Komunikat Prasowy 6 lipca 2011

Transkrypt

1 Dodatkowe informacje, związane z tematami poruszanymi na spotkaniu RÓŻNICE W ZDROWIU SPOŁECZEŃSTW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH UE Różnice zdrowotne występujące pomiędzy społeczeństwami poszczególnych państw członkowskich są wyzwaniem dla polityki zdrowotnej Unii Europejskiej. W 2008 r. różnica w średniej długości życia mężczyzn w krajach UE wynosiła aż 14 lat. Skalę różnic uzmysławiać mogą statystyki dotyczące przedwczesnej śmiertelności: w niektórych krajach zachodnioeuropejskich śmiertelność przed 65 rokiem życia spadła do poziomu jednocyfrowego, podczas gdy w Europie Wschodniej wiek 65 lat osiąga tylko co trzeci mężczyzna. W pierwszej dekadzie XXI w. (dane za 2008 r.), mężczyźni we wschodnich krajach UE żyli średnio ponad 7 lat krócej niż mieszkańcy płci męskiej na zachodzie; dla kobiet różnica ta wyniosła ponad 4 lata. Przedwczesna śmiertelność wśród mężczyzn żyjących we wschodnich krajach Unii obserwowana jest w przedziale wiekowym lat i stanowi 45% ogólnej różnicy w zakresie zdrowia pomiędzy wschodem a zachodem (ponad 3 lata). Dane dotyczące populacji kobiet również wskazują, iż największe znaczenie dla występujących różnic ma przedwczesna śmiertelność kobiet żyjących w krajach wschodnich, obserwowana w przedziale wiekowym lat (stanowi ona 27% ogólnej różnicy w zakresie zdrowia). Najczęstszą przyczynę zgonów stanowią obecnie przewlekłe choroby niezakaźne, wynikające przede wszystkim ze stylu życia przy czym obserwuje się znaczne różnice w tym zakresie pomiędzy wschodnimi i zachodnimi krajami Unii. Wśród przyczyn zgonów, choroby układu krwionośnego są najczęstszą przyczyną nierówności w zakresie zdrowia pomiędzy populacją Europy Wschodniej i Zachodniej (niezależnie od płci). W przypadku mężczyzn, przedwczesna śmiertelność wskutek chorób układu krwionośnego stanowi 54% całkowitej różnicy w zakresie zdrowia, natomiast w przypadku kobiet - aż 86% całkowitej różnicy. Przygotowując się do objęcia Przewodnictwa w Radzie UE i uwzględniając wytyczne zawarte w strategicznych dokumentach UE (II Wspólnotowym Programie Zdrowia Publicznego na lata oraz w strategii Europa 2020 ) Polska postanowiła, że będzie szczególnie

2 koncentrować się na zmniejszaniu różnic w zdrowiu pomiędzy krajami UE poprzez działania na determinantach zdrowia - w szczególności właściwym odżywianiu i aktywności fizycznej; zapobieganiu i kontroli chorób układu oddechowego u dzieci; zapobieganiu i leczeniu zaburzeń komunikacyjnych u dzieci. ZABURZENIA KOMUNIKACYJNE U DZIECI Polska Prezydencja inicjuje działania polegające na wczesnym wykrywaniu i leczeniu zaburzeń komunikacji u dzieci, z wykorzystaniem narzędzi e-zdrowia i innowacyjnych rozwiązań. Dysfunkcje słuchu, wzroku i mowy mogą wystąpić we wczesnym wieku, stąd bardzo ważna jest ich profilaktyka, monitorowanie i leczenie w dzieciństwie, tak aby dzieci nimi dotknięte mogły wejść w dorosłość w dobrym stanie zdrowia. Celem działań, podejmowanych przez Polskę w ramach realizacji priorytetu Zmniejszanie różnic w zdrowiu społeczeństw Europy jest wspieranie integrującego rozwoju społeczeństwa oraz zwiększanie zatrudnienia osób zdiagnozowanych i leczonych w związku z zaburzeniami komunikacji na wczesnych etapach ich życia. Cele te wpisują się w priorytety strategii Europa czerwca br. z inicjatywy strony polskiej podpisany został Europejski Konsensus Naukowy nt. badań przesiewowych słuchu, wzroku i mowy u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jest on jednym z najważniejszych narzędzi, które posłużą realizacji priorytetu. Konsensus wyraża stanowisko europejskiego środowiska audiologów i foniatrów, terapeutów mowy oraz okulistów w sprawie zaburzeń komunikacyjnych u dzieci rozpoczynających edukację szkolną, negatywnego wpływu zaburzeń słuchu, wzroku i mowy na prawidłowy rozwój intelektualny i emocjonalny dzieci, a także istotnej roli, jaką odgrywa wczesna diagnostyka - najskuteczniej realizowana poprzez badania przesiewowe. Sprawując Prezydencję, Polska będzie zabiegać o uwzględnienie w polityce zdrowia publicznego i edukacji powszechnych przesiewowych badań słuchu, wzroku i mowy wśród uczniów.

