Wprowadzenie ustawy dotyczącej pomocy frankowiczom według Polaków i kredytobiorców Raport Kantar Public. Luty 2019

Transkrypt

1 Wprowadzenie ustawy dotyczącej pomocy frankowiczom według Polaków i kredytobiorców Raport Kantar Public Luty 209

2 Informacje o badaniu Termin badania: 24 stycznia - lutego 209 r Próba: 000 Polaków 5 lat i więcej, 000 kredytobiorców hipotecznych Technika: wywiady telefoniczne wspierane komputerowo (CATI) Dane w raporcie: Wszystkie prezentowane na wykresach wyniki są przedstawione w wartościach procentowych. Udziały procentowe zaokrąglone są do liczb całkowitych. Oznacza to, że w niektórych przypadkach, tj. w pytaniach jednoodpowiedziowych, wyniki mogą nie sumować się do 00%. 2

3 . Podsumowanie

4 Podsumowanie Opinie na temat Pomocy kredytobiorcom Nieco ponad połowa Polaków (5%) jest zdania, że żaden kredytobiorca nie powinien otrzymywać pomocy od państwa w celu spłaty kredytu. Osoby, które są zwolennikami takiego rozwiązania, najczęściej uważają, że wszystkie osoby, które mają kredyt, powinny być objęte pomocą, niezależnie od waluty zobowiązania (7%). Ponad dwie trzecie Polaków to przeciwnicy udzielania pomocy kredytobiorcom frankowym (68%). Polacy w większości są zdania, że pomoc frankowiczom jest niesprawiedliwa, zarówno dla wszystkich Polaków, jak i klientów banków oraz posiadaczy kredytów w złotówkach i innych niż franki walutach obcych. Badani nie akceptują również konsekwencji, jakie wiążą się z wdrożeniem pomocy dla kredytobiorców, miedzy innymi: podwyższenia opłat bankowych, wyższych kosztów kredytów oraz strat w sektorze gospodarczym i socjalnym. Podjęcie decyzji w sprawie wprowadzenia ustawy nie wpłynie znacząco na poglądy polityczne większości Polaków i kredytobiorców, choć w niewielkim stopniu takie działanie może obniżyć notowania Prawa i Sprawiedliwości oraz oceny prezydenta Andrzeja Dudy. Podobnie rezygnacja z wprowadzenia takiego wsparcia pozostanie obojętna dla większej części Polaków. Przez pozostałych w tym przypadku częściej zostałaby odebrana pozytywnie niż negatywnie. Analizując preferencje partyjne w hipotetycznych sytuacjach: wprowadzenia ustawy dotyczącej wsparcia tylko frankowiczów lub wszystkich kredytobiorców albo rezygnacji z niej, odnotowuje się przewagę scenariusza zakładającego rezygnację z wprowadzenia ustawy. Prawo i Sprawiedliwość w najmniejszym stopniu straci poparcie, jeśli ustawa nie będzie wprowadzona. Choć ustawa prezydenta Andrzeja Dudy również jest nieakceptowana przez większą część Polaków (7%), to zbliżony odsetek badanych pozostaje obojętny (0%) lub jest za wdrożeniem tej ustawy (26%). Jednakże badani są zdania, że jest to rozwiązanie dobre tylko dla frankowiczów lub osób, których kredyty są najwyższe.

5 2. Dane społeczno-demograficzne

6 Profil społeczno demograficzny badanych (/2) Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20) mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety 4 59 mężczyźni kobiety wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto pow. 500 tys wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto pow. 500 tys wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto pow. 500 tys odstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe 8 60 podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe

7 Profil społeczno demograficzny badanych (2/2) Ogół Polaków Kredytobiorcy ogółem Kredytobiorcy frankowi Umowa o pracę Emeryt, rencista Bezrobotny Własna działalność gospodarczą Umowa zlecenie, dzieło Rolnik Nie pracuję Urlop macierzyński/ wychowawczy Zarówno uczę się/studiuję, jak i Nie pracuję/ uczę się Umowa o pracę Emeryt, rencista Bezrobotny Własna działalność gospodarczą Umowa zlecenie, dzieło Rolnik Nie pracuję Urlop macierzyński/ wychowawczy Zarówno uczę się/studiuję, jak i pracuję Nie pracuję/ uczę się Umowa o pracę Emeryt, rencista Bezrobotny Własna działalność gospodarczą Umowa zlecenie, dzieło Rolnik Nie pracuję Urlop macierzyński/ wychowawczy Zarówno uczę się/studiuję, jak i pracuję Nie pracuję/ uczę się Do 000 PLN Między 000 a PLN Między a 000 PLN Między 000 a PLN Między a PLN Między a PLN Między a PLN i więcej PLN Nie wiem, trudno powiedzieć Odmowa Brak dochodów, na utrzymaniu Do 000 PLN Między 000 a PLN Między a 000 PLN Między 000 a PLN Między a PLN Między a PLN Między a PLN i więcej PLN Nie wiem, trudno powiedzieć Odmowa Brak dochodów, na utrzymaniu innych Do 000 PLN Między 000 a PLN Między a 000 PLN Między 000 a PLN Między a PLN Między a PLN Między a PLN i więcej PLN Nie wiem, trudno powiedzieć Odmowa Brak dochodów, na utrzymaniu innych

