Turystyka transgraniczna i międzynarodowa

Transkrypt

1 Turystyka transgraniczna i międzynarodowa Czesko-polski singltrek pod Smrkem w Górach Izerskich LAUREAT 2013

2 Spis treści Wstęp O projekcie Ciekawostki Z turystyką na ty Dane adresowe? 3

3 Polska Pięknieje Celem konkursu Polska Pięknieje 7 Cudów Funduszy Europejskich jest wyłonienie i nagrodzenie najlepszych przedsięwzięć współfinansowanych z Funduszy Europejskich w obszarze turystyki, infrastruktury sportowej i rekreacyjnej, zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz rewitalizacji. Nagrody główne przyznawane są w 7 kategoriach. Projekt Czesko-polski singltrek pod Smrkem w Górach Izerskich to laureat w kategorii Turystyka transgraniczna i międzynarodowa. W ramach przedsięwzięcia powstał singltrek, czyli specjalnie przygotowana trasa na wąskich ścieżkach, wijących się między drzewami izerskich lasów. Umożliwia ona uprawianie kolarstwa terenowego w lesie, nie szkodząc naturze. 4 wstęp 5

4 W zgodzie z naturą Przez długi czas samorządy Świeradowa-Zdroju i Novego Města pod Smrkem szukały pomysłu na gospodarcze ożywienie tego regionu. Rozważając różne opcje, postawiono jeden warunek: rozwój nie może się dokonywać kosztem zasobów przyrodniczych. Góry Izerskie obfitują bowiem w cenne ekosystemy, m.in. torfowiska. Na terenie Nadleśnictwa Świeradów znajduje się jedna z najważniejszych ostoi cietrzewia, gatunku objętego ścisłą ochroną. Bazując na pozytywnych doświadczeniach z Walii, wybrano budowę singltreków, czyli wąskich jednokierunkowych ścieżek, które pozwalają rowerzystom na obcowanie z przyrodą, równocześnie jej nie szkodząc. Powstała trasa o długości 40,73 km, z czego 23,13 km znajduje się po stronie czeskiej, a 17,6 km po polskiej. Dokumentację techniczną przygotowano we współpracy z najbardziej znanym ekspertem w tej dziedzinie Dafyddem Davisem z Walii. Wcześniej projektował on podobne trasy w Wielkiej Brytanii, Kanadzie i Japonii. Projekt: Czesko-polski singltrek pod Smrkem w Górach Izerskich Projektodawca: Lasy Państwowe Nadleśnictwo Świeradów wraz z partnerami Lokalizacja: pomiędzy Świeradowem-Zdrój a Novym Městem Program: Program Współpracy Transgranicznej Czechy Polska , 2.2 Wspieranie rozwoju turystyki Wartość projektu: ok. 2,6 mln zł Dofinansowanie z UE: ok. 2,2 mln zł 6 o projekcie o projekcie 7

5 Wizytówka Gór Izerskich Świeradów-Zdrój położony jest na wysokości m n.p.m., u podnóża Gór Izerskich w dolinie rzeki Kwisy. Pierwszą wzmiankę o wodach leczniczych można odnaleźć w książce berlińskiego lekarza Leonarda Thurneyssera, wydanej w 1572 r. Przełomem w rozwoju miasta był rok 1768, z którym kojarzony jest początek zorganizowanej działalności uzdrowiskowej. Obok tzw. górnego źródła wybudowano wówczas dla kuracjuszy dom mieszkalny z 14 pokojami (stary dom źródlany). Z czasem miasto stało się znanym uzdrowiskiem, a jego dalszy rozkwit ułatwiało połączenie kolejowe z Wrocławiem i ze Zgorzelcem. Specjalnością kurortu z ponad 250-letnią tradycją leczniczą są kuracje schorzeń: narządu ruchu, reumatologicznych, neurologicznych, ginekologicznych, miażdżycy tętnic obwodowych, nadciśnienia tętniczego i osteoporozy. 8 9