3 TRANSPLANTOLOGIA W przypadku wielu poważnych schorzeń przeszczepianie narządów nie tylko stwarza możliwość ratowania życia, ale również oferuje jego lepszą jakość (w porównaniu do innych metod leczenia). W przypadku schyłkowej niewydolności niektórych narządów (wątroby, płuca, serca) transplantacja jest jedynym leczeniem, jakie można zastosować. Współczesna medycyna transplantacyjna dostarcza dowodów potwierdzających wydłużanie się okresu życia po przeszczepie. Wskaźnik przeżycia pacjentów poddawanych dializom wynosi 10 lat, natomiast dla osób z przeszczepionymi nerkami jest to już 20 lat. Problemem pozostaje natomiast zbyt mała w stosunku do potrzeb liczba narządów, dostępnych do przeszczepienia i na to zagadnienie strona polska zwraca uwagę podczas nieformalnego spotkania Ministrów Zdrowia, podejmując temat kluczowych problemów medycyny transplantacyjnej w Europie oraz konieczności dążenia do niwelowania różnic w zakresie działalności transplantacyjnej pomiędzy państwami UE. Niedobór narządów i stale wzrastająca liczba chorych kwalifikowanych do leczenia przeszczepianiem narządów powodują narastanie dysproporcji pomiędzy zapotrzebowaniem na leczenie przeszczepianie ma możliwością jego realizacji. Dotyczy to w różnym stopniu wszystkich krajów UE i jest postrzegane przez transplantologów jako największe ograniczenie rozwoju tej dziedziny medycyny. Zdaniem strony polskiej, aby zwiększyć dostępność organów należy kontynuować i rozwijać promocję dawstwa wśród obywateli oraz prowadzić stałe działania na rzecz zwiększenia liczby przeszczepów od żyjących i zmarłych dawców. Upowszechnianie sprawdzonych, dobrych krajowych praktyk na szczeblu UE jest jednym z założeń Planu działania UE w sprawie dawstwa i transplantacji organów ( ). Plan ten wskazuje trzy główne wyzwania dla państw członkowskich: zwiększenie dostępności organów, podniesienie wydajności i dostępności systemów transplantacji oraz podniesienie jakości i bezpieczeństwa.

4 Strona polska chce zwrócić uwagę na fakt, że rozwijanie różnorodnych form współpracy między krajami UE (zwłaszcza stworzenie skoordynowanej sieci łączącej krajowe programy) ma szansę przynieść efekty w postaci lepszego wykorzystania organów i zwiększenia rezultatów przeszczepów. DIETA I AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA JAKO DETERMINANTY STANU ZDROWIA Wzrost otyłości i nadwagi, będących skutkiem nieodpowiedniej diety i braku aktywności fizycznej obywateli, jest naglącym problemem, występującym w krajach UE. Problem ten jest spowodowany nie tylko zwiększonym spożyciem produktów wysokoenergetycznych, bogatych w tłuszcze zwierzęce, sól i cukier, o niskiej zawartości witamin, mikro i makroelementów, ale także pasywnym i siedzącym trybem życia. Nadwagę stwierdza się u 30-70%, a otyłość u 8 25 % dorosłej populacji Unii Europejskiej (wg danych z lat ) - można zatem przyjąć, iż problem ten dotyczy już połowy dorosłych mieszkańców UE. Szczególnie niepokojący jest fakt, że każdego roku w całej Europie nadmierną masę ciała stwierdza się u około dzieci - co w sumie daje 14 milionów dzieci z nadwagą, w tym przynajmniej 3 miliony dzieci z otyłością. IOTF (International Obesity Task Force) szacuje, że jedno na 5 dzieci w Europie ma nadwagę lub otyłość. Nadwaga i otyłość przyczyniają się do rozwoju wielu groźnych chorób niezakaźnych: chorób układu krążenia (chorób serca i udarów mózgu), cukrzycy, chorób układu mięśniowo szkieletowego (szczególnie zapaleń kości i stawów) oraz niektórych nowotworów (szyjki macicy, piersi, okrężnicy). W dzisiejszych czasach aż sześć z siedmiu najważniejszych czynników ryzyka, odpowiedzialnych za przedwczesne zgony Europejczyków jest powiązanych z odżywianiem się i aktywnością fizyczną (są to: nadciśnienie, podwyższony poziom cholesterolu, niewłaściwy indeks masy ciała, niskie spożycie owoców i warzyw, brak ruchu, nadużywanie alkoholu). Polska Prezydencja dostrzega potrzebę zintensyfikowania edukacji społeczeństw europejskich w zakresie zasad zdrowego odżywiania i przestrzegania zbilansowanej diety oraz ich wpływu za zdrowie, a także promocji zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej.

5 DOPALACZE Polska, zarówno w okresie przygotowań do objęcia prezydencji w Unii Europejskiej, jak i w trakcie jej sprawowania, szczególną wagę przykładała do problemu używania substancji psychoaktywnych. Mając na uwadze zagrożenia, jakie niosą ze sobą nowe narkotyki syntetyczne, należy dążyć do stworzenia skuteczniejszych mechanizmów przeciwdziałania nielegalnemu lub wykorzystującemu luki w prawie procederowi produkcji i obrotu substancjami psychoaktywnymi takimi jak tzw. dopalacze, także przy użyciu przepisów prawa nieodnoszących się bezpośrednio do narkotyków. Ponadto będziemy w dalszym ciągu dążyć do rozwijania na forum UE mechanizmów umożliwiających: stały monitoring zjawiska nowych narkotyków syntetycznych, prowadzenie badań epidemiologicznych i laboratoryjnych, realizację działań profilaktycznych skierowanych w szczególności do rodziców i ich dzieci a także przeprowadzanie akcji mających na celu podnoszenie świadomości społecznej nt. zagrożeń związanych z nowymi narkotykami syntetycznymi. E-ZDROWIE Znaczenie e-zdrowia w systemach opieki zdrowotnej Państw Członkowskich UE systematycznie rośnie. Polska Prezydencja dostrzega i docenia szansę podniesienia efektywności i jakości usług w ochronie zdrowia poprzez zastosowanie narzędzi e-zdrowia. Polska obejmuje Prezydencję w Radzie Unii Europejskiej w momencie, w którym widoczne jest zaangażowanie zarówno państw członkowskich jak i Komisji Europejskiej w ustrukturyzowanie wspólnych działań w obszarze e-zdrowia. Z roku na rok zacieśnia się zawiązana w 2009 r. współpraca Ministrów Zdrowia z Państw Członkowskich. Zarysowuje się wspólna wizji informatyzacji sektora ochrony zdrowia, gdzie kolejne przedsięwzięcia planuje się uwzględniając wykorzystanie nowych technologii, a przestarzałe rozwiązania są stopniowo przez nie zastępowane. Narzędzia e-zdrowia dają możliwość transformacji systemów ochrony

6 zdrowia poprzez tworzenie systemów zorientowanych na pacjentów, podkreślających i zwiększających ich rolę w procesie leczenia oraz oferujących im kompleksowe, zintegrowane usługi medyczne. Priorytety określone przez Komisję Europejską, w przekazanych obecnie do konsultacji społecznych założeniach do Planu Działania w zakresie e-zdrowia na lata , definiują zestaw działań, które powinny zostać podjęte aby przyspieszyć proces lepszego wykorzystywania innowacyjnych rozwiązań. I tak, w przyszłych latach Państwa Członkowskie wspierane przez Komisję Europejską będą dążyły do: zwiększenia świadomości społeczeństwa w kwestii szans i korzyści, które oferuje e- Zdrowie; wzmocnienie znaczenia i wpływu obywateli, pacjentów i pracowników ochrony zdrowia; udoskonalenia ram prawnych dla e-zdrowia wspierania innowacji i badań naukowych w dziedzinie e-zdrowia, rozwoju konkurencyjności na rynkach europejskim i światowym.