8 Sytuacja życiowa badanych Ogół Polaków Kredytobiorcy ogółem Kredytobiorcy frankowi ma dziecko ma 2 dzieci ma lub więcej dzieci nie posiada dzieci brak dzieci w gosp. domowym dziecko w gosp. domowym dzieci w gosp. domowym 8 6 lub więcej dzieci w gosp. domowym kawaler/panna kawaler / panna, mieszkający(ąca) z partnerem(ką) 8 6 żonaty / zamężna rozwiedziony(a) / w separacji wdowiec / wdowa 0 2 starcza na wszystko i jeszcze oszczędzamy na przyszłość 22 5 starcza na wszystko bez specjalnych wyrzeczeń lecz nie oszczędzamy na przyszłość żyjemy oszczędnie i dzięki temu starcza na wszystko jemy bardzo oszczędnie, aby odłożyć na poważniejsze zakupy 0 6 pieniędzy starcza tylko na podstawowe potrzeby pieniędzy nie starcza nawet na najtańsze jedzenie 6 6 6

9 Chęć wzięcia udziału w wyborach Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły się wybory do Sejmu, to czy wziął(ęła)by Pan(i) w nich udział? Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20) 52 7 Zdecydowanie tak Raczej nie Jeszcze nie wiem Raczej tak Zdecydowanie nie Niemal trzy czwarte Polaków (7%) zamierza wziąć udział w wyborach do Sejmu, przy czym ponad połowa (52%) jest zdecydowana w tej kwestii. Co czwarty Polak (25%) raczej lub na pewno nie weźmie udziału w głosowaniu. Odsetek osób deklarujących chęć głosowania rośnie wraz ze wzrostem wielkości miejsca zamieszkania (od 70% na wsi do 82% w największych miastach) a także wraz z wiekiem respondentów (od 59% w grupie 8-24 lata do 8% w grupie 60+) oraz wykształceniem (od 48% przy wykształceniu podstawowym do 86%, przy wyższym). Kredytobiorcy są znacznie bardziej zaktywizowani niż ogół Polaków częściej deklarują oni zamiar udziału w wyborach (88%). Jednak to frankowicze najczęściej, spośród uwzględnionych w badaniu grup, zadeklarowali zamiar udziału w wyborach. TAK: 7% NIE: 25% TAK: 88% NIE: 0% TAK: 9% NIE: 9%

10 Preferencje partyjne Na kandydata/kandydatkę której partii lub ugrupowania oddałby/oddałaby Pan/Pani swój głos? Ugrupowanie Roberta Biedronia Inna partia Trudno powiedzieć? Odmowa odpowiedzi Ogół Polaków (N=7) Kredytobiorcy ogółem (N=877) Kredytobiorcy frankowi (N=84) 7 Wśród ogółu Polaków najwyższe poparcie ma partia Prawo i Sprawiedliwość (29%), a na drugim miejscu plasuje się Platforma Obywatelska (22%). Pozostałe partie otrzymałyby zdecydowanie mniej głosów. W Sejmie znalazłoby się jeszcze: Polskie Stronnictwo Ludowe (7%), ugrupowanie Roberta Biedronia* (6%) oraz partia Kukiz 5 (6%). 5% badanych Polaków nie wie, na kogo zagłosuje, a 5% z nich odmawia udzielenia odpowiedzi. Partia rządząca uzyskuje wyższe poparcie wśród czterdziestolatków (9%), badanych z wyksztalceniem podstawowym (8%) i zawodowym (42%), a także zarabiających do 000 PLN (48%) i bezrobotnych (8%). Kredytobiorcy to częściej zwolennicy partii opozycyjnych: Platformy Obywatelskiej (25%) i ugrupowania Roberta Biedronia (2%). Prawo i Sprawiedliwość ma mniejsze poparcie (9%) w tej grupie. Frankowicze najczęściej wybierają Platformę Obywatelską oraz ugrupowanie Biedronia, nieco rzadziej od pozostałych odpowiadają w sposób niezdecydowany (trudno powiedzieć, odmowa). *Badanie wśród ogółu Polaków było realizowane jeszcze przed konwencją założycielską partii Wiosna Roberta Biedronia

