O wojnie polsko-polskiej

Transkrypt

1 O wojnie polsko-polskiej Wojciech K. Szalkiewicz 29 maja 2010 r. na wiecu w Zakopanem, Jarosław Kaczyński, kandydat PiS na prezydenta, prezentując załoŝenia swojego programu wyborczego zaapelował, aby zakończyć wojnę polsko-polską. Musimy skończyć raz na zawsze z polsko-polską wojną mówił J. Kaczyński. Ona nie przyniosła Polsce niczego dobrego, przyniosła bardzo wiele zła, bardzo wiele nieszczęścia. Polsce potrzebny jest wzajemny szacunek uczestników Ŝycia publicznego, rozmowa o polskich sprawach w wielu miejscach potrzebny jest takŝe kompromis. (...) To wezwanie kieruję do wszystkich uczestników Ŝycia publicznego kończmy polsko-polską wojnę. Pod koniec wystąpienia jeszcze raz zaapelował o zakończenie wojny polsko- polskiej. Nie trzeba nam dzisiaj w Polsce Ŝadnej wojny, potrzebna jest spokojna rozmowa o Polsce apelował lider PiS. (1) Komentując na gorąco słowa swojego konkurenta, Bronisław Komorowski, kandydat PO stwierdził, Ŝe docenia słowa dotyczące zakończenia wojny. Z satysfakcją przyjąłem fakt wywieszenia przez Jarosława Kaczyńskiego białej flagi w imieniu IV RP. ( ) Jeśli padły z ust Kaczyńskiego słowa o pojednaniu, o zakończeniu konfliktu polsko-polskiego, padły słowa, które są przekreśleniem idei IV RP, to ja będę o tym pamiętał, przypominał i będę się na to powoływał, proponując dalsze, kolejne elementy współdziałania z opozycją, takŝe i z PiS. Tę część wypowiedzi przyjmuję z nadzieją, bo wydaje mi się, Ŝe rzeczywiście coś się zmienia w polskiej polityce, co moŝe słuŝyć rzeczywistemu budowaniu porozumień i mechanizmu współpracy (2) Historia konfliktu polsko-polskiego, a w zasadzie sporu pomiędzy III a IV Rzeczpospolitą czy teŝ wizją polski liberalnej i solidarnej, sięgają drugiej połowy 2005 r., czasu parlamentarnej i prezydenckiej kampanii wyborczej walki o władzę w kraju. Za jej początek moŝna uznać datę 14 września 2005 r., kiedy to z ubiegania się o urząd prezydenta zrezygnował Włodzimierz Cimoszewicz. Ówczesny kandydat lewicy przez długi czas, jako wspólny wróg godził polską prawicę w walce wyborczej. Jednak rewelacje Anny Jaruckiej, jego byłej asystentki oparte, jak się szybko okazało, na kłamstwach i spreparowanych kwitach (3), a nagłośnione przez polityka Platformy Konstantego Miodowicza, skutecznie wyeliminował go z walki politycznej.

2 Tym samym w walce o władzę liczyć zaczęły się juŝ tylko Platforma Obywatelska i Prawo i Sprawiedliwość oraz ubiegający się o prezydenturę liderzy tych ugrupowań: Donald Tusk i Lech Kaczyński. Jak napisali Grzegorz Induski i Rafał Pleśniak we Wprost : Gdy zabrakło Cimoszewicza, okazało się, Ŝe obowiązujące przez ostatnie 15 lat podziały trafiły na śmietnik historii. Pozostał typowy dla przewaŝającej części współczesnej Europy podział na zwolenników państwa opiekuńczego i samoograniczającego się państwa liberalnego (4) W tym czasie toczyła się jeszcze normalna walka polityczna o głosy wyborców Zatrudnieni w sztabach PiS i PO specjaliści do marketingu politycznego, realizowali podręcznikowe wręcz kampanie, oparte na sprawdzonych anglosaskich wzorcach. Dlatego i ich strategie były podobne. W całej Polsce pojawiły się billboardy z Człowiekiem z zasadami i Prezydentem Tuskiem, czy teŝ z Silnym prezydentem, uczciwą Polską oraz Rodziną, Uczciwością, Przyszłością. Kandydaci ubiegający się o urząd Prezydenta RP zaczęli podróŝować po kraju, spotykać się z działaczami partii w terenie oraz zwykłymi ludźmi, przy okazji róŝnego typu eventów organizowanych przez sztaby, jak i przy okazji licznych imprez plenerowych odbywających się w całej Polsce. Do czasu ogłoszenia wyniku wyborów parlamentarnych strony unikały wzajemnych ataków, a kampania prowadzona była w białych rękawiczkach, zwaŝywszy na fakt, Ŝe obie partie deklarowały wówczas współpracę przy sanacji Polski, której po wyborach miał dokonać POPiS-owy rząd. Mamy nadzieję, Ŝe skupimy się na tym, Ŝeby przygotowywać powołanie nowego rządu, uzgadniać program. No i niezaleŝnie od tego, Ŝe do wyborów pójdziemy osobno, to dać opinii publicznej poczucie, Ŝe jesteśmy przygotowani do tego, Ŝeby po wyborach, kiedy ustalą się proporcje między naszymi ugrupowaniami, podjąć tę pracę razem mówił Marek Jurek z PiS(5). Pierwsza zmiana stylu kampanii i charakteru walki nastąpiła 25 września 2005 r. kiedy okazało się, Ŝe wbrew wszelkim prognozom i sondaŝom przedwyborczym, i chyba ku zaskoczeniu samych wyborców, więcej miejsc w parlamencie otrzymała nie Platforma (133 w Sejmie i 34 w Senacie), a Prawo i Sprawiedliwość (155 w Sejmie i 49 w Senacie). Tym samym PO zostało mniejszą połową zapowiadanej POPiS-owej koalicji, a Jan Maria Rokita reklamowany jako Premier z Krakowa stracił szansę na ten urząd. Najprawdopodobniej wtedy teŝ bracia Kaczyńscy uwierzyli, Ŝe moŝliwy jest sukces równieŝ na froncie walki o prezydenturę. A nie było wówczas tajemnicą, Ŝe Jarosławowi

3 najbardziej zaleŝało na zdobyciu dla Lecha prezydentury. Mówił o tym wprost i to z tego powodu błyskawicznie zrezygnował z bycia premierem. W tym momencie skończył się Wersal i tak naprawdę zaczęła się prawdziwa wojna polsko-polska. Walkę polityczną zaczęli prowadzić juŝ nie przyjaciele do boju stanęli przeciwnicy. Aby odnieść zwycięstwo w wyborach prezydenckich obaj kandydaci zaczęli pokazywać, co ich dzieli. RozróŜnienie pomiędzy Polską liberalną, a Polską solidarną, które do tej pory było tylko akcentem róŝnicującym programy obu partii stało się osią kolejnej fazy kampanii. Kaczyńscy poszli na konfrontację, na walkę na wizerunki, odwołując się do emocji, uczuć i fobii społeczeństwa. Synonimem tej kampanii stał się występ pluszaka, który wygrał PiS-owi wybory parlamentarne i prezydenckie. W pierwszej turze wyborów prezydenckich Donald Tusk kandydat Platformy zdobył poparcie o nieco ponad trzy procent wyŝsze niŝ konkurent z PiS-u Lech Kaczyński (36,33 proc. vs. 33,10 proc.). Okazało się ono jednak zbyt małe, aby wybory zostały rozstrzygnięte w pierwszym głosowaniu. Kampania wyborcza nabrała tempa i ostrości. Jednak zaczęła odbywać się pod dyktando sztabowców z PiS. W tym czasie sztabowcy Tuska, spoczęli na laurach i starali się co najwyŝej dowieźć tę niewielką przewagę do drugiej tury. Sztabowcy Kaczyńskiego prezentując wizję silnej, wręcz bezkompromisowej prezydentury ( Silny prezydent, uczciwa Polska ) i skutecznie przeciwstawili ją niedookreślonej wizji Człowiek z zasadami reprezentowanej przez Tuska. W ostatniej fazie wyborów, gdy rozpoczęła się gra o wszystko, kampania nabrała jeszcze większego tempa. Rubikonem, punktem bez powrotu do stołu rokowań była najprawdopodobniej sprawa dziadka w Wehrmachcie, która pojawiła się r., zaraz po pierwszej turze wyborów prezydenckich. Wprawdzie wyciągnięcie najcięŝszego działa, jakim był atak Jacka Kurskiego na antenata Tuska o mały włos nie zakończył się klęską Kaczyńskiego, ale jego sztabowcy (przy wsparciu dziennikarzy) szybko i skutecznie uporali się z tym kryzysem. Kaczyński przeprosił za słowa swojego sztabowca. Kurski został usunięty najpierw ze sztabu, a potem z PiS-u. A sztab przystąpił do kontrataku wyciągając sprawę kontrowersyjnej konferencji Hanny Gronkiewicz-Waltz w warszawskim hospicjum, na której L. Kaczyński został zaatakowany za prowadzenie niesłusznej polityki społecznej w Warszawie jako prezydent stolicy.

4 Jednak główną sceną walki na tym ostatnim etapie kampanii stały się studia telewizyjne, w których odbył się cały festiwal róŝnych debat. Zaczął je wygrywać Kaczyński zachowujący spokój i pewność siebie oparte na rosnącym poparciu w sondaŝach. Ich wyniki miały teŝ wpływ na zachowanie kontrkandydata, który zaczął tracić przewagę i grunt pod nogami. Tusk był coraz bardziej nerwowy i na krągło się tłumaczył. Kluczem do sukcesu, takŝe w ostatniej fazie kampanii, był wspomniany juŝ liberalizm, z którego nie udało się Tuskowi ani jego sztabowi do końca wytłumaczyć. Nie znaleźli sposobu na PiS-owską reklamówkę z lodówką i pluszakiem, która świetnie trafiła do mniej wykształconego elektoratu. Nie potrafili udowodnić, Ŝe proponowane przez PO reformy słuŝby zdrowia nie będą słuŝyły tylko pacjentom z grubym portfelem itp. A te argumenty w dyskusji Kaczyński powtarzał do znudzenia. Tusk dał się zepchnąć do naroŝnika ringu, w którym mógł juŝ tylko parować ciosy i się bronić. Dodatkowo w trakcie dyskusji co i raz znajdował wspólne poglądy z Kaczyńskim. W efekcie Polacy uznali, Ŝe to Lech Kaczyński, a nie Donald Tusk bardziej nadaje się na Prezydenta RP. Po raz kolejny zaskoczyli teŝ swoim wyborem nie tylko kandydatów i ich sztaby, ale i chyba samych siebie. Krajobraz po bitwie o fotel prezydenta A.D nie nastrajał optymistycznie jeŝeli chodziło o moŝliwość zawarcia porozumienia. Obie partie, jej działacze oraz sympatycy stali się bowiem prawdziwymi wrogami. Platforma straciła to, co wydawało się być w zasięgu ręki, do tego pokonana została w nie najbardziej elegancki sposób, więc na postawę jej liderów wpływ miały zapewne i gorycz poraŝki, jak i poczucie osobistej krzywdy. RównieŜ PiS, przystępując do powyborczych negocjacji dotyczących ewentualnej