Skrót raportu Polacy o pomocy rozwojowej podsumowuj cego wyniki badania opinii publicznej zrealizowanego dla MSZ w listopadzie 2012 roku 1

Transkrypt

1 Skrót raportu Polacy o pomocy rozwojowej podsumowuj cego wyniki badania opinii publicznej zrealizowanego dla MSZ w listopadzie 2012 roku 1 Pomimo panuj cego w wiecie kryzysu, w Polsce utrzymuje si nadal bardzo wysokie poparcie spo eczne dla pomocy udzielanej krajom rozwijaj cym si (74 procent badanych). Polacy czuj moraln potrzeb wsparcia spo ecze stw biedniejszych, analogicznie do sytuacji, gdy sami otrzymywali pomoc w czasach, kiedy by a ona 74% najbardziej potrzebna. Coraz wi ksza liczba obywateli zauwa a równie, e udzielanie pomocy oraz wspieranie rozwoju krajów abiej rozwini tych mo e przynie wymierne korzy ci samej Polsce, tak e poprzez podniesienie presti u kraju na arenie mi dzynarodowej. 41 procent respondentów uzna o, e Polska mog aby przeznacza z bud etu pa stwa na pomoc rozwojow kwot wy sz ni obecnie. Jednocze nie 49 procent uzna o kwot przeznaczan obecnie za adekwatn. Polacy niewiele wiedz o wspó pracy rozwojowej, co wynika równie z ma ej dost pno ci w mediach informacji na temat zagadnie zwi zanych z pomoc. Jedynie 27 procent badanych zetkn o si w ostatnim czasie z informacjami o pomocy Polski dla innych pa stw. Jeszcze mniej, bo 11 procent badanych s ysza o o Milenijnych Celach Rozwoju ONZ. Je li w ogóle, informacje o pomocy rozwojowej czerpane s z telewizji, z prasy i radia (odpowiednio 87, 20 i 20 procent osób, które zetkn y si z informacj o pomocy rozwojowej). Ro nie tak e, szczególnie w ród osób m odych, rola Internetu jako ród a informacji (18 procent). Zaskakuje natomiast bardzo ma a rola szko y i uczelni (wskazywana jedynie przez 2 procent), ko cio a oraz rodziny i znajomych (1 procent). Oznacza to, e przy niezwykle du ym poparciu dla udzielania pomocy i naturalnej potrzebie solidarno ci ze s abszymi, Polacy maj ograniczony dost p do informacji o pomocy rozwojowej. 1 Dane wykorzystane w tym skrócie pochodz z raportu podsumowuj cego badanie opinii publicznej przeprowadzone przez TNS Polska na zlecenie MSZ w dniach listopada 2012 roku, opracowanie DWR MSZ, grafika przygotowana przy z pomoc programu Strona 1

2 Poziom poparcia Polaków dla wspó pracy rozwojowej Zdecydowana wi kszo Polaków (74 %), jest zdania, e Polska powinna wspomaga rozwój krajów abiej rozwini tych. Od 2004 r., gdy po raz pierwszy zadano to pytanie, poparcie badanych dla udzielanej przez Polsk pomocy utrzymuje si nadal na bardzo wysokim poziomie wtedy wynosi o 63 %. W 2012 roku poparcie to spad o nieznacznie, w stosunku do lat poprzednich. Najwy sze wsparcie dla polskiej wspó pracy rozwojowej odnotowano w latach 2008 i 2009, kiedy si ga o ono 84%. Jedynie co pi ty respondent (20 %) by zdania, e Polska nie powinna wspomaga rozwoju pa stw abiej rozwini tych. Wed ug wyników badania, odsetek ten w 2012 roku by du o ni szy ni w 2004 roku, kiedy wynosi 35 %. Najwi cej przeciwników anga owania si Polski w udzielanie pomocy rozwojowej znale mo na ród badanych z wykszta ceniem podstawowym (29 %), mieszka ców miast powy ej 500 tys. ludno ci (33 %), a tak e rolników (33 %). 63% 69% 75% 77% 84% 83% 79% 78% 74% 35% 25% 17% 13% 12% 12% 18% 16% 20% Strona 2

3 Hierarchia powodów, dla których Polska powinna - zdaniem respondentów - anga owa si w pomoc dla krajów s abiej rozwini tych, nie zmieni a si od pierwszego badania przeprowadzonego w 2004 roku. We wszystkich kolejnych badaniach, moralny obowi zek udzielania pomocy wskazywany by na pierwszym miejscu. Obecnie znaczenie tego uzasadnienia jest nieco mniejsze ni w 2006 roku (spadek z 63 % w 2006 roku do 55 % obecnie). Ponadto, 45 % respondentów jest zdania, e Polska mo e w ten sposób sp aci d ug, z czasów gdy bogatsze pa stwa pomaga y Polsce. Opinia, e Polska powinna wspomaga rozwój krajów s abiej rozwini tych, dominuje we wszystkich grupach spo eczno-demograficznych naszego kraju. W najwi kszym stopniu znajduje ona swój wyraz w opiniach badanych z wykszta ceniem wy szym (79 %), w ród przedstawicieli miast od 20 do 100 tys. Mieszka ców (82 %), w ród prywatnych przedsi biorców (90 %), kierowników i specjalistów (84 %), a tak e osób bardzo zainteresowanych polityk (80 %). Badani, którzy sprzeciwiaj si udzielaniu przez Polsk pomocy rozwojowej, w wi kszo ci argumentuj to stwierdzeniem, e Polska jest krajem zbyt biednym, aby pomaga innym (52 %). Respondenci uwa aj dodatkowo, e spo ród 200 pa stw na wiecie, biedniejszych i gorzej rozwini tych od Polski jest jedynie 73. W rzeczywisto ci krajów takich jest ok. 160, co oznacza, e postrzegaj c poziom rozwoju Polski ankietowani niemal dwukrotnie zani aj liczb pa stw gorzej rozwini tych od naszego kraju. Wed ug wska nika rozwoju spo ecznego (Human Development Index), na 168 sklasyfikowanych pa stw, Polska znajduje si na 39 miejscu. Strona 3

4 Poziom rodków przeznaczanych na wspó prac rozwojow Po owa Polaków (49 %) uwa a, e pomoc naszego kraju dla pa stw biedniejszych jest adekwatna do mo liwo ci gospodarczych. Odpowiedzi na pytanie o ocen wielko ci polskiej pomocy rozwojowej s zbli one do udzielonych w 2011 roku. Ankietowanych informowano, e pomoc dla krajów s abiej rozwini tych finansowana z bud etu pa stwa wynios a w 2012 roku oko o 2 z ote miesi cznie na ow statystycznego podatnika. Zapytano jednocze nie, czy badani zgodziliby si t kwot zwi kszy. Niemal dwie trzecie (63 %) Polaków wyrazi oby zgod na to, by rz d przeznacza z ich podatków okre lon kwot na pomoc dla biedniejszych krajów. 7 % zgodzi oby si na kwot wi ksz ni 3 z miesi cznie. 34% zgodzi oby si na 3 z, a 22 % wola oby, eby kwota by a ni sza. Jedynie co czwarty (24 %) badany nie chce, eby pieni dze z p aconych przez niego podatków sz y na pomoc rozwojow. 13 % nie ma zdania na ten temat. Akceptacja dla przeznaczania przez rz d pieni dzy z podatków na cele zwi zane ze wspó prac rozwojow ro nie wraz ze wzrostem poziomu wykszta cenia respondentów. Pewn kwot ze swoich podatków zgodzi oby si przeznaczy od 50 % osób z wykszta ceniem podstawowym do 70 % z wykszta ceniem wy szym. Strona 4

5 ród a informacji na temat wspó pracy rozwojowej - Jedynie nieco wi cej ni co czwarty (27 %) Polak twierdzi, e w ci gu ostatnich dwóch-trzech miesi cy spotka si z informacjami o pomocy Polski dla innych krajów. W stosunku do zesz orocznego badania, odsetek Polaków, którzy zetkn li si z informacjami o pomocy naszego kraju dla innych pa stw, znacz co si zmniejszy (o 13 pkt. proc.). W poprzednich latach wska nik ten waha si od 51 % w 2006 roku do 27 % w 2012 roku. Obecny wynik jest najni szym od 2004 roku. TELEWIZJA I INTERNET NAJWA NIEJSZE RÓD A INFORMACJI Najcz ciej wymienianym przez badanych ród em informacji o pomocy udzielanej przez Polsk innym krajom jest telewizja, któr wskazuje 87 % osób deklaruj cych kontakt z takimi informacjami. Ro nie równie rola internetu, który jako ród o informacji wymieniony zosta przez 18 % respondentów w tej grupie (w porównaniu do 9 % jeszcze kilka lat temu). W 2012 roku Polacy najcz ciej mieli kontakt z informacjami o pomocy dla Afryki (17%) oraz o pomocy humanitarnej (16 %). Pozosta e mo liwe dziedziny pomocy wymienione s rzadziej: zapobieganie kryzysom i odbudowa po konfliktach 23%, rozwój rolnictwa 22%, wspieranie wzrostu gospodarczego 20%, wspieranie reform demokratycznych 18%, rozwój infrastruktury 17%, ochrona rodowiska 17%. Strona 5

6 Zrozumienie zagadnie dotycz cych wspó pracy rozwojowej Jedynie 11 % badanych s ysza o o Milenijnych Celach Rozwoju ONZ zwi zanych z ograniczeniem ubóstwa na wiecie do 2015 roku. W stosunku do listopada 2011 roku stopie poinformowania o Milenijnych Celach Rozwoju zmniejszy si o 3 punkty procentowe, za w stosunku do 2005 roku o 9 punktów procentowych. Wed ug opinii Polaków najwi kszym wyzwaniem stoj cym na drodze rozwoju krajów s abiej rozwini tych jest dost p do wody pitnej (50 %). Prawie po owa (46 %) respondentów wskazuje na choroby zaka ne, w tym HIV/AIDS, a prawie tyle samo (45 %) na konflikty zbrojne i inne konflikty wewn trzne jako na g ówne problemy tych krajów. Najwi kszy odsetek respondentów (46 %) jest zdania, e Polska ma najwi cej do zaoferowania krajom biedniejszym w dziedzinie poprawy poziomu edukacji. Co trzeci pytany przez ankieterów Polak (38 %) wskazuje popraw jako ci s by zdrowia jako zadanie, które Polska mog aby realizowa w krajach rozwijaj cych si. Zdaniem Polaków, nasz kraj mo e si tak e przyczyni do wspierania rozwoju krajów biedniejszych, poprzez umo liwienie studentom z tych pa stw studiowania w Polsce (39 %). Je li chodzi o kana y udzielania pomocy, to 56 % badanych za w ciwy sposób udzielania pomocy wskazuje wyspecjalizowane organizacje mi dzynarodowe, a 51 % polskie organizacje pozarz dowe. Takie preferencje utrzymuj si od pocz tku badania. Strona 6

7 Wsparcie dla dzia prodemokratycznych Badani, którzy popieraj zaanga owanie Polski w dzia ania na rzecz demokratyzacji w innych pa stwach, odpowiadali na pytanie, w jaki sposób ich zdaniem Polska powinna promowa demokracj w krajach, w których istniej niedemokratyczne rz dy. Respondenci najcz ciej stwierdzali, e najlepszym sposobem wsparcia by aby wymiana m odzie y (39 %). Troch rzadziej wskazywali na wspieranie niezale nej prasy w tych krajach (36 %), zapraszanie do Polski przedstawicieli opozycji demokratycznej (29 %) oraz udzielanie studentom stypendiów na studia w Polsce (24 %). Ponadto, badani mówili o podnoszeniu tej kwestii na forach organizacji mi dzynarodowych (24 %), wspieraniu niezale nego radia i telewizji (22 %) w tych krajach, a tak e wspieraniu niezale nych portali internetowych (22 %). W kolejnych badaniach, od 2006 roku, zauwa mo na sta y wzrost odsetka respondentów uwa aj cych, e nale y wspiera tworzenie portali internetowych zawieraj cych informacje z niezale nych róde. WSPARCIE DLA AFRYKI I KRAJÓW PARTNERSTWA WSCHODNIEGO NAJWA NIEJSZE Priorytety geograficzne polskiej pomocy - Polacy przekonani s, e pomoc Polski potrzebna jest przede wszystkim krajom Afryki tego zdania jest ponad po owa badanych (55 %). Na drugim miejscu wymieniane s kraje Partnerstwa Wschodniego oraz Azji rodkowej (Ukraina, Bia oru, Gruzja, Armenia, Mo dawia, Azerbejd an i Kazachstan). Wed ug 45 % badanych Polska powinna pomaga wschodnim s siadom Polski oraz UE. Strona 7