11 . Opinie o pomocy kredytobiorcom

12 Pomoc kredytobiorcom hipotecznym komu należy się pomoc? Nieco ponad połowa Polaków uważa, że kredytobiorcy nie powinni otrzymywać pomocy ze strony państwa, bez względu na to, jaki kredyt posiadają i w jakiej jest on walucie. Zwolennikami pomocy jest 4% Polaków, przy czym najwyższy odsetek z nich (7%) uważa, że wszystkie osoby, które mają trudności ze spłatą kredytów, niezależnie od waluty posiadanego kredytu, powinny otrzymać pomoc. Jeden na dziesięciu badanych wśród ogółu Polaków (0%) zgadza się, że państwo powinno udzielać pomocy, ale tylko osobom, które mają kredyty w obcych walutach i mają trudności z ich spłatą. Nieznacznie mniej z nich (9%) uważa, że pomoc należy się wszystkim kredytobiorcom niezależnie od waluty posiadanego kredytu i sytuacji materialnej. Najmniejszy odsetek (4%) przyznałby pomoc tylko osobom, które spłacają kredyt w obcej walucie, niezależnie od sytuacji materialnej tych osób.. W miastach powyżej 500 tys. mieszkańców, badani rzadziej zgadzają się z tym, że kredytobiorcom należy się pomoc ze strony państwa (29%). Mniejszy odsetek zwolenników pomocy odnotowano również wśród osób z wyższym wykształceniem (28%). Najwięcej zwolenników jest wśród badanych w wieku lat (50%) oraz tych z wykształceniem podstawowym (52%). Za pomocą kredytobiorcom częściej opowiadają się kobiety (26%) niż mężczyźni (4%). Większość badanych bez dochodu/ będących na utrzymaniu innych popiera pomoc ze strony państwa (59%). Opinia osób posiadających kredyty hipoteczne w tej kwestii jest bardzo zbliżona do opinii ogółu Polaków, chociaż nieznacznie częściej są oni przeciwnikami udzielania jakiejkolwiek pomocy (55%). Odmiennie natomiast kształtuje się opinia kredytobiorców frankowych. Są oni częściej przekonani, że pomoc w spłacie należy się wszystkim posiadaczom kredytów walutowych, niezależnie od waluty.

13 Pomoc kredytobiorcom hipotecznym komu należy się pomoc? Czy według Pana(i) opinii osoby, które mają kredyty hipoteczne, powinny otrzymać pomoc ze strony państwa (Rządu, Premiera, Prezydenta)? Tak, wszystkie takie osoby, niezależnie od waluty posiadanego kredytu i sytuacji materialnej tych osób Tak, wszystkie osoby, które mają trudności ze spłatą kredytów niezależnie od waluty posiadanego kredytu Tak, ale tylko osoby, które mają kredyty w obcych walutach np. we frankach szwajcarskich, niezależnie od sytuacji materialnej tych osób TAK Ogół Polaków (N=000) TAK: 4% NIE: 5% Kredytobiorcy ogółem (N=000) TAK: 4% NIE: 55% Kredytobiorcy frankowi (N=20) TAK: 58% NIE: 8% Tak, ale tylko osoby, które mają kredyty w obcych walutach np. we frankach szwajcarskich i mają trudności z ich spłatą Nie, nikt nie powinien otrzymać takiej pomocy Nie wiem, trudno powiedzieć 8 4 4

14 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom ze strony państwa Pomoc posiadaczom kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich w spłacie tych kredytów może być związana np. z koniecznością przewalutowania tych kredytów na złote. Wysokie koszty tej pomocy poniosłaby prawdopodobnie cała gospodarka kraju, społeczeństwo, banki i ich wszyscy klienci Większość Polaków i kredytobiorców deklaruje, że jest przeciwna przewalutowaniu kredytów frankowych na polskie złote, co mogłoby wiązać się z wysokimi kosztami (68%). Niemal jedna czwarta Polaków i osób, które posiadają kredyty hipoteczne, popiera takie rozwiązanie. Mimo sprzeciwu większości Polaków wobec takiego rozwiązania, niemal połowa z nich twierdzi, że jest ono sprawiedliwe. Taką opinię podziela 45% osób posiadających kredyt hipoteczny. Zwolennikami takiego rodzaju pomocy jest również większość kredytobiorców frankowych Przeciwników takiego rodzaju pomocy odnotowano więcej wśród mieszkańców największych miast (72%), czterdziestolatków (76%), a także wśród osób z wyższym wykształceniem (72%) oraz tych, zarabiających między 000 a zł (78%). Wspomniane rozwiązanie częściej jest uznawane za sprawiedliwe przez osoby powyżej 60 roku życia (56%), osoby z wykształceniem zawodowym (56%) oraz bezrobotnych (67%). O niesprawiedliwości takiego rozwiązania najczęściej przekonane są osoby do 24 roku życia (54%) oraz zatrudnieni na umowę zlecenie/ dzieło (52%). Poczucie niesprawiedliwości może pogłębiać fakt, że osoby takie prawdopodobnie same nie osiągnęły jeszcze odpowiedniej zdolności kredytowej, by stać się kredytobiorcami. Mimo poczucia sprawiedliwości, jakie deklaruje połowa Polaków w kwestii przewalutowania kredytów frankowych, większość z nich sądzi, że, ogólnie rzecz biorąc, pomoc frankowiczom w spłacie ich kredytów jest niesprawiedliwa wobec poszczególnych grup społecznych. 75% Polaków uważa, że wspieranie frankowiczów jest niesprawiedliwe w stosunku do osób, które mają kredyt w innych walutach, 65% z nich dostrzega brak sprawiedliwości takiego rozwiązania wobec osób, które maja kredyt w złotówkach, ale także ogółu Polaków. Niemal dwie trzecie Polaków jest zdania, że pomaganie kredytobiorcom frankowym jest niesprawiedliwe wobec tych, którzy trzymają pieniądze w bankach. Osoby, które posiadają kredyty hipoteczne, częściej dostrzegają sprawiedliwość w pomocy kredytobiorcom frankowym w spłacie zadłużenia. Ich zdaniem pomoc taka jest sprawiedliwa wobec każdej z wymienionych grup: osób, które mają kredyty w innych walutach, w złotówkach, posiadaczy kont w bankach, czy ogółu Polaków. Przewalutowanie kredytów frankowych zdecydowanie częściej wydaje się samym zainteresowanym (frankowiczom) sprawiedliwym rozwiązaniem, bez względu na grupę, wobec której miałoby ono być sprawiedliwe.

