Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji niebezpiecznych w zakładach przetwórstwa spożywczego. Sebastian Kęciński

Transkrypt

1 Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji niebezpiecznych w zakładach przetwórstwa spożywczego Sebastian Kęciński s.kecinski@horu.net.pl

2 OBOWIĄZKI PRACODAWCY Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bhp ( 39.) Kodeks pracy ( ) ZAGROŻENIA WYELIMINIOWANIE ZAGROŻEŃ OCHRONY ZBIOROWE ŚRODKI TECHNICZNE I ORGANIZACYJNE ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

3 ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ MOGĄ POWODOWAĆ DODATKOWE UCIĄŻLIWOŚCI PODCZAS PRACY Każda Ochrona jest Uciążliwa ZWIĘKSZONY WYSIŁEK FIZYCZNY MNIEJSZA SPRAWNOŚĆ MANUALNA OGRANICZONA WIDOCZNOŚĆ DYSKOMFORT ODDECHOWY DYSKOMFORT TERMICZNY OGRANICZENIA RUCHOWE UCZUCIE UCISKU, UWIERANIA

4 HOLISTYCZNE PODEJŚCIE DO BHP BEZPIECZEŃSTWO OCHRONA ZDROWIA I ŻYCIA HIGIENA PRACY KOMFORT PRACY SATYSFAKCJA ZAWODOWA - itp.. ORGANIZACJA STANOWISKA PRACY PROCESY TECHNOLOGICZNE ERGONOMIA Itp.. PRACOWNIK STANOWISKO PRACY OCHRONA HIGIENICZNO- SANITARNA PRODUKTU NA KAŻDYM ETAPIE BEZPIECZEŃSTW O KONSUMENTA - itp.. FINALNY PRODUKT ŚRODKI PRACY WYPOSAŻENIE STANOWISKA MASZYNY NARZĘDZIA URZĄDZENIA CHEMICZNE BIOLOGICZNE

5 CO CHCEMY OSIĄGNĄĆ? CHRONIĆ PRACOWNIKA CHRONIĆ KONSUMENTA CHRONIĆ PRODUKT

6 OD CZEGO ZACZĄĆ? Zidentyfikować zagrożenie Ocenić ryzyko Dobrać odpowiedni ochronnik Przeszkolić użytkowników Nieprawidłowe przeprowadzenie któregokolwiek kroku może znacząco pogorszyć stopień ochrony użytkownika.

7 IDENTYFIKACJA OBSZARÓW I RODZAJU ZAGROŻEŃ PRACOWNIK - ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE I FIZYCZNE DLA PRODUKTU ŚRODOWISKO MATERIALNE - ZAGROŻENIA FIZYCZNE, BIOLOGICZNE, CHEMICZNE DLA PRACOWNIKA I DLA PRODUKTU PRODUKT - ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE I FIZYCZNE DLA PRACOWNIKA Zidentyfikować zagrożenie

8 Substancje niebezpieczne zagrożenia Zidentyfikować zagrożenie

9 Zagrożenia dla zdrowia GHS 08 GHS 07 GHS 06 GHS 05 RAKOTWÓRCZE MUTAGENNE USZKADZAJĄCE PŁÓD i NARZĄDY DRAŻNIĄCE UCZULAJĄCE TOKSYCZNE TOKSYCZNE ŻRĄCE DRAŻNIĄCE POWODUJĄCE KOROZJĘ Tekst] Zidentyfikować zagrożenie

10 Zagrożenia pożarowe GHS 04 GHS 03 GHS 02 GHS 01 GAZY POD CIŚNIENIEM UTLENIAJĄCE ŁATWOPALNE SAMOREAKTYWNE SAMONAGRZEWAJĄ CE SIĘ WYBUCHOWE SAMOREAKTYWNE NADTLENKI ORGANICZNE Zidentyfikować zagrożenie

11 Zagrożenia dla środowiska GHS 09 STWARZAJĄCE ZAGROZENIA DLA ŚRODOWISKA TOKSYCZNOŚC OSTRA i PRZEWLEKŁA DLA ŚRODOWISKA Zidentyfikować zagrożenie

