EDUKACJA W ZAKRESIE DORADZTWA EDUKACYJNO- ZAWODOWGO EDUKACJA DLA ORIENTACJI i MIASTECZKO ZAWODÓW

Transkrypt

1 WSPOMAGANIE KARIERY EDUKACYJNO- ZAWODOWEJ UCZNIA EDUKACJA W ZAKRESIE DORADZTWA EDUKACYJNO- ZAWODOWGO Opracowała Grażyna Uhman

2 Aspekty prawne poradnictwa edukacyjno-zawodowego Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Rozporządzenie MEN z dnia 13 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych

3

4

5

6 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia? 1. Nastąpiły bardzo duże zmiany w kształceniu ponadgimnazjalnym, a w szczególności zawodowym. 2. Szkoły powinny odpowiadać na aktualne zapotrzebowanie rynku pracy i inne potrzeby społeczne. 3. Wysoki wskaźnik procentowy absolwentów szkół wyższych i brak fachowców na rynku pracy - bezrobocie ( co 9 bezrobotny to absolwent z dyplomem). 4. Duży stopień rotacji uczniów między szkołami i klasami w pierwszych klasach szkoły ponadgimnazjalnej i na studiach wyższych. 5. W dotychczasowym systemie nauczania, nastawionym na powtarzanie podstaw programowych na różnych etapach kształcenia nie ma możliwości na realizowanie zadań związanych z gwałtownym rozwojem cywilizacyjnym i przyrostem wiedzy. I nadal nie ma na to czasu. Powstają nowe zawody i nowe obszary działalności. 6. Uczniowie i absolwenci nie są przygotowani do permanentnej zmiany, do działania w sytuacjach wysokiej niepewności.

7 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia? Obszar zmian w KSZTAŁCENIU ZAWODOWYM klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego, zawody podzielone na kwalifikacje, obudowa programowa kształcenia zawodowego nowoczesna podstawa programowa kształcenia w zawodach, organizacja kształcenia zawodowego ramowe plany nauczania, system egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, kwalifikacyjne kursy zawodowe, współpraca z pracodawcami.

8 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia? Od elektromechanika do technika elektryka E.7. E.7. E.7. E.8. E.8. E.24. elektromechanik elektryk technik elektryk

9 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia? Od elektromechanika pojazdów samochodowych do technika pojazdów samochodowych M.18. M.12. M.18. M.12. M.42. mechanik pojazdów samochodowych elektromechanik pojazdów samochodowych Technik pojazdów samochodowych

10 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia? Rozwijanie kwalifikacji A.36. Prowadzenie rachunkowości Technik ekonomista A.35. Planowanie i prowadzenie działalności w organizacji + A.65. Rozliczanie wynagrodzeń i danin publicznych Technik rachunkowości

11 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia?

12 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia?

13 Dlaczego jest to ważne zadanie do zrealizowania na wszystkich etapach kształcenia? mechatronik, Co to za zawód? operator obrabiarek sterowanych numerycznie, sztukator, technik cyfrowych procesów graficznych, inżynier wiedzy, specjalista automatyzacji procesów technologicznych,

14 Kształcenie w niektórych zawodach, tak na poziomie średnim, jak i policealnym czy wyższym, choćby było najwspanialsze, nie znajdzie adeptów, jeśli adepci o nim nic nie wiedzą. Źródłem wiedzy o kształceniu zawodowym, ogólnokształcącym, policealnym, studiach wyższych są działania w ramach dobrze realizowanego doradztwa edukacyjno- zawodowego. Dobrze realizowane doradztwo edukacyjno- zawodowe to z jednej strony wiedza zawodoznawcza, a z drugiej działania zmierzające do samopoznania i uzyskania umiejętności sprzyjających samodzielności w realizacji ścieżki edukacyjno-zawodowej.