15 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom ze strony państwa Pomoc posiadaczom kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich w spłacie tych kredytów może być związana np. z koniecznością przewalutowania tych kredytów na złote. Wysokie koszty tej pomocy poniosłaby prawdopodobnie cała gospodarka kraju, społeczeństwo, banki i ich wszyscy klienci Czy, ogólnie rzecz biorąc, jest Pan(i) zwolennikiem czy przeciwnikiem takiej pomocy? Czy, Pan(i) zdaniem jest to rozwiązanie sprawiedliwe? Ogół Polaków (N=000) Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20) Kredytobiorcy frankowi (N=20) Tak Zwolennikiem udzielenia tej pomocy kredytobiorcom we frankach szwajcarskich Przeciwnikiem udzielenia tej pomocy kredytobiorcom we frankach szwajcarskich Nie Trudno powiedzieć Trudno powiedzieć

16 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom poczucie sprawiedliwości Czy udzielenie publicznej pomocy osobom posiadającym kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich byłoby w Pan(i)a ocenie sprawiedliwe wobec? Polaków ogółem Osób, które trzymają swoje pieniądze w bankach Posiadaczy kredytów mieszkaniowych w złotych Posiadaczy kredytów mieszkaniowych w innych walutach Ogół Polaków (N=000) Sprawiedliwe Niesprawiedliwe Trudno powiedzieć Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20)

17 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom akceptacja różnych rozwiązań Wszystkie wymienione konsekwencje związane z wprowadzeniem pomocy dla frankowiczów dla zdecydowanej większości Polaków są nieakceptowalne. Najmniejszy odsetek Polaków akceptuje konsekwencje, które mogą dotyczyć ich własnego budżetu, tj: podwyższenie opłat bankowych dla wszystkich klientów banków (%) oraz wyhamowanie wzrostu gospodarczego (8%). Nieco większą akceptację badani wyrażają w stosunku do tych skutków pomocy frankowiczom, które byłyby związane ze stratami odnoszącymi się do kosztów kredytów lub sytuacji banków: zwiększenia kosztów kredytów konsumpcyjnych (22%), pogorszenia się sytuacji finansowej banków (28%) czy zwiększenia kosztów kredytów dla firm (29%). Największą akceptację zdobywają natomiast te konsekwencje, które są powiązane z sytuacją gospodarki i polityki na poziomie całego Państwa: zmniejszenie środków na inwestycje w gospodarkę czy ograniczenie programów socjalnych (6%). Polacy, którzy są posiadaczami kredytu, częściej są skłonni zaakceptować pogorszenie sytuacji finansowej banków (9%) jako konsekwencję pomocy frankowiczom. W odniesieniu do zmniejszenia środków przeznaczanych na inwestycję w gospodarkę kredytobiorcy wykazali niższy poziom akceptacji. Pozostałe konsekwencje są przez nich akceptowane w podobnym stopniu, jak przez ogół Polaków. Polacy odrzucają pomysł pomocy frankowiczom przede wszystkim ze względu na to, że ich zdaniem umów należy dotrzymywać (24%), państwo nie powinno zmieniać warunków zawieranych przez ludzi umów (7%) oraz, że problem pojawił się dopiero wtedy, gdy kurs stał się niekorzystny (6%). Z kolei argumenty przemawiające za poparciem pomocy frankowiczom to fakt, że nikt nie przewidział, że będzie tak drogi (22%), trudna sytuacja finansowa tych osób (9%) oraz opinia, że kredytobiorcy frankowi zostali oszukani (7%). Najbardziej akceptowalną dla samych frankowiczów konsekwencją pomocy kredytobiorcom frakowym jest pogorszenie sytuacji finansowej banków, a także zwiększenie kosztów kredytów konsumpcyjnych. Frankowicze, częściej od ogółu Polaków, czy też ogółu kredytobiorców, uważają, że nie należy pomagać osobom posiadającym kredyty we frankach szwajcarskich, ponieważ umów należy dotrzymywać. Natomiast jako argument do udzielania takiej pomocy częściej od pozostałych grup wymieniają oni brak prognoz wzrostu kursu, dobrą kondycję finansową banków (stać je na spłatę) oraz często także fakt, że zostali oszukani. Mimo powszechnego przekonania, że kredytobiorcy frankowi są w złej sytuacji finansowej, sami frankowicze znacznie rzadziej zgadzają się z tą opinią.

