USTAWA. z dnia r.

Transkrypt

1 Projekt USTAWA z dnia r. o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw Art. 1. W ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U z 2016 r. poz. 1947, z późn. zm 1) ) art. 83 ust. 6 otrzymuje następujące brzmienie: 6. Od decyzji, o której mowa w ust. 4 i 5, stronie przysługuje odwołanie, o którym mowa w art. 221 Ordynacji podatkowej, do dyrektora izby administracji skarbowej. Art. 2. W ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm. 2) ) wprowadza się art. 165a w następującym brzmieniu: Art. 165a. 1. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektor izby administracji skarbowej oraz dyrektor Krajowej Szkoły Skarbowości składa odpowiednio pracownikom lub funkcjonariuszom, którzy nie otrzymali propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby zgodnie z art. 165 ust. 7, w terminie do 31 maja 2018 r., pisemną propozycję określająca nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby. 2. Dyrektor Generalny Ministerstwa Finansów w porozumieniu z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej składa odpowiednio pracownikom lub 1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz oraz z 2017 r. poz. 88, 244, 379, 708, 768, 1086, 1321, 2409 i ) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 poz oraz z 2017 r. poz. 379, 1537, 1926 i 2409.

2 funkcjonariuszom, którzy nie otrzymali propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby zgodnie z art. 167 ust. 4, w terminie do 31 maja 2018 r., pisemną propozycję określająca nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby. 3. Nowe warunki pracy albo pełnienia służby o których mowa w ustępie 1 i 2, uwzględniają posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także miejsce zamieszkania. 4. Pracownik albo funkcjonariusz, któremu przedstawiono propozycję zatrudnienia albo pełnienia służby zgodnie z ust. 1 i 2, składa w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania oświadczenie o przyjęciu albo odmowie przyjęcia propozycji. Niezłożenie oświadczenia w tym terminie jest równoznaczne z odmową przyjęcia propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby. 5. Osoby, które przyjęły propozycje zatrudnienia albo pełnienia służby do okresu pracy albo służby wlicza się w całości czas pozostawiania poza służbą albo pracą. 6. Propozycje, o których mowa w ust. 1 i 2 nie dotyczą osób, które pełniły służbę zawodową lub pracowały w organach bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa w latach oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2016 r. poz.1721 ze zm.) lub były współpracownikami tych organów oraz osób, które nabyły uprawnienia emerytalne. Art. 3. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U z 2017 r. poz. 201, z późn. zm. 3) ) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 13 w 1 a) skreśla się pkt 1a, b) w pkt 2 lit. a otrzymuje brzmienie: a) organ odwoławczy odpowiednio od decyzji naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego, ; 2) skreśla się art. 221a. 3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016r. poz

3 Art Postępowanie odwoławcze wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy prowadzone przez naczelnika urzędu celno-skarbowego jako organ podatkowy drugiej instancji, prowadzi ten sam organ na podstawie przepisów dotychczasowych. 2. Odwołania od decyzji naczelników urzędów celno-skarbowych wnosi się do dyrektora izby administracji skarbowej, jeżeli termin do wniesienia odwołania od tych decyzji nie upłynął przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. 3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zażaleń. Art. 5. Ustawa wchodzi w życie z dniem 30 kwietnia 2018r.

4 UZASADNIENIE Wprowadzona z dniem 1 marca 2017 r. ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej przyniosła wiele negatywnych skutków zarówno samym podatnikom (w tym przede wszystkim przedsiębiorcom), jak i pracownikom oraz funkcjonariuszom organów podatkowych. Wadliwość uchwalonych przepisów prawa oraz błędne ich stosowanie, przede wszystkim przez dyrektorów izb administracji skarbowej, wielokrotnie przyczyniło się do negatywnych skutków społecznych, ale również naraża budżet państwa na wypłaty wielomilionowych odszkodowań. Uchwalenie przedłożonego projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw pozwoli na wyeliminowanie najpoważniejszych wad prawnych tych ustaw. Przede wszystkim zniesienie z dniem 1 marca 2017 r. dewolutywności postępowania podatkowego prowadzonego przez naczelników urzędów celnoskarbowych jest szeroko komentowane w mediach, ale również istnieje powszechna negatywna opinia wśród doradców podatkowych oraz pracowników administracji podatkowej. W konsekwencji powyższego decyzje naczelnika urzędu celnoskarbowego de facto pozbawione są kontroli instancyjnej organu odwoławczego i podlegają jedynie kontroli sądowej sądów administracyjnych. Większość przedstawicieli doktryny wskazuje, iż zniesienie dewolutywności jest niezgodne z Konstytucją RP. Zgodnie bowiem z art. 78 Konstytucji RP każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji. Wyjątki od tej zasady oraz tryb zaskarżenia określa ustawa. Przyjęcie tego rozwiązania spowoduje dużą ilość sporów sądowych w tym zakresie. Prawo odwołania się do tego samego organu podatkowego (naczelnika urzędu celno-skarbowego) pogłębia jedynie fikcję rzetelnego rozpatrzenia odwołania i wyeliminowania z obiegu prawnego wadliwych decyzji. Nie wnikając szerzej w uzasadnienie powyższej tezy niekonstytucyjności wprowadzone z dniem 1 marca 2017 r. rozwiązania nie przynoszą zakładanego efektu skrócenia postępowania podatkowego. Orzeczenia drugiej instancji stanowią bowiem pewien bufor prawny i dowodowy przed nieprzemyślanymi i nieprawidłowo

5 uzasadnionymi decyzjami organów podatkowych pierwszej instancji, co wyraźnie widać w statystykach prowadzonych przez organy odwoławcze. W niektórych województwach do końca lutego 2017 r. przeszło 50% decyzji wydawanych do tej pory przez dyrektorów urzędów kontroli skarbowej było uchylanych przez dyrektorów izb skarbowych. Uchylenie decyzji przez sąd administracyjny powoduje natomiast, z jednej strony zwrot sprawy do organu podatkowego w celu wyeliminowania błędów dowodowych lub prawnych, z drugiej natomiast strony, z całą pewnością, dodatkowe obciążenie sądów administracyjnych, a tym samym wydłużenie i tak już czasochłonnego postępowania sądowego. To negatywne zjawisko jest powszechnie krytykowane przez przedsiębiorców, którzy mogą oczekiwać rzetelnej oceny spornych spraw prowadzonych przez organy podatkowe, ale również przez pracowników organów podatkowych. Jedynie przywrócenie pełnej dewolutywności pozwoli z jednej strony w pełni ochronić interes prawny podatnika, z drugiej natomiast pozwoli obniżyć koszty funkcjonowania administracji skarbowej, a jednocześnie uchronić budżet państwa od wypłaty niepotrzebnych odszkodowań oraz oprocentowania od niesłusznie pobranych podatków. Drugą ważną kwestią jest seria wadliwie stosowanych przepisów prawa w stosunku do pracowników i funkcjonariuszy administracji podatkowej i służby celnej. Od momentu rozpoczęcia prac nad wprowadzeniem ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej obecny Szef KAS zapewniał pracowników i funkcjonariuszy, że po wprowadzeniu ustawy za wyjątkiem pewnej grupy pracowników - pozostali znajdą zatrudnienie w nowopowstałych strukturach 4. Wyłączenia miały objąć jedynie osoby, 4 1. Wypowiedź z dnia 6 czerwca 2016 roku Szefa Krajowej Administracji Skarbowej Mariana Banasia "Nie będzie żadnej redukcji zatrudnienia. Przygotowaliśmy tak projekt ustawy, żeby każdy z pracowników miał ofertę i mógł kontynuować swoją pracę jako funkcjonariusz lub jako członek Służby Cywilnej (...) Projekt przewiduje, że wszyscy pracownicy, wszyscy funkcjonariusze dostaną ofertę zatrudnienia" 2. Wypowiedź z dnia 3 listopada 2016 roku Szefa Krajowej Administracji Skarbowej Mariana Banasia "Nie ma obawy o dużą liczbę zwolnień, bowiem pracownicy, którzy dobrze wykonywali swoje zadania nadal je będą wykonywać. Uczciwi i kompetentni nie mają powodów do obaw o dalszą pracę. Co więcej, zagwarantujemy im godne wynagrodzenia, znacznie wyższe niż obecnie, zwłaszcza tym pracownikom, którzy obecnie zarabiają najmniej. 1 stycznia 2017 r. wszyscy dotychczas pracujący w administracji skarbowej staną się automatycznie pracownikami lub funkcjonariuszami nowej struktury i będą wykonywani swoje dotychczasowe obowiązki. Redukcja zatrudnienia ma nastąpić przede wszystkim w wyniku naturalnych odejść pracowników i funkcjonariuszy na emeryturę oraz likwidacji wakatów. Obecnie mamy ok. 5 tys. osób w wieku emerytalnym, nie wiemy ilu będzie chciało przejść na emeryturę. Zgodnie z ustawą o KAS propozycji kontynuowania pracy nie dostaną osoby, które były zatrudnione albo pełniły służbę w organach bezpieczeństwa państwa w czasach PRL". 3. Wypowiedź z dnia 19 grudnia 2016 roku Szefa Krajowej Administracji Skarbowej Mariana Banasia dla Gazety Prawnej "Optymalizacja zatrudnienia może zostać w całości zrealizowana w sposób naturalny co może dotyczyć odejść osób z uprawnieniami emerytalnymi oraz odbyć się poprzez redukcję wakatów. Propozycji nie otrzymają natomiast osoby, które nie będą spełniać wymogu określonego w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej, czyli te, które były zatrudnione albo pełniły służbę w organach bezpieczeństwa państwa w czasach PRL"

