~ TA UR O N POLSKA ENERGIA

Transkrypt

1

2 OPERA WROCŁAWSKA ~ INSTYTUCJA KULTURY SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA DOLNO~LĄSKIEGO EWA MICHNIK DYREKTOR NAQELNY I ARTYSTYQNY DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART LIBRETTO LORENZO DA PONTE OPERA W 2 AKTACH I OPERA IN 2 ACTS PRAGA, 1787 PRAPREMIERA I WORLD PREM IERE WARSZAWA, 1789 PREMIERA POLSKA I PO LISH PREM IERE SPEKTAKLE PREMIEROWE I PREMIERES SO I SA 28 V :00 ND I su 29 V :00 ADAPTACJA SPEKTAKLU TEATRU WIELKIEGO- OPERY NARODOWEJ ADAPTATI ON OF THE SPECTACLE OF TEATR W IELKI - OPERA NARODOWA CZAS TRWANIA SPEKTAKLU I DURATION: 210 MIN. 1 PRZERWA I 1 INTERVAL SPEKTAKL WYKONYWANY JEST W J~ZYKU WŁOSKIM Z POLSKIMI NAPISAMI ITA LIAN LANGUAGE VERSION WITH POLISH SURTITLES SEZON JUBILEUSZOWY 65-LECIE POLSKIEJ SCENY OPEROWEJ WE WROCŁAW I U JUBILEE SEASON 65TH ANNIVERSARY OF THE POLISH OPERATIC STAGE IN WROCŁAW DOLNY lłłi ~ SLĄSK INSTYTUCJA KULTURY SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA DOLNO$LĄSKIEGO Ministerstw Kultury i Diedictwa Nardweg ~' ~ TA UR O N POLSKA ENERGIA OFICJALNY PARTNER 65. JUBILEUSZOWEGO SEZONU OPERY WROCŁAWSKIEJ AN OFflCJAL PATRON OfWROCIAW OP RA 65TH JUBILEE SEASON

3 DON GIOVAN NI WOLFGANG AMADEUS MOZART REALIZATORZY I PRODUCERS REALIZATORZY I PRODUCERS JARi HAMALAINEN Kierwnictw muycne, dyrygent I Musical directin, cnductr MARIUSZ TRELIŃSKI Reżyseria I Stage di rectin BORIS KUDLICKA Dekracje I Set designs ARKADIUS Kstiumy I Cstume designs EMIL WESOŁOWSKI Chregrafia I Chregraphy FELICE Rss Reżyseria świateł I Lighting design BASSEM AKIKI Dyrygent I Cnductr ANNA GRABOWSKA-BORYS Prygtwanie chóru Opery Wrcławskiej I Wrcław Opera chir master JERZY KRYSIAK Współpraca reżyserska I Stage directin cperatin HANNA MARASZ Asystent reżysera I Assistant directr JOANNA MARIA Kuś Asystent scengrafa I Assistant set designer AGATA KOSCHMIEDER Współpraca kstiumgraficna I Cstume design cperatin ANNA MAKURACKA Tłumacen i e libretta I Librett translatin NADEZDA GORDEEVA, 0LESYA TUTOVA, KATARZYNA PAWŁOWICZ Krepetytry slistów I Slists' caches RAFAŁ OLBIŃSKI Autr plakatu I Authr f the pster 2 3

4 DON GI OVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART OBSADA I OBSADA OBSADA I CAST DON GIOVANNI MARIUSZ GODLEWSKI* jacekjaskuła KOMANDOR DANIEL BOROWSKI* WIKTOR GORELIKOW DONNA ANNA ANASTAZJA LIPERT IWONA SOCHA* MARTA WYŁOMAŃSKA * DONNA ELVIRA ANNA BERNACKA KATARZYNA HARAS DON ÓTTAVIO RAFAŁ BARTMIŃSKI* SANG-jUN LEE * ŁUKASZ GAj LEPORELLO ADAM PALKA* MAREK PAŚKO BARTOSZ URBANOWICZ* ZERLINA JOANNA MOSKOWICZ IRYNA ZHYTYNSKA MASETTO REMIGIUSZ ŁUKOMSKI * MARCELO ANDRES SAN MARTIN * gścinnie I special guest SOLIŚCI, ORKIESTRA, CHÓR I BALET OPERY WROCŁAWSKIEJ 50LOISTS, ORCHESTRA, CHOIR AND BA LLET OF WROCŁAW OPERA 4 DYREKCJA ZASTRZEGA SOB IE PRAWO DO ZM IAN W OBSADACH. THE CURRENT CAST IS SUBJECT TO CHANGE. 5

5 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON JUAN - BUNTOWNIK Z WYBORU I DON JUAN - A REBEL BY CHOICE DON JUAN - BUNTOWNIK Z WYBORU ANDRZEJ CHODKOWSKI Opwieści rwiąłym grandie hispańskim, który a swe niecne cyny pnsi asłużną karę, krążyły p Hispanii już d średniwieca. Zrau bhater rmansów ludwych, prybrał pstać literacką pd piórem mnicha dminikańskieg Tirs de Meliny, jedneg kryfeusy łteg wieku hispańskiej literatury, następcy Lpe de Vegi, a pprednika Calderna. W kmedii Uwdiciel Sewilli i Kamienny gść (1630) Tirs stwrył wór bhatera dla całej resy naśladwców, własca w siemnastwiecnej Italii. Dn Juan Meliny jest awanturnikiem, kbieciarem, ptrafi być wiarłmnym kłamcą, nawet mrdercą. Ale nie jest wykłym brdniarem, jednbarwnym carnym charakterem. Jest młdy, piękny, dważny, rycerski, wbuda sympatię widów, śledących w napięciu jeg pstępki i ulegających carwi niewykłej sbwści. Budi współcucie, gdy traci pewnść siebie, garniają g skrupuły, a w blicu nieuchrnnej śmierci wła, daremnie restą, spwiednika. Odmienny wariant pstaci stwrył kilkadiesiąt lat później Mlier, mistr kmedii francuskiej. Jeg Dn juan (1665) jest równie piękny, dważny i rycerski, a stuką uwdenia psługuje się e niewalającą biegłścią. Jest jednak deklarwanym i knsekwentnym bebżnikiem, prgramwym nihilistą. Nie tylk wtedy, gdy walca pbżne kmedianctw, błudne udawanie wiary i świętści (c Mlier wceśniej rwinął w Świętsku), ale i wówcas, gdy sam użyje tej metdy dla własnych celów. Prytcne mdele - Tirs de Mli ny i Mliera -w najróżniejsych dmianach psłużyły a punkt wyjścia diesiątkm autrów, żerujących na mdnym temacie. Pstać Dn Juana rychł nabrała nacenia symblicneg, jak pstacie Dn Kichta, Hamleta cy Fausta. Jedni pwielali mdel bliżsy Mlierwi, mdel dwuwymiarwy, dwubarwny, preciwstawiający piękn spetcie, inni, idąc śladem Tirs de Meliny, wprwadali więcej barw, pwalali Dn Juanwi tracić pewnść siebie, krytycnie ceniać swe pstępki, kchać scere i cierpieć. Międy dwiema skrajnymi pstawami rciągała się pełna gama rwiąań pśrednich. 6 Wielka była różnrdnść stuk sławnym andaluyjskim slachcicu: d głupawych fars dla gawiedi, imprwiwanych kmedii jarmarcnych cy kmedii kukiełkwych, p nacnie radse ambitne stuki dla prawdiweg teatru. We Włsech próbę uslachetnienia biegweg wątku pdjął Carl Gldni (Dn Givanni Tenri alb rpustnik, 1736). W teatre muycnym Dn Givanni agścił już w XVll w., a w stuleciu następnym, scególnie w drugiej płwie, pwstały diesiątki klejnych pracwań. W 1761 r. wystawin sławny refrmatrski balet Christpha Willibalda Glucka Dn juan alb kamienna ucta, dbre nany Martwi, aś lata siedemdiesiąte prynisły prawdiwy alew perwych Dn Givannich i Kamiennych gści, głównie w Italii. Za prykład pstawy bliżsej Tirs de Mlinie mże psłużyć Kamienny gść alb rpustnik ukarany Vincen Righinieg, dyrektra wiedeńskiej pery włskiej. Buffa miała premierę na scenie Opery w Prade ( 1776 ), rk później pjawiła się w Wiedniu. Marta nie był wtedy w stlicy, ale mógł pnać perę Righinieg p siedleniu się nad Dunajem. Dceniał ręcnść kmpytrską Włcha, jednak arucał mu pdkradanie cudych pmysłów. Również librecista Righinieg, Nuniat Prta, składał swe libretta urywków istniejących stuk. Z jeg tekstu skrysta parę lat później nas imprtwany" warsawiak Giacchin Albertini, któreg Dn Givanni w prekładie Wjciecha Bgusławskieg (Dn juan alb Ukarany libertyn, 1783) pre ćwierć wieku współawdnicyć będie (i t całkiem skutecnie!) arcydiełem Marta. Prykładem pstawy bliżsej Mlierwi jest jednaktwa buffa Giuseppe Gaanigi d libretta Givannieg Bertatieg Dn Givanni alb Kamienny gść, wystawina w Wenecji w lutym 1787 r., aledwie kilka miesięcy pred praską premierą Marta. Nie ulega wątpliwści, że właśnie t wydarenie dał asumpt d wybru tematu. Lren Da Pnte był w tym casie bard ajęty. Pa Martem trymał prawie jednceśnie amówienia d dwóch innych kmpytrów. Nie chciał awieść żadneg. Pisał równlegle try libretta, preskakując ustawicnie d jedneg d drugieg. Za gdą Marta pstanwił atem dstąpić d twrenia dlań całkiem nweg tekstu i dknać swbdnej adaptacji tekstu Bertatieg. Materiały Wenecji bard sybk dtarły d Wiednia, dięki cemu pierwse fragmenty libretta - w pstaci mcn pre Da Pnteg wygładnej i rbudwanej - nalały się w ręku Marta już w marcu. 7

