Miejsca pamięci narodowej poświęcone powstańcom styczniowym na terenie województwa podlaskiego

Transkrypt

1 Miejsca pamięci narodowej poświęcone powstańcom styczniowym na terenie województwa podlaskiego

2 Andryjanki, przy drodze Bielsk Podlaski-Siemiatycze, we wsi przy drodze do Wygonowa, Gm. Boćki,, pomnik powstańców styczniowych Pomnik murowany z wysokim metalowym krzyżem

3 Białogrody, Uroczysko Toki, Gm. Grajewo Upamiętnienie potyczki z okresu powstania styczniowego Krzyż upamiętniający potyczkę oddziału mjr Micewicza z Rosjanami w dniu 22 sierpnia 1863 r., postawiony przez 9 Pułk Strzelców Konnych im. Kazimierza Pułaskiego i Nadleśnictwo Grajewo ( teren wsi Białogrądy, uroczysko Toki );

4 Białaszewo, Gm. Grajewo Upamiętnienie potyczki z okresu powstania styczniowego Pomnik upamiętniający potyczkę partii Wawra z Rosjanami 31 marca 1863 r. ( teren wsi Białaszewo, siedziba byłego folwarku Świderskich ).

5 Brańsk, cmentarz parafialny, ul. Bielska, Gm. Brańsk, Mogiła indywidualna weterana powstania styczniowego Aleksander Kołoszko, zmarł w 1928 r. Udział w powstaniu w 1863 r. potwierdzony źródłowo. Rodzina ufundowała nowy pomnik nagrobny z napisem w części nagrobka: Kołoszko Aleksander powstaniec styczniowy 1863 r.

6 Chodorówka Nowa, cmentarz parafialny, Gm. Suchowola, Mogiła zbiorowa 5 powstańców styczniowych z 1863 r Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych położona jest na wprost od wejścia głównego na cmentarz. Na betonowej wylewce i postumencie z szarego granitu ustawiona jest czarna płyta granitowa nieregularnego kształtu z wyrytym krzyżem i z metalową pasyjką oraz napisem memoratywnym: "Grób 5 powstańców (nazwiska nieznane) z oddziału pułkownika Konstantego Józefa Ramotowskiego "Wawra" zamordowanych przez Kozaków we wsi Domuraty w dniu 3 kwietnia 1863 r. W 140 rocznicę Powstania Styczniowego - (2003 r.) mieszkańcy Gminy Suchowola". Nad napisem wyryte godło powstańcze i napis: "Wolność całość niepodległość".

7 Choroszcz, miejsce zwane Szubienica, przy drodze Starosielce Kruszewo, Mogiła zbiorowa 11 powstańców styczniowych 1863 r. 11 powstańców zostało powieszonych i pochowanych: Antoni Busłowski, Adam Mniszko, Adolf Mniszko, Jan Ordziejewski, Wincenty Oświęciński, Józef Pilasiewicz, Jan Rogowski, Franciszek Rojecki, brat F. Rojeckiego, Satyllo, Dominik Toliński..

8 Choroszcz, przy drodze do Zastawia, Mogiła zbiorowa 4 powstańców styczniowych 1863 r. Nagrobek z czarnego granitu, litery i symbole wypiaskowane. Markowski, Łotowski (cieśla) oraz Kazimierz Grzybko - zostali rozstrzelani 26 X 1863 r.

9 Czeremcha, cmentarz parafialny przy ul. 1-go Maja Mogiła indywidualna uczestniczki powstania styczniowego Nagrobek wykonany jest z kamienia. Na płycie nagrobkowej czytelny napis:,,aleksandra Kamińska uczestniczka Powstania Styczniowego 1863r. żyła lat 90 zm. dnia 15 listopada 1939r. Cześć Jej Pamięci. Napis wykonany literami koloru złotego. Mogiła obłożona jest dookoła płytkami w kolorze grafitowym.

