NOVEMBER HOPES. JEWS AND THE INDEPEND- ENCE OF POLAND IN 1918 LISTOPADOWE NADZIEJE. ŻYDZI WOBEC NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI W 1918 R.

Transkrypt

1 CONFERENCE KONFERENCJA 6 Anielewicza St Warsaw ul. Anielewicza Warszawa Admission free Wstęp wolny NOVEMBER HOPES. JEWS AND THE INDEPEND- ENCE OF POLAND IN 1918 LISTOPADOWE NADZIEJE. ŻYDZI WOBEC NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI W 1918 R. polin.pl November listopada 2018

2 The symbolic date of 11 November 1918 marks the regaining of Polish independence after over a century of bondage under the Partitions. The date is of utmost importance to Poland and to the Poles, but it is also worthwhile to take a closer look at a broader perspective of East-Central Europe at the time. The new political order being established after the harrowing experiences of World War I offered a new beginning to millions of people of various nationalities and religious denominations. They could now look into the future with hope, albeit with some apprehension, too. The rebirth of Poland evoked mixed emotions among the Jews inhabiting the territories of the former Polish- Lithuanian Commonwealth from hopes flared up by the newly established state concerning equality as well as religious and cultural freedom, to fears fuelled by difficult social and political relations. One hundred years on, we reflect upon the emotions, plans and ideas that were rife among the Polish-Jewish community in 1918 as a form of commemoration of the anniversary of Poland regaining independence. Simultaneously, we are deeply convinced that the scholars from all across the globe who have been invited to participate in the conference shall present new perspectives on the events that occurred a century ago, and especially on the issues that are vital for the history of Jews and of other minority groups. The discussions held during the conference sessions will help us understand the magnitude of this particular moment in history. Symboliczna data 11 listopada 1918 r., oznaczająca odzyskanie przez Polskę niepodległości po ponad stuleciu zaborów, ma oczywiste znaczenie dla Polski i Polaków, ale warto zwrócić uwagę na szerszą, środkowoeuropejską i ogólnoeuropejską perspektywę. Kształtujący się po tragicznych wydarzeniach I Wojny Światowej porządek polityczny otwierał w tej części świata nowy etap życia dla milionów ludzi różnych wyznań i narodowości. Mogli patrzeć w przyszłość z nadzieją, ale też z obawą o przyszłość.

3 Wśród Żydów zamieszkujących ziemie dawnej Rzeczypospolitej odrodzenie niepodległej Polski wzbudzało różne emocje od nadziei związanych z nowo powstającym państwem, dotyczących równości, swobody religijnej i kulturalnej aż po obawy wynikające z trudnych relacji społecznych i politycznych. Podjęta sto lat później refleksja na temat tego, jakie uczucia, plany i pomysły były udziałem społeczności żydowskiej ziem polskich w 1918 r. jest nie tylko formą upamiętnienia rocznicy odzyskania niepodległości. Jesteśmy przekonani, że zaproszeni na konferencję naukowcy z całego świata zaprezentują nowe spojrzenia na wydarzenia sprzed stulecia, w szczególności na kwestie ważne w historii Żydów i historii innych grup mniejszościowych, a towarzyszące spotkaniu dyskusje pozwolą lepiej zrozumieć wagę tego historycznego momentu. prof. Dariusz Stola POLIN Museum of the History of Polish Jews / Dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN dr hab. Łukasz Niesiołowski-Spanò Director of the Institute of History, University of Warsaw / Dyrektor Instytutu Historycznego UW

4 Day 1, 29 November 2018 / Dzień 1, 29 listopada 2018 r am Opening session / Otwarcie konferencji Dariusz Stola, Łukasz Niesiołowski-Spanò am pm Roundtable I / Dyskusja panelowa I Polish Independence, Jewish Question and the Neighbors / Niepodległość Polski, kwestia żydowska a kraje sąsiedzkie Chair / Prowadzący: Maciej Zakrocki Panelists / Paneliści: Christhardt Henschel, Stephan Stach, Darius Staliūnas, Andrei Zamoiski pm Coffee break / Przerwa na kawę pm Session I: Hopes / Sesja I: Nadzieje Chair /prowadzący: Kamil Kijek Natalia Aleksiun Jews in Galicia Imagine Independent Poland / Wyobrażenia Żydów galicyjskich o niepodległej Polsce Joshua Zimmerman A Black Spot in Polish-Jewish Relations that Won t Go Away: the 1920 Internment Camp for Jewish Soldiers at Jabłonna / Czarna karta w stosunkach polsko- -żydowskich: obóz internowania dla oficerów żydowskich w Jabłonnie w 1920 roku Marcos Silber November Hopes for Genuine Equality: Citizenship, Nationalism and National Autonomy / Listopadowe nadzieje na realne równouprawnienie: obywatelstwo, nacjonalizm i autonomia narodowa Commentary / Komentarz: David Engel

