ile podmiot posiada; 5. Numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany; 6. Adres siedziby w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną; 7. Adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres rejestracyjny (osoba fizyczna); 8. Imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL; 9. Imiona i nazwiska prokurentów oraz ich NIP lub numery PESEL; 10. Imię i nazwisko lub firmę (nazwę) wspólnika oraz jego NIP lub numer PESEL; 11. Daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT; 12. Podstawę prawną rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT; 13. Numery rachunków rozliczeniowych. Wskutek nowelizacji obecnie funkcjonujące wykazy podatników zostaną połączone i uzupełnione m.in. o numery rachunku bankowego, wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym i potwierdzone przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego izby rozliczeniowej monitorującego przepływy pieniężne na rachunkach przedsiębiorców (STIR). 11

12 Biała lista podatników a rozliczenia podatników Zgodnie z przyjętą ustawą płatność będzie skuteczna, gdy zostanie dokonana na rachunek wskazany w wykazie podatników VAT. Na gruncie ww. ustawy od 1 września br. dokonanie rozliczeń między podatnikami, których wartość transakcji przekracza zł na rachunek inny, niż wskazany w wykazie, bądź z jego pominięciem, będzie skutkowało: 1. solidarną odpowiedzialnością podatnika (nabywcy) całym majątkiem wraz z dostawcą towaru lub usługi za jego zaległości podatkowe, w części dotyczącej transakcji (proporcjonalnie); 2. brakiem możliwości zaliczenia płatności do kosztów podatkowych w PIT i CIT. WYJĄTEK: Ustawa przewiduje możliwość uniknięcia ww. sankcji - w przypadku, gdy podatnik o zapłacie dokonanej na rachunek inny, aniżeli wskazany w wykazie, zawiadomi naczelnika US właściwego dla wystawcy faktury, w ciągu 3 dni od dnia zlecenia przelewu. Jeśli płatność zostanie dokonana na inny rachunek bankowy niż wskazany w wykazie, ale z zastosowaniem modelu split payment, wówczas podatnik uniknie negatywnych konsekwencji bez konieczności zawiadamiania naczelnika urzędu skarbowego. 12

13 Biała lista podatników - wejście w życie Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2019 r., przy czym przepisy dotyczące sankcji będą stosowane od 1 stycznia 2020 r. 13