6 Dom zdrojowy XIX-wieczny budynek powstał w miejscu poprzedniego Domu Źródlanego z 1781 r., zniszczonego podczas pożaru w 1895 r. Interesująca bryła zwieńczona jest wieżą zegarową o wysokości 46 m, na którą można wejść. Największą atrakcją obiektu jest najdłuższa na Dolnym Śląsku modrzewiowa hala spacerowa o długości 80 m, z piękną roślinną polichromią i witrażami. Przy głównym wejściu znajduje się źródło wody pitnej, zawierającej szczawy radonowo-żelaziste

7 Ogród dydaktyczny Izery Trzech Żywiołów Charakterystyczne dla Gór Izerskich torfowiska zobaczyć w naturze jest niezwykle trudno. Są bowiem na tyle cenne, że nie można po nich chodzić. Przy budynku Nadleśnictwa Świeradów powstało jednak największe w Europie sztucznie utworzone torfowisko. Na obszarze prawie 4 tys. m² zaznajomimy się z typowymi roślinami, np. rosiczką okrągłolistną, żurawiną błotną i brzozą karłowatą. Atrakcją jest zainstalowany tu system multimedialny, który pozwala na rozpoznawanie odgłosów zwierząt. Dla miłośników astronomii przygotowano nieduże obserwatorium. Znajdujące się w nim teleskopy umożliwiają obserwację nieba zarówno w dzień, jak i w nocy

8 Ścieżka edukacyjna Zajęcznik W 2012 r. z inicjatywy Nadleśnictwa Świeradów powstała interaktywna ścieżka edukacyjno-przyrodnicza. Rozpoczyna się przy wejściu do lasu od ul. Polnej lub Cichej (należy iść zielonym szlakiem w stronę szczytu Zajęcznik). Dziewięć interaktywnych tablic edukacyjnych zaprojektowano w taki sposób, by przyciągnąć uwagę turystów oraz w łatwy sposób poszerzyć ich wiedzę o florze i faunie Gór Izerskich. Oto ich tematy: Gdzie mieszkam Roślina zwierzę Układanka łowiecka Mieszkańcy izerskiego lasu Lekcja dendrologii Zobaczysz mnie w dzień czy w nocy Znajdź moją mamę Łańcuch pokarmowy Leśne cymbały

9 Czarci młyn Młyn wodny w Czerniawie-Zdroju (5 km od centrum Świeradowa) powstał pod koniec XIX w. Zachowało się w nim oryginalne wyposażenie, które funkcjonuje do dziś. Obecnie działa tu skansen. Zwiedzający mogą przyjrzeć się dawnemu cyklowi produkcji chleba, począwszy od przetworzenia pszenicy w maszynach młyńskich, poprzez wyrabianie ciasta, a skończywszy na wypiekaniu bochenków w stuletnim piecu. Zgodnie z legendą, aby ustrzec się złośliwości czarta ukrywającego się gdzieś w młynie, przed przekroczeniem progu trzeba dotknąć znajdującej się u wejścia głowy lwa

10 Schronisko na Stogu Izerskim Schronisko wybudowano w 1924 r. w stylu śląsko-łużyckim. To jeden z ulubionych celów wypraw turystów. Z polany przy budynku rozciąga się wspaniały widok na Świeradów-Zdrój, dolinę Kwisy, Grzbiet Kamienicki i zachodnią część Karkonoszy. Szczególnie pięknie jest tutaj wczesną wiosną. Do dyspozycji gości jest ok. 50 miejsc noclegowych w pokojach z łazienkami oraz restauracja

11 Kolej gondolowa Najnowocześniejsza kolej tego typu w kraju. Na turystów czeka 71 wagoników, które w 10 minut wjeżdżają na szczyt Stogu Izerskiego. Kolej czynna jest przez cały rok. Przy górnej stacji znajduje się restauracja ze słonecznym tarasem widokowym