18 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom akceptacja dla różnych rozwiązań Udzielenie pomocy osobom mającym walutowe kredyty hipoteczne może się wiązać z różnymi rozwiązaniami i konsekwencjami. Które z nich są dla Pana(i) do zaakceptowania? Proszę odnieść się do wszystkich z nich. Podwyższenie opłat bankowych dla wszystkich klientów banków Zwiększenie kosztów kredytów konsumpcyjnych Zwiększenie kosztów kredytów dla firm Raczej akceptuję Raczej nie akceptuję Trudno powiedzieć Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20) Ograniczenie programów socjalnych Zmniejszenie środków na inwestycje w gospodarkę Wyhamowanie wzrostu gospodarczego Pogorszenie sytuacji finansowej banków Raczej akceptuję Raczej nie akceptuję Trudno powiedzieć

19 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom - argumenty Z jakich powodów Państwo powinno/ nie powinno pomagać frankowiczom? Nie pomagać Pomagać bo należy dotrzymywać umów 24% 6% 54% bo Państwo nie powinno zmieniać warunków umów, które ludzie zawierali dopóki kurs był korzystny nikt nie podnosił problemu 7% 5% 8% 6% 2% % świadoma decyzja/ wiedzieli co podpisują 2% 4% 6% każdy jest odpowiedzialny za siebie % 9% 0% bo nie powinni skorzystać kosztem kredytobiorców nie frankowych 9% 4% 9% bo większość z nich to osoby zamożne 5% 2% % powinni brać kredyt w złotówkach/ walucie obowiązującej w Polsce 4% % 0% powinni się liczyć ze zmianą kursu/ ryzyko kredytu w obcej walucie 4% 7% 6% zbyt duże obciążenie dla państwa % 2% 2% błędna/ nieprzemyślana decyzja kredytobiorców % % 0% banki udzielały kredytów/ banki są odpowiedzialne za kredytobiorców 2% 2% 4% zbyt duże obciążenie/ koszty dla społeczeństwa 2% 2% % bo nikt nie przewidział, że będzie taki drogi 22% 20% 28% bo ich sytuacja finansowa jest ciężka 9% 7% 5% bo zostali oszukani 7% 28% 45% bo państwo powinno chronić obywateli % 5% 7% nie będą w stanie spłacić kredytu/ brak płynności finansowej/ niestabilna gospodarka % % 0% pomagać należy wszystkim/ nie tylko frankowiczom 2% 4% % bo banki stać na tą pomoc 2% % 7% należy pomóc w konkretnych przypadkach/ zdarzeniach losowych % % 2% banki narzuciły zbyt wysokie marże % % % brak nadzoru ze strony państwa/ brak kontroli nad kredytem udzielonym we frankach % % 7% zbyt niskie zarobki w Polsce % 0% 0%

20 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom w odniesieniu do waluty kredytu Jaka jest Pana(i) opinia: Powinno udzielić się pomocy wyłącznie posiadaczom kredytów frankowych Powinno udzielić się pomocy wszystkim posiadaczom kredytów, zarówno posiadaczom kredytów we frankach szwajcarskich, innych walutach, jak i w złotówkach Połowa Polaków (50%) twierdzi, że kredytobiorcom nie należy udzielać pomocy, niezależnie od waluty w jakiej zaciągnęli kredyt. Co trzeci badany (%) zgadza się, że pomoc należy się wszystkim kredytobiorcom zarówno tym, którzy mają kredyt we frankach, jak i w złotówkach, czy innych walutach. Zwolennikami pomocy przeznaczonej jedynie dla frankowiczów jest 8% Polaków. Podobny odsetek badanych jest zdania, że tej grupie nie należy się żadne wsparcie. Kobiety częściej niż mężczyźni deklarują, że pomocy powinno udzielić się wszystkim posiadaczom kredytów (4% w stosunku do 25%) Nie powinno się udzielać pomocy posiadaczom kredytów we frankach szwajcarskich. Nie powinno się udzielać pomocy kredytobiorcom (niezależnie od waluty kredytu) Przeciwnikami pomocy frankowiczom są osoby, których, prawdopodobnie, zagadnienie kredytów nie dotyczy, czyli najmłodsi badani, do 24 roku życia (9%) oraz zatrudnieni na umowę zlecenie/dzieło (20%). Natomiast mieszkańcy miast powyżej 500 tys. mieszkańców (67%) oraz wykształceni na poziomie wyższym częściej uważają, że pomoc nie należy się żadnym kredytobiorcom, niezależnie od waluty kredytu. Ogół Polaków (N=000) Frankowicze znacznie częściej wskazują, że powinno udzielić się pomocy wyłącznie posiadaczom kredytów frankowych. Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20)

21 Opinie na temat ustawy Prezydenta w sprawie frankowiczów W 207 r. Prezydent skierował do Sejmu projekt ustawy o pomocy kredytobiorcom w trudnych warunkach ekonomicznych oraz posiadaczom kredytów hipotecznych we Frankach Szwajcarskich. Pomoc kredytobiorcom w trudnych warunkach ekonomicznych ma polegać na wprowadzeniu nowych narzędzi i podwyższeniu progu dochodowego uzyskania nieoprocentowanych pożyczek, które mogą zostać umorzone, pod warunkiem regularnej ich spłaty. Pomoc Frankowiczom polegać miałaby na zmuszeniu banków do regularnych składek na nowo powstały fundusz, których wysokość uzależniona byłaby od wartości wszystkich kredytów walutowych. To działanie zmobilizowałoby banki do przewalutowania kredytów na polskie złote z ich środków. Istnieje obawa, że to rozwiązanie będzie skłaniało banki w pierwszej kolejności do przewalutowania najwyższych kredytów, by jak najszybciej zmniejszać wysokość składki. Czy był(a)by Pan/i zwolennikiem/zwolenniczką czy też przeciwnikiem/przeciwniczką wprowadzenia takiej ustawy? Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20) Zwolennikiem Jest mi to obojętne Przeciwnikiem Trudno powiedzieć