10 Czerwony Krzyż, Gm. Krasnopol Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. i żołnierzy Armii Czerwonej z 1944 r. Mogiła zbiorowa znajduje się na skraju lasu przy skrzyżowaniu drogi gruntowej z drogą Mikołajewo-Czerwony Krzyż-Bryzgiel. Mogiła ogrodzona metalowym kształtownikiem na granitowych słupkach i na betonowym fundamencie przykrytym granitowymi płytami. Wewnątrz dwie tablice memoratywne z czarnego granitu i dwa krzyże: katolicki i prawosławny. Napis na tablicah: "Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych 1863 Cześć Ich pamięci" oraz "Tu spoczywa 160 żołnierzy Armii Czerwonej poległych w walce z okupantem hitlerowskim w 1944 r." Teren wewnątrz wyłożony kostka granitową. Przy mogile rośnie drzewo iglaste. Nieznana jest ilość pochowanych powstańców. Nieznana jest tożsamość pochowanych żołnierzy.

11 Czuprynowo Kuźnica, przy drodze, Gm. Kuźnica Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa -kurhan położona jest na skarpie przy drodze gminnej Kuźnica-Czuprynowo. Na szczycie skarpy na betonowej płycie i betonowej podstawie metalowy krzyż. Obok granitowa płyta z wypiaskowanym orłem z okresu powstania i napisem upamiętniającym. Nieznana ilość i tożsamość pochowanych powstańców.

12 Czuprynowo, przy torach, Gm, Kuźnica Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych położona jest w lesie przy torach kolejowych linii Czuprynowo-Kundzin. Na szczycie pagórka ustawiony metalowy krzyż. U podnóża pagórka granitowa płyta z wypiaskowanym napisem: "Ojcom na chwałę synom dla pamięci ku czci spoczywających tu powstańców z 1863 roku mieszkańcy Gminy Kuźnica i firmy "KREX". Po obu stronach płyty ułożone duże głazy. Nieznana ilość i tożsamość pochowanych powstańców.

13 Gontarze, w lesie na wzgórzu przy drodze do Stanisławowa, Gm. Zbójna Mogiła indywidualna oficera polskiego z 1864 r. Mogiła ziemna otoczona betonowym ogrodzeniem. Na mogile krzyż betonowy z tabliczką memoratywną z napisem: Płk Wolski Antoni - pseud. Miecz uczestnik walk Powstania Styczniowego 1863 r. Poległ pod Gontarzami. Cześć Jego Pamięci. Z posiadanych informacji wynika, że oficer został rozstrzelany 15 VI 1864 r. w Gontarzach.

14 Jatwieź Duża, koło wsi, Gm. Suchowola Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Na betonowej płycie nagrobnej i na podstawie ustawiona jest płyta z czarnego granitu z wypiaskowanym napisem memoratywnym: "Wolność, całość, niepodległość. Zbiorowy grób żołnierzy z oddziału pułkownika Konstantego Ramotowskiego "Wawra", którzy zginęli w dniach 2 i 3 kwietnia 1863 r. W 140 rocznicę Powstania Styczniowego poległym bohaterom walk o wolność Ojczyzny. Mieszkańcy Gminy Suchowola. Jatwieź Duża 10 października 2004 r." Na płycie wyryty jest krzyż z zamocowaną metalową pasyjką. Obok mogiły rośnie duży świerk. Nieznana jest ilość i tożsamość pochowanych powstańców.

15 Knyszyn, cmentarz parafialny, Gm. Knyszyn Mogiły indywidualne weteranów powstania styczniowego Konstanty Muszyński. Zmarł 1927 r. Weteran powstania narodowego 1863 r. Antoni Onufry Wereszczyński. Weteran powstań narodowych 1863 r. Ur. 28 czerwca 1843 r. Zm. 16 października 1923 r. Pokój Jego świetlanej duszy. Żona i córki.

16 Kołodno, mogiła położona w Puszczy Knyszyńskiej na szczycie wzgórza zwanego Górą Św. Jana, Gm. Gródek, Mogiła zbiorowa nieznanych powstańców styczniowych z 1863 r. Teren ogrodzony drewnianym płotem, wewnątrz metalowy krzyż, głaz z tablicą pamiątkową z wyżłobionym napisem 90-ciu w 1863 roku dało życie za Polskę", betonowa tablica pamiątkowa ułożona na ziemi z napisem W hołdzie powstańcom z 1863 r. RZ przy.. (reszta napisu nieczytelna) oraz drewniana tablica pamiątkowa umieszczona na sośnie z napisem Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości. Mt Powstańcom Styczniowym 1863 r. w 90 rocznicę odzyskania niepodległości

17 Konne, Uroczysko Krzyże w Puszczy Knyszyńskiej, Gm. Supraśl, Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. usytuowana w Uroczysku Krzyże w Puszczy Knyszyńskiej na rozstaju dróg Konne-Surażkowo-Sokołda-Krzyże duży drewniany krzyż, tablica informacyjna, drewniane ogrodzenie. W otoczeniu mogiły galeria przedstawiająca drewniane rzeźby powstańców wykonana przez miejscowego rzeźbiarza Ryszarda Bołtowicza;

18 Krasnybór, cmentarz parafialny, Gm. Sztabin, Mogiła zbiorowa 20 powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa 20 powstańców styczniowych na cmentarzu parafialnym w Krasnymborze.

19 Kozi Rynek, uroczysko w Puszczy Augustowskiej, Gm. Sztabin, Mogiła zbiorowa nieznanych powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa z 1863 r. zlokalizowanej na uroczysku Kozi Rynek w Puszczy Augustowskiej.

20 Królowe Stojło, przy torach kolejki leśnej, w pobliżu wsi Królowe Stopiło, Gm. Gródek, pomnik upamiętniający oddziały Walerego Wróblewskiego Głaz kamienny. Nie zachowała się tablica pamiątkowa.

21 Krzywólka w lesie koło miejscowości, Gm. Szypliszki Mogiła zbiorowa poległych powstańców z 1863 r. Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. znajduje się w lesie kilkadziesiąt metrów obok mogiły oficera polskiego z 1812 r. Na dużym ociosanym kamieniu polnym osadzono wysoki, pomalowany na czarno, metalowy krzyż z pasyjką. Na kamieniu wyryto napis upamiętniający, z literami pomalowanymi na złoto: "1863 r. Pamięci poległych w Powstaniu Styczniowym". Teren wokół kamienia wyłożony jest kamiennymi płytami, dalej wysypany żółtym piaskiem. Nieznana jest ilość i tożsamość pochowanych powstańców.

22 Łomża, ul. Szosa Zambrowska Cmentarz wojenny powstańców z 1863 r. Cmentarz wojenny powstańców styczniowych, ogrodzony, od strony ulicy ogrodzenie murowane z czerwonej cegły klinkierowej, metalowa brama i przęsła. Na murze ogrodzenia tablica informacyjna w języku polskim, angielskim i niemieckim. Cmentarz utrzymywany w stylu parkowym z nasadzeniami drzew, krzewów i kwiatów. Do mogiły prowadzi alejka z betonowych płyt. Mogiła w ogrodzeniu z kształtownika stalowego pomalowanego na czarno. Centralnie na płycie betonowej posadowiony kamień z wyrzeźbionym krzyżem i symbolami powstańczymi. Poniżej tablica granitowa z nazwiskami straconych powstańców: Tu spoczywają powstańcy straceni w r. Św. pamięci rozstrzelani: /- nazwiska/ i Św. pamięci powieszeni: /- nazwiska/". Tablica zawiera 10 nazwisk i wymaga aktualizacji, gdyż łącznie zidentyfikowano 20 osób

23 Łom omża, ul. M. Kopernika, Cmentarz parafialny w Zespole cmentarzy zabytkowych; Mogiła indywidualna nieznanego powstańca z 1863 r. Mogiła powstańca znajduje się w południowej części cmentarza, bliżej ogrodzenia. Mogiła obłożona jest płytami granitowymi koloru szarego, wewnątrz wyłożona szarą kostką granitową. Na mogile krzyż metalowy w formie przyciętego młodego drzewka, płyta z kamienia czarnego łamanego z wypiaskowanym napisem: "Nieznanemu bojownikowi o wolność Polski zamordowanemu przez Kozaków w 1863 r. Mieszkańcy Łomży 2005 r."

24 Łubin Kościelny, cmentarz parafialny, Gm. Bielsk Podlaski, Mogiła indywidualna oficera polskiego powstańca z 1863 r. Mogiła indywidualna, nagrobek żeliwny. Napis na tablicy: Tablica symbolizująca pamięć poległych i pomordowanych powstańców na Podlasiu za wolną Polskę oraz uczestnika zamachu na Sowietnika Josipa Fiedorowicza-Kurganowicza w dniu przybycia na służbę do miasta Brańska z zadaniem stłumienia ruchu powstańczego dn. 11 kwietnia 1863 r. mjr. Tadeusza Jaworowskiego.

25 Orzeszkowo, gm. Hajnówka, w pobliżu szkoły podstawowej Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa powstańców z 1863 r. w Orzeszkowie. Położona jest na zachodnim skraju wsi przy drodze, w pobliżu Szkoły Podstawowej. Obiekt składa się z dużego leżącego głazu, za którym ustawiony jest obelisk. Za obeliskiem znajduje się metalowy krzyż. Całość ogrodzona jest płotem z drewnianych sztachet. Do obelisku zamocowany jest metalowy krzyż z nałożonym orłem i poniżej tablica metalowa z odlanym napisem: "1863 Tu spoczywają powstańcy polegli w walce o wyzwolenie Ojczyzny

26 Popiołki, w lesie przy drodze Popiołki Charubin, Gm. Zbójna, Cmentarz powstańców poległych w czasie powstania styczniowego 1863 r. Mogiła ziemna otoczona betonowym płotem. Wewnątrz betonowy obelisk z tabliczką upamiętniającą: Miejsce straceń bohaterów 1863 r. w 120 rocznicę wdzięczni Rodacy. Na mogile na betonowej płycie tablica upamiętniająca.

27 Rajgród, ul. Warszawska, mogiła na prywatnej posesji, Mogiła indywidualna powstańca styczniowego z 1863 r. Mogiła ziemna z wysokim krzyżem dębowym z pasyjką i wyrytym imieniem i nazwiskiem powstańca: Jan Narzymski 1863 usytuowana jest na posesji przy metalowym ogrodzeniu.

28 Rajgród, ul. Podchoinki, w lasku Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Błękitny krzyż Mogiła zbiorowa położona jest na polanie w lasku przy ul. Podchoinki w Rajgrodzie. Mogiła ziemna ogrodzona jest żeliwnym płotkiem na betonowym fundamencie. Na mogile na betonowej podstawie ustawiony żeliwny pomnik z krzyżem z pasyjką. Nieznana liczba i tożsamość pochowanych powstańców.

29 Rutki Kossaki, cmentarz parafialny, Gm. Rutki, pomnik poświęcony pamięci - powstańców 1863 r. i żołnierzy poległych za Ojczyznę Pomnik upamiętniający powstańców i żołnierzy poległych za Ojczyznę wzniesiono w latach 80-tych. Przy pomniku zachował się kamienny obelisk z 1912 r. upamiętniający poległych powstańców styczniowych. Z ustnych przekazów mieszkańców wynika, że wcześniej w tym miejscu była mogiła 55 zamordowanych i poległych powstańców styczniowych z oddziału Szajewskiego.

30 Siemiatycze, cmentarz parafialny, ul. Powstania Styczniowego, Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych znajduje się w południowo-zachodniej części cmentarza przy alejce głównej. Mogiła obramowana betonowym fundamentem z czterema słupkami i wysypana płukanym żwirem. Na mogile ustawiony murowany pomnik w kształcie kapliczki z daszkiem przykrytym dachówką ceramiczną. Pomnik otynkowany i pomalowany na biało. Daszek zwieńczony metalowym kutym krzyżem. Na ścianie pomnika centralnie umieszczona mosiężna tablica memoratywna z krzyżem i herbami Polski i Litwy oraz napisem: "Polegli za Ojczyznę 6.7.II Requiescant in pace". Nieznana ilość i tożsamość pochowanych powstańców.

