Słowińcy - nazwa nadana reliktowej grupie ludności pomorskiej, zamieszkujących niegdyś tereny nad jeziorami Gardno i Łebsko (północno-zachodnia część

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Słowińcy - nazwa nadana reliktowej grupie ludności pomorskiej, zamieszkujących niegdyś tereny nad jeziorami Gardno i Łebsko (północno-zachodnia część"

Krystian Kosiński
8 lat temu
Przeglądów:

1 Szlak słowiński

2 Kim byli słowińcy? Słowińcy - nazwa nadana reliktowej grupie ludności pomorskiej, zamieszkujących niegdyś tereny nad jeziorami Gardno i Łebsko (północno-zachodnia część województwa pomorskiego) przez rosyjskiego etnografa Aleksandra Hilferdinga. Po roku 1945 Słowińcy, traktowani jako Niemcy - zamieszkujący przed wojną ziemie niemieckie i posługujący się językiem niemieckim, byli szykanowani i wysiedlani. Wielu z nich zmuszono do emigracji do Niemiec. Badania językoznawcze Friedhelma Hinze nad nazewnictwem rybackim słowińskiego dialektu języka pomorskiego, przeprowadzone w Meklemburgii, dokumentują obecność Słowińców po przesiedleniu, posługujących się na pewno szczątkowo swoim językiem, na terenie dawnego NRD. W Polsce pozostało niewielu z nich. Materialne ślady ich istnienia (architektura ludowa, wyposażenie wnętrz, sztuka ludowa itp.) zostały zgromadzone w skansenie Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach położonym na terenie Słowińskiego Parku Narodowego.

etnografa Aleksandra Hilferdinga. Po roku 1945 Słowińcy, traktowani jako Niemcy - zamieszkujący przed wojną ziemie niemieckie i posługujący się językiem niemieckim, byli szykanowani i wysiedlani.

3 O Słowińskim Parku Narodowym Słowiński Park Narodowy jest położony w środkowej części polskiego wybrzeża, w województwie pomorskim. Obejmuje Mierzeję Łebską, Nizinę Gardeńsko-Łebską, morenę czołową z najwyższą kulminacją 115 m n.p.m. na wzgórzu Rowokół oraz szereg jezior: Łebsko, Gardno, Jezioro Smołdzińskie, Jezioro Dołgie Wielkie i Dołgie Małe. Przez teren parku przepływa 7 rzek, z których największe to Łeba wpadająca do jeziora Łebsko i Łupawa uchodząca do jeziora Gardno. Na obszarze Parku utworzono 12 rezerwatów ścisłych i 3 częściowe.

Przez teren parku przepływa 7 rzek, z których największe to Łeba wpadająca do jeziora Łebsko i Łupawa uchodząca do jeziora Gardno.

4 Słowiński Park Ciąg Dalszy W 1977 roku został włączony przez UNESCO do sieci Światowych Rezerwatów Biosfery, a w 1995 r. wpisany na listę terenów chronionych konwencją ramsarską o obszarach wodno-błotnych o międzynarodowym znaczeniu przyrodniczym. Charakterystycznymi elementami Parku są przymorskie jeziora, bagna, łąki, torfowiska, nadmorskie bory i lasy, a przede wszystkim wydmowy pas mierzei z ruchomymi wydmami. Symbolem Parku jest mewa.

wpisany na listę terenów chronionych konwencją ramsarską o obszarach wodno-błotnych o międzynarodowym

5 Na terenie Parku występują zbiorowiska: wydmowe, torfowiskowe, łąkowe i leśne. Pionierskim gatunkiem trawy rozpoczynającej sukcesję na plażach i pomiędzy wydmami jest piaskownica zwyczajna, za nią wchodzi większa wydmuchrzyca piaskowa, turzyce, a następnie krzewy i porosty. Ostatnim etapem ekspansji roślinności jest występujący na piaskach i wydmach szarych bór bażynowy. Ogółem w Parku występuje około 920 gatunków roślin naczyniowych165 gatunków mszaków, 500 gatunków glonów, 430 gatunków grzybów. Należą do nich między innymi: widłak torfowy, mikołajek nadmorski, zimoziół północny, rosiczka okrągłolistna, storczykowate, turzyca piaskowa, długosz królewski, poryblin jeziorny, malina moroszka. Flora w parku

krzewy i porosty. Ostatnim etapem ekspansji roślinności jest występujący na piaskach i wydmach szarych bór bażynowy.

6 Fauna Najważniejszymi zwierzętami Parku są ptaki. Sklasyfikowano tu około 260 gatunków ptactwa z czego połowa to ptactwo wodne i błotne. Na brzegach jezior gniazda swe zakładają łabędzie, mewy, kaczki, perkozy, łyski i rybitwy. Na bagnach bytują bataliony, bekasy, kuliki, czaple i żurawie. Natomiast w lasach można spotkać bielika, rybołowa i sowy m.in. puchacza. W lasach gnieżdżą się również bardziej pospolite ptaki jak myszołów, sikora, kruk czy dzięcioł. W Parku żyją również owady na czele z rzadkimi motylami, chrząszczami i skoczogonkami, z płazów znajdziemy ropuchy i żaby, natomiast gady reprezentują jaszczurki, padalec i żmija zygzakowata. Z ssaków większych zobaczymy tutaj łosia, jelenia, sarnę, daniela i dzika, natomiast z małych lisa, gronostaja, jenota, borsuka, wydrę, piżmaka oraz bobra.

Natomiast w lasach można spotkać bielika, rybołowa i sowy m.in. puchacza. W lasach gnieżdżą się również bardziej pospolite ptaki jak myszołów, sikora, kruk czy dzięcioł.

7 Co chcemy zwiedzić? Wydma ruchoma jeden z rodzajów wydm piaskowych. Charakteryzuje się tym, że mniejsze ziarna, występujące w niewielkich ilościach w piasku nadmorskim, są zwiewane ze szczytu. Ciągłe przesypywanie ziaren piasku nie zatrzymywanych przez roślinność powoduje stopniowe przemieszczanie szczytów wydm zgodnie z kierunkiem dominujących wiatrów. Ruch wydm ustaje w momencie pojawienia się na nich roślin, które je utwierdzają. W Polsce najbardziej znane wydmy ruchome występują w Słowińskim Parku Narodowym w okolicach Łeby.

Ciągłe przesypywanie ziaren piasku nie zatrzymywanych przez roślinność powoduje stopniowe przemieszczanie szczytów wydm zgodnie z

8 Skansen w Kulkach Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach powstało z myślą ratowania kultury materialnej dawnej ludności kaszubskiej, zwanej Słowińcami. Położenie Muzeum w środku funkcjonującej małej, wiejskiej społeczności, w centrum Parku Narodowego dodaje mu autentyczności i podkreśla symbiozę z otaczającą go przyrodą. Tysiące turystów i mieszkańców regionu przybywa do Muzeum na Czarne Wesele, główną imprezę otwierającą sezon.

Położenie Muzeum w środku funkcjonującej małej, wiejskiej społeczności, w centrum Parku Narodowego dodaje

9 Skansen w Kulkach

Podobne dokumenty

Słowiński Park Narodowy

Słowiński Park Narodowy Utworzony został w 1967 roku rozporządzeniem Rady Ministrów. Jest położony w środkowej części polskiego wybrzeża, w województwie pomorskim. Obejmuje Mierzeję Łebską, Nizinę Gardeńsko-Łebską,