Temat: Czytanie poezji na lekcjach języka polskiego w klasach młodszych Czesław Miłosz Droga

Transkrypt

1 Temat: Czytanie poezji na lekcjach języka polskiego w klasach młodszych Czesław Miłosz Droga Cele: 1. Doskonalenie sprawności językowych 2. Poszerzanie zakresu słownikowego ucznia 3. Poznawanie znaczeń dosłownych i przenośnych wstęp do analizy utworu Przebieg zajęć: 1. Piosenka na powitanie 1, w trakcie której uczniowie powtarzają śpiew i gesty za nauczycielem. Nauczyciel: wita się ze wszystkimi, podając rękę, bierze do ręki gazetę macha gazetą zgina ją prostuje (gładzi rękami gazetę) ponownie zgina gazetę wrzuca gazetową kulkę do kosza (celuje, trafia) 2. Kinezjologiczna zabawa dydaktyczna 2 w zespołach (ok. 5 osób) Każdy zespół przykleja do stołu duży papier pakowy (szary) zaginając go w 1/3 szerokości B A Na części zaznaczonej na rysunku literą A uczniowie w rytm muzyki stawiają kreski kredką pastelową w zielonym kolorze. Drugą ręką rozcierają narysowaną kreskę wykorzystując zmiętą gazetę. Zadanie wykonują rytmicznie, śpiewając wraz z nauczycielem poznaną piosenkę. W czasie mazania nauczyciel pozwala uczniom chodzić wokół własnego stolika (w obrębie grupy), potem uczniowie dostają pozwolenie kreślenia w 1 Ojciec Wirgiliusz 2 Kinezjologiczna zabawa dydaktyczna jest elementem systemu Edukacja przez ruch Doroty Dziamskiej. Małgorzata Małyska Strona 1

2 dowolnej grupie, ale zachowując zasadę mówiącą o tym, na której części arkusza można kreślić. 3. Zielona dolina Zadanie polegające na ustaleniu znaczenia wyrażenia zielona dolina Może to być pytanie, co zielonego może obrazować pomalowana przestrzeń? Po ustaleniu, że będzie to w naszych pracach zielona dolina, N. pyta o słowa, które pomogą nam wskazać (powiedzieć), że to jest właśnie zielona dolina. (Tak wygląda zielona dolina..., Rozciąga się zielona dolina, Ściele się zielona dolina.) 4. Kinezjologiczna zabawa dydaktyczna Trawa Ciąg dalszy zabawy ruchowej. Kreślenie kreski pionowej obydwoma rękami. Uczniowie przełamują swoją zieloną kredkę na 2 części i rytmicznie kreślą naprzemiennie kreski pionowe stojąc wzdłuż stołu od tej strony, która na schemacie zaznaczona jest literą B. 5. Znajdujemy słówka Po wykreśleniu trawy Uczniowie delikatnie odpinają taśmę i o połowę zmniejszają zakładkę zrobioną z papieru. Wspólnie zastanawiają się, co teraz przedstawia obraz. Wyszukują w pamięci odpowiednie słowa: droga, ścieżka, szosa, autostrada (?) dróżka N. używa sformułowania: droga trawą zarosła na poły 6. Konkurs zgadywanka Nauczyciel prosi uczniów o zamknięcie oczu i ożywienie w wyobraźni powstającego obrazu. Jeśli ktoś wymyśli taki element, który powstał w wyobraźni nauczyciela, zarabia dla całej grupy punkt. Taki punktowany element w każdej grupie uczniowie dorysowują do swojego dzieła. Nauczyciel naprowadza uczniów, jeśli zaistnieje taka potrzeba i dopilnowuje, aby na obrazach pojawiły się: gaj bukowy, krzewy, chmury, dwoje dzieci (nazywa je siostra i brat), dom, dach w czerwonym kolorze, berecik na głowie dziewczynki, czapeczka na głowie chłopca, sójka, motyka. Dobrze jest zadawać dodatkowe zagadki, np. przygotować nagranie skrzeczącej sójki, fotografię sójki, obrazek motyki. Małgorzata Małyska Strona 2

3 sójka motyka Grupy zbierają punkty za pomysłowość i szczęśliwy traf. Nauczyciel podlicza punkty, gratuluje wygranej i zapowiada, możliwość dalszej rywalizacji między grupami. Małgorzata Małyska Strona 3