31 Stare Wykno, położona jest w polu przy drodze powiatowej pomiędzy miejscowościami Kulesze Kościelne - Czarnowo-Biki, Gm. Kulesze Kościelne, Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych. Mogiła ogrodzona jest metalowym płotem. Teren wewnątrz wylano betonem. Mogiła przykryta jest płytą nagrobną na której posadowiono płytę memoratywną z czarnego granitu oraz drewniany krzyż. Na płycie wyryto krzyż oraz napis: "1863 Bojownikom za wolność Ojczyzny". Nieznana jest tożsamość pochowanych powstańców.

32 Stawiski, cmentarz parafialny przy ul. Łomżyńskiej, Gm. Stawiski Mogiła weterana powstania styczniowego 1863 Mogiła zbiorowa Zarańskich: powstańca styczniowego z 1863 r., żołnierza WP z 1939 r., ofiary terroru niemieckiego z 1942 r. na Starym cmentarzu rzymskokatolickim przy ul. Łomżyńskiej w Stawiskach;

33 Strabla, koło wsi, przy drodze Strabla-Mulawicze, Gm. Wyszki Mogiła zbiorowa powstańców z 1863r Murek kamienny z tablicą,, Mogiła powstańców z 1863r. W murku umieszczony duży krzyż metalowy obok dwie lance ułańskie i dwie kosy powstańcze. Mogiła otoczona krawężnikami. W środku grys białoczerwony oraz stary drewniany krzyż, który stał w tym miejscu wcześniej.

34 Stryki, Brześcianka, Gm. Bielsk Podlaski, w lesie koło wsi Brześcianka, przy drodze leśnej z kol. Niewino Borowe do Łubina Rudołty, Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. i żołnierzy rosyjskich. Mogiła ziemna obłożona kamieniami i ogrodzona drewnianym płotem. Wysoki krzyż drewniany. Granitowa tablica nagrobna z napisem: Poległym w boju za wolną Polskę Przy płocie wiata z informacjami wypalonymi na desce.

35 Supraśl, przy skrzyżowaniu ulic: Cieliczańskiej i Krasny Las, Gm. Supraśl, Mogiła zbiorowa nieznanych powstańców styczniowych z r Wysoki drewniany w kolorze czerwonym krzyż z napisem 1863 r., obłożony u podstawy kamieniami, ustawiony na rozstaju drogi w kierunku Ciepliczanki. Według powszechnej opinii są tam pochowani trzej powstańcy z oddziału Kobylińskiego zabici przez Kozaków. Nazwa Czerwony Krzyż pochodzi od czerwonego koloru na jaki był pomalowany pierwotny krzyż na znak krwi przelanej w tym miejscu.

36 Supraśl, ul. Nowy Świat, Gm. Supraśl, pomnik poświęcony powstańcom 1863 r. Przy ul. Nowy Świat, za ogrodzeniem z siatki, betonowy pomnik zwieńczony ażurowym krzyżem metalowym

37 Szczuczyn, cmentarz parafialny przy ul. Łomżyńskiej, Gm. Szczuczyn, Mogiła Pawła Czyhiryna weterana żołnierza polskiego z okresu powstania styczniowego. Mogiła indywidualna powstańca składająca się z płyty nagrobnej z napisem, krzyż na postumencie w formie rzeźby z kamienia z tablicą pamiątkową oraz krzyżem z ornamentem roślinnym. Ogrodzenie wokół mogiły: cztery betonowe słupki rogowe połączone kształtownikiem metalowym. Napis na krzyży brzmi: Ś.P. Paweł Czyhiryn podpułkownik, kawaler orderów urodził się 23 czerwca 1829r. Zmarł 17 stycznia 1887r. Mogiła zbiorowa 3 powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa trzech powstańców styczniowych o nieznanej tożsamości, obramowana betonowym krawężnikiem wyłożona kostką polbruk u szczytu z dwoma żeliwnymi krzyżami. Ogrodzenie: metalowe pręty osadzone na słupkach. Tabliczka na krzyżu z napisem: Ku pamięci trzech powstańców styczniowych 1863r. Wieczny Odpoczynek.

