ROLA I ZADANIA BAZUJĄCEGO NA MORZU WYSUNIĘTEGO PUNKTU LOGISTYCZNEGO W ZABEZPIECZENIU LOGISTYCZNYM OPERACJI SOJUSZNICZYCH

Transkrypt

1 Andrzej Bursztyński 1, Stanisław Dorobek 2 ROLA I ZADANIA BAZUJĄCEGO NA MORZU WYSUNIĘTEGO PUNKTU LOGISTYCZNEGO W ZABEZPIECZENIU LOGISTYCZNYM OPERACJI SOJUSZNICZYCH Wstęp W nowej koncepcji strategicznej NATO dokonano aktualizacji zasadniczych strategicznych zadań wynikających z głównego celu, geograficznego zasięgu oraz wymiaru działalności Sojuszu. Jednocześnie nowe wyzwania wymusiły zmianę wymiaru realizowanych zadań z typowo militarnego na militarno-cywilny, uwzględniający szeroką współpracę międzynarodową, a w odpowiedzi na potrzebę zdefiniowania uwarunkowań nowego i przyszłego środowiska bezpieczeństwa opracowana została nowa strategia morska. W strategii uwzględniona została współpraca z ONZ i UE umożliwiająca osiąganie wspólnych celów: zapobiegania konfliktom, budowania zdolności obronnych partnerów, zapewnienia wolność mórz, przestrzegania międzynarodowego prawa morskiego oraz promowania wartości Sojuszu. W strategii uwzględniony zostało również znaczenie międzynarodowych i regionalnych organizacji pozarządowych, organów ścigania, jak również współpracy z państwami niestowarzyszonymi. Zgodnie z założeniami strategia morska określa nową rolę NATO oraz precyzuje długoterminowe ramy dla misji prowadzonych na obszarach morskich w ciągu najbliższych lat. Pochodną strategii morskiej jest koncepcja sił morskich NATO, która bazuje na trzech podstawowych założeniach: osiąganiu zdolności do zapewnienia bezpieczeństwa na morzu, koncepcji przyszłych operacji morskich oraz wykorzystaniu w tych operacjach połączonego bazowania morskiego (Joint Sea Basing) 3. 1 Kmdr dr hab. Andrzej Bursztyński, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni. 2 dr inż. Stanisław Dorobek, Wyższa Szkoła Bankowa w Szczecinie 3 K. Berge, A Changing Maritime Environment, NATO Maritime Security and Defence Conference, Hamburg Koncepcja bazującego na morzu wysuniętego punktu bazowania Prowadzenie długotrwałych działań w rejonach określonych jako rejony niestabilne pod względem politycznym i przede wszystkim znacznie oddalonych od własnych i sojuszniczych baz wymusza konieczność zorganizowania węzłów logistycznych umożliwiających sprawne zabezpieczenie sił. Zgodnie z wymogami standardów NATO, w rejonie, w którym planowane jest utworzenie elementów zabezpieczenia rozwiniętego, takich jak rozwinięty rejon zabezpieczenia logistycznego (Advanced Logistic Support Site - ALSS) lub wysunięty rejon logistyczny (Forward Logistic Site - FLS) muszą znajdować się: port morski, lotnisko, stocznie i warsztaty remontowe, obiekty zabezpieczenia medycznego i obiekty magazynowe. Nie zawsze istnieje jednak możliwość rozwijania elementów zabezpieczenia logistycznego w oparciu o stacjonarną infrastrukturę portową. W celu zabezpieczenia działań w rejonach, w których niemożliwe jest rozwinięcie baz brzegowych opracowana została koncepcja bazowania na morzu Sea Basing FLS, umożliwiająca przeniesienie funkcji logistycznych z lądu na akweny morskie. Jednocześnie przejawem nowych wyzwań dla marynarki wojennej na przełomie XX i XXI wieku, wynikających przede wszystkim z zagrożeń powodowanych międzynarodowym terroryzmem oraz zorganizowaną przestępczością było przyjęcie w marynarce wojennej USA doktryny Sea Power 21. Filarami tej doktryny są ofensywne uderzenia morskie (Sea Strike), obrona na morzu (Sea Shield) oraz system baz morskich (Sea Basing) 4. 4 Szerzej: V. Clark, Sea Power 21, USNI Proceedings 10/2002, s ; A. Koch, US Navy outlines vision for Sea Power 21 concept, Jane s Defence Weekly, 24/2002, s. 30. Logistyka 6/

