Choroba niedokrwienna serca Dławica piersiowa stabilna To zespół kliniczny charakteryzujący się uczuciem bólu w klatce piersiowej z powodu niedokrwienia mięśnia sercowego, wywołanego zwykle wysiłkiem fizycznym i niezwiązanego z martwicą. Zespół ten jest wyrazem niedostatecznej podaży tlenu w stosunku do zapotrzebowania mięśnia sercowego. Leki Azotany i azotyny Leki beta-adrenolityczne Leki blokujące kanały wapniowe Molsidomina Trimetazydyna Leki antyagregacyjne Leki hipolipemiczne (statyny) 1
Azotany i azotyny Triazotan glicerolu Nitrogliceryna Diazotan izosorbidu aerozol, tabletki podjęzykowe, tabl. o przedłużonym uwalnianiu) Monoazotan izosorbidu -tabletki, tabl. o przedłużonym uwalnianiu) Molsidomina jest bezpośrednim donorem NO Azotany i azotyny Mechanizm działania Zmniejszają obciążenie Wstępne i następcze W I fazie rozszerzają żyły, a w wyższych stężeniach tętnice. Obniżają ciśnienie skurczowe i rozkurczowe Zmniejszają konsumpcję tlenu, gdyż zmniejszają pracę serca Zastosowanie terapeutyczne Dusznica bolesna Niestabilna dusznica bolesna Ostry zawał serca w celu zwalczania bólu dusznicowego Dusznica Prinzmetala 2
Azotany i azotyny Działania niepożądane Tolerancja przerwa 10-12h Postacie Nitrocard maść Nitroderm plastry Nitromint aerozol Sustonit tabletki o przedłuzonym uwalnianiu Interakcje Z inhibitorami fosfodiesterazy 5 (PDE5) stosowane w terapii dysfunkcji erekcji Syldenafil Tadalafil Wardenafil Nie należy stosować azotanów w ciągu 24h po przyjęciu sildenafilu lub wardenafilu a po tadalafilu 48h W przypadku wystąpienia hipotensji można podać płyny i agonistę receptora alfaadrenergicznegco Działania niepożądane Bradykardia Ujemne działanie inotropowe Spadek pojemności minutowej serca Obniżenie przewodnictwa w AV Zwężenie oskrzeli Męczliwość Zaburzenia snu, funkcji seksualnych u mężczyzn Długo utrzymująca się hipoglikemia 3
Działania metaboliczne Blokują glikogenolizę Hamują regulacyjne działanie katecholamin podczas hipoglikemii Opóźniają ustępowanie hipoglikemii Obniżają stężenie cholesterolu HDL, zwiększają stężenie cholesterolu LDL i triglicerydów Zastosowanie terapeutyczne Angina pectoris Nadciśnienie Arytmie CHF Phaeochromocytoma Jaskra Nadczynność tarczycy Profilaktyka migreny Zastosowanie terapeutyczne Ostre objawy paniki, lęki sceniczne Zespół z odstawienia substancji 4
BETA-BLOKERY KORZYŚCI ODLEGŁE LECZENIA Zmniejszenie umieralności Zmniejszenie ryzyka wystąpienia udaru mózgu Zmniejszenie ryzyka rozwoju niewydolności serca SZCZEGÓLNE WSKAZANIA DO LBA U PACJENTÓW Z NADCIŚNIENIEM TĘTNICZYM Przebyty zawał mięśnia serca (BB bez ISA) Wysokie ryzyko choroby wieńcowej Nadciśnienie z wysokim poziomem reniny Zaburzenia rytmu serca Przerost mięśnia lewej komory Niewydolność mięśnia serca Jaskra Leki blokujące kanały wapniowe Antagoniści kanałów wapniowych Werapamil Diltiazem Amlodypina, nikardypina 5
Terapeutyczne zastosowanie Dusznica Prinzmetala Dusznica wysiłkowa Dusznica niestabilna ACEI Kaptopril Enalapril Perindopril Inhibitory konwertazy angiotensynowej Leki blokujące kanał f IWABRADYNA Alinidyna Zatebradyna Cilobradyna 6