6 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON JUAN - BUNTOWNIK Z WYBORU I DON JUAN - A REBEL BY CHOICE Beprykładny triumf, jaki dnisł w Prade Wesele Figara, dbre rkwał na prysłść. Opera wciąż utrymywała się w repertuare, prynsiła trupie włskiej niemałe yski, meldie śpiewan i gran na ulicach, w grdach, piwiarniach, prerabian na frtepian, na espły dęte, kameralne. Pasquale Bndini, sef praskiej trupy, licył na pdbny sukces klejnej pery Marta. Stąd nwe amówienie kierwane d wiedeńskieg mistra, pryjęte pre Marta chtą. Był mile prusny uwielbieniem, jakie wbudił nad Wełtawą, sukcesem str kntrastującym racej chłdną reakcją na Figara w Wiedniu. Dbre się cuł pśród Cechów, ciesyła myśl pnwnej pdróży d Pragi. Od wisny 1787 r. partie tekstu acęły spływać d kmpytra. Zrau Mart pświęcał Dn Givanniemu tylk cęść casu, cym świadcą pwstające równlegle inne wielkie kmpycje, d lata pera wysunęła się na pierwsy plan. Na twój list - dnsił sistre - dpwiem tym raem krótk i pspiesnie, b mam strasnie duż pracy'.' Rbta wcale nie sła jak p maśle. Da Pnte miał wprawdie d dyspycji tekst Bertatieg, ale treba był knstrukcję jednaktwą rbudwać d dwóch aktów, cyli drugi akt pwięksyć c najmniej dwukrtnie, pa tym wycyścić chrpawy jęyk mniej utalentwaneg klegi. Także kmpnwanie trchę kulał. Mart miał chwalebny wycaj pisać pery dla knkretnych śpiewaków, wykrystywać wsystkie walry głsu i techniki wkalnej, a skrywać ewentualne niedstatki. P cęści mógł twryć muykę w Wiedniu, nał bwiem niektórych śpiewaków praskiej trupy. Byli t ci sami artyśc i, który ppredni wystąpili w Weselu Figara - hrabia Almaviva miał się preistcyć w Dn Givannieg, Figar w Leprella, Zuanna w Zerlinę. Znał jednak nie wsystkich i t właśnie spwdwał, że wyrusając d Pragi pierwseg paźdiernika w twarystwie żny, wiół e sbą bard niekmpletną partyturę, pbawiną uwertury, paru numerów slwych i całeg drugieg finału. Mżna był prewidieć, że nie wsystk pójdie jak płatka. Praga pwitała Marta jak najserdecniej: Nas sławny Mart pryjechał nwu d Pragi. Infrmują nas, że w tutejsym Teatre Nardwym stanie wystawina p ra pierwsy jeg nwa pera Kamienna ucta'.' Premierą chcian uświetnić pbyt w Prade arcyksiężnicki Marii Teresy, bratanicy cesara. Maria Teresa pślubiła niedawn per prcura saskieg księcia Frana Clemensa i udawała się pre Pragę d Drena na sptkanie małżnkiem. Twarysył jej w pdróży młdsy brat, Francisek. Obje prywdieją w prysłści krny: Francisek stanie cesarem Austrii, Maria Teresa - królwą Saksnii. Wiyta arcyksiążąt była dla prażan ważnym wydareniem. Premiera Dn Givannieg miała stanwić jej artystycną kulminację. A jednak różnych prycyn nie dsł d niej w terminie i treba się był adwlić pwtóreniem Wesela Figara. W knsekwencji Maria Teresa nie bejrała specjalnie dla niej prygtwywanej pery. Znając temp pracy Marta w sytuacjach wymagających pśpiechu, mżna być pewnym, że w prę dpisał brakujące numery i nie n był prycyną późnień, własca że d Pragi pryjechał Da Pnte i na grąc wprwadał statnie retuse. Zawinił teatr, który nie pcynił awcasu niebędnych prygtwań, ra śpiewacy, nie ptrafiący panwać w krótkim casie trudnych partii. Mże restą sami autry nie śpiesyli się próbami w preknaniu, że histria paskudneg rpustnika nie jest najręcniejsym tematem dla uhnrwania młdiutkiej blubienicy. Tak więc premiera Dn Givannieg stała presunięta diesięć dni. Ale nie skńcyły się kłpty. Jedna e śpiewacek achrwała - pisał Mart - i nastąpiła nwa włka. A pa tym trupa jest bard nielicna i impresari krpnie się nią bi, ludi scęda jak mże w bawie pred niespdiewaną niedyspycją, c by uniemżliwił wystawienie jakiejklwiek pery'.' D premiery dsł wrescie 29 paźdiernika 1787 r. Prażanie nie awiedli Marta - Dn Givanni wbudił entujam. Pśród tłumnie prybyłej publicnści asiadł na widwni prebywający akurat w Prade 62-letni Giacm Casanva, c uwagi na temat stuki wydaje się sbliwym biegiem klicnści. Życliwa prasa nie scędiła pchwał: W pniediałek 29-g włskie twarystw perwe wystawił niecierpliwie cekiwaną perę mistra Marta Dn Givanni alb Kamienna ucta. Znawcy i muycy twierdą, że cegś równie wspaniałeg jesce w Prade nie widieli. Pan Mart sam dyrygwał. Gdy pjawił się pred rkiestrą, gtwan mu trykrtną wację, która pwtóryła się pry wyjściu:' Sam Mart napisał : Próbują mnie namówić, bym tu jesce pstał pre kilka miesięcy i napisał nwą perę. Niestety, tej bard pnętnej prpycji nie mgę pryjąć:' Nie wiemy, dlaceg dmówił. Był 8 9

7 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON JUAN - BUNTOWNIK Z WYBORU I DON JUAN -A REB EL BY CHOI CE wlnym artystą, mógł się prenieść d Pragi. Cesi pewnścią nie dwróciliby się d nieg, jak t ucynią w niedległym casie wiedeńcycy. A włski espół Pragi, tym raem pd kierwnictwem reżysera praskieg predstawienia Dmenic Guardasnieg, półtra rku później uda się d Warsawy i tam apreentuje Martwską buffę w premierwej p cęści bsadie. Praskie triumfy Marta narbiły trchę sumu w stlicy cesarstwa. Cesar apragnął pkaać wiedeńcykm Dn Givannieg. D premiery dsł w maju 1788 r. Mart, pmny dświadceń Figarem, dknał mian - t i w ddał, skreślił, amienił. Nie pmgł. Zakchani w słdkim bel cant wiedeńcycy, trudem gdili się prpnwanym pre Marta stylem dramatycnym. T wtedy miały paść cęst cytwane słwa cesara: Opera jest bska, jest mże piękniejsa d Figara, ale t nie jest ptrawa na ęby mich wiedeńcyków : ' Mart drekł nie miesany: Dajmy im cas, by t preżuli:' Isttnie, Dn Givanni miał piętnaście pwtóreń, a chłód dawał się stpniw ustępwać. *** Mart jak twórca perwy pre całe swe drsłe życie dążył d wielkiej syntey teatru włskieg, francuskieg i niemieckieg. Nie intereswała g cystść reguł knkretneg gatunku perweg, na pierwsy plan wysuwał ptreby dramaturgii. Był świetnie prygtwany d realiacji teg celu. Pa mistrwskim panwaniem technik kmpytrskich, nieskaitelnym słuchem, pamięcią muycną i wybraźnią, natura bdaryła g jesce jednym talentem, niekiedy bard dla muyka niebepiecnym. Miał mianwicie niewykłą łatwść rpnawania, pryswajania i psiłkwania się rmaitymi jęykami muycnymi. Od dieciństwa dsknale rumiał styl paryski, lndyński, wiedeński i włski; nakmicie panwał nad różnymi stylami muyki perwej i kścielnej; prusał się swbdnie p stylach wielu epk. Niejeden dlny muyk, bdarny pdbnymi talentami, błądił p manwcach, preistacał się w eklektyka, nietwórc kpiwał wry ppredników. U Marta wry presłści prybierały awse indywidualne blice, stawały się cymś nwym, jeg własnym. O dumiewając wcesnej wsechstrnnści młdeg artysty mże świadcyć lektura samej tylk chrnlgicnie ułżnej listy jeg dieł dramatycnych. Siedem pierwsych pycji na tej liście, pwstałych międy dwunastym a siedemnastym rkiem życia, repreentuje siedem różnych dmian teatru muycneg: alegrycną perę religijną d tekstu niemieckieg (Die Schuldigkeit des ersten Gebts), kmedię łacińską (Apll et Hyacinthus), włską perę buffa (La finta semplice), niemiecki singspiel (Bastien und Bastienne), włską perę seria (Mitridate re di Pnta) i dwie dmiany włskiej serenady dramatycnej - rbudwaną, bfitym udiałem chóru i baletu (Ascani in Alba) ra skrmniejsą rmiarami, alegrycną, pkrewną kantacie dramatycnej (// sgn di Scipine). Za każdym raem Mart musiał głębiać tajniki inneg gatunku, sukać właściwych dlań śrdków, eksperymentwać. Dpier pry ósmym pdejściu udał się sięgnąć p gatunek już nany, p włską perę seria (Luci Sil/a). Dążenie d celu - syntey różnych gatunków perwych - ułatwiał Martwi talent dramatycny. Miał niewykłe wycucie sceny, był urdnym dramaturgiem. W tku pracy dstswywał librett d swich celów, dknywał mian, skreśleń i retusy. Nie ależał mu pry tym na cyst literackiej wartści tekstów, chdił prede wsystkim ich prydatnść dla ptreb muycn-dramatycnych. Nigdy nie reygnwał prymatu muyki nad słwem. Uważam, że w pere peja pwinna być psłusną córą muyki" - pisał d jca. T też muyka w jeg perach pstaje awse głównym nśnikiem akcji dramatycnej - charakterystyki pstaci, ucuć i sytuacji scenicnych. Tak też jest w Dn Givannim. Niektóry arucają Da Pntemu stucne rciąganie akcji w li akcie, któreg nacna cęść jest w istcie jedną wielką dygresją. Gdyby wystawić jeg librett w teatre dramatycnym, pewnścią by t raił. Ale nie w pere. Mart akceptwał gadulstw" Da Pnteg. Dięki temu yskaliśmy kilka cudwnych scen i dwiedieliśmy się bhaterach wielu nwych recy. Dn Givanni jest klasycną buffą, realiuje wsystkie reguły teg gatunku. Dlateg naywanie jej perą semiseria" jest nietrafne. Obecnść wątków pważnych była w buffie mżliwa i cęst praktykwana. Tyle że więksść autrów sła a mdą i wątki takie traktwała jak pardię pery seria. Mart pdsedł d tekstu całą pwagą : swą muyką pgłębił charakterystykę pstaci, uwiarygdnił knflikty, pwlił widm 10 11