12 ? Świeradów-Zdrój ukryty w liczbach 7 tyle dni trwała w XVIII w. podróż z Poznania do Świeradowa -36,6ºC najniższa temperatura, jaką zanotowano na Hali Izerskiej 29 grudnia 1996 r. 143,2 średnia liczba dni słonecznych w ciągu roku średnia roczna liczba dni z opadami śniegu liczba kuracjuszy korzystających z uzdrowiska w 1938 r liczba kuracjuszy przybywających do uzdrowiska w 2012 r. Izerski punkt antygrawitacyjny To niezwykłe miejsce oddalone jest ok. 300 m od dolnej stacji kolei gondolowej (w stronę Czerniawy). Zatrzymany samochód zaczyna tu sam wjeżdżać pod górę. Niektórzy tłumaczą zjawisko tym, że pochyłość jezdni jest tylko złudzeniem optycznym. Inni wskazują na anomalię grawitacyjną. Bez względu na wyjaśnienie wszyscy mają mnóstwo zabawy. 22 ciekawoski ciekawoski 23

13 Trasa dla każdego Singltreki to wąskie (do 0,8 m szerokości) trasy rowerowe o maksymalnym nachyleniu 5%. W miejscach, w których przejazd jest utrudniony, wybudowane są mostki, kładki i przejazdy. Trasa jest dobrze oznakowana i zawsze jednokierunkowa. W wyznaczonych punktach można wyprzedzać wolniejszych cyklistów. Singltrek jest dostępny niemal dla każdego amatora dwóch kółek. Każdy odcinek, którego stopień trudności oznakowany jest odpowiednim kolorem, stanowi pętlę, w którą można się włączyć w zaznaczonych na mapach miejscach. Trasy poprowadzone są w masywie Zajęcznika i wokół Czerniawskiej Kopy. W przypadku problemów technicznych z rowerem, po stronie czeskiej (w pobliżu Novego Města pod Smrkem), znajduje się również punkt naprawy i konserwacji rowerów połączony ze sklepem dla cyklistów. Można tu też odpocząć i skorzystać z oferty gastronomicznej. 24 z turystyką na ty z turystyką na ty 25

14 Wędrując po górach Świeradów oferuje doskonałe warunki do uprawiania pieszej turystyki górskiej. Z uzdrowiska można dojść oznakowanymi szlakami do wielu ciekawych miejsc w Górach Izerskich. Początek większości z nich znajduje się w na rogu ulic Parkowej i Zdrojowej. Warto zwrócić uwagę na: Szlak czerwony wiodący na Stóg Izerski czas przejścia w obie strony to ok. 3,5 godz. Na Stogu Izerskim znajduje się schronisko turystyczne PTTK (1075 m n.p.m.). Szlak zielony na Smrek czas przejścia w obie strony to ok. 5 godz. Na szczycie Smreka (1124 m n.p.m.) wybudowano wieżę widokową, z której można podziwiać panoramę czeskiej strony Gór Izerskich. Szlak zielony do Czerniawy-Zdroju czas przejścia w obie strony to ok. 3 godz. Spacerowa trasa prowadzi przez szczyt Zajęcznika (595 m n.p.m.). W Czerniawie warto zwrócić uwagę na łużycką architekturę chat z XIX w. oraz odwiedzić Dom Zdrojowy z 1910 r. 26 z turystyką na ty z turystyką na ty 27

15 Szlak niebieski na Sepią Górę czas przejścia w obie strony to ok. 2 godz. Prowadzi Doliną Kwisy, która swój początek bierze na wysokości 940 m na północno-zachodnim zboczu Izerskich Garbów i wpada do Bobru w okolicach Żagania. Ze szczytu Sępiej Góry rozpościera się wspaniały widok na Pogórze Izerskie. Szlak niebieski na Halę Izerską czas przejścia w obie strony to ok. 4,5 godz. Znajduje się tam rezerwat florystyczny Torfowisko Izerskie z reliktowymi okazami brzozy karłowatej, jałowca halnego i jeżyny czarnej. Zimą panują tu dobre warunki do uprawiania narciarstwa biegowego. Na północnym skraju hali znajduje się schronisko Chatka Górzystów. Szlak Śladem izerskich tajemnic najnowsza trasa turystyczna, którą tworzy 14 oznakowanych kamiennych głazów, umieszczonych przy najważniejszych atrakcjach turystycznych. Na każdym z kamieni znajduje się hologram, który należy skopiować. Nagrodą za ukończenie zabawy jest wpis do Księgi odkrywców Gór Izerskich i Certyfikat odkrywcy. 28 z turystyką na ty z turystyką na ty 29