22 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom akceptacja dla różnych rozwiązań Czy Pana/i zdaniem to rozwiązanie jest dobre dla: Wszystkich kredytobiorców Kredytobiorców frankowych Banków Dobre Złe Nie wiem/trudno powiedzieć 26% Polaków jest za wprowadzeniem ustawy zaproponowanej przez Prezydenta Andrzeja Dudę, a 0% badanych wyraża obojętny stosunek do tej sprawy. Największy odsetek badanych (7%) stanowią przeciwnicy wprowadzenia ustawy w życie. Zwolenników ustawy prezydenta odnotowano najwięcej wśród badanych z wykształceniem zawodowym (5%) oraz wśród bezrobotnych (55%). Przeciwnicy to częściej badani do 4. roku życia (45%), a także osoby z wyższym wykształceniem (47%). Największy odsetek przeciwników ustawy Andrzeja Dudy odnotowano wśród badanych zarabiających w granicach 4-5 tysięcy złotych (6%). Ustawa ta, zdaniem większości Polaków, będzie dobrym rozwiązaniem dla frankowiczów (64%). Co trzeci Polak uważa, że na tym rozwiązaniu skorzystają wszyscy kredytobiorcy (4%). Połowa badanych jest zdania, że rozwiązanie będzie niekorzystne dla banków (5%). Kredytobiorcy, a w szczególności frankowicze, rzadziej niż Polacy w ogóle są zwolennikami wspomnianej ustawy (22%), częściej natomiast wykazują obojętność w tej kwestii (47%). Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20)

23 Opinie odnośnie pomocy kredytobiorcom - korzyści a wartość kredytu Istnieje przekonanie, że na pomocy dla posiadaczy kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich skorzystają przede wszystkim osoby mające najwyższe kredyty. Czy zgadza się Pan/Pani z taką opinią? Ogół Polaków (N=000) 55 Kredytobiorcy ogółem (N=000) 54 Kredytobiorcy frankowi (N=20) Ponad połowa Polaków (55%) i kredytobiorców (54%) zgadza się z przekonaniem, że na pomocy dla posiadaczy kredytów hipotecznych skorzystają przede wszystkim osoby, których kredyty mają najwyższą wartość. Opinia ta nieco rzadziej podzielana jest przez kredytobiorców frankowych. Tak Nie Nie mam zdania

24 4. Pomoc kredytobiorcom a zmiany w preferencjach wyborczych

25 Wpływ wprowadzenia pomocy frankowiczom na preferencje wyborcze Wprowadzenie pomocy wyłącznie dla posiadaczy kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich nie miałoby większego wpływu na preferencje wyborcze większości Polaków. Jednakże, zmiana ta przyczyniłaby się nieznacznie do większego poparcia opozycji wśród ogółu Polaków - 0% badanych deklaruje, że chętniej głosowaliby na opozycję, gdyby taka pomoc została wprowadzona, a niemal jedna czwarta (2%) twierdzi, że zniechęciłoby ich to do głosowania na partię rządzącą. 8% badanych miałoby również gorsze zdanie o prezydencie Andrzeju Dudzie. Kredytobiorcy również w większości deklarowali, że wprowadzenie pomocy nie miałoby wpływu na ich preferencje wyborcze. Jednakże grupa ta, częściej niż ogół Polaków, zniechęciłaby się do partii rządzącej (25%), a przekonała do opozycji (5%). Wśród frankowiczów widoczny jest odwrót od opozycji, na rzecz Prawa i Sprawiedliwości. Gdyby Prawo i Sprawiedliwość zrezygnowało z wprowadzenia pomocy kredytobiorcom frankowym, co czwarty Polak (25%) byłby zadowolony z takiego obrotu spraw, a 20% odebrałaby to negatywnie. Jednak większość z nich również w tym przypadku pozostaje obojętna (50%). W przypadku zdecydowanej większości Polaków rezygnacja z wprowadzenia wsparcia dla frankowiczów nie miałaby wpływu na ocenę prezydenta, natomiast odsetek badanych, w których przypadku miałoby to pozytywny wpływ, jest taki sam, jak odsetek tych, którzy uważają, że mieliby gorsze zdanie o prezydencie w takiej sytuacji (2%). Rezygnacja z wprowadzenia takiej pomocy częściej zostałaby pozytywnie odebrana przez kredytobiorców (0%) niż przez Polaków.