12 Substancje niebezpieczne jako: Cząstki stałe Gazy i pary Niedobór tlenu Powietrze dobrej jakości 79% inne gazy (głównie azot) 21% O 2 Zidentyfikować zagrożenie Niedobór tlenu < 19.5% tlenu (definicja 3M)

13 Na podstawie wybranej karty charakterystyki Zastosowanie / właściwości Regulator kwasowości Konserwant Przeciwbakteryjny i bakteriobójczy Rozcieńczalnik dla barwników i substancji smakowozapachowych Dezynfekcja Kwas octowy Zagrożenia dla zdrowia i życia Oparzenia skóry Oparzenia ust, gardła, żołądka, błon śluzowych Uszkodzenie oczu Toksyczny Zagrożenia pożarowe i fizyczne Łatwopalna ciecz i pary Reaguje z utleniaczami Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem Zidentyfikować zagrożenie

14 Na podstawie wybranej karty charakterystyki KWAS OCTOWY OCHRONA PRACOWNIKA TWARZ I OCZY Szczelne gogle ochronne DROGI ODDECHOWE CIAŁO Rękawice chemoodporne z gumy nitrylowej Aparat oddechowy zaopatrzony w filtr ABEK Ubranie kwasoodporne z materiałów powlekanych Osłona twarzy Obuwie ochronne Zidentyfikować zagrożenie

15 Na podstawie wybranej karty charakterystyki Amoniak Zastosowanie / właściwości Zamrażanie Chłodzenie Pakowanie produktów i artykułów spożywczych Zagrożenia dla zdrowia i życia Oparzenia skóry Uszkodzenie oczu Odmrożenia Toksyczny wskutek wdychania Zgon Zagrożenia pożarowe i fizyczne Łatwopalna ciecz i pary Reaguje z utleniaczami i kwasami Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem Zidentyfikować zagrożenie

16 Na podstawie wybranej karty charakterystyki AMONIAK OCHRONA PRACOWNIKA TWARZ I OCZY DROGI ODDECHOWE CIAŁO Szczelne okulary lub gogle ochronne (EN 166) Filtr K (EN 14387) Rękawice chemoodporne z kauczuku chloroprenowego i kauczuku butylowego (EN 374) / rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi (EN 388) Ubranie ognioodporne / promieniooporne / opóźniające zapalenie Zapewnić w gotowości odzież chemoodporną (ISO/TR 2801:2007) Przyłbica ochronna (EN 166) Maski (EN 136) Obuwie ochronne Zidentyfikować zagrożenie

17 Na podstawie wybranej karty charakterystyki Azot sprężony Zastosowanie / właściwości Pakowanie produktów i artykułów spożywczych Zagrożenia dla zdrowia i życia W dużych stężeniach duszący Utrata zdolności ruchowych Utrata przytomności Narażony może nie być świadomy że się dusi Zagrożenia pożarowe i fizyczne --- Zidentyfikować zagrożenie

18 Na podstawie wybranej karty charakterystyki AZOT OCHRONA PRACOWNIKA TWARZ I OCZY DROGI ODDECHOWE CIAŁO W normalnych warunkach nie jest wymagana ochrona Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi (EN 388) Okulary ochronne (EN 166) Ubranie brak szczególnych wymagań Trzymać w gotowości izolujący aparat oddechowy Obuwie ochronne Zidentyfikować zagrożenie

19 Na podstawie wybranej karty charakterystyki Tlen sprężony skroplony Zastosowanie / właściwości Pakowanie produktów i artykułów spożywczych Zagrożenia dla zdrowia i życia Oparzenia Uszkodzenie oczu Odmrożenia Nudności, zawroty głowy, trudności w oddychaniu, drgawki Zagrożenia pożarowe i fizyczne Może spowodować lub intensyfikować pożar Utleniacz Naraża na ekstremalnie niskie temperatury Zidentyfikować zagrożenie

20 Na podstawie wybranej karty charakterystyki TLEN OCHRONA PRACOWNIKA TWARZ I OCZY DROGI ODDECHOWE CIAŁO Szczelne okulary lub gogle ochronne (EN 166) Przyłbica ochronna (EN 166) W normalnych warunkach - nie jest wymagana ochrona Trzymać w gotowości izolujący aparat oddechowy Rękawice izolujące od zimna (EN 511) Ubranie chroniące przed kontaktem bezpośrednim i zamarznięciem Obuwie ochronne Zidentyfikować zagrożenie

21 Na podstawie wybranej karty charakterystyki Dwutlenek węgla stały (suchy lód) Zastosowanie / właściwości Zamrażanie żywności Czyszczenie strumieniowe Zagrożenia dla zdrowia i życia Oparzenia Uszkodzenie oczu Odmrożenia Nudności, zawroty głowy, trudności w oddychaniu, przyspieszony oddech, drgawki Uduszenie Narażony może nie być świadomy że się dusi Niebezpieczny w przypadku połknięcia ---- Zagrożenia pożarowe i fizyczne Zidentyfikować zagrożenie

22 Na podstawie wybranej karty charakterystyki SUCHY LÓD OCHRONA PRACOWNIKA TWARZ I OCZY DROGI ODDECHOWE CIAŁO Szczelne okulary z bocznymi osłonami lub gogle ochronne (EN 166) W atmosferach zubożonych w tlen stosować izolujące aparaty oddechowe lub maski twarzowe z nadciśnieniowym doprowadzaniem powietrza. (EN 137) Rękawice izolujące od zimna (EN 511) Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi (EN 388) Zidentyfikować zagrożenie

23 Jak długo cząstki mogą pozostawać w powietrzu? Wielkość cząstek robi dużą różnicę Czas opadania różnej wielkości kropelek mgły z wysokości 1.5 m w stającym powietrzu. 20µm 10µm 5µm 2µm 1µm 3.6 min 8.3 min 35.7 min 2.8 h 12 h 0.5µm 41.7 h Ocenić ryzyko Zagrożenia dróg oddechowych zwykle pozostają w powietrzu na długo po zakończonej pracy

24 Powietrze zdatne do oddychania: Ilość zanieczyszczeń w powietrzu < NDS Gazy i pary w powietrzu < 1% obj. Zawartość tlenu w powietrzu > 19 % obj. Temperatura wdychanego powietrza mieści się w granicach fizjologicznych Zagrożenia dla dróg oddechowych Cząsteczki (np. pył węglowy, azbest) Substancje chemiczne (np. opary amoniaku) Czynniki biologiczne (np. bakterie, wirusy) Niedobór tlenu (< 19% obj.) Wysoka temperatura Ocenić ryzyko

25 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2016/425 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy Rady 89/686/EWG+ Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 21 kwietnia 2018 r., z wyjątkiem: Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 21 kwietnia 2018r. z wyjątkiem: a) art i 44, które stosuje się od dnia 21 października 2016r. a) Art.. 45 ust. 1, który stosuje się od dnia 21 marca 2018 r.

26 Pyły, dymy, mgły filtrowanie Włókna filtrów są odpowiednie do filtracji cząstek stałych Tak działają filtry: Gazy, pary - pochłanianie Węgiel aktywny jest dobrym składnikiem do absorbcji gazów i par Tak działają pochłaniacze: Dobrać odpowiedni ochronnik

27 Systemy ochrony dróg oddechowych Półmaski fritrujące jednorazowego użytku Poziomy ochrony FFP1 Stężenie pyłów do 4x NDS FFP2 Stężenie pyłów do 12x NDS FFP3 Stężenie pyłów do 50x NDS* Dobrać odpowiedni ochronnik Maski wielokrotnego użytku Oznaczenia filtrów A pary organiczne >65 C B gazy nieorganiczne E gazy kwaśne K amoniak P cząsteczki P1 (Stężenie pyłów do 4x NDS) P2 (Stężenie pyłów do 12x NDS) P3 (Stężenie pyłów do 50x NDS*) Hg AX <65 C pary rtęci pary organiczne Wymuszony obieg powietrza TH1 10 x NDS TH2 50 x NDS TH3 500 x NDS Źródło sprężonego powietrza 1A/1B 10 x NDS 2A/2B 50 x NDS 3A/3B 200 x NDS*

28 Półmaski jednorazowego użytku specjalistyczne Półmaska filtrująca 9906, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, fluorowodór) Półmaska filtrująca 9913, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, pary organiczne) Półmaska filtrująca 9914, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, pary organiczne) Półmaska filtrująca 9915, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, gazy kwaśne) Półmaska filtrująca 9926, specjalistyczna z zaworem wydechowym klasa P2 (do 12 x NDS) (pyły, gazy kwaśne) Dobrać odpowiedni ochronnik

29 Półmaski i maski wielorazowego użytku filtry i pochłaniacze (EN 14387:2004+A1:2008) Typ Kolor Przeznaczenie A brązowy pary i gazy organiczne o temperaturze wrzenia powyżej 65 C AX brązowy pary i gazy organiczne o temperaturze wrzenia poniżej 65 C B szary pary i gazy nieorganiczne, z wyjątkiem tlenku węgla, np. chlor, siarkowodór E żółty pary i gazy kwaśne, np. dwutlenek siarki K zielony amoniak i organiczne pochodne amoniaku SX fioletowy NO niebieski tlenki azotu Hg czerwony opary rtęci określone przez producenta substancje, tzw. pochłaniacz specjalny Dobrać odpowiedni ochronnik

30 Systemy z wymuszonym przepływem powietrza i zasilane sprężonym powietrzem Dobrać odpowiedni ochronnik

31 Dopasowanie ochron dróg oddechowych Portacount System weryfikacji skuteczności filtracji zanieczyszczeń przez środki ochrony dróg oddechowych. Sprawdzenie poprawności dopasowania dobranej ochrony do twarzy pracownika. Przeszkolić użytkowników

32 Kombinezony ochronne W zależności od zastosowanych materiałów i konstrukcji kombinezony ochronne mogą być przeznaczone do ochrony przed wysokimi zagrożeniami (certyfikowane jako środki ochrony indywidualnej kategorii III) lub do ochrony przed minimalnymi zagrożeniami (wyroby o prostej konstrukcji zaliczane do kategorii I) Wyroby odzieżowe przeznaczone do ochrony przed czynnikami chemicznymi mogą być badane i certyfikowane, jako jeden z sześciu typów zgodnie z normami określającymi wymagania dotyczące przydatności do stosowania.

33 Kombinezony ochronne przykłady 1. Przeznaczony do ochrony przed niebezpiecznymi pyłami(typ 5), rozbryzgami cieczy(typ 6), oraz natryskowi cieczy(typ 4) 2. Wykonany z nisko pylącego laminowanego materiału z powłoką antyelektrostatyczną 3. Mankiety z dzianiny oraz elastyczne ściągacze w kapturze, pasie i nogawkach zapewniają optymalne dopasowanie i swobodę ruchów 4. Trójpanelowa konstrukcja kaptura zapewnia kompatybilność z innymi ŚOI 5. Dwustronny zamek z patką sztormową dla dodatkowej wygody zakładania i zdejmowania oraz zwiększonej ochrony. 6. Szwy zaklejone taśmą dla zwiększenia ochrony 7. Zapewnia ochronę przed określonymi zanieczyszczeniami biologicznymi (testowano zgodnie zen14126)* Kolor: biały z czerwoną taśmą Materiał: polipropylen laminowany polietylenem(49 g/m2)

34 Kombinezony ochronne przykłady 1. Zaawansowany wielowarstwowy laminat z powłoką antyelektrostatyczną chroni przed niebezpiecznymi pyłami (Typ 5), rozbryzgami cieczy(typ 6), natryskiem chemikaliów(typ 4), i strumieniem cieczy(typ 3) oraz zagrożeniami biologicznymi 2. Elastyczne ściągacze w kapturze, pasie, rękawach i nogawkach zapewniają optymalne dopasowanie i swobodę ruchów 3. Podwójny znakowany kolorystycznie zamek z dużym metalowym kółkiem zapewnia podwójne uszczelnienie zabezpieczając przed przedostawaniem się zanieczyszczeń 4. Szwy zaklejone taśmą dla zwiększenia ochrony 5. Pętelki na kciuki zapewniają bezpieczeństwo przy pracy z uniesionymi rękami 6. Zapewnia ochronę przed określonymi zanieczyszczeniami biologicznymi (testowano zgodnie z EN14126)*

35 Dziękuję za uwagę