Iwabradyna - działania niepożądane Bradykardia, w tym ciężka bradykardia poniżej 40/min u około 0,5% leczonych Blok zatokowo-przedsionkowy i dodatkowe pobudzenia komorowe Blok zatokowo-przedsionkowy i dodatkowe pobudzenia komorowe Zaburzenia wzrokowe opisywane jako przemijajace wrażenia widzenia silnego światła w ograniczonej części pola widzenia Nudności, zaparcia, bóle głowy oraz kurcze mięśni Iwabradyna Ze względu na różnice w mechanizmie działania w porównaniu z β-blokerami czy antagonistami wapnia, może być stosowana u chorych z: blokiem przedsionkowo-komorowym Chorobą naczyń obwodowych Choroba obturacyjną płuc Leki antyagregacyjne ASA Klopidogrel Tiklopidyna 7
Leki hipolipemiczne Statyny Simwastatyna Atorwastatyna Fluwastatyna Prawastatyna Fibraty Fenofibrat Gemfibrozil Leki stosowane w zawale mięśnia sercowego MONA Morfina TLEN Nitrogliceryna ASA Leki stosowane w zawale mięśnia sercowego Nitrogliceryna ASA 150-325 mg rozgryźć, ale nie tabletki powlekane Leczenie fibrynolityczne w okreslonych przypadkach 8
W szpitalu Leki stosowane w zawale mięśnia sercowego Tlen Azotany do chwili ustąpienia objawów, albo pojawienia się hipotensji Morfina 4-8 mg i.v. Leki przeciwpłytkowe: Klopidogrel Bloker receptora GPIIb/IIIa abciksymab u chorych poddawanych PCI Farmakoterapia dyslipidemii Statyny Inhibitory wchłaniania cholesterolu: ezetymib Żywice jonowymienne Fibraty Inne: kwas nikotynowy Statyny Inhibitory reduktazy 3 hydroksy-3- metyloglutarylo-koenzymu A kluczowy enzym w produkcji cholesterolu endogennego Następstwa zahamowania HMG-CoA: Zwiększenie ekspresji receptora LDL Nasilenie usuwania LDL z krwi Spadek cholesterolu w osoczu Nasilenie metabolizmu VLDL 9
Statyny Działanie plejotropowe, prawdopodobnie wynika z obniżenia LDL, ale także izoprenylacji białek, a są to: Poprawa czynności śródbłonka Stabilizacja blaszki miażdżycowej Ograniczenie odczynu zapalnego w ścianie naczyń Efekty przeciwzakrzepowe i profibrynolityczne Zmniejszenie stresu oksydacyjnego Atorwastatyna Fluwastatyna Lowastatyna Prawastatyna Simwastatyna Rozuwastatyna Zaleca się dawkowanie wieczorem Statynyprzeciwwskazane w ciąży Statyny Simwastatyna i lowastatynasą prolekami Prawastatyna, fluwastatynai rozuwastatynasą w mniejszym stopniu metabolizowane przez CYP3A4 Atorwastatyna, simwastatynai lowastatynasą głównie metabolizowane przez CYP3A4 Statyny działania niepożądane Zwiększenie aktywności ALT i/lub AST w surowicy Dlatego przeciwwskazaniem jest czynna choroba wątroby Dlatego należy rutynowo oznaczać aktywność ALT, np. 8 tygodni po rozpoczęciu terapii i po każdym zwiększeniu dawki Wzrost ALT 3-krotnie należy przerwać leczenie i ewentualnie ostrożnie wrócić po 4-6 tygodniach 10
Statyny działania niepożądane Miopatia wzrasta wraz ze stężeniem leku w surowicy Miopatia objawia się bolesnością, tkliwością i osłabieniem mięśni, a także wzrostem kinazy kreatynowej (CK) Rzadziej ciężkie zapalenie mięśni, które nakazuje odstawienie statyn, gdyż można doprowadzić do Rabdomiolizy, mioglobinurii i ostrej martwicy nerek Brązowe zabarwienie moczu może świadczyć o miopatii Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia miopatii Zaawansowany wiek Drobna budowa ciała Upośledzona czynność nerek Choroby zapalne mięśni Niedoczynność tarczycy Okres okołooperacyjny Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia miopatii Leki, które hamują metabolizm statyn Fibraty szczególnie gemfibrozyl Azolowe leki przeciwgrzybicze: ketokonazol, itrakonazol, flukonazol Antybiotyki makrolidowe: erytromycyny, klarytromycyna Inhibitory proteazy HIV 11
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia miopatii Leki, które są metabolizowane przez cytochrom P450 CYP3A4 Cyklosporyna i takrolimus Werapamil Sok grejpfrutowy Benzodiazepiny Leki przeciwdepresyjne: nefazodon, wenlafaksyna, fluoksetyna Warfaryna, acenokumarol - VKA Substancje wiążące kwasy żółciowe Kolestypol Cholestyramina Kolesewelam Żywice jonowymienne Wiążą w jelicie kwasy żółciowe i: Zmniejszają transport zwrotny do wątroby co zmusza do syntezy kwasów żółciowych, czyli wykorzystania cholesterolu Zwiększenie ekspresji receptorów LDL Jednak przy dłuższym stosowaniu może być nasilenie syntezy cholesterolu 12
Żywice jonowymienne Zastosowanie: U osób z przeciwwskazaniem do statyn np. kobiety w ciąży Źle tolerowane Niewystarczająco skuteczne statyny wówczas dodaje się żywice, co działa addytywnie Stosowane w proszku do zmieszania z płynem. Stosowanie 2 x dziennie, najlepiej przed śniadaniem i kolacją Żywice jonowymienne Działania niepożądane Ze strony p.p.: bóle brzucha, zaparcia, wzdęcia Upośledzenie wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach oraz innych leków np. beta-blokerów, diuretyków digoksyny, VKA Przeciwwskazane u osób z hipertriglicerydemią, gdyż zwiększają stężenie TG Ezetymib 13
Ezetymib Zmniejsza stężenie cholesterolu w surowicy poprzez: Hamowanie wchłaniania cholesterolu egzogennego i zawartego w żółci Może być stosowany w monoterapii u osób nietolerujących statyn lub w połączeniu ze statynami Wywoływał miopatię Przeciwwskazany u kobiet w ciąży Pochodne kwasu fibrowego Pochodne kwasu fibrowego Bezafibrat Ciprofibrat Fenofibrat Gemfibrozyl 14
Pochodne kwasu fibrowego Aktywują w jądrze komórkowym receptory aktywowane proliferatorami peroksysomów tzw PPARα, które biorą udział w syntezie enzymów i białek kluczowych dla metabolizmu lipoprotein i: Hamują syntezę cząsteczek VLDL w wątrobie poprzez aktywności enzymów β-oksydacji kwasów tłuszczowych i zwiększają katabolizm VLDL poprzez aktywności LPL, co prowadzi do zmniejszenia TG w osoczu Zwiększenie głównych apolipoprotein w HDL, co prowadzi do ich wzrostu w osoczu Pochodne kwasu fibrowego Zastosowanie hipertriglicerydemia Zespół chylomikronemii wynikającej z niedoboru lipazy lipoproteinowej wówczas stosuje się fibraty w połączeniu z dietą ubogotłuszczową Pochodne kwasu fibrowego Działania niepożądane Dolegliwości ze strony p.p.: dyspepsja, ból brzucha, wzdęcia Wzrost aktywności ALT lub AST w surowicy kontrola tych enzymów Kamica żółciowa Miopatia (bardzo rzadko, szczególnie w terapii łączonej ze statynami) stężenia kreatyniny stężenia homocysteiny 15
Pochodne kwasu fibrowego Interakcje Wypierają z połączeń z białkami antykoagulanty Nasilenie możliwości wystąpienia miopatii, gdy są łączone ze statynami Dlatego zmniejszenie dawki statyn Kwas nikotynowy Kwas nikotynowy Hamuje lipolizę triglicerydów w tkance tłuszczowej i w ten sposób zmniejsza transport kwasów tłuszczowych do wątroby, gdzie są syntetyzowane triglicerydy 16
Kwas nikotynowy Działania niepożądane Uderzenia gorąca Osutka Zwiększenie stężenia glukozy i kwasu moczowego Dolegliwości żołądkowo-jelitowe i zaostrzenie choroby wrzodowej 17