2 W tej doktrynie najistotniejszym elementem, z logistycznego punktu widzenia, jest koncepcja połączonego bazowania morskiego traktowana jako możliwość zapewnienia szeroko pojętego wsparcia sił ekspedycyjnych w dowolnych rejonach operacyjnego zainteresowanie, bez konieczności uzależniania się od decyzji państw trzecich, na których terytorium konieczne by było rozwijanie baz brzegowych. Koncepcja ta oparta jest na [ ] wykorzystaniu morskich platform transportu strategicznego i taktycznego oraz taktycznego transportu powietrznego do szybkiej projekcji siły i podtrzymania operacji [ ] 5 z bazy zlokalizowanej w najkorzystniejszym z punktu widzenia dowódcy rejonie. Kluczowym elementem tej koncepcji jest bazujący na morzu wysunięty rejon logistyczny (Sea Basing Forward Logistics Side). Po raz pierwszy ideę bazowania na morzu przedstawił ówczesny Sekretarz Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych Sean O Keefe w 1992 roku w dokumencie From the Sea, który stanowił Białą Księgę Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych i Korpusu Piechoty Morskiej. W dokumencie tym przedstawione zostały przyszłe zadania marynarki wojennej w XXI wieku oraz dokonano połączenia zdolności połączonych sił z morskimi operacjami prowadzonymi w rejonach przybrzeżnych 6. W pełni idea Sea Basingu przedstawił dowódca Korpusu Piechoty Morskiej generał Jamesa L. Jones. Stwierdził on, że piechota morska, jako integralna część większych sił morskich, będzie przygotowana do wpływania na wydarzenia na świecie wykorzystując morze jako obszar manewrowy i jako bezpieczną bazę. W tym względzie bazowanie na morzu wspiera wszechstronnie i elastycznie projekcję siły. Takie rozwiązanie umożliwia przemieszczanie sił bezpośrednio z okrętu do rejonów działań zlokalizowanych w głębi lądu i stanowi znaczny postęp w tradycyjnej fazie operacji amfibijnych. Jednocześnie operacje bazowania na morzu maksymalizują morską projekcję siły, poprawiają dyslokację i możliwość użycia morskich sił ekspe- dycyjnych przez dowódcę sił połączonych 7. Rysunek 1 przedstawia ideę eliminacji luki w potencjale bojowym sił ekspedycyjnych. a) b) c) 5 T. Zieliński, Wybrane obszary transformacji sił zbrojnych Sojuszu Północnoatlantyckiego w aspekcie rozwoju zdolności ekspedycyjnych, Zeszyty Naukowe AON 2/2010, Warszawa 2010, s Idea Seabasingu rozwijana była w kolejnych dokumentach, do których należały miedzy innymi: Forward From the Sea, Department of the Navy, Washington DC, 1994, Operational Maneuver from the Sea (OMFTS), Headquarters Marine Corps, Washington DC, 1998, Maritime Prepositioning Force 2010 and Beyond, Headquarters U. S. Marine Corps Washington DC, 30 December 1997, oraz Expeditionary Maneuver Warfare, Washington, DC, Headquarters Marine Corps, 10 November Rys. 1. Redukcja (eliminacja) luki w potencjale bojowym sił ekspedycyjnych Źródło: Defense Science Board Task Force on Sea Basing, Office of the Under Secretary of Defense For Acquisition, Technology, and Logistics Washington, D.C s J. L. Jones, USMC, Expeditionary Maneuver Warfare, Headquarters Marine Corps, Washington DC, 10 November 2001, s. 4. Logistyka 6/

3 Siły pierwszego rzutu użyte w operacjach ekspedycyjnych wprowadzane są bardzo szybko do działań, aby ograniczyć i skrócić czas konfliktu oraz wykorzystać element zaskoczenia. W tym okresie jednym z podstawowych zadań sił pierwszego rzutu jest umożliwienie rozwinięcia morskiego portu wyładowania (Sea Port of Debarkation - SPOD), pozwalającego na wysadzenia na wybrzeżu głównych sił. Początkowy potencjał sił ekspedycyjnych jednak szybko ulega degradacji z powodu zużywania zapasów, przeciwdziałania przeciwnika, utraty atutu zaskoczenie lub zmęczenia. Okres po osiągnięciu początkowej przewagi przez pierwszy rzut do wylądowania na wybrzeżu sił głównych określany jest jako wrażliwa luka (rys. 1 a), którą może wykorzystać przeciwnik, czasowo dysponując przewagą w potencjale bojowym, w celu ograniczenia wpływu lądowania sił pierwszego rzutu (rys. 1 b). Podstawowym zadaniem bazującego na morzy wysuniętego punktu logistycznego jest przede wszystkim umożliwienie podtrzymania ciągłości operacji. Rozmieszczony w pobliżu wybrzeża Sea Basing FLS umożliwia ciągłe uzupełnianie i rozbudowywanie potencjału sił ekspedycyjnych, bez konieczności rozwijania morskiego portu wyładowania na wybrzeżu (rys. 1 c). W sytuacji, gdy w strefie działań operacyjnych niemożliwe jest rozwinięcie elementów brzegowego systemu bazowania sił, a jednocześnie zachodzi konieczność ich długotrwałego zabezpieczenia logistycznego rozwijane są bazy rozmieszczone w środowisku morskim, niezależne od sytuacji politycznej i logistycznej w rejonie prowadzenia operacji. Sea Basing FLS rozmieszczony powinien być na obszarze operacyjnym w odległości mil morskich do najbliższego zlokalizowanego na wybrzeżu rozwiniętego rejonu zabezpieczenia logistycznego (Advanced Logistic Support Site ALSS). Z baz narodowych do ALSS realizowany powinien być ciężki transport morski i lotniczy sprzętu wojskowego i środków materiałowych, natomiast w ALSS będzie następował załadunek na okręty logistyczne lub uniwersalne transportowce, które będą funkcjonowały w składzie Sea Basing FLS. Rysunek 2 przedstawia lokalizację wysuniętego punktu logistycznego bazującego na morzu w strefie operacyjnej w bezpiecznej odległości od rejonu działań na poza wodami terytorialnymi państwa nadbrzeżnego. Rys. 2. Lokalizacja Sea Basing FLS w rejonie prowadzenia operacji połączonej Źródło: opracowanie własne. Logistyka 6/

4 W operacjach połączonych odległość Sea Basing FLS powinna wynosić mil morskich od wybrzeża morskiego, na którym prowadzone są działania połączone lub mil morskich od rejonu działań jeżeli rejon ten znajduje się w głębi lądu 8. Utworzone w ten sposób bazy logistyczne, są rozmieszczane na akwenach w pobliżu jednostek prowadzących działania bojowe, jednak poza granicami rejonu bezpośrednich działań, a głównym ich celem jest wykorzystanie morza jako przestrzeni manewrowej poza wodami terytorialnymi (nawet poza strefą przyległą) państwa nadbrzeżnego. Podczas takiej operacji możliwe jest ciągłe podtrzymywanie zdolności bazy morskiej do wspierania sił połączonych poprzez operacyjne i strategiczne kanały zaopatrzenia oraz wzajemne wsparcie i współzależność wszystkich komponentów uczestniczących w działaniach połączonych. Rozwiązanie takie umożliwia wykorzystania efektu zaskoczenia poprzez koncentrację wysiłku na jednym celu lub rozdzielne wykorzystanie zdolności bazy w celu wsparcia wielu rejonów działań 9. W zakresie działań defensywnych baza morska powinna utrzymać w środowisku morskim zdolności do obrony sił na całym obszarze operacji połączonej, na lądzie i na morzu, w tym również zapewnić obronę przed uderzeniem okrętów nawodnych, okrętów podwodnych oraz przed atakami terrorystycznymi. Potencjał bazy powinien również umożliwiać osiągnięcie przewagi w powietrzu pozwalającej na zapewnienie pełnej ochrony przed atakami z powietrza oraz swobodę poruszania się własnych statków powietrznych na wszystkich liniach komunikacyjny, w tym również śmigłowców VERTREP. Możliwy jest również wariant Sea Basing FLS, utworzonego jedynie na potrzeby sił okrętowych. Będzie on wówczas składać się z zespołu okrętów transportowych, bazowo załadowanych, których zadaniem będzie wahadłowy transport zaopatrzenia z najbliższego ALSS do okrętów logistycznych działających w składzie tych sił. Taki wariant może być z powodzeniem stosowany w operacjach blokadowych oraz wymuszanie i nadzorowania sankcji i embarga, w których w zależności do potrzeb pływający rozwinięty rejon bazowania może składać się z jednego lub kilku okrętów logistycznych. Jednocześnie założyć należy, że 8 D. S. Herbein, Sea Basing Concept Design Solutions, Massachusetts Institute of Technology, May 2005, %20Intro.pdf, Szerzej: NWP 3-62M/MCWP Seabasing, Edition August 2006, Department of the Navy, s koncepcja Sea Basing FLS zdecydowanie częściej będzie stosowana do wszechstronnego zabezpieczenia operacji połączonych, w których siły okrętowe będą stanowiły tylko jeden z komponentów. Jednocześnie, w tym wariancie istotnym czynnikiem wpływającym na końcowy charakter współdziałania będzie odległość dzieląca najbliższy ALSS od rejonu działań sił okrętowych, która będzie wpływać na skuteczność funkcjonowania wahadłowo pływającego Sea Basing FLS. Koncepcja Sea Basing FLS przyjęta została również przez NATO. Zastosowanie sojuszniczego połączonego bazowania na morzu (NATO Joint Sea Basing - NJSB) zapewni Sojuszowi szeroki pakiet opcji rozmieszczania, wykorzystania, podtrzymywania działań, wycofania oraz ponownego rozmieszczenia sił. Sea Basing oferuje dowódcy sił NATO elastyczny zakres wsparcia pełnego spektrum operacji sojuszniczych obejmującego działania humanitarne, operacje ratownicze w przypadku katastrof, niebojowych operacji ewakuacyjnych, egzekwowanie sankcji i embarga jak również wsparcia operacji ekspedycyjnych w dowolnym rejonie geograficznym 10. Koncepcja wykorzystania Sea Basing FLS do wielonarodowego zabezpieczenia logistycznego Sił Odpowiedzi NATO na szczeblu operacyjnym i taktycznym jest ściśle związana z działalnością grupy połączonego zabezpieczenia logistycznego Joint Logistics Support Group (JLSG). Logistyczne funkcje Sea Basing FLS Zgodnie z założeniami utworzona w postaci zlokalizowanego na morzu wysuniętego rejonu logistycznego tzw. Sea Basing FLS baza logistyczna oznacza przeniesienie tradycyjnych lądowych funkcji na morze - takich jak zakwaterowanie, logistyka i nawet użycie siły 11. Bazujący na morzu wysunięty punkt logistyczny umożliwia elastyczne rozwijanie łańcuchów logistycznych, począwszy od baz morskich i lotniczych państwa wysyłającego swoje siły, poprzez zlokalizowany na wybrzeżu rozwinięty rejon zabezpieczenia logistycznego, aż do bezpośredniego rejonu prowadzenia operacji ekspedycyjnej (rys. 3.). W łańcuchu tym bazy narodowe pełnią rolę morskich i lotniczych por- 10 Concept For NATO Joint Sea Basing (NJSB), 27 September 2007, seabasing/ docs/concept_for_nato_joint_seabasing_v1.0.pdf, s G. J. Parker, Moving beyond the post-cold War unilateral approach, Armed Forces Journal, February Logistyka 6/