15

16 Główną ideą Edukacji dla orientacji jest uczynienie z ucznia czynnego podmiotu w zakresie doradztwa edukacyjnozawodowego. A zatem proces edukacyjny powinien doprowadzić do wyposażenia ucznia w takie umiejętności i wiadomości, by samodzielnie kreował swoją ścieżkę edukacyjną i zawodową przez całe życie. Chodzi o to, by uczeń świadomie planował działania i dokonywał wyboru ścieżki edukacyjnej zgodnie ze zdobywaną sukcesywnie wiedzą na temat swoich predyspozycji, zawodów, możliwościach ich zdobywania i źródeł informacji na ten temat i przydatnych narzędzi.

17 Edukacja dla orientacji obejmuje całokształt oddziaływań edukacyjnych mających pomóc uczniowi w wyborze zawodu, kierunku kształcenia, rodzaju pracy. Edukacja dla orientacji ma podwójne zadanie: przyczyniać się do rozwoju osobowości i samodzielności uczniów, podnosić wyniki edukacyjne, także w zakresie wprowadzenia do zawodu. Działania edukacyjne dotyczą dwóch zasadniczych dziedzin: przebiegu szkoleń i odkrywania środowisk zawodowych, refleksji nad własnym ja w kierunku budowania pozytywnego obrazu samego siebie. narzędzi wspierających działania: planu rozwoju edukacyjnozawodowego czy portfolio

18 Zakresy kompetencji służące orientacji: środowisko ekonomiczne i społeczno zawodowe, system edukacji, stosowane narzędzia doradztwa, umiejętności intrapersonalne i interpersonalne postawy. Kompetencje te mogą być kształtowane: w ramach poszczególnych przedmiotów w tym interdyscyplinarnie, poza przedmiotami w szkole przez osobne działania np. w ramach funkcjonowania doradcy zawodowego w szkole, poza szkołą w ramach funkcjonowania innych instytucji, np. poradni psychologiczno pedagogicznych oraz urzędów pracy, we współpracy z rodzicami zarówno, jako źródłami wiedzy i edukacji, jak i podmiotami wspierającymi proces edukacyjny.

19 Od marzenia do realizacji projektu etapy planu doradztwa w szkole L.p. Etapy Cele edukacji Działania I Wyobrażenie, marzenie ucznia o jego przyszłym zajęciu, roli w społeczeństwie Umożliwić śmiałe i otwarte określenie marzeń, planów życiowych Ja jako fachowiec/mój zawód Redagowanie życiorysu z perspektywą Spotkanie z rodzicami na temat ambicji i marzeń młodzieży; zabieganie o wsparcie II Wstępne badanie otoczenia - środowiska ekonomicznego i społeczno zawodowego, systemu edukacji, Krytyczne podejście do wiedzy o funkcjonowaniu społecznym (w tym zawodowym) człowieka i rynku edukacyjnym Wykorzystywanie źródeł informacji: na temat zapotrzebowania i rynku pracy w najbliższej okolicy i dalszej przetwarzanie informacji w trakcie stażów, samodzielnej pracy na temat warunków pracy

20 Od marzenia do realizacji projektu etapy planu doradztwa w szkole L.p. Etapy Cele edukacji Działania III Samopoznanie Określenie swoich mocnych i słabych stron, preferencji i zainteresowań; wzmocnienie samooceny Jak się czuję w moim zawodzie dyskusja Czy lubię się uczyć wybranego zawodu konsultacje z nauczycielami zawodu Badania psychologiczne Spotkania z doradcami zawodowymi IV Miasteczko zawodów Wsparcie gimnazjalistów w wyborze zawodu z udziałem uczniów szkoły Dni otwarte lub wizyty w gimnazjach z możliwością wykonania przez gimnazjalistów zadań zawodowych

21 Od marzenia do realizacji projektu etapy planu doradztwa w szkole L.p. Etapy Cele edukacji Działania V Projekty zawodowe i/lub osobistych Podejmowanie decyzji, świadomość odpowiedzialności za nie, weryfikacja wyborów, planowanie działań własnych Konstruowanie projektu edukacyjno - zawodowego indywidualny plan REZ i portfolio VI Realizacja i modyfikacja projektów Pełna samodzielność uczącego się Realizacja projektów z wykorzystaniem planów rozwoju edukacyjnozawodowego i portfolio

22 Schemat ścieżki kariery i planowania rozwoju edukacyjno - zawodowego ucznia 1. Określ, co składa się na Twój potencjał! zainteresowania i wartości, zdolności i stan zdrowia, wiedza i umiejętności. 2. Zastanów się, jakie informacje powinieneś zdobyć! Informacje o zawodach, Informacje o szkołach, uczelniach Informacje o trendach na rynku pracy. Informacje o warunkach pracy 3. Pomyśl, jak podjąć właściwą decyzję! Skonfrontuj zdobyte informacje ze swoimi możliwościami, Określ sojuszników, Opracuj plan rozwoju edukacyjno zawodowego Dokumentuj osiągnięcia - portfolio

23 Wszystkie etapy wymagają: określonych umiejętności, przetwarzania wiadomości, ukształtowania postaw, A ZATEM SĄ ETAPAMI EDUKACJI

24 Należy zatem zorganizować poradnictwo zawodowe w szkole?

25 Warunki sprzyjające skutecznej realizacji Edukacji dla orientacji Porozumienie na rzecz koncepcji w ramach społeczności szkolnej Wpisanie działań na rzecz tej koncepcji doradztwa do planu pracy szkoły Określenie zadań nauczycieli i wychowawców w zakresie doradztwa Określenie zadań i roli nauczyciela bibliotekarza w kierunku funkcji dokumentalisty Określenie zadań pedagogów szkolnych w zakresie doradztwa Sposób usytuowania doradców zawodowych (jeśli są w szkole) Zgromadzenie niezbędnych dokumentów w bibliotece lub stworzenie Centrum Informacji Internetowej Wykorzystanie innych instytucji mogących wspierać Edukację dla orientacji

26 Realizacja projektu doradztwa edukacyjno-zawodowego Miasteczko zawodów Uzgodnienie zasad współpracy gimnazjów i szkół ponadgimnzjalnych z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w zakresie realizacji diagnostyki predyspozycji uczniów Pozyskanie zasobów informacyjnych WUP, PUP i OHP (w postaci na przykład internetowej) do wykorzystania przez uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

27 Realizacja projektu doradztwa edukacyjnozawodowego Miasteczko zawodów Opracowanie szkolnego programu doradztwa edukacyjno-zawodowego w poszczególnych szkołach Opracowanie poradnika dla gimnazjalisty; można wykorzystać współpracę ze szkołami ponadgimnazjalnymi. Modyfikacja Otwartych Drzwi w szkołach zawodowych i ogólnokształcących w celu umożliwienia uczniom gimnazjów wykonania wybranych zadań zawodowych w wybranych zawodach, czynności w laboratoriach, pracowniach; mogłoby to mieć miejsce także u pracodawców.

28 Plan rozwoju edukacyjno- zawodowego ucznia Napisz, jaki jest Twój wymarzony zawód (zawody), który chciałbyś wykonywać w przyszłości. Spróbuj określić co chciałbyś robić w swoim zawodzie, czyli jakie zadania i czynności chciałbyś wykonywać... Na podstawie materiałów Osobiste portfolio kariery Fundacja Realizacji Programów Społecznych

29 Określ, co składa się na Twój potencjał! zainteresowania i wartości, zdolności i stan zdrowia, wiedza i umiejętności. Zastanów się, jakie informacje powinieneś zdobyć! Informacje o zawodach, Informacje o szkołach, uczelniach Informacje o trendach na rynku pracy. Informacje o warunkach pracy Pomyśl, jak podjąć właściwą decyzję! PORTFOLIO UCZNIA Skonfrontuj zdobyte informacje ze swoimi możliwościami, Określ sojuszników, Opracuj plan rozwoju edukacyjno zawodowego Dokumentuj osiągnięcia port folio, określ, co powinieneś gromadzić DOKUMENTY POWINNY MIEĆ OPRAWĘ GRAFICZNĄ, ALE TE KWESTIE POZOSTAWIAMY UCZESTNIKOM.

30

31 EDUKACJA W ZAKRESIE DORADZTWA EDUKACYJNO- ZAWODOWGO Opracowała Grażyna Uhman tel uhman.g@gmail.com