6 które pełniły służbę zawodową lub pracowały w organach bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa w latach oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2016 r. poz.1721) lub były współpracownikami tych organów oraz ewentualnie osoby nabywające uprawnienia emerytalne. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone na Komisji Finansów Publicznych oraz w oficjalnych pismach Szefa KAS w tym m.in.: 1) W piśmie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (RS ) kierowanym do Dyrektorów Izb Administracji Skarbowej wskazano, że "Dopiero końcową fazą procesów kadrowych będzie propozycja pracy lub służby na podstawie art. 165 ustawy wprowadzającej ustawę o KAS, którą dyrektorzy izb administracji skarbowej będą składali pracownikom i funkcjonariuszom do dnia 31 maja b.r. Będzie to propozycja określającą nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, która uwzględni posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także dotychczasowe miejsce zamieszkania" 2) W piśmie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z dnia 24 lutego 2017 roku, nr SC , określono w sposób przejrzysty przesłanki, jakim należy się kierować określając nowe propozycje pracy. Zgodnie z przywołanym pismem "Propozycje pracy bądź służby muszą opierać się na przepisach prawa oraz być transparentne i sprawiedliwe dla wszystkich pracowników i funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej. Art. 165 ust. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2016 roku - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej jasno precyzuje, jakimi kryteriami mają kierować się Dyrektorzy Izb Krajowej Administracji Skarbowej składając propozycję pracy lub służby. Kryteriami tymi są: posiadane przez pracownika/funkcjonariusza kwalifikacje, przebieg dotychczasowej pracy lub służby, dotychczasowe miejsce zamieszkania.

7 Niedopuszczalnym jest, aby przy określaniu propozycji pracy bądź służby poza dobrem Krajowej Administracji Skarbowej uwzględnione zostały inne kryteria pozaustawowe. Wszelkie przejawy nepotyzmu oraz kumoterstwa będą w tym zakresie bezwzględnie rozliczone". 3) W piśmie Ministra Finansów i Rozwoju z dnia 4 maja 2017 roku nr DLK/ /2017 kierowanym do Marszałka Sejmu w odpowiedzi na interpelację poselską Pana Janusza Cichonia Posła na Sejm RP z dnia 12 kwietnia 2017 r. nr w sprawie czystek kadrowych podtrzymano powyżej zaprezentowane stanowisko. Ponadto wskazano, iż "Dyrektorzy Izb Administracji Skarbowej będą ponosić pełną odpowiedzialność za propozycje pracy/służby dla pracowników/funkcjonariuszy zatrudnionych/pełniących służbę w kierowanych przez nich jednostkach organizacyjnych. Błędy w zakresie przedmiotowych propozycji mogą skutkować nie tylko odpowiedzialnością Dyrektorów Izb, ale również odpowiedzialnością cywilnoprawną bądź nawet karną". Zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej pracownicy zatrudnieni w izbach skarbowych stają się, z zastrzeżeniem art. 170, pracownikami zatrudnionymi w izbach administracji skarbowej i zachowują ciągłość pracy. Składana przez Dyrektora izby administracji skarbowej pisemna propozycja określająca nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, winna uwzględniać posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także dotychczasowe miejsce zamieszkania (art. 165 ust. 1 i 7). Te same zasady i kryteria dotyczyły funkcjonariuszy oraz pracowników służby celnej, urzędów kontroli skarbowej oraz urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych (art. 165 ust. 3 i 7, art. 166 oraz art. 167). Jakże inna okazała się rzeczywistość, albowiem brak propozycji nowych warunków zatrudnienia, o których mowa w art. 170 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej, nie otrzymało wiele osób spełniających ustawowe kryteria, posiadających

8 wieloletnie doświadczenie zawodowe i osiągnięcia w służbie dla dobra Kraju. Stosunki służbowe funkcjonariuszy i pracowników, którzy nie otrzymali propozycji pracy ani służby wygasły bowiem z dniem 31 sierpnia 2017 r., co w konsekwencji oznacza, iż z powodu nieokreślonych przyczyn, przy braku podstaw prawnych i uzasadnienia, nowych warunków pracy nie otrzymało wielu pracowników spełniających ustawowe kryteria. Dodatkowo należy wskazać, iż zarówno sądy administracyjne (kilkadziesiąt spraw zaskarżonych przez funkcjonariuszy), jak i sądy pracy (kilkanaście spraw zaskarżonych przez pracowników) wydały korzystne wyroki na rzecz byłych pracowników i funkcjonariuszy. Krytyka samych przepisów prawa oraz decyzji dyrektorów izb administracji skarbowej jest druzgocząca, niepozostawiająca jakichkolwiek wątpliwości, iż należy stworzyć mechanizmy naprawiające zaistniałą sytuację. Przyniesie to wymierne korzyści zarówno dla samej administracji celnoskarbowej poprzez pozyskanie wartościowych zasobów kadrowych, jak i budżetu państwa (ograniczenie zasądzonych odszkodowań i odsetek od niewypłaconych wynagrodzeń). Projektowana ustawa nie wymaga przedstawiania jej organom i instytucjom Unii Europejskiej w celu uzyskania opinii, dokonania powiadomienia, konsultacji albo uzgodnienia. Zawarte w projekcie regulacje nie stanowią przepisów technicznych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039, z późn. zm.), dlatego też projekt ustawy nie podlega procedurze notyfikacji.