5 tów załadowania, z których sprzęt wojskowy oraz środki materiałowe transportowane są przy wykorzystaniu strategicznego transportu morskiego i powietrznego do rozwiniętego rejonu zabezpieczenia logistycznego. ALSS pełni rolę centrum logistycznego, w którym następuje gromadzenie i przechowywanie zapasów, ich załadunek na środki transportu morskiego i powietrznego oraz przemieszczenie w ramach transportu operacyjnego do sił bazujących na morzu w rejonie prowadzonej operacji. Sea Basing FLS natomiast stanowi ostatnie ogniwo w systemie zaopatrywania i wszechstronnej obsługi sił ekspedycyjnych. a) b) Rys. 3. Warianty łańcuchów logistycznych w działaniach wielonarodowych z wykorzystaniem Sea Basing FLS przeznaczonego a) do zabezpieczenia operacji połączonej, b) tylko sił okretowych. MILU - Multinational Integrated Logistic Unit, MIMU - Multinational Integrated Medical Unit, MLU - Multinational Logistic Unit, NLSP - Naval Logistics Support Partnership, HNS - Host Nation Support, LLN - Logistic Lead Nation, LRSN - Logistic Role Specialist Nation, TPLSS - Third Party Logistic Support Services Źródło: A. Bursztyński, Zabezpieczenie logistyczne sił okrętowych Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach prowadzonych na akwenach litoralnych, Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego, Gdynia 2013, s Logistyka 6/

6 Rozwinięty w postaci Sea Basing FLS wysunięty rejon logistyczny powinien charakteryzować się pełną zdolnością magazynowania, obsługi i zarządzania zapasami zaopatrzenia. W tym zakresie powinien być zdolny do przyjmowania, składowanie oraz przekazywania dla zaopatrywanych sił materiałów MPS oraz przyjmowania, składowania, kompletowania i formowania partii ładunków środków bojowych i materiałowych, przeznaczonych dla zaopatrywanych sił oraz zdolnością do transportu ładunków w ramach bazy logistycznej i przekazywania zaopatrzenia na współpracujące okręty oraz do zaopatrywanych sił działających na lądzie. Jednostki logistyczne funkcjonujące w ramach Sea Basing FLS powinny dysponować możliwością przyjmowania i przekazywania ładunków ciekłych, stałych oraz personelu standardowymi metodami zarówno w połączeniu (na odległość lub burta w burtę), jak i z wykorzystaniem śmigłowców (metody vertical replenishment - VERTREP). Sea Basing FLS powinien umożliwiać obsługę ładunków skonteneryzowanych oraz spaletyzowanych z wykorzystaniem standardowych jednostek ładunkowych, jak również wykorzystanie specyficznych jednostek ładunkowych takich jak: Quadruple Container - QUAD- CON, Joint Modular Intermodal Container JMIC czy Joint Modular Container - J-MODCON 12. W celu zwiększenia możliwości obsługi przepływających przez Sea Basing FLS ładunków konieczne jest również stosowanie nowoczesnych technologii automatycznej identyfikacji i śledzenie zasobów. Jednocześnie, realizując zadania morskiego portu wyładowania dla transportu operacyjnego i morskiego portu załadowania dla transportu taktycznego Sea Basing FLS powinien umożliwiać przeładunki na pełnym morzu z jednostek transportowych na jednostki desantowe. Powinien również umożliwiać odtwarzanie zdatności i sprawności technicznej poprzez dokonywanie obsług technicznych oraz remontów awaryjnobojowych sprzętu, w tym również okrętów i statków powietrznych. W zakresie zabezpieczenia medycznego natomiast musi zapewnić możliwość udzielania pomocy rannym i chorym