5 pm Break / Przerwa pm Session II: Fears / Sesja II: Obawy Chair / Prowadzący: Jerzy Kochanowski Piotr J. Wróbel The First World War: Poles, Jews, and Germans / I wojna światowa: Polacy, Żydzi i Niemcy Theodore R. Weeks Jews between Poland and Lithuania: Wilno, Middle Lithuania and Modern Nationalisms, / Żydzi między Polską i Litwą: Wilno, Litwa Środkowa i nowoczesny nacjonalizm, Michał Trębacz Great Fears of a Great War. Lodz Jews on the Eve of Polish Independence / Wielkie obawy Wielkiej Wojny. Łódzcy Żydzi w przededniu niepodległości Polski Commentary / Komentarz: Antony Polonsky pm Coffee break / Przerwa na kawę pm Keynote lecture / Wykład specjalny Prof. David Engel Independence for Whom? Jews and the New Political Order in Eastern Europe after 1918 / Niepodległość ale dla kogo? Żydzi i nowy porządek polityczny w Europie Wschodniej po 1918 r.

6 Day 2, 30 November 2018 / Dzień 2, 30 listopada 2018 r am pm Session III: Realities / Sesja III: Realia Chair / Prowadzący: Dariusz Stola Konrad Zieliński Jewish Population on the Polish Lands on the Eve of Poland s Independence / Żydzi na ziemiach polskich u progu niepodległości Robert Blobaum The Specter of Judeo-Polonia and the Politics of Containment: 1918 and Beyond / Widmo Judeo-Polonii i polityka ograniczeń w czasie i po 1918 r. Eugenia Prokop-Janiec 1918: Institutions of Jewish Culture on the Eve of Poland s Independence / 1918: Instytucje kultury żydowskiej u progu niepodległości Polski Commentary / Komentarz: Jochen Böhler pm Coffee break / Przerwa na kawę pm Roundtable II / Panel dyskusyjny II Chair / Prowadzący: Antony Polonsky Jews and Polish Independence. 100 Years Later / Żydzi i niepodległość Polski. 100 lat później Panelists / Paneliści: David Engel, Jochen Böhler, Piotr J. Wróbel, Jolanta Żyndul pm Break / Przerwa pm Jews and Polish Independence: core exhibition and temporary exhibition tour, guide: Dr Tamara Sztyma (EN) / Żydzi i niepodległość Polski: oprowadzanie po wystawie głównej i wystawie czasowej przez dr Tamarę Sztymę

7 The conference sessions will be held in the conference room A. The keynote lecture will be delivered at the auditorium. / Obrady odbędą się w sali konferencyjnej A, a wykład w audytorium. Languages: Polish and English (simultaneous translation) / Język konferencji: polski i angielski (tłumaczenie symultaniczne) Admission free / Wstęp wolny Academic Committe / Komitet naukowy: Jerzy Kochanowski, University of Warsaw / Uniwersytet Warszawski Artur Markowski, POLIN Museum, University of Warsaw / Muzeum POLIN, Uniwersytet Warszawski Marcos Silber, University of Haifa / Uniwerytet Hajfy Dariusz Stola, POLIN Museum / Muzeum POLIN Michał Trębacz, POLIN Museum / Muzeum POLIN Secretary of the Conference / Sekretarz konferencji: Joanna Wójcicka-Warda, POLIN Museum / Muzeum POLIN Illustration on the front cover: Polish Jews watching the German army units entering Parczew. Photograph from the collection of G. Russ, Association of the Jewish Historical Institute, in deposit at POLIN Museum. / Polscy Żydzi obserwują wjeżdżające do Parczewa wojska niemieckie, fotografia z kolekcji G. Russa, depozyt Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

8 The conference is organized within the Global Education Outreach Program. / Konferencja odbywa się w ramach Global Education Outreach Program. The conference was made possible thanks to the support of the Taube Philanthropies, the William K. Bowes, Jr. Foundation, and the Association of the Jewish Historical Institute of Poland. / Konferencja jest możliwa dzięki wsparciu Taube Philanthropies, William K. Bowes, Jr. Foundation oraz Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. The conference was made possible thanks to the support of the European Association for Jewish Studies. / Konferencja jest możliwa dzięki wsparciu European Association for Jewish Studies. This project is part of the commemoration of the centennial of the regaining of independence. / Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości. The international conference November hopes. Jews and the independence of Poland in 1918 is financed under contract no. 880/P-DUN/2018 by the Ministry of Science and Higher Education within the framework of disseminating research findings. / Międzynarodowa konferencja naukowa: Listopadowe nadzieje. Żydzi wobec niepodległości Polski w 1918 r. - zadanie finansowane w ramach umowy 880/P-DUN/2018 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę. Conference is organized under the patronage of the Polish Society for Jewish Studies. / Konferencja pod patronatem Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich.