Gospodarka o obiegu zamkniętym w prawie europejskim i najlepsze lokalne praktyki

Transkrypt

1 Gospodarka o obiegu zamkniętym w prawie europejskim i najlepsze lokalne praktyki Piotr Barczak Europejskie Biuro @ResourcesCount

2 EEB Europejskie Biuro Ochrony Środowiska EEB: głos obywateli Europy w sprawach im najbliższych, w sprawach otoczenia

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12 1. Powolne (długi czas życia produktów) 2. Minimalne (bez zbędnej nadprodukcji) 3. Lokalne (hierarchia terytorialna) 4. Czyste (eliminowanie substancji toksycznych)

13 Propozycja Komisji Europejskiej

14 Gospodarka o obiegu zamkniętym niektóre cele Zwiększenie przygotowania do ponownego użycia i recyklingu wszystkich odpadów komunalnych do 60% do 2025 roku i 65% do 2030 roku wszystkich rodzajów opakowań do 65% w roku 2025 i 75% w roku 2030 Ograniczenie składowania odpadów komunalnych do 10% do roku 2030 oraz zakaz składowania odpadów zbieranych selektywnie i nadających się do recyklingu Zapewnienie selektywnego zbierania bioodpadów (odpady zielone, spożywcze, kuchenne z gospodarstw domowych, restauracji, placówek zbiorowego żywienia i handlu detalicznego), gdy jest to technicznie, ekologicznie i ekonomicznie możliwe

15 Gospodarka o obiegu zamkniętym niektóre cele Zmniejszenie ilości odpadów przedostających się do mórz [50% do 2020 r.] Zredukowanie ilości odpadów żywności [o 30% do 2020 r. w stosunku do wytworzonych w 2017 r.] Zapobieganie zaplanowanemu starzeniu się produktów [ocena w 2018 r.] Wsparcie dla eko-projektowania Poszerzenie zakresu stosowania rozszerzonej odpowiedzialności producenta powiązanie kosztów z możliwościami przetwarzania materiałów Wprowadzenie standardów jakościowych recyklingu i dla materiałów pochodzących z recyklingu

16 Spodziewane korzyści do 2030 r nowych miejsc pracy 600 mld redukcji kosztów przedsiębiorstw > 3% wzrost produktu brutto 20% redukcja zapotrzebowania na surowce 500 mln ton zredukowanych gazów cieplarnianych

17 Posiedzenia trójstronne 2017

18 Eko -projektowanie

19

20 Zero Odpadów podstawy Zapobieganie odpadom Segregacja u źródła Kompostowanie przydomowe Zbiórka od drzwi do drzwi Naprawa, ponowne użycie, redystrybucja Recykling Zachęty ekonomiczne Centrum badawcze Eko projektowanie informacja i edukacja 2025 Tymczasowe składowanie

21 Rozwiązania 3 proste zasady Zero Waste 1. Śmieci widoczne to co nie da się zawrócić do obiegu musi zostać inaczej zaprojektowane 2. Maksymalnie wydajna selektywna zbiórka U ŹRÓDŁA 3. Eliminacja strumienia zbytecznych śmieci/produktów

22

23 Przetwarzanie odpadów resztkowych Sytuacja obecna i przyszłe zmiany 33% Oczyszczanie biologiczne Sortowanie 67% Segregacja Sortowanie Sortowanie SPALARNIA/SKŁADOWISKO Odpady 67% SRF 33% SPALARNIA Stara instalacja 100% Odpady 12,5% Odpady 34% Strata podczas procesu 8% Innowacyjne projekty 12,5% ULEPSZANIE/P RZEPROJEKTO 33% WANIE ODZYSK/ RECYCLING 33%

24 Zero Odpadów zapobieganie odpadom Wsparcie dla lokalnej produkcji i dystrybucji produktów Sprzedaż produktów bez opakowań Woda z kranu zamiast butelkowanej Pampersy wielokrotnego użytku Współpraca z producentami Zielone zamówienia publiczne (20% rynku w UE)

25

26 System Zero Odpadów segregacja Podstawą systemu jest intensywna selektywna zbiórka u źródła surowce: papier, szkło, metale, tworzywa sztuczne bio: odpady kuchenne i zielone resztkowe: obecnie nie nadające się do przetworzenia Kluczem jest oddzielny odbiór odpadów biodegradowalnych odpowiedni materiał do kompostowania poprawia jakość i zwiększenie odzysku pozostałych surowców wtórnych poprawa warunków higienicznych w miejscach tymczasowego gromadzenia i przetwarzania odpadów > MBP redukcja kosztów kompostowanie przydomowe

27 System Zero Odpadów odbiór odpadów Zmiana częstotliwości odbioru odpadów: bio: co 2 3 dni surowce: zależnie od ilości w danym źródle, nie rzadziej niż raz w tygodniu resztkowe: raz na tydzień dwa tygodnie Zwiększenie kontroli nad odbieranym strumieniem odpadów: kod kreskowy kontrola zawartości worków / pojemników waga na samochodach analiza w czasie rzeczywistym

28 Zero Odpadów infrastruktura wspomagająca Wsparcie dla przydomowego kompostowania bioodpadów Gniazda do selektywnej zbiórki w miejscach publicznych Selektywna zbiórka innych odpadów w systemie PSZOK: wielkogabarytowe budowlane odpady elektryczne i elektroniczne niebezpieczne: świetlówki, baterie, leki, farby i lakiery Punkty napraw i wymiany produktów Banki żywności Automaty kaucyjne

29 Ile miejsc pracy daja spalarnie?

30

31

32 Hierarchia sposobów postępowania z odpadami Zero Odpadów instrumenty ekonomiczne Eko-podatki Opłaty EPR Kaucje Produkty Zielone certyfikaty Opodatkowanie zasobów Ulgi podatkowe Surowce pierwotne Produkty z recyklingu Cykl życia produktu Surowce wtórne Ulgi podatkowe Odpady Selektywna zbiórka Zróżnicowana opłata za odpady (PAYT) Opodatkowanie spalania Spalanie Składowanie Opodatkowanie składowania

33

34 Gospodarstwa domowe Opłata PAYT - płać za co wyrzucasz Odpady resztkowe Pomiar i transmisja danych Opłata 60% 40% Opłata stała Opłata zmienna Na podstawie liczby członków gospodarstwa domowego Na podstawie liczby zebranych pojemników z odpadami resztkowymi - 30% za produkcję kompostu w domu + stała opłata za odpady zielone

35

36

37 Mit 1: Nie da się tego zrobić w szybkim tempie Miejscowość Lublana 380 tys. mieszkańców Salerno 145 tys. mieszkańców Treviso (region) 554 tys. mieszkańców Capannori 46,7 tys. mieszkańców Novara 101 tys. mieszkańców Gipuzkoa (region) 732 tys. mieszkańców Markham 261 tys. mieszkańców Horst aan de Maas 41 tys. mieszkańców Wyjściowy poziom selektywnej zbiórki 45% Osiągnięty poziom selektywnej zbiórki 60% 15% redukcji odpadów Czas 24 miesiące 18% 72% 12 miesięcy 27% 66% 18 miesięcy 50% 90% 39% redukcji odpadów 84 miesiące 29% 70% 18 miesięcy 32% % 7% redukcji odpadów 48 miesięcy 36% 70% 24 miesiące 73% 94% 12 miesięcy

38 Mit 2: To zbyt kosztowne Lombardia, 10 mln mieszkańców, 1547 gmin < 20% 20-30% 30-40% 40-50% 50-60% 60-70% > 70% Selektywna zbiórka Zagospodarowanie

39

40

41 Ewolucja selektywnej zbiórki w gminach zarządzanych przez Contarina Tworzenie zielonych miejsc pracy w Contarina Porównanie rocznych opłat na gospodarstw

42 tys. 82% 12 tys. 68.5% 16.4 tys. 76% 554 tys. 85% tys % tys. 61%

43 Ewolucja selektywnej zbiórki w gminach zarządzanych przez Contarina Tworzenie zielonych miejsc pracy w Contarina Porównanie rocznych opłat na gospodarstw

44 Więcej Facebook Grupa Zero Waste Polska Zero Waste Legnica, Zero Waste Wroclaw Polskie Stowarzysznie Zero Waste Instytut Gospodarki o Obiegu Zamkniętym

45

46 Zagadnienia do przeanalizowania Czy dalej będziemy starać sie naprawiać poszczególne elementy gospodarki odpadami? Czy czas na rewolucję zasobową? Zasoby? Czy tylko skupiac sie na składowiskach i spalarniach? Czy ułatwiac porządanym produktom i zachowaniom zacząć sterować rynkiem (narzędzia ekonomiczne). Czy przenieść cieżar z gospodarki odpadami na gospodarke bezodpadową.

47 Waste to Energy czy Waste of Energy Spalanie odpadów: energia odnawialna? Czysta energia bez zanieczyszczen? Spalarnie odpadów wydzielają mniej CO2? Nowoczesnie instalacje sa efektywne energetycznie? Spalarnie dają miejsca pracy? Spalarnie są tanie? Spalarnie są compatybilne z recyklingiem Spalarnie odpadów do dobre rozwiązanie dla grzewnictwa? zobacz więcej:

48 Selektywna zbiórka u źródła Typy pojemników Odpady organiczne Odpady resztkowe Szkło, plastik, puszki Papier Odpady zielone STANDARD (tereny mniej zaludnione) OBSZARY MIEJSKIE (historyczne centra i tereny gęsto zaludnione) Małe kosze i torby dla użytkownikówz ograniczonym miejscem do składowania.

49 Gospodarstwa domowe Opłata płać za co wyrzucasz Odpady resztkowe Pomiar i transmisja danych Opłata 60% 40% Opłata stała Opłata zmienna Na podstawie liczby członków gospodarstwa domowego Na podstawie liczby zebranych pojemników z odpadami resztkowymi - 30% za produkcję kompostu w domu + stała opłata za odpady zielone