8 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON JUAN - BUNTOWNIK Z WYBORU I DON JUAN -A REBEL BY CHOICE śledić sbliwści ludkich pstaw, wglądać w tchłanie ludkich dus. T wsystk najduje dbicie w bsernych scenach, rsadających numerwą strukturę dieła i pdprądkwanych dramaturgii, bard nwcesnych, jak w genialnej intrdukcji I aktu i bu mistrwskich finałach. Histria Dn Juana Sewilli dsknale nadawała się d takieg premiesania pierwiastków seri i buff.jest t precież tragikmedia; jakieklwiek inne ujęcie kłóciłby się tradycją, mierałby alb ku farsie, alb ku tragedii. Sferę seri repreentują w Dn Givannim Dnna Anna, Dnna Elvira i Dn Ottavi. Pierwsa dysy pragnieniem emsty na mrdercy jca, jej aria w I akcie t istna kipiel namiętnści. Później jej prtret psychlgicny bard się wbgaca, nabiera subtelnści, slachetnści. Dnna Elvira - prucna, pniżana i śmiesana pre kchanka, wrusa swym niesłabnącym na prekór klicnścim ucuciem. Dn Ottavi t dla kntrastu pstać lirycna, niec mdła, jeg kwestie ciekają słdycą prawdiweg bel cant. D sfery buff należą Dn Givanni, Leprell ra Zerlina wra narecnym. Obra tytułweg bhatera, stwrny pre Bertatieg i Da Pnteg, dradający wyraźne pwinwactw tradycją mlierwską, jest mał sympatycny, predstawia cłwieka piękneg i dważneg, ale dlneg ppełnić najgrsą pdłść. Muyka niec łagdi ten wierunek. Mistrstw, jakim Mart naświetlił jeg prepysną stukę uwdenia w sławnym duecie Zerliną jest niewalające. Leprell świetnie repreentuje kategrię siemnastwiecneg sługi: jest błudny, tchórliwy, chciwy, cytaj: nrmalny.jeg partia ajmuje w pere centralne miejsce, jest tłem wselkich wydareń, a wypełniają ją najpiękniejse pmysły muycne (aria katalgwa!), także w scenach birwych (cudwny sekstet w li akcie). Pd tym wględem partią Leprella mże rywaliwać rla Zerliny, urekającej arówn swą naiwnścią, jak i sprytem. Galerię pstaci uupełnia Kmandr, cy racej jeg statua, która w finale premawia grźną gdnścią, prypminającą scenę wyrcni ldmeneusa. Jest kilka per Marta, których mżna by rec, ależnie d gustu, preknań i preferencji, że są najpiękniejse. Gdyby jednak prysł d ankiety, Dn Givanni wysunąłby się apewne pred innymi na pierwse miejsce. DON JUAN -A REBE L BY CHOICE ANDRZEJ CHODKOWSKI The stries abut dissipated Spanish grandee, wh receives a deserved punishment fr his infamus actins, have been tld in Spain since the Middle Ages. Once a her f the flk's rmances, became the literary character thanks t the Dminican mnk Tirs de Mlina, ne f the Cryphaeus' f the Spanish literature's glden age, the successr f Lpe de Vega and the predecessr f Caldern. In a cmedy The Trickster f Seville and the Stne Guest Tirs created a character's pattern fr a whle multitude f imitatrs, especially in the eighteenth century ltaly. Mlina's Dn juan is a braggart, ladies' man, capable f being an unfaithful liar, even a murderer. He is nt a regular cri minal, mnchrmatic black character thugh. Yung, beautiful, brave, chivalrus, he raises liking in the audience, which fl lws his actins in tensin and succumb t the charm f his extrardinary persnality. Arusing cmpassin when he lses cnfidence, filled with scruples, and facing the inevitable death he screams, hwever in vain, fr the cnfessr. The alternative versin f this character was created severa! den years later by Mliere, the master f French cmedy. His Dn juan ( 1665) is equally beautiful, brave and chivalrus, using the art f seductin with a captivating prficiency. He is, hwever, a declared and cnsistent atheist, a prgrammatic nihilist. Nt nly when he fights a devut pretence, false faith and sanctity (what Mliere develped earlier in Tartuffe), but als when he uses this methd himself fr his wn purpses. The mentined mdels - Tirs de Mlina's and Mliere's - in varius mdificatins were the starting pint fr tens f authrs preying n the ppular subject. Sn Dn Juan became a symblic character, like Dn Kicht, Hamlet r Faust. Sme cpied the Mlierelike mdel, tw-dimensinal, tw-clur, cntrasting beauty and ugliness, thers, fllwing Tirs de Mlina, intrduced mre clurs, allwing Dn juan t lse his cnfidence, critical ly judge his actins, lve truthfully and suffer. Between these tw extreme attitudes, expanded a variety f indirect slutins

9 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON JUAN - BUNTOWNIK Z WYBORU J DON JUAN -A REBEL BY CHOI CE There was a great diversity f wrks abut the fam us Andalusian nbleman: frm sft-headed farces fr the mb, imprvised fairgrund cmedies r puppet cmedies t much mre rare, ambitius wrks fr the real theatre. In ltaly Carl Gldni tried t ennble the current thread (Dn Givanni Tenri r the Disslute, 1736). Dn Givanni appeared in the music theatre already in the l 7th century, and in the next century, especially in its secnd half, tens f new elabratins aruse. In 1761 the famus refrmative ballet by Christph Willibald Gluck Dn juan r the Stne Guest was staged, well knw n t Mart, while the seventies brught a real fid f the pera Dn Givanni's and Stne Guests, especially in ltaly. An example f the attitude clser t Tirs de Mlina's may be represented by The Stne Guest r the Disslute by Vincen Righini, directr f the ltalian pera in Vienna. The buffa's premiere tk place in Prague Opera (1776), a year later appeared in Vienna. Mart was nt present in the capital city at that time, but he had the pssibility t watch the Righini's pera after settling by the Danube. He appreciated the cmpsing agility f the ltalian, althugh he accused him f stealing ther peple's ideas. Als Righini's librettist, Nuniat Prta, was creating his libretts frm the pieces f already existing wrks. Severa! years later this text was used by ur "imprted" citien f Warsaw - Giacchin Alberti ni, whse Dn Givanni, translated by Wjciech Bgusławski (Dn juan r the Libertine Punished, 1783) cmpeted fr a quarter f the century (quite successfullyl) with Mart's masterpiece. An example f the attitude clser t Mliere is the ne-act buffa by Giuseppe Gaaniga t the librett by Givanni Bertati Dn Givanni r the Stne Guest, staged in Venice in February 1787, just severa! mnths befre the Mart's premiere in Prague. lt is unquestinable, that this event was a mtive fr chsing the subject. Lren Da Pnte was very busy back then. Except fr Mart, he received rders frm tw different cmpsers almst at the same time. He did nt want t disappint any f them. He was writing three libretts simultaneusly,jumping cnstantly frm ne t anther. By Mart's assent he decided t abandn writing a w hle new text and made a free adaptatin f Bertati's text. The materials frm Venice were delivered t Vienna very quickly, thanks t what the first fragments f the librett - fielded and expanded by Da Pnte - were in the hands f Mart already in March. The unexampled triumph, that The Marriage f Figar achieved in Prague, was prmising fr the future. The pera was stili in the repertire, bringing the ltalian trupe a fine benefits, the meldy was sang and played in the streets, gardens, pubs, cnverted fr a grand pian, fr wind grups, chamber grups. Pasquale Bndini, the leader f the Prague's trupe, was hping fr a similar success f the next pera by Mart. Therefre anther rder fr the Wienmaster, willingly accepted by Mart. He was mved by the adratin which he caused by The Vltava, success strngly cntrasting with a rather cld reactin abut Figar in Vienna. He felt gd amng Cechs and was pleased at the thught f returning t Prague. Since the spring f 1787 the cmpser started t receive parts f the text. At first Mart nly devted a part f his time t Dn Givanni, what is prved by ther cmpsitins arising simultaneusly, but since summer the pera advanced t the fregrund. 'T yur letter - he wrte t his sister - I respnd shrtly and in a hurry this time, because I have a lt f wrk t d'.' Wrk was nt advancing swimmingly at al l. Even thugh Da Pnte had Bertati's text, it stili required recnstructing frm the ne-act int tw-act frm, s the secnd act had t be extended at least dubly, apart frm that he had t elear the rugh language f his less talented clleague. There was als n visible prgress in cmpsing. Mart had a praisewrthy habit f writing peras fr particular slists, using the vices' qualities, vcal techniques and hiding pssible defects. He culd create music in Vienna, as he knew sme f the singers frm the Prague's trupe. These were the same artists that recently perfrmed in The Marriage f Figar - Cunt Almaviva was t transfrm int Dn Givanni, Figar in Leprell, Susanna in Zerlin a. Hwever, he did nt knw all f them, and when he left t Prague n the 1 st f Octber accmpanied by his wife he had an incmplete scre, withut the verture, cuple f sl parts and the whle secnd final. lt culd have been freseen, that everything is nt ging t be all right. Prague welcmed Mart heartily: "Our famus Mart arrived t Prague again. We are being infrmed, that in the lcal Natinal Theatre his new pera The Stne Feast is ging t be staged'.' The premiere was suppsed t be a celebratin f the archduchess' Maria Teresa, nieee f the emperr, presence in Prague. Nt lng ag Maria Teresa married, per pwer f attrney, the Saxn duke Fran Clemens, and was ging t Dresden thrugh Prague t meet her husband. She was accmpanied by her yunger brther Franciscus. They bth 14 15

10 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON JUAN-BUNTOWNIK Z WYBORU I DON JUAN-A REBEL BY CHOICE wuld eventually be crwned: Franciscus as the emperr f Austria, Maria Teresa as the queen f Saxny. The visit f bth archduke and archduchess was an imprtant event fr Prague citiens. The premiere f Dn Givanni was t be its artistic culminatin. Hwever, it was nt staged at that time, and repeating The Marriage f Figar had t suffice. Therefre Maria Teresa did nt watch the pera specially cmpsed fr her.. Knwing Mart's wrk pace in situatins requiring hurry, it was certain, that he added the missing parts n time and they were nt the reasn f the delay, especially after De Pnte arrived t Prague and did the final retuching. The theatre was t blame, because it failed t make all the essential preparatins, as well as the slists, wh were nt able t master the difficult parts in a shrt time. Maybe the authrs themselves were nt hurrying with the rehearsals, thinking that the stry f the hideus disslute is nt the mst apprpriate subject t hnur the yung bride. Therefre the Dn Givanni's premiere was pstpned fr ten days. The truble were nt ver thugh. "One f the slists fell sick - wrte Mart - and we had a delay. Als the trupe is sme few and impresari is hrriblywrried ab ut it, the actrs are nt verstrained in case f an unexpected indispsitin, what wuld make staging any pera impssible'.' The premiere finally tk place n the 29th f Octber Mart was nt disappinted by Prague's citiens - Dn Givanni aruse enthusiasm. Amng the crwded audience sat, present in Prague back then, 62-year ld Giacm Casanva, what in the matter f wrk's subject seemed t be a peculiar cincident. Kind newspapers praised n it: "On Mnday the 29th the ltalian pera cmpany staged the lng awaited pera by master Mart, Dn Givanni r the Stne Feast. Authrities and musicians claim, that they have yet t see smething equally wndeńul in Prague. Mr. Mart cnducted himself When he appeared befre the rchestra, he received a triple vatin, repeated by an anther ne while he was leaving'.' Mart himself wrte: "They are trying t cnvince me t stay here fr a cuple mre mnths and write a new pera. Unfrtunately, I can't accept this tempting ffer'.' We d nt knw why he refused. Being a free artist, he culd mve t Prague. lt is certain that Cechs wuld nt turn their backs n him, as Vienna did befre. The ltalian trupe frm Prague, this time directed by a lcal directr f Dmenic Guardasni's shw, ne and a half year later will Prague's triumphs caused sme nise in the capital f the empire. The emperr wanted t shw Dn Givanni t Viennese. The premiere tk place in May, Mart, with experience frm Figar in his mind, made changes - sme things were added, sme remved r changed. That didn't help Enamured in sweet bel cant, Viennese culd hardly accept the dramatic style prpsed by Mart. That is when the em perr is rumured t have said these qutable wrds: "Opera is divine, maybe even mre beautiful than Figar, but that is nt a suitable dish fr my Viennese'.' Mart answered uncnfused: "Give them time t accustm t it'.' lndeed Dn Givanni was repeated fifteen times, and the cldness seemed t yield. * * * Mart as an pera creatr, endeavured t a great synthesis f ltalian, French and German theatres fr his whle adult life. He did nt care abut the rules' clarity f each pera genre, dramaturgy needs were at the fregrund. He was perfectly prepared t reach this gal. Nt nly had he the masterful cntrl f cmpsing techniques, immaculate hearing, music memry and imaginatin, the nature als gave him anther talent, which happens t be dangerus fr musicians. Namely, he recgnied, acknwledged and used varius music languages with an extrardinary ease. Since childhd, he understd Parisian, Lndnese, Viennese and ltalian style perfectly; managed different styles f pera and church music; mved smthly thrugh multiple era's styles. On the ther hand, many musicians gifted with similar talents felt lst, transfrming themselves int eclectics, uncreatively cpying frm their precursrs. Mart treated the precursrs' patterns individually, they became smething new and his wn. An incredibly early versatility f the yung artist is prved by the chrnlgical list f his dramatic wrks. First seven f them, which were created when Mart was between his twelfth and seventeenth birthday, represent seven different types f music theatre: allegric religius pera t the German text (Die Schuldigkeit des ersten Gebts), Latin cmedy (Apll et Hyacinthus), ltalian pera seria (Mitridate re di Pnta), and tw variants f ltalian dramatic serenade - expanded, with chir and ballet (Ascani in Alba) and mre demure, allegric, familiar t a dramatic cantata (li sgn di Scipine). Every time Mart had t master anther, lk fr suitable slutins, experiment. Nt befre eighth time did he start wrking with genre already knwn t him, which is the ltalian pera seria (Luci Sil/a). g t Warsaw and stage the Mart's buff with a part f the premiere's cast

11 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON JUAN - BUNTOWNIK Z WYBORU I DON JUAN -A REBEL BY CHOICE Pursuing the gal - the synthesis f different kinds f pera - was facilitated by Mart's dramatic talent. Having an incredible stage sense, he was a bm dramatist. While wrking, he adjusted the librett by making changes, deletins, retuches t his wn purpses. Clearly literal value f the texts did nt matter t him, it was all abut the usefulness fr music and dramatic purpses. He always fund the music's primacy ver the lyrics. "I think that when parts drip with the sweetness f a real bel cant. Dn Givanni, Leprell and Zerlina with her fiance belng t the buffa sphere. The image f the title character created by Bertati and Da Pnte, revealing a elear relatin t Mliere's traditin, lacks fndness, and presents a persn that is bth beautiful and brave, but als capable f vileness. The music, hwever, shens this characteriatin. The artistry, with which Mart utlined his art f seducing it cmes t pera, the petry shuld be an bedient daughter f music" - he wrte in the famus duet with Zerlina, is captivating. Leprell represent the categry f eighteenth t his father. Therefre, music remains the main media f the dramatic actin in his peras - descriptin f the characters, feelings and scenic situatins. Dn Givanni is the perfect example f thse tendencies. Sme accuse Da Pnte f unnatural extending f the actin in Act li, which significant part is actually a big digressin. Staging his librett in a dramatic theatre wuld bviusly be fund ffensive. But nt in an pera. Mart accepted Da Pnte's verbsity. Thanks t that, we gained several marvellus scenes and learned many new things abut the characters. Dn Givanni is a classic buffa, it cntains all the rules f this genre. Therefre, calling it "semiseria" pera is irrelevant. Slemn plts were pssible, and hen used, in buffas. Hwever, mst authrs fllwed the trends, and fund such plts a pardy f the seria pera. Mart treated the text with seriusness: his music deepened the characters' descriptin, century servant excellently: he is false, recreant, greedy: nrmal. His part takes the central psitin in the pera, giving a backgrund fr ther threads, and is filled with the mst beautiful music ideas (catalgue arial), als in grup scenes (wnderful sextet in the Act 11). In this matter Zerlina's rle can cmpete with Leprell's, captivating with bth her naivety and cunning. The character's gallery is cmpleted with the Cmmendatre, r rather his statue, which speaks in the final with a dreadful dignity that reminiscents The Oracle's scene frm ldmeneus. There are several peras created by Mart, which culd be easily claimed, depending n nes preferences, t be the mst magnificent. lf there was a pll, Dn Givanni wuld prbably take the lead, thugh. authenticated the cnmcts, allwed the audience t fl lw the peculiarity f human attitudes and lk int the abyss f human sul. All thse aspects can be fund in the extensive scenes bursting the numerable structure f the wrk, scenes that are subrdinated t dramaturgy, very mdern, just like in the genius intrductin t Act I and bth masterful finals. The histry f Dn juan frm Seville was perfect fr a cmbinatin f bth seria and buffa. Aher all, it is a tragicmedy; any ther depictin wuld nt be cherent with the traditin and wuld lead t a farce r tragedy. The seria sphere is represented in Dn Givanni by: Dnna Anna, Dnna Elvira, Dn Ottavi. First ne pants with lust fr revenge n her father's murderer, her aria in the Act I is an abslute welter f passin. Later her psychlgical characteriatin enriches by gaining subtlety and nbility. Dnna Elvira - abandned, humiliated and ridiculed by her lver, tuches with her undiminishing emtin, in spite f the circumstances. On the cntrary, Dn Ottavi is a lyrical character, a bit indistinct, his 18 19

12 DO N GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON GIOVANNI. TRE$C INSCENIZACJI I DON GIOVANNI SYNOPSIS OF THE PERFORMANCE DON GIOVANNI. TREŚĆ INSCENIZACJI ZDZISŁAW JASKUŁA PRO LOG Z mrku wyłania się tajemnica pstać diewcynki w bieli, a a nią try pstaci kbiece: Dnna Elvira, Dnna Anna i Zerlina. Zbliżają się d grbu. Klękają. Za ich sprawą będiemy ucestnicyć w rytualnym i symblicnym akcie pwłania d życia Dn Givannieg, który ra jesce premiery swją drgę i miery się prenaceniem. AKT i Leprell, służący Dn Givannieg, catuje w mrku pred dmem Dnny Anny. Jeg pan akradł się tam w prebraniu, by ją uwieść. Leprell jest nudny predłużającym się cekiwaniem. Cas płynie. Dnna Anna dkrywa pdstęp i wybiega, włając pmcy. Próbuje edreć maskę Dn Givannieg, ale ten ukrywa twar w mrku. Na ratunek nadciąga jciec Dnny Anny, Kmandr, i wyywa napastnika na pjedynek. Dn Givanni chce uniknąć walki, ale sprwkwany abija Kmandra. Nad umierającym, nicym grźna prestrga, prepływa pstać diewcynki w bieli. Dn Givanni astyga w prerażeniu. Dusa Kmandra ulatuje... Kiedy Dnna Anna wraca, najduje martweg jca. Jej narecny, Dn Ottavi, astaje ją rpacającą nad ciałem Kmandra. Anna skłania Ottavia d prysięgi na krew jca, że raem dnajdą łcyńcę i pmscą tę śmierć. Leprell cyni wymówki swemu panu, który bmyśla już nwą miłsną grę. Jeg aintereswanie budi tajemnica pięknść, którą sptykają w kściele. Okauje się, że t Dnna Elvira, prucna kchanka Dn Givannieg, który nie kryjąc rcarwania tym dkryciem, bywa ją i pstawiając Leprellwi, nika. Trawiący g wewnętrny gień każe mu już sukać nwych biektów swych żąd. Zrpacną Elvirę Leprell dbija rejestrem pdbjów sercwych sweg pana (Madamina, il catalg e questa), ukaując jej prawdiwe blice Dn Givannieg. Tymcasem Dn Givanni wypatrył nwą fiarę - młdiutką, wiejską diewcynę Zerlinę, która śwież pślubina, idie w radsnym rsaku wra ukchanym Masettem. Chcąc pbyć się wsystkich i stać nią sam na sam, Dn Givanni aprasa weselny krwód d siebie na bal. Mim prtestów Masetta wsyscy pdążają a Leprellem. Wyrachwany Dn Givanni carwuje naiwną Zerlinę swimi manierami. Uwdi ją, świadca się i namawia by mu uległa (La ci darem la man). Kiedy tak bawi się beradną w jeg rękach Zerliną, już niemal dpinając sweg, jawia się Dnna Elvira i prestrega durną diewcynę pred cynicnym uwdicielem. Dnna Anna Ottaviem nad grbem Kmandra prsą Dn Givannieg pmc w dnaleieniu mrdercy. Dn Givanni ddycha ulgą, że żadne pdejrenie nie pada na nieg i całą becelnścią fiarwuje swje usługi. Dnna Elvira również strega ich pred Givannim, ale ten drwiąc predstawia ją jak sbę błąkaną i wyprwada. Kiedy śpiesnie dchdi, Dnna Anna nagle dnaje lśnienia, rpnaje sweg preśladwcę i bjawia t całą mcą (Or sai chi /'nre). Dn Ottavi łący się nią w pragnieniu pmsty (Dalia sua pace). Givanni nie reygnuje uwiedenia Zerliny i wydaje uctę na ce ś ć młdej pary (Fin ch'han dal vin). Zerlina prsi adrsneg Masetta wybacenie jej flirtu Dn Givannim (Batti, batti, bel Masett). Masett ukrywa się, aby ją sprawdić, ale w trakcie sptkania Zerliny Dn Givannim sybk wychdi kryjówki auważając, że jeg ukchana nie jest w stanie, nawet pre chwilę, preć się urkwi uwdiciela. Nierażny nicym Dn Givanni prwadi ich na bal, na którym ma nadieję swje niecyste amiary... spełnić Z mrku wyłaniają się try pstaci w maskach (Dnna Anna, Dnna Elvira i Dn Ottavi). Prybywają, aby bnażyć prawdiwą naturę Dn Givannieg i udaremnić jeg plany. Leprell chc aprasa ich na biesiadę. Rpcyna się libertyńska ucta, grsąca swym wyudaniem nwprybyłych gści. Masett spdiewa się najgrseg. Zabawę prerywa rpacliwe włanie Zerliny, którą Givanni aciągnął d swjeg łża. Wsyscy śpiesą jej na ratunek. Zdemaskwany Dn Givanni próbuje barcyć winą a swój cyn Leprella, ale nikt nie daje mu 20 21

13 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON GIOVANNI. TRESć INSCEN IZACJI J DON GIOVANNI. SYNOPSIS OF THE PERFORMANCE wiary. Anna, Elvira i Ottavi dsłaniają tware i skarżają Dn Givannieg mrd na Kmandre. Zachwując imną krew, Dn Givanni prediera się jednak pre tłum i ucieka wra e swim sługą. AKTll Leprell gri, że wlni się niebepiecnej służby. Dn Givanni prekupuje g jednak, wciągając w nwą intrygę. Zamienia się e służącym strjami, aby także Leprell asmakwał jeg rli i pnał pkusy świata innej, nienanej mu strny. Każe mu dgrywać siebie wbec Dnny Elviry i cynić jej miłsne wynania, pddając ją w ten spsób nwemu, krutnemu dświadceniu. Sam pstaje w strju służąceg, by pryywać serenadą klejny biekt swych namiętnści. Niecekiwanie padają g wątpliwści, cuje nużenie sbą i swim życiem. Kiedy śpiewa (Deh, vieni alla finestra), nów pjawia się pred nim tajemnica diewcynka w bieli, apwiedź inneg świata, który niebawem się pred nim twry, prynsąc ukjenie... Prybywa Masett kilkma twarysami, by sukać sprawiedliwści na Dn Givannim. Ten, knsekwentnie udając Leprella i myląc trpy, dsyła wieśniaków d dmu, a sam bije Masetta i ucieka. Zerlina, prywłana jękami narecneg, nadbiega by g pciesyć. Leprell w prebraniu Dn Givannieg usiłuje uwlnić się d pchłniętej na nw rkwitłą namiętnścią Dnny Elviry. Jest w sidłach prybranej maski, których daremnie próbuje się wywlić. Decydując się na ucieckę, wpada na Dn Ottavia i Dnnę Annę, który są preknani, że łapali prawdiweg sprawcę swych niescęść. Zdesperwany Leprell dsłania twar. Błaga litść i chyłkiem się wycfuje. Zdrugtana i ałamana Elvira staje sama, wyrażając swój ból i prerażenie cynami Dn Givannieg (Mi tradi queli'alma integra). Leprell sptyka sweg pana na cmentaru, bk grbu Kmandra. Kiedy Dn Givanni betrskim upjeniem pwiada swje prygdy, rlega się stregający, że d rana jeg śmiech umilknie. Leprell jest prerażny dkryciem, że dpwiediał im głs Kmandra. Dn Givanni, kpiąc wyywając, aprasa głs D grbu Kmandra prychdą Dn Ottavi i Dnna Anna. Ottavi pragnie pryspiesenia ślubu. Anna jednak nie chce tym myśleć, dpóki mrd na jej jcu nie stanie pmscny (Nn mi dar). Wiecrna ucta ma się właśnie rpcąć. Atmsfera jest niewykła. Dn Givanni cuje w pwietru apach śmierci, jakieś strasliwe precucie dławi jeg pierś. Pkrywa t jednak rbuchaniem, drwiną i nienaturalną swbdą, jakby ucestnicył w jakimś żałbnym karnawale. Zabawa trwa, ale kiedy niespkjny w głębi ducha Dn Givanni, krążąc p pmiesceniach, na chwilę staje sam, dstrega tajemnicą diewcynkę w bieli, która ceka na nieg... Dn Givanni rumie ten nak, ale tym więksą świadmścią nie chce niceg reygnwać, pragnie d kńca krystać e swej wlnej wli, chćby ceną a t miała być atrata i guba... Gdy wpada Dnna Elvira, aby swją piekuńcą miłścią nakłnić g d skruchy i pwrtu d niej, Dn Givanni dprawia ją niedłącnym syderstwem. Elvira dchdi i nagle rlega się jej głśny kryk. Leprell biegnie bacyć, c się stał, wraca rdygtany i apwiada prybycie aprsneg Gścia. Zjawa Kmandra żąda d Dn Givannieg bietnicy pprawy. Ten dmawia i, pryjmując pdniesinym cłem wywanie swjeg prenacenia, śmiał - na żądanie Gścia - pdaje dłń Kmandrwi, aby ten pciągnął g a sbą w gniste celuści. Nadbiegają inni. Leprell pwiada im strasnym kńcu sweg pana. Seść pstaci wyśpiewuje finalny mrał słusnści kary, jaka spadła na Dn Givannieg. Kmandra na wiecrną uctę

14 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON GIOVANN I. TRESć INSCENIZACJI I DON GIOVANNI. SYNOPSIS OF THE PERFORMANCE DON GIOVANNI. SYNOPSIS OF THE PERFO RMANCE ZDZISŁAW JASKUŁA PROLOGUE A mysterius girl in white emerges frm the shadws. Three wmen fllw. They are Dnna Anna, Dnna Elvira and Zerlina. They apprach a grave and kneel. A CTI Leprell, Dn Givanni's servant, hides in the shadws in frnt f Dnna Anna's huse. His disguised master has made his way inside t seduce her. Leprell is bred with his prlnged waiting. Time crawls. Dnna Anna discvers the plt against her virtue and runs utside, shuting fr help She tries t tear the mask ff Dn Givanni's face, but he cnceals himself in the dark. Dnna Anna's father, the Cmmendatre, cmes t the rescue and cha llenges Dn Givanni t a duel. Dn Givanni wuld rather avid fighting, but nce prvked, he slays the Cmmendatre. The mysterius girl in white appears, hvering abve the dying man. Dn Givanni freees in terrr. The Cmmendatre's sul flies away... Dnna Anna is vilently grieving ver the crpse f her father when Dn Ottavi, her betrthed, appears. Anna makes Ottavi swear n her father's bld that tgether they shall find the villain wh killed him and avenge his death. Meanwhile, Leprell has been remnstrating with his master, wh is al ready planning a new intrigue. A mysterius beauty he sees in church aruses his interest. She turns ut t be Dnna Elvira, Dn Givanni's frmer lver, whm he nce seduced and betrayed. Dn Givanni des nt cnceal his disappintment at this discvery, leaves Elvira with Leprell and ges ff The fire buming him frm inside frces Dn Givanni t seek new bjects fr his desire. Leprell reveals t the desperate Elvira the true nature f Dn Givanni, shwing her the never ending catalgue f his master's amrus cnquests (Madamina, il catalg e questa). In the meantime, Dn Givanni has eyed his new prey, a yung village girl called Zerlina. Just married, she is walking in a grup f merry-makers with her belved Masett. In rder t have her t himself, Dn Givanni invites the wedding guests t his huse. In spite f Masett's bjectins, al l fl lw Leprell and Dn Givanni is alne with Zerlina. Dn Givanni charms the gullible Zerlina with his manners. He treats her as a p laything, trying t w her (La ci darem la man). Overcme by his sweet nthings, Zerlina cannt resist Dn Givanni, but Dnna Elvira appears unexpectedly and wams her against the cynical seducer. Dn Givanni's prspective victim flees his grasp. At the Cmmendatre's grave, Dn Givanni runs int Dnna Anna and Ottavi. Luckily, Anna des nt recgnie her father's murderer. lndeed, she asks him t help her find the vi llain. Calmed by this, Dn Givanni braenly ffers her his services. But Dnna Elvira shws up yet again, pursuing Dn Givanni like a harpy, and wams Dnna Anna and Ottavi against his wickedness. Dn Givanni says Dnna Elvira has lst her senses and quickly takes her away. As he leaves hurriedly, Dnna Anna in a sudden flash recgnies her trmentr and makes this knwn with full frce (Or sai chi l'nre). Ottavi jins her in expressing Just fr revenge (Dal/a sua pace). Dn Givanni is nt abut t give up n Zerlina and decides t hld a feast in hnr f the yung cuple (Fin ch'han dal vin). Meanwhile, Zerlina begs Masett t frgive her fr flirting with Dn Givanni (Batti, batti, bel Massett). Masett, sick with jealusy, wants t eavesdrp n her cnversatin with Dn Givanni t ascertain her fidelity. But when Dn Givanni shws up, Masett quickly cmes ut f hiding, since it is bvius that Zerlina can't fr a mment resist the seducer's charm. Unfaed, Dn Givanni takes them t a bali, at which he hpes t put thrugh his wicked plan... Three masked figures emerge frm the shadws: Dnna Anna, Dnna Elvira and Dn Ottavi. They have cme t reveal Dn Givanni's true nature and prevent him frm carrying ut his plan. Leprell readily invites them t jin the party. A libertine feast begins in Dn Givanni's mansin. The newly-arrived guests are scandalied by its lewdness. The Jealus Masett expects the wrst. Zerlina's desperate cries interrupt the fun. Dn Givanni has dragged her t his bed. All hurry t the rescue. Caught red-handed, Dn Givanni tries t lay the blame n Leprell, but n ne believes him. Anna, Elvira and Ottavi remve their masks and accuse Dn Givanni f killing the Cmmendatre