na trzecim poziomie obsługi medycznej z zapewnieniem pełnej zdolności do medycznej ewakuacji powietrznej. Na rysunku 3 przedstawiony został zakres funkcji logistycznych wypełnianych w ramach Sea Basing FLS. Rys. 3. Logistyczne funkcje Sea Basing FLS Źródło: opracowanie własne W operacjach wspierających działania humanitarne oraz w operacjach wspierania lub wymuszania pokoju Sea Basing FLS może spełniać rolę bazy sił interwencyjnych. Zdolności logistyczne Sea Basing FLS mogą być budowane w zależnie od potrzeb sił, począwszy od jednego okrętu logistycznego do zespołu różnych jednostek. Wykorzystywane do tego celu mogą być specjalistyczne okręty transportowo-zaopatrzeniowe, które umożliwiają rozmieszczenie, skonfigurowanie, dowodzenie, projekcję siły, odtwarzanie zdolności oraz wycofanie połączonych sił ekspedycyjnych z kierunku morskiego bez uzależnienia od baz brzegowych w obszarze działań operacyjnych 13. Uwzględniając zadania logistyczne przyjąć należy, że w skład Sea Basing FLS powinny wejść uniwersalne oraz wahadłowe okręty zaopatrzeniowe, okręty zabezpieczenia technicznego, okręty szpitalne, tankowce wahadłowe oraz mobilne platformy logistyczne. Zapasy zgromadzone na pływających jednostkach logistycznych tworzących Sea Basing FLS powinny być cyklicznie odtwarzane w celu długotrwałego zabezpieczenia obecności sil okrętowych w rejonie prowadzonej operacji. Przyjmuje się też, że będzie to realizowane z wykorzystaniem wojskowych i cywilnych wahadłowo pływających jednostek transportu morskiego, bezpośrednio w rejonie ich działań. Możliwe jest też zastępowanie okrętów logistycznych wchodzących w skład Sea Basing FLS, na których poziom zapasów obniżył się poniżej akceptowalnego minimum okrętami dysponującymi pełnymi zapasami. Jednocze- 12 Szerzej: A. Bursztyński, Opakowania i pojemniki do transportu ładunków stałych pomiędzy okrętami na morzu, Logistyka 5/2012, s Naval Operations Concept Implementing The Maritime Strategy, Chapter 3, The Overarching Concept, NOC2010.pdf, s. 21. Logistyka 6/

7 śnie zakłada się, że zaopatrzenie na okręty operujące w ramach Sea Basing FLS wysyłane będzie z najbliższego, zlokalizowanego na lądzie ALSS. Stwierdzić należy, że koncepcja wykorzystania w pełni rozwiniętego Sea Basing FLS uwzględniana jest w przypadku wystąpienia konieczności zabezpieczenia logistycznego operacji połączonej podczas konfliktu zbrojnego o dużej intensywności, w rejonach, w których brak jest możliwości rozwinięcia FLS na wybrzeżu morskim. W tych wariantach przeniesienie części funkcji logistycznych z baz lądowych na okręty logistyczne ma morzu wymusza również zwiększenie potencjału logistycznego zgrupowania jednostek tworzących Sea Basing FLS. Zwiększenie potencjału zespołu tworzącego Sea Basing FLS może zostać dokonane poprzez włączenie do zespołu większej liczby jednostek logistycznych, wydzielenie do zespołu jednostek o większym początkowym potencjale logistycznym lub zwiększenie częstotliwości dostaw zaopatrzenia do jednostek logistycznych wchodzących w skład Sea Basing FLS. Współczesne koncepcje budowanych do tego celu jednostek zakładają, że będą one stanowiły rodzinę morskich platform logistycznych. Jednostki przystosowane do rozwijania Sea Basing FLS będą platformami sieciowymi, wspierającymi interoperacyjność pomiędzy amfibijnymi siłami zadaniowymi, bojową grupą lotniskowcową, wstępnie rozwiniętymi siłami okrętowymi, siłami logistycznymi zabezpieczenia działań bojowych (Combat Service Support CSS) i technologiami powstających szybkich jednostek transportu morskiego. Nowoczesne jednostki logistyczne budowane na potrzeby Sea Basing FLS Po raz pierwszy, oficjalnie bazujący na morzu wysunięty punkt logistyczny rozwinięty został podczas operacji prowadzonych przez siły zbrojne Stanów Zjednoczonych w 1994 roku podczas operacji na Haiti. Jako platformę do rozwinięcia Sea Basing FLS (Forward Logistic Site) wykorzystany został lotniskowiec USS Eisenhower. Ponownie Sea Basing FLS rozwinięty został na pokładzie lotniskowca US Kitty Hawk podczas operacji Enduring Freedom. Jednak możliwości, nawet takiej jednostki ja k lotniskowiec są niewystarczające do zapewnienia pełnego zakresu zadań realizowanych przez Sea Basing FLS. W czasie, gdy opracowywana była koncepcja Sea Basing FLS pojawiały się dopiero koncepcje specjalistycznych jednostek pływających, które mogłyby spełniać rolę SPOD. Przyjmowały one bardzo różne formy: od zaprezentowanej w kwietniu 2003 roku w czasopiśmie Popular Mechanics wizji pływającej wyspy składjącej się z szeregu połączonych modułów 14, poprzez holowane platformy logistyczne opracowane na bazie doświadczeń z budową komercyjnych platform wiertniczych 15 oraz mobilne platformy logistyczne (MLP Mobile Landing Platform) z własnym napędem. Ostatecznie do budowy jednostki zatwierdzona została opracowana została przez General Dynamics koncepcja wykorzystania kadłuba tankowca klasy Alaska standardowo budowanego przez stocznię National Steel and Shipbuilding Company. Jednostki te mają służyć jako kluczowy punkt styku między bazą morską a jednostkami desantowymi, przemieszczającymi siły i środki wojsk ekspedycyjnych na brzeg. Platformy są przystosowane do przeładunków w systemie flo-flo (float on/ float off ) oraz zaopatrywania jednostek w systemie VERTREP (vertical replenishment). Zgodnie z założeniami mają możliwość przyjmowania z okrętów zaopatrzeniowych sprzęt i środki materiałowe oraz umożliwia ich przeładunek na szybkie jednostki desantowe (HSV high speed vessel) lub poduszkowce desantowe (LCAC landing crat, air cushioned). Dodatkowo z pokładu jednostki mogą operować dwa śmigłowce wielozadaniowe Sikorsky MH-53. Obecnie, w celu realizacji koncepcji Sea Basing będącej częścią strategii Sea Power 21 na potrzeby US Navy budowanych jest pięć mobilnych platform logistycznych, które mają wejść na wyposażenie Prepositioning Force, kolejno w latach 2014, 2015 i Zgodnie z planami pierwsza platforma (USNS Montford Point) przeszła pomyślnie testy załadunku wozów bojowych na poduszkowce desantowe oraz wysadzenie ich na wybrzeże, które potwierdziły przydatność MLP jako bazy sił amfibijnych i jest w służbie od 13 czerwca Jednostka ma długość 239,3 m, szerokość 50 m i zanurzenie 12 m docelowo dysponuje nośnością pełną do ton. Jednostka ma możliwości transportu 380 ton wody pitnej oraz ok ton paliwa. Na jednostce można będzie zakwaterować również dodatkowy personel 17. Rys. 4. Przedstawia pierwsi mobilną platformę logistyczną. 14 J. Wilson, Battle Island, Popular Mechanics, April 2003, s Defense Science Board. Task Force on Sea Basing, August 2003, Office of the Under Secretary of Defense For Acquisition, Technology and Logistics, Washington, D.C., s Jane's Fighting Ships' , S. Saunders RN, Jane's Information Group, s Jane's Fighting Ships' , dz. cyt., s Logistyka 6/

8 Literatura Rys. 4. Mobilna platforma logistyczna USNS Montford Point. Źródło: center_ pdfs/mlp-fact-sheet.pdf. Wnioski Zgodnie z wymogami współczesnego morskiego teatru działań Sea Basing FLS pozwala na szybkie skupienie potencjału sił w rejonie kryzysu. Jednocześnie ześrodkowanie go wokół FLS na morzu umożliwia trwałe podtrzymanie zdolności sił do działań. Jednocześnie mobilny charakter bazy pozwala na elastyczne wykorzystanie potencjału do realizacji zadań oraz zapewnia zdolność do szybkiego wycofania sił i przemieszczenia do rejonów kolejnych operacji. Umiejscowienie bazy logistycznej na akwenach morskich daje elastyczną możliwość ominięcia ograniczeń spowodowanych ukształtowaniem terenu, warunkami hydrograficznymi, głębokościami akwenów, pogodą oraz zagrożeniami. Dostosowany do przewidywanych zagrożeń potencjał defensywny bazy zapewnia zachowanie jej żywotności poprzez utrzymanie zdolność do obrony infrastruktury bazy i zdolności do ciągłego wspierania sił. Jednocześnie precyzyjne dopasowanie potencjału logistycznego Sea Basing FLS umożliwia wspieranie wydzielonych sił w określonym czasie zgodnie z przyjętymi standardami. Streszczenie Konieczność zapewnienia sprawnego zabezpieczenia logistycznego operacji ekspedycyjnych, szczególnie w rejonach oddalonych od macierzystych baz morskich wymusiła rozwój nowych koncepcji. Jedną z takich koncepcji jest rozwijanie baz logistycznych na akwenach morskich. Sea Basing FLS stanowi przeniesienie standardowych funkcji bazy brzegowej rozwijanej w rejonie prowadzonej operacji z lądu na morze. 1. Berge K., A Changing Maritime Environment, NATO Maritime Security and Defence Conference, Hamburg Bursztyński A., Opakowania i pojemniki do transportu ładunków stałych pomiędzy okrętami na morzu, Logistyka 5/ Bursztyński A., Zabezpieczenie logistyczne sił okrętowych Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach prowadzonych na akwenach litoralnych, Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego, Gdynia Clark V., Sea Power 21, USNI Proceedings 10/2002, s ; A. Koch, US Navy outlines vision for Sea Power 21 concept, Jane s Defence Weekly, 24/ Concept For NATO Joint Sea Basing (NJSB), 27 September 2007, seabasing/ docs/ Concept_for_NATO_Join _ Seabasing_v1.0.pdf. 6. Defense Science Board. Task Force on Sea Basing, August 2003, Office of the Under Secretary of Defense For Acquisition, Technology and Logistics, Washington, D.C. 7. Forward From the Sea, Department of the Navy, Washington DC, 1994, Operational Maneuver from the Sea (OMFTS), Headquarters Marine Corps, Washington DC, 1998, 8. Herbein D. S., Sea Basing Concept Design Solutions, Massachusetts Institute of Technology, May 2005, Symp/ Herbein %20Intro.pdf, Jane's Fighting Ships' , S. Saunders RN, Jane's Information Group. 10. Jones J. L., USMC, Expeditionary Maneuver Warfare, Headquarters Marine Corps, Washington DC, 10 November Maritime Prepositioning Force 2010 and Beyond, Headquarters U. S. Marine Corps Washington DC, 30 December 1997, oraz Expeditionary Maneuver Warfare, Washington, DC, Headquarters Marine Corps, 10 November Naval Operations Concept Implementing The Maritime Strategy, Chapter 3, The Overarching Concept, NOC2010.pdf. 13. NWP 3-62M/MCWP Seabasing, Edition August 2006, Department of the Navy. 14. Wilson J., Battle Island, Popular Mechanics, April Zieliński T., Wybrane obszary transformacji sił zbrojnych Sojuszu Północnoatlantyckiego w aspekcie rozwoju zdolności ekspedycyjnych, Zeszyty Naukowe AON 2/2010, Warszawa Logistyka 6/