koalicji z Platformą, prowadził je w euforii sukcesu, juŝ z pozycji siły przewagi w parlamencie i posiadania swojego prezydenta. Nic dziwnego, Ŝe do porozumienia utworzenia wspólnego rządu i współpracy na forum parlamentu nie doszło. PO przeszło do opozycji, a Jarosław Kaczyński doprowadził do zawarcia taktycznego (jak się później okazało) sojuszu PiS-u z Samoobroną i LPR-em. W oparciu o Pakt stabilizacyjny (i późniejszą koalicje) zaczął realizować koncepcję IV RP, walcząc na wszystkich frontach o odzyskanie państwa z rąk wszechobecnego jego zdaniem Układu, którego synonimem (obrońcą III RP) stała się szybko Platforma Obywatelska. Wojna polsko-polska trwała więc nadal, obfitując w liczne pojedynki róŝnego typu harcowników (ze strony PO najbardziej widoczni byli Janusz Palikom i Stefan Niesiołowski,

5 a ze strony PiS: Jacek Kurski, Michał Kamiński, Adam Bielan oraz przez pewien czas Ludwik Dorn) oraz potyczki (rozgrywające się głównie w Sejmie i Trybunale Konstytucyjnym). W wojnie tej doszło teŝ do trzech duŝych bitew których termin wyznaczały daty kolejnych wyborów. Wprawdzie bitwę o samorządy w 2006 r. moŝna uznać za nierozstrzygniętą, ale przyśpieszone wybory parlamentarne 2007 r. okazały się juŝ poraŝką PiS, która kosztowała tę partię utratę władzy. Z kolei wybory do Parlamentu Europejskiego w 2009 r. potwierdziły strategiczną juŝ przewagę Platformy na scenie politycznej. Stalingradem tej wojny polsko-polskiej dla Prawa i Sprawiedliwości okazała się operacja Lepper, która jak pokazały późniejsze wydarzenia miała najprawdopodobniej na celu wyeliminowanie liderów ugrupowań sojuszniczych przystawek i przejęcie ich szabel w Sejmie w celu uzyskania pełnej, nieskrępowanej juŝ sojuszem z LPR i Samoobroną, władzy przez J. Kaczyńskiego. Jednak doprowadziła ona do przyśpieszonych wyborów parlamentarnych, które wygrała Platforma. W ten sposób doszło do diametralnej zmiany na froncie. PiS znalazł się w opozycji i defensywie, prowadząc walkę głównie zza murów Pałacu Prezydenckiego. Ten swój ostatni bastion PiS utraciło jednak r. wraz z tragiczną śmiercią Lecha Kaczyńskiego. Śmierć prezydenta, jego pogrzeb i Ŝałoba narodowa sprawiły, Ŝe tak wojna polskopolska, jak i cała polska polityka zmieniła charakter. Te wydarzenia, jak i powódź, która nawiedziła kraj późną wiosną, stały się doskonałym pretekstem do zawarcia nieformalnego armistycjum, które przede wszytki określiło strefę zdemilitaryzowaną, którą stała się przyspieszona, prezydencka kampania wyborcza 2010 r. Majowy apel J. Kaczyńskiego o zawieszenie broni nie zakończył jednak toczącej się wówczas walki politycznej pomiędzy Platformą a PiS-em. W grę wchodził bowiem nie tylko prestiŝowy dla obu partii urząd Prezydenta RP, ale takŝe, mające się odbyć jesienią tego roku, wybory samorządowe, a przede wszystkim, zaplanowane na następny rok, wybory parlamentarne. Tym samym nie zapowiadało ono moŝliwości podpisania jakiegokolwiek porozumienia pokojowego pomiędzy PiS i PO,. Wojna polsko-polska spowodowała bowiem utratę wzajemnego zaufania pomiędzy politykami obu ugrupowań. Poza tym konsekwencją operacji Lepper dla PiS-u była utrata jakichkolwiek zdolności koalicyjnych w ówczesnym parlamencie, a dysponująca w tym czasie sejmową większością, opartą na trwałym (?) sojuszu z Polskim Stronnictwem Ludowym PO raczej nie było zainteresowane takim porozumieniem.