38 Świdziałówka, mogiła położona na skraju wsi przy drodze, Gm. Krynki Mogiła indywidualna powstańca styczniowego z 1863 r. Mogiła ziemna obłożona kamieniami i ogrodzona drewnianym płotem. Wysoki krzyż drewniany. Obok mogiły na drewnianym słupie umieszczono tabliczkę z historią zamordowania powstańca przez Kozaków.

39 Śniadowo, cmentarz parafialny, ul. Cmentarna, Gm. Śniadowo, Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych z 1863 r. Mogiła zbiorowa znajduje się w kwaterze wojennej na cmentarzu parafialny rzymskokatolickim w Śniadowie. Położona jest bezpośrednio przy ogrodzeniu cmentarza. Mogiła ziemna wysypana kamykami, obramowana jest dużymi kamieniami polnymi. Kamienny obelisk ustawiony jest na betonowej podstawie i na trzech dużych głazach. Na obelisku ustawiony został wysoki metalowy krzyż. Na granitowej tablicy memoratywnej wyryto napis: "W hołdzie bohaterom powstania styczniowego z 1863 r. - Parafianie Śniadowa", a na podstawie wyryto napis: "Powstańcom 1863 r.". Teren wokół mogiły wyłożono brązową kostką polbrukową. Nieznana jest ilość i tożsamość pochowanych powstańców

40 Wąsosz, Gm. Wąsosz, cmentarz parafialny Mogiła indywidualna byłego oficera wojsk polskich zmarłego w 1878 r. Oficer Ksawery Filipkowski zmarł w 1878 r. Prawdopodobnie brał udział w powstaniu.

41 Uroczysko Piereciosy, w Puszczy Knyszyńskiej, ok. 3km. od wsi Królowe Stojło, Gm. Gródek, Mogiła zbiorowa 32 powstańców styczniowych 1863 r. Mogiła zbiorowa ziemna, ogrodzona drewnianym płotem, wewnątrz drewniany krzyż, na mogile tablica z napisem Mogiła 32 powstańców z oddziału płk. Duchnowskiego poległych dn. 29.IV.1863 r.

42 Wygonowo, przy drodze Boćki-Wygonowo 6 km od Bociek, Gm. Bocki, Mogiła zbiorowa ofiar terroru rosyjskiego z 1863 r. Miejsce pochówku jednej dziewczyny i dwóch mężczyzn zastrzelonych przez Moskali w leśniczówce tzw. Nosicha. Żołnierze rosyjscy otoczyli leśniczówkę gdzie mieszkał stary leśnik Wojciech Wojtyszko i gdzie przechowywali się powstańcy. Powstańcom udało się uciec z okrążenia. W miejscu pochowania ofiar, na usypanym kopcu, w 1926 r. młodzież z Teatru Ludowego w Lubiejkach ufundowała murowany pomnik, niedawno odrestaurowany.

43 Wysokie Mazowieckie, cmentarz parafialny, ul. Zambrowska, Mogiła powstańców styczniowych 1863 r. Mogiła zbiorowa z okresu Powstania styczniowego 1863 r.. Nagrobek z szarego granitu. Na pionowej kamiennej płycie z ciemnego granitu wypiaskowano napis: Tu spoczywają nieznani powstańcy, którzy polegli w walce o niepodległość Ojczyzny w 1863 r. Cześć ich pamięci. Wysokie Mazowieckie 2008 r. Wokół pomnika ułożono obramowanie z kostki z polbruku.

44 Zambrów, cmentarz parafialny, ul. Ks. Marcina Krajewskiego Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych , Mogiła zbiorowa powstańców styczniowych. Mogiła ziemna, obramowana betonowym fundamentem.. źródło: Podlaski Urząd Wojewódzki