26 Wpływ wprowadzenia pomocy frankowiczom na preferencje wyborcze Czy wprowadzenie pomocy wyłącznie dla posiadaczy kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich wpłynie na Pan(i) poglądy i decyzje polityczne: Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20) Głosowanie na PiS Zachęci do głosowania na PiS Zniechęci do głosowania na PiS Nie będzie miało wpływu Głosowanie na opozycję Zachęci do głosowania na opozycję Zniechęci do głosowania na opozycję Nie będzie miało wpływu Udział w wyborach Zachęci do udziału w wyborach Zniechęci do udziału w wyborach Nie będzie miało wpływu Opinia o prezydencie Poprawi moją opinię na temat prezydenta Andrzeja Dudy Pogorszy moją opinię na temat prezydenta Andrzeja Dudy Nie będzie miało wpływu

27 Rezygnacja PiS z pomocy frankowiczom wpływ na opinię Czy rezygnację Prawa i Sprawiedliwości z pomocy frankowiczom odebrałby Pan(i): Czy rezygnacja Prawa i Sprawiedliwości z pomocy frankowiczom wpłynie na Pana(i) opinię o prezydencie Andrzeju Dudzie: Ogół Polaków (N=000) Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Kredytobiorcy frankowi (N=20) Kredytobiorcy frankowi (N=20) Pozytywnie Z obojętnoscią Negatywnie Trudno powiedzieć Wpłynie pozytywnie Nie będzie miało wpływu Wpływnie negatywnie Trudno mi powiedzieć

28 Ponad połowa Polaków oraz kredytobiorców jest przeciwna udzielaniu pomocy ze strony państwa kredytobiorcom hipotecznym Czy według Pana(i) opinii osoby, które mają kredyty hipoteczne, powinny otrzymać pomoc ze strony państwa (Rządu, Premiera, Prezydenta)? Tak, wszystkie takie osoby, niezależnie od waluty posiadanego kredytu i sytuacji materialnej tych osób 9 4 TAK Tak, wszystkie osoby, które mają trudności ze spłatą kredytów niezależnie od waluty posiadanego kredytu 7 6 Ogół Polaków Kredytobiorcy ogółem Tak, ale tylko osoby, które mają kredyty w obcych walutach np. we frankach szwajcarskich, niezależnie od sytuacji materialnej tych osób Tak, ale tylko osoby, które mają kredyty w obcych walutach np. we frankach szwajcarskich i mają trudności z ich spłatą Nie, nikt nie powinien otrzymać takiej pomocy TAK: 4% NIE: 5% TAK: 4% NIE: 55% Ocena netto: -0-4 Nie wiem, trudno powiedzieć 4 8

29 Ponad dwie trzecie Polaków oraz kredytobiorców są przeciw pomocy frankowiczom poprzez przewalutowanie kredytów frankowych na PLN Czy, ogólnie rzecz biorąc, jest Pan(i) zwolennikiem czy przeciwnikiem przewalutowania kredytów frankowych na PLN? Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Zwolennikiem udzielenia tej pomocy kredytobiorcom we frankach szwajcarskich Przeciwnikiem udzielenia tej pomocy kredytobiorcom we frankach szwajcarskich Trudno powiedzieć

30 Zdaniem większości Polaków i kredytobiorców udzielanie publicznej pomocy frankowiczom byłoby niesprawiedliwe wobec każdej z wymienionych grup. Polacy i kredytobiorcy nie akceptują również możliwych konsekwencji takiej pomocy. Czy udzielenie publicznej pomocy osobom posiadającym kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich byłoby w Pan(i)a ocenie sprawiedliwe wobec? Polaków ogółem Podwyższenie opłat bankowych dla wszystkich klientów banków Zwiększenie kosztów kredytów konsumpcyjnych Osób, które trzymają swoje pieniądze w bankach Posiadaczy kredytów mieszkaniowych w złotych Posiadaczy kredytów mieszkaniowych w innych walutach Sprawiedliwe Niesprawiedliwe trudno powiedzieć Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Zwiększenie kosztów kredytów dla firm Ograniczenie programów socjalnych Zmniejszenie środków na inwestycje w gospodarkę (np. budowę dróg, szpitali, szkół) Wyhamowanie wzrostu gospodarczego Pogorszenie sytuacji finansowej banków Raczej nie akceptuję

31 Polacy i kredytobiorcy częściej są przeciwnikami niż zwolennikami wprowadzenia ustawy zgodnej z projektem przedstawionym przez Andrzeja Dudę W 207 r. Prezydent skierował do Sejmu projekt ustawy o pomocy kredytobiorcom w trudnych warunkach ekonomicznych oraz posiadaczom kredytów hipotecznych we Frankach Szwajcarskich. Pomoc kredytobiorcom w trudnych warunkach ekonomicznych ma polegać na wprowadzeniu nowych narzędzi i podwyższeniu progu dochodowego uzyskania nieoprocentowanych pożyczek, które mogą zostać umorzone, pod warunkiem regularnej ich spłaty. Pomoc Frankowiczom polegać miałaby na zmuszeniu banków do regularnych składek na nowo powstały fundusz, których wysokość uzależniona byłaby od wartości wszystkich kredytów walutowych. To działanie zmobilizowałoby banki do przewalutowania kredytów na polskie złote z ich środków. Istnieje obawa, że to rozwiązanie będzie skłaniało banki w pierwszej kolejności do przewalutowania najwyższych kredytów, by jak najszybciej zmniejszać wysokość składki. Czy był(a)by Pan/i zwolennikiem/zwolenniczką czy też przeciwnikiem/przeciwniczką wprowadzenia takiej ustawy? Ogół Polaków (N=000) Ocena netto -0 Kredytobiorcy ogółem (N=000) Polacy posiadający kredyty frankowe (N=20) Zwolennikiem Jest mi to obojętne Przeciwnikiem Trudno powiedzieć