16 Nie będziesz się nudzić W Świeradowie-Zdroju niemal przez cały rok organizowane są atrakcyjne imprezy: marzec październik: Festiwal Muzyki Sakralnej Pro Musica Sacra maj: Izerska majówka czerwiec: Turniej bowlingowy czerwiec: Berliner Cup zawody sportowe dla seniorów sierpień: Europejskie spotkania młodych muzyków wrzesień: Czerniawa jaka strawa? wrzesień: Konkurs orkiestr wojskowych wrzesień: Bike maraton październik: Międzynarodowe spotkania z muzyką dawną. 30 z turystyką na ty z turystyką na ty 31

17 Obora KRÁSNỲ LES 291 RASPENAVA NOVÉ MĚSTO POD SMRKEM Ludvíkov pod Smrkem Přebytek Rapický okruh Okolo Měděnce Sviňský vrch Krobica wieża widokowa Przecznica ŚWIERADÓW-ZDRÓJ 828 ul. 11-go Listopada Świeradów-Zdrój GÓRNA tel Stóg Izerski 1108 KAMIENIEC Na Stogu Izerskim swieradow@wroclaw.lasy.gov.pl DROŻYNA Kwi s a Lužec Nadleśnictwo Świeradów Sępia Góra Dom Zdrojowy 1124 pomnik tel Radoszków 776 GÓRECZNO Smrk Świeradów-Zdrój Lasek Czerniawska Kopa Nad Czerniawą Przygonia it@swieradowzdroj.pl PODGÓRNA Asfaltový traverz Lázně Libverda GEOPARK śladami dawnego górnictwa kruszców Kotlina 756 Libverdská strana Gmina Świeradów-Zdrój Mlądz Gierczyn ul. 11-go Listopada 35 Zajęcznik CZERNIAWA-ZDRÓJ 708 Rębiszów Kamień Grota Rapická hora Měděnec 777 PTSM Halny 361 Czarci Młyn GRANICZNA 361 Orłowice ŁĘCZYNA ULICKO Ludvikovsky traverz Závorník 697 Pobiedna Nástupní Peklo Luh Wieża Gersdorfa (Obserwatorium astronomiczne) ruiny kościoła Singltrek Centrum Novoměstská strana Peklo Gierałtówek Hřebenáč Hajni Hajniště Stara Skiba Unięcice Hřebenáč 566 Přírodní park Wola Sokołowska Detřichovec Nad nádražím 522 Mroczkowice niec z DOLNÍ ŘASNICE Wolimierz 358 ruiny kościoła św. Jakuba ynn a lin ia k olej owa ŘASNICE Rębiszów Dolny Cz Nowa Skiba Körnera Świeradowiec Tišina HEJNICE 32 Ferdinandov Bílý Potok Paličník DanePaličník adresowe G Ó R Y 1037 Drwale dane adresowe Legenda drogi główne z numerami 33 stacje benzynowe

18 Wydawca: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego ul. Wspólna 2/4, Warszawa Departament Informacji, Promocji i Szkoleń tel ISBN: Realizacja: Smartlink Sp. z o.o. ul. Zjazd 2/4, Poznań tel biuro@smartlink.pl Koordynacja: Joanna Gontarz Redakcja: Joanna Gontarz, Iwona Gutowska Projekt graficzny i skład: Nina Dereszewicz Teksty: Andrzej Szoszkiewicz Zdjęcia: Janusz Tatarkiewicz, Michał Jurewicz, Tomasz Chmielowiec/Urząd Miasta Świeradów, Wiesław Krzewina, Katarzyna Męcina, Anastazja Rams, Szymon Witkowski Korekta: Agata Rokita, Tomasz Nowak Egzemplarz bezpłatny Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna

19