15 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART DON GIOVANNI. TRE$ć INSCENIZACJI I DON GIOVANNI SYNOPSIS OF THE PERFORMANCE Keeping his wits abut him, Dn Givanni pushes thrugh the thrng f guests and disappears, alng with his servant. ACTll Leprell threatens t give ntice because f the haards his jb invlves. Dn Givanni bribes him by dragging him int a new intrigue. He changes clthes with his servant, s that Leprell will be able t have a taste f the master's ways and cme t knw the enticements the wrld prffers frm a new, thus far unknwn t him, perspective. He frces Leprell t pretend he is Dn Givanni in frnt f Dnna Elvira, cnfess his lve fr her and subject her t yet anther excruciating experience. Dn Givanni stays in his servant's clthes in rder t serenade the!atest bject f his desire. All f a sudden, he is filled with self-dubt and weariness with the life he has been leading. As he sings (Deh, vieni alla finestra), the mysterius girl in white appears again - a harbinger f a new wrld, which will sn admit and cmfrt him... In the event, hwever, it is Masett and his friends wh shw up, aiming t give Dn Givanni his due. Firm in his rle as Leprell, he manages t fl the vi llagers int returning hme and cunningly disarms Masett, whm he then beats up badly and leaves. Masett's mans make Zerlina run t cnsle him. The helpless Masett accepts her tender care. Leprell, disguised as Dn Givanni, tries t free himself f Dnna Elvira and the rekindled passin she ecstatically enjys. He is in thrall t the mask he has dnned, and in vain tries t slip Dn Ottavi and Dnna Anna visit the Cmmendatre's grave. Ottavi wants t mve up the date f their wedding. But Anna des nt even want t cnsider this until her father's murder has been avenged (Nn mi dr). Night falls. The feast is abut t begin. The atmsphere is unusual. Dn Givanni can feel the dr f death in the air. Sme dark, frightening frebdings lie heavy n his breast. He cnceals them beneath a mask f derisin and unnatural ease. He feels as if he were at a funereal carnival. The party ges n, but Dn Givanni anxiusly paces the rms. Alne fr a mment, he sees the mysterius girl in white, waiting fr him... Dn Givanni understands the sign, but des nt want t tum back, wants t remain as he is, taking advantage until the last f his free will, even if the price were t be perditin and eternal lss... When Dnna Elvira bursts in, hping her lve can make him repent and return t her, Dn Givanni jeeringly sends her ff Dnna Elvira leaves and suddenly her lud ery rings ut. Leprell runs t see what happened and returns shaken. The Cmmendatre has cme t dine with Dn Givanni. The apparitin demands that he prmise a maral cnversin. Dn Givanni refuses and, bldly meeting the challenge f his fate, des the Cmmendatre's bidding by taking his hand, t be pulled dwn int the naming abyss. The thers run in. Leprell tells them abut his master's terrible end. Six characters sing the fina! maral message abut the rightness f the punishment that has befallen Dn Givanni. Translatin: Tadeus Piór this yke. Deciding t nee, he runs int Dn Ottavi and Dnna Anna, wh are cnvinced that they have caught the real wrngder. In despair, Leprell reveals his face. He begs fr mercy and runs away at the first chance he gets. The shattered Elvira is left alne and gives vice t her suffering and terrr caused by Dn Givanni's deeds (Mi tradi que/i'a/ma integra). Leprell meets his master at the cemetery, by the Cmmendatre's grave. As Dn Givanni self-indulgently relates his adventures, a vice is heard warning him that by dawn his mirth will subside. Leprell realies with hrrr that it is the Cmmendatre's vice. Dn Givanni mckingly invites the Cmmendatre t dine with him that evening

16 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART REALIZATORZY I PRODUCERS

17 DO N GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MO ZART REALIZATORZY I PRODUCERS er: ~ u ::i u - 0 i= u u.j er: _J <( u Vl ::i ~ f u.j ~ > u.j N u > N ::i ~ 3: f u 3: er: u.j ::><'. JARi HAMAL.4.JNEN Maestr Jari Hamalainen studiwał w Sibelius Academy w Helsinkach. W 1985 r. stał aangażwany pre Finnish Natinal Opera na stanwisk asystenta dyrektra muycneg. W tym samym casie rpcął współpracę festiwalem w Savnlinnie, w charaktere krepetytra slistów i dyrygenta. Obie te funkcje sprawwał d 1990 r. P dświadceni ach w teatrach w Hildesheim i Braunschweig, gdie pracw ał jak kapelmistr, w 1997 r. Hamalainen stał dyrektrem muycnym w Stadttheater Pfrheim, a d 2003 r., jak pierwsy Fin na takim stanwisku w Niemcech, pełnił w tym teatre funkcję dyrektra pery. Hamalainen, który d 2008 r. jest dyrektrem artystycnym festiwalu w Savnlinnie, pracwał tak prestiżwym i rkiestram i, jak Munich Philharmnic, Mexic City Philharmnic, Stuttgart Philharmnic, jak również widącymi espłami perwymi, w tym m. in. Opera Austalia, perą we Frankfurcie, w której adebiutwał w 1999 r., dyrygując Dn Givannim W. A. Marta cy Finnish Natinal Opera w Helsinkach, gdie g ś cinnie prygtwywał i prwadił wiele spektakli. Prdukcje, w których ucestnicył Maestr Hamalainen w statnich senach t m.in. Riglett G. Verdieg ra li Trittic G. Puccinieg w Macau, Wesele Figara W. A. Marta w Opera lreland, Me fistfeles A. Bit i Turandt G. Puccinieg w Savnlinnie, Cardiejski flet W. A. Marta w Opera Australia ra w Hng Kng Opera, Makbet G. Verdieg w Pekinie, Walkiria R. Wagnera w Hawaii Opera lheatre, Tsca G. Puccinieg w Teatr Carl Felice w Genu i. Niewykle bserny repertuar perwy Maestr Hamalainena bejmuje pnad 45 tytułów, d Fideli L. van Beethvena i Cardillac P. Hindemitha, p Dn Carlsa G. Verdieg cy Tscę G. Puccinieg. Maestr Hamalainen prwadi ró wnież aktywną karierę pianisty akmpaniatra. Educated in Finland, Maestr jari Hamalainen studied at the Sibelius Academy. He quickly was engaged by the Finnish Natinal Opera in Helsinki in 1985 as an assistant t the General Music Directr, while at the same time as a cach and cnductr by the Savnlinna Festival. He remained there until 1990 in bth capacities. After engagement in Hildesheim and Braunschweig as Kapellmeister, in 1997 Hamalainen became the General Music Oirectr and Musical Oirectr f the Stadttheater Pfrheim and city rchestra. In 2003, he was named Opera Directr and lntendant f the Opera, the first Finn t hld such a psitin in Germany. Hamalainen is ne f the newest cnducting stars t cme ut f Fin land Recently named the Artistic Oirectr f the Savnlinna Festival as f 2008, he has cnducted such prestigius rchestras as the Munich Philharmnic and the Mexic City Philharmnic, and leading pera cmpanies such as Frankfurt and Opera Australia. In 1999 he debuted with the Frankfurt Opera cnducting Dn Givanni, and he made frequent guest appearances at the Finnish Natinal Opera in 2002 and 2004, cnducting Carmen with Agnes Baltsa in the title rle alng with W A. Mart's The Abductin frm the Seragli. Recent engagements include cnducting G. Verdi's Riglett in Macau, W A. Mart's Le Ne di Figar fr Opera lreland, A. Bit's Mefistfele in Savnlinna and G. Puccini's li Trittic, again in Macau. In 2009 Maestr Hamalainen was invited t Opera Australia t lead W A. Mart's Die Zauberflte and in Savnlinna he cnducted G. Puccini's Turandt. Other recent engagements include G. Verdi's Macbeth at the Beijing Music Festival, Die Zauberflte in Hng Kng fr Opera Hng Kng, R. Wagner's Die Walkure fr Hawaii Opera lheatre and G. Puccini's Tsca at Teatr Carl Felice in Genva. Maestr Hamalainen's peratic repertire is vast, having cnducted ver 45 peras, frm L van Beethven's Fideli and P. Hindemith's Cardi//ac t G. Verdi's Dn Carl and G. Puccini's Tsca. In additin t acting as pera directr and cnductr, Maestr has maintained an active career as a lied accmpanist.

18 DON GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART REALIZATORZY I PRODUCERS ~ u UJ C<'. LU CJ ;:; Vl «:: C2 LU VI >- N LU er:.d"' E!! "- --; ~ MARIUSZ TRELINSKI Reżyser perwy, filmwy i teatralny. Dyrektr artystycny Opery Nardwej w senie 2005/06 i pnwnie d 2008 r. Abslwent wydiału reżyserii łódkiej PWSFTViT. Debiutwał w 1987 r. filmem telewiyjnym Zad wielkieg wielryba. Nakręcił także : Pżegnanie jesieni (1990) według pwieści Witkaceg (premiera na Festiwalu w Wenecji; nagrdy im. A. Munka ra Ministra Kultury i Stuki a najlepsy debiut), łagdn'1 (1995) na mtywach pwiadania F. Dstjewskieg ra Egistów(2001 ). Był dyrektrem artystycnym Studia im. K. Irykwskieg ( ). W Opere Nardwej debiutwał w 1995 r. kameralną insceniacją Wyrywaca serc E. Sikry według pry B. Viana (Festiwal Warsawska jesień", Centrum Pmpidu w Paryżu). W maju 1999 r. dbyła się na tej scenie premiera jeg głśnej insceniacji Madame Butterfly G. Puccinieg e scengrafią B. Kudlicki (dtąd stałeg współpracwnika reżysera). Wielkim sukcesem był preniesienie tej insceniacji d Washingtn Opera (2001, wnwienie w 2006) na aprsenie P. Dminga. Klejne insceniacje perwe Trelińskieg w Warsawie t: Król Rger K. Symanwskieg (2000), Otell G. Verdieg (2001), Oniegin P. Cajkwskieg (2002) i Dn Givanni W. A. Marta (2002; Ls Angeles Opera - pd dyrekcją K. Nagan, 2003). W 2001 r. artysta stał laureatem Nagrdy im. K. Symanwskieg a reżyserię Króla Rgera ra trymał Pasprt Plityki". Później reżyserwał także Damę pikwę P. Cajkwskieg w berlińskiej Staatsper Unter den Linden pd dyrekcją D. Barenbima P. Dmingiem w rli Hermana (2003) ra w Opere Nardwej (2004), perę U. Girdana Andrea Chenier (Teatr Wielki w Pnaniu i Washingtn Opera 2004; Opera Nardwa, 2005) i La Bheme G. Puccinieg (Opera Nardwa, 2006; Washingtn Opera, 2007). W 2005 r. jeg insceniacja Madame Butterfly miała premierę w Teatre Maryjskim w Sankt Petersburgu, w 2008 r. na scenie lsraeli Opera w Tel Awiwie, a w 2009 r. w Palau de les Arts w Walencji. W 2006 r. Treliński trymał nagrdę im. K. Swinarskieg, prynaną pre miesięcnik Teatr" a reżyserię Andrei Cheniera i La Bheme w Opere Nardwej. W 2007 r. stwrył dla Opery Wrcławskiej nwą insceniację Króla Rgera, którą pwtórył rk później w Teatre Maryjskim w Sankt Petersburgu pd batutą V. Gergieva ra na Festiwalu Teatralnym w Edynburgu. Również w 2008 r. realiwał Brysa Gdunwa M. Musrgskieg w wileńskim Nardwym Teatre Opery i Baletu ra Orfeusa i EurydykęC. W. Glucka w Słwackim Teatre Nardwym w Bratysławie (w kprdukcji warsawską Operą Nardwą). W 2009 r. w Teatre Maryjskim dbyła się premiera dwóch jednaktówek: A/eka S. Rachmaninwa i j/anty P. Cajkwskieg (arejestrwanej również na DVD A. Netrebk w rli tytułwej), apreentwanych wkrótce ptem na Festiwalu w Baden-Baden. W tym samym rku Treliński realiwał na scenie Opery Nardwej premiery Orfeusa i Eurydyki i Brysa Gdunwa. W 201 O r. pkaał w Warsawie Traviatę G. Verdieg, a w łódkim Teatre Wielkim dbyła się premiera Damy pikwej, której klejną realiację reżyser apreentwał na scenie lsraeli Opera w Tel Awiwie. W stycniu 2011 r. jeg insceniacja Oniegina m i ała premierę w Palau de les Arts w Walencji, a w kwietniu 2011 r. Turandt na scenie Opery Nardwej. The Plish film, theatre, and pera directr Marius Tre l iński graduated frm the Directr's prgramme at PWSFTViT, the Plish State Schl f Film, Televisin and Theatre, in 1986 and subsequently directed his debut feature fil m Zad wielkieg wielryba (The Rump f a Huge Whale) in Other films include Pżegnanie jesieni (Farewell t Autumn, 1990) based n a nvel by Witkacy, which premiered at the Venice Film Festival and garnered him the A. Munk Award and Best Debut Award frm the Plish Minister f Culture; A Gentle Creature ( 1995) based n the F. Dstyevsky stry and Egists (2001 ). He als served as the artistic directr f the K. Irykwski Film Studi in the years Treliński prduced the auteur spectacle, Lautreamnt-Sny (Lautreamnt-Dreams) with the set design by A. Kreut-Majewski fr the Studi Theatre in Warsaw in 1990 and Macbeth fr Teatr Pwsechny in Warsaw in He has als directed numerus cmmercials and music vides fr televisin. Treliński's pera debut carne in 1999 with his highly acclaimed prductin f G. Puccini's Madame Butterfly premiered at the Plish Natinal Opera in Warsaw in 1999, which was transferred by P. Dming in t the Washingtn Natinal Opera at The Kennedy Center. The prductin was revived again in 2006 with Maestr Dming as cnductr. In 2005, Maestr V Gergiev cnducted his wn versin f that prductin fr the Mariinsky Theatre in St. Petersburg, Russia. In the seasn 2009 Treliński directed Madame Butterfly at the Palau de les Arts Reina Sfia in Valencia. Other pera prductins by Treliński include K. Symanwski's King Rger (Plish Natinal Opera, Warsaw, 2000), G. Verdi's Otell (PNO, Warsaw, 2001), P Tchaikvsky's Eugene Onegin (PNO, Warsaw, 2002; Palau de les Arts Reina Sfia in Valencia, 2011), W. A. Mart's Dn Givanni (PNO, Warsaw, 2002; Ls Angeles Opera - cnducted by K. Nagan, 2003; LA Opera - cnducted by H. Haenchen, 2008), P. Tchaikvsky's The Queen f Spades (Staatsper Unter den Linden in Berlin - cnducted by D. Barenbim with P. Dming as Herman, 2003; PNO, Warsaw, 2004), U. Girdan's Andrea Chemer(Washingtn Natinal Opera - cnducted by P. Dming, 2004; PNO, 2005) Heavily symblic and infused with mythic lre, Treliński's spectacles are cmplex stries filled with realist1c and psychlgical images f heres and their visins. This cmbinatin is characteristic f his La Bheme (PNO, Warsaw, 2006; Washingtn Natinal Opera, 2007), the secnd prductin f K. Symanwski's King Rger (Mariinsky Theatre - cnducted by V Gergiev, 2008; Edinburgh Festival, 2008), M. Mussrgsky's Bris Gdunv (Lithuanian Natinal Opera and Ballet Theatre, Vilnius, 2008; and the latest versin at PNO, Warsaw, 2009), C. W. Gluck's Orpheus and Euryd1ce (Slvak Natinal Theatre, Bratyslava, 2008, PNO, Warsaw, 2009), G. Verdi's Traviata (PNO, Warsaw, 2010) and G. Pucni's Turandt (PNO, Warsaw, 20 11). His prductin f S. Rachmaninff's Alek and P. Tchaikvsky's llanthe premiered m 2009 at the Mariinsky Theatre with Maestr Gergiev cnducting. Bth spectacles were presented at the Baden-Baden Festival 2009_ //anthe was recrded n DVD at the Mariinsky Theatre with A. Netrebk as the leading rle and Maestr Gergiev cnducting. Treliński is the win ner f the 2001 editin f the K_ Symanwski Award fr his directin f King Rger at the PNO, Warsaw. In its decisin, the panel f judges pinted ut the innvativeness f the prductin and the faithfulness t the intentin f K. Symanwski's music. In Octber 2008, Treliński became the Artistic Directr f the PNO in Warsaw fr the secnd time.

19 DO N GIOVANNI WOLFGANG AMADEUS MOZART REALIZATORZY I PRODUCERS V) \.J Vl LU I- LU V) w u <( er: :><'. w -" ~ ":;: ::< -..; ] BORIS KUDLIĆKA Scengraf i diajner. Urdił się 5 grudnia 1972 r. w słwackim Rufmberku. W latach stud i wał w Katedre Prjektwania Scengrafii i Kstiumu na Wydiale Teatralnym Akademii Stuk P i ęknych w Bratysławie. P trymaniu abslutrium kntynuwał naukę w Akademii Stuk P i ęknych Minerva w hlenderskim Grningen. W 1995 r jak asystent A. Kreuta-Majewskieg, rpcął współpracę Teatrem Wielkim - Operą N a rdwą w Warsawie. Od 1996 r. samdielnie realiwał scengrafie prede wsystkim d spektakli perwych, współpracuj ąc cłwym i reżyserami eurpejskimi. Od 1999 r. wspólnie M. Tre lińskim realiwał cterna ś cie spektakli perwych: Madame Butterfly G. Puccinieg, Króla Rgera K. Symanwskieg, Otella G. Verdieg, Dn Givannieg W. A. Marta, Eugeniusa Oniegina i Damę pikw9 P. Cajkwskieg, Andreę Cheniera U. Girdan, La Bheme G. Puccinieg, Orfeusa i Eurydykę C. W. Glucka, Brysa Gdunwa M. Musrgskieg, Jlantę P. Cajkwskieg, A/eka S. Rachmaninwa, Traviatę G. Verdieg i Turandt G. Puccinieg - głównie dla Opery Nardwej w Warsawie, ale również dla innych światwych scen perwych (w Berlinie, Mskwie, Petersburgu, Ls Angeles, Tel Awiwie, Bratysł aw i e, Wasyngtnie i Walencji). Spektakle te stały apreentwane pdcas festiwali perwych w Edynburgu, Hngkngu i Tki. Z reżyserem D. Duisingiem współpracwał pdcas realiacji Pdróży d Reims G. Rssinieg, Gwahu na Lukrecji B. Brittena, Opwieści Hffmanna J. Offenbacha - dla pery we Frankfurcie, Medei L. Cherubinieg - dla pery w Enschede, jasia i Małgsi E. Humperdincka w Bernie, L'Etile E. Chabriera i Medei L. Cherubinieg - dla Opery Nardwej w Berlinie. Spektaklem Śmierć w Wenecji r pc ęła się jeg współprac a K. Warnerem, w wyniku której stały realiwane: Król Lear A. Reimanna i Bura T. Adesa dla pery we Frankfurcie, Simn Bccanegra G. Verdieg dla pery w Strasburgu i Wesele Figara W. A. Marta dla Opery Nardwej w Warsawie. Zaintereswania awdwe Kudlicki nie grani c ają s i ę tylk d pery. Prjektuje n też dekracje filmwe - w 2003 r. współpracwał pry filmie Between Strangers (raem J. Kudlicką i S. Lren), biere udiał w twreniu spektakli teatralnych i kncertów. Wspólnie A. Krei.item-Majewskim jest autrem plskieg pawilnu na ś wiatwej wystawie Exp 2000 w Hanwere. Ważne miejsce w jeg twórc ś ci ajmuje diał a lnś ć wystawiennica. Kudlicka jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. W 2005 r. Instytut Teatralny prynał mu nagrdę a scengrafię d predstawienia Rysard li. W 2006 r. stał dnacny, prynawanym pre Ministra Kultury i Diedictwa Nardweg, medalem Zasłużny Kultu re Glria Artis. Dwukrtnie stała mu prynana słwac k a nagrda teatralna Dsky - w 2004 r. a spektakl baletwy Rasputin i w 2008 r. a predstawienie perwe Orfeus a Eurydika, a które rk pó ź n i ej trym ał równ i eż nagrdę Fundacji Tatra Banka. Na Praskim Quadrienale 2007 stał dnacny Złtym Medalem, a rk później mianwan g kmisarem generalnym Praskieg Quadrienale Na światwej wystawie Exp 201 O w Sanghaju stał dnacny Srebrnym Medalem (wspóln ie WWAArchitektami) a ek s pycję plskieg pawilnu. Scengrapher and designer, Bris Kudlicka was bm n 5 December 1972 in Rufmberk, Slvakia. He studied set and cstume design at the Theatre Faculty f the Academy f Peńrming Arts in Bratislava ( ). After graduatin he went n t study at the Minerva Academy f Arts in the Dutch city f Grningen. In 1995 he jined the Natinal Opera - Grand Theatre (Teatr Wielki - Opera Nardwa) in Pland as assistant t A. Kreut-Majewski. Since 1996 he has created sets mstly fr pera prductins. Kudlicka regularly cperates with acclaimed Eurpean directrs, such as M. Treliński. Since 1999 they have staged furteen peras: Madame Butterfly (G. Puccini), King Rger (K. Symanwski), Otell (G. Verdi), Dn Givanni (W. A. Mart), Eugene Onegin (P. Tchaikvsky), The Queen f Spades (P Tchaikvsky), Andrea Chenier(U. Girdan), La Bheme (G. Puccini), Orf e ed Euridice (C. W. Gluck), Bris Cdunv (M Mussrgsky), //anta (P. Tchaikvsky), Alek (S. Rachmaninff), La Traviata (G. Verdi), Turandt (G. Puccini), mst f them fr the Natinal Opera in Warsaw and fr ther majr pera huses (Berlin, Mscw, St. Petersburg, Ls Angeles, Tel Aviv, Bratislava, Washingtn and Valencia). These prductins have been presented at festivals in Edinburgh, Hng Kng and Tky. With the American directr Dale Duising Kudlicka made li Viagg a Reims (G Rssini), The Rape f Lucretia (B. Britten), Les cntes d' Hffmann (J. Offenbach) at the Frankfurt Opera, Medea (L. Cherubini) at the Enschede Opera, Hansel and Cretel (E. Humperdinck) at the Bem Opera, L:ttile (E. Chabrier) and Medea (L. Cherubini) at the State Opera Berlin. B. Britten's Death in Venice marked the start f his cllabratin with K. Warner, tgether they staged Lear (A. Reimann), The Tempest (T Ades) at the Frankfurt Opera, Simn Bccanegra (G. Verdi) at the Strasburg Opera and Le ne di Figar (W. A. Mart) at the Natinal Opera in Warsaw Kudlićka's prfessinal interests reach far beynd pera. He has als designed sets fr several films - amng them Between Strangers (tgether with his father J. Kudlicka and with S. Lren) in 2003, drama prductins and cncerts. B. Kudlićka and A. Kreut-Majewski designed the Plish pavilin at the Exp 2000 in Hannver. Exhibitins ccupy an imprtant place in Kudlićka 's wrk. Kudlicka is recipient f several majr awards. In 2005 he was hnured with the Plish Theatre Institute Award fr scengraphy f the prductin Richard li. In 2006 he was awarded the Plish Order Glria Artis fr his artistic achievements by the Minister f Culture and Natinal Heritage. In Slvakia, he wn the Dsky Award fr best scengraphy fr the ballet Rasputin in 2004 and fr the pera Orfe ed Euridice in 2008 and a year later the Tatra Banka Fundatin Award fr Art fr the same prductin. Kudlićka als wn a glden medal at the Prague Quadrennial in 2007 and in 2008 he was appinted General Cmmissiner f the Prague Quadrennial At the Exp 2010 in Shanghai Kudlicka wn (tgether with WWAArchitects) a silver medal fr the design f the Plish pavilin.

20 DO N GIOVANNI W OLFGANG AMADEUS MOZART REALIZATORZY I PRODUCERS Vl Q Vl LJ..J u.j ~ => f-- Vl u >- ~ => f:= Vl ~ ARKAD IUS Arkadius Weremcuk, nany także jak Arkadius, urdił się w 1969 r. w Lublinie, w rdinie naucycieli. W 1999 r. ukńcył studia na wydiale Fashin Design with Marketing w St. Martin's Cllege f Art and Design w Lndynie. Na drugim rku studiów sptkał słynną impresari mdy, Isabellę Blw. CT D i ęki niej pnał sameg Alexandra McQueen'a, który aprpnwał s u mu pracę w swim lndyńskim atelier. P studiach ałżył własną markę ] - Arkadius ''. Lista gwiad, które wybrały jeg kreacje jest dść długa i bejmuje takie nawiska jak Christina Aguillera, Ashanti, Bjrk, Janet Jacksn, Alicia Keys, Mary J. Blige, Pink i Adrien Brdy. Wisn ą 2000 r. Arkadius trymał nagrdę New Generatin Award, prynawan ą pre British Fashin Cuncil. Rk później eksperci branży wybrali g jak jedneg 1 O cłwych prjektantów mdy w Wielkiej Brytanii. W 2002 r. debrał prestiżwą nagrdę NESTA (Natinal Endwment fr Science, Technlgy and Arts). Nwa strategia Arkadiusa piera się gł ówni e na współpracy wybranymi firmami, które są liderami w swich diedinach. Pierwsym prduktem, który ukaał s ię w stycniu 2005 r były kulary pd nawą Arkadius Gggles". Filfia marki - Dare t be different- sybk najduje aprbatę na całym świecie wśród buntwanych, młdych nnknfrmistów. Witryna arkadius.cm (kł dsłn miesięcn i e), t kn na świat wyjątkwej filfii prjektwania Arkadiusa. Opróc pracy w świecie mdy Arkadius adebiutwał jak prjektant kstiumów. Zaprsny stał pre reżysera perweg Mariusa Trelińskieg ra Placid Dming, dyrektra artystycneg Opery w Ls Angeles, d aprjektwania kstiumów w prdukcji Dn Givanni W A. Marta. Premiera dbyła si ę w grudniu 2002 r. w Warsawie, natmiast rk p ó źniej, w maju, pkaana stała na scenie teatru perweg w Ls Angeles. Arkadius ma na swim kncie również prjekt wnętra dla Farl Design Htel w Prtugalii (2004). Od 2005 r. artysta pstanwił sk ncentrwa ć się na własnym rwju artystycnym pa św iatem mdy. Obecnie mieska i pracuje w Indiach, Braylii i Tajlandii. Jeg wije artystycne realiują się także grmnym sukcesem w diedinie architektury, wystrju wnętr ra prjektwania mebli. Unikalne kncepcje p ra klejny ka a ły się natychmiast rpnawalne dla prasy ra klientów. Jednym jeg najnwsych prjektów jest prywatna reydencja w Braylii, która w grudniu 201 O r. stała wybrana pre The Times" jak jeden 20 najlepsych na ś wiecie prjektów reydencji w krajach trpikalnych. Arkadius Weremcuk aka Arkadius was bm t a family f teachers in Pland in He graduated frm the BA curse in Fashin Design with Marketing frm St. Martin's Cllege f Art and Design in Lndn in During his secnd year at cllege, he met fashin impresari Isabella Blw, wh intrduced him t Alexander McQueen, whm in tum ffered him a wrk placement. After graduatin he launched his wn label - "Arkadius'. The list f stars wearing his creatins is quite extensive and includes such names as: Christina Aguilleira, Ashanti, Bjrk,Janetjacksn, Alicia Keys, Mary J. Blige, Pink and Adrien Brdy In Spring 2000 Arkadius was awarded the New Generatin Award by the British Fashin Cuncil. In 2001 the industry experts chse Arkadius as ne f the 1 O leading designers in the United Kingdm. A year later he was a recipient f the highly prestigius NESTA (ONatinal Endwment fr Science, Technlgy and the Arts) fellwship award. The new strategy f Arkadius as a designer is based mainly n licensmg with a few highly prfessinal cmpanies, wh are the leaders in their wn field. The first prduct launched in January 2005, are sunglasses under a name f "Arkadius Gggles'. Other prducts are scheduled t appear n the market in due curse. The brand philsphy - Dare t be different - is rapidly finding its niche market arund the wrld amng the yung rebellius, nn cnfrmists. With an apprx. 70,000 hits per mnth, arkadius.cm is the wmdw t the wrld f the unique design philsphy f Arkadius. Apart frm wrking in fashin, Arkadius made his debut as a cstume designer when an pera directr Marius Treliński tgether with Placid Dming, the artistic directr f the LA Opera Huse appinted him t design cstumes fr the prductin f W A. Mart's Dn Givanni. The perareceived its premiere in December 2002 in Warsaw and in May 2003 at the Ls Angeles Opera Huse. He has als designed interir fr a Farl Design Htel in Prtugal in Since 2005 Arkadius decided t cncentrate n his wn artistic develpment utside f fashin. He is nw living and wrking m lnd1a, Brail and Thailand. His artistic visin is applied nt architecture, interir design as well as furniture design. His unique visin nce again prved t be recgnied immediately by the press and clients. One f his latest prjects was a private residence in Brail, which in December 20 1 O has been chsen by "The Times" as ne f the 20 Best Villas in the Wrld fr the Winter sun.