32 Wprowadzenie wsparcia dla frankowiczów przyczyniłoby się częściej do zniechęcenia Polaków i kredytobiorców do głosowania na PiS oraz pogorszyłoby ich opinię o Andrzeju Dudzie. Ponadto takie działania zniechęciłyby kredytobiorców do udziału w wyborach. Czy wprowadzenie pomocy wyłącznie dla posiadaczy kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich wpłynie na Pan(i) poglądy i decyzje polityczne: Ocena netto* Głosowanie na PiS: Możliwe odpowiedzi: nie będzie miało wpływu zniechęci do głosowania na PiS zachęci do głosowania na PiS Opinia o prezydencie: Możliwe odpowiedzi: Nie będzie miało wpływu Pogorszy moją opinię na temat Prezydenta Andrzeja Dudy Poprawi moją opinię na temat Prezydenta Andrzeja Dudy Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) - *ocena netto to różnica odpowiedzi negatywnych i odpowiedzi pozytywnych, np. odsetków odpowiedzi zniechęciłoby mnie to do głosowania na PiS i zachęciłoby mnie to do głosowania na PiS

33 5. Opinie na temat bieżącej debaty publicznej i polityki

34 Opinie na temat bieżącej debaty publicznej i polityki Dyskusję na temat potencjalnych rozwiązań dotyczących pomocy osobom posiadającym walutowe kredyty hipoteczne śledzi mniej niż jedna czwarta Polaków (2%), a zaledwie 8% interesuje się działalnością organizacji, które zajmują się sprawami osób mających kredyty hipoteczne. Manifestacje organizowane przez opozycję popiera % Polaków, a większość (6%) popiera program Rodzina Kredytobiorcy frankowi natomiast są grupą najbardziej zaktywizowaną spośród rozpatrywanych: ogółu Polaków i kredytobiorców hipotecznych. Najczęściej śledzą oni dyskusję na temat pomocy osobom posiadającym walutowe kredyty hipoteczne oraz działalność organizacji z nimi związaną. Częściej również popierają oni manifestacje organizowane przez opozycję. Opozycyjne manifestacje częściej popierają mieszkańcy największych miast (42%), natomiast program Rodzina 500+ ma najwięcej zwolenników w miastach do 20 tysięcy mieszkańców (76%), a także wśród czterdziestolatków (7%) i osób powyżej 60 roku życia (7%). Opinie osób posiadających kredyt są zbliżone do opinii ogółu Polaków, jednak rzadziej popierają oni program Rodzina 500+ (6%) i częściej są zwolennikami manifestacji opozycji (42%).

35 Bieżące wydarzenia według Polaków i kredytobiorców Teraz chciał(a)bym zadać Panu(i) kilka pytań dotyczących bieżącej debaty publicznej i polityki. Śledzi Pan(i) dyskusję na temat potencjalnych rozwiązań dotyczących pomocy osobom posiadającym walutowe kredyty hipoteczne? Interesuje się Pan(i) działalnością organizacji, stowarzyszeń, które zajmują się sprawami osób mających kredyty hipoteczne? Popiera Pan(i) manifestacje organizowane przez opozycję? Jest Pan(i) zwolennikiem programu Rodzina 500plus? Tak Nie Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Polacy posiadający kredyty frankowe (N=20)

36 Opinia o faktycznym zainteresowaniu polityków sytuacją kredytobiorców Czy, Pana(i) zdaniem, politycy, interesując się kredytobiorcami we frankach szwajcarskich,? faktycznie chcą pomóc tej grupie kredytobiorców wykorzystują ten temat celem pokazania się w mediach, nie szukając prawdziwych rozwiązań Nie wiem / trudno powiedzieć Zdecydowana większość Polaków uważa, że politycy jedynie wykorzystują temat pomocy frankowiczom, by pokazać się w mediach (7%). Przeciwnego zdania jest % badanych uważają oni, że politycy faktycznie chcą pomóc kredytobiorcom frankowym. Podobny odsetek Polaków (0%) nie ma zdania na ten temat. O tym, że politycy nie szukają realnych rozwiązań, częściej przekonane są osoby najmłodsze 85% osób w wieku 8-24 lat oraz 8% osób w wieku lat. Podział opinii wśród kredytobiorców jest zbliżony, choć w ich przypadku częściej niż ogół Polaków są zdania, iż politycy wykorzystują temat frankowiczów do pokazania się w mediach (8%). Frankowicze są o tym przekonani jeszcze częściej. 7 Ogół Polaków (N=000) Kredytobiorcy ogółem (N=000) Polacy posiadający kredyty frankowe (N=20)

37 Anna Trząsalska M E anna.trzasalska@kantarpublic.com Urszula Krassowska M E urszula.krassowska@kantarpublic.com