4 7. Czytanie wiersza Czesława Miłosza: ŚWIAT (Poema naiwne) Droga Tam, gdzie zielona ściele się dolina I droga, trawą zarosła na poły, Przez gaj dębowy, co kwitnąć zaczyna, Dzieci wracają do domu ze szkoły.... Berecik siostry i czapeczka brata Migają między puszystą krzewiną. Sójka skrzekocząc po gałęziach lata I długie chmury nad drzewami płyną. Już dach czerwony widać za zakrętem. Przed domem ojciec, wsparty na motyce, Schyla się, trąca listki rozwinięte I z grządki całą widzi okolicę. Nauczyciel czyta wiersz bez tytułu i drugiej zwrotki 3 Uczniowie słuchają i wskazują na swoich pracach elementy, o których mowa w utworze. 8. Gdzie jest szkoła? Po ponownym wysłuchaniu wiersza grupy dostają zadanie polegające na tym, aby do swoich prac przykleić wyraz szkoła umieszczony na drogowskazie. Uczniowie muszą się naradzić, wybrać stosowne miejsce na rysunku i odciąć jedną strzałkę na drogowskazie. Swoją decyzję muszą uzasadnić wykorzystując treść wiersza. szkoła 9. Konkurs zgadywanka cd. - czytanie wyrazów Każda z grup dostaje kartę z wyrazami, wycina tylko te wyrazy, które pasują do wspólnego rysunku. Wyrazy muszą być przyklejone w odpowiednie miejsce na rysunku. Każdy poprawnie wybrany wyraz to dodatkowy punkt dla grupy. Po przyklejeniu uczniowie głośno czytają wyrazy. 3 wiersz m uzupełniony o tę zwrotkę na kolejnej lekcji Małgorzata Małyska Strona 4

5 dolina trawa gaj dębowy stół beczka biedronka dzieci berecik czapeczka rower łopata mama sójka chmury dach ojciec motyka grządki 10. Czytanie wiersza Nauczyciel ponownie czyta wiersz, a uczniowie, tak jak poprzednio, wskazują na właściwe miejsca na rysunku. Przed przeczytaniem wyrazów przyklejonych do obrazka zwalnia tempo czytania i zachęca do uzupełnienia tekstu konkretnym wyrazem. 11. Co robi? Co się z nim dzieje? I znów szansa na zdobycie punktów dla grupy. Uczniowie dostają kolejną kartę z wyrazami. Tym razem należy wyciąć takie, które będą pasowały do już przyklejonych. Zatwierdzony przez N. wyraz to punkt. Należy go przykleić tak, aby stanowił całość z już przyklejonym. lata zarosła kwitnąć zaczyna wracają migają ściele się kopie krzyczy podskakują płyną trąca schyla się widzi rzucają kołysze Małgorzata Małyska Strona 5

6 12. Wspólne czytanie wiersza Nauczyciel pozwala uczniom włączać się do czytania w miejscu, gdzie w wierszu pojawiają się przyklejone do obrazka wyrazy. 13. Galeria obrazów. Co jest na pierwszym planie? Uczniowie oglądają wyeksponowane na ścianie obrazy, podziwiają je i wspólnie zastanawiają się, jaki tytuł powinien mieć obraz i wiersz zarazem. 14. Kto mógł napisać ten wiersz? Nauczyciel prowokuje dyskusję a temat tego, czy autorem wiersza jest dziecko, czy osoba dorosła. Uczniowie argumentują swoje wybory. 15. Moja droga ze szkoły Nauczyciel zachęca uczniów do opowiadania (słowami lub rysunkiem) tego, co widzą, słyszą, czują wracając do domu ze szkoły. 16. Poznaliśmy dziś Nauczyciel podaje tytuł wiersza, imię i nazwisko autora i zachęca, żeby na kolejną lekcję każdy znalazł jakąś informację (ciekawostkę o Czesławie Miłoszu) Raz jeszcze pięknie czyta wiersz prosząc, żeby uczniowie wyobrażali sobie to, o czym poeta pisał. Zachęca do zamknięcia oczu. 17. Co zapamiętaliśmy? wiersz połówkowy 4 Uczniowie indywidualnie dostają karty pracy i każdy stara się uzupełnić brakujące w wersach wyrazy korzystając z banku wyrażeń. Uzupełniony wiersz wklejają do zeszytów. Nauczyciel oznajmia, że znak zapytania dzielący wiersz jest zapowiedzią niespodzianki, która będzie na kolejnej lekcji Praca domowa Czytamy wiersz głośno członkom rodziny. Przygotowujemy ciekawe informacje o Czesławie Miłoszu. 4 Karta pracy na kolejnej stronie 5 Pominięta zwrotka jest opisem zawartości szkolnego piórnika. W piórniku, który na wskos się otwiera, Chrobocą kredki wśród okruchów bułki I grosz miedziany, który każde zbiera Na powitanie wiosennej kukułki. Małgorzata Małyska Strona 6

7 Czesław Miłosz Droga Tam, gdzie zielona. I droga, trawą. Przez gaj dębowy,.. Dzieci wracają [...] Berecik siostry Migają między. Sójka skrzekocząc I długie chmury Już dach czerwony. Przed domem ojciec,... Schyla się, trąca.. I z grządki całą Małgorzata Małyska Strona 7

8 Bank wyrażeń co kwitnąć zaczyna, ściele się dolina puszystą krzewiną. wsparty na motyce, i czapeczka brata widzi okolicę. nad drzewami płyną. zarosła na poły, widać za zakrętem. do domu ze szkoły. listki rozwinięte po gałęziach lata